Zvicër: Cilat janë përfitimet e martesës?

Vejushat dhe vejanët marrin pension

“Nëse dikush vdes, çiftet e martuara janë më të mbrojtura se partnerët që bashkëjetojnë”, thotë Karl Flubacher i VZ Vermögenszentrum. Sipas ligjit, ata marrin pensione nga AHV (Sigurimi i Pleqërisë dhe i të Mbijetuarve), fondet e pensioneve ose sigurimi i aksidenteve, raporton SRF, transmeton albinfo.ch.

Çiftet e martuara në përgjithësi kanë privilegje sipas AHV

Ndërsa çiftet e martuara nuk e marrin pensionin maksimal dy herë, ata në përgjithësi kanë privilegje sipas AHV (Sigurimi i Pleqërisë dhe i të Mbijetuarve): Personat që nuk punojnë mund të përjashtohen nga kontributi minimal falë martesës së tyre, dhe vejushat dhe vejanët marrin pensione dhe shtesa. Sipas Zyrës Federale të Sigurimeve Shoqërore, këto përfitime arrijnë në 4.6 miliardë CHF në vit, duke tejkaluar qartë 3.4 miliardë CHF në pensionet e humbura.

Disa çifte paguajnë më pak taksa falë martesës

Ideja që çiftet e martuara paguajnë më shumë taksa është vetëm pjesërisht e vërtetë. “Në varësi të rrethanave, ekziston edhe një bonus martese”, thotë Flubacher. “Domethënë, kur të ardhurat shpërndahen jashtëzakonisht në mënyrë të pabarabartë.” Për shembull, nëse burri fiton mirë dhe gruaja qëndron në shtëpi, fatura e taksave për çiftet e martuara është më e ulët në shumë kantone. Çiftet e martuara gjithashtu përfitojnë nga një trajtim më i mirë tatimor kur tërheqin asetet nga fondet e pensioneve ose Shtylla 3a.

Çiftet e martuara trashëgojnë pa taksa

Bashkëshortët trashëgojnë me ligj, dhe pa taksa, për më tepër. Çiftet që bashkëjetojnë duhet të favorizojnë njëri-tjetrin në testamentet e tyre dhe të paguajnë taksa të larta trashëgimie dhe dhuratash në shumicën e kantoneve. Sipas Flubacher, kjo mund të jetë veçanërisht problematike nëse një çift që bashkëjeton ka blerë një shtëpi së bashku. “Disa partnerë mbijetues nuk kanë likuiditet të mjaftueshëm për të paguar taksën e trashëgimisë për pjesën e trashëguar të shtëpisë.”

Pensioni ndahet pas ndarjes

Nëse nuk është rënë dakord ndryshe, asetet e fondit të pensioneve ndahen në rast divorci. Me Sigurimin e Pleqërisë dhe të Mbijetuarve (AHV), të ardhurat gjatë martesës ndahen gjithashtu, ku secili partner merr gjysmën e tyre. Prandaj, ata që fitojnë më pak se partneri i tyre janë më mirë si rezultat i martesës.

Njerëzit më të varfër marrin para kur ndahen

Nëse nuk është rënë dakord ndryshe, paratë që të dy partnerët kanë kursyer gjatë martesës ndahen në mënyrë të barabartë. Për më tepër, bashkëshorti më i pasur duhet të paguajë aliment pas divorcit nëse bashkëshorti tjetër nuk ka para të mjaftueshme. Të dyja janë të dobishme për personin që fitoi pak ose aspak. Sipas Flubacher, kjo shërben për të mbrojtur amvisat – dhe në ditët e sotme edhe amvisat – në role tradicionalisht të ndara.

Jetesa dhe puna në Zvicër falë martesës

Kushdo që martohet me një shtetas zviceran merr një leje qëndrimi dhe mund të bëhet shtetas zviceran më lehtë.

Çiftet e martuara nuk kanë pse të fajësojnë njëri-tjetrin

Çiftet e martuara gëzojnë të ashtuquajturën të drejtë për të refuzuar të dëshmojnë. Kjo vlen edhe për çiftet që bashkëjetojnë, por ata duhet të ofrojnë prova të bashkëjetesës së tyre.

Bashkëshortët marrin informacion nga spitali

Nëse çiftet e pamartuara duan informacion nga mjekët, ata kanë nevojë për një prokurë. Çiftet e martuara kanë të drejtë t’i përfaqësojnë ata me ligj. “Nëse dikush zhvillon demencë, bashkëshorti/ja shumë shpesh bëhet personi i tyre mbështetës,” thotë Flubacher. “Çiftet që bashkëjetojnë kanë nevojë për një direktivë paraprake për këtë.”

Burrat konsiderohen automatikisht baballarë

Baballarët e pamartuar duhet të pranojnë fëmijët e tyre. Nëse një burrë tjetër konsiderohet tashmë baba (si një burrë i bezdisur), babai biologjik duhet të ngrejë një padi.

A duhet të bëhet frëngjishtja e detyrueshme në shkollat fillore

Frëngjishtja tashmë në shkollën fillore? Jo, faleminderit! Në mars, këshilli kantonal i Appenzell Ausserrhoden vendosi të heqë frëngjishten e hershme, e ndjekur në shtator nga kantonet e Cyrihut dhe St. Gallen.

Këshilli Federal tani shpreh shqetësim në lidhje me këto vendime për të mësuar frëngjisht vetëm në klasat e larta. “Ky zhvillim rrezikon arsimin e harmonizuar shkollor dhe kohezionin kombëtar”, deklaroi qeveria kantonale në një deklaratë, shkruan SRF, transmeton albinfo.ch.

