Pirateria e ndeshjeve të futbollit trondit gjithë zinxhirin e vlerës në sport

Pirateria e transmetimeve sportive po përhapet me shpejtësi në Europë, dhe kjo është një zhvillim shqetësues për klubet e futbollit, të cilat mbështeten kryesisht në të ardhurat nga të drejtat televizive. Ky fenomen mund të ketë pasoja të mëdha ekonomike dhe politike.

Në Francë, gati një në pesë të rritur ndjek sporte në mënyrë të paligjshme, sipas një sondazhi të publikuar nga rregullatori audioviziv Arcom. Në Mbretërinë e Bashkuar, Zyra e Pronësisë Intelektuale vlerëson se rreth katër milionë qytetarë ndjekin sporte në mënyrë të ngjashme, transmeton albinfo.ch.

Futbolli më i prekur

Futbolli është sporti më i ndikuar nga pirateria, kryesisht për shkak të perceptimit se abonimet televizive janë bërë shumë të shtrenjta. Një shembull i qartë: ndeshja ndërmjet Marseille dhe PSG më 27 tetor u ndoq në mënyrë të paligjshme nga më shumë se gjysma e shikuesve.

Pirateria është e lehtë: mjafton një kërkim në YouTube për të gjetur udhëzime. Ajo përfshin mjete publike, pajisje IPTV me aplikacione pirate, faqe transmetimi të paligjshme nga jashtë si Rusia apo Ukraina, si dhe platforma si WhatsApp, Telegram dhe Facebook Live.

Kjo praktikë ka pasoja të mëdha për ekonominë e sportit, veçanërisht të futbollit. Ligat europiane shesin të drejtat e transmetimit për shuma marramendëse platformave private si beIN SPORTS apo DAZN. Por pirateria u heq atyre ekskluzivitetin, duke i detyruar të reduktojnë apo tërheqin investimet. Në Francë, DAZN sapo ka ndërprerë marrëveshjen për transmetimin e Ligue 1, duke humbur miliona euro.

Në Europë, të drejtat televizive përbëjnë 50% të të ardhurave të klubeve.

Sipas Pierre Maes, një konsulent ndërkombëtar për ekonominë e futbollit, “nëse pirateria vazhdon të rritet, futbolli profesionist do të duhet të jetojë pa të drejta televizive”. Kjo do të thotë më pak të ardhura për klubet, më pak investime në lojtarë dhe paga më të ulëta.

Maes shton se kjo mund të shërbejë si një “pastrim” i një industrie që ka shkuar në ekstreme financiare.

Ndikimet e piraterisë nuk janë vetëm ekonomike. Ajo mund të ndryshojë balancat gjeopolitike të futbollit. Klubet më të fuqishme në Europë vijnë nga Anglia dhe Spanja, ndaj këto vende duan të ruajnë dominimin. Rënia e të ardhurave nga të drejtat televizive mund të rrezikojë këtë status quo, veçanërisht për Francën.

Megjithatë, pirateria nuk është vetëm shkaku i problemit  është dhe pasojë e një modeli ekonomik të tejkaluar. Sipas Laurent Lafon, kryetar i Komisionit për Kulturë dhe Sport në Senatin francez, “rritja e çmimeve të abonimeve për shkak të konkurrencës mes ligave ka larguar tifozët nga ofertat legale”.

Kévin Veyssière, themelues i FC Geopolitics, argumenton se futbolli duhet të shihet si argëtim, njësoj si serialet në Netflix. Ai thekson se pirateria nuk është aq e përhapur në platformat e transmetimit të filmave, edhe pse ato janë shumë më të lira. Në krahasim, një tifoz futbolli paguan rreth 40 franga në muaj, ndërsa