Jeta e dytë e bunkerëve zviceranë

Keystone

Mendohet të ketë më shumë se 8,000 prej tyre, të prerë në të gjithë Zvicrën, disa ende të fshehur nën maskimin e tyre të kaluar. Por tani bunkerët e vendit janë kthyer në jetë si kuriozitete të vërteta kombëtare.

Vestiges nga Lufta e Dytë Botërore dhe kriza bërthamore e Luftës së Ftohtë, qëllimi pas këtyre bunkerëve ka luhatur gjatë viteve. Por tregimet që rrethojnë bunkerët vazhdojnë të magjepsin eksploruesit që lulëzojnë dhe breza të mëdha turistësh. Dhe, ata vazhdojnë të befasojnë edhe banorët lokalë, që duken të dalin nga askund në sajë të kapacitetit të tyre të jashtëzakonshëm për fshehje – qoftë në xhungël natyrale apo urbane.

Por mos mendoni se këto blloqe të përforcuar janë thjesht kështu. Gjatë pesëdhjetë vjetëve të fundit, ato janë vënë në një gamë të gjerë përdorimesh: nga hotele origjinale dhe nga bodrumet e djathit, në qendrat e të dhënave, muzetë dhe madje edhe një fabrikë kërpudhash.

Miti i shpellës,

“I nëndheshmi: vendet me kujtimet e dyqaneve zvicerane, mitet dhe një pjesë e identitetit të tyre”, thotë gjeografi André Ourednik në horizontet e revistës kërkimore zvicerane. Gjithkush ka dëgjuar për veprat e mëdha alpine të Zvicrës, si tuneli hekurudhor Gotthard, më i gjati në botë – një “e di-si” për eksport. Ne gjithashtu dimë se sa të rëndësishme janë bodrumet e verës në folklorin zviceran. Më pak i njohur është zvogëlimi kombëtar i Zvicrës, i hartuar nga autoritetet në vitet 1940 për të mbështetur Alpet me bunkerë dhe fortifikime për të parandaluar pushtimin e huaj të një vendi të rrethuar nga fuqitë e Boshtit. Gjithashtu, 360,000 streha (kryesisht për të mbrojtur popullsinë zvicerane) që u bë një tipar i detyrueshëm i çdo ndërtese të re që nga Lufta e Ftohtë, janë kryesisht të panjohura për publikun e gjerë.

Bunkeri 2.0

Këto strehimore, megjithatë, ishin zakonisht bosh dhe të papërdorura. Për shkak të shpenzimeve të mëdha të mirëmbajtjes, ushtria zvicerane nisi të shiste rreth njëzet çdo vit te ofertuesi më i lartë. Nuk është e përfshirë në mënyrën se si bunkerët janë ri-përdorur. Bunkerët kanë nxitur interesin e studiuesve, filozofëve, fotografëve, arkitektëve dhe artistëve në shkallë të ndryshme. Në eksplorimin e këtyre relikeve, ata kanë dokumentuar, ekspozuar, transformuar dhe madje reinterpretuar bunkerët e Zvicrës, të dyja të hipnotizuar dhe të zmbrapsur prej tyre në të njëjtën kohë (‘vilë bunkeri’ zakonisht përdoret në frëngjisht për t’iu referuar një shtëpie imponuese por jo të sofistikuar). Le të shqyrtojmë për një çast ata artistë që na kanë ndihmuar që t’i kuptojmë më mirë këto blloqe konkrete në shoqërinë tonë sot.

Ripërdorimet e Amy O’Neill

Në vitin 2003 në MAMCO në Gjenevë, artisti i Amerikës së Veriut shfaqi kopjen e saj bunker të stolisur me imazhe psikodelike dhe të pajisur me pajisje rregulluese – një hapësirë ​​që “dukej e banuar dhe … [dha] përshtypjen se ajo do të siguronte mbrojtje adekuate në rast të një aksidenti bërthamor “. Drejtuar ironinë e saj të ashpër para së gjithash në kulturën vernakulare në SHBA, O’Neill (i lindur në vitin 1971) rrëmbeu estetikën e këtyre hapësirave të mbrojtura duke kombinuar dy mjedise të ndryshme – hippies dhe mbijetesën. Pesëmbëdhjetë vjet pas krijimit të këtij instalimi, nuk ka fund të numrit të projekteve të mëdha në të gjithë botën … Duke e bërë punën e O’Neill, në vitin 2010 MAMCO gjithashtu shfaqi ekspozitën fotografike ‘Insite’, një seri fotografish të spitaleve nëntokësore të marra nga artisti zviceran Maud Faessler (i lindur më 1980). Puna përshkruan një “univers të ndërtuar për të mbrojtur njerëzit nga qeniet njerëzore të tyre, por nga i cili edhe ata vetë mungojnë”, në fjalët e Christian Bernard. Një univers ku njerëzit shkëlqejnë nga mungesa e tyre … derisa, pra, këto rrënojat arkitekturale shndërrohen në atraksione turistike ose objekte për prodhim!, shkruan House of Switzerland përcjell Albinfo.ch.