Karta e Udhëtimit me Gjysmë Biletë do të mbetet – do të jetë edhe më e lirë

Një hetim nga “K-Tipp” shkaktoi trazirë këtë javë. Revista e konsumatorit pati raportuar se Alliance Swisspass donte të shfuqizonte Kartën e Udhëtimit me Gjysmë Biletë (Halbtax Abonament). Shoqata e sektorit të transportit publik e mohoi qartë raportin, i cili shkaktoi konfuzion, transmeton albinfo.ch.

Tani, drejtori menaxhues i shoqatës, Helmut Eichhorn, po komenton për herë të parë në SonntagsBlick: “Karta e Udhëtimit me Gjysmë Biletë do të mbetet – do të jetë edhe më e lirë”, tha ai në një intervistë.

Alliance Swisspass aktualisht po punon për një sistem të ri çmimesh. Në të ardhmen, do të ketë vetëm tre produkte: një model bazë (ku paguani çmimin e plotë), një marrëveshje pakete si GA Travel Pass dhe një Abonim “Smart”. Ky Abonim Smart do të jetë ekuivalent me Kartën e Udhëtimit me Gjysmë Biletë aktuale dhe do të plotësohet gjithashtu me një sistem bonusesh, shpjegon Eichhorn.

Me Kartën e Udhëtimit me Gjysmë Biletë aktuale, ulja maksimale e çmimit është 50 për qind. “Por me Abonimin Smart, marr të paktën një zbritje prej 50 për qind.”

Dhe sa më shumë që udhëtoni, aq më shumë zbritje shtesë merrni. Sistemi i ri synon të shpërblejë konsumin e rritur, përcjell albinfo.ch. Shoqata e industrisë shpreson se kjo do ta bëjë sistemin e tarifave të transportit publik më tërheqës. Qëllimi është të inkurajohet përdorimi i shtuar i trenave, tramvajeve dhe autobusëve, gjë që duhet të çojë në të ardhura shtesë.

Megjithatë, Eichhorn vëren se projekti “Udhëtimi Im” është ende në fazën e testimit. Ende nuk është marrë asnjë vendim përfundimtar për zbatimin e tij.

Votat e diasporës nuk shmangin balotazhin në Kosovë

Sipas rezultateve të deritashme të publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ), votat e mërgimtarëve kanë ndryshuar renditjen e kandidatëve në Mitrovicë, ndërsa në Gjilan, Dragash dhe Junik situata mbetet e pandryshuar – komunat pritet të shkojnë në raund të dytë.

Procesi i numërimit të votave nga diaspora, i cili ka nisur pasditen e së premtes, konfirmon se Gjilani do të shkojë në balotazh. Nga numërimi i 85% të votave të ardhura nga jashtë vendit, kandidati i Lëvizjes Vetëvendosje, Alban Hyseni, renditet i pari me 51.77% të votave, por pa arritur pragun e 57%, sa i nevojiten për të siguruar fitoren në rundin e parë.

Në Mitrovicë, ndërkaq, votat e diasporës kanë përmbysur rezultatin paraprak. Sipas rezultateve fillestare nga Qendrat Komunale të Numërimit, kandidati i PDK-së, Arian Tahiri, kryesonte me vetëm 40 vota më shumë se kandidati i LVV-së, Faton Peci (15,393 vota kundrejt 15,353).Pas numërimit të votave të diasporës, Peci mori 392 vota, ndërsa Tahiri 236. Në total, Peci ka tani 15,745 vota, ndërsa Tahiri 15,629, duke krijuar një epërsi prej 116 votash në favor të kandidatit të Vetëvendosjes, shkruan RTK, transmeton albinfo.ch.

Në Prishtinë, votat e diasporës pritet të mos ndryshojnë ndjeshëm rezultatin përfundimtar.

Fitoren në Shtime e ka konfirmuar kandidati i VV-së, Qemajl Aliu, me 51.63% të votave, përballë Përparim Ramusës të PDK-së, i cili mori 35.15%.

Numërimi i votave nga diaspora ka përfunduar edhe në Junik, ku Ruzhdi Shehu i LDK-së ka marrë 50.97% të votave, ndërsa pas tij renditet Agron Kuçi me 35.34%.

Në Dragash, kandidati i LDK-së, Bexhet Xheladini, ka fituar mbi 55% të votave të diasporës, ndërsa kandidati i PDK-së, Shaban Shabani, 25.43%.

Votat e mërgatës i kanë siguruar edhe një mandat tjetër kryetarit aktual të Hanit të Elezit, Mehmet Balazhi nga PDK-ja. Nga dy kutitë e votimit të kësaj komune, në njërën prej tyre Balazhi mori 84 vota, ndërsa kundërshtari i tij, Rufki Suma, 55 vota.

Zgjedhjet Lokale në Maqedoninë e Veriut

Maqedonia e Veriut mban sot raundin e parë të zgjedhjeve lokale, ku qytetarët me të drejtë vote do të zgjedhin drejtuesit e rinj të 81 komunave të vendit, përfshirë edhe kryetarin e Komunës së Shkupit, si dhe anëtarët e këshillave komunalë.

Votimi nisi në orën 07:00 të mëngjesit dhe do të vijojë deri në orën 19:00. Procesi po zhvillohet në 3,474 qendra votimi në gjithë territorin e vendit, ndërkohë që në listën zyrtare të votuesve janë regjistruar 1,832,415 qytetarë me të drejtë vote.

22 parti politike, 19 koalicione dhe 119 grupe të pavarura garojnë në zgjedhje – Plot 309 kandidatë për kryetarë komunash dhe 576 lista për këshilltarë lokalë, transmeton albinfo.ch.

Gara elektorale e këtij viti karakterizohet nga një konkurrencë e lartë politike dhe qytetare. Në total janë 309 kandidatë që garojnë për postin e kryetarit të komunës, ndërsa janë dorëzuar 576 lista për anëtarë të këshillave komunalë, të përfaqësuara nga 22 parti politike, 19 koalicione dhe 119 iniciativa të pavarura qytetare.

Konkurrenca më e madhe regjistrohet në kryeqytetin Shkup, ku 16 kandidatë kërkojnë të fitojnë drejtimin e Komunës së Qytetit të Shkupit, duke e bërë atë një nga garat më të ndjekura të ditës.

Për të garantuar një proces sa më transparent dhe demokratik, zgjedhjet po monitorohen nga 1,451 vëzhgues, prej të cilëve 807 janë vendorë dhe 644 ndërkombëtarë. Vëzhguesit janë shpërndarë në të gjitha qendrat e votimit dhe po ndjekin nga afër çdo aspekt të procesit, nga hapja e qendrave deri në numërimin e votave.

Zgjedhjet lokale të këtij viti vijnë në një moment të rëndësishëm për Maqedoninë e Veriut, në një klimë politike të ngarkuar, ku rezultatet pritet të kenë ndikim jo vetëm në nivel lokal, por edhe në pozicionimin e forcave politike në prag të sfidave të ardhshme në arenën kombëtare dhe ndërkombëtare.

Tre ushtarë me rrënjë shqiptare dekorohen për shpëtimin e jetës së një gruaje

Më 7 tetor 2025, Shefi i Forcave të Armatosura të Zvicrës, Komandanti i Korpusit Thomas Süssli, u ka ndarë disa pjesëtarëve të Forcave të Armatosura “Shiritin e Forcës së Armatosur”.

Ushtarët e nderuar me Shiritin e Forcës së Armatosur e kanë merituar këtë me faktin se kanë ruajtur qetësinë dhe kanë vepruar me përgjegjësi, duke nxituar në ndihmë të shokëve të tyre dhe civilëve, duke parandaluar më të keqen.

Në mesin e të nderuarve janë edhe tre ushtarë me rrënjë shqiptare: Albin Ukzmaili, Harbin Hasani dhe Edmir Rrafshi.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Schweizer Armee (@armee.ch)

Ata janë dekoruar sepse i kanë dhënë ndihmën e parë një gruaje që ishte rrëzuar pa ndenja pranë kazermës së tyre. Ata janë ndërruar me njëri-tjetrin duke i dhënë gruas së përemendur masazhin e zemrës dhe kanë njoftuar policinë dhe shërbimet përkatëse të shpëtimit. Ky veprim i tyre i menduar mirë ka stabilizuar gjendjen e pacientes, e cila më pas është dërguar në spital.

Ky çmim nderon anëtarët e Forcave të Armatosura Zvicerane të cilët kanë demonstruar një angazhim të jashtëzakonshëm në situata kritike.

Vazhdon rritja e numrit të fluturimeve në Shqipëri

Shqipëria po fiton terren të madh në turizëm, duke u bërë një nga destinacionet më të kërkuara. Një prej faktorëve kryesorë është hyrja në treg e linjave ajrore me kosto të ulët, që ka sjellë një rritje të ndjeshme të fluturimeve drejt vendit.

Investimet në infrastrukturë, promovimi ndërkombëtar dhe zgjerimi i sezonit turistik, kanë shtuar dukshëm vizitueshmërinë e Shqipërisë.

