Kush janë fituesit dhe humbësit në buxhetin e Zvicrës për vitin 2025?

Qeveria zvicerane po synon të trajtojë problemin e madh se si të balancojë buxhetin e saj për vitin 2025. Masat financiare për vitin e ardhshëm më në fund kanë marrë dritën jeshile, por si do të ndikojnë ato tek ju?

Pas gati tre javë debati intensiv, dy dhomat e parlamentit – Këshilli Kombëtar dhe Këshilli i Shteteve – kanë hekurosur dallimet e fundit dhe kanë arritur një marrëveshje për buxhetin e Zvicrës për vitin 2025.

Le të fillojmë fillimisht me humbësit, në mënyrë që të përfundojmë me një notë pozitive.

Aktivitete për kujdesin ndaj fëmijëve dhe të rinjve

Për të kursyer 800 milionë franga në vit, qeveria federale nuk do të japë më kontribute financiare në qendrat e kujdesit ditor – një shërbim thelbësor për prindërit që punojnë.

Megjithatë, kjo nuk do të thotë se nuk do të ketë fare financim për objektet e kujdesit për fëmijët; vetëm se Këshilli Federal beson se këto subvencione “bien në përgjegjësitë e kantoneve”.

Qeveria planifikon gjithashtu të ulë subvencionet për “aktivitetet jashtëshkollore për fëmijët dhe të rinjtë”.

Fondet e pensionit

Aktualisht ju lejohet, në kushte të caktuara – si blerja e një shtëpie ose një apartamenti për të jetuar – të merrni para nga pensioni i detyrueshëm i shtyllës së dytë dhe fakultativ të shtyllës së tretë përpara se të dilni në pension, pa pasoja tatimore për tërheqjen e parakohshme.

Por sipas masave të reja, qeveria do të kursejë 220 milionë franga deri në vitin 2030 duke rritur taksën për tërheqjet nga këto dy shtylla, transmeton albinfo.ch.

Udhëtim me tren

Qeveria nuk do të ofrojë më stimuj financiarë për “transportin hekurudhor ndërkufitar të pasagjerëve”.

Nuk jepen detaje të tjera për momentin, përveç se kursimet do të arrijnë deri në 60 milionë franga deri në vitin 2030, shkruan thelocal.

Gjithashtu, zhvillimi i rrjetit të trenave të natës do të shkurtohet me 20 milionë franga.

Rrugët

Dhe duke folur për transportin, Këshilli Federal gjithashtu planifikon të ulë – me 92 milionë franga – sasinë e parave që ai kontribuon në mirëmbajtjen, riparimin dhe zgjerimin e infrastrukturës rrugore.

Grupi i ekspertëve rekomandoi që projektet të cilat nuk janë ende në ndërtim do të duhej të “ri prioritizoheshin” përpara se të mund të zbatoheshin; me fjalë të tjera. ata do të kërkonin një ndryshim kushtetues me një referendum të detyrueshëm.

Azilkërkuesit dhe refugjatët

Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) do të duhet të shtrëngojë gjithashtu rripin.

Ajo do të marrë 100 milionë franga më pak për ndihmën sociale për azilkërkuesit dhe refugjatët, dhe gjithashtu 85 milionë më pak për qendrat federale të azilit.

Bashkëpunimi ndërkombëtar

Këshilli Kombëtar donte të shkurtonte 250 milionë për bashkëpunimin dypalësh, ndihmën ekonomike dhe kontributet për organizatat ndërkombëtare, ndërsa Këshilli i Shteteve synonte një shkurtim prej 30 milionësh.

Në fund, të dy dhomat arritën një kompromis (siç bëjnë zakonisht politikanët zviceranë), duke rënë dakord për 110 milionë franga më pak.

Po ndonjë fitues?

Le të fillojmë me ushtrinë.

Ushtria e Zvicrës është fituesi më i madh i të gjithëve (pa pasur kurrë një betejë) – do të marrë 29.8 miliardë franga në total për vitet 2025-2028.

Presioni për të rritur buxhetin e ushtrisë me 530 milionë mbi shumën e planifikuar prej 2.7 miliardë është intensifikuar në dy vitet e fundit, me pushtimin e Ukrainës nga Rusia që rezultoi në kushte të rrezikshme gjeopolitike.

Institutet politeknike dhe universitetet

Kjo mund të mos jetë saktësisht një fitore e madhe, sepse qeveria federale fillimisht kishte planifikuar të shkurtonte fondet e instituteve politeknike (ETH në Cyrih dhe EPFL në Lozanë) me 100 milionë – arsyeja pse të dy vendosën të trefishonin tarifat e shkollimit për studentët e huaj.

Megjithatë, në fund, të dy shkollat ​​morën një “prerje” prej 12.5 milionësh.

Sa për universitetet e tjera publike, ato do të jenë 6 milionë franga më të pasura në vitin 2025.

Fermerët

Buxheti i vitit 2025 përfshin 42 milionë franga për sektorin e bujqësisë.

Për më tepër, fermerët do të kenë të drejtë edhe për 10 milionë shtesë për të vaksinuar bagëtinë e tyre kundër sëmundjes së gjuhës blu, e cila është zbuluar në Zvicër muajt e fundit.

---