Prandaj, Këshilli Federal i ka ngarkuar Departamentit Federal të Punëve të Brendshme (FDHA) të përgatisë një propozim konsultimi që kërkon nga kantonet të vazhdojnë mësimin e një gjuhe të dytë kombëtare në nivelin e shkollës fillore. Qëllimi është të ruhet rëndësia e gjuhëve kombëtare dhe të promovohet shkëmbimi midis komuniteteve gjuhësore.

Dy variante për një specifikim

Këshilli Federal po zhvillon dy opsione për vendosjen e një kërkese mbi kantonet. Njëra është të përfshijë zgjidhjen aktuale të konkordatit në Aktin e Gjuhëve. Kjo përcakton që dy gjuhë të huaja, një gjuhë e dytë kombëtare dhe anglishtja duhet të mësohen në shkollat ​​fillore.

Opsioni i dytë është një kërkesë minimale që u jep kantoneve përgjegjëse për arsimin më shumë liri veprimi. Sipas kësaj, një gjuhë e dytë kombëtare duhet të mësohet nga shkolla fillore deri në fund të shkollës së mesme të ulët, pra deri në fund të arsimit të detyrueshëm.

Zbatohet vetëm nëse kompromisi dështon

Këshilli Federal e konsideron si përgjegjësi të përbashkët të Konfederatës dhe kantoneve të avokojnë për ruajtjen dhe promovimin e gjuhëve kombëtare dhe të forcojnë mirëkuptimin midis komuniteteve gjuhësore. Prandaj, Neni 15 i Aktit të Gjuhëve duhet të ndryshohet për të ruajtur shumëgjuhësinë në arsimin e detyrueshëm.

Megjithatë, Këshilli Federal deklaroi se kjo rregullore e re duhet të zbatohet vetëm nëse kompromisi ekzistues gjuhësor dështon. Kompromisi ka qenë në fuqi që nga viti 2004 dhe i detyron kantonet të koordinojnë përpjekjet e tyre arsimore.

Amerikanët drejtohen te bankat zvicerane në kërkim të një strehe të sigurt

Tërheqja është reputacioni i Zvicrës si një nga vendet më të qëndrueshme, me një ekonomi të begatë dhe një traditë neutraliteti, një lloj strehe e sigurt në stuhinë e tarifave të Uashingtonit, shkruan Swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Që në mars, banka private Pictet me seli në Gjenevë kishte vënë re një rritje të kërkesës nga klientët ekzistues dhe të rinj në objektin e saj PNAA (Pictet North America Advisors), i cili është i regjistruar në SEC, rregullatorin financiar amerikan. “Ne kemi vëzhguar të njëjtin trend që nga prilli,” konfirmoi një zëdhënëse e grupit për agjencinë e lajmeve AWP pa dhënë shifra.

Vëzhgimi ndahet nga Billy Obregon, drejtor menaxhues i Vontobel Swiss Financial Advisers (SFA). “Në muajt e fundit kemi parë kërkesë në rritje nga klientët tanë amerikanë që duan të diversifikojnë më shumë portofolet e tyre të investimeve”. Gjithashtu duke i tërhequr ata është “stabiliteti i natyrshëm” i sektorit financiar zviceran. “Në vend që të reagojnë ndaj luhatjeve afatshkurtra të tregut, është në interes të investitorëve të përqendrohen në bazat afatgjata dhe përfitimet afatgjata të diversifikimit.”

Sipas raportit financiar gjysmëvjetor të Grupit Vontobel, 52% e aseteve të bankës vijnë nga jashtë vendit. Që nga 30 qershori, Amerika e Veriut kontribuoi me 18 miliardë CHF nga një total prej 306 miliardë CHF, jo shumë larg Mbretërisë së Bashkuar me 24 miliardë CHF dhe Gjermanisë me 23 miliardë CHF.

Banka me seli në Cyrih emëroi gjithashtu një drejtues të klientëve privatë për rajonin e Amerikës, me seli në SHBA, për të udhëhequr fazën tjetër të zgjerimit. “Kemi parë interes të fortë nga investitorët amerikanë”, shpjegon një zyrtar shtypi. “Një interes që, sipas mendimit tonë, duhet të ruhet në të ardhmen e afërt.” Ka hyrje të konsiderueshme në segmentet e klientëve privatë dhe institucionalë.

Ka pak firma financiare në Zvicër që u shërbejnë klientëve amerikanë. Përveç Pictet dhe Vontobel, UBS dhe Julius Bär janë veçanërisht të rëndësishme. Rregulloret e rrepta të vendosura nga Akti i Pajtueshmërisë së Taksave të Llogarive të Huaja (FATCA) që nga viti 2014, të cilat i detyrojnë institucionet të raportojnë llogaritë e amerikanëve, kanë çuar në barrë administrative, kosto dhe rreziqe ligjore, veçanërisht pas sanksioneve të vendosura nga SHBA-të.

Sipas ekspertëve, megjithatë, një gjë është e qartë: Politikat e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, po i shtyjnë investitorët drejt qendrave financiare qetësuese dhe të njohura si Singapori, Londra dhe Frankfurti. “Pasiguritë gjeopolitike dhe makroekonomike të bëjnë të kujtosh vlerën e stabilitetit zviceran: sundimin e ligjit, institucionet dhe forcën e frangës”, tha për AWP Ariane de Rothschild, drejtoreshë menaxhuese e bankës Edmond de Rothschild. Sistemi bankar zviceran ruan avantazhe të mëdha: njohuri të jashtëzakonshme, rezultat i një tradite të gjatë bankare, por edhe një ekosistem inovacioni në ESG (kriteret mjedisore, sociale dhe të qeverisjes së mirë), fintech (më shumë se 500 në Zvicër) dhe kripto-asete.

