Zvicër: Gjërat që po bëhen gjithnjë e më të shtrenjta

Me inflacionin zviceran në nivelin e tij më të lartë në dekada – edhe pse ende më i ulët se kudo në Evropë – çmimet për shumë mallra dhe shërbime janë rritur në qiell

Indeksi Zviceran i Çmimeve të Konsumit (CPI) u rrit me 2.8 për qind në vitin 2022, numër që korrespondon me nivelin e përgjithshëm të inflacionit në Zvicër.

Ndërsa kjo është më e ulët se norma në gjithë zonën euro, ajo është vlera më e lartë për Zvicrën që nga viti 1992.

Kjo normë është një vlerë mesatare për çmimet e gjurmuara nga CPI, të cilat përfshijnë të gjitha mallrat dhe shërbimet e blera nga familjet në Zvicër, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Për të parë saktësisht se cilat mallra u bënë më të shtrenjta dhe për sa, platforma e konsumatorit Moneyland analizoi të dhënat përkatëse nga Zyra Federale e Statistikave Zvicerane (FSO).

Rezultatet u ndanë në dy grupe: njëri që fokusohet në 12 kategori të përgjithshme dhe i dyti rendit një ndarje specifike të produkteve individuale.

Le të shohim së pari atë të përgjithshme.

“Është e rëndësishme të kuptohet se statistikat nuk bazohen në produkte individuale. FSO llogarit inflacionin mesatar për disa kategori produktesh,” sipas Ralf Beyeler, eksperti i financave të Moneyland.

Më e ndikuar nga rritja e çmimeve ishte kategoria e mallrave dhe shërbimeve shtëpiake.

Këtu përfshihen produkte të tilla si mobilje, vegla dhe pajisje shtëpiake, me çmime në rritje me 5.7 për qind në këtë grup, përcjell tutje albinfo.ch.

Më pas është transporti (5.3 për qind) strehimi dhe energjia (4.2 për qind), si dhe ushqimi dhe pijet joalkoolike (4 për qind).

Po në lidhje me produktet dhe shërbimet specifike?

Deri tani rritja më e madhe – gati 70 për qind – është çmimi i peletit të drurit, i ndjekur nga gazi (68.5 përqind). Kjo e fundit përdoret për prodhimin e energjisë elektrike, gjë që shpjegon rritjen e madhe të çmimit të energjisë elektrike në vitin 2023.

Një rritje më e vogël (edhe pse ende e konsiderueshme) mund të shihet në vajin e ngrohjes (37.8 për qind), si dhe në tarifat e linjave ajrore (33.8 për qind) – me fjalë të tjera, shërbimet që mbështeten në burimet e energjisë.

Megjithatë, linjat ajrore mund të kenë edhe arsye të tjera për të rritur çmimet e tyre.

“Kostot e vajgurit përbëjnë një pjesë të madhe të çmimit të biletës,” tha Beyeler. “Por është gjithashtu e mundur që linjat ajrore po përpiqen të rrisin marzhet e tyre. Pas viteve të vështira të krizës së koronavirusit, ata ka të ngjarë të përpiqen të fitojnë përsëri më shumë para.”

Po ushqimi?

Margarina dhe vaji i gatimit u bënë 23.5 për qind më të shtrira – deri tani rritja më e madhe e çmimeve në kategorinë e ushqimeve – e ndjekur nga vajrat e tjerë të gatimit (me përjashtim të vajit të ullirit), me 16.8 për qind.

Më pas renditen vezët (14 për qind), perimet e ndryshme (deri në 10 për qind), gjalpi (9.5 për qind), mishi i shpendëve (8 për qind), kosi (7.9 për qind), peshku i freskët dhe drithërat e mëngjesit (7.8 për qind), sheqeri (7.1 për qind), si dhe bukë dhe prodhime të tjera furre (6.8 për qind).

Lajmi (relativisht) i mirë është se mishi, i cili zakonisht është i kushtueshëm në Zvicër, pësoi rritje më të vogla të çmimeve, duke u bërë mesatarisht ‘vetëm’ 2.5 për qind më i shtrenjtë.

Madje, çmimi i mishit të derrit ra me 0.3 për qind.

Kategoritë e tjera të produkteve u bënë gjithashtu më të lira.

Për shembull, çmimi i makinave me qira dhe shërbimet e ndarjes së makinave ranë ndjeshëm me 23.8 për qind. Komunikimet fikse (rrjet fiks) tani janë 15,7 për qind më pak, kompjuterët personalë kushtojnë 10,7 për qind më pak, ndërsa ofertat e paketave të telefonisë celulare janë ulur me 7,9 për qind dhe televizorët me 4,5 për qind.

Çfarë ka përpara për sa i përket çmimit?

Viti është ende i ri dhe është e vështirë të shikosh shumë përpara.

Por kjo është ajo që dimë deri tani:

Çmimi i energjisë elektrike, si dhe primet e kujdesit shëndetësor, do të qëndrojnë në nivelin aktual, të lartë të paktën deri në fund të vitit 2023.

Çmimi i mallrave dhe shërbimeve të tjera do të varet nga evolucioni i luftës në Ukrainë, si dhe nga tendencat inflacioniste.

Banka Qendrore e Zvicrës parashikon një normë inflacioni prej 2.4 për qind këtë vit, kështu që ne mund të shohim çmime më të ulëta për mallrat e konsumit këtë vit.

---