Një në dhjetë deputetë zviceranë ka një pasaportë të dytë

Nën kupolën e ndërtesës së Parlamentit federal në Bernë, rreth 10% e anëtarëve të zgjedhur aktualisht kanë një shtetësi të dytë. Përqindja është rritur me kalimin e kohës, por ende mbetet vetëm gjysma e asaj që është në popullatën e përgjithshme zvicerane, shkruan albinfo.ch.

Një pjesë e lartë e popullsisë zvicerane ka një sfond migrimi. Ky fakt reflektohet gjithnjë e më shumë në institucionet e saj politike kombëtare. Parlamenti i ri i zgjedhur në vjeshtën e vitit 2023 përfshin 24 persona me nënshtetësi të dytë përveç zviceranëve, sipas një raporti të swissinfo. Nëntëmbëdhjetë prej tyre janë në Dhomën e Përfaqësuesve dhe pesë në Senat.

Qytetarët e dyfishtë janë pak më pak në numër se sa në legjislaturën e mëparshme, kur 29 deputetë kishin dy pasaporta. Disa prej tyre nuk kandiduan sërish ose nuk u rizgjodhën.

Sipas të dhënave, dyshtetësia po rritet në të dyja dhomat e Parlamentit. Në fillim të viteve 2000 kishte vetëm tre shtetas të dyfishtë. Anëtarëve të dy dhomave federale u është kërkuar vetëm të deklarojnë shtetësinë e tyre të dytë që nga vera e vitit 2022, gjë që shpjegon pjesërisht rritjen.

Kjo rritje reflekton trendin e popullatës në përgjithësi, ku shtetësia e dyfishtë është gjithnjë e më e zakonshme. Mbi 19% e banorëve zviceranë kishin një pasaportë të dytë në 2021, krahasuar me 14% në 2010.

Çështje e diskutueshme

Kjo gjendje është një burim sporadik shqetësimi për Partinë Popullore Zvicerane të krahut të djathtë. Shprehja më e fundit e kësaj erdhi nga përfaqësuesi i partisë Mike Egger, i cili paraqiti në parlament një kërkesë zyrtare informacioni për këtë çështje dhjetorin e kaluar.

“Nuk mund të përjashtohet që anëtarët e Asamblesë federale, të cilët janë gjithashtu shtetas të huaj, mund të përballen me konflikte interesi në dëm të Zvicrës”, vuri në dukje ai.

Për të zgjidhur këtë problem, Egger propozoi që anëtarët e zgjedhur të detyrohen të heqin dorë nga shtetësia tjetër pasi të zgjidhen, ose që t’u kërkohet të betohen për besnikëri ndaj Zvicrës.

Pati një debat të ashpër për shtetësinë e dyfishtë në vitin 2017, para zgjedhjes së ministrit të Jashtëm Ignazio Cassis në kabinetin federal. Cassis hoqi dorë nga shtetësia e tij italiane për të qenë i sigurt për mbështetjen e së djathtës.

Pra, nuk ka shtetas të dyfishtë në përbërjen aktuale të qeverisë. Për t’i mbajtur gjërat kështu, Partia Popullore u përpoq pa sukses të detyronte parlamentin të ndalonte shtetësinë e dyfishtë për ministrat e qeverisë. Partia më e madhe e vendit ia doli, megjithatë, të sjellë kërkesën që parlamentarët të deklarojnë shtetësinë e tyre të dyfishtë nëse e kanë atë dhe kjo u bë e detyrueshme në vitin 2022.

Debati mbi shtetasit e dyfishtë që ushtrojnë poste politike, natyrisht, nuk kufizohet vetëm në Zvicër. Në Gjermani, partia e ekstremit të djathtë AfD kohët e fundit kërkoi që ministrat në shtetin e Baden-Würtemberg të kishin nënshtetësi gjermane dhe asnjë tjetër. Në Francë, çështja u ngrit në vitin 2016, kur pati një debat për heqjen e shtetësisë personave fajtorë për terrorizëm.

Një vend ku kjo është një çështje e veçantë është Australia. Në vitin 2017, disa figura politike e gjetën veten të zhytur në skandal kur doli në dritë shtetësia e tyre e dyfishtë – në kundërshtim me kushtetutën australiane.

Parlamentarët zviceranë që kanë një shtetësi të dytë i përkasin kryesisht partive të së majtës: 13 prej tyre janë socialdemokratë dhe tre janë të gjelbër. Në të djathtë të spektrit politik, Partia Radikale-Liberale ka tre anëtarë të tillë. Dhe, pavarësisht sulmeve ndaj shtetësisë së dyfishtë, Partia Popullore ka gjithashtu tre.

 

---