Sipas Martin Hess, ekonomist në Shoqatën e Bankierëve Zviceranë (SBA), “tensionet gjeopolitike kanë errësuar perspektivën dhe kanë shkaktuar luhatje të mprehta në kurset e këmbimit: në një mjedis të tillë, siguria është bërë një mall shumë i kërkuar”. Për Zvicrën, ka përparësi. “Gatishmëria e investitorëve për të paguar një çmim për asete të sigurta çon në norma më të ulëta interesi dhe kështu kosto më të ulëta investimi për kompanitë. Konsumatorët, nga ana e tyre, paguajnë më pak për mallrat e importuara dhe kështu kanë mjete shtesë për konsum ose ndërtim pasurie”.

Zvicra mbetet numri një në shumicën e renditjeve botërore në menaxhimin e pasurisë. Nga 8,400 miliardë CHF në asete të menaxhuara nga bankat zvicerane, 45% (3,800 miliardë CHF) vijnë nga klientë të huaj, llogarit SBA. Institucionet financiare zvicerane menaxhojnë më shumë se 20% të aseteve private ndërkufitare në botë.

Vendimi i Britanisë ndaj emigrantëve ilegalë

Është gazeta britanike ‘Financial Times’ që njofton atë është spekuluar prej kohësh se qeveria e re laburiste pritet të njoftojë planet që këtë muaj skemën e futjes se kartave digjitale të identifikimit, në përpjekje për të luftuar dhe pakësuar emigracionin ilegal.

Një nga modelet që po konsiderohen është ajo e pasjes së kartave digjitale për çdo shtetas britanik dhe person që ka të drejtën e qëndrimit në Britani përmes legalizimit të statusit të tyre ligjor. Britanikët ndryshe nga shtetasit e kontinentit evropian nuk kanë karta identiteti, përveç pasaportës. Ish-kryeministri me jetëgjatë laburist Tony Blair në fillim të viteve 2000 tentoi aplikimin e sistemit të letrave të njoftimit, por nuk pati sukses.

Letrat ose kartat e identitet me shumë gjasa do përdoren në përpjekje për të pakësuar dhe kontrolluar emigrimin ilegal, ku mes tyre do kenë probleme edhe shumë shqiptarë të Britanisë, ashtu si dhe kombësi të tjera, që jetojnë dhe punojnë ilegalisht në Britani, kur të bëhen verifikime, nëse kanë të drejtë të punojnë, apo nëse një person ka të drejtë të marr shtëpie ose banesë me qira, apo edhe për të verifikuar në spitale nga stafet mjekësore të statusit të emigracionit të pacienteve, shkruan TCH, transmeton albinfo.ch.

Problem mbetet kur të huajt që jetojnë ilegalisht do mund të përdorin karta identiteti falco të vendeve të tjera të Bashkimit Evropian, siç ndodh rëndom në Britani, edhe nga shqiptarë, por edhe emigrantë të ardhur nga vende të tjera.

Sipas Kryeministrit Starmer këto karta dixhitale do të luajnë një rol të rëndësishme në pakësimin e atraksionit të Britanisë si një destinacion ku emigrantët mund të vijnë të jetojnë dhe punojnë ilegalisht. Sipas një sondazhi që i referohet Financial Times e Londrës, 53 përqind e publikut britanik është në favor të identifikimit digjital, ndërkohë që një e pesta janë kundër.

Në fillim të këtij viti Britania njoftoj për krijimin e një aplikacioni qeveritar që do u lejonte  Britanikëve   aksesimin e mijëra shërbimeve publike në smartphonet e tyre, pak a shume si sistemi e-Albania ne Shqipëri.

Rritja e fluturimeve në Aeroportin e Tiranës

Shqipëria po fiton gjithnjë e më shumë popullaritet mes turistëve të huaj, veçanërisht pas përfundimit të pandemisë.

Turizmi është shndërruar në një nga sektorët me rritjen më të shpejtë në vend dhe po kthehet në një motor të rëndësishëm për ekonominë kombëtare.

Një nga arsyet kryesore të këtij zhvillimi lidhet me hyrjen e linjave ajrore me kosto të ulët, siç ka ndodhur edhe në pjesë të tjera të Evropës, gjë që ka sjellë rritje të ndjeshme të numrit të fluturimeve.

Sipas të dhënave të Eurostat-it, gjatë muajit gusht 2025 Shqipëria ka shënuar një performancë mjaft pozitive. Krahasuar me të njëjtën periudhë përpara pandemisë, fluturimet komerciale janë rritur me rreth 160%, duke e renditur vendin në krye të Evropës dhe rajonit, shkruan Scan, transmeton albinfo.ch.

Në nivel rajonal, pas Shqipërisë vjen Bosnje-Hercegovina me një rritje prej 64.1% të fluturimeve, ndërsa Serbia ka regjistruar një rritje prej 32.4%. Maqedonia e Veriut ka shënuar një ritëm më të moderuar me 6.5%, ndërkohë që Mali i Zi  paraqitet me një rritje prej 4.9%. Këto shifra tregojnë se Shqipëria po diferencohet qartë nga fqinjët e saj, duke u pozicionuar si një destinacion në rritje të shpejtë.

Në rang evropian, Shqipëria kryeson listën për rritjen e numrit të fluturimeve, e ndjekur nga Islanda me +103%. Pas saj renditen Bosnje-Hercegovina, Serbia dhe Qipro. Por jo të gjitha vendet kanë përjetuar rritje: Letonia ka pasur rënien më të theksuar me -30.8%, ndërsa Sllovenia (-23.8%), Suedia (-21.9%) dhe Finlanda (-18.1%) kanë shënuar gjithashtu bilanc negativ. Ky kontrast tregon se ndërsa disa shtete ende përballen me pasojat e krizës së transportit ajror, Shqipëria po përfiton nga një moment unik për të forcuar pozitat e saj në hartën turistike të Evropës.

