Lajme
Dita Kombëtare e Zvicrës dhe historia e saj
Më 1 gusht (e hënë) bëhen 731 vjet që kur Zvicra është bërë shtet
1 gushti është festa e Pavarësisë së Zvicrës. Nesër (e hënë) e feston 731 vjetorin e themelimit, shkruan albinfo.ch.
Një vend ku ka qindra mijëra shqiptarë, që gjithashtu janë integruar dhe kanë suksese në historinë zvicerane. Një vend me bukuri përrallore, jetesë për lakmi dhe standard të dëshiruar nga shumë superfuqi evropiane e botërore.
Vendi është një republikë federale e përbërë nga 26 kantone, me autoritetet federale të bazuara në Bernë. Ka një sipërfaqe totale prej 41,285 km2 dhe sipërfaqe tokësore prej 39,997 km2. Edhe pse Alpet zënë pjesën më të madhe të territorit, popullsia zvicerane prej rreth 8.7 milion është e përqendruar kryesisht në rrafshë, ku janë qytetet dhe qendrat më të mëdha ekonomike, mes tyre Cyrihu, Gjeneva dhe Bazel. Këto tre qytete janë shtëpia e disa zyrave të organizatave ndërkombëtare si OBT, OBSH, ILO, selia e FIFA-s, zyra e dytë më e madhe e OKB-së, si dhe zyra kryesore e Bankës për Zgjidhjet Ndërkombëtare. Në këto qytete ndodhen edhe aeroportet kryesore ndërkombëtare të Zvicrës, përcjell tutje albinfo.ch.
Zvicra ka ekzistuar si shtet në formën e saj aktuale që nga miratimi i Kushtetutës Federale të Zvicrës në 1848. Pararendësit e Zvicrës krijuan një aleancë mbrojtëse në fund të shekullit të 13-të (1291), duke formuar një konfederatë të lirshme shtetesh e cila vazhdoi me shekuj.
Zvicra ka katër gjuhë kombëtare: kryesisht gjermanisht (e folur nga 62.8% e popullsisë); frëngjisht (22.9%) në perëndim; dhe italishtja (8,2%) në jug. Gjuha e katërt kombëtare, romanishtja (0,5%), është një gjuhë romance e folur në nivel lokal në kantonin tregjuhësh juglindor të Grisons, dhe është përcaktuar nga neni 4 i Kushtetutës Federale si gjuhë kombëtare së bashku me gjermanishten, frëngjishten dhe italishten, dhe te Neni 70 si gjuhë zyrtare nëse autoritetet komunikojnë me persona që flasin romanisht. Sidoqoftë, ligjet federale dhe aktet e tjera zyrtare nuk kanë nevojë të dekretohen në gjuhën romake.
Në vitin 2016, gjuhët më të folura në shtëpi mes banorëve të përhershëm të moshës 15 vjeç e lart ishin gjermanishtja zvicerane (59.4%), frëngjishtja (23.5%), gjermanishtja standarde (10.6%) dhe italishtja (8.5%). Gjuhët e tjera të folura në shtëpi përfshinin anglisht (5.0%), portugalisht (3.8%), shqip (3.0%), spanjisht (2.6%) dhe serbisht dhe kroatisht (2.5%). 6.9% raportuan se flisnin një gjuhë tjetër në shtëpi. Në vitin 2014 pothuajse dy të tretat (64.4%) e popullsisë me banim të përhershëm tregoi se fliste rregullisht më shumë se një gjuhë, përcjell tutje albinfo.ch.
E-Diaspora
-
BQK: Mbi 112 milionë euro i sollën mërgimtarët në Kosovë vetëm gjatë marsit Pa dyshim se një nga shtyllat kryesore të ekonomisë së Kosovës janë remitencat nga e mbarë...
-
Mitrovicasi Semir Aliti nënshkroi kontratë me ekipin holandez, PSV
-
Pas pushimit pranveror, rinis mësimi plotësues i gjuhës shqipe në shkollën Ostermundigen Bern
-
Promovohet në Zvicër romani i Mimoza Hysës “Bijat e gjeneralit”, në përkthimin gjerman
-
“Më 31 dhjetor ju mbaron leja e qëndrimit”: Një letër që po frikëson të huajt në Zvicër
Jeta në Zvicër
-
Komisioni bën thirrje për marrëveshje me një vend të tretë për të dëbuar aplikantët e refuzuar nga Eritrea Një komitet i Këshillit Kombëtar miratoi një mocion të premten duke kërkuar që Zvicra të nënshkruajë...
-
Sa vlen Zvicra për UBS-në?
-
Pse njerëzit në Austri po paguajnë më shumë taksa pavarësisht reformave federale?
-
Komiteti parlamentar zviceran mbështet planin e ndihmës për Ukrainën
-
Zvicër: Më 2024 priten më shumë zjarre për shkak të ngrohjes globale