Lajme
Si mund të ndalet rritja e çmimeve të qirave në Zvicër
Në gjithë Zvicrën, 64% e popullsisë merrte me qira shtëpitë e tyre në vitin 2020
Zvicra, ku vetëm 36% e popullsisë zotërojnë shtëpitë e tyre, nganjëherë përmendet si një komb i qiramarrësve. Pra, kur qiratë rriten, siç janë rritur kohët e fundit, tema bëhet politike. Këshilli Federal i Zvicrës njoftoi se po kërkonte mënyra për të zbutur rritjen afatshkurtër të qirasë.
Në gjithë Zvicrën, 64% e popullsisë merrte me qira shtëpitë e tyre në vitin 2020. Përqindja e njerëzve që merrnin me qira varionte nga 85% në Bazel në 42% në kantonin Appenzell Innerrhoden. Në Gjenevë norma ishte 82% dhe në Cyrih ishte 63%.
Që nga viti 2008, Zvicra ka pasur një mekanizëm, të përfshirë në shumë marrëveshje qiraje, që lidh qiratë me normat mesatare të hipotekës. Logjika është që përfitimet nga kostot më të ulëta duhet të ndahen me qiramarrësit. Nga ana tjetër, nëse interesi rritet, atëherë pronarët mund të rrisin qiratë. Çdo tremujor, një normë e re referencë llogaritet duke rrumbullakosur normën mesatare të hipotekës në tremujorin më të afërt të përqindjes, transmeton tutje albinfo.ch.
Mekanizmi ishte i pakontestueshëm për shumë vite pas prezantimit të tij – normat e interesit po binin. Mes viteve 2008 dhe 2022, normat mesatare të hipotekave ranë nga 3.43% në 1.17%, gjë që e zhvendosi normën e referencës nga 3.50% në 1.25%.
Megjithatë, tani që këpucët janë në këmbën tjetër – interesi mesatar tani është 1.59% dhe norma e referencës është 1.50% – qiramarrësit po e ndjejnë vapën. Ndërsa hipotekat fikse me normë të ulët përfundojnë dhe rifinancohen, norma mesatare e hipotekës është vendosur të rritet. Më 1 shtator 2023 norma mesatare ishte 1.59%, e cila rrumbullakohet në 1.50%. Nëse norma mesatare në 1 dhjetor 2023 arrin 1.63%, atëherë norma e referencës do të rritet në 1.75%. Hera e fundit që ishte kaq e lartë ishte në mars 2017. Disa vëzhgues të normave të interesit presin që norma e referencës të arrijë në 2,00% në 2024.
Këto zhvendosje në normën e referencës, të shtuara në rregullimet e inflacionit, mund të rrisin qiratë me 15% për një periudhë relativisht të shkurtër kohe.
Nuk dihet saktësisht se si qeveria planifikon të ndërhyjë. Në shtator 2023, Parlamenti hodhi poshtë një thirrje për një moratorium mbi rritjen e qirave të propozuar nga e majta.
Ka formula dhe tarifa të përcaktuara mirë (dhe mjaft të ndërlikuara) që mund të përdoren për të përcaktuar nëse qiraja që i ngarkohet dikujt konsiderohet e tepërt. Qiramarrësit ndonjëherë mund t’i detyrojnë qiradhënësit të ulin qiratë e tepërta. Këto formula përmbajnë normën e referencës, një prim rreziku dhe tarifa të dizajnuara për të mbuluar shpenzimet e funksionimit, mirëmbajtjen dhe administrative. Aktualisht, rendimentet e qirasë (qiraja vjetore e ndarë sipas vlerës) prej më shumë se 3,25% (4,50% për ndërtesat më të vjetra) mund të konsiderohen të tepërta.
Këshilli Federal i ka kërkuar Departamentit Federal të Çështjeve Ekonomike, Arsimit dhe Kërkimit (EAER) që të dalë me një propozim të detajuar për t’u diskutuar dhe shpresojmë të finalizohet verën e ardhshme. Tashmë janë rekomanduar ndryshime në llogaritjen e qirasë së tepërt, të tilla si ulja e shkallës në të cilën mund të zbatohen rregullimet e inflacionit në vlerën e një prone.
Megjithatë, duke u përqendruar me përkufizimin e qirasë së tepërt injoron një diagnozë më të gjerë. Ndërtimi i shtëpive në Zvicër ka dështuar të mbajë ritmin me demografinë dhe ka qenë prej kohësh i kufizuar nga mungesa e tokës në dispozicion. Një referendum i suksesshëm në mars 2013 për të kufizuar përdorimin e tokës reduktoi më tej sasinë e tokës në dispozicion për ndërtim. Plani kaloi me një shumicë prej 54.3%. Në Gjenevë, kantoni zviceran me tregun më të ngushtë të pasurive të paluajtshme (krahas Zug-ut), 79.1% votuan pro nismës.
Në tre vjetët deri në vitin 2022, popullsia e Zvicrës u rrit me 210,000, afërsisht popullsia e qytetit të Gjenevës. Imigrimi neto gjatë kësaj periudhe ishte ekuivalent me 82% të këtij totali.
Kohët e fundit, normat më të larta të interesit dhe rritja e kostos së materialeve të ndërtimit e kanë bërë më pak tërheqës investimin në ndërtimin e shtëpive të reja. Kufizimi se si mund të rriten qiratë e larta vetëm sa do të shtojë pengesat për të ndërtuar shtëpitë e nevojshme për të strehuar popullsinë në rritje të Zvicrës.
Të ngjashme
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
Tifozët Kuq e Zi protestojnë para FSHF-së, kundërshtojnë organizimin e përbashkët Shqipëri-Serbi Tifozat Kuq e Zi kanë protestuar mëngjesin e kësaj të hëne para zyrave të Federatës Shqiptare...
-
Puna në qiell të jep ndjenjën e paqes
-
Hapet në Toronto Java e Kulturës së Kosovës
-
Cyrih: Zhvillohet seminari “Institucionalizimi i mësimit plotësues të gjuhës shqipe në diasporë – Zvicër”
-
Paraqitet si kroat, me pasaportë false – burgoset muratori nga Kosova
Jeta në Zvicër
-
Buxheti i mbrojtjes i propozuar prej 15 miliardë frangash, pritet të dështojë Një rritje e propozuar prej 15 miliardë frangash për buxhetin e mbrojtjes nuk ka gjasa të...
-
Shtatë gjëra që shtetasit jo-BE duhet t’i dinë rreth zhvendosjes në Zvicër
-
Cyrihu, qyteti i tretë më pak tërheqës evropian, për të ardhurat nga qiraja e pronave
-
Zvicër: Lajmet kryesore të ditës së hënë
-
Çiklizmi në tren: Rezervimi i vendit nuk e zgjidh mungesën e hapësirës