Sipas të dhënave të Eurostat, në shtator 2025, fluturimet komerciale janë rritur me 165.7% krahasuar me periudhën para pandemisë, duke e vendosur Shqipërinë në krye të Evropës për ritmin më të lartë të rritjes, transmeton albinfo.ch.

Edhe krahasuar me shtatorin e vitit 2024, rritja vjetore është pozitive, rreth 3%. Gjatë nëntë muajve të parë të 2025-ës, numri i fluturimeve komerciale arriti rreth 52,800, me afërsisht 7,000 fluturime vetëm në shtator.

Në të njëjtën periudhë, Ministria e Turizmit raporton mbi 10.2 milionë vizitorë, me një rritje prej 6% krahasuar me një vit më parë, duke konfirmuar trendin e qëndrueshëm dhe zhvillimin e sektorit. Duke ju referuar të dhënave zyrtare të Institutit të Statistikave (INSTAT), strukturat akomoduese në Shqipëri kanë regjistruar rritje të ndjeshme të numrit të vizitorëve dhe të netë qëndrime gjatë muajit Gusht 2025, krahasuar me të njëjtin muaj të vitit 2024. Gjatë këtij muaji, numri i përgjithshëm i vizitorëve që kanë qëndruar në strukturat akomoduese është rritur me 35,1 %. Vizitorët jo-rezidentë (të huaj) shënuan një rritje prej 40,6 %, ndërsa vizitorët rezidentë (vendas) u rritën me 21,6 %.

Kjo rritje tregon një prirje të qëndrueshme të zhvillimit të turizmit hyrës dhe të interesit në rritje të turistëve të huaj për destinacionet shqiptare.

Drejton autobusin nga Gjeneva për në Kosovë – pa patentë shoferi të vlefshme

Një shofer autobusi që shërbente si shofer zëvendësues në një autobus midis Gjenevës dhe Prizrenit (Kosovë) është gjobitur dhe penalizuar nga zyra e prokurorit publik të Bernës. Sipas urdhrit penal, ai kishte shkelur në vazhdimësi Ligjin për Shtetasit e Huaj dhe Integrimin si dhe Ligjin e Trafikut Rrugor, transmeton albinfo.ch.

Incidenti ka ndodhur në fillim të korrikut në kantone të ndryshme, duke përfshirë Gjenevën dhe Bernën, shkruan gazeta Der Bund: Shtetasi i Serbisë, atëherë 35-vjeçar kishte hyrë në Zvicër për të zëvendësuar kolegun e tij dhe për të drejtuar autobusin.

Ai mori autobusin dhe e drejtoi atë, ndër të tjera në pjesët e rrugës midis Lozanës dhe Avenches dhe nga terminali i makinave Neufeld në Bernë në autostradën A1 drejt Cyrihut.

Në hyrjen Bern-Neufeld, autobusi tërhoqi vëmendjen e Policisë Kantonale të Bernës, e cila më pas e transportoi atë në Qendrën e Kompetencës për Trafikun e Rëndë në Ostermundigen për një inspektim.

Në hyrje të autostradës, i akuzuari kishte ndërruar më parë vendet me kolegun e tij të punës gjatë drejtimit të automjetit, përcjell albinfo.ch. Ky ndërrim i vendit ua ka shpërqendruar atyre përkohësisht vëmendjen nga trafiku, sipas urdhrit penal.

Shoferi nuk kishte lejen e kërkuar të drejtimit

Në Qendrën e Kompetencës, autoritetet përcaktuan se shoferi nuk kishte as vizën e nevojshme dhe as lejen e qëndrimit dhe punës për Zvicrën. Prandaj, ai kishte hyrë në vend ilegalisht, po qëndronte në vend në mënyrë të paligjshme dhe po merrej me punësim të paautorizuar.

Përveç kësaj, shoferi po drejtonte autobusin në transportin publik pavarësisht se nuk kishte lejen e kërkuar të drejtimit të kategorisë D. Sipas urdhrit penal, ai e dinte se nuk lejohej të drejtonte një automjet të tillë pa këtë autorizim.

Zyra e prokurorit publik e ka gjobitur atë me një total prej 2,160 CHF për këto vepra të shumëfishta penale. Ai gjithashtu duhet të paguajë një gjobë prej 300 CHF dhe tarifa procedurale prej 800 CHF.

Zvicra zbut kufizimet në ndërtim

Këshilli Federal i Zvicrës ka rënë dakord të lehtësojë kufizimet në ndërtim jashtë zonave të përcaktuara, raportoi RTS, transmeton albinfo.ch.

Nga viti 2026, vëllimi i lejuar i ndërtimeve të tilla do të rritet me 2%, një veprim që ka zemëruar grupet mjedisore.

Pro Natura, e cila mbështeti përpjekjet e mëparshme për të frenuar shtrirjen urbane, akuzoi qeverinë për “torpedozim” të rishikimit të fundit të Aktit të Planifikimit Hapësinor (LAT2).

Parlamenti miratoi reformën në shtator 2023 si një kundërpropozim indirekt ndaj një iniciative popullore kundër “betonizimit” të peizazhit – një iniciativë që u tërhoq më vonë pasi u arrit kompromisi. Qëllimi kryesor i reformës është të ngadalësojë zhvillimin përtej zonave zyrtare të ndërtimit. Kantonet që tejkalojnë kuotat e tyre duhet të kompensojnë duke prishur ndërtesa të tjera jo të zonuara. Ligji ofron një bonus prishjeje: autoritetet kantonale mbulojnë kostot, me mbështetje federale opsionale.

Kur drafti i urdhëresës u vu për konsultim në vitin 2024, Këshilli Federal propozoi një kufi prej 1% për rritjen. Kjo shifër tani është dyfishuar. “Duke rritur diferencën, Këshilli po u përgjigjet kërkesave nga shumica e kantoneve”, tha Zyra Federale për Zhvillimin Hapësinor, duke vënë në dukje se kufiri fillestar u konsiderua “shumë kufizues duke pasur parasysh trendet aktuale”.

Ambientalistët të zhgënjyer

Pro Natura tha se rregulli i ri do të inkurajonte ndërtime të mëtejshme jashtë zonave të ndërtimit përmes një ndryshimi të thjeshtë të urdhëresës, në kundërshtim me qëllimin e reformës. Grupi i nxiti kantonet të përdorin periudhën pesëvjeçare të tranzicionit, duke filluar midis janarit dhe korrikut 2026, për të mbrojtur peizazhet, biodiversitetin dhe trashëgiminë në mënyrë më efektive.

Fleksibilitet për kantonet

Rishikimi gjithashtu prezanton një “metodë territoriale”, një mjet planifikimi vullnetar që u lejon kantoneve të përshtasin rregullat sipas nevojave rajonale. Në raste specifike, ato do të jenë në gjendje të devijojnë nga ligji federal dhe të autorizojnë përdorime shtesë. Kjo mund të përfshijë ruajtjen e peizazheve tradicionale rurale ose shndërrimin e hambareve të vjetra dhe kasolleve malore – të njohura si mayens ose rustici – në banesa.

Zvicra ka një treg të ngushtë shtëpish. Kjo nxitet pjesërisht nga kufizime të rrepta në zonat e ndërtimit dhe të ndërtimit.

Kapiteni i Kosovës pritet të vazhdojë me Napolin

Kapiteni i Kosovës, Amir Rrahmani pritet që të vazhdojë kontratën me klubin italian.

Sipas raportimit nga “CalcioNapoli24”, detajet e fundit ekonomike të kontratës janë duke u analizuar.

Në këtë raportim thuhet tutje se kontrata e Rrahmanit do të zgjatet deri më qershor të vitit 2029, transmeton albinfo.ch.

“Një kontratë afatgjate për mbrojtësin, që e konsideron Napolin si shtëpinë e tij”, shkruan mediumi në fjalë.

Ky vazhdim kontrate do të ishte edhe si shpërblim për besnikërinë e treguar nga Amir Rrahmani, pasi kapiteni i Kosovës refuzoi oferta nga klube si Tottenhami, klubet e Arabisë Saudite, klube gjermane dhe nga një klub i Italisë.

Amir Rrahmani është pjesë e Napolit që nga viti 2020, ku kaloi nga Verona për 14 milionë euro.

Me Napolin, kapiteni dardan fitoi dy herë Serie A-në.

Vdes eksperti i shquar i çështjeve ndërkombëtare, Janusz Bugajski

Është ndarë nga jeta analisti i shquar amerikan me origjinë polake, Janusz Bugajski, një nga zërat më të respektuar në analizat mbi Evropën Lindore dhe Ballkanin. Bugajski ishte një njohës i thellë i çështjeve euroatlantike dhe një mbrojtës i palëkundur i demokracisë, qeverisjes së mirë dhe lirisë së shtypit.

Gjatë karrierës së tij të gjatë, ai bashkëpunoi ngushtë me institucione prestigjioze ndërkombëtare dhe ishte një analist i rregullt në Zërin e Amerikës (VOA) dhe herë pas here i Radio Televizionit të Kosovës (RTK), ku kontributet e tij u vlerësuan lart për qartësinë, profesionalizmin dhe qëndrimet parimore.

