Dialogu në Bruksel, nuk formohet komisioni për të pagjeturit

Zëvendëskryeministri në detyrë Besnik Bislimi ka fajësuar palën serbe për dështimin e formimit të komisionit për të pagjeturit në raundin e radhës të bisedimeve të zhvilluara sot në Bruksel në kuadër të procesit të dialogut, përcjell albinfo.ch.

Ai në konferencën për media të mbajtur pas takimeve ka treguar mbi detajet e diskutimeve. Bislimi tha se për sot ishte planifikuar themelimi i Komisionit të Përbashkët për personat e zhdukur me forcë dhe mbajtja e një takimi tjetër në të cilin Kosova dhe Serbia duhet të dilnin me propozime konkrete.

Në pikën e parë, fatkeqësisht nuk arritëm që ta kryejmë misionin tonë, pra themelimin e Komisionit për personat e pagjetur, për arsye se me gjasë Serbia është tërhequr nga marrëveshja për termat e referencës të cilën e kemi përfunduar në fund të dhjetorit të vitit të kaluar, duke thënë se ata duan që edhe njëherë të ndërhyjnë në dokument, gjë që nuk është pranuar as nga Brukseli as nga pala jonë. Këtu kemi parë pak a shumë edhe njëfarë mos harmonie në ekipin serb, ku si duket dikush ka dashur që ne sot ta themelojmë (komisionin) por pjesa tjetër ka bllokuar”, ka thënë Bislimi.

Bislimi theksoi se kanë kërkuar që Serbia të mos e bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, raporton KosovaPress.

“Në mënyrë që të ecim tutje me zbatimin e Marrëveshjes Bazike, Kosova dha tri propozimet e veta. Këto propozime i kishim bërë me sigurimin që nenet 1 deri në 4 të jenë të përfshira të Marrëveshjes Bazike, sepse kështu garantohet plotësimi i një neni të aneksit që thotë se palët dakordohen apo përkushtohen për zbatimin e plotë të Marrëveshjes Bazike. Ndërkohë Serbia ka refuzuar të jep propozime konkrete. Pozicioni i Serbisë mund të përkthehet thjesht, së pari asociacioni, që nënkupton në fakt që Serbia është tërhequr nga Marrëveshja Bazike ose refuzon të diskutojë Marrëveshjen Bazike”, tha Bislimi.

Bislimi tha se gjatë takimit u diskutua edhe për bllokimin e shpërndarjes së mjeteve për fermerët në Luginën e Preshevës, të cilën e ka ndërprerë pala serbe. “Pala serbe mendon që ne nuk duhet të kujdesemi për fermerët në Luginë dhe nuk duhet të sigurojmë që ata i marrin këto fonde”, tha ai.

Zvicra mbështet ekspozitën “Radikale Togetherness” në Barabar Centre

Zvicra ka shprehur mbështetjen e saj për ekspozitën “Radikale Togetherness”, e cila u lansua dje në Barabar Centre, përcjell albinfo.ch.

Kjo ekspozitë është pjesë e Barabar Connect, një nismë e realizuar nga organizata Integra dhe Center for Affirmative Social Actions (CASA), që ka dëshmuar fuqishëm se dialogu dhe solidariteti brenda komuniteteve janë thelbësore për të adresuar sfidat e përbashkëta me të cilat përballet Kosova.

Ndërtimi i paqes dhe demokracisë do të thotë të zgjedhësh lidhjen mbi ndarjen—sot dhe në të ardhmen”, theksohet në mesazhin e mbështetjes nga Zvicra./Albinfo.ch

 

Kuvendi i Shqipërisë mblidhet sot në seancën e parë të Legjislaturës XI

Kuvendi i Shqipërisë do të zhvillojë sot në orën 10:00 mbledhjen e parë të Legjislaturës XI, në zbatim të dekretit të Presidentit të Republikës, përcjell albinfo.ch.

Bëhet e ditur se në seancën e parë pritet të ngrihet komisioni i përkohshëm i verifikimit të mandateve. 140 deputetë të zgjedhur nga qytetarët do të betohen mbi Kushtetutën e Shqipërisë për përgjegjësitë përfaqësuese dhe ligjvënëse.

Rezultatet e 11 majit prodhuan 83 mandate për Partinë Socialiste, 50 mandate për Partinë Demokratike, 3 mandate Partia Socialdemokrate, 2 mandate Partia Mundësia, 1 mandat Shqipëria Bëhet dhe 1 mandat Lëvizja Bashkë.

Nga 140 deputetë që ka Kuvendi i Shqipërisë, 72 ulen për herë të parë në karrigen e parlamentit.

Përfaqësimi në Kuvend gjatë kësaj legjislature pasqyron diversitetin e shoqërisë shqiptare.

Mosha mesatare e deputetëve është 47,5 vjeç, duke kombinuar përvojën me energjinë e re. 35% e deputetëve janë gra.

Shaqiri: Ribery ishte lojtari më i fortë që kam parë

Xherdan Shaqiri, që po shkëlqen sërish me fanellën e Baselit, ka ndarë një rrëfim për të kaluarën e tij të pasur futbollistike. Në një intervistë për La Gazzetta dello Sport, 33-vjeçari ka folur për periudhën kur ishte pjesë e Bayern Munichut (2012–2015), përcjell albinfo.ch. 

I pyetur për bashkëlojtarët e tij më të fortë, Shaqiri nuk ngurroi të përmendë një emër të madh: Franck Ribery.

Është e vështirë të përmend emra, sepse kam luajtur me shumë lojtarë të mëdhenj. Por nëse duhet të zgjedh njërin, do të thoja Ribery. Ai luante në pozitën time dhe më impresionoi që nga seanca e parë stërvitore. Jashtë fushës ishte i qetë dhe i buzëqeshur, por në lojë kishte driblim fantastik dhe kualitet të jashtëzakonshëm. Franck është një nga njerëzit më të mirë që kam takuar në futboll,” u shpreh Shaqiri.

Shaqiri zhvilloi 81 ndeshje me Bayernin, ku realizoi 17 gola dhe regjistroi 19 asistime, përpara se të transferohej te Interi në vitin 2015. Karriera e tij më pas vazhdoi te Stoke City, Liverpool, Lyon dhe Chicago Fire, ndërsa prej vitit 2024 është rikthyer te Baseli, skuadra e tij e fëmijërisë.

Në planin kombëtar, Shaqiri mbetet një prej figurave më të shquara të futbollit zviceran, me 125 paraqitje dhe një kontribut të jashtëzakonshëm për përfaqësuesen, nga e cila u pensionua së fundmi.

Prattipati kritikon Kurtin: Veprimet e fundit dobësojnë stabilitetin dhe sfidojnë partneritetin me SHBA-në

E ngarkuara me punë në Ambasadën e SHBA-së në Kosovë, Anu Prattipati, ka shprehur zhgënjimin ndaj deklaratave të kryeministrit në detyrë, Albin Kurti, gjatë mbledhjes së 59-të të Këshillit të Përgjithshëm të Lëvizjes Vetëvendosje, përcjell albinfo.ch.

