Sa e rëndësishme është marrëveshja e BE-së për ekonominë tonë të eksportit?

Keystone

Certifikimi kërkohet për shitjen e shumë mallrave zvicerane në BE. Pa një marrëveshje të re, ekziston rreziku për më shumë burokraci.

Bashkimi Evropian është partneri më i rëndësishëm tregtar i Zvicrës. Vitin e kaluar, Zvicra eksportoi mallra me vlerë rreth 138 miliardë franga zvicerane në BE. Për t’u shitur atje, shumë nga këto produkte duhet të testohen dhe të certifikohen për sigurinë.

Një marrëveshje rregullon njohjen reciproke të certifikatave të tilla. Sigurimi që kjo të mbetet kështu është pjesë e paketës së kontratës së saponegociuar.

Certifikimi ka të bëjë kryesisht me sigurinë, shpjegon Martin Hirzel, president i shoqatës zvicerane të industrisë së teknologjisë Swissmem: “Për ta thënë thjesht, duhet të vërtetohet se gondola e një teleferiku nuk përplaset ose se punonjësit nuk mund të kapin gishtat e tyre në një makinë”.

Sot, shumica e kompanive zvicerane mund t’i kenë produktet e tyre të certifikuara në Zvicër dhe më pas t’i shesin ato në BE. Por kjo do të ndryshonte pa një marrëveshje me BE-në, thotë Hirzel. “Pa një marrëveshje, prodhuesi zviceran do të duhet të ketë certifikatën e lëshuar nga një auditor i BE-së. Përveç kësaj, ata do të duhet të krijojnë një degë në BE”.

Rezultati do të ishte një përpjekje e madhe financiare dhe burokratike. Një sektor në Zvicër e ka ndjerë tashmë ndikimin e kësaj përpjekjeje: teknologjia mjekësore. Për shkak se Zvicra ndërpreu përkohësisht negociatat me BE-në tre vjet më parë, BE nga ana e saj ndaloi njohjen e certifikatave zvicerane në sektorin e teknologjisë mjekësore.

Megjithatë, ka më pak shqetësim nga një sektor tjetër. Investitori financiar dhe kritik i paketës së traktatit të BE-së, Urs Wietlisbach, tha së fundmi, gjithashtu në Rishikimin e të Shtunës së SRF: “Certifikimi në BE është më i lirë se këtu. Sektori i teknologjisë mjekësore thjesht hapi zyra në BE në atë kohë”. Këshilli Federal ka ngritur një zyrë në Frankfurt për kompanitë më të vogla.

Përveç kësaj, sektori i teknologjisë mjekësore është një shembull i mirë se si gjërat funksionojnë mirë për ekonominë zvicerane edhe pa një marrëveshje të BE-së dhe pa njohje reciproke të certifikatave të produkteve. “Në fillim u tha se teknologjia mjekësore do të shembet. Dhe tani ka 4500 punonjës më shumë se më parë. Pra, cili është problemi?”

A nevojitet një marrëveshje e përditësuar me BE-në që rregullon njohjen reciproke të certifikatave dhe redukton barrierat teknike për tregtinë? Komuniteti i biznesit është i ndarë për këtë çështje, jo vetëm sepse jo çdo sektor është i prekur në të njëjtën mënyrë.

Presidenti i Swissmem Hirzel thotë se kushtet e rregulluara për certifikatat janë të mira për ekonominë, por jo me çdo çmim: “Një marrëveshje ndihmon industrinë zvicerane. Por ne nuk jemi të përgatitur të heqim dorë nga tregu liberal i punës për të.” Për shembull, futja e pagave minimale ose zgjerimi i marrëveshjeve kolektive, siç duan sindikatat.

Nëse këto kërkesa sindikale plotësohen, shoqata më e madhe industriale zvicerane, Swissmem, nuk është e përgatitur t’i thotë po një marrëveshjeje të BE-së – rregullat e certifikatës ose jo. Nga ana tjetër, BE-ja nuk është e përgatitur të përditësojë marrëveshjen ekzistuese për njohjen reciproke të certifikatave derisa Zvicra të thotë po për marrëveshjet e reja me BE-në./SRF