Të rinjtë që punojnë në Call Center kanë probleme me kurriz, shikim e dëgjim

Mijëra të rinj kanë zgjedhur të punojnë nëpër call-center, jo se e pëlqejnë, por se nuk gjejnë një vend pune, ndonëse e kanë një diplomë.

Ata bëjnë një kompromis me veten për të qëndruar me ore te tej zgjatura ulur, përpara kompjuterit me kufje në vesh pa menduar për dëmet shëndetësore. Kompanitë e call-centerave mendojnë vetëm për numrin e telefonatave që kryejnë dhe shitjet.

Nga një studim i kryer, në 60% te sektorit të call-centerave rezulton se shumica e të rinjve kanë raportuar probleme shëndetësore si për sa i përket dëmtimit te shtyllës kurrizore, dëgjimit apo shikimit por edhe probleme të shëndetit mendor, për shkak të presionit dhe  stresit krijuar nga thirrjet e gjata telefonike me qytetarët, raporton TCH, transmeton albinfo.ch.

“95% e tyre raportuan spoliartroze, probleme me sytë, veshët etj”, shprehet Ilir Xhemalaj nga Sindikata Kombëtare e operatorëve telefonikë.

Shumë call-centera zënë ambiente me qira duke futur sa më shumë kompjuter e punonjës pa respektuar as hapësirën dritën apo standarde të tjera për punonjësit.

“Unë kam 16 vjet operator kam kompjuter të 2010-ës, kufje që punojmë tre veta se ndërrojmë turnet”, shprehet një i ri që punon në call-center

Të rinjtë janë të detyruar të punojnë përtej orarit 6 orësh të kontratës.

“6 orë është kontrata po për aq nuk paguhesh gjë. Duhet te qëndrojnë dy fish që të marrin një pagë për jetesë”

Mjeku i cili është një detyrim ligjor rezulton vetëm si emër nëpër letra pasi askush nuk ushtron kontrolle fizike në ambientet e tyre.

Aplikacioni me AI që tregon si te visheni

Ralph Lauren po përdor inteligjencën artificiale, duke shënuar një hap tjetër drejt inovacionit në modë me lansimin e “Ask Ralph AI”, sipas “Fashion United”.

Njëzet e pesë vjet pas debutimit të saj online – kompania ishte një nga markat e para luksoze të veshjeve – që u bë pioniere në tregtinë elektronike.

Marka amerikane tani po integron inteligjencën artificiale në përvojën e saj të blerjeve.

Shërbimi, i krijuar në bashkëpunim me Microsoft Azure OpenAI – do t’u ofrojë klientëve këshilla të personalizuara – duke sugjeruar veshje që mund të blihen direkt në aplikacionin e markës.

Aplikacioni i ri “Ask Ralph” nuk u përgjigjet vetëm pyetjeve për stilin – falë aftësisë së tij për të mësuar nga arkivi i markës dhe filozofia e stilistit, ai është në gjendje të sugjerojë veshje që mund të blihen menjëherë si për linjat e meshkujve ashtu edhe për ato të grave.

Përdoruesit mund të bashkëveprojnë me IA-në përmes komandave të thjeshta, nga pyetje të përgjithshme (“Çfarë duhet të vesh në një koncert?”) deri te pyetje më specifike se si të stilojnë rrobat e tyre.

Teknologjia është projektuar për të qëndruar e fokusuar te produkti, duke shmangur devijimet në pyetje jashtë teme dhe duke ruajtur një qasje të pastër dhe funksionale tregtare.

“Ask Ralph” u lansua më 10 shtator për përdoruesit e aplikacionit “Ralph Lauren” në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Rama paralajmëron se mund të shtohen ministrat virtual

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se do të shtohen ministrat virtual, duke i cilësuar si fëmijët e “Diellës”.

Rama, gjatë kohë që po prezantonte ministrin e drejtësisë nënvizoi se po mendohet për ndërmjetësimin me inteligjencë artificial edhe të çështjeve civile, ku sipas tij do të lehtësonte shumë punë për qytetarët, transmeton albinfo.ch.

“Duhet të mendojmë për ndërmjetësimin me inteligjencë artificiale të çështjeve civile. Është plotësisht e mundur që njerëzit të mos harxhojnë lekë, të mos harxhojnë kohë, të mos harxhojnë energji dhe të mos lënë mendjen e kokës nëpër procese të pafundme. Kur fare mirë mund të kalojnë në proceset e ndërmjetësimit të fëmijëve që Diella do të ketë së shpejti. Dhe shumë gjëra të tjera që duhet t’i shohim dhe duhet t’i bëjmë. Teknologjia dhe inteligjenca artificiale janë bekim i vendeve në zhvillim”, tha Rama.

Sulmi kibernetik shkakton vonesa në Londër

Heathrow në Londër është ndër disa aeroporte evropiane që u goditën nga një sulm kibernetik, i cili preku sistemin elektronik të check-in dhe bagazheve. Aeroporti paralajmëroi për mundësi vonesash për shkak të një “problemi teknik” që ndikoi në softuerin e siguruar nga Collins Aerospace për disa linja ajrore, përcjell albinfo.ch.

Aeroporti i Brukselit njoftoi se një sulm kibernetik të premten vonë në mbrëmje bëri që pasagjerët të regjistroheshin dhe ngarkoheshin në mënyrë manuale, ndërsa Aeroporti Brandenburg i Berlinit raportoi gjithashtu kohë pritjeje më të gjata për shkak të këtij problemi.

RTX, kompania në pronësi të së cilës është Collins Aerospace, tha se ishte “e vetëdijshme për një ndërprerje të lidhur me kibernetikën” në sistemin e saj në “aeroporte të përzgjedhura” dhe po punonte për të zgjidhur çështjen sa më shpejt të ishte e mundur.