Në fjalimin e tij, Kurti kritikoi Gjykatën Kushtetuese, duke e quajtur “hije politike të opozitës” ndaj Vetëvendosjes, pas vendimit për masën e përkohshme që ndalon deputetët të ndërmarrin veprime për formimin e Qeverisë së re. Masa është në fuqi deri në fund të shtatorit.

Prattipati vlerësoi se deklaratat e Kurtit kanë rritur paqëndrueshmërinë dhe pasigurinë në vend:

Jemi të zhgënjyer nga veprimet dhe deklaratat e fundit të kryeministrit Kurti, të cilat dobësojnë institucionet dhe përkeqësojnë tensionet ndëretnike,” tha ajo për koha.net.

Ajo shtoi se çdo veprim që dobëson stabilitetin politik dhe ekonomik paraqet një sfidë serioze për partneritetin ndërmjet Kosovës dhe SHBA-së.

Kurti, nga ana e tij, kritikoi ritmin e ngadaltë të Gjykatës Kushtetuese dhe përbërjen e saj, duke theksuar se gjyqtarët e zgjedhur në vitin 2018 nuk janë ndryshuar edhe pse Vetëvendosja ka fituar zgjedhjet tre herë radhazi që nga viti 2019.

Nga Lozana në Kosovë: Dy mërgimtarë përfundojnë aventurën me biçikleta

Dy mërgimtarë shqiptarë, Qëndrim Osmanaj dhe Lul Malsori, janë nisur në një udhëtim të jashtëzakonshëm me biçikleta, duke marrë përsipër një rrugëtim prej 1900 kilometrash nga Lozana e Zvicrës deri në Kosovë, transmeton albinfo.ch.

Osmanaj, 27 vjeç, ka si destinacion përfundimtar qytetin e Istogut, ndërsa Malsori, 55 vjeç, do të ndalet në Gjakovë, përkatësisht në Krusha e Madhe.

Nuk e di për sa kohë mund të arrijmë, por e di që kemi një pasion të madh për ta bërë këtë. Dëshira për t’u kthyer në vendlindje është e madhe dhe nuk ndjejmë lodhje, pavarësisht kilometrave”, tha Osmanaj.

Ai shtoi se ideja për këtë sfidë kishte nisur pesë muaj më parë:

E kemi biseduar para 5 muajsh, dhe tash erdhi koha. Duke parë edhe kushtet atmosferike, vendosëm të nisim udhëtimin. Rrugës nuk i dihet, por do të bëjmë maksimumin që të arrijmë sa më shpejt.”

Me pasionin për sportin dhe mallin për vendlindjen, të dy mërgimtarët po tregojnë se dashuria për Kosovën mund të përshkohet edhe përmes një udhëtimi të gjatë e sfidues mbi dy rrota.

https://www.facebook.com/share/v/1B8y7HoafE/?mibextid=wwXIfr

Granit Xhaka rikthehet në Sunderland pas dy fitoreve me Zvicrën

Kapiteni i Kombëtares së Zvicrës, Granit Xhaka, është rikthyer te skuadra e tij, Sunderland, pas angazhimeve me përfaqësuesen zvicerane, transmeton albinfo.ch.

Klubi anglez publikoi një fotografi të mesfushorit me mbishkrimin: “Our internationals are back”, duke e pritur me entuziazëm rikthimin e tij dhe të lojtarëve të tjerë që morën pjesë në ndeshjet e kombëtareve.

Xhaka kthehet në Angli me moral të lartë, pasi Zvicra regjistroi dy fitore të rëndësishme gjatë dueleve të fundit ndërkombëtare, duke forcuar pozitën e saj në garat kualifikuese.

Me formën dhe përvojën e tij, pritet që mesfushori shqiptar të jetë një element kyç për Sunderlandin në ndeshjet e radhës në Premier League. /Albinfo.ch

Mërgimtarja nga Gjermania denoncon ish-bashkëshortin për dhunë në Pejë

Numri i rasteve të dhunës në familje në vendin tonë po merr përmasa shqetësuese. Çdo ditë raportohen ngjarje të tilla, ku viktima zakonisht janë gratë dhe vajzat që përjetojnë dhunë psikike e fizike, kryesisht nga bashkëshortët apo ish-bashkëshortët e tyre, përcjell albinfo.ch.

Një rast i tillë është raportuar së fundi në Pejë. Një grua, e cila aktualisht jeton në Gjermani, ka njoftuar Policinë e Kosovës për ushtrim dhune fizike dhe psikike nga ish-bashkëshorti i saj.

Sipas raportit, më 5 shtator 2025, rreth orës 19:50, viktima me inicialet B.G. ka kërkuar ndihmë në polici, duke deklaruar se ka qenë viktimë e dhunës nga ish-bashkëshorti i saj A.G., 37-vjeçar. Në denoncim ajo ka bashkëngjitur edhe dëshmi, duke theksuar se së shpejti do të kthehet në Kosovë me tre fëmijët e saj, por ndihet e kërcënuar dhe e pasigurt.

Hetuesit kanë kontaktuar të dyshuarin, i cili pas një kohe është paraqitur në stacion policor dhe është intervistuar. Pas konsultimit me Prokurorin e Shtetit, është urdhëruar të iniciohet rast për veprën penale “Dhunë në Familje”.

Troisdorf: Dhurojnë shtatoren e Nënë Terezës “për të shprehur mirënjohjen”

Në fillim të shtatorit, një statujë e re e Nënë Terezës u zbulua në mënyrë ceremoniale përpara Kishës Katolike të Shën Marisë në Troisdorf-Spich. Qytetarë të shumtë nga Troisdorfi dhe zona përreth, si dhe shumë të ftuar nga komuniteti shqiptar, morën pjesë në ceremoni, transmeton albinfo.ch

Donatorët e statujës janë vëllezërit Tuli dhe Nushi Istrefi, të cilët kishin ikur nga zona e luftës në atë që atëherë ishte Jugosllavi/Kosova e  sotme, si adoleshentë në vitin 1992 dhe gjetën strehën e tyre të re në Troisdorf.

“Si një shqiptare bashkëvendase e jona Nënë Tereza është një nga figurat më të famshme në atdheun tonë”, shpjegojnë Tuli dhe Nushi Istrefi vendimin e tyre për ta dhuruar shenjtoren si një statujë bronzi në vendbanimin e tyre të ri, në Troisdorf-Spich, duke shtuar: “Ne donim të shprehnim mirënjohjen tonë me këtë veprim”, shkruan rheinische-anzeigenblaetter.de.

