Barometri zgjedhor: Bonuset për sëmundje dhe imigracioni mbeten në qendër të shqetësimeve

Primet e fondit të sigurimeve shëndetësore dhe imigracioni mbeten sfidat kryesore politike për votuesit zviceranë, edhe nëse shkalla e urgjencës së tyre është ulur, zbulon barometri elektoral SSR. Marrëdhëniet me BE-në, mungesa e strehimit dhe ekonomia janë bërë më të rëndësishme.

Çështja e primeve të sigurimit shëndetësor është në krye të sfidave më të mëdha politike aktuale të Zvicrës të identifikuara nga votuesit, e përmendur nga 40% e të anketuarve. Kjo temë pasohet nga ajo e imigracionit (27%), marrëdhëniet me Bashkimin Evropian (27%), ndryshimet klimatike (27%) dhe politika e azilit (26%), sipas barometrit elektoral SSR të kryer nga Instituti Sotomo dhe të publikuar të premten.

Ulje e primeve të sëmundjes, avancim për çmimet e banesave

Përballë një situate globale të pasigurt, rëndësia e dhënë temave të caktuara ka ndryshuar ndjeshëm. Kështu, primet e sigurimit rriten nga 50% në 40% në një vit dhe imigracioni nga 33% në 27%. Anasjelltas, ndërsa marrëveshjet midis Zvicrës dhe BE-së janë tani në tryezë, tema e sovranitetit/pavarësisë po rritet me 16%.

Rëndësia në rritje e çështjes evropiane mund të lidhet edhe indirekt me tarifat amerikane, të cilat ndikojnë në perceptimin e situatës ekonomike. Ekonomia gjithashtu ka rifituar rëndësinë për herë të parë që nga pandemia Covid-19 në sytë e votuesve, të cilët janë 18% që e përmendin atë, krahasuar me 9% në vitin 2024.

Për herë të parë, tema e mungesës dhe çmimit të banesave paraqitet si një sfidë e madhe, duke arritur në krye të renditjes (22% krahasuar me 12% në vitin 2024). Autorët e studimit theksojnë se mungesa tani po përhapet edhe në zonat jo-urbane dhe se, në debate, tema shpesh trajtohet në lidhje me imigracionin.

Barazia gjinore dhe klima do të merrnin “shumë vëmendje”

Për herë të parë, sondazhi u përqendrua në temat që morën shumë vëmendje sipas votuesve. Barazia gjinore (43%) dhe ndryshimi i klimës (31%) vijnë të parat në përgjigje. Këto tema pasohen nga mbrojtja kombëtare, së cilës 26% e votuesve besojnë se i kushtohet shumë vëmendje urgjencës së saj.

Nga ana tjetër, primet e sigurimit shëndetësor janë një nga çështjet që perceptohen më rrallë si çështje që marrin shumë vëmendje, ashtu si edhe papunësia (4%).

Dallimet midis rajoneve gjuhësore

Vlerësimi i sfidave kryesore ndryshon nga një rajon gjuhësor në tjetrin, shkruan RTS. Çështja e primeve të sigurimit shëndetësor është në krye kudo, por në Zvicrën italishtfolëse, ajo i tejkalon shumë të gjitha të tjerat (66%). Bonuset janë ndër sfidat kryesore për 47% të personave të anketuar frëngjishtfolës dhe vetëm për 36% të zviceranëve gjermanishtfolës, transmeton albinfo.ch.

Politika e azilit vjen në vendin e dytë në Zvicrën gjermanishtfolëse, me 30% të përmendjeve, ndërsa në Zvicrën frëngjishtfolëse, ndryshimi i klimës është tema e dytë kryesore (34%). Në Zvicrën italiane, pavarësia/sovraniteti zë këtë vend (28%).

Ndarja politike

Votuesit e gjashtë partive më të mëdha kanë mendime shumë të ndryshme për çështje të caktuara. Kështu, çështja e klimës përfaqëson një nga sfidat kryesore për 82% të votuesve të Gjelbër, por vetëm për 2% të elektoratit të SVP-së. Migrimi (imigracioni dhe azili) konsiderohet një çështje e rëndësishme për 54% të votuesve të SVP-së dhe 5% të atyre të të Gjelbërve dhe Partisë Socialiste.

Sondazhi gjithashtu donte të dinte se cilat tema luajtën një rol kryesor në vendimin e të anketuarve për të votuar për partinë e tyre të zgjedhur. SVP-ja zë terren në katër tema që e bëjnë atë zgjedhjen e parë për bazën e saj: imigracioni, azili, krimi dhe pavarësia. Për PS-në, këto janë sigurimet shoqërore, primet e sigurimeve shëndetësore dhe mungesa e strehimit.

Në rastin e PLR-së, ekonomia/konkurrenca dhe barra tatimore vijnë të parat në faktorët që përcaktojnë vendimin e votimit, ndërsa për 90% të votuesve të të Gjelbërve, çështja e klimës është vendimtare në zgjedhjen e tyre të votimit. Sa i përket të Gjelbërve, është klima, Evropa dhe ekonomia që përmenden.

Nga ana tjetër, profili i Qendrës është më i paqartë për sa i përket përmbajtjes. Baza e saj përmend primet e sigurimeve shëndetësore dhe marrëdhëniet me BE-në, por partia në përgjithësi zgjidhet për stilin e saj politik sesa për qëndrimet e saj mbi çështje specifike.

---