Lajme
Historia e 1 Gushtit
Festimet zyrtare (por me pak rëndësi) për Ditën Kombëtare të Zvicrës mbahen tani në livadhin e Rutli çdo 1 gusht
Data e 1 gushtit shënon atë që shikohet në ditët e sotme si fillimin e rrugës së konfederatës zvicerane më 1291.
Në fillim të gushtit të atij viti – data e saktë nuk dihet, dhe madje edhe viti diskutohet nga disa – njerëzit e asaj që tani janë kantonet zvicerane të Uri, Schwyz dhe Nidwalden u bashkuan për të siguruar autonominë e tyre përballë kërcënimeve nga fuqitë e huaja pas vdekjes së Perandorit Rudolf I të Habsburgut, albinfo.ch.
Këto tri kantone të nënshkruara në Kartën Federale (ose “Letrën e Aleancës”) i panë ata duke premtuar se “do të ndihmojnë njëri-tjetrin me çdo mënyrë të mundshme kundër një dhe të gjithë atyre që mund të shkaktojnë mbi to dhunë ose padrejtësi brenda luginave të tyre”.
Refuzimi i ndikimit të huaj
Në statut, të tri komunitetet u bashkuan për të refuzuar “gjyqtarët e huaj” dhe shprehen rregullat për mosmarrëveshjet civile dhe penale.
Gjatë shekujve në vazhdim, këtyre tri kantoneve origjinale u bashkuan nga të tjerët për t’u bërë përfundimisht konfederata moderne zvicerane e 26 kantoneve që njohim sot, përcjell tutje albinfo.ch.
Në fakt, karta 1291, e cila u shkrua në gjuhën latine, zuri vendin e vet si dokumenti themelues i Zvicrës në fund të 1800-ës, si pjesë e një stërvitjeje ndërtimi kombëtar.
Kombi
Sipas qeverisë zvicerane, Këshilli Federal në atë kohë dëshironte të lidhte konfederatën moderne zvicerane, e cila u formua nga Kushtetuta e vitit 1848, me Konfederatën e Vjetër Zvicerane.
Kjo konfederatë u pa se e kishte origjinën e saj në luginat e thella të Zvicrës qendrore.
Karta gjithashtu është bërë gjithashtu e lidhur ngushtë me legjendën e të ashtuquajturit Betimi Rütli, në të cilin komunitetet e pavarura dhe “liridashëse” të Uri, Schwyz dhe Unterwalden thuhet se janë betuar për besnikëri me njëri-tjetrin në livadhin e Rütli, sipër liqenit Luzern në vitin 1307, përcjell tutje albinfo.ch.
Festimet zyrtare (por me pak rëndësi) për Ditën Kombëtare të Zvicrës mbahen tani në livadhin e Rutli çdo 1 gusht. Ky përdorim i historisë për të ndihmuar në krijimin e kombit modern zviceran për të pasqyruar zhvillimin në gjithë Evropën, ndërsa shtetet e kombeve të reja u tërhoqën në mite të thella kombëtare në përpjekje për të fituar legjitimitet.
Më 1891, festimet u mbajtën në Zvicër për të shënuar 600 vjet që nga Karta Federale dhe në 1899, 1 gusht u bë Dita Kombëtare e Zvicrës – megjithëse nuk u bë një festë publike zyrtare kombëtare deri më 1994.
‘Larg revolucionarit’
Qeveria Zvicerane vëren se Karta Federale u rrit në rëndësi në vitet 1930 pasi vendi u përball me kërcënimin nazist në Gjermani.
Por qeveria e pranon që dokumenti nuk ishte një veprim “revolucionar i vetëvendosjes nga fshatarësia”. Përkundrazi, bëhej fjalë për mbrojtjen e status quo-s dhe pozicionin e elitave vendase përballë presionit të jashtëm.
Pavarësisht nga rëndësia e tij historike apo natyra e tij revolucionare, statuti dhe Betimi i Rütli tani kanë një vlerë të madhe simbolike në një vend që është ende i pavarur.
E-Diaspora
-
Cyrih: Takim pune për zbatimin e Marrëveshjes së Bashkimit të shkollave shqipe LAPSH mbetet i përkushtuar që mësimi plotësues të jetë i unifikuar, i qëndrueshëm dhe në shërbim... -
KQZ: Afër 64.000 votues nga diaspora janë regjistruar për të votuar -
Vlashent Sata “Lufto me kenë i mirë, ma shumë ke me kenë i lirë” -
Nata e parë e Tri Net Film Fest, një fillim i mbarë i festivalit -
Itali
9-vjeçarja shqiptare fiton festivalin italian “Zecchino d’Oro” për herë të parë në 68 vjet
Jeta në Zvicër
-
Nga 8 dhjetori Aeroporti i Cyrihut lejon pjesërisht lëngjet në bagazhin e dorës Pasagjerët do të jenë në gjendje të mbajnë lëngje në bagazhet e tyre të dorës fillimisht... -
Zvicër: Kërkohet kontrollim më i mirë i letërnjoftimeve të të huajve -
Ndalimi i reklamave të duhanit në Zvicër për të mbrojtur të miturit do të fillojë në vitin 2027 -
Tregtia e energjisë elektrike diellore midis banorëve të së njëjtës komunë do të jetë e mundur nga viti 2026 -
Ndryshimet e transportit publik që priten në qytetet më të mëdha të Zvicrës në vitin 2026











