Uncategorized
CERN: Rinisja i përshpejtuesit më të fuqishëm të grimcave në botë
Më i madhi dhe më i fuqishmi përshpejtues i grimcave në botë ka rifilluar aktivitetin e tij të dielën, pas dy vjetësh pushimi, duke hapur kështu rrugën për eksplorimin e zonave të reja të fizikës, të tilla si “materia e zezë dhe antimateria”.
Ky rifillim i ndeshjes së madhe (Large Hadron Collider (LHC), i vendosur në kufirin franko-zviceran, i cili përfshin një tunel në formë të rrethit prej 27 kilometrash, zgjon një interesim të madh në komunitetin shkencor.
I futur 100 metra nën tokë, ky përshpejtues i grimcave pati mundësuar në fazën e parë të operacioneve të konfirmojë ekzistencën e të ashtuquajturit “Boson de Higgs”, për të cilin dy shkencëtarëve të CERN-it iu dha Çmimi Nobel për Fizikë në vitin 2012.
“LHC është në gjendje të mirë”, tha Frederick Bordry, drejtor për Përshpejtues dhe Teknologji, në një deklaratë.
Të dielën, në orën 10:41, një rreze me protona ka udhëtuar në rrethin prej 27 kilometrash në diametër të LHC, në një drejtim dhe, më pas, në orën 12:27, në të njëjtin qark, por në drejtim të kundërtë.
“Por, hapi më i rëndësishëm është para nesh, ku ne do të sjellim energjinë e trarëve në nivele rekorde”, shtoi ai.
Përshpejtuesi i grimcave pati pushuar teknikisht për dy vjet. Gjatë kësaj kohe qindra inxhinierë dhe teknikë i janë përkushtuar riparimit dhe konsolidimit të tij në mënyrë që të arrijë të punojë me një energji më të lartë.
Më shumë ndëshkime…
Mes 800 dhe 1000 persona kanë punuar në këtë projekt gjigant, duke përfshirë konsolidimin e disa prej 10.000 ndërlidhjeve elektrike mes magneteve dhe shtimit të sistemeve mbrojtëse.
Trarët gjithashtu do të jenë të konfiguruar për të prodhuar më shumë goditje, falë ngushtimit të protoneve në grupe.
E-Diaspora
-
Kurti në Cyrih: Mërgata nuk është rezervë emocionale, por forcë zhvillimi dhe shtyllë e shtetit Kurti sonte në Cyrih: “Nga ndjenja kombëtare te vetëdija shtetërore – diaspora si partner i Kosovës”... -
Gjykata Federale mbështet dënimin e shtetasit kosovar për tentativë vrasjeje -
Elina Duni, Ambasadorja e Xhazit Modern: Fituesja e Swiss Jazz Award 2025 -
Dega e LDK-së në Austri kandidon Besart Berishën për deputet të Parlamentit të Kosovës -
Suzanna Shkreli kandidon për Sekretare Shteti në Michigan
Jeta në Zvicër
-
Aeroporti i Cyrihut do të heqë kufizimet për lëngjet në vitin 2026 Falë skanerëve të rinj CT që po instalohen në aeroportin e Cyrihut, shishet e ujit dhe... -
A keni nevojë për një certifikatë mjekësore në ditën tuaj të parë të pushimit në Zvicër? -
Ministri Pfister: “30 avionë nuk janë të mjaftueshëm në planin afatgjatë” -
Gjykata Federale mbështet dënimin e shtetasit kosovar për tentativë vrasjeje -
Përleshje në mes të shqiptarëve në Romanshorn, shtatë të plagosur













