Lajme

Cili është ndryshimi midis vendbanimit të përhershëm dhe shtetësisë zvicerane?

Leja C e "Shtetasve të Huaj të vendosur" u jep të drejta gjithëpërfshirëse mbajtësve të saj. Por a është aq e mirë sa një pasaportë zvicerane?

Cila është leja e qëndrimit të përhershëm dhe kush ka të drejtë për të?

Sipas Sekretariatit Shtetëror për Migracionin (SEM), qytetarëve të 16 vendeve të BE -së dhe shtetasve të EFTA -së “u jepen leje zgjidhjeje në bazë të traktateve ose marrëveshjeve reciproke pas pesë vjet qëndrimi të rregullt dhe të pandërprerë në Zvicër”.

SEM shtoi se Qiproja, Malta, vendet anëtare të BE-8, Rumania, Bullgaria dhe Kroacia, janë të përjashtuara, pasi nuk ekzistojnë traktate të tilla, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Qytetarët britanikë që u bënë rezidentë të përhershëm para Brexit, mund t’i mbajnë lejet e tyre C pafundësisht.

Të huajt nga ‘kombet e treta’ mund të aplikojnë për qëndrim të përhershëm pas dhjetë vjetësh të jetës së vazhdueshme në Zvicër nën lejen B ose L, pwrcjell tutje albinfo.ch.

Çfarë të drejtash jep leja C?

Ndryshe nga llojet e lejeve “më të ulëta”-të tilla si L për “banorët afatshkurtër” dhe B për “shtetasit e huaj rezidentë”-të cilat rregullohen nga kushte dhe kufizime të ndryshme-ata që kanë një leje C gëzojnë pothuajse të njëjtat të drejta si Zvicra qytetarët.

Midis tyre janë qasja e pakufizuar në punësim, aftësia për të ndryshuar punë ose kantone vendbanimi, krijimi i bizneseve të tyre, blerja e pasurive të paluajtshme pa asnjë kufizim dhe qasja në grante arsimore.

Pra, a është një leje C ekuivalente me shtetësinë zvicerane?

Shumë njerëz mendojnë kështu, gjë që mund të shpjegojë pse vetëm një përqindje e vogël e banorëve të huaj të përhershëm natyralizohen – pak më shumë se dy përqind, sipas hulumtimit të Universitetit të Neuchâtel.

Por një leje C ka disa kufizime.

Për shembull, leja është e vlefshme pafundësisht, përderisa mbajtësi i saj nuk largohet përgjithmonë nga Zvicra.

Por çfarë ndodh nëse vendosni të ktheheni në vendin tuaj?

Me një pasaportë zvicerane ju keni të drejtë të ktheheni në çdo kohë. Por nëse largoheni nga vendi për më shumë se gjashtë muaj si mbajtës i lejes C, ju do të humbni statusin tuaj të qëndrimit të përhershëm.

Nëse përfundimisht ktheheni, do t’ju duhet të kaloni të gjitha hapat që kërkojnë kohë për të aplikuar përsëri për një leje të re.

Sidoqoftë, ka mënyra për ta shmangur këtë.

Leja C mund të mbahet e vlefshme deri në katër vjet nëse largoheni nga Zvicra për arsye profesionale ose për të vazhduar arsimin tuaj. Në raste të tilla, ju mund ta lini lejen tuaj në pritje derisa të ktheheni.

Për ta bërë këtë, ju duhet të paraqisni një kërkesë për një pezullim të përkohshëm të lejes tek autoritetet tuaja kantonale të paktën 30 ditë para datës tuaj të nisjes.

Ndoshta pengesa më e madhe e të pasurit statusin e qëndrimit të përhershëm dhe jo shtetësinë e plotë, është se nuk keni të drejtë të votoni – megjithëse disa kantone dhe bashki zvicerane i lejojnë të huajt ta bëjnë këtë.