Lajmin për ndarjen e tij nga jeta e ka ndarë me publikun analisti i njohur dhe ish-drejtori i Zërit të Amerikës për Evropën dhe Euroazinë, Elez Biberaj, shkruan rtklive.com.

Kujtojmë se Janusz Bugajski ka qenë autor i një sërë librash dhe analizash mbi politikën ndërkombëtare, me fokus të veçantë në zhvillimet në Ballkan, NATO dhe marrëdhëniet transatlantike. Ai njihej si një zë i fortë në mbrojtje të pavarësisë dhe stabilitetit të vendeve të rajonit.

Bugajski lindi më 23 shtator 1954, në Nantwich, Cheshire, Angli. Ai ishte bashkëpunëtor i lartë në Fondacionin Jamestown në Uashington, D.C, i cili sherbente gjithashtu si prezantues i emisioneve televizive “Bugajski Hour” që transmetohej në Ballkan përfshirë RTK-në. Më parë, ai mbajti pozicionin e bashkëpunëtorit të lartë në Qendrën për Analizën e Politikave Evropiane (CEPA)[1] në Uashington, D.C., dhe shërbeu si drejtor i Programit të Demokracisë së Re Evropiane në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare.

Bugajski ka shërbyer si konsulent për çështjet e Evropës Lindore për organizata dhe agjenci të ndryshme qeveritare të SHBA-së, duke përfshirë Agjencinë e SHBA-së për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), Departamentin e Mbrojtjes së Shteteve të Bashkuara, Institutin Republikan Ndërkombëtar (IRI), Institutin e Sindikatave të Lira (AFL-CIO), Bordin Ndërkombëtar të Kërkimit dhe Shkëmbimeve (IREX) dhe televizionin BBC në Londër.

Ndërtimtarët e Zvicrës, të pakënaqur – paralajmërojnë greva

Grevat janë të afërta në sektorin zviceran të ndërtimit. Kjo është njoftuar nga sindikatat e mëdha që përfaqësojnë ndërtimtarët e Zvicrës, Unia dhe Syna.

Punëtorët e ndërtimit pritet të bëjnë grevë në ditë të caktuara duke filluar nga java e ardhshme, kanë paralajmëruar sidnikalistët, transmeton albinfo.ch.

Arsyeja për këtë është marrëveshja kombëtare kornizë që rregullon kushtet e punës në degën e ndërtimit, shkruan srf.ch.

Marrëveshja aktuale skadon në fund të vitit dhe drafti i ri po kritikohet nga sindikatat. Ai parasheh, ndër të tjera, orë më të gjata pune me paga më të ulëta.

Sipas sindikatave Unia dhe Syna, një anketë ka treguar se pothuajse 90 për qind e punëtorëve të ndërtimit mbështesin grevat.

Merz, i vendosur: Nuk do të ketë bashkëpunim me AfD-në

Kancelari gjerman Friedrich Merz, i cili është njëherësh edhe kryetar i partisë qeverisëse CDU, ka përjashtuar edhe një herë bashkëpunimin me partinë e krahut të djathtë ekstrem, AfD.

Nën udhëheqjen e tij si kryetar i partisë, nuk do të ketë bashkëpunim me një parti që vë në pikëpyetje gjithçka që e ka bërë Gjermaninë të fortë në dekadat e fundit, tha Merz në një dialog me qytetarët, transmeton albinfo.ch. Në të njëjtën kohë, ai foli kundër procedurave për ndalimin e AfD-së.

Sfondi i kësaj ishte një deba që po zhvillohet brenda koalicionit CDU/CSU rreth një fundi të mundshëm të të ashtuquajturit mur mbrojtës, pra politikës së distancimit kundër AfD-së, shkruajnë mediat gjermane.

Në dy lande ku janë mbajtur zgjedhjet së fundi, AFD ka i është afruar 40% të votave, duke u bërë partia e parë. Por AfD po vazhdon të fitojë terren në të gjithë vendin. Në një sondazh të ri të Insa për Bild, ajo arriti një kulm prej 27 për qind, duke e lënë CDU/CSU dy pikë prapa! Dy partitë CDU/CSU së bashku arritën 25 për qind, ndërsa SPD ishte në 14 për qind, përcjrll albinfo.ch. Koalicioni CDU/CSU-SPD nuk mban më shumicën në këtë sondazh.

Merz e kishte përshkruar më parë AfD-në si “kundërshtarin kryesor” të CDU/CSU-së në një intervistë me Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung, duke theksuar: “Ne do t’i theksojmë edhe më qartë ndryshimet midis nesh dhe AfD-së”.

Takimi me Shoqatën “Parandalo”: Si të forcojmë fëmijët përballë jetës

Shoqata Parandalo fton të gjitha anëtaret dhe anëtarët e saj në ngjarjen informative të radhës, që do të zhvillohet të dielën, më 19 tetor 2025, nga ora 14:00 deri në 16:00, në GZ Oerlikon.

Tema e takimit do të jetë:
«Të fortë që në fëmijëri – Si mësojnë fëmijët të përballen me jetën»,
me pjesëmarrjen e Dr. Xhida Lumit, psikiatre dhe psikoterapiste për fëmijë, të rinj dhe familje, si dhe Dr. Xhevat Hasanit, mjek dhe anëtar i bordit të Shoqatës Parandalo.

Ky diskutim i hapur do të fokusohet në mënyrat se si fëmijët zhvillojnë forcën e brendshme, vetëbesimin dhe aftësitë jetësore – me këshilla praktike për prindërit dhe profesionistët që punojnë me fëmijë.

Pas eventit, pjesëmarrësit do të ftohen në një aperitiv të këndshëm, për të vazhduar bisedën në një atmosferë të relaksuar dhe miqësore.

E diel, 19 tetor 2025
Ora 14:00 – 16:00
GZ Oerlikon

Shoqata Parandalo pret me kënaqësi pjesëmarrjen dhe shkëmbimin frymëzues të të gjithëve.

Flyer ne vijim:

 

Në ç’drejtim do të shkojnë marrëdhëniet Serbi-Rusi pas kritikave të BE-së?

“Mungesë durimi nga Brukseli dhe kërkesë për vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë brenda një periudhe të shkurtër”.

Kështu i interpreton mesazhet e presidentes së Komisionit Evropian ndaj autoriteteve në Beograd eksperti për siguri dhe politikë të jashtme, Igor Bandoviq.

Ursula von der Leyen deklaroi pas takimit me presidentin serb, Aleksandar Vuçiq, më 15 tetor se “tani është momenti i duhur për të ndërmarrë hapa konkretë drejt anëtarësimit” në BE.

Ajo bëri thirrje për përparim në sundimin e ligjit, lirinë e mediave dhe reformat zgjedhore, si edhe për vendosjen e sanksioneve kundër Rusisë.

“Tani e kemi parë në praktikë se si duket kur politika e balancimit ka afat skadimi. Mendoj se tani do të duhet të merret një vendim përfundimtar”, thotë për Radion Evropa e Lirë Bojana Selakoviq, koordinatore e Konventës Kombëtare për BE-në, e cila bashkon ekspertë dhe organizata joqeveritare.

Edhe pas pushtimit rus të Ukrainës dhe sanksioneve që i vendosi Perëndimi Moskës, Beogradi mbeti një nga të paktët partnerë evropianë të Kremlinit, edhe pse është vend kandidat për anëtarësim në BE.

Thirrja e re nga Brukseli vjen në kohën kur Serbia po përballet me pasojat më konkrete të politikës së balancuar të jashtme.

Industria e Naftës e Serbisë (NIS), për shkak të pronësisë kryesisht ruse, u vu nën sanksione nga Shtetet e Bashkuara, ndërsa marrëveshja e re për gazin me Moskën, në të cilën Beogradi kishte shpresa, nuk u nënshkrua.

Serbia e justifikoi refuzimin për t’iu bashkuar sanksioneve kundër Rusisë duke u thirrur në “mbrojtjen e interesave kombëtare” – kryesisht për shkak të varësisë së madhe nga energjia ruse dhe mbështetjes që i jep Moska në mosnjohjen e pavarësisë së Kosovës.

“Nëse Serbia është me të vërtetë e përkushtuar ndaj anëtarësimit në BE, nuk mund të vazhdojë të ketë marrëdhënie të tilla me Rusinë, sidomos pas fillimit të luftës në Ukrainë”, thotë Selakoviq.

Serbia nuk ka hapur asnjë kapitull të ri në negociatat për anëtarësim në BE që nga viti 2021.

Kërkesa për përafrim “brenda një afati të shkurtër”

Duke folur për politikën e jashtme, von der Leyen theksoi se Brukseli pret një nivel më të lartë të përafrimit nga Serbia, përfshirë edhe vendosjen e sanksioneve kundër Rusisë.

Ajo e përgëzoi Beogradin për përafrim në shkallën prej 61%, por shtoi se “nevojitet më shumë” dhe se BE-ja dëshiron ta ketë Serbinë “partnere të besueshme”.