Në fjalën e tij, kryebashkiaku Alexander Biber gjithashtu njohu ndikimin e Nënës Terezë dhe rëndësinë e kësaj dhurate për qytetin, duke cituar gruan me origjinë shqiptare: “Jo të gjithë ne mund të bëjmë gjëra të mëdha, por secili prej nesh mund të bëjë gjëra të vogla me dashuri të madhe”.

Ky citat është gjithashtu një frymëzim për Troisdorfin, tha kryebashkiaku, përcjell albinfo.ch. Ndërtuesit e shtatores i kanë dhënë Troisdorfit një simbol të qëndrueshëm të bamirësisë dhe mirëkuptimit ndërkulturor, përfundoi ai.

Në vitin 1979, Nënës Terezë iu dha Çmimi Nobel për Paqen për angazhimin e saj të palodhur ndaj më të varfërve të të varfërve dhe kontributet e saj në mirëkuptimin ndërkombëtar. Një temë që është gjithashtu e rëndësishme për vëllezërit Istrefi: “Shpresojmë që shumë banorë, turistë dhe vizitorë të Troisdorfit të identifikohen me këtë dhe që statuja të përcjellë një mesazh pozitiv nëpër breza.”

Vëllezërit Istrefi kanë qenë aktivë si sipërmarrës në Troisdorf që nga viti 2003 dhe drejtojnë një kafene dhe restorant në Troisdorf-Spich. Statuja në madhësi natyrore u krijua nga një vëlla tjetër i tyre, Tali Istrefi, një skulptor që jeton në Shqipëri. Veprat e skulptorit mund të gjenden në të gjithë botën, duke përfshirë edhe statuja të tjera të Nënës Terezë në Kosovë, Midland (Kanada), Pfaffenhofen dhe Stuttgart, ndër të tjera.

Statuja e re përshkruan “Nënën e të Varfërve” duke mbajtur një fëmijë për dore. Kur bie shi, luga në dorën e saj mbushet, duke i kaluar simbolikisht pika uji fëmijës. 5 shtatori, dita kur statuja u përurua në mënyrë ceremoniale, është gjithashtu përvjetori i vdekjes së murgeshës.

Foto: Stadt Troisdorf

“UDHA”, dokumentari i Alessandro Ferrantellit prezantohet në Romë me Lorik Canën dhe Arbër Agalliun

Më 18 shtator 2025, ora 20:30, në Casa del Cinema, Villa Borghese, Romë, do të prezantohet dokumentari “UDHA” me regji të Alessandro Ferrantellit. Ky dokumentar, i cili mbart mesazhin “Një gjak, një gjuhë, një besë”, vjen si një udhëtim kulturor e identitar për shqiptarët.

Lorik Cana dhe Dr. Nita Shala, ambasadore e Republikës së Kosovës në Itali
Lorik Cana dhe Dr. Nita Shala, ambasadore e Republikës së Kosovës në Itali

Ngjarja organizohet nga Illyrian Brains Roma në bashkëpunim me Ambasadën e Republikës së Kosovës në Romë.

Të pranishëm do të jenë protagonistët e dokumentarit :Lorik Cana, ish-kapiteni i Kombëtares shqiptare dhe Arbër Agalliu, profesor dhe studiues, Alessandro Ferrantelli, regjisor i dokumentarit.

Ky aktivitet pritet të mbledhë diasporën shqiptare dhe miqtë e kulturës shqiptare në kryeqytetin italian, duke sjellë në fokus trashëgiminë, historinë dhe rrugëtimin e shqiptarëve.

Për më shumë informacione dhe rezervime:
[email protected]

Parlamenti Evropian kritikon Izraelin

Parlamenti Evropian kritikon veprimet e Izraelit në Rripin e Gazës dhe bën thirrje për një armëpushim të menjëhershëm. Parlamenti ka miratuar një deklaratë për këtë qëllim, e cila nuk është ligjërisht e detyrueshme, transmeton albinfo.ch.

Një shumicë e eurodeputetëve votuan për rezolutën e cila kritikonte, ndër të tjera, Izraelin për pengimin e ndihmës humanitare dhe shkaktimin e një zie në Rripin e Gazës.

Rezoluta u prezantua bashkërisht nga Grupi Socialist, Liberalët dhe të Gjelbrit. Grupi i PPE-së gjithashtu e mbështeti atë, shkruan dpa.de. Një total prej 305 eurodeputetësh votuan në favor të rezolutës, 151 kundër dhe 122 abstenuan.

Në rezolutë, Parlamenti Evropian kritikon Izraelin për pengimin e ndihmës humanitare për njerëzit në Rripin e Gazës dhe për shkaktimin e urisë. Izraeli, përmes operacionit të tij të vazhdueshëm ushtarak kundër grupit islamist Hamas, është përgjegjës për vuajtjet e popullsisë civile në Rripin e Gazës.

Parlamenti Evropian gjithashtu mbështet ndalimin e pagesave të ndihmës nga BE-ja për Izraelin.

Suedia, edhe 8.6 miliardë dollarë ndihmë ushtarake për Ukrainën

Qeveria e Suedisë ka bërë të ditur të enjten një paketë ndihme ushtarake për Ukrainën në vlerë prej 8.6 miliardë dollarësh (rreth 7.33 miliardë euro) gjatë viteve 2026 dhe 2027.

Kjo ndihmë vjen ndërsa Kievi kërkon më shumë mbështetje nga aleatët e saj për t’iu kundërvënë pushtimit të Rusisë.

“Kjo vë ë pah natyrën e qëndrueshme të mbështetjes sonë” për Kievin, ka thënë ministri i Mbrojtjes, Pal Jonson në një konferencë për shtyp.

“Në rast të një armëpushimi dhe madje edhe një marrëveshjeje paqeje, mbështetja ushtarake suedeze për Ukrainën do të mbetet e rëndësishme dhe do të vazhdojë pas një armëpushimi ose marrëveshjeje paqeje përfundimtare”, shtoi ai.

Ndihma ushtarake do të rritet në 40 miliardë korona suedeze (4.27 miliardë dollarë) çdo vit për dy vitet e ardhshme.

Ministria e Mbrojtjes zbuloi gjithashtu një paketë të re ndihme që përfshinte 18 njësi artilerie Archer me municione, dronë me rreze të gjatë veprimi, sisteme mbrojtjeje ajrore dhe pajisje mbikëqyrjeje bregdetare.

Suedia është donatori i pestë më i madh i BE-së për Ukrainën në raport me PBB-në e saj, sipas Institutit Kiel.

Ndërkohë Gjermania ka thënë se është bërë furnizuesi më i madh i ndihmës ushtarake të Ukrainës dhe tani po dërgon më shumë armë se Shtetet e Bashkuara.

Gjermania është “tani mbështetësja më e madhe” e Ukrainës, ka thënë të mërkurën ministri i Mbrojtjes, Boris Pistorius, duke vënë në dukje se një total prej rreth 9 miliardë eurosh (10.5 miliardë dollarë) janë ndarë për këtë qëllim në buxhet.

