Lajme
Politikanët që flasin frëngjisht nuk kuptohen gjithmonë në Bernë
Gjuha më e folur në Zvicër është gjermanishtja së bashku me disa dialekt rajonal të saj
Zvicra ka katër gjuhë kombëtare, por shumica e popullsisë flet rrjedhshëm vetëm njërën prej tyre. Kur politikanët mblidhen së bashku në Bernë, ata në përgjithësi flasin në gjuhën e tyre amtare, duke supozuar se të tjerët i kuptojnë ata, edhe nëse nuk mund të flasin vërtet gjuhën e folur.
Këtë javë, Pierre Nebel, një reporter në RTS, hulumtoi nivelin e të kuptuarit të frëngjishtes midis jofrancezfolësve në Pallatin Federal, përcjell albinfo.ch.
Gjuha më e folur në Zvicër është gjermanishtja, së bashku me disa dialekt rajonal të saj. Gjuha e shkruar e përdorur në dokumentet zyrtare është gjermanishtja standarde – shih studimin e gjermanishtes zvicerane. Gjermanishtja dhe dialektet e saj zvicerane janë gjuha lokale për 63% të popullsisë. Frëngjishtja (23%), italishtja (8%) dhe romanshja (1%) janë shumë prapa.
Akti i Gjuhëve të Zvicrës siguron që çdo grup gjuhësor të ketë të drejtën të komunikojë në gjuhën e vet. Megjithatë, kjo nuk siguron që ato të kuptohen.
Këtë javë, Pierre Nebel bredh ndërtesat qeveritare në Bernë për të parë se sa mirë kuptohej frëngjishtja.
Vëzhgimi i tij i parë ishte përdorimi i gjermanishtes nga disa francezë. Të dy Roger Nordmann (Partia Socialiste) dhe Olivier Feller (PLR/FDP) përdorin gjermanisht gjatë shkëmbimeve të tyre politike në Bernë. Kur u pyet përse, Feller shpjegoi se përdorimi i gjermanishtes e ndihmoi të bindte dy gjermanishtfolës nga Partia Popullore Zvicerane (UDC/SVP) për të mbështetur sektorin e verërave në rajonin e tij. Roger Nordmann tha se nëse ai ndjen se gjermanishtfolësit nuk po e kuptojnë atë, ai kalon në gjermanisht.
Kur u pyet nëse politikanët gjermanëfolës kuptojnë gjithmonë frëngjisht, anëtari i Partisë së Gjelbër dygjuhësh, Balthasar Glättli, u përgjigj menjëherë me një “jo”. Një tjetër, Pierre-André Page, shpjegoi se si Guy Parmelin, një këshilltar federal francez-folës, pothuajse gjithmonë flet gjermanisht në mesin e shumicës gjermanishtfolëse në ekzekutivin prej shtatë personash të Zvicrës, përcjell tutje albinfo.ch.
Më pas Nebel u përball me një numër gjermanfolës në korridoret e Pallatit Federal (Bundeshaus/Palais fédéral) për të provuar të kuptuarit e tyre frëngjisht. Të dy me të cilët foli në frëngjisht, të dy hezituan përpara se të përgjigjeshin në gjermanisht.
Një tjetër frëngjisht-folës, kur u pyet nëse ishte e nevojshme të ndërrohej gjuhë, hezitoi dhe tha se ishte padyshim një avantazh. Një tjetër, këshilltarja shtetërore Marianne Maret nga kantoni dygjuhësh i Valais, rekomandoi të fliste ngadalë dhe të zgjidhte fjalë të thjeshta, përpara se të thoshte se nuk do të kalonte kurrë në gjermanisht.
Shkalla në të cilën folësit francezë e kuptojnë gjermanishten nuk u hulumtua. Dhe nuk u përmend mundësia e përdorimit të përkthyesve dhe kufjeve siç bëjnë në Bruksel ose promovimi i shkëmbimeve të gjuhëve shkollore për të përmirësuar të kuptuarit e ndërsjellë të gjeneratave të ardhshme të politikanëve federalë zviceranë.
E-Diaspora
-
Detaje nga rasti kur një shtetas nga Kosova vrau pronarin e biznesit në Dyseldorf Një vrasje me armë zjarri është regjistruar dje në qytetin e Dyseldorfit në Gjermani. Mësohet se...
-
Arnold “The Cobra” Gjergjaj triumfon në luftën e fundit
-
Nju-Jork: Baleti Kombëtar i Kosovës me dy shfaqje
-
Belgjikë: Kori “Siparantum” do të dhuroj paraqitje dinjitoze
-
Çikago: Pianistja Anila Aliu, me koncert recital
Jeta në Zvicër
-
Kantoni i Cyrihut merr masa kundër antisemitizmit Sulmet antisemite në Zvicër dhe jashtë saj kanë alarmuar parlamentin kantonal të Cyrihut. Ai i bën...
-
Mbi katër mijë milionerë në Zvicër
-
Drejt fundit të tarifës së dyfishtë të energjisë elektrike: përshtatja dhe ndryshimet në konsumin e energjisë
-
Mostransparencë e plotë në marrëveshjet mes siguruesve dhe spitaleve private
-
Procedura e shpejtë e azilit zbatohet në katër nga gjashtë qendrat federale