Kompania shtoi: “Ndikimi është i kufizuar vetëm në regjistrimin elektronik të klientëve dhe dorëzimin e bagazheve, dhe mund të zgjidhet me operacione regjistrimi manual.”

Ata thanë se sulmi goditi softuerin Muse, i cili lejon linjat e ndryshme ajrore të përdorin të njëjtat sportele regjistrimi dhe porta hipjeje në një aeroport, në vend që secila të ketë të vetat.

BBC raporton se British Airways po operonte normalisht duke përdorur një sistem rezervë, por se shumica e linjave të tjera ajrore që operojnë nga Heathrow janë prekur.

Udhëtarja Lucy Spencer tha se ishte në radhë për të bërë check-in për një fluturim të Malaysia Airlines për më shumë se dy orë, dhe se stafi po etiketonte bagazhet manualisht dhe regjistronte pasagjerët përmes telefonit.

“Ata na thanë të përdornim biletat në telefon, por kur arritëm në portat e hipjes, ato nuk funksiononin, tani na kanë dërguar përsëri te sporteli i regjistrimit,” tha ajo për BBC-në nga Terminali 4 i Heathrow-it, duke shtuar se po shihte qindra njerëz në radhë.

Një tjetër pasagjer, Monazza Aslam, tha se kishte qëndruar mbi një orë në pistë “pa asnjë ide se kur do të fluturojmë“, dhe se kishte humbur lidhjen e saj në Doha.

Aeroporti i Brukselit gjithashtu tha se do të kishte një “ndikim të madh në orarin e fluturimeve“, përfshirë anulime dhe vonesa. Radhë të gjata dhe turma të mëdha u panë në aeroport në mëngjesin e së shtunës.

Organizata e përbashkët evropiane për sigurinë e aviacionit, Eurocontrol, tha se operatorëve të linjave ajrore u ishte kërkuar të anullonin gjysmën e orareve të fluturimeve për dhe nga aeroporti për disa orë.

Ata thanë se “probleme të ngjashme” po preknin dhe Berlinin, dhe se “mund të nevojiten masa“.

Dogana e Kosovës parandalon dy raste të kontrabandës në Jarinje

Dogana e Kosovës, ka parandaluar dy raste kontrabande në hyrje të territorit të Republikës së Kosovës, përcjell albinfo.ch. 

“Rasti i parë: Gjatë një kontrolli të detajuar mbi një automjet të udhëtarëve, i drejtuar nga një shtetas i Serbisë, zyrtarët doganorë zbuluan dhe sekuestruan rreth 300 gram argjend të padeklaruar. Malli ishte fshehur me qëllim të shmangies së detyrimeve doganore dhe futjes ilegale në tregun e Kosovës. Rasti i dytë: Në një rast tjetër, gjatë kontrollit të një automjeti tjetër, zyrtarët doganorë zbuluan sasi të konsiderueshme produktesh të qumështit, të cilat po tentohej të kontrabandoheshin pa dokumentacionin e nevojshëm shoqërues dhe pa respektuar rregullat e importit të produkteve me prejardhje shtazore”, thuhet në njoftim.

Sipas njoftimit mallrat janë sekuestruar dhe procedurat ligjore janë duke u ndjekur në bashkëpunim me institucionet kompetente.

Dogana e Kosovës thekson se mbetet e përkushtuar në luftën kundër kontrabandës dhe në mbrojtjen e ekonomisë dhe shëndetit të qytetarëve, duke parandaluar hyrjen e mallrave të paligjshme dhe të rrezikshme në treg.

Beograd: U mbajt parada ushtarake “Fuqia e Unitetit 2025”

Mësohet se në Beograd u mbajt sot parada ushtarake  nën sloganin “Fuqia e Unitetit”. Sipas autoriteteve serbe, në këtë paradë marshuan mbi 10.000 trupa, së bashku me mbi 2.500 armë dhe pajisje ushtarake, përcjell albinfo.ch.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç deklaroi se parada ushtarake “Fuqia e Unitetit 2025” përfaqëson krenarinë e Serbisë dhe tha se Serbia dëshiron paqe, por gjithashtu di si ta ruajë territorin dhe të ardhmen e saj.

Kjo paradë po zhvillohet në një kohë protestash antiqeveritare në Serbi, të nxitura nga vdekja e 16 njerëzve në stacionin hekurudhor në Novi Sad dhjetë muaj më parë.

Policia ka vendosur sot kordon për të mos i lejuar pjesëmarrësit e tubimit studentor të afrohen në hyrje të paradës ushtarake.

“Parada në Beograd është një mesazh për fqinjët“, vlerëson analisti amerikan Kurt Bassuener nga Këshilli për Politika të Demokratizimit me seli në Berlin. Ai konsideron se kjo paradë është një sinjal ndaj vendeve fqinje të Serbisë për arsenalin e saj të ri ushtarak.

Dy të vdekur në një aksident tragjik në Glattbrugg

Një aksident i rëndë trafiku ka ndodhur mbrëmjen e së enjtes në Glattbrugg, ku dy persona humbën jetën pasi u goditën nga një makinë që doli nga rruga dhe u ngjit në trotuar, transmeton albinfo.ch.

Sipas njoftimit të Policisë Kantonale të Cyrihut, automjeti drejtohej nga një 19-vjeçar, i cili dyshohet se po lëvizte me shpejtësi të lartë. Për shkaqe ende të paqarta, ai humbi kontrollin dhe u përplas me këmbësorët që ndodheshin në trotuar.

Ekipet e emergjencës mbërritën menjëherë në vendngjarje, por pavarësisht përpjekjeve, dy viktimat nuk arritën të mbijetojnë.

