Vala e nxehtësisë në Zvicër, punëdhënësit detyrohen të ndërmarrin masa mbrojtëse

Zvicra po përballet me një tjetër valë të nxehtësisë, ndërsa temperaturat ekstreme po shndërrohen në realitet të përditshëm për qytetarët. Pas një rënie të shkurtër nën 30 gradë Celsius ditën e enjte, sinoptikanët paralajmërojnë rikthimin e të nxehtit përvëlues, që nuk prek vetëm të ndjeshmit ndaj motit, por ndikon dukshëm edhe në përformancën e punonjësve në vendin e punës, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas studimeve, përqendrimi i punëtorëve bie ndjeshëm kur temperaturat kalojnë mbi 30°C, por pavarësisht kësaj, shumica e punonjësve janë të detyruar të shkojnë në punë si zakonisht. Pyetja që shtrohet në këto kushte është: a janë të mbrojtur punëtorët nga vala e nxehtësisë?

Nicole Vögeli Galli, avokate dhe lektore për të drejtën e punës në Universitetin e Aplikuar ZHAW, sqaron për mediat se, edhe pse ekzistojnë rregullore që kërkojnë mbrojtje të punonjësve, ligji nuk përcakton një temperaturë fikse mbi të cilën puna konsiderohet e paarsyeshme. “Në praktikë, përjashtimi nga puna për shkak të motit të keq është i mundur vetëm në raste të veçanta,” thotë Vögeli, transmeton albinfo.ch.

Sipas saj, moti “i keq” në kuptimin ligjor mund të përfshijë edhe temperaturat shumë të larta, por vendimi për të liruar punonjësin nga detyra varet nga shumë faktorë: lloji i punës, lagështia në ambient, era, si dhe masat që ka marrë punëdhënësi për të garantuar sigurinë.

Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO) rekomandon ndërmarrjen e masave parandaluese në momentin kur temperaturat i afrohen ose e kalojnë 34 gradë Celsius. Këto masa përfshijnë:

Lehtësim të kodit të veshjes në zyrë;

Vendosjen e ventilatorëve ose ajrit të kondicionuar;

Ndryshim të orarit të punës (p.sh. fillim më herët në mëngjes);

Pushime më të shpeshta gjatë orarit të punës.

Nëse, pavarësisht këtyre masave, ekziston ende rrezik për shëndetin e punonjësve, punëdhënësi duhet të sigurojë pushim nga puna. Megjithatë, pagesa për këtë kohë të lirë nuk është e detyrueshme, nëse punëdhënësi ka ndërmarrë të gjitha masat mbrojtëse të nevojshme.

Në rastet kur vala e të nxehtit zgjat për ditë të tëra, kompanitë mund të aplikojnë për punë me kohë të shkurtuar dhe të kërkojnë kompensim përmes sigurimit të papunësisë, transmeton albinfo.ch.

Për punëtorët që punojnë jashtë, si në sektorin e ndërtimit, rekomandohet përdorimi i jelekëve ftohës, një masë tashmë e zakonshme në sport, si dhe mbrojtje e detyrueshme ndaj rrezeve UV, përfshirë kremra mbrojtës dhe veshje të lehta. Vlerësimi i kushteve duhet të bëhet në mënyrë profesionale kur temperaturat kalojnë 36°C për punë fizike të rëndë, apo 39°C për punë të lehtë.

Ligji kërkon mbrojtje të veçantë për grupet e ndjeshme, përfshirë gratë shtatzëna, nënat që ushqejnë me gji dhe personat me gjendje shëndetësore të cenueshme. Ato nuk duhet të punësohen në mënyrë që rrezikon shëndetin e tyre apo të fëmijëve të tyre.

Në rastet kur shkollat mbyllen për shkak të temperaturave ekstreme dhe fëmijët qëndrojnë në shtëpi, prindërit kanë të drejtë të mungojnë nga puna për t’u kujdesur për ta – por kjo nuk garanton pagesë, përveç nëse është parashikuar ndryshe në kontratë.

Ndërsa valët e nxehtësisë po bëhen gjithnjë e më të shpeshta, mbrojtja e punonjësve në Zvicër kërkon qasje serioze nga punëdhënësit. Ligji nuk vendos kufij të prerë temperaturash, por obligon ndërmarrjen e masave konkrete për të garantuar një ambient pune të sigurt – si për të punësuarit në zyrë, ashtu edhe për ata në terren, transmeton albinfo.ch.

---