Shtetasi kosovar arrestohet për vjedhje me thyerje në shtëpi familjare

Më 4 shtator 2025, një shtetas 29-vjeçar kosovar u arrestua pas rihyrjes në Austri. Ai dyshohet se ka kryer dy vjedhje me thyerje në rrethin e lokalitetit Perg, transmeton albinfo.at. Arrestimi u bë në bazë të një urdhër-arresti kombëtar të lëshuar nga Zyra e Prokurorit Publik të Linzit.

Hetimet nga Zyra e Policisë Kriminale të Shtetit të Austrisë së Epërme kishin zbuluar më parë se i dyshuari kishte hyrë me forcë në një ndërtesë banimi në orët e para të mëngjesit të 12 shkurtit 2025, shkruan ots.at. Ai kishte kontrolluar të gjithë ndërtesën dhe kishte hapur me forcë një kasafortë me një makinë prerëse këndore.

Një tjetër vjedhje me thyerje në rrethin e Perg në dhjetor 2024 iu atribuua gjithashtu atij. Në të dy incidentet, ai vodhi bizhuteri dhe para në dorë.

Gjatë marrjes në pyetje, i dyshuari ka pranuar pjesërisht veprën, pe¨rcjell albinfo.ch. Doli se ai punonte si punëtor në vendet e krimit dhe mund të ketë përdorur mundësinë për të vëzhguar ndërtesat e banimit.

Me urdhër të Zyrës së Prokurorit Publik të Linzit, ai u transferua në Qendrën Korrektuese të Linzit

“Kino Kosova”, një festë për filmin dhe integrimin me vlera

Mbrëmë, më 10 shtator, u hap edicioni i gjashtë i festivalit të filmit “Kino Kosova”, në Bernë. Në një sallë të mbushur plot, me një prani artdashësish zviceranë, shqiptarë dhe të tjerë, mbrëmja u karakterizua nga një frymë festive dhe pune, njëherësh.

Hapjes i ka paraprirë një apero e pasur që u ka mundësuar mysafirëve që një atmosferë të këndshme të shkëmbejnë me njëri tjetrin dhe të identifikohen me frymën e festivalit.

 

Në emrin e stafit, festivalin e prezantuan Aleksandra Hiltmann dhe Sabahet Meta, të cilët shpalosën veçantitë e këtij edicioni.

Programi i “Kino Kosova” vazhdon edhe katër ditë të tjera, deri të dielën, më 14 shtator, me një përmbajtje të pasur që përfshin jo vetëm shfaqje filmash por edhe panele debati, koncerte dhe ekspozitë artesh pamore. Albinfo.ch është partner medial i festivalit.

Duke hapur programin, zonja Hiltmann ka folur për rrugën e ndjekur deri më tani të festivalit “Kino Kosova”, rrugë të cilën e karakterizon rritja e vazhdueshme në cilësi dhe në numra filmash. Ajo ka nënvizuar karakterin e festivalit si një platformë e hapur për të gjithë, pa kufizime etnie, gjuhe, orientimi, përkatësie etj.

Si e tillë, “Kino Kosova” ka arritur të gjejë mbështetje, jo vetëm financiare, tek institucione dhe subjekte të ndryshme, zvicerane, kosovare etj.

Këtë vit jemi përcaktuar të ftojmë Portugalinë si mysafire të festivalit. Dhe ky përcaktim nuk është i rastit, ka thënë Hiltmann. Komunitetet nga Kosova dhe Portugalia kanë një numër, rol dhe peshë të përafërt sa i përket ndikimit në shoqërinë zvicerane. Dihet se sipas statistikave më të fundit, komuniteti portugez dhe ai shqiptar janë me numër pothuaj të barabartë në Zvicër.

Fjalën e ka marrë në vazhdim drejtori artistik dhe themeluesi i festivalit “Kino Kosova”, Sabahet Meta. Ai ka konfirmuar fjalët e parafolëses dhe ka shtuar se festivali po bëhet një tregues serioz jo vetëm i nivelit të filmit në Kosovë por edhe i integrimit me vlera, të komunitetit kosovar në Zvicër.

Meta ka përmendur si risi paraqitjen me ekspozitë të artistit nga Kosova, Yll Xhaferi, i cili ndodhet në Bernë si “artist në rezidencë”. Ai ka përshëndetur edhe kontributin e “Doku festit”, festivalit tashmë me emër, të filmit, nga Prizreni, si frymëzim  për themelimin dhe mbajtjen e “Kino Kosovës”; në Bernë.

Në Bernë, zërat e rinj të kinemasë kosovare janë ndeshur me realizmin poetik të kinemasë portugeze. Programi i vendit mysafir, Portugalisë është kuruar nga Cíntia Gil, e njohur për punën e saj në festivalin prestigjioz Doclisboa. Ajo me këtë rast ka bërë një portretizim të kinematografisë së vendit të saj, gjegjësisht zhvillimit dhe kaheve të filmit portugez.

Vazhdimi i ka takuar shfaqjes së 4 filmave të shkurtër, artistikë, dy nga Kosova, një nga Portugalia dhe një nga Zvicra. Filmi “Rrugës”, i Samir Karahodës dhe ai “Si e sëmurë, e verdhë” i Norika Sefës, kishin në fokus realitetin kosovar në dy kohë të ndryshme dhe të shikuar nga aspekte të ndryshme. Përderisa filmi i Norika Sefës, me një vështrim të estetizuar përpunon pasojat e luftës përmes një xhirimi familjar, filmi “Rrugës” i Karahodës me një ton realist dhe me fabule të qartë merret me zymtësinë dhe mungesën e perspektivës për shumë njerëz, në Kosovën e pas luftës.

Filmi zviceran “1:10” i regjisorit Sinan Tarik me prejardhje turke vë në pah një situatë absurde dhe me tone komike të shpërthimit të dhunës në një shoqëri multikulturore si kjo e Zvicrës. Ndërsa filmi “The moving Garden” , i regjisores portugeze Ines Lima është një dedikim ëndrrave për dashurinë në rrethana jo të zakonshme.

Në mbrëmjen e hapjes së festivalit kanë qenë i pranishëm ambasadori i Republikës së Kosovës në Zvicër, Mentor Latifi me stafin diplomatik si dhe zëvendës ambasdori i Portugalisë.

Ditëve në vijim do të ketë shfaqje filmash të kinematografive pjesëmarrëse dhe debate si dhe programe shoqëruese, për të cilat Albinfo.ch do të ju mbajë në rrjedhë.

Autor i fotografive: Rromir Imami

Kosovë: Rriten faturat e energjisë elektrike, por jo pagat

“Kosova është në kufi të varfërisë energjetike, për shkak të shtrenjtimit të rrymës”, vlerësoi një studim i fundit i Institutit për Politika Zhvillimore (INDEP).

