A janë vërtet obsesionet higjienike të Gjermanisë të mbështetura nga shkenca?

Pas vitesh që iu kërkua të hiqte këpucët e tij në shtëpi dhe të mbyllte çdo dritare, shkrimtari Tom Pugh kreu kërkimin e tij për të parë se cilat obsesione higjienike gjermane janë shkencërisht të shëndosha dhe cilat janë pak më shumë se një veçori kulturore.

Të gjitha vendet kanë tiparet dhe veçoritë e tyre. Gjermania nuk ndryshon në këtë aspekt  përveç se këtu vendasit janë të prirur të këmbëngulin se ‘mënyra gjermane’ e të bërit të gjërave është disi e bazuar në prova dhe e justifikueshme në baza shkencore.

Pas vitesh që më kërkuan t’i hiqja këpucët dhe të mbyllja dritaret (dhe duke pasur shkencën pas këtyre kërkesave të shpjeguara në detaje rraskapitëse), më në fund vendosa të bëj kërkimin tim.

Ja çfarë mësova për disa nga standardet e preferuara të higjienës në Gjermani.

A do të vdesin njerëzit nëse i mbaj këpucët në ambiente të mbyllura?

Gjermania nuk është i vetmi vend që këmbëngul se këpucët nuk kanë vend përtej pragut të një shtëpie.

Në Japoni, për shembull, shumica e shtëpive kanë një lloj holli ku këpucët e jashtme zëvendësohen me pantofla. Dhe, duke e çuar ndërrimin e këpucëve në një nivel tjetër, pantoflat e shtëpisë shpesh zëvendësohen edhe me pantofla banjoje në hyrje të tualetit.

Por puna e pafundme e heqjes së këpucëve dhe e veshjes së tyre përsëri duket si më pak punë e përditshme në Azi sesa në Gjermani.

Ndoshta kjo është për shkak se ju keni më pak gjasa të vishni këpucë të rënda me lidhëse në Azi. Ose ndoshta është se në Azi ndihet si një gjest respekti dhe ndjeshmërie kulturore, ndërsa në Gjermani lënia e këpucëve ka të ngjarë të nxisë një leksion mbi shëndetin dhe sigurinë.

Pra, a është vërtet i mbështetur nga shkenca argumenti kundër këpucëve në familje?

Një studim i kryer në Universitetin e Arizonës gjeti më shumë se 421,000 baktere në thembra të një palë këpucësh, duke përfshirë shtame që mund të shkaktojnë diarre, meningjit dhe pneumoni.

Studime të tjera kanë treguar se këpucët gjithashtu mund të gjurmojnë polenin, mykun dhe kimikatet e dëmshme industriale në shtëpinë tuaj.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Është e vështirë të debatosh me shkencën për këtë. Dhe, në të vërtetë, do të bëhesha i konvertuar edhe para se të kaloja një orë duke parë fotot e llojeve të ndryshme të baktereve.

Më pëlqen të jem në gjendje të tund gishtat e këmbëve dhe më pëlqen të di se kush është në shtëpi nga një vështrim i shpejtë në grumbullin e këpucëve pranë derës.

A duhet të ulen burrat për të urinuar?

Asnjë herë në jetën time askush nuk më ka sugjeruar të ulem për të urinuar para se të shkoja në Gjermani.

Mbaj mend që mamaja ime vinte luftanije të vogla plastike në tualet kur isha fëmijë, në një përpjekje shpresëdhënëse (të pashpresë?) për të bindur mua, babain dhe vëllain tim që të paktën të synonim në mes të tasit – por nuk mendoj se i ka shkuar ndonjëherë në mendje të na kërkonte të uleshim.

Nuk duket se ka ndryshuar shumë që atëherë në MB. Një sondazh i vitit 2023 i YouGov i kryer në 13 vende, zbuloi se burrat britanikë (së bashku me burrat polakë) kishin më shumë gjasa të qëndronin në këmbë, ndërsa burrat gjermanë kishin më shumë gjasa të uleshin.

Prandaj, gjuha gjermane ka deri tani fjalën më të mirë për njerëzit që ulen për të kërcyer: Sitzpinklers (fjalë për fjalë, të këputurit ulur).

Pra, a i mbështet shkenca Sitzpinklers?

Eksperimentet e shumta kanë treguar në mënyrë të përsëritur se burrave nuk mund t’u besohet që të gjuajnë drejt, transmeton thelocal. Dhe mes atyre që munden, urina në mënyrë të pashmangshme bie në dysheme në formën e “pikave satelitore” (ose spërkatjes së tualetit) që rrezikojnë të shkojnë drejt lavamanëve dhe furçave të dhëmbëve.

