Pas Australisë, cilat vende evropiane synojnë ndalimin e rrjeteve sociale për fëmijë

Vendet evropiane si Franca, Spanja, Italia, Greqia dhe Gjermania po shqyrtojnë kufizime për përdorimin e rrjeteve sociale nga fëmijët

Pas ndalimit të rrjeteve sociale për fëmijët nën moshën 16 vjeç në Australi, i cili u lançua më herët këtë muaj, vendet evropiane po përballen me pyetjen nëse duhet të zbatojnë kufizime të ngjashme.

Që prej 10 dhjetorit, fëmijët australianë nën 16 vjeç nuk mund të krijojnë apo të mbajnë llogari në rrjete sociale në platforma si Facebook, X, Threads, Snapchat, Instagram, TikTok, Twitch, Reddit dhe YouTube, në pronësi të Google, shkruan Euronews, transmeton albinfo.ch.

Nëse këto platforma konstatohet se shkelin ligjin, ato mund të përballen me gjoba të rënda deri në 50 milionë dollarë australianë (28 milionë euro).

Atëherë, çfarë po bëjnë vendet evropiane për të kufizuar përdorimin e rrjeteve sociale nga fëmijët në internet? Po shqyrtojmë masat kombëtare që janë propozuar ose që tashmë janë në fuqi në mbarë Evropën.

Danimarka

Në nëntor, qeveria daneze deklaroi se kishte siguruar një marrëveshje nga të gjitha partitë politike për të ndaluar aksesin në disa rrjete sociale për fëmijët nën moshën 15 vjeç.

Masa synon “të mbrojë fëmijët dhe të rinjtë në botën dixhitale” nga platformat që mund t’i ekspozojnë ata ndaj përmbajtjeve ose veçorive të dëmshme, sipas një njoftimi për shtyp të publikuar në nëntor. “Fëmijëve dhe të rinjve u prishet gjumi, humbasin qetësinë dhe përqendrimin dhe përballen me presion gjithnjë e më të madh nga marrëdhëniet dixhitale, ku të rriturit nuk janë gjithmonë të pranishëm,” thuhet në deklaratë.

Masa do t’u jepte prindërve të drejtën t’u lejojnë fëmijëve të tyre akses në rrjetet sociale pasi të kenë mbushur moshën 13 vjeç.

Caroline Stage, ministre e Danimarkës për çështjet dixhitale, i tha Associated Press se ligjvënësve ka të ngjarë t’u duhen disa muaj për të miratuar legjislacionin përkatës për ndalimin.

Danimarka ka një sistem kombëtar të identitetit elektronik dhe planifikon të krijojë një aplikacion për verifikimin e moshës, tha Stage, por nuk specifikoi se si do të zbatohej në praktikë një ndalim i mundshëm.

Vendi ka rezervuar gjithashtu 160 milionë korona daneze (21.4 milionë euro) për 14 nisma që lidhen me sigurinë e fëmijëve në internet.

Franca

Anne Le Hénanff, ministre e Francës për çështjet dixhitale, i tha gazetës franceze La Dépèche se departamenti i saj synon të paraqesë një projektligj për të kufizuar përdorimin e rrjeteve sociale për fëmijët nën moshën 15 vjeç në muajt e parë të vitit 2026. Nisma vjen pasi një komision parlamentar francez publikoi në shtator një raport që rekomandonte ndalimin e plotë të rrjeteve sociale për fëmijët nën 15 vjeç dhe sugjeronte vendosjen e një “orari dixhital” për ata nën 18 vjeç.

Raporti i komisionit u hartua më herët këtë vit, pasi shtatë familje franceze paditën TikTok-un në vitin 2024, duke akuzuar platformën se i kishte ekspozuar fëmijët e tyre ndaj përmbajtjeve që nxisin vetëvrasjen.

Një ndalim i mundshëm është në përputhje me deklaratat e Presidentit francez Emmanuel Macron në muajt e fundit, sipas të cilave, nëse Bashkimi Europian nuk ndjek një masë të përbashkët në nivel BE-je, qeveria e tij do të veprojë e vetme.

“Platformat mund ta verifikojnë moshën, le ta bëjnë,” shkroi ai në X në qershor. Në Francë, fëmijët nën moshën 15 vjeç kanë tashmë nevojë për pëlqim të qartë prindëror për të hapur një llogari në rrjete sociale. Prindërit mund të kërkojnë gjithashtu mbylljen e llogarisë së fëmijës së tyre.

Spanja

Një projektligj që po shqyrtohet nga ligjvënësit spanjollë sugjeron që fëmijët nën moshën 16 vjeç të mos kenë akses në rrjetet sociale, forume, platforma komunikimi apo “çdo hapësirë virtuale që përfshin inteligjencë artificiale gjeneruese (GenAI)”, pa pëlqim të qartë prindëror.

Në “raste të tjera”, mosha minimale do të jetë 14 vjeç, thuhet në draftligj, me qëllim “parandalimin e rreziqeve që lidhen me ekspozimin e hershëm ndaj përmbajtjeve të papërshtatshme, bullizmin kibernetik apo shfrytëzimin dixhital të të dhënave personale”. Ligji nuk specifikon se cilat mund të jenë këto raste të tjera.

