Bunkerët e Luftës së Ftohtë në Zvicër janë kthyer në modë

Pushtimi rus i Ukrainës ka ringjallur interesin për strehëzat konkrete të Zvicrës, të ndërtuara gjatë Luftës së Ftohtë me hapësirë të mjaftueshme për të strehuar të gjithë në vend

Që nga vitet 1960 çdo komunë zvicerane i është dashur të ndërtojë bunkerë bërthamorë për banorët e tyre, ndërkohë që strehimore të tilla kanë qenë gjithashtu të detyrueshme në të gjitha shtëpitë dhe ndërtesat e banimit mbi një madhësi të caktuar të ndërtuara që atëherë.

Strehimoret janë bërë pjesë integrale e identitetit zviceran, në të njëjtin nivel me çokollatën, bankat dhe orët e famshme të vendit, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Por hapësirat nëntokësore, të konsideruara prej kohësh si një kuriozitet i çuditshëm që përdoret kryesisht për ruajtje ose si bodrume vere të mbrojtura shumë mirë, po shihen në një dritë të re që kur Rusia pushtoi Ukrainën më 24 shkurt.

Vetëm disa ditë pas sulmit, presidenti rus, Vladimir Putin, vendosi forcat strategjike bërthamore të vendit në gatishmëri të lartë, duke ndezur alarmin global.

Luftimet e ashpra pranë termocentraleve bërthamore të Ukrainës, përfshirë Çernobilin – pamje e aksidentit më të keq bërthamor në botë në vitin 1986 – kanë rritur gjithashtu frikën se edhe Zvicra, tradicionalisht neutrale, mund të preket nga lufta, përcjell tutje albinfo.ch.

Ukraina është shumë afër

“Njerëzit po zbulojnë se Ukraina është shumë afër”, tha për AFP Marie Claude Noth-Ecoeur, e cila drejton shërbimet e sigurisë civile dhe ushtarake në rajonin malor të Wallis-it.

Vendi i pasur alpin është zotuar se çdo banor do të ketë një hapësirë ​​strehimi nëse është e nevojshme.

Në fakt, vendi me 8.6 milionë banorë numëron gati nëntë milionë hapësira në 365,000 strehimore private dhe publike.

Por ndërkohë që ka më shumë se mjaft pika në nivel kombëtar, ka dallime të mëdha rajonale.

Gjeneva është në gjendjen më të keqe, me vende të mjaftueshme vetëm për 75 për qind të popullsisë së saj.

Nicola Squillaci, kreu i divizionit të mbrojtjes civile dhe çështjeve ushtarake të Gjenevës, tha se strehimoret ishin konceptuar për të ofruar mbrojtje “veçanërisht në rastin e një bombardimi dhe një sulmi bërthamor”.

Ato do të ndihmonin në mbrojtjen e popullatës “kundër valëve goditëse dhe kundër radioaktivitetit në ajër”, tha ai për AFP.

Duke u futur në një strehë private për rreth 150 njerëz, nën një ndërtesë banimi krejt të re në periferi të Gjenevës, Meyrin, Squillaci tregoi se si, në kohë paqeje, ishte pajisur me njësi magazinimi në bodrum për banorët e apartamenteve sipër.

Por ndryshe nga shumica e objekteve të magazinimit, kjo vjen me tualete kompostimi, komplete për montimin e shpejtë të shtretërve dhe një sistem ventilimi që filtron ajrin që hyn nga jashtë.

“Nëse ndërtesa do të shembet, streha do të mbetet e paprekur”.

Rrjeti i gjerë i bunkerëve bërthamorë të Zvicrës ka një sërë përdorimesh të tjera të përditshme, duke përfshirë si kazerma ushtarake ose si strehim të përkohshëm për azilkërkuesit.

Por autoritetet zvicerane kërkojnë që ato të zbrazen dhe të kthehen në strehimoret bërthamore brenda pesë ditëve.

Deri më tani, popullsia e Zvicrës nuk është urdhëruar kurrë të zbresë në strehimore, madje as pas katastrofës së Çernobilit.

Ekspertët thonë se skenari më i mundshëm për nevojën për t’i përdorur ato ka qenë gjithmonë një aksident i mundshëm në një nga termocentralet bërthamore të Zvicrës.

Por tani konflikti i ndezur në Ukrainë ka shtuar një shtresë të re, urgjente në ankthin kombëtar bërthamor.

Me shqetësimin e publikut në rritje, autoritetet zvicerane kanë publikuar përmbledhje të vendeve të disponueshme të strehimit dhe u kanë kërkuar familjeve që të mbajnë gjithmonë një rezervë ushqimi që të zgjasë të paktën një javë.

Me Ukrainën, “situata gjeopolitike i ka ndryshuar pak paradigmat”, tha Squillaci, duke shtuar se autoritetet po merrnin “një numër të madh pyetjesh legjitime nga qytetarët”.

Një numër i pronarëve të pronave që më parë kërkuan të paguanin një gjobë në vend që të ndërtonin bunkerë po tërhiqeshin gjithashtu, tha ai.

Mbrojtje e përkohshme

Për të kompensuar mungesën e strehimoreve nën shtëpi dhe shtëpi të tjera tradicionale malore, kantonet alpine si Wallis ndërkohë mbështeten shumë në bunkerë të mëdhenj kolektivë.

Në Evionnaz, një komunë me rreth 1,000 banorë, streha kolektive mund të strehojë rreth 700 njerëz, duke numëruar 15 konvikte të mbushura me krevat marinari trekatëshe rresht pas rreshti.

“Vendi na kërkon të jemi gati”, tha Noth-Ecoeur.

“Sot jemi në një fazë përgatitore dhe jemi gati të vëmë në përdorim strehimoret”.

Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se niveli i mbrojtjes së ofruar nga strehimoret në rastin e përdorimit aktual të armëve bërthamore do të varej shumë nga intensiteti dhe afërsia e goditjeve.

“Strehëzat mund t’i ofrojnë popullatës një nivel të caktuar mbrojtjeje të përkohshme kundër ngjarjeve radioaktive”, i tha AFP zëdhënësi i Ministrisë zvicerane të Mbrojtjes, Andreas Bucher.

“Një luftë bërthamore në shkallë të gjerë megjithatë do të ishte katastrofike dhe asnjë shtet nuk do të ishte në gjendje të mbrohej nga efektet”.

---