Si një bonus shtesë për Sitzpinklers, një studim i vitit 2014 në Qendrën Mjekësore të Universitetit Leiden tregoi se ulja ndihmon burrat me probleme të traktit urinar të poshtëm ose prostata të zmadhuara, sepse ndihmon në zbrazjen më të plotë të fshikëzës.

Pretendime janë bërë edhe për përfitime të shëndetit mendor, falë sasisë së kohës shtesë të shpenzuar për të shijuar “momentet e reflektimit të pandërprerë”.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Unë jam skeptik në lidhje me pretendimet për një nxitje të shëndetit mendor. Gjithashtu, urina është (përgjithësisht) sterile, kështu që kjo nuk është një çështje jete a vdekjeje, shkruan albinfo.ch.

Thënë kjo, duke pasur parasysh ekzistencën e provuar të qëllimit të dobët dhe “pikat satelitore”, dhe faktin që loos priren të ndahen, duket sikur Sitzpinklers janë në të drejtën për këtë.

Në një shënim të lidhur, rezulton të jetë po aq e rëndësishme që ne të gjithë të fillojmë të mbyllim kapakun në tualet përpara se të skuqemi!

A do të ndezë pandeminë tjetër nëse vesh rroba banje në saunë?

Saunat në Gjermani priren të jenë të zhveshura dhe unisex, gjë që mund të jetë një tronditje për të sapoardhurit.

Rregullat në Gjermani janë të thjeshta: Kein Textil (“pa rroba”) dhe Kein Schweiß aufs Holz (“pa djersë në dru”), që në praktikë do të thotë të ulesh ose të shtrihesh lakuriq në një peshqir.

Gjermanët shpesh përmendin rregullat e higjienës si arsye për këtë, duke sugjeruar që tekstilet e futura në një dhomë sauna me avull krijojnë një terren mbarështues për mikrobet.

Saunat janë të nxehta dhe të djersitura, por në mënyrë të prerë jo seksi, dhe shqetësimi i të qenit lakuriq para të huajve ka tendencë të zhduket shpejt  por a mund të justifikohet rregulli mbi baza shkencore?

Saunat e para (në Skandinavi) ishin gropa të gërmuara në tokë dhe të mbuluara me lëkurë kafshësh, gjë që duket se thyen rregullin Kein Textil.

Ka shumë prova që ekuivalentët e tyre të ditëve moderne janë të mira për shëndetin tuaj; largimin e toksinave nga trupi, përmirësimin e performancës kardiovaskulare dhe madje reduktimin e mundësisë së zhvillimit të demencës.

Përveç kësaj, nëse jeni mjaft të guximshëm për t’u zhytur në pishinën e akullit më pas, ndryshimi i papritur i temperaturës do të ndihmojë në përmirësimin e qarkullimit tuaj.

Por argumenti për ndalimin e rrobave të banjës në sauna janë shumë më të dobëta.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Është e vështirë të shihet se si një kostum i pastër noti përbën më shumë rrezik sesa një peshqir i pastër.

Për më tepër ne të gjithë mbartim shumë mikrobe dhe patogjenë në trupin tonë, qofshin të veshura me rroba banje apo jo.

Në ekuilibër, kjo duket më shumë si një përpjekje për të mbrojtur një traditë të dashur kombëtare sesa një argument legjitim shkencor.

Sa vdekjeprurëse janë draftet, në të vërtetë?

Nëse keni kaluar ndonjë kohë në Gjermani, do të keni parë njerëz që mbyllin furishëm dritaret dhe mërmërisin fjalët: es zieht! (Ka një draft).

Një pjesë e madhe e popullsisë me sa duket janë të bindura se rrymat shkaktojnë ftohje, grip, pneumoni dhe arterie të bllokuara  dhe nuk ka asgjë që do të provokojë një reagim të mprehtë aq të besueshëm sa hapja e një dritareje në një tren në lëvizje.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Ftohjet dhe infeksionet e tjera shkaktohen nga mikroorganizmat, ose mikrobet si bakteret, viruset ose parazitët – dhe në mënyrë të prerë jo nga ajri në lëvizje në një hapësirë ​​të mbyllur.

Ka disa prova që ekspozimi ndaj një rryme të ftohtë mund të ndikojë në sistemin imunitar të një personi dhe t’i bëjë ata pak më shumë gjasa për të kapur një ftohje  por fjala operative këtu është “ftohje”.

Me fjalë të tjera, hapja e dritares së një makine ose treni në lëvizje në një ditë vere, ose ulja pranë një dritareje të hapur kur fryn një erë e lehtë dhe e butë, nuk përbën absolutisht asnjë rrezik për shëndetin tuaj.

---