Autoritetet kanë nisur hetimet për të sqaruar rrethanat e sakta të aksidentit, ndërsa drejtuesi i mjetit është marrë në pyetje nga policia.

Ky rast ka tronditur opinionin publik në zonë, duke hapur edhe një herë debatin mbi shpejtësinë dhe sigurinë rrugore.

Për më shumë detaje – https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fwww.telezueri.ch%2Fzuerinews%2Fautofahrer-19-geraet-auf-trottoir-zwei-personen-sterben-bei-unfall-in-glattbrugg-161876126%3Ffbclid%3DIwZXh0bgNhZW0CMTEAAR4BPVw201jG6O_o2rhg6G7b_FxgJTU5Gzh_nIfAN91uZGCSl8AnyKs-CC974Q_aem_nCbq4MubgTd8zqwKNSm3RA&h=AT2C5_1JELWA6v_ShURZ9xfTIARsuK9QtQ795UA6fPoccRvGw8T07u04P4cnasTgS8PBEBxcd0x2MlRKkz8n0twLXzZpjvb-skYnSzepPmNJ-xygqUKmPcOVowdbBIM&s=1

Murati: Ekonomia vazhdon të rritet në Kosovë

Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, ka thënë se ekonomia e Kosovës vazhdon të shënojë rritje, duke demantuar pretendimet opozitar se ka rënie, përcjell albinfo.ch.

Murati ka përmendur të dhënat e fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK) të publikuara dje, ku Bruto Produkti Vendor (BPV) për tremujorin e dytë të vitit 2025 shënoi një rritje prej 4,58%, krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2024, që ishte 4,32%, duke treguar përshpejtim të rritjes ekonomike.

Sipas ASK-së, rritje në këtë tremujor kanë shënuar disa aktivitete ekonomike, duke përfshirë ndërtimtari (4,15%), aktivitetet financiare dhe të sigurimit (8,79%), aktivitetet shkencore, profesionale dhe teknike, si dhe shërbimet administrative dhe mbështetëse (4,27%), industria përpunuese (3,34%), administrata publike, arsimi, shëndetësia dhe aktivitetet sociale (0,99%), tregtia me shumicë dhe pakicë, transporti dhe akomodimi (3,62%), arti dhe argëtimi (2,83%), informacioni dhe komunikimi (2,38%), bujqësia, pyjet dhe peshkimi (2,98%), dhe aktivitetet e pasurive të paluajtshme (0,44%).

Ndërkaq, rënie është regjistruar në disa sektorë si industria nxjerrëse, energjia elektrike, gazi, avulli dhe furnizimi me ajër, furnizimi me ujë, si dhe menaxhimi i mbeturinave dhe rehabilitimi, me një ulje prej 6,79%.

Murati ka theksuar se këto shifra tregojnë përshpejtim të rritjes ekonomike dhe janë tregues i qartë se ekonomia po ecën përpara, duke demantuar pretendimet opozitare mbi gjendjen e saj.

“Edhe kësaj radhe, faktet dhe shifrat demantojnë pretendimet opozitare për kahjen ekonomike të vendit”, ka shkruar ai në një postim në rrjetet sociale, duke e cilësuar si “një lajm të mirë për fundjavë”.

Kongresisti amerikan propozon: Anëtarësimi i Kosovës në NATO prioritet i SHBA-së

Kongresisti amerikan, Brian Mast, ka paraqitur një amandament në Kongres që vendos anëtarësimin e Kosovës në NATO si një nga prioritetet kryesore të politikës amerikane në Ballkan, përcjell albinfo.ch.

Sipas organizatës “Albanians for America”, ky hap, i mbështetur edhe nga kongresisti Keith Self, konsiderohet një nga ndryshimet më të rëndësishme për rajonin që nga viti 2002.

Amendamenti përfshin disa pika kyçe, duke përfshirë prioritizimin e emërimit të ambasadorëve amerikanë në vendet e Ballkanit, përfshirë Malin e Zi, Kosovën dhe Bosnjën e Hercegovinën, si dhe rekomandime konkrete për mbështetjen e pavarësisë së Kosovës dhe integrimin e saj në NATO.

Në kuadër të amendamentit, parashikohet gjithashtu një plan për përmirësimin e sigurisë energjetike në rajon, duke përfshirë zgjerimin e rrjetit të tubacioneve të Kroacisë dhe zëvendësimin e energjisë ruse me burime të tjera, si dhe mbështetje për programin e Korporatës së Sfidës së Mijëvjeçarit (MCC) në Kosovë, me qëllim rritjen e sigurisë, zhvillimit ekonomik dhe stabilitetit rajonal.

Mast ka propozuar gjithashtu që Shqipëria dhe Kosova të zhvillojnë bazat e industrisë së mbrojtjes dhe të rrisin shpenzimet kombëtare për mbrojtje sipas objektivave të NATO-s, duke nënvizuar rëndësinë strategjike të pranisë së forcave amerikane në Kosovë. Amendamenti parashikon gjithashtu vazhdimin e programit të Kontrollit të Eksporteve dhe Sigurisë Kufitare, duke përfshirë pajisjet e inspektimit jo-intruzive në pikën kufitare të Merdarit për parandalimin e trafikut të armëve të paligjshme.

Organizata “Albanians for America” ka përshëndetur këtë nismë, duke e cilësuar si hap historik dhe duke theksuar rëndësinë strategjike të Ballkanit dhe mbështetjen e Kosovës.

“Kjo është një nismë historike që për herë të parë në dy dekada vendos prioritet politik për Kosovën dhe Ballkanin Perëndimor. Ne jemi krenarë që komuniteti ynë ka qenë pjesë e këtij procesi”, thuhet në njoftimin e organizatës.

Aktivisti i njohur shqiptar në SHBA, Martin Vulaj, ka reaguar në Facebook duke e quajtur këtë një lajm të shkëlqyer.

