A janë liqenet dhe lumenjtë e Zvicrës mjaft të pastra për të notuar?

Kur është nxehtë jashtë, mund të të ndihet sikur të notosh - ose të paktën të zhytesh këmbët në - rrugët e bollshme ujore të Zvicrës. Por a është e sigurt për ju ta bëni këtë?

Liqenet dhe lumenjtë janë të shumtë në Zvicër dhe, ndryshe nga shumica e gjërave në këtë vend, noti në to është falas.

Në fakt, disa nga lumenjtë që rrjedhin nëpër qytetet e Zvicrës ofrojnë jo vetëm mundësi noti rekreative, por edhe një lloj tjetër ‘transporti publik’: në vend që të përdorin autobusë ose tramvaje për të shkuar në punë, njerëzit notojnë atje, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Ky është rasti në lumin Limmat të Cyrihut, Rhine të Bazelit dhe Aar të Bernës.

Edhe pse kjo mund të tingëllojë e çmendur, shumë njerëzve u duket më e këndshme lundrimi për në punë dhe nga puna sesa përdorimi i mënyrës tokësore të transportit.

(Dhe jo, ata nuk arrijnë në zyrë duke u lagur: ata kanë një çantë noti të papërshkueshme nga uji, të lidhur me litar, në të cilën vendosin rrobat e ditës dhe sendet e tjera).

Sa u përket liqeneve, një sërë plazhesh publike dhe pika të tjera të aksesueshme nga uji ofrojnë shumë mundësi freskuese gjatë ditëve të nxehta të verës, përcjell tutje albinfo.ch.

Po, por a është kjo e sigurt?

Sipas Zyrës Federale për Mjedisin (BAFU), “falë masave të ndryshme mbrojtëse dhe përparimeve të mëdha në trajtimin e ujërave të zeza në dekadat e fundit, cilësia e ujit në lumenjtë dhe liqenet zvicerane tani është shumë e lartë dhe pothuajse të gjithë janë mjaft të pastër për të notuar”.

Kjo është përgjithësisht e vërtetë, por jo gjithmonë ose kudo. Rrugët ujore ndoten me substanca që mund të jenë të rrezikshme për shëndetin, veçanërisht për njerëzit që janë të ndjeshëm ndaj toksinave mjedisore.

Këta janë disa shembuj aktualë:

Liqeni i Gjenevës

Siç ka ndodhur në verërat e mëparshme, “me ardhjen e temperaturave të verës, rreziku i përhapjes së cianobaktereve në trupat ujorë dhe rreth liqeneve rritet”, kantoni Vaud, i cili ndan vijën bregdetare të Liqenit të Gjenevës në anën zvicerane me Gjenevën, thuhet në një komunikatë për shtyp të martën.

Gëlltitja e këtij bakteri që prodhon toksina “mund të rezultojë në vdekjen e kafshëve shtëpiake, si qentë”, tha kantoni.

Çuditërisht, ajo prek edhe njerëzit.

“Tek njerëzit, simptomat e helmimit janë të ndryshueshme, duke filluar nga simptomat gastrointestinale (dhimbje stomaku, diarre, të vjella) deri te simptomat e ngjashme me gripin (ethe, dhimbje koke dhe dhimbje fyti, dhimbje kyçesh) ose acarim të lëkurës,” tha kantoni. “Ndërsa në shumicën e rasteve efektet janë të lehta, fëmijët e vegjël janë më të prekur, pasi ata janë veçanërisht të ekspozuar ndaj rrezikut të gëlltitjes gjatë notit.”

Lajmi i mirë është se cianobakteret janë jetëshkurtër dhe zhduken shpejt, përcjell tutje albinfo.ch.

Rhine

Çdo vit, 14,000 tonë plastikë hidhen në tokën dhe ujin zvicerane, sipas laboratorit federal të kërkimit.

Ato vijnë nga shumë burime, të tilla si kozmetikë ose veshje me fibra sintetike.

Ato janë veçanërisht të bollshme në lumenjtë pranë qyteteve të mëdha, me Rhine pranë Bazelit që përmban më shumë mikroplastikë – rreth 4.5 ton.

Këto substanca nuk paraqesin kërcënime të mëdha për shëndetin në përgjithësi, përveç nëse gëlltiten aksidentalisht.

Si mund ta dini nëse rruga ujore në zonën tuaj është e sigurt për not?

Faqja e internetit BAFU ka një hartë të koduar me ngjyra që tregon se cilët lumenj dhe liqene janë të pastër dhe cilët jo në asnjë moment të caktuar.

---