A mund ta mbaj lejen time C nëse shkoj për të studiuar jashtë vendit?

Ka situata kur ju mund të dëshironi të largoheni nga Zvicra për një kohë më të gjatë, për shembull, për të studiuar jashtë vendit? Çfarë do të thotë kjo për ata me leje C?

Ndryshe nga lejet e tipit ‘më të ulët’, si L për ‘rezidentët afatshkurtër’ dhe B për ‘shtetasit e huaj rezidentë’ – të cilat rregullohen nga kushte dhe kufizime të ndryshme – ata që kanë një leje C gëzojnë pothuajse të njëjtat të drejta si shtetasit zviceran.

Midis tyre janë aksesi i pakufizuar në punësim, aftësia për të ndryshuar vendet e punës ose kantonet e banimit, ngritja e bizneseve të veta, blerja e pronave të paluajtshme pa asnjë kufizim dhe aksesi në grante arsimore. E vetmja gjë që ndan një leje C nga një shtetësi është e drejta për të votuar ose kandiduar për post. Leja C është gjithashtu një hap drejt natyralizimit – domethënë nëse plotësohen të gjitha kushtet e kërkuara. Nuk është çudi që të huajt që marrin lejen C e ruajnë me jetë, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Por, çfarë nëse dëshironi të studioni jashtë vendit? A do të thotë kjo që rrezikoni të humbni lejen tuaj C?

Jo domosdoshmërisht.

Rregullore të veçanta për të miturit

Sipas qytetit të Cyrihut, Zvicra ka një praktikë të veçantë për të miturit e huaj që jetojnë në vend, të cilët mund të dëshirojnë të studiojnë diku tjetër pa humbur lejen e tyre C.

Në këtë rast, është e mundur që fëmijët dhe të rinjtë e huaj (18 vjeç e poshtë) të mbajnë vendbanimin e prindërve të tyre si të ashtuquajturën ‘qendër të jetës’ sipas ligjit civil në Zvicër.

Në Zvicër, fëmijët e mitur dhe të miturit që janë nën kujdesin e prindërve të tyre zakonisht kanë vendbanimin me prindërit e tyre sipas ligjit civil. Kjo është veçanërisht e vërtetë nëse prindërit ushtrojnë autoritetin prindëror gjatë qëndrimit të fëmijës së tyre jashtë vendit, sigurojnë mjete jetese për ta dhe rregullojnë dhe monitorojnë kujdesin dhe kujdestarinë e fëmijës. Megjithatë, megjithëse të miturit e huaj që jetojnë në Zvicër përgjithësisht lejohen të ndjekin shkollën, kolegjin ose universitetin jashtë shtetit, disa kufizime ende zbatohen.

Fëmijët dhe të rinjtë që kanë kaluar më shumë se katër vjet jashtë vendit dhe vizitojnë Zvicrën vetëm për të parë prindërit e tyre herë pas here ose për pushime të çuditshme, rrezikojnë të humbasin lejen C, përcjell tutje albinfo.ch.

Kjo për shkak se fëmijët që zgjedhin të kalojnë vite të tëra duke studiuar jashtë vendit pa kaluar ndonjë kohë të konsiderueshme në Zvicër, konsiderohen se kanë ‘qendrën e tyre të jetës’ jashtë vendit – edhe nëse prindërit e tyre jetojnë përgjithmonë në Zvicër.

Në këtë rast, leja C për të miturin e huaj do të skadonte edhe nëse fëmija ose i riu nuk do të qëndronte jashtë vendit për gjashtë muaj të pandërprerë, përcjell tutje albinfo.ch.

Por, pse është kështu?

Fëmijët dhe të rinjtë e huaj që jetojnë në Zvicër në shumicën e rasteve kanë shanset më të mira për integrim të suksesshëm. Prandaj, frekuentimi i shkollës jashtë vendit është i papajtueshëm me vlerat e përcaktuara në Aktin Federal për shtetasit e huaj dhe integrimin, i cili promovon integrimin dhe për rrjedhojë, kërkon që një fëmijë i huaj të jetojë në Zvicër.

Nëse fëmija juaj është nën moshën dymbëdhjetë vjeç dhe i është dhënë leja C si pjesë e një ‘bashkimi familjar’, atëherë vini re se kjo leje është dhënë për t’i mundësuar fëmijës tuaj të jetojë përgjithmonë me prindërit e tyre në Zvicër dhe të integrohet në Shkollat ​​zvicerane dhe mënyra e jetesës zvicerane.

Duhet të plotësohen kriteret për të mbajtur lejen

Pra, cilat kritere duhet të plotësohen që të miturit të mbajnë lejen C gjatë studimeve jashtë vendit?

Për të ruajtur statusin C në Zvicër, i mituri duhet të paraqesë një letër konfirmimi nga shkolla që dëshiron të ndjekë pranë autoriteteve të tyre kantonale. Autoriteti kantonal më pas do ta informojë fëmijën ose të riun për hapat e ardhshëm.

I mituri gjithashtu duhet të jetë jo më i vjetër se 18 vjeç kur fillon studimet jashtë vendit.

Studimet e tyre gjithashtu nuk mund të kalojnë katër vjet në një shkollë ndërkombëtare.

Por ndoshta më e rëndësishmja, fëmija ose i riu duhet t’i vizitojë prindërit e tyre në Zvicër ‘në mënyrë periodike’ gjatë pushimeve shkollore dhe do të duhet t’i vërtetojnë këto vizita autoriteteve të tyre kantonale me dokumentet e kërkuara të udhëtimit.

Por çfarë ndodh me të rriturit?

Nëse jeni me fat që keni një leje C dhe jeni 19 vjeç e lart, atëherë mund të studioni jashtë vendit deri në gjashtë muaj në vit (por jo më shumë se katër vjet) dhe ta mbani lejen “në pritje”.

Ju duhet ta kërkoni këtë pezullim nga autoritetet tuaja kantonale me shkrim, duke shpjeguar arsyet pse planifikoni të qëndroni jashtë vendit për një periudhë më të gjatë se sa lejohet.

Nëse thjesht largoheni për më shumë se gjashtë muaj pa ‘ngrirë’ lejen tuaj, atëherë ajo do të skadojë në kohën e duhur dhe do t’ju duhet të ri-aplikoni për të sipas kushteve të zakonshme të pranimit. Por mbani mend: nëse vendosni të largoheni, mos i paketoni valixhet dhe mos dilni si hajdut në mes të natës.

Ju duhet të njoftoni Zyrën lokale të Popullsisë ((Einëohnerkontrolle / Contrôle des habitants/ Controllo abitanti) për nisjen tuaj dhe të plotësoni çdo dokument të kërkuar.

---