“Lajm i shkëlqyer dhe punë e shkëlqyer nga individë të përkushtuar. Diaspora shqiptaro-amerikane po zgjohet”, ka shkruar ai.

Kosova debuton në “One World Festival” në Kapfenberg

Kapfenbergu po përgatitet të mirëpresë edicionin e radhës të festivalit shumëkombësh “One World Festival”, i cili prej tetë vitesh mbledh nën një skenë kultura të ndryshme nga mbarë bota. Nga një nismë modeste, sot festivali është shndërruar në një ngjarje ndërkombëtare të shumëpritur, duke tërhequr grupe artistike dhe vizitorë nga komunitete të ndryshme, transmeton albinfo.ch.

Mozaik traditash, muzikash dhe shijesh

I organizuar nga shoqata “Internationaler Verein” në bashkëpunim me komunën e Kapfenbergut, festivali ofron një program të pasur kulturor e artistik. Vizitorët do të mund të ndjekin performanca muzikore dhe vallëzime tradicionale, një sfilatë me kostume popullore, si dhe të shijojnë ushqime autentike nga kuzhina të ndryshme të botës.

Pjesëmarrja e parë e Kosovës

Risi e këtij edicioni është pjesëmarrja e ansamblit AKV-Anamorava nga Vitia, i cili për herë të parë përfaqëson Kosovën në këtë festival. Ansambli do të ngjitet në skenë më 27 shtator në Kapfenberg, ndërsa më 28 shtator do të jetë pjesë e “Ditës Kulturore Shqiptare” në Graz, organizuar nga shoqata “Atdheu”.

Festa e diversitetit

Eventi do të zhvillohet në sheshin kryesor të qytetit duke filluar nga ora 15:30, ku të gjithë të pranishmit do të kenë mundësi të përjetojnë një atmosferë unike të bashkëjetesës kulturore. Organizatorët e cilësojnë festivalin si një “festë të hapur për të gjithë artdashësit dhe qytetarët”, ku diversiteti shndërrohet në urë miqësie mes komuniteteve.

Hyrja në festival është e lirë.

Shqiptarja nga Kosova dënohet në Zvicër për mashtrim me gati 1 milion franga

Një grua 39-vjeçare me shtetësi zvicerano-kosovare është dënuar me katër vjet e gjysmë burg nga Gjykata e Qarkut në Baden, pasi mashtroi shtatë burra dhe një grua duke u marrë pothuajse 1 milion franga zvicerane, transmeton albinfo.ch.

Sipas aktakuzës, ajo përdori gënjeshtra të qëllimshme për të marrë para, duke u justifikuar me paga të rreme ose nevoja urgjente, dhe premtonte se do t’i kthente shumat. Paratë i shpenzoi për lojëra fati, si dhe për artikuj luksi, përfshirë një orë Rolex, të cilën e raportoi si të vjedhur pasi e kishte lënë peng.

“Kemi mbetur të habitur që keni arritur të merrni kaq shumë para. Është e pabesueshme,” u shpreh kryetari i trupit gjykues, sipas Aargauer Zeitung.

Rasti është një tjetër shembull që tregon se Zvicra vazhdon të jetë e prekshme ndaj rasteve të mashtrimit individual. /Albinfo.ch

Për më shumë detaje rreth kësaj teme – https://www.blick.ch/schweiz/mittelland/aargau/schweiz-kosovarin-ergaunert-im-aargau-fast-1-million-franken-das-sind-die-beliebtesten-betrugsmaschen-id21246715.html

Avioni i rrëzuar dje në liqenin Zug nxirret nga thellësia

Pas aksidentit tragjik të ndodhur të premten pasdite, ku një aeroplan i vogël u rrëzua në liqenin Zug, autoritetet kanë arritur të nxjerrin mjetin fluturues nga thellësia prej 10 metrash po atë mbrëmje, transmeton albinfo.ch.

Në këtë ngjarje fatkeqe, një pasagjer 60-vjeçar humbi jetën, ndërsa piloti 49-vjeçar ka shpëtuar pa lëndime. Ekipet e shpëtimit dhe zhytësit reaguan menjëherë pas rrëzimit, duke rikuperuar mbetjet e avionit në mbrëmje.

Hetimet për shkaqet e aksidentit janë ende në vazhdim, ndërsa autoritetet po punojnë për të përcaktuar rrethanat që çuan në rrëzimin e aeroplanit. /Albinfo.ch

Novartis synon rritjen e çmimeve të barnave në Zvicër

Kompania farmaceutike zvicerane Novartis po shqyrton mundësinë e rritjes së çmimeve të barnave në Zvicër, në një kohë kur presioni ndërkombëtar mbi industrinë farmaceutike po rritet ndjeshëm, përcjell albinfo..ch.

Në Shtetet e Bashkuara, Presidenti Donald Trump ka kërkuar nga kompanitë farmaceutike që të paraqesin propozime për uljen e çmimeve të barnave deri më 29 shtator 2025. Përndryshe, ai ka paralajmëruar vendosjen e tarifave deri në 250% mbi produktet farmaceutike të importuara, një masë që ka shtyrë gjigantët farmaceutikë të rivlerësojnë strategjitë e tyre globale të prodhimit.

Si përgjigje ndaj këtij presioni, Novartis ka njoftuar një investim prej 23 miliardë dollarësh në SHBA, me qëllim zhvendosjen e prodhimit të disa prej produkteve të saj më të rëndësishme në territorin amerikan.

Ndërkohë, drejtori ekzekutiv i Novartis, Vas Narasimhan, ka kritikuar publikisht çmimet e ulëta të barnave në Zvicër, duke i konsideruar ato si një pengesë për inovacionin dhe zhvillimin në sektorin farmaceutik. Kompania po shqyrton aktualisht mekanizma të ndryshëm për rritjen e çmimeve në tregun zviceran, në përpjekje për të siguruar qëndrueshmëri financiare dhe për të mbështetur investimet në kërkim dhe zhvillim.