“Nuk jepet më një periudhë për ta përafruar këtë politikë, siç ka ndodhur më parë, kur gjithmonë shtyhej. Tani kërkohet qartë dhe do të thosha brenda një afati të shkurtër”, thotë Bandoviq për Radion Evropa e Lirë.

Duke u ndalur te kriza energjetike, e shkaktuar nga agresioni rus në Ukrainë në vitin 2022, von der Leyen tha se oferta për anëtarësim në BE është “premtim i solidaritetit”.

“Ju mund të vazhdoni të llogaritni te ne. Ne lidhim Serbinë me tregun energjetik të BE-së. Kjo është garancia e vërtetë që familjet serbe do të jenë të sigurta dhe me ngrohje gjatë dimrit”, shtoi ajo.

Ajo, gjithashtu, përmendi projekte konkrete të BE-së, duke marrë si shembuj Korridorin Transballkanik të Energjisë Elektrike, që lidh sistemin energjetik të Serbisë me fqinjët dhe me BE-në, si dhe interkonektorin e gazit Serbi-Bullgari.

Para ndërtimit të këtij interkonektori me Bullgarinë në vitin 2023, që furnizohet me gaz nga Azerbajxhani përmes Greqisë, Serbia mbështetej kryesisht në gazin rus dhe në tubacionin në pronësi kryesisht të Gazprom-it rus, që ndodhet nën sanksionet e SHBA-së.

“Bashkimi Evropian është i gatshëm të ndihmojë, por kam përshtypjen se problemi është te ne”, thotë Bandoviq.

Pavarësisht përpjekjeve për të diversifikuar burimet, Serbia mbetet e varur kryesisht nga gazi rus, që plotëson rreth 80% të nevojave të familjeve dhe ekonomisë.

Në nivel vjetor, Serbia konsumon rreth tre miliardë metra kub gaz.

Lajm “shumë zhgënjyes” nga Rusia

Megjithëse Beogradi shpresonte për një marrëveshje trevjeçare të gazit me Rusinë, nga Moska, në mes të tetorit, erdhi një “lajm shumë zhgënjyes”, siç e përshkroi presidenti serb, Aleksandar Vuçiq.

Kremlini ofroi zgjatjen e marrëveshjes ekzistuese vetëm deri në fund të vitit.

“Ata duan të na thonë: ‘nëse filloni ta nacionalizoni NIS-in ose ndonjë gjë tjetër, ne mund ta ndërpresim gazin më 31 dhjetor’. Dhe ky është një mesazh shumë, shumë i keq për mua, jo sepse planifikuam ta nacionalizojmë… sepse, sikur ta kishim bërë, nuk do të kishim sanksione”, tha Vuçiq më 11 tetor.

Ambasadori rus në Beograd, Aleksandr Botsan-Kharchenko, deklaroi më 16 tetor se vendimi për marrëveshjen e gazit është “i bazuar në arsye komerciale dhe teknike” dhe se “nuk ka lidhje me politikën”.

Duke folur për gazetën serbe “Veçerenje Novosti”, ai shtoi se Rusia do që Serbia të ketë “furnizim stabil me gaz, me çmimin më të mirë të mundshëm”.

“Kur bëhet fjalë për sanksionet amerikane kundër NIS-it, gjërat duhet të quhen me emrin e tyre të duhur. Ato janë, gjithashtu, një goditje kundër Serbisë, ndoshta për faktin se ju nuk i keni vendosur sanksione Rusisë dhe vendet tona vazhdojnë të bashkëpunojnë”, tha ambasadori rus.

Sanksionet amerikane kundër NIS-it, të cilat hynë në fuqi më 9 tetor, synojnë, mes tjerash, të pengojnë financimin e luftës në Ukrainë, përmes parave që gjenerojnë kompanitë ruse të energjisë.

Rusia – një “pengesë e madhe për zgjerimin e BE-së”

Ndikimi rus në Serbi ishte gjithashtu temë në takimin e presidentes së Komisionit Evropian me përfaqësues të shoqërisë civile në Serbi.

“Ajo e sheh Rusinë si një kërcënim të madh për Ballkanin Perëndimor dhe si një pengesë të madhe për zgjerimin e Bashkimit Evropian”, thotë Bandoviq.

Diskutimet përfshinë edhe zbulimin e një kampi paramilitar në perëndim të Serbisë, ku shtetas të huaj trajnoheshin për të shkaktuar trazira në Moldavi.

Policia arrestoi dy persona, ndërsa autoritetet nuk e identifikuan Rusinë si organizatore, përkundër pohimeve të Moldavisë.

“U diskutua edhe varësia e vazhdueshme e Serbisë nga institucionet e sigurisë dhe inteligjencës së Federatës Ruse, të cilat shpesh përmenden nga zyrtarët tanë. Kjo është diçka që ngre shqetësim të madh te Komisioni Evropian”, shton Bandoviq.

Qeveria serbe ftoi Shërbimin Federal të Sigurisë së Rusisë në Beograd për të hetuar pretendimet se policia përdori top zanor gjatë një proteste të madhe antiqeveritare në Beograd, më 15 mars.

Pa ofruar prova, Moska dhe Beogradi akuzojnë shërbimet perëndimore për organizimin e protestave masive në Serbi, në të cilat demonstruesit – të udhëhequr nga studentët – kërkojnë përgjegjësi për vdekjen e 16 personave në një aksident në Novi Sad.

Presidentja e Komisionit Evropian, von der Leyen, tha se “është koha që e gjithë popullsia të bashkohet dhe t’i forcojë themelet e një demokracie efikase”.

Ajo theksoi se BE-ja mbështet lirinë, jo represionin, duke përfshirë të drejtën për tubime paqësore.

“Ne mbështesim partneritetin, jo nënshtrimin, dhe diplomacinë në vend të agresionit”, shtoi ajo.

A është Serbia gati për një kthesë?

Bandoviq thotë se Serbia tani ka mundësinë të marrë një vendim të qartë ndaj Brukselit, por nuk beson se Qeveria aktuale do ta bëjë këtë.

“… sepse orientimi drejt Bashkimit Evropian ka kosto të caktuara që kjo qeveri nuk është e gatshme t’i paguajë. Mendoj kryesisht në koston e demokratizimit, sundimit të ligjit dhe harmonizimit të politikës së jashtme. Nëse do të ishte e gatshme, do ta bënte shumë më herët”, thotë Bandoviq.

Serbia është kandidate për anëtarësim në BE që nga viti 2012.

Nga 35 kapitujt negociues, ajo ka hapur 22 dhe ka mbyllur përkohësisht dy.

Kapitullin e fundit e ka hapur në dhjetor të vitit 2021.

Sipas raporteve të progresit nga Brukseli, kushtet kryesore në rrugën drejt anëtarësimit janë: sundimi i ligjit, normalizimi i marrëdhënieve me Kosovën dhe përafrimi me politikën e jashtme të BE-së.

Në raportin e vitit 2023, Parlamenti Evropian vuri në dukje ndikimin rus në Serbi, të cilin vendi e përdor në përpjekje për të destabilizuar dhe ndërhyrë në punët e shteteve sovrane fqinje.

Para kësaj, në vitin 2019, Departamenti i Shtetit i SHBA-së e karakterizoi Serbinë si vendin me “mjedisin më të depërtueshëm” për ndikimin rus në Ballkanin Perëndimor./REL

Çfarë duhet të bëni nëse ndërroni shtëpinë në Zvicër?

Zhvendosja nga një shtëpi ose apartament në Zvicër në një tjetër nuk është aq e thjeshtë sa thjesht paketimi i mobiljeve. Në vend të kësaj, procesi përfshin disa detyra administrative.

Kushdo që është zhvendosur ndonjëherë, qoftë në Zvicër apo diku tjetër, e di se nuk është vetëm çështje logjistike e thjeshtë.

Në fakt, pavarësisht nëse po zhvendoseni në një qytet apo kanton tjetër, apo thjesht në një lagje tjetër, zhvendosja është një përvojë e madhe, e kushtueshme, që kërkon kohë dhe stresuese.

Këto janë detyra të ndryshme që do t’ju duhet t’i fshini nga lista juaj, një nga një.

Rregullimi i apartamentit tuaj të vjetër

Është e qartë se para se të largoheni, duhet të siguroheni që ta lini vendin të pastër dhe në rregull. Shumica e njerëzve punësojnë një kompani pastrimi për ta bërë këtë, megjithëse sigurisht që mund ta bëni vetë.

Nëse, për shembull, keni thyer ose dëmtuar diçka ndërsa jetoni në apartament, duhet ta riparoni atë para se të largoheni.

Gjendja e apartamentit do të vlerësohet gjatë procesit të inspektimit përfundimtar, kur qiradhënësi ose kompania e menaxhimit do të shënojnë të gjitha dëmet për të cilat jeni përgjegjës, qoftë duke i riparuar vetë ose duke i paguar dikujt tjetër për ta bërë atë për ju, transmeton albinfo.ch.