Në vitin 2007 paga mesatare në Kosovë ka qenë 200-300 euro, ndërsa fatura e energjisë për një familje ishte deri në 30% të të ardhurave.

Sipas studimit, aktualisht me rritjet e reja të energjisë elektrike dhe pagën mesatare për familje, fatura ka pësuar një rritje në 15-20%. Hartues të studimit theksojnë se në këto kushte vendi rikthehet në vitin 2007, duke qenë në kufirin e varfërisë energjetike.

Në raportin e publikuar nga INDEP me temën “Komunitetet e energjisë dhe varfëria energjetike në Kosovë” vlerësohet se Kosova ndodhet në një moment kritik, pa rregullore të qarta dhe mekanizma financiarë, komunitetet e energjisë rrezikojnë të mbeten në letër.

Në këtë raport paraqiten disa rekomandime, ndër to Ministria e Ekonomisë dhe Zyra e Rregullatorit për Energji duhet të themelojnë brenda gjashtë muajve një grup të përbashkët pune, i cili do të ketë për detyrë plotësimin e bazës ligjore për komunitetet e energjisë. Ky proces nuk kufizohet vetëm në miratimin e akteve nënligjore që rrjedhin nga Ligji për Burimet e Ripërtëritshme të Energjisë dhe nga rregulloret e ZRRE-së për skemat mbështetëse, por përfshin edhe amendamentimin e ligjeve ekzistuese, transmeton albinfo.ch.

Tjetër rekomandim është që Ministria e Ekonomisë, në bashkëpunim me institucionet tjera duhet të miratojë brenda 12 muajve një Program Kombëtar për Decentralizimin e Prodhimit të Energjisë, ku komunitetet e energjisë të kenë rol qendror.

“ZRRE dhe KOSTT duhet të publikojnë brenda 18 muajve një hartë kombëtare që përfshin: kapacitetet e rrjetit (LV/MV), afërsinë me nënstacione, pikat e ngarkesës, kufizimet teknike dhe shpërndarjen territoriale të varfërisë energjetike”, thuhet ndër të tjera në këto rekomandime.

Mediat e huaja shkruajnë për ministren e parë nga AI në Shqipëri

Shqipëria është bërë vendi i parë në botë që ka një ministre të inteligjencës artificiale — jo një ministre për inteligjencën artificiale, por një ministre virtuale të krijuar nga pikselë dhe kod dhe të mundësuar nga inteligjenca artificiale, shkruan Alice Taylor për ’’Politico’’.

“’Emri i saj është Diella, që do të thotë diell në shqip, dhe ajo do të jetë përgjegjëse për të gjitha prokurimet publike’’, tha sot kryeministri Edi Rama.

Gjatë verës, Rama mendoi se një ditë vendi mund të kishte një ministre digjitale dhe madje një kryeministër të inteligjencës artificiale, por pak veta mendonin se kjo ditë do të vinte kaq shpejt.

Në asamblenë e Partisë Socialiste në Tiranë, ku Rama njoftoi se cilët ministra do të largoheshin dhe cilët do të qëndronin për një mandat tjetër, ai prezantoi gjithashtu Diellën, anëtaren e vetme jonjerëzore të qeverisë.

“Diella është anëtarja e parë që nuk është fizikisht e pranishme, por virtualisht e krijuar nga inteligjenca artificiale”, u tha ai anëtarëve të partisë.

Rama deklaroi se vendimet për tenderët do të merreshin “nga ministritë” dhe do të vendoseshin në duart e Diellës, e cila është “shërbëtore e prokurimit publik”.

Ai tha se procesi do të jetë “hap pas hapi”, por Shqipëria do të jetë një vend ku tenderët publikë janë “100 për qind të pakorruptueshëm dhe ku çdo fond publik që kalon nëpër procedurën e tenderit është 100 për qind i lexueshëm”.

“Kjo nuk është fantastiko-shkencore, por detyra e Diellës”, theksoi kryeministri.

Diella tashmë u është prezantuar qytetarëve shqiptarë ndërsa ajo fuqizon platformën e-Albania të vendit, e cila u lejon qytetarëve të hyjnë në pothuajse të gjitha shërbimet qeveritare në mënyrë digjitale. Ajo madje ka edhe një avatar, duke u shfaqur si një grua e re e veshur me veshje tradicionale shqiptare.

Diella do të vlerësojë tenderët dhe do të ketë të drejtën të “punësojë talente këtu nga e gjithë bota”, ndërsa thyen “frikën e paragjykimeve dhe ngurtësinë e administratës”.

Shqipëria ka luftuar prej kohësh me korrupsionin, veçanërisht në administratën publike dhe në fushën e prokurimit publik.

Çështja është theksuar vazhdimisht nga Bashkimi Evropian në raportet e tij vjetore të shtetit të së drejtës. Rama fitoi një mandat të katërt historik në maj 2025, me një mundësi për t’u bashkuar me bllokun deri në vitin 2030.

Reuters

Një ministre e re në Shqipëri e ngarkuar për të trajtuar prokurimin publik do të jetë e paprekshme nga ryshfetet, kërcënimet ose përpjekjet për të fituar favore, sipas Reuters.

Kjo për shkak se Diella, siç quhet ajo, është një robot i gjeneruar nga inteligjenca artificiale.

Kryeministri Edi Rama, i cili është gati të fillojë mandatin e tij të katërt, tha sot se Diella do të menaxhojë dhe japë të gjitha tenderët publikë në të cilët qeveria kontrakton kompani private për projekte të ndryshme.

“Diella është anëtarja e parë e kabinetit që nuk është fizikisht e pranishme, por është krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale”, tha Rama gjatë një fjalimi ku zbuloi edhe kabinetin e tij të ri.

Ajo do të ndihmojë që Shqipëria të bëhet “një vend ku tenderët publikë janë 100% të lirë nga korrupsioni”.

AFP

Kryeministri shqiptar Edi Rama njoftoi sot emërimin e një ministreje të gjeneruar nga inteligjenca artificiale (IA), rasti i parë në botë, e cila do të jetë përgjegjëse për prokurimet publike.

“Emri i ministres virtuale është Diella”, tha Rama, ndërsa prezantoi qeverinë e tij të re në asamblenë e Partisë Socialiste, e cila shënoi një fitore dërrmuese në zgjedhjet parlamentare të majit.

“Diella është anëtarja e parë e qeverisë që nuk është fizikisht e pranishme, por e krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale”, shtoi Rama.

“Diella do të jetë përgjegjëse për të gjitha vendimet që lidhen me tenderët e prokurimit publik”, shtoi ai.

“Kjo nuk është fantastiko-shkencore, por detyrë e Diellës”, theksoi ai, duke shtuar se “ministrja” do të vlerësojë tenderët dhe do të ketë të drejtën të “rekrutojë talente nga e gjithë bota”.

