Francë, Itali apo Zvicër – në cilin shtet ndodhet Mont Blanc?

I ngritur madhështor në Alpe, mali i Mont Blanc është natyrshëm krejtësisht indiferent ndaj mosmarrëveshjeve politike mbi kufijtë - por kjo nuk i ndalon të tre vendet të grinden për të

Të paktën 30 milionë vjet i vjetër, është e drejtë të thuhet se Mont Blanc definitivisht i paraprin ekzistencës së Francës, Italisë dhe Zvicrës, që do të thotë se ndërsa ato vende po krijoheshin dhe vizatoheshin në harta, ata duhej të vendosnin se kush e mori malin më të lartë të Evropës.

Të pyesësh se në cilin vend ndodhet Mont Blanc, është një pyetje më e ndërlikuar nga sa mund të mendoni, përcjell albinfo.ch.

Përgjigjja bazë është se është në kufirin francezo-italian, ku pjesa më e madhe e malit bie në anën franceze. Megjithatë të paktën një pjesë e malit është në Itali dhe kantoni zviceran i Valais gjithashtu pretendon për disa nga shpatet më të ulëta.

Franca dhe Italia kanë debatuar për Mont Blanc (i njohur si Monte Bianco në Itali) që nga shekulli i 18-të, me italianët që pretendojnë se kufiri ndan majat e Mont Blanc dhe Dome de Goûter fqinje në mënyrë të barabartë midis Francës dhe Italisë, ndërsa francezët këmbëngulin se kufiri, në fakt, i anashkalon të dyja majat, duke vendosur malet në Francë.

Në total rreth 75 hektarë tokë është territor i diskutueshëm, përcjell tutje albinfo.ch.

Para kësaj, Franca po debatonte me Dukatin e pavarur të Savojës, brenda së cilës qëndronte mali. Përfundimisht Savoja pushoi së qeni një shtet i pavarur dhe territoret e tij u përfshinë në departamentet franceze të Savoie dhe Haute-Savoie, rajonin italian të Aosta dhe kantonet zvicerane të Piemonte dhe Gjenevë.

Por nuk janë vetëm kufijtë që lëvizin, mali gjithashtu zhvendoset pak dhe në fakt kriza klimatike po e përshpejton atë proces pasi akullnaja Mont Blanc shkrihet, së bashku me reshjet përreth borës, duke çuar në ndryshime në formën e vargmalit malor.

Megjithatë, mosmarrëveshja përfshin harta paksa të ndryshme në vende të ndryshme dhe duket se nuk ka gjasa që secila palë të jetë gati të shkojë në luftë.

Zvicra e famshme neutrale gjithashtu nuk ka gjasa të nisë një luftë për këtë çështje, por është në mosmarrëveshje me Italinë për vendndodhjen e një shtëpize malore aty pranë, e cila kohët e fundit ka ndryshuar pozicion për shkak të shkrirjes së borës dhe akullnajave.

Ndërsa kjo mund të tingëllojë si diçka që është me interes vetëm për hartografët, industria e skive është fitimprurëse për të tri vendet, dhe mosmarrëveshja e shtëpizave malore ka qenë objekt diskutimi diplomatik që nga viti 2018.

Rritja e ndryshimeve në të gjithë vargun malor për shkak të rritjes së temperaturave do të thotë se këto mosmarrëveshje ka të ngjarë të bëhen më të zakonshme në të ardhmen.

 

---