Ju nuk jeni zyrtarisht të lirë nga qiradhënësi juaj i mëparshëm derisa të përfundojë ky proces.

Çregjistroni adresën tuaj të vjetër dhe regjistroni atë të renë

Pavarësisht nëse po zhvendoseni në anën tjetër të vendit apo vetëm matanë rrugës, ky është një hap i detyrueshëm.

Ju duhet të njoftoni zyrën e popullsisë së komunës suaj ‘të vjetër’ (Einwohnerkontrolle / Contrôle des habitants/ Controllo abitanti) se po largoheni dhe nga cila datë.

Ju mund ta bëni këtë personalisht ose (nëse është e mundur) në internet.

Pastaj, kur të vendoseni në një shtëpi të re, keni 14 ditë për të njoftuar mbërritjen tuaj në komunën tuaj të re, megjithëse në disa vende afati mund të jetë më i gjatë.

Do t’ju duhen dokumentet e mëposhtme:

– Një pasaportë ose kartë identiteti për secilin anëtar të familjes, përveç një fotografie me madhësi pasaporte për të gjithë

– Dokumente që lidhen me statusin tuaj familjar – pavarësisht nëse jeni beqar, i martuar dhe me fëmijë

– Leja juaj e punës ose e qëndrimit

– Kontrata juaj e qirasë ose prova e pronësisë së shtëpisë

– Karta juaj e sigurimit shëndetësor ose prova e polisës suaj aktuale të sigurimit shëndetësor.

– Rregullat janë të njëjta pavarësisht nga vendi nga vini, domethënë nëse jeni zviceran, shtetas i BE-së ose nga një vend i tretë, megjithatë dokumentacioni mbështetës mund të ndryshojë.

Disa kantone mund të kërkojnë dokumente të tjera ose shtesë, të cilat mund t’i gjeni paraprakisht në faqen e internetit të komunës ose kantonit tuaj.

Informoni postën për ndryshimin e adresës suaj

Për t’u siguruar që posta juaj të mbërrijë në shtëpinë tuaj të re, plotësoni formularin “ndryshim adrese” në internet të paktën katër ditë para zhvendosjes suaj, shkruan thelocal. Katër ditë është koha minimale e kërkuar që posta të përpunojë ndryshimin e adresës dhe ta regjistrojë atë në bazën e të dhënave elektronike.

Nëse prisni më gjatë, posta juaj do të vazhdojë të dorëzohet në adresën e vjetër.

Gjithashtu duhet të njoftoni këto kompani për zhvendosjen dhe adresën tuaj të re:

– Ofruesi juaj i telefonit celular / internetit (nëse ende keni një telefon fiks, duhet ta çaktivizoni në adresën e vjetër dhe ta riaktivizoni në atë të renë)

– Banka juaj

– Kompanitë tuaja të sigurimeve (shëndetësore, të makinës dhe çdo kompani tjetër që keni, si të detyrueshme ashtu edhe opsionale)

– Mjeku / dentisti juaj

Nëse harroni të informoni dikë për adresën tuaj të re, mos u shqetësoni – posta do t’jua dërgojë automatikisht letrat, me kusht që t’i keni njoftuar ata për ndryshimin.

Po zyra e taksave?

Nuk keni pse të bëni asgjë.

Komuna juaj lokale do të informojë automatikisht autoritetet tatimore për zhvendosjen tuaj, kështu që nuk ka asnjë shans që ata të mos ju gjejnë.

Pronë me qira kundrejt pronës në pronësi

Nëse zhvendoseni në një pronë me qira, në shumicën e rasteve nuk keni nevojë të njoftoni ofruesit e shërbimeve si kompania e energjisë elektrike për zhvendosjen tuaj.

Por nëse do të jetoni në shtëpinë tuaj, atëherë duhet të njoftoni kompaninë lokale të energjisë për të ndezur furnizimin me energji elektrike.

Cilat vende në Evropë janë më të mira në integrimin e emigrantëve?

Edhe pse qeveritë në të gjithë Evropën ashpërsojnë politikat e imigracionit, disa shtete janë më të mira se të tjerat kur bëhet fjalë për integrimin e të sapoardhurve, sipas një studimi të ri.

Pavarësisht ashpërsimit të rregullave të imigracionit, Suedia është vendi në BE me politikat më të forta të integrimit, sipas një studimi nga Grupi i Politikave të Migracionit, një grup mendimtarësh me seli në Bruksel.

Grupi i Politikave të Migracionit ka krijuar Indeksin e Politikave të Integrimit të Migrantëve (MIPEX) për të vlerësuar se si vendet mbështesin integrimin. Indeksi shqyrton tetë fusha politikash që prekin shtetasit e vendeve të treta: aksesin në tregun e punës, arsimin, kujdesin shëndetësor, qëndrimin e përhershëm, ribashkimet familjare, pjesëmarrjen politike, shtetësinë, si dhe ligjin kundër diskriminimit. Çdo fushë mbulon disa tregues.

“Në thelbin e tij, integrimi bazohet në parimin e mundësive të barabarta për të gjithë… Në këtë kontekst, aksesi i barabartë në të drejta dhe shërbime me pengesa minimale konsiderohet një parim themelor i integrimit dhe reflektohet në rezultate më të larta të MIPEX”, thotë raporti i fundit, shkruan thelocal.

“Aq shumë pengesa sa mundësi”

Indeksi tregon se në politikën e integrimit të BE-së në tërësi ka ngecur në vitet e fundit. U dha një rezultat prej 54 nga 100, vetëm një rritje prej 0.8 pikësh krahasuar me vitin 2019, transmeton albinfo.ch.

“Kjo do të thotë, mesatarisht, se politikat e vendeve po krijojnë po aq pengesa sa edhe mundësi për emigrantët për të marrë pjesë dhe për t’u vendosur në vendin e tyre të ri të origjinës”, thotë raporti.

“Në të gjithë BE-në, emigrantët shpesh gëzojnë të drejta themelore dhe njëfarë sigurie afatgjatë, por jo mundësi të barabarta”, thotë bashkautorja e raportit Başak Yavçan, Drejtoreshë e Kërkimeve në Grupin e Politikave të Migracionit.

“Të dhënat tregojnë përfitime graduale në arsim dhe antidiskriminim, por shqetësuese prapa në aksesin në shtetësi dhe pjesëmarrjen politike”, shtoi ajo.

Suedia në krye

Suedia (86), Finlanda (84) dhe Portugalia (83) janë vendet me rezultatin më të lartë në përgjithësi, të ndjekura nga Belgjika, Spanja, Luksemburgu dhe Gjermania. Shumica e vendeve të BE-së bien në kategorinë ‘gjysmë të favorshme’, ndërsa Letonia (36), Lituania (37), Bullgaria dhe Sllovakia (39) janë të fundit në renditje.

Vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore kanë tendencë të kenë politika integrimi më pak të favorshme sesa Evropa Perëndimore (një rezultat mesatar prej 44 kundrejt 63).

Suedia ka një rezultat të përgjithshëm prej 86 nga 100, megjithëse autori pranon se analiza bazohet në të dhënat e vitit 2023, para ndryshimeve të fundit të politikave mbi qëndrimin e përhershëm dhe shtetësinë.

Vendi shënon rezultate veçanërisht të larta në ligjin kundër diskriminimit (100), arsimin (93), aksesin në tregun e punës (91) dhe qëndrimin e përhershëm (90), ndërsa merr nota më të ulëta në ribashkimet familjare (71).

“Që atëherë, Suedia ka parë dy propozime për legjislacion më të rreptë mbi natyralizimin dhe tregun e punës. Për shtetësinë, propozimi i vitit 2024 kërkon që aplikantët të demonstrojnë një mënyrë të ndershme jetese, vetëmjaftueshmëri financiare dhe një periudhë minimale qëndrimi më të gjatë. Zbatimi i plotë është planifikuar deri në qershor 2026, kështu që kjo nuk u miratua as në kohën e vlerësimit dhe as në kohën e shkrimit të raportit dhe është ende në pritje të miratimit parlamentar”, tha Dr. Yavçan.

“Ndryshimi tjetër ka të bëjë me kriteret e lejes së punës. Kjo do ta rriste pagën mujore të kërkuar për të marrë leje pune nga 80 në 100 përqind të normës mesatare, por ka edhe ndryshime pozitive në lidhje me kartat blu”, tha ajo. Pavarësisht rënies së fundit, disa politika në Suedi mbeten në skajin e sipërm të indeksit, tregon raporti.

Ligji kundër diskriminimit

Me një rezultat total prej 64, Spanja renditet e lartë në ligjin kundër diskriminimit (100), aksesin në kujdes shëndetësor dhe qëndrim të përhershëm (75), ndërsa aksesi në shtetësi (30) mbetet i dobët.

“Në Spanjë ekziston një ligj shumë i mirë kundër diskriminimit nga viti 2022 që mbulon arsimin, mbrojtjen sociale dhe organe të forta barazie.

“Ekziston një kurrikul shkollor që pasqyron diversitetin, por edhe në politikat e tregut të punës, të gjithë emigrantët, jo vetëm emigrantët e BE-së, kanë akses të barabartë në punësim, vetëpunësim, mbështetje të përgjithshme të punësimit dhe sigurime shoqërore.