Diella u prezantua në janar si një asistente virtuale e gjeneruar nga inteligjenca artificiale, e përfaqësuar nga një grua e veshur me një kostum tradicional shqiptar, për të ndihmuar publikun të përdorë platformën zyrtare e-Albania, e cila ofron dokumente zyrtare dhe shërbime të ndryshme.

Deri më tani, Diella ka ndihmuar në lëshimin e 36 600 dokumenteve digjitale dhe ka ofruar gati 1 000 shërbime në platformë, sipas shifrave zyrtare.

Rama, i cili siguroi një mandat të katërt në detyrë në zgjedhjet e majit, pritet të paraqesë qeverinë e tij të re në parlament në ditët në vijim.

Lufta kundër korrupsionit, veçanërisht në shërbimin civil, është një kriter kyç në përpjekjen e Shqipërisë për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian.

Rama synon ta çojë vendin e vogël ballkanik në BE deri në vitin 2030.

Hera e parë në Tiranë, merren vendime të mëdha për futbollin evropian

Komiteti Ekzekutiv i UEFA-s zhvilloi pasditen e sotme mbledhjen e radhës në Tiranë dhe mori disa vendime të rëndësishme lidhur me të ardhmen e futbollit evropian.

Nën drejtimin e presidentit të UEFA-s, Aleksander Ceferin, anëtarët e Komitetit Ekzekutiv të UEFA-s votuan stadiumin “Metropolitano” të Madridit, si vendin pritës të finales së Ligës së Kampionëve për vitin 2027.

Stadiumi kombëtar i Varshavës do të presë finalen e Ligës së Kampioneve për vajza në vitin 2027, ndërsa finalja e Superkupës së UEFA-s do të luhet në Salzburg (Austri).

Finalja e Ligës së Kampionëve në futsall për vitin 2026 do të luhet në Pesaro të Italisë, finalja e EURO U-19 në futsall do të luhet në Astana (Kazakistan), ndërsa finalja e Evropianit të futsallit për vajza për vitin 2027 do të luhet në Osijek (Kroaci), transmeton albinfo.ch.

KE-ja e UEFA-s mori gjithashtu disa vendime të tjera dhe diskutoi çështjet si më poshtë:

Dëmtimet afatgjata të lojtarëve në fushë në kompeticionet e klubeve të UEFA-s për djem.

Komiteti Ekzekutiv miratoi një ndryshim në rregulloret e kompeticioneve të klubeve të UEFA-s për djem 2025-2026, për të lejuar zëvendësimin e përkohshëm të maksimumi një lojtari në fushë që pëson dëmtim ose sëmundje afatgjatë, gjatë fazës së ligës, deri në javën e gjashtë të ndeshjeve (e përfshirë). Arsyeja e këtij ndryshimi është të garantohet që listat e skuadrave të mos reduktohen në mënyrë të padrejtë dhe që lojtarët të mbrohen nga ngarkesa shtesë.

Bonuse për finalet e Ligës së Kombeve të UEFA-s për vajza 2025.

Komiteti miratoi një shumë totale prej 1.000.000 euro për shpërndarje, bazuar në renditjen e ekipeve në Finalet e Ligës së Kombeve të UEFA-s për vajza, si më poshtë:

Vendi i katërt: 150.000 euro (15% rritje)

Vendi i tretë: 200.000 (20% rritje)

Vendi i dytë: 250.000 euro (25% rritje)

Vendi i parë: 400.000 euro (40% rritje)

Kërkesë për autorizimin e zhvillimit të ndeshjeve të kampionatit kombëtar jashtë territorit të UEFA-s.

Komiteti Ekzekutiv diskutoi kërkesat nga RFEF (Federata Spanjolle e Futbollit) dhe FIGC (Federata Italiane e Futbollit) për të miratuar zhvillimin e një ndeshjeje të kampionatit kombëtar secila jashtë vendit të tyre, në veçanti jashtë territorit të UEFA-s.

Komiteti e njohu këtë si një çështje të rëndësishme dhe në rritje, por shprehu dëshirën për të siguruar mendimin e të gjithë aktorëve përpara se të merret një vendim përfundimtar.

Ka shumë çështje për t’u zgjidhur dhe, si organ drejtues i futbollit evropian, UEFA ka përgjegjësinë të marrë parasysh të gjithë faktorët e tillë. Si rezultat, nuk u mor asnjë vendim sot, por UEFA do të ndërmarrë një raund konsultimesh me të gjithë aktorët e përfshirë në futbollin evropian, përfshirë edhe tifozët.

Sulmi i 17 vjeçarit nga Kosova në Gjermani mund të lidhet me motive fetare

Një i ri nga Kosova, i dyshuar për plagosjen e një mësueseje me thikë javën e kaluar në një shkollë profesionale në Gjermani, mund të ketë pasur një motiv “fetar” për sulmin, tha një ministër lokal më 11 shtator.

E përditshmja gjermane, Bild raportoi se i dyshuari 17-vjeçar më herët po ashtu kishte therur me thikë një të pastrehë në qytetin Esen, dhe kishte lënë një mesazh xhihadist në një video të incizuar me telefon.

Herbert Reul, ministër i Brendshëm në landin Nordhajn Vestfalen, gjatë një mbledhjeje të Komitetit për punë të Brendshme të Parlamentit, tha se analizat fillestare të të dhënave digjitale tregojnë se “krimi ka qenë i motivuar nga aspekti fetar”.

Prokurorët federalë të cilët merren me çështje të terrorizmit po e shqyrtojnë mundësinë që ta marrin përsipër këtë rast, tha Reul, shkruan Euronews, transmeton albinfo.ch.

Një mësuese 45-vjeçare pësoi plagë serioze pasi u ther me thikë në një shkollë profesionale javën e kaluar. Ajo iu nënshtrua një ndërhyrjeje emergjente kirurgjikale, por sipas Reulit, mësuesja tani gjendet jashtë rrezikut për jetë.

Policia u konfrontua me sulmuesin e dyshuar, kur hasi në të rreth 3 kilometra larg nga kolegji dhe qëlloi atë me armë zjarri, pasi i dyshuari kishte pasur në dorë një thikë.

I riu, i cili sipas mediave në Gjermani ishte student në shkollën ku ndodhi rasti, pasi u plagos gjatë konfrontimit me policinë u dërgua në spital për trajtim.

Shqipëria, vendi i parë në botë me ministre nga AI

Shqipëria është bërë vendi i parë në botë që ka një ministre të krijuar nga inteligjenca artificiale — jo një ministre për AI, por një ministre virtuale e përbërë nga kode dhe e fuqizuar nga inteligjenca artificiale.

Emri i saj është Diella, që në shqip do të thotë rreze dielli, dhe ajo do të jetë përgjegjëse për të gjitha prokurimet publike, tha kryeministri shqiptar Edi Rama të enjten.

