Lajme

A e dini kur ishte ‘fake news’ i parë?

Operacioni synonte t’i atribuonte qeverisë amerikane lindjen dhe përhapjen e virusit AIDS

Që nga ditët e ‘Protokolleve të Sages të Sionit’, dezinformimi ka qenë një nga specialitetet e shërbimeve sekrete ruse. Broshura antisemite u fabrikua në tryezë në fillim të shekullit XX nga agjentët caristë për të përhapur urrejtje kundër hebrenjve.

Në kohën Sovjetike, një nga rastet më interesante, gjithashtu për shkak të karakteristikave të tij parashikuese, është i ashtuquajturi Operacion ‘Infeksion’, i cili u pranua nga udhëheqësi i KGB Eugeny Primakov në 1992, gjatë periudhës të transparencës Jeltsinian, transmeton SCAN, përcjell albinfo.ch.

Operacioni synonte t’i atribuonte qