Si të aplikoni për nënshtetësinë zvicerane

Me afrimin e Brexit midis shumë arsyeve duke bindur të huajt që është koha të bëhen zviceranë “The Local” i hedh një vështrim procesit të komplikuar të marrjes së shtetësisë

Zvicra ka dy procese për marrjen e nënshtetësisë zvicerane.

Natyralizimi i zakonshëm (ose i rregullt) është ai që kalojnë shumë njerëz; natyralizimi i lehtësuar (ose i thjeshtuar) është një proces më i shkurtër dhe më pak i komplikuar, zakonisht i hapur për bashkëshortët e huaj (por jo partnerë të regjistruar) dhe fëmijët e shtetasve zviceranë, dhe që nga fillimi i vitit 2017, të huajt e gjeneratës së tretë.

Në rastin e natyralizimit të lehtësuar për bashkëshortët e huaj të shtetasve zviceranë, ju do të duhet që në përgjithësi të keni qenë të martuar për të paktën tre vjet dhe të keni jetuar në Zvicër për së paku pesë vjet në total, përfshirë 12 muajt që çojnë deri në paraqitjen tuaj aplikacion, shkruan The Local.

Sipas statistikave zyrtare pak më shumë se një e katërta e 44.1141 natyralizimeve në vitin 2018 u lehtësuan, përcjell albinfo.ch.

Ka më shumë se një grup kërkesash

Për të marrë natyralizim të rregullt, një i huaj duhet të përmbushë kërkesat e përcaktuara nga tri nivele qeverisjeje: komuna, kantoni dhe Konfederata.Pas ndryshimeve në ligjin federal të të huajve që hynë në fuqi më 1 janar 2018, një aplikant tani duhet të ketë jetuar në Zvicër për dhjetë vjet (ishte më parë 12) ose më pak nëse e keni kaluar adoleshencën tuaj këtu, dhe të keni një leje qëndrimi C më parë.

Aplikantët gjithashtu duhet të tregojnë se respektojnë ligjin dhe rendin zviceran, nuk përbëjnë asnjë kërcënim për sigurinë e brendshme ose të jashtme të vendit, dhe të jenë të integruar mirë – një term i gjerë që mbulon pjesëmarrjen tuaj në jetën ekonomike, sociale dhe gjuhësore të Zvicrës.

Nëse kohët e fundit keni përfituar përfitime, nuk mund të aplikoni

Një ndryshim tjetër nga viti 2018 është se nëse keni kërkuar ndihmë për mirëqenie sociale në tre vitet e fundit nuk mund të aplikoni për nënshtetësi, përveç nëse ju jepni shumën që keni marrë. Pretendimi i përfitimeve shkon kundër kërkesës federale që një aplikant duhet të kontribuojë në ekonominë e Zvicrës qoftë duke qenë aktiv në fuqinë punëtore ose duke kaluar trajnime, përcjell tutje albinfo.ch.

Sa kohë keni jetuar në kantonin tuaj është një faktor i madh

Ju mund të keni jetuar dhjetë vjet në Zvicër, por sa kohë keni jetuar në vendbanimin tuaj aktual? Mos prisni të lëvizni kantonin (apo edhe komunën) dhe më pas të aplikoni për nënshtetësi – çdo kanton ka rregullat e veta për këtë, por të gjithë presin që të keni jetuar në zonë për një kohë të caktuar. Ndërsa kantonet përfshirë Gjenevën dhe Bernin kërkojnë vetëm dy vjet qëndrim, disa kërkojnë shumë më gjatë, me St Gallen që përcakton tetë vjet. Në Cyrih, ju kërkohet të keni jetuar të paktën dy vjet të pandërprerë në komunën e natyralizimit të ardhshëm.