“Ekziston gjithashtu një ligj i ri që krijon një rrugë ligjore për të mbërritur dhe për të kërkuar punë. Njerëzit mund të vijnë për arsim profesional, për një master ose si pjesë e një programi mësimor gjatë gjithë jetës dhe pas përfundimit të këtyre kurseve u jepet një periudhë për të kërkuar punë. Spanja gjithashtu i përdor këto programe për të legalizuar migrantët e parregullt”, vuri në dukje Dr. Yavçan.

Gjermania shënon 61 pikë në indeks, duke u renditur më lart në aksesin në tregun e punës (81), politikën anti-diskriminim (70) dhe aksesin e përmirësuar së fundmi në shtetësi (67), por më pak të favorshëm në bashkimet familjare (42).

Italia (58) performon më mirë në aksesin në kujdesin shëndetësor (79), ligjin anti-diskriminim (78), qëndrimin e përhershëm dhe aksesin në tregun e punës (67), ndërsa rezultati është shumë i ulët në pjesëmarrjen politike (25).

Franca (56) gjithashtu shënon pikët më të larta në antidiskriminim (79) dhe aksesin në shtetësi (70), ndërsa ka politika më pak të favorshme për ribashkimin familjar, arsimin (43) dhe pjesëmarrjen politike (45).

Danimarka dhe Austria shënojnë nën 50 (përkatësisht 49 dhe 47). Në Danimarkë, politikat e ribashkimit familjar (25) dhe qëndrimit të përhershëm (42) janë shumë kufizuese dhe të dyja morën notën më të ulët nga të gjitha vendet e BE-së. Krahasuar me shtetet e tjera anëtare të BE-së, Danimarka gjithashtu renditet ulët në politikat e shtetësisë (41) dhe antidiskriminimit (51), ndërsa performon më mirë në aksesin në tregun e punës (65).

“Në Austri, ajo që po e ul rezultatin është aksesi në shtetësi (13), pasi është shumë e vështirë të natyralizohesh si shtetas i një vendi të tretë”, thotë Dr. Yavçan. Në këtë fushë, Austria renditet e dyta nga fundi midis të gjitha vendeve të BE-së.

Fusha të tjera të dobëta për integrimin janë pjesëmarrja politike (20) dhe ribashkimi familjar (36), por “një fushë ku Austria po ecën dukshëm më mirë është kujdesi shëndetësor (81), i ndjekur nga arsimi dhe politikat jo shumë të këqija të lëvizshmërisë në tregun e punës”, tha ajo.

Pjesëmarrja politike fusha më e dobët

Sipas llojit të politikës, vendet kanë tendencë të kenë masa të favorshme në fuqi për antidiskriminimin (me një rezultat të përgjithshëm prej 78), qëndrimin e përhershëm (61) dhe aksesin në tregun e punës (55), ndërsa fushat më të dobëta janë arsimi (50), aksesi në shtetësi (44) dhe veçanërisht pjesëmarrja politike, e cila përfshin të drejtat e votimit dhe kandidimit (37).

Sipas raportit, progresi i lehtë në vitet e fundit është nxitur kryesisht nga përparimet në politikat e arsimit, tregut të punës dhe antidiskriminimit, ndërsa situata është përkeqësuar në shtetësinë, qëndrimin e përhershëm dhe pjesëmarrjen politike.

Shtetasit jo-BE mund të kandidojnë dhe të votojnë në zgjedhjet lokale në gjashtë vende të BE-së (Danimarkë, Finlandë, Irlandë, Luksemburg, Holandë dhe Suedi), ata mund të votojnë nën kufizime të mëdha (p.sh. pas pesë vitesh qëndrimi, nëpërmjet procedurave të veçanta të regjistrimit ose vetëm në komuna të caktuara) në nëntë vende të BE-së, dhe mund të bashkohen me parti politike pa kufizime në 17 vende të BE-së.

“In Between”, ekspozita e artistes nga Kosova Albana Ejupi, në Vjenë

Në Lukas Feichtner Galerie, në Vjenë, është e hapur ekspozita personale “In Between” e artistes nga Kosova, Albana Ejupi.

Në hapjen e ekspozitës morën pjesë figura si i ngarkuari me punë në Ambasadën e Republikës së Kosovës në Austri, Albinot Bimbashi, ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Austri, Fate Velaj, si dhe sekretarja e dytë e Ambasadës, Marigonë Vrajolli.

“Në këtë ekspozitë, Ejupi ndërthur pikturën dhe skulpturën në një dialog të vazhdueshëm mes materialitetit dhe trupit. Ajo përdor rërën e sjellë nga Kosova si element qendror të veprave të saj, si një material që bart kujtesë, origjinë dhe transformim. Kjo serie veprash quhet “In Between” sepse jeton pikërisht aty: në hapësirën mes pikturës dhe skulpturës, imazhit dhe objektit, sipërfaqes dhe formës, midis vetes dhe tjetrit”, thuhet në njoftimin nga Ambasada e Republikës së Kosovës në Austri, transmeton albinfo.at.

Brazil: Aksidentohet autobusi, 15 të vdekur

15 persona kanë humbur jetën si pasojë e një aksidenti me autobus në shtetin verilindor të Pernambukos në Brazil.

Policia Federale e Autostradave të Brazilit ka njoftuar se aksidenti ka ndodhur pasi shoferi humbi kontrollin e automjetit, raporton Reuters, transmeton albinfo.ch.

Aksidenti ndodhi pak para orës 20:00, kur shoferi humbi kontrollin e autobusit, doli në korsinë e kundërt, goditi shkëmbinjtë në anë të autostradës, më pas u përplas me një argjinaturë rëre dhe u përmbys. Shkaqet e aksidentit janë ende nën hetim, sipas Policisë Federale të Autostradave.

Sipas policisë, në bord ndodheshin 30 pasagjerë dhe gjysma e tyre janë konfirmuar të vdekur deri më tani, përfshirë 11 gra dhe katër burra.

Shoferi ka pësuar lëndime të lehta dhe iu nënshtrua një testi për alkoolin, i cili rezultoi negativ.

KNKK-ja po shkurton rreth 240 vende pune në selinë e saj në Gjenevë

Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (KNKK) po shkurton rreth 240 vende pune në selinë e tij në Gjenevë. Korrikun e kaluar, ai kishte njoftuar një shkurtim prej 17% të buxhetit të tij, duke e ulur atë në 1.8 miliardë CHF (2.27 miliardë dollarë) në vitin 2026.

Të premten pasdite, një burim i afërt me çështjen i tha agjencisë së lajmeve Keystone-SDA se midis 200-300 persona do të preken, përfshirë 95 largime vullnetare nga puna. Disa orë më vonë, gazeta Tribune de Genève raportoi 240 shkurtime nga puna.

Kjo shifër u konfirmua nga disa zëdhënës të organizatës. “Rreth 240 persona janë prekur”, tha njëri prej tyre për Keystone-SDA. Buxheti ende duhet të miratohet nga Asambleja, organi suprem, në nëntor, prandaj shifra mund të rishikohet ende, shkruan swissinfo. Njoftimet për shkurtimet e para të vendeve të punës u lëshuan këtë javë.

Shkurtimet pritet gjithashtu të jenë të konsiderueshme në vende të ndryshme ku vepron KNKK. Burimi i afërt me çështjen tha se ato mund të ndikojnë në disa mijëra vende pune. “Sa i përket fushës, nuk mund të konfirmojmë asgjë në këtë fazë”, tha zëdhënësi Christian Cardon.

Delegacionet e prekura

Sipas burimeve të shumta, llogaritja është e komplikuar nga fakti se duhet të merren në konsideratë dhjetëra ligje të ndryshme, varësisht nga vendi. Korrikun e kaluar, organizata foli për një ulje prej 23% të buxhetit për selinë dhe qendrat rajonale të saj, krahasuar me 17% për operacionet.
KNKK dëshiron të ruajë gjurmën e saj operacionale për ndërhyrjet e saj kryesore në Ukrainë, Lindjen e Mesme, Republikën Demokratike të Kongos (RDK) dhe Sudan. Ajo pretendon se përdor 93.5% të fondeve që merr në terren.

Por organizata duhet gjithashtu të “bëhet më efikase” në një mënyrë strukturore, në përputhje me politikën e re të vendosur në vitin 2023, tha një zëdhënës disa muaj më parë. Shpenzimet janë zvogëluar dhe duhet të parashikojë situatën e vështirë financiare për të gjitha organizatat humanitare.

Shkurtimet e mëparshme

Pas rritjes së shpejtë në vitet e mëparshme, organizata u përball me vështirësi në vitin 2023 që panë buxhetin e saj të ulur nga 2.8 miliardë CHF në 2.1 miliardë CHF. Rreth 4,500 vende pune u shkurtuan më pas, përfshirë disa qindra në Gjenevë. Organizata punëson më shumë se 18,000 njerëz në gati 100 vende, përfshirë 1,000 në selinë e saj.

