Vit i jashtëzakonshëm për bletarët shqiptarë, eksportojnë mjaltë edhe në Zvicër

Çdo vit, rreth 40 tonë mjaltë eksportohen në SHBA, Zvicër, Singapor dhe Kinë

Me fabrika dhe ferma të heshtura nga mbyllja e koronavirusit, bletët e Shqipërisë kanë qenë më të ngarkuara se kurrë, duke ngjallur ngacmim midis fermerëve që presin një korrje të pashembulltë të mjaltit falë një depërtimi nga ndotja dhe pesticidet.

“Është një vit i artë për bletët”, thotë 68-vjeçari Gëzim Skermo, i veshur me një kostum mbrojtës, ndërsa inspekton rreshtat e tij të koshereve prej druri, të rreshtuara përgjatë bazës së verdhë të malit Morava në juglindje të Shqipërisë, raporton AFP.

Gjatë 50 vjetëve të tij të bletarisë, Skermo thotë se ai “kurrë nuk ka parë një sezon si ky”, duke e përshëndetur atë si “rilindje për natyrën dhe bletët, përcjell albinfo.ch.

Bletari i atribuon gumëzhitjet e papritura masave të koronavirusit, të cilat ngrinë jetën publike dhe industriale pasi Shqipëria zbuloi rastet e saj të para të koronavirusit në fillim të marsit.

Në zonën përreth Moravës, kufizimet kanë sjellë ajër të qetë, më të pastër dhe më pak spërkatje të pesticideve nga fermerët që frenuan prodhimin përballë pasigurisë ekonomike nga virusi, i cili ka marrë rreth 30 jetë në shtetin e Ballkanit, përcjell tutje albinfo.ch.

“Këtë vit nuk kemi pasur humbje, ndryshe nga vitet e kaluara kur gjetëm bletë të ngordhura para koshereve”, tha Skermo.

“Nuk kishte zhurmë, asnjë ndotje, asgjë që mund t’i shqetësonte ata”.

Rreth tij insektet pllenuese performuan vallëzimin e tyre midis luleve përreth, në të cilat mbledhin nektar, një koritë uji për karburantet dhe kosheret e tyre, ku bëhet mjalti.

Përpara hyrjes së secilës koshere, katër bletë femra qëndruan roje për të mbajtur larg ndërhyrës nga kolonitë e tjera.

“Çdo bletë ka punën dhe pozicionin e vet, me mbretëreshën, shtresën (vezën), përgjegjëse për tërë jetën e brendshme”, shpjegon Ermal Benga, i cili mbikëqyr prodhimin, pasi ai përdor duhanpirësin e tij të bletëve për të qetësuar insektet poshtë, transmeton albinfo.ch.

– Kanarinat në minierën e qymyrit –

Ferma Morava prodhon normalisht nga pesë deri në 15 tonë mjaltë në vit, në varietetet që variojnë nga tërfili i bardhë deri tek pisha, rapesi, trumza e egër dhe gështenja, në varësi të luleve në stinë.

Gjithashtu mbledh dhe përpunon ton mjaltë nga bletarët në të gjithë Shqipërinë, ku ka rreth 360,000 koshere të regjistruara.

Këtë vit bletarët e Moravës po planifikojnë të fillojnë mbledhjen e sendeve të ëmbla më herët se normalja, në mënyrë që të bëjnë dy korrje në vend të një.

Është një kthesë e madhe nga shkatërrimi i vitit 2016 dhe 2017, kur 40 për qind e koshereve të Shqipërisë u rrëzuan dhe humbjet arritën në 60 milionë euro.

Ekspertët fajësuan shkatërrimin në një “epidemi” të parazitit të marimangës varroa, ngritja e së cilës u ndihmua nga shpyllëzimi, plus përdorimi i neonicotinoids, një klasë e zakonshme e insekticideve të përdorura në bujqësi.

Kimikatet, të cilat sulmojnë sistemin nervor të insekteve, që atëherë janë ndaluar në Bashkimin Evropian, por jo në Shqipëri.

Sot, megjithatë, “kushtet e Shqipërisë janë optimale për bletët, të cilat janë sende të vërteta ekologjike”, tha djali 44-vjeçar i Skermos, Eugeni, për AFP, duke iu referuar specieve që mund të japin një paralajmërim paraprak të rreziqeve, siç janë kanarinat në një minierë qymyri .

Përveç tregut të brendshëm, Morava eksporton rreth 40 tonë në vit në Shtetet e Bashkuara, Zvicër, Singapor dhe Kinë.

Por, megjithëse kompania ka një laborator analize të dhuruar nga BE, ku nuk lejohet të eksportojë mjaltin e saj në bllok për shkak të një ndalimi të produkteve shqiptare me origjinë shtazore.

Jashtë paragjykimeve, themeluesi Skermo nuk pranon të japë shifra specifike se sa mjaltë do të prodhohen këtë sezon.

Por ai këmbëngul se rendimenti do të jetë i bollshëm dhe i cilësisë më të lartë.

“Ndërsa njerëzit janë mbyllur në shtëpi, bletët nuk janë kufizuar”, tha ai. “Ato kanë punuar shumë, shumë.”

---