Kosova

Mjekët gjermanë i shpëtojnë jetën Adeas 15 vjeçe, me një teknikë unike në botë

Ndërhyrja e realizuar në Bonn është unike në botë. Mjeku ka punuar me endoskop dhe nuk i ka hapur vajzës gjoksin, siç ndodhte zakonisht

Vetëm qasja në qafë, përmes së cilës Adea Cerkini merr infuzionin, dëshmon për operacionin e rëndë të zemrës, që ka ndodhur vetëm pak ditë më parë. 15-vjeçarja nga Kosova buzëqesh ndërsa dy shpëtimtarët e saj i afrohen pranë shtratit në Spitalin Universitar të Bonit (UKB).

Adea vuan nga një defekt i lindur në zemër, të cilin tashmë e kanë mënjanuar mjekët kryesorë në Klinikën Kardiokirurgjikale të Spitalit Universitar ttë Bonit Farhad Bakhtiary dhe Boulos Asfour, transmeton albinfo.ch. Duke vepruar kështu, ata hynë vetë në një territor të ri kirurgjik: procedura komplekse e ndjekur në këtë rast ishte e para e këtij lloji në botë.

Defekti në zemër e ka shoqëruar Adean gjithë jetën e saj të deritahsme. Mjekët e quajnë atë një defekt të plotë atrioventrikular septal (AVSD), shkruan gazeta gjermane General Anzeiger. Defekte të tilla të zemrës përbëjnë vetëm rreth tre për qind të të gjitha defekteve të lindura të zemrës. Gjysma e fëmijëve të prekur kanë sindromën Down, si Adea.

Pas 14 vitesh ishte e nevojshme një ndërhyrje e re

Për këtë arsye ajo i ishte nënshtruar operacionit të saj të parë në dhjetor të vitit 2008, kur ishte ende foshnjë. Vrima i ishte mbyllur me një lloj “arnimi”. Për 14 vjet, Adea ishte në gjendje të bënte një jetë pothuajse normale – deri në vjeshtën e kaluar, kur, gjatë kontrollit rutinë vjetor në Kosovë, u vendos një diagnozë e re: Adea vuan nga stenoza e aortës subvalvulare – shkaktuar nga indet e ngurtësuara që kanë evoluar dhe kanë vazhduar të rriteshin me kalimin e kohës.

Kjo e rëndon gjithnjë e më shumë trupin e saj të vogël, shpjegon Farhad Bakhtiary, drejtor i Klinikës së Kardiokirurgjisë, transmeton albinfo.ch. “Si dhoma kryesore e pompimit, barkushja e majtë pompon gjakun e pasur me oksigjen përmes valvulës së aortës përmes aortës në trup. Nëse hapja e aortës është shumë e ngushtë, si në rastin e Adeas, formohet një tub i ngushtë, thënë figurativisht, dhe barkushja e majtë duhet të punojë më shumë dhe të bëjë më shumë presion të gjakut për të pompuar mjaftueshëm gjak në trup”, thotë Bakhtiary. Kjo punë shtesë bën që muskuli i zemrës të trashet. Dhe sa më e ngushtë të jetë pika, aq më pak gjak i pasur me oksigjen hyn në trup.

Në këtë rast, vetëm një operacion për të hequr indin e tepërt mund të ndihmojë. Por një ndërhyrje e tillë e veçantë vështirë se është e mundur në Kosovë, ku kujdesi mjekësor është dukshëm më i dobët se në Gjermani, përcjell albinfo.ch Prandaj, të afërmit e familjes që jetonin në Gjermani kanë hulumtuar për të gjetur ekspertë përkatës, në Evropë. Për disa javë ata ishin në kontakt me klinika të ndryshme në Gjermani dhe më në fund vendosën për UKB. Më pas familjarët janë kujdesur për financimin e operacionit jetik, i cili kushtoi disa dhjetëra mijëra euro.

Ndërhyrje unike në mbarë botën, në Bon

Ndërhyrja e mjekëve të Bonit është unike në botë. Bakhtiary ka punuar me endoskop gjatë këtij operacioni të ri dhe nuk i ka hapur vajzës të gjithë gjoksin, siç ndodhte zakonisht dhe siç kishte ndodhur edhe me Adean, më parë. Sepse kjo do të kishte qenë një barrë e madhe për 15-vjeçaren. “Kam parë nga afër të gjitha dokumentet, imazhet me ultratinguj dhe CT dhe më pas, së bashku me kolegun tim Boulos Asfour, vendosëm për një operacion minimal invaziv dhe plotësisht endoskopik,” shpjegon Bakhtiary procedurën e tij, transmeton albinfo.ch. Kjo ishte e mundur vetëm falë faktit se dy kirurgët kanë shumë përvojë në këtë fushë. “Ndërsa profesor Bakhtiary ka sjelë në këtë rast ekspertizën e tij të jashtëzakonshme nga operacionet e panumërta të të rriturve, unë, si një kardiokirurg pediatrik me përvojë, munda të kontribuoja në faktin se ne ishim në gjendje të transferonim me sukses metodën novatore te pacientja jonë e re,” thotë Asfour, i cili drejton Departamenti i Kirurgjisë Pediatrike të Zemrës.

Të dy kanë planifikuar çdo prerje për disa ditë. “Ne kemi diskutuar të gjitha strategjitë si të barabartë,” thotë Bakhtiary. Por nëse ndonjë gjë nuk shkon siç është planifikuar? “Pastaj ka një plan B, C ose D. Sa më shumë përvojë të kesh, aq më me largpamësi do të mendosh”.

Vetë operacioni ka zgjatur vetëm dy orë e gjysmë. Asfour dhe Bakhtiary arritën në arterien kryesore përmes një aksesi të vogël midis dy brinjëve, transmetonm albinfo.ch. Ata punonin vetëm me mjetet më të vogla nëpërmjet ekraneve dhe orientoheshin me kamera brenda.

Fëmijët shërohen më shpejt dhe më mirë falë teknologjisë së re

“Nuk isha i tendosur, por thjesht, shumë i fokusuar. Një operacion i tillë është diçka e veçantë për faktin sepse nuk është rutinë”, thotë 47-vjeçari Bakhtiary, i cili edhe vetë është baba i një vajze. Dëshira e tij është që të përdoret më shpesh metoda e butë tek fëmijët me sëmundje të zemrës. “Kështu realizohet ndërhyrja më shpejt, kërkohen më pak ilaçe kundër dhimbjeve dhe kështu nuk preket rritja e fëmijës”.

Adea ishte në gjendje të ecte nëpër repart vetëm dy ditë pas operacionit, përcjell albinfo.ch. Nëna e Adeas, Shqipe Cerkini, mezi mund ta besonte këtë. “Ajo po kërkonte plagën (e operimit) në trupin e së bijës dhe vetëm atëherë e kuptoi natyrën e ndërhyrjes. Shqipja nuk ka fjalë për gjithë këtë. “Adea tani është në repartin normal. Në fund të javës duhet të kthehemi në shtëpi. Ajo tani ka perspektivën për të bër  ë një jetë normale. “Nuk mund ta shprehim mirënjohjen tonë me fjalë”, thotë Shqipe Cerkini.

Foto: Felix Heyder Herzzentrum UKB/Felix Heyder Herzzentrum UKB