‘Gërryerje e identitetit zviceran’: SVP-ja mbron propozimin anti-imigracion

Populistët zviceranë të së djathtës ekstreme, të cilët qëndrojnë pas nismës “Jo 10 milionë njerëzve”, janë përgjigjur pse imigracioni i tepërt ka qenë i keq për vendin, ndërsa kundërshtarët dhe analistët argumentojnë se e ardhmja e vendit varet prej saj.

Nisma e diskutueshme anti-imigracion “jo 10 milionë njerëzve”, e udhëhequr nga Partia Popullore Zvicerane (SVP), e së djathtës ekstreme, synon të zvogëlojë në mënyrë drastike fluksin e të huajve në Zvicër, në mënyrë që popullsia e vendit të mos kalojë shifrën prej 10 milionësh, të cilën partia populiste thotë se do të mbingarkojë infrastrukturën kyçe, siç janë strehimi, transporti publik, sistemi shëndetësor dhe shkollat.

Propozimi përcakton që “popullsia e përhershme rezidente e Zvicrës nuk duhet të kalojë dhjetë milionë njerëz para vitit 2050. Nga viti 2050 e tutje, Këshilli Federal mund ta rregullojë këtë kufi çdo vit.”

Aktualisht, popullsia e vendit është pak mbi 9 milionë, duke përfshirë gati 2.5 milionë shtetas të huaj – domethënë, mbi 27 përqind e popullsisë.

Për të arritur këtë qëllim, SVP kërkon që si qeveria federale ashtu edhe kantonet “të sigurojnë zhvillim të qëndrueshëm të popullsisë, në veçanti me qëllim mbrojtjen e mjedisit dhe në interes të ruajtjes së qëndrueshme të burimeve natyrore, performancës së infrastrukturës, kujdesit shëndetësor dhe sigurimeve shoqërore zvicerane”.

Siç ndodh me çdo çështje përçarëse që do të vendoset në një referendum, ky propozim i veçantë ka edhe mbështetësit dhe kundërshtarët e tij, me secilin kamp që përpiqet të bindë publikun votues për argumentet e tyre dhe pasojat e tmerrshme të zgjedhjes së rrugës “të gabuar”.

“Erozioni i identitetit zviceran”

Një deputet i SVP-së, Yvan Pahud, një nga nxitësit e iniciativës, beson se, për shkak të “parashikimit të shpërthimit demografik të nxitur nga migrimi”, kufizimi i imigracionit është thelbësor për të ardhmen e Zvicrës. Është edhe më urgjente ta bëjmë këtë, thotë ai, sepse një rregullore e BE-së do t’u lejonte qytetarëve të Bashkimit Evropian të jetonin në Zvicër pa pasur një punë.

“Kjo do të thotë hapja e portave për një emigracion edhe më të pakontrolluar”, tha Pahud për The Local.

“Do të shkaktonte një barrë të tmerrshme në infrastrukturë, një humbje të cilësisë së jetës sonë dhe një erozion gradual të identitetit tonë zviceran.”

Pavarësisht mesazhit të qartë kundër të huajve, Pahud dhe kolegët e tij të tjerë të SVP-së këmbëngulin se partia e tij “nuk është kundër çdo imigracioni”.

Në vend të kësaj, thotë ai, “avokon rregullimin e imigracionit që merr në konsideratë disa kritere, të tilla si nevojat e ekonomisë zvicerane, mbrojtja e klimës, biodiversiteti dhe burimet (uji dhe energjia), mbrojtja e pagave, si dhe siguria.”

Ai gjithashtu theksoi se propozimi nuk është aq drastik ose radikal sa shumë njerëz besojnë se është, transmeton albinfo.ch.

“Imigracioni i kufizuar, i përshtatur sipas nevojave të tregut të punës, do të mbetet i mundur”, nëse iniciativa pranohet në një referendum, tha Pahud.

‘Imigracioni i moderuar’

“Imigracioni i pakontrolluar dhe i tepërt është shkaku kryesor i problemeve më urgjente dhe domethënëse me të cilat përballet Zvicra”, tha një tjetër deputet i SVP-së, Thomas Matter, në një intervistë me The Local, duke shpjeguar pse ai dhe partia e tij e kishin udhëhequr iniciativën në radhë të parë.

Ashtu si Pahud, edhe ai tha se SVP “nuk është kundër imigracionit, por kundër imigracionit masiv të pakontrolluar”.

