5 gjërat më të rëndësishme që duhet t’i dini për Bazelin

Qyteti zviceran do të presë Festivalin e Këngës në Eurovizion 2025 – një nder që e fitoi ndaj Gjenevës. Por, kjo është vetëm një nga shumë gjëra për të ditur për Bazelin.

Jashtë Zvicrës, Basel (Bâle në frëngjisht dhe Basilea në italisht) nuk është aq i njohur sa Cyrihu dhe Gjeneva, por kjo mund të ndryshojë tani që qytetit iu dha urdhri nga Unioni Evropian i Transmetuesve për të pritur Eurovizionin vitin e ardhshëm.

Është po aq mirë, sepse Bazeli është një qytet shumë interesant dhe, në shumë aspekte, një qytet unik, transmeton albinfo.ch.

Vendndodhja e tij

Qyteti zvicerano-gjerman shtrihet në pjesën verilindore të Zvicrës, në kufirin e dy vendeve: Gjermanisë dhe Francës.

Për shkak të këtij lokacioni të pazakontë, Bazeli ka të ngjarë të jetë qyteti më ‘ndërkombëtar’ i Zvicrës, megjithëse Gjeneva e ka pretenduar këtë titull.

Është qyteti i tretë më i populluar i Zvicrës (pas Cyrihut dhe Gjenevës), me një popullsi prej pak më shumë se 176,000 njerëz.

Një tjetër gjë e pazakontë për Bazelin: është qyteti i vetëm port i Zvicrës.

Zvicra është një vend pa dalje në det, por porti në lumin Rhine në Bazel shërben si një qendër importi-eksporti, me anije që transportojnë mallra drejt dhe nga Deti i Veriut.

Në këtë kuptim, Zvicra ka një marinë tregtare!

Ndër mbetjet e së kaluarës detare të Bazelit është Mittlere Brücke, një nga pesë urat që përshkojnë lumin.

Që daton në vitin 1226, është një nga kalimet më të vjetra të Rhine midis Liqenit të Konstancës në Zvicrën veriore dhe Detit të Veriut.

Industria farmaceutike

Basel është një qendër e madhe bioteknike jo vetëm në Zvicër, por në mbarë botën.

Disa nga kompanitë më të mëdha farmaceutike kanë selitë e tyre në ose afër qytetit – Novartis dhe Roche mes tyre.

Në fakt, shumë nga banorët ndërkombëtarë të qytetit (të cilët përbëjnë mbi 36 për qind të popullsisë së Bazelit) punojnë në sektorin farmaceutik.

Por Basel ka gjithashtu një anë ‘më të butë’, simpatike:

Arkitekturën

Qyteti i Vjetër mesjetar spektakular i Bazelit përqendrohet rreth Marktplatz, i cili dominohet nga Bashkia e shekullit të 16-të, me gur ranor të kuq.

Nga atje, rrugët me kalldrëm dhe rrugicat e ngushta gjarpërojnë lart e poshtë zonës, duke çuar në sheshe të vogla me shatërvanë të lashtë, si dhe në monumente historike si Katedralja 800-vjeçare e Bazelit (Münster).

Por Bazeli është i njohur jo vetëm për arkitekturën e tij mesjetare.

Ajo ka gjithashtu dy kampionë të famshëm të arkitekturës moderne, Jacques Herzog dhe Pierre de Meuron, të cilët kanë projektuar një numër ndërtesash në qytetin e tyre të lindjes, duke përfshirë rrokaqiellin Roche Tower dhe Muzeun e Kulturave të Bazelit.

Falë këtyre elementeve të vjetër dhe të ri, peizazhi i Bazelit kombinon pa mundim shumë stile arkitekturore.

Kultura

Dy gjëra e dallojnë Bazelin nga shumë qytete të tjera.

Njëra është se Bazel ka përqendrimin më të lartë të muzeve në Zvicër.

Ai krenohet me gati 40 muze të klasit botëror, duke përfshirë Kunstmuseum, Fondation Beyeler, Museum Tinguely dhe Museum der Kulturen, ndër të tjera.

Një tjetër aspekt i rëndësishëm i kulturës lokale të Bazelit është Fasnacht, festa më e njohur e karnavaleve në Zvicër që mbahet çdo shkurt.

Sipas autoriteteve bashkiake, “karnavali në Bazel është pjesë e identitetit të qytetit. Nga pikëpamja kulturore, ai është në qendër të energjive të tij krijuese dhe përfaqëson tre ditë kur qyteti bëhet i egër”./thelocal

---