Nga vendet e punës në paga: Cilat janë perspektivat për ekonominë e Zvicrës në vitin 2026?

Gjendja e ekonomisë zvicerane ndikon, për mirë a për keq, te të gjithë banorët e vendit. Çfarë mund të presim të ndodhë në vitin 2026?

Viti 2025 nuk ishte një vit i lehtë për disa sektorë të ekonomisë së Zvicrës – veçanërisht për ata të orientuar drejt eksportit, të cilët janë prekur nga tarifat e larta të SHBA-së.

Megjithatë, sipas parashikimeve zyrtare, perspektiva për vitin 2026 është më pozitive në përgjithësi, megjithëse disa probleme do të mbeten.

Le të shohim se çfarë na pret.

‘Parashikim pak më i lartë rritjeje’

Sipas Sekretariatit Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO), “Grupi i Ekspertëve të Qeverisë Federale për Ciklet e Biznesit ka rishikuar paksa lart parashikimin e tij për rritjen ekonomike në vitin 2026.”

Produkti i brendshëm bruto (PBB) zviceran pritet të rritet me 1.1 përqind në vitin 2026 – më i lartë se një vlerësim i mëparshëm prej 0.9 përqind.

Në mënyrë specifike, “ulja e tarifave të SHBA-së [nga 39 në 15 përqind] ka përmirësuar perspektivat për sektorët përkatës.”

Megjithatë, ndërsa “tregtia e jashtme pritet të ofrojë një stimul pozitiv, megjithëse të moderuar” për ekonominë, grupi i ekspertëve të qeverisë parashikon që kërkesa e brendshme të mbetet nxitësi kryesor i rritjes.

“Aktiviteti i investimeve ka të ngjarë të forcohet pak”, parashikojnë ekspertët, shkruan thelocal, transmeton albinfo.ch.

Përveç kësaj, inflacioni parashikohet të jetë mesatarisht 0.2 përqind – e njëjta normë e ulët si në vitin 2025 – dhe kjo do të thotë se “konsumi privat pritet të mbetet i fortë”.

Po pagat?

Një studim i kryer nga Instituti Ekonomik KOF ka zbuluar se kompanitë në Zvicër presin një rritje mesatare të pagave nominale prej 1.3 përqind në vitin 2026.

Megjithatë, rritjet aktuale të pagave do të ndryshojnë nga një sektor në tjetrin – siç ndodh zakonisht.

Pagat do të rriten më ndjeshëm në industrinë e ndërtimit – me rreth 1.7 përqind. Kjo për shkak të mungesës së punonjësve të kualifikuar në këtë sektor, si dhe një sindikate të fortë që përfaqëson këta punëtorë.

Punonjësit në sektorët e mikpritjes, farmaceutikës dhe financiar gjithashtu mund të presin rritje mbi mesataren e pagave.

Megjithatë, perspektiva është më pak pozitive në shitjen me pakicë, shitjen me shumicë dhe prodhimin – ku rritja ka të ngjarë të jetë mezi më shumë se 1 përqind.

Megjithatë, perspektiva nuk është vazhdimisht pozitive: është veçanërisht e zymtë për vendet e punës.

Organizatat ndërkombëtare në Gjenevë kanë qenë të detyruara të shkurtojnë qindra pozicione në vitin 2025 pasi administrata Trump uli ose tërhoqi fondet për agjencitë e OKB-së.

Dhe priten edhe më shumë shkurtime vendesh pune për vitin 2026.

Për shembull, UBS tha se pret “rreth 3,000 shkurtime vendesh pune në Zvicër”, ndërsa Korporata Zvicerane e Transmetimeve njoftoi se po planifikon të eliminojë rreth 900 vende pune gjatë tre viteve të ardhshme.

I njëjti skenar i humbjes së vendeve të punës është në fuqi edhe në Novartis, ku 550 vende pune në Zvicër do të hiqen deri në fund të vitit 2027.

Përveç kësaj, më shumë se një e treta (37 përqind) e kompanive thanë se mund të shkurtojnë vendet e punës në Zvicër gjatë 12 muajve të ardhshëm, dhe një përqindje e ngjashme (35 përqind) parashikojnë zhvendosjen e vendeve të punës në Zvicër në vende të tjera.

Nga ana pozitive, vendet e punës në Zvicër nuk do të thahen plotësisht në vitin 2026.

Përkundrazi: sipas Institutit Ekonomik KOF, “treguesit kryesorë vazhdojnë të tregojnë një treg të fortë pune”.

Kjo sepse “mungesa e fuqisë punëtore mbetet relativisht e lartë në pothuajse të gjithë sektorët dhe e njëjta gjë vlen edhe për numrin e vendeve të lira të punës”.

Ekspertët në Economiesuisse, organizata ombrellë për sektorin zviceran të biznesit, thonë gjithashtu se perspektiva e dobët ekonomike nuk duhet të ketë një ndikim shumë të madh në tregun zviceran të punës.

Pavarësisht shkurtimeve në shumë kompani, do të krijohen edhe shumë vende të reja pune, thonë ata.

---