“Ne gjithmonë kemi mbrojtur imigracionin e menaxhuar dhe të moderuar. Fatkeqësisht, sot pothuajse kushdo mund të vijë në vendin tonë, pavarësisht nëse ka mungesë të punëtorëve të kualifikuar apo jo.”

“Për ne, imigracioni duhet të menaxhohet sipas interesave të të gjithë ekonomisë,” shtoi Matter.

Ndikim negativ

Megjithatë, të tjerë theksojnë se imigracioni ka qenë shumë i dobishëm për Zvicrën dhe frenimi i tij nuk do të ishte në interesin më të mirë të vendit.

“Nisma ka të ngjarë të dobësojë rritjen, inovacionin dhe prosperitetin afatgjatë të Zvicrës,” tha për The Local Patrick Leisbach, ekspert i migracionit dhe tregut të punës në grupin e mendimit Avenir Suisse.

“Një sistem migracioni fleksibël dhe i orientuar drejt tregut i ka shërbyer mirë vendit. Në të kundërt, kufijtë e ngurtë të popullsisë dhe kontrolli burokratik do të shtypnin dinamizmin ekonomik dhe gradualisht do të gërryenin një nga avantazhet kryesore konkurruese të Zvicrës,” shtoi ai.

Një tjetër disavantazh i imigracionit të frenuar: “Një kufi i fiksuar i popullsisë do të përkeqësonte çekuilibrat demografikë në Zvicër,” theksoi Leisbach. “Raporti i personave në moshë pune me pensionistët do të binte më tej, me pasoja për financat publike dhe sigurimet shoqërore.”

“Jo qasja e duhur”

Në arenën politike, SVP qëndron e vetme në mbështetjen e saj për iniciativën për frenimin e imigracionit.

Në emër të Këshillit Federal, ministri i Drejtësisë dhe Policisë Beat Jans theksoi se një veprim i tillë “do ta izolonte Zvicrën ndërkombëtarisht dhe do të krijonte pasiguri të konsiderueshme”, veçanërisht pasi kjo mund të nënkuptojë rinegocimin ose edhe përfundimin e marrëveshjes së Lëvizjes së Lirë të Njerëzve midis Zvicrës dhe BE-së,

“Britanikët kanë përjetuar se çfarë do të thotë të lësh aksesin në tregun e vetëm dhe lëvizjen e lirë”, tha ai, “Dhe shumica e vendit tani pendohet për Brexit-in. Ne duhet të mësojmë nga ky mësim.”

Një mesazh i ngjashëm është dhënë nga Komisioni i Institucioneve Politike i Këshillit Kombëtar.

“Vendosja e një kufiri të popullsisë nuk është qasja e duhur për të siguruar rritje demografike të qëndrueshme. Në të ardhmen, do të nevojitet një fuqi punëtore për të ofruar shërbime thelbësore, siç janë kujdesi për të moshuarit dhe shërbimet spitalore. Kjo nevojë nuk mund të plotësohet pa imigracion”, përfundoi Komisioni.

Marco Taddei, kreu i çështjeve ndërkombëtare në Shoqatën Zvicerane të Punëdhënësve, gjithashtu sheh rreziqe për Zvicrën nëse propozimi i SVP-së do të pranohej.

“Në një kontekst të mungesës së fuqisë punëtore, braktisja e lëvizjes së lirë të njerëzve me BE-në do të ishte vetëshkatërruese”, tha ai. “Nevojat në rritje të bizneseve për personel nuk mund të plotësohen vetëm nga punëtorët zviceranë. Në sektorët me vlerë të lartë të shtuar, kandidati ideal shpesh gjendet jashtë vendit.”

Çfarë ndodh më pas?

Vota ka shumë të ngjarë të zhvillohet në vitin 2026, megjithëse nuk është caktuar një datë e saktë.

Deri atëherë, SVP do të bëjë fushatë për të bindur votuesit që ta miratojnë iniciativën, ndërsa kundërshtarët – përfshirë qeverinë, shumicën e partive politike, si dhe ekonomistët – do të argumentojnë se propozimi do të jetë i dëmshëm për të ardhmen e Zvicrës.

Në fund, siç ka qenë gjithmonë rasti sipas sistemit unik të demokracisë së drejtpërdrejtë të Zvicrës – qytetarët do të vendosin rezultatin e referendumit.

Në këtë pikë, është shumë herët për të thënë se cili do të jetë rezultati, megjithëse një sondazh mbarëkombëtar i kryer në shtator 2025 tregon se, larg nga refuzimi i plotë, propozimi mund të pranohet – edhe nëse nga një shumicë shumë e ngushtë votuesish.

---