Gjatë verës, Rama kishte hedhur idenë se një ditë vendi mund të kishte një ministre digjitale e madje edhe një kryeministër të inteligjencës artificiale, por pak menduan se ajo ditë do të vinte kaq shpejt, transmeton albinfo.ch.

Në asamblenë e Partisë Socialiste në Tiranë të enjten, ku Rama shpalli cilët ministra do të largoheshin dhe cilët do të vazhdonin mandatin, ai prezantoi edhe Diellën, të vetmen anëtare jo-njerëzore të qeverisë.

“Diella është anëtarja e parë që nuk është fizikisht e pranishme, por e krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale,” u tha Rama anëtarëve të partisë.

Rama deklaroi se vendimet mbi tenderat do të merren “jashtë ministrive” dhe do t’i kalohen në duart e Diellës, e cila është “shërbëtorja e prokurimit publik.” Ai tha se procesi do të jetë “hap pas hapi,” por Shqipëria do të bëhet një vend ku tenderat publikë janë “100 për qind të pakorruptueshëm dhe ku çdo fond publik që kalon nëpër procedurën e tenderit është 100 për qind i lexueshëm.”

“Kjo nuk është fantashkencë, por detyra e Diellës,” tha ai. Diella është prezantuar tashmë para qytetarëve shqiptarë, pasi fuqizon platformën e-Albania, e cila u mundëson qytetarëve të aksesojnë pothuajse të gjitha shërbimet e qeverisë në mënyrë digjitale. Ajo ka edhe një avatar, që shfaqet si një vajzë e re e veshur me kostum tradicional shqiptar.

Diella do të vlerësojë tenderat dhe do të ketë të drejtën të “punësojë talente këtu nga e gjithë bota,” duke thyer “frikën e paragjykimeve dhe ngurtësinë e administratës.”

Shqipëria ka kohë që përballet me korrupsionin, veçanërisht në administratën publike dhe në fushën e prokurimeve publike. Ky problem është theksuar vazhdimisht nga Bashkimi Evropian në raportet e tij vjetore për sundimin e ligjit.

Rama fitoi një mandat historik të katërt në maj 2025, me premtimin për t’iu bashkuar bllokut deri në vitin 2030.

Ndryshimet në Kuvendin e Shqipërisë për 4 vitet e ardhshme

Në katër vitet e ardhshme Kuvendi i Shqipërisë do të drejtohet sërish nga një burrë.

Elisa Spiropali do ta lërë drejtimin e këtij institucioni në nisje të legjislaturës për të marrë drejtimin e Ministrisë së Jashtme, ndërkohë që në karrigen më të lartë në Kuvend do të ngjitet ish zv.kryeministri dhe ish ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi.

Një tjetër ndryshim është bërë edhe në postin e nënkryetarit të Kuvendit, ku Bledi Ccuci do t’i lërë vendin deputetes së Durrësit, Klodiana Spahiu, transmeton albinfo.ch.

Vendin e lënë bosh nga Niko Peleshi në krye të grupit parlamentar të PS-së, do ta rimarrë Taulant Balla.

Pas disa vitesh angazhim në qeveri, fillimisht si ministër i Brendshëm dhe më pas ministër i Shtetit për Marrëdhëniet me Parlamentin, Balla rikthehet tashmë në krye të deputetëve socialistë.

Tre ministra të kabinetit të vjetër do të kenë drejtimin e komisioneve parlamentare. Kështu Ulsi Manja do të rimarrë drejtimin e Komisionit të Ligjeve, ministri në detyrë i Punëve të Jashtme, Igli Hasani do të drejtojë komisionin e Jashtëm, ndërsa Arbian Mazniku do të drejtojë komisionin për reformën administrative territoriale që do të ringrihet në Kuvend.

Kryetar i Kuvendit

Ikën Elisa Spiropali

Vjen Niko Peleshi

Nënkryetari i PS në Kuvend

Ikën Bledi Çuçi

Vjen Klodiana Spahiu

Kryetar i grupit të PS

Ikën Niko Peleshi

Vjen Taulant Balla

Kryetar i Komisionit të Ligjeve

Ikën Klotilda Bushka

Vjen Ulsi Manja

Kryetar i Komisionit të Jashtëm

Ikën Mimi Kodheli

Vjen Igli Hasani

Legjislatura e re në Parlament do të nisë edhe me një ristrukturim të komisioneve të përhershme. Tashmë nuk do të jenë më 8 komisione të përhershme, por 11, nga të cilat shtatë do t’i drejtojë maxhoranca dhe katër opozita.

Komisionet e reja të përhershme parlamentare

Komisioni për Ekonominë, Punësimin dhe Financat- e drejton PS

Komisioni për Çështjet ligjore dhe Administratën Publike- e drejton PS

Komisioni për Çështjet e Brendshme dhe Mbrojtjen- e drejton PS

Komisioni për Edukimin, Shkencën dhe Sportet- e drejton opozita

Komisioni për Shëndetësinë dhe Mirëqenien Sociale- e drejton opozita

Komisioni për Burimet Natyrore, Infrastrukturën dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm- e drejton PS

Komisioni për të Drejtat e Njeriut dhe Mjetet e Informimit Publik- e drejton opozita

Komisioni për Bujqësinë, Ushqimin dhe Zhvillimin Rural- e drejton PS

Komisioni për Kulturën, Turizmin dhe Diasporën- e drejton opozita

Komisioni për Evropën dhe Punët e Jashtme- e drejton PS

Komisioni për Nismat Qytetare, Bashkëpunimin dhe Mbikëqyrjen Institucionale- e drejton PS.

Cilat qytete zvicerane kanë trafikun më të keq?

Në zonat urbane, bllokimet e trafikut shkaktohen më shpesh nga dritat e gjata të kuqe (dhe ato jeshile ‘të ngadalta’), kufijtë e ulët të shpejtësisë ose devijimet e shkaktuara nga kantieret e ndërtimit.

Cilado qoftë arsyeja, bllokimet formohen shpejt dhe zhduken ngadalë, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Lidhur me bllokimet e trafikut dhe kohën që u duhet shoferëve për të përshkuar një distancë prej 10 km, tre qytete zvicerane kanë fituar famë.

Si çdo vit, Tom Tom, një kompani e specializuar në sistemet e navigimit, hartat dhe shërbimet e të dhënave të trafikut, sapo publikoi të dhënat e saj të vitit 2024 për trafikun me lëvizjen më të ngadaltë, duke mbuluar 387 qytete në të gjithë botën.

Cilat qytete në Zvicër janë ndër më të ngadaltat?

Lajmi i mirë është se qytetet zvicerane nuk zënë vendin e parë (ky ‘nder’ i takon Londrës) dhe as nuk renditen në 10 vendet e para.