Investitorët në resortin e skive Valais tërhiqen papritur

Një kthesë e papritur ka ndodhur në përpjekjet për shpëtimin e Belalp Bahnen, një zonë skish e rënduar nga borxhet në komunën Naters VS. Investitorët Stephan Truffer dhe Diego Mathier kanë tërhequr ofertën e tyre pak para nisjes së sezonit dimëror, duke shkaktuar reagime të forta në publik dhe politikë, përcjell albinfo.ch.

Zona, e cila operon me 10 teleferikë dhe 40 km pista, ka një borxh prej 20 milionë CHF dhe ka nevojë urgjente për kapital të ri. Megjithë një fitim simbolik prej 7,000 CHF në 2024, mungesa e fondeve e ka bllokuar zhvillimin. Komuna kishte vendosur të shiste aksionet për të hequr përgjegjësinë financiare, dhe banorët e Naters priteshin të votonin për ofertën.

Truffer dhe Mathier synonin të investonin 4 milionë CHF dhe të ndërmerrnin një ristrukturim të plotë, por bordi i drejtorëve dhe disa ish-kryetarë bashkie bënë fushatë kundër shitjes, duke ngritur dyshime mbi vlefshmërinë e ofertës dhe duke bllokuar negociatat me bankat.

Kjo nuk është hera e parë që investitorët refuzohen. Christian Mars, një investitor francez, kishte propozuar një investim prej 50 milionë CHF, por kërkesa e tij për të përgjysmuar borxhin dhe për të marrë kontrollin me shumicë u refuzua në një votim publik.

Trump vendos tarifë prej 100 mijë dollarësh për punëtorët e kualifikuar që aplikojnë për vizë

Së fundmi, Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, ka nënshkruar urdhër ekzekutiv që vendos tarifë vjetore prej 100 mijë dollarësh për aplikantët në programin e vizave H-1B për punëtorë të huaj të kualifikuar, përcjell albinfo.ch.

Urdhri i Trumpit përmend “abuzimin” me këtë program dhe ndalon hyrjen përveç nëse pagesa kryhet.

Kritikët prej kohësh kanë argumentuar se vizat H-1B e dëmtojnë fuqinë punëtore amerikane, ndërsa mbështetësit – përfshirë miliarderin Elon Musk – thonë se programi i lejon SHBA-së të tërheqë talentin më të mirë nga e gjithë bota.

Në një urdhër tjetër, Trump ka krijuar edhe një “kartë ari” për përshpejtimin e vizave për disa emigrantë, me tarifa që nisin nga 1 milion euro.

Ky urdhër do të hyjë në fuqi më 21 shtator dhe do të zbatohet vetëm për kërkesat e reja. Megjithatë, kompanitë do të detyrohen të paguajnë të njëjtën shumë për çdo aplikant për gjashtë vjet, ka deklaruar sekretari amerikan i Tregtisë, Howard Lutnick.

“Kompania duhet të vendosë… a vlen mjaftueshëm punëtori për të paguar 100 mijë dollarë në vit qeverisë, apo duhet të kthehet në shtëpi dhe të punësojë një amerikan. Të gjitha kompanitë e mëdha janë dakord”, ka thënë ai.

Që nga viti 2004, numri i aplikimeve për vizat H-1B ka qenë i kufizuar në 85 mijë në vit. Deri tani, këto viza kanë pasur tarifa administrative që arrijnë rreth 1,500 dollarë.

14 specialistë diplomohen në arsimin profesional përmes projektit zviceran

14 specialistë të rinj janë certifikuar në fushën e Arsimit dhe Formimit Profesional, duke u bërë pjesë e Agjencisë Kombëtare për Arsimin dhe Formimin Profesional dhe Kualifikimet (AKAFPK), transmeton albinfo.ch.

Ky hap u realizua falë një nisme të projektit zviceran “Zhvillimi i Aftësive për Punësim”, në bashkëpunim me Universitetin Federal Zviceran për Arsim dhe Trajnim Profesional. Specialistët e certifikuar tashmë janë të gatshëm të japin kontributin e tyre për fuqizimin e këtij sektori në Shqipëri.

Ambasada e Zvicrës në Shqipëri, e cila ka mbështetur këtë proces, theksoi rëndësinë e investimit në njerëz dhe në cilësinë e arsimit profesional.

Duke investuar te njerëzit, ne investojmë në cilësi, dhe cilësia në arsimin profesional është thelbësore për të ardhmen e Shqipërisë”, – shkruhet në njoftimin e ambasadës.

Ky certifikim shihet si një hap i rëndësishëm drejt rritjes së kapaciteteve profesionale dhe përafrimit me standardet ndërkombëtare në arsimin profesional. /Albinfo.ch

“All Natural”, projekti i ri i Rita Orës publikohet më 24 shtator

Këngëtarja me famë botërore dhe me origjinë shqiptare, Rita Ora, ka bërë të ditur se së shpejti do të prezantojë projektin e saj më të ri muzikor, transmeton albinfo.ch.

Kënga e titulluar “All Natural” pritet të publikohet më 24 shtator, duke shënuar një tjetër rikthim të fuqishëm të artistes në skenën ndërkombëtare.

Përmes rrjeteve sociale, Rita Ora ka ndarë me ndjekësit e saj disa pamje ekskluzive nga ky projekt, duke shtuar kështu pritshmëritë e publikut.

Ky pritet të jetë një ndër projektet më të komentuara të muajit, duke marrë parasysh sukseset e mëparshme të këngëtares në tregun global të muzikës pop.