Fëmijët e moshës 16–18 vjeç do të mund të kenë akses në rrjetet sociale me pëlqimin e tyre. Nëse miratohet, ligji do t’u kërkonte gjithashtu ofruesve të dyqaneve të aplikacioneve t’u japin prindërve të drejtën të verifikojnë se cilat aplikacione duan të shkarkojnë fëmijët e tyre.

Një sondazh i fundit i YouGov zbuloi se 79% e prindërve spanjollë bien dakord me një kufizim moshe për rrjetet sociale sipas modelit australian.

Megjithatë, një në tre të anketuar tha se një kufizim i tillë do të ishte i vështirë për t’u zbatuar në Spanjë.

Italia

Në maj të vitit të kaluar, parlamenti italian prezantoi një projektligj që mund të vendosë kufizime në rrjetet sociale për fëmijët nën moshën 15 vjeç.

Ligji, i cili po shqyrtohet nga Senati italian, përfshin gjithashtu masa për të kufizuar aktivitetin e “kidfluencers” nën moshën 15 vjeç në platformat e rrjeteve sociale. Draftligji kërkon gjithashtu që platformat të verifikojnë moshën e përdoruesve përmes një “mini portofoli kombëtar”, i përkthyer si një portofol identiteti dixhital, i lidhur me sistemin e ardhshëm të verifikimit të moshës në nivel të Bashkimit Evropian.

Ministri italian i Arsimit, Giuseppe Valditara, i tha gazetës Il Foglio se vendi duhet të ndjekë modelin australian.

Që prej nëntorit, Italia ka gjithashtu në fuqi legjislacion për verifikimin e moshës për faqet për të rritur.

Kufizimet në Itali mund të vijnë edhe si rezultat i një padie kolektive në pritje, e ngjashme me atë franceze, ku një grup familjesh italiane kanë paditur TikTok-un dhe platformat e Meta-s, Facebook dhe Instagram.

Padia pretendon se mbi 3.5 milionë fëmijë të moshës 7–14 vjeç përdorin rrjetet sociale, pavarësisht se janë nën moshën e lejuar. Çështja pritet të shqyrtohet në shkurt.

Një nga synimet e padisë është të detyrojë kompanitë e teknologjisë të zbatojnë praktika më të rrepta të verifikimit të moshës, për të siguruar që më pak fëmijë nën 14 vjeç të kenë akses në platformat e tyre, sipas një deklarate të studios ligjore Ambrosio e Commodo.

Greqia

Në shtator, kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis i tha Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së se vendi po shqyrton një ndalim të rrjeteve sociale, të ngjashëm me modelin australian.

“Po zhvillojmë eksperimentin më të madh të pakontrolluar ndonjëherë mbi mendjet e fëmijëve tanë. Nuk e dimë se cilat do të jenë pasojat, por jemi pothuajse të sigurt se ato nuk do të jenë pozitive,” cituan mediat vendase Mitsotakis-in.

Greqia ka ndaluar tashmë përdorimin e telefonave inteligjentë në klasë, masë që, sipas Mitsotakis-it, ka pasur një efekt transformues te fëmijët.

Qeveria ka lançuar gjithashtu vitin e kaluar një faqe interneti që u jep prindërve udhëzime se si të aktivizojnë kontrollet prindërore në telefonat celularë me iOS dhe Android. “Kids Wallet” i Greqisë, një mjet kontrolli prindëror që mund të kufizojë ose bllokojë aksesin në aplikacione dhe shërbime online, raportohet se do të përdoret edhe si mjet për verifikimin e moshës për të miturit. Aplikacioni u jep prindërve mundësinë të kufizojnë ose bllokojnë aksesin në aplikacione dhe shërbime online.

Pajisja që përdor këtë portofol mund të ruajë identitetin e të miturit dhe ta paraqesë atë pranë autoritetit përkatës të autentikimit.

Gjermania

Në Gjermani nuk ka ende kufizime për përdorimin e rrjeteve sociale nga fëmijët nën moshën 16 vjeç — të paktën për momentin, sipas Bundestagut gjerman.

Qeveria deklaroi në nëntor se i kishte kërkuar një komisioni të studiojë nëse një ndalim i tillë mund të zbatohet në Gjermani, si edhe ndikimin më të gjerë të rrjeteve sociale te adoleshentët gjermanë. Raporti përfundimtar pritet të paraqitet në vjeshtën e vitit 2026.

Gjermania po shqyrton një ndalim që do të zbatohej për të gjithë të miturit dhe që nuk do të parashikonte përjashtime për fëmijët që kanë pëlqimin e prindërve.

Nëse parlamenti gjerman vendos të ecë përpara me një ndalim, ai do të parandalonte fëmijët nga krijimi i llogarive në rrjete sociale, ashtu si në Australi, ndërkohë që fëmijët do të mund të hynin ende në këto faqe pa qenë të identifikuar.

Një peticion që kërkon vendosjen e një moshe minimale ligjore prej 16 vjeç për përdorimin e rrjeteve sociale ka mbledhur mbi 34 mijë nënshkrime dhe po shqyrtohet nga qeveria.

---