Qyteti më i madh i Zvicrës, Cyrihu, zë vendin e 80-të sepse i duhen 26 minuta për të përshkuar distancën prej 10 km në qendër të qytetit. Shoferët kalojnë rreth 94 orë në trafik çdo vit.

Tjetra është Gjeneva, në vendin e 87-të.

Ndërsa shoferëve u duhen gjithashtu 26 minuta për të përshkuar 10 km, ata kalojnë 111 orë të bllokuar në trafik.

Në të dyja rastet, rezultati i fundit është 10 sekonda më i gjatë se ai i vitit të kaluar.

Ku tjetër në Zvicër është trafiku rrëmujë?

Lozanë.

Ndërsa duhen ‘vetëm’ 21 minuta për të kaluar nëpër qendër, është 20 sekonda më shumë se më parë, që do të thotë se banorët kalojnë 71 orë në trafik, duke e vendosur kryeqytetin e Vaud në vendin e 180-të në renditje.

Të tjerë janë Bazeli (278), ku kalimi i qendrës së qytetit zgjat 18 minuta (30 sekonda më shumë se vitin e kaluar), me shoferët që kalojnë 60 orë në vit në bllokime.

Pastaj është Lugano (355), ku kalimi nëpër qendër zgjat 16 minuta – me banorët që ulen 60 orë në trafik.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme, është Berna (409).

Shoferët kanë nevojë për 14 minuta për të kaluar qendrën e qytetit, duke kaluar 36 orë në trafik të bllokuar.

Si shoferët e Luganos ashtu edhe të Bernës në fakt “fituan” pak kohë në vitin 2024 – ndryshe nga homologët e tyre në Cyrih, Gjenevë dhe Lozanë, kohët e tyre të udhëtimit ishin 10 sekonda më të shkurtra se në vitin 2023.

Pse ka një pabarazi të tillë midis këtyre qyteteve?

Ka të ngjarë të ketë shumë arsye, njëra prej të cilave mund të jetë madhësia e ndryshme e qyteteve dhe popullsia e tyre.

Lozana, Lugano dhe Berna janë më të vogla se Cyrihu dhe Gjeneva, ashtu si edhe madhësia e qendrave të tyre të qytetit.

Sa mirë mësohet anglishtja në shkollat e mesme të Zvicrës?

Sistemi shkollor i detyrueshëm i vendit (11 vjet, përfshirë dy vjet kopsht), është i ndarë në nivele fillore dhe të mesme.

Mësimet e anglishtes fillojnë që në shkollën fillore, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Në pjesën më të madhe të Zvicrës, ato përfshijnë moshat nga rreth katër/pesë deri në 12 vjeç – varësisht nga kantoni.

Për shembull, në Cyrih, anglishtja mësohet mjaft herët, që nga viti i dytë, domethënë, nga mosha shtatë ose tetë vjeç.

Nga ana tjetër, në Gjenevë, mësimet e anglishtes fillojnë në klasën e shtatë – në moshën 11 vjeç.

Po shkollat ​​e mesme?

Mësimet e anglishtes vazhdojnë gjatë gjithë shkollimit të detyrueshëm.

Nuk ka orë të caktuara për kurset e anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme zvicerane – ose një metodë universale të mësimdhënies së saj – për shkak të sistemit të decentralizuar arsimor të Zvicrës dhe kërkesës për të mësuar të paktën një gjuhë të dytë zyrtare kombëtare së bashku me anglishten – lexoni më shumë rreth kësaj më poshtë.

Prandaj, numri i orëve të dedikuara për mësimet e anglishtes në shkollat ​​e mesme nuk është i njëjtë në të gjithë Zvicrën – ose, për këtë çështje, nga një shkollë në tjetrën brenda të njëjtit kanton.

Për shembull, numri javor i orëve të mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme të Gjenevës nuk është i caktuar.

Varet nga disa faktorë, duke përfshirë orientimin akademik të nxënësit, siç është maturité gymnasiale (e përgjithshme) ose maturité spécialisée (niveli i lartë), për shembull.

Niveli i përgjithshëm mund të kërkojë më pak orë anglisht sesa ai i lartë. Në shkollat ​​e mesme të Cyrihut (si në shumicën e kantoneve gjermanishtfolëse) kurset e anglishtes përqendrohen në “aftësitë komunikuese së bashku me aspektet tradicionale akademike”.

Mësimdhënia përqendrohet në zhvillimin e katër aftësive kryesore të gjuhës angleze: dëgjim, të folur, lexim dhe shkrim.

Me vetëm nuanca të vogla, këto janë objektivat e mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme publike në Zvicër.

Sa mirë e flasin fëmijët anglishten kur mbarojnë shkollën?

Nuk ka një përgjigje uniforme as për këtë pyetje.

Shumë varet nga niveli i mësimdhënies që marrin nxënësit, si dhe nga kapacitetet e tyre të të nxënit.

Një nga problemet, sipas provave anekdotike, është se shumica e mësuesve në shkollat ​​publike nuk janë folës amtare të anglishtes.

Një person që u diplomua nga një shkollë publike në Bernë i tha The Local se personi që jepte mësim anglisht ishte gjermano-zviceran dhe jepte edhe gjermanisht.

Niveli i saj i anglishtes nuk ishte optimal; ajo gjithashtu këmbënguli, pavarësisht theksit të saj të fortë gjerman, në mësimdhënien e anglishtes britanike, të cilën e mësoi vetë, duke korrigjuar dhe duke vlerësuar nxënësit që përdornin shprehje amerikane.

Nuk ka statistika të disponueshme për numrin e saktë të mësuesve amtare të anglishtes në shkollat ​​publike zvicerane, por përgjithësisht kuptohet të jetë një pakicë, pasi shumica e mësuesve të anglishtes janë folës amtare të gjermanishtes, frëngjishtes ose italishtes për të përmbushur kërkesën rajonale të gjuhës për mësuesit.

Megjithatë, edhe nëse nuk janë rrjedhshëm kur mbarojnë shkollën, studimet tregojnë se nxënësit e kompensojnë më vonë.

Sipas Indeksit të Zotërimit të Anglishtes EF (EF EPI), i cili rendit vendet sipas barazisë së aftësive në gjuhën angleze, në shkallën nga ‘zotërim shumë i lartë’ deri në ‘zotërim shumë të ulët’, me ‘zotërim mesatar’ në mes, (116 vende në total), Zvicra është në vendin e 31-të, e renditur si komb me ‘efikasitet të lartë’.

Pse Zvicra nuk është në të njëjtin nivel me vendet me ‘efikasitet shumë të lartë’?

Një shpjegim, sipas një analize nga transmetuesi publik RTS, është se të mësuarit e dy gjuhëve të huaja njëkohësisht – një gjuhe të dytë kombëtare, siç kërkohet nga ligji zviceran, përveç anglishtes – mund të shpjegojë këtë boshllëk.