Ju duhet të flisni gjuhën lokale

Shkathtësitë gjuhësore kanë qenë gjithmonë të domosdoshme për nënshtetësinë zvicerane, por kërkesat e përdorura ndryshojnë në varësi të kantonit. Por në ndryshimet e vitit 2018, tani ekziston një nivel minimal i kërkuar i aftësive gjuhësore. Kandidatët duhet të demonstrojnë aftësi të të folurit në nivelin A2 (fillor) dhe aftësi të folur B1 nën Kornizën e Përbashkët Evropiane të Referencës për Gjuhët.

Vini re se nuk jeni i detyruar të provoni aftësinë tuaj gjuhësore nëse gjuha juaj amtare është një nga gjuhët kombëtare të Zvicrës, ose nëse keni bërë pesë vjet shkollim të detyrueshëm në Zvicër ose nëse keni një shkollë të mesme duke lënë një çertifikatë ose kualifikim terciar të përfunduar në një gjuhë kombëtare zvicerane.

Rregullat kantonale dhe komunale ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme

Çdo kanton ka kërkesa të ndryshme, zakonisht duke u përqëndruar në atë se sa i integruar jeni në komunitetin ku jetoni. A keni miq dhe kolegë pune zviceranë që ju konsiderojnë pjesë të komunitetit? Si jeni me traditat, politikën dhe historinë zvicerane?

Banorët vendas mund të vendosin

Shumica e kantoneve ose komunave kërkojnë që ju të përballeni me një intervistë për të provuar integrimin dhe njohuritë tuaja për Zvicrën, ku mund të pyeteni për numrin e liqeneve në kantonin tuaj, deri në cilat ditë janë pushime publike dhe emrat e traditave dhe festave lokale. Në disa raste, një komitet i banorëve komunal mblidhet të votojnë kërkesën tuaj.

Mund të zgjasë një kohë

Gjatësia e procesit ndryshon në varësi të vendit ku jetoni, por prisni disa vjet. Kantoni i Vaud deri më tani e ka deri në dy vjet e gjysmë, por thotë që duhet të zvogëlohet në 18 muaj për aplikime pas janarit 2018. Dhe mos mendoni se mund të lëvizni gjatë procesit ose do të përfundoni me procesin nga fillimi.

Mund të jetë i kushtueshëm

Meqenëse ekzistojnë tri nivele autoriteti, ka tri tarifa të ndryshme për të paguar. Ndërsa Konfederata kërkon vetëm 50-150 franga zvicerane (45 deri 135 €), kostot e përcaktuara nga kantonet dhe komunat mund të jenë shumë më të larta.

Tarifat që paguhen në nivelin komunal shkojnë nga 500 në 1.000 franga, ndërsa kantonet mund të paguajnë deri në 2,000 franga për procesin e aplikimit.

Shkalla themelore e Gjenevës për një aplikim për të rritur është 1.250 franga, plus komunat më pas shtoni 500-1,000 franga shtesë. Dhe e gjithë kjo me mundësinë që të mund të refuzohesh, përcjell tutje albinfo.ch.Në Cyrih tarifa kantonale është 1.700 franga dhe më pas duhet të shtohen tarifa komunale.

Mundësia juaj e suksesit mund të varet nga vendi ku jetoni

Sipas “Tages Anzeiger” Zvicra Perëndimore është më bujare me natyralizime sesa gjetiu. Statistikat zyrtare tregojnë se Cyrihu natyralizoi shumicën e njerëzve në 2018 (10,170), por ky është gjithashtu kantoni më i populluar në Zvicër.

Kantoni i Gjenevës, popullsi gati gjysmë milioni, natyralizoi 4,670 njerëz vitin e kaluar, pavarësisht se kishin një të tretën e popullsisë së Cyrihut dhe gjysmën e popullsisë së Bernit, ku vetëm 2.675 njerëz morën shtetësi.

Zvicra lejon nënshtetësinë e dyfishtë

Qytetarët zviceranë mund të mbajnë dy pasaporta dhe shumë e bëjnë. Në fakt rreth një në gjashtë njerëz në vend tani janë shtetas të dyfishtë. Kjo do të thotë që ju do të humbni kombësinë tjetër nëse vendi i asaj shtetësie nuk njeh kombësi të dyfishtë.

---