Në vitin 2023, ajo njoftoi se do të përqendrohej më shumë në vlerën e saj të shtuar. Kjo varion nga mbrojtja dhe ndihma ndaj popullatave të prekura nga konflikti deri te mbrojtja e së drejtës ndërkombëtare humanitare (DNH), për të cilën ka nisur një iniciativë të mbështetur nga dhjetëra shtete, dhe roli i saj si ndërmjetës neutral, i cili aktualisht është në qendër të vëmendjes në Lindjen e Mesme, transmeton albinfo.ch.

Organizata po kërkon të diversifikojë bazën e saj të donatorëve. Shtetet e Bashkuara ende sigurojnë rreth një të katërtën e financimit të saj dhe i kanë mbajtur pagesat e saj vitin e kaluar, ndryshe nga ato për agjencitë e OKB-së. Arabia Saudite është tani një nga donatorët e saj kryesorë. Vende të tjera të Gjirit dhe vende nga rajone të ndryshme po rrisin mbështetjen e tyre.

Sonte në Austri: Boksierët shqiptarë në ring

Sonte në Korneuburg të Austrisë, do të zhvillohet mbrëmja e boksit “Boxen in Korneuburg”, nën organizimin e Timy Shala (Simba Sports Boxing) dhe mbikëqyrjen e Federatës Austriake të Boksit.

Në mesin e shumë dueleve, vërehen dy përballje kryesore: kampioni në kategorinë superwelterweight, Dielli Vranoci, do të përballet me Ahmet Simsek, transmeton albinfo.at.

Në anën tjetër Bernardin Jakaj do të sfidojë Michel Marcano, në një duel që pritet të jetë ndër më të fortët e mbrëmjes.

 

 

 

Trump pas takimit me Zelensky: Lufta duhet të ndalet menjëherë

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky nuk arriti të siguronte raketat Tomahawk për sulmet ndaj Rusisë nga takimi me presidentin amerikan, Donald Trump, i cili u bëri thirrje të dyja palëve të ndërpresin luftimet dhe të pranojnë linjat aktuale të betejës.

Gjatë fjalës hapëse në një drekë në Shtëpinë e Bardhë, Trump shprehu shpresën për të zgjidhur luftën “pa menduar për Tomahawk”, duke shtuar se arma është një armë që Amerikës “i duhet”, transmeton albinfo.ch.

Zelensky e ka përshkruar takimin si produktiv, por nuk ka komentuar mbi raketat Tomahawk sepse SHBA-të “nuk duan përshkallëzim”.

Nga ana tjetër, Trump bëri një thirrje publike për Kievin dhe Moskën që të “ndalojnë luftën menjëherë”.

“Të dyja palët duhet të shkojnë në shtëpi, të shkojnë te familjet e tyre, të ndalojnë vrasjet. Dhe kjo duhet të jetë e gjitha”, tha ai.

Nga bankat e mëdha te inovacioni financiar në smzh AG

Me një karrierë mbi 25-vjeçare në financat zvicerane, kryesisht në bankat e mëdha, Bekim Laski ka marrë vendimin të vazhdojë rrugëtimin e tij profesional në kompaninë e re dhe të pavarur smzh AG.

Në një intervistë për albinfo.ch, ai flet si CIO & Partner në smzh AG, për përvojat nga bankat e mëdha, besimin në menaxhimin e pasurisë, rolin e emocioneve në investime si dhe vizionin e tij për ta bërë investimin të qasshëm për të gjithë.

albinfo.ch:  Z. Laski, ju keni mbi 25 vite përvojë në botën financiare, shumicën prej tyre në mjedisin e bankave të mëdha. Çfarë ju shtyu të bëni hapin drejt një kompanie si smzh AG?
Bekim Laski: Më ka tërhequr strategjia e orientuar drejt së ardhmes e smzh AG, potenciali mbresëlënës i rritjes dhe vullneti për diferencim të vërtetë. Sidomos më ka bindur filozofia e qasjes “Family Office Light”, e cila shkon përtej këshillimit klasik financiar dhe e sheh pasurinë në tërësi, nga investimet, te pasuritë e paluajtshme, tatimet, pensionet e deri te trashëgimia. Njëkohësisht, mundësia për të marrë pjesë aktive në zhvillimin e një ofruesi të pavarur financiar tek unë ka zgjuar energji sipërmarrëse.
Gjatë kohës sime në bankat e mëdha kam vlerësuar përparësitë e strukturave të fuqishme dhe burimeve të gjera. Në smzh AG çmoj fleksibilitetin, inovacionin dhe frymën sipërmarrëse për të zhvilluar së bashku me një ekip të përkushtuar zgjidhje të reja për një klientelë të larmishme. Ky kombinim unik më motivoi të ndërmarr këtë hap.

albinfo.ch: Cila është njohja më e rëndësishme që keni fituar nga karriera juaj në bankat e mëdha?
Bekim Laski: Jam i bindur se në botën financiare, sidomos në menaxhimin e pasurisë, njeriu nuk i mbaron kurrë mësimet. Zhvillimi i vazhdueshëm dhe hapja ndaj njohurive të reja e mbajnë punën tonë dinamike dhe me vlerë. Por mbi të gjitha, kam mësuar se suksesi i qëndrueshëm nuk vjen vetëm nga produktet apo performanca afatshkurtër. Vlera e vërtetë krijohet përmes kuptimit të thellë të nevojave individuale, ndërtimit të marrëdhënieve afatgjata dhe një besimi të bazuar në transparencë, integritet dhe pavarësi.

albinfo.ch:  A ka pasur një moment vendimtar që ju ka ndryshuar thelbësisht qasjen ndaj menaxhimit të pasurisë?
Bekim Laski: Një nga momentet vendimtare ka qenë kuptimi se shumë klientë, në kuadër të bankave tradicionale, shpesh nuk ndihen të kuptuar ose nuk perceptohen si individë. Kjo më bëri të kuptoj rëndësinë e këshillimit gjithëpërfshirës dhe të orientuar tek klienti: nuk mjafton të shesësh produkte investimi, por duhet të marrësh parasysh të gjitha aspektet e pasurisë, synimet personale dhe rrethanat jetësore, për të krijuar zgjidhje të personalizuara dhe me kuptim.
Një tjetër moment i rëndësishëm për mua ka qenë roli në rritje i punës në ekip dhe qasjes ndërdisiplinore. Vetëm duke bashkuar ekspertë nga fusha të ndryshme mund të krijohet sukses afatgjatë për klientët.

albinfo.ch: Ju shpesh theksoni: “Vlera e lartë e pasurisë nuk ka rëndësi, qartësia po”,  Çfarë do të thotë kjo në praktikë për një klient që kërkon menaxhim pasurie?
Bekim Laski: Kjo do të thotë se nuk ka rëndësi vlera absolute e pasurisë, por cilësia dhe struktura e portofolit. Edhe me kapital fillestar të kufizuar sot mund të ndërtohet një portofol i diversifikuar profesionalisht që i përshtatet objektivave dhe profilit të rrezikut të individit. smzh AG ofron qasje në zgjidhje të tilla duke filluar nga disa qindra franga, por me cilësi këshillimi në nivel Family Office. Qartësia do të thotë që çdo klient të kuptojë qartë si është ndërtuar portofoli i tij, cilat janë rreziqet dhe si mund të arrihen qëllimet personale, pavarësisht vlerës së lartë të pasurisë.

albinfo.ch: Sa e rëndësishme është qartësia në komunikim me klientët, sidomos në një botë financiare që shpesh shihet si komplekse dhe e paqartë?
Bekim Laski: Qartësia është thelbësore. Besimi lind vetëm kur klienti kupton. Ne e shohim veten si përkthyes mes botës financiare dhe realitetit të përditshëm të klientëve tanë. Vendosim theksin tek shpjegimi i thjeshtë i temave komplekse dhe tek një komunikim i hapur e i kuptueshëm. Vetëm kështu ndërtohet partneritet i vërtetë.
Sfida është të përshtatemi me një klientelë shumë heterogjene: disa duan analiza të detajuara dhe diskutime të gjata, ndërsa gjenerata digjitale kërkon përmbajtje të shpejta, të qarta dhe interaktive. Gjetja e balancës së duhur është prioriteti ynë.

albinfo.ch: Paqëndrueshmëria (Volatiliteti)  është një nga temat më të diskutuara në tregjet financiare sot. Për ju personalisht, a është më shumë rrezik apo mundësi?
Bekim Laski: Paqëndrueshmëria (Volatiliteti) është pjesë e natyrshme e tregjeve dhe shpreh dinamizmin e tyre. Në shikim të parë përfaqëson rrezik, por për investitorët afatgjatë hap edhe mundësi. Sekreti është të mos shihet si kërcënim, por si shoqërues i pashmangshëm i çdo strategjie investimi. Me një portofol të diversifikuar, ndarje strategjike të kujdesshme dhe menaxhim rreziku, luhatjet mund të amortizohen dhe mundësitë të shfrytëzohen. Si në sport: qëndro i qetë, vepro me disiplinë dhe mos humb nga sytë objektivin afatgjatë.

albinfo.ch:  Si mund të shfrytëzojnë investitorët paqëndrueshmërinë (Volatiliteti) në favorin e tyre?
Bekim Laski: Diversifikimi optimal i portofolit është strategjia më e mirë dhe më e leverdishme për t’u mbrojtur nga paqëndrueshmëritë (Volatiliteti)  në treg. Ai shpërndan rreziqet dhe amortizon luhatjet e tregut. Është thelbësore të qëndrohet i disiplinuar në ndarjen strategjike të pasurisë dhe të mos veprohet nga emocionet, sepse ato shpesh janë këshilltarë të këqij. Kush arrin të mos ndikohet nga pasiguritë afatshkurtra, fiton në afatgjatë.
Ekzistojnë edhe instrumente si fondet mbrojtëse (Hedge Funds), derivatet dhe produktet e strukturuara, që mund të përfitojnë nga lëvizjet e tregut, qoftë në rritje apo në rënie. Por duhet kujdes në përdorim dhe vlerësim të kujdesshëm të profilit të rrezikut.

albinfo.ch: Çfarë roli luan diversifikimi i portofolit në uljen e rreziqeve dhe rritjen e mundësive?
Bekim Laski: Diversifikimi është dhe mbetet themeli i çdo strategjie investimi të suksesshme. Ai shmang përqendrimet e rrezikut dhe ofron qasje në faktorë të ndryshëm rritjeje në mbarë botën. Dobësitë e disa investimeve kompensohen nga pikat e forta të të tjerave, duke ulur rreziqet dhe optimizuar mundësitë në afatgjatë.

albinfo.ch: Ju flisni për menaxhimin e pasurisë si një kombinim mes numrave dhe besimit. Si arrihet ky ekuilibër?
Bekim Laski: Menaxhimi i pasurisë nuk është vetëm analiza e numrave dhe tregjeve, por mbi të gjitha marrëdhënia e besimit mes klientit dhe këshilltarit. Numrat dhe analizat janë themeli, por vetëm të kombinuara me integritet, empati dhe komunikim të hapur krijojnë vlerë të vërtetë.
Në smzh kemi prioritet transparencën: klienti duhet të kuptojë gjithmonë arsyet pas rekomandimeve tona. Po aq e rëndësishme është të njohim situatën, qëllimet dhe vlerat e secilit individ, për të ndërtuar një strategji që frymëzon besim.

albinfo.ch: Sa e rëndësishme është ndërveprimi afatgjatë me klientët për suksesin e strategjive tuaja?
Bekim Laski: Dialogu i hapur dhe i ndershëm është themeli i çdo marrëdhënieje të suksesshme. Vetëm kështu mund të kuptojmë ndryshimet në jetën dhe prioritetet e klientëve. Kjo afërsi na lejon të përshtatim strategjitë në mënyrë dinamike dhe vizionare. Afatgjatësia është boshti kryesor që lidh çdo marrëdhënie klienti tek smzh, sepse vetëm ajo gjeneron besim dhe vlerë të qëndrueshme.

albinfo.ch: Sa rëndësi ka aspekti emocional i investimeve krahasuar me qasjen racionale?
Bekim Laski: Aspekti emocional nuk duhet nënvlerësuar. Edhe strategjia më e mirë dështon nëse nuk përputhet me bindjet dhe gatishmërinë individuale për rrezik. Emocionet si pasiguria, optimizmi apo frika i shoqërojnë të gjitha fazat e tregut dhe shpesh priren të errësojnë arsyen. Roli ynë është të ofrojmë orientim, qetësi dhe një proces vendimmarrjeje të reflektuar. Strategjia duhet të jetë në harmoni me rehatinë emocionale të klientit që të funksionojë afatgjatë.

albinfo.ch: Ju synoni ta bëni investimin të qasshëm për të gjithë. Si realizohet kjo në praktikë?
Bekim Laski: Investimi nuk duhet të jetë privilegj i pak njerëzve, por i arritshëm për secilin. Ne ofrojmë portofol të diversifikuar dhe me cilësi të lartë duke filluar nga disa qindra franga, sipas standardeve institucionale. Digjitalizimi na lejon të ulim pengesat e hyrjes, por pa e zëvendësuar këshillimin personal.
Ne synojmë të demistifikojmë investimin dhe ta bëjmë të kuptueshëm për të gjithë, pavarësisht njohurive paraprake apo pasurisë. Përmes komunikimit transparent, edukimit dhe informimit të vazhdueshëm, ne forcojmë kompetencën financiare të njerëzve.

albinfo.ch: Në një botë ku teknologjia transformon gjithçka – nga inteligjenca artificiale te platformat digjitale të investimeve – ku e shihni të ardhmen e menaxhimit të pasurisë?
Bekim Laski: E ardhmja qëndron në kombinimin inteligjent të inovacionit dhe këshillimit personal. Teknologjia do të automatizojë detyrat rutinë, do të përshpejtojë analizat dhe do të rrisë efikasitetin. Por nuk do të mund ta zëvendësojë kurrë dialogun e besueshëm dhe vlerësimin individual të situatës së jetës. Synimi ynë tek smzh është të bashkojmë më të mirën nga të dyja botët.

albinfo.ch: Nëse do të duhej ta përmblidhnit filozofinë tuaj në një fjali, si do të tingëllonte ajo?
Misioni ynë është të shoqërojmë njerëzit në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe personale,  pavarësisht nga vlera e lartë e pasurisë, në mënyrë që ata të arrijnë objektivat e tyre financiare dhe së bashku të krijojmë vlerë të qëndrueshme.

 

Mediat ndërkombëtare jehonë protestës së UÇK në Tiranë

Jehona e protestës për ish-krerët e UÇK-së kapërceu kufijtë. Mijëra qytetarë që mbushën sheshin “Skënderbej” të premten pasdite në mbështetje të Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, u bënë lajm në mediat më të mëdha botërore.

Associated Press, The Telegraph, New York Post dhe The Washington Post i kushtuan hapësira të gjera protestës në kryeqytetin shqiptar, duke e përshkruar atë si një demonstratë mbarëkombëtare për drejtësi dhe si një shenjë të fortë solidariteti mes shqiptarëve në rajon, përcjell albinfo.ch.

Associated Press shkruan se qytetarët u mblodhën në kryeqytetin e Shqipërisë për të protestuar kundër Gjykatës Speciale të Hagës të mbështetur nga BE, duke e cilësuar si të njëanshme, dhe që ndjek penalisht ish-luftëtarët e tyre që zhvilluan luftën e viteve 1998-1999 për pavarësi nga Serbia.

“Demonstrues nga Kosova dhe vende të tjera evropiane mbushën sheshin kryesor Skënderbej në Tiranë në mbështetje të ish-udhëheqësve të arrestuar të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ose UÇK-së — një ish-grup guerilas i shqiptarëve të Kosovës që udhëhoqi luftën për pavarësi. Shumë prej tyre mbanin flamuj kombëtarë shqiptarë dhe të UÇK-së, ndërsa një grup ish-luftëtarësh dhe disa të rinj ishin të veshur me uniforma të UÇK-së. Disa këndonin këngë për UÇK-në dhe lirinë.”, thuhet në artikull.

Mediat theksojnë gjithashtu se protesta nuk ishte politike dhe se “u organizua nga shoqata e veteranëve e njohur si OVL-UCK dhe u mbështet nga qeveria dhe kryeministri i Shqipërisë, nën moton: “Liria ka një emër. Drejtësi për çlirimtarët.”

Vihet theksi edhe te prezenca e ish-presidentit Aleksandër Moisiu.

“Alfred Moisiu, 95 vjeç, ish-presidenti i Shqipërisë, ishte gjithashtu i pranishëm dhe bëri thirrje për drejtësi, duke thënë se të pandehurit “janë ndaluar pa prova, me akuza të sajuara”.

Përmendin gjithashtu edhe numrin e shqiptarëve të vrarë gjatë luftës dhe tensionet që vijojnë ende me Serbinë. “Gjykata dhe një zyrë prokurorie e lidhur me të u krijuan pas një raporti të vitit 2011 nga Këshilli i Evropës, një organ i të drejtave të njeriut, që përfshinte akuza se luftëtarët e UÇK-së trafikuan organe njerëzore të marra nga të burgosurit dhe vranë serbë dhe bashkëqytetarë shqiptarë etnikë. Akuzat për marrjen e organeve nuk janë përfshirë në aktakuzat e lëshuara nga gjykata.

Dy ish-anëtarë të tjerë të UÇK-së janë dënuar tashmë nga gjykata. Gucati dhe një zyrtar tjetër i UÇK-së u dënuan gjithashtu nga gjykata për kërcënim të dëshmitarëve dhe pengim të drejtësisë. Rreth 11,400 njerëz, kryesisht shqiptarë etnikë, vdiqën gjatë luftës , përpara se një fushatë bombardimi e NATO-s ta detyronte Serbinë të tërhiqte trupat e saj nga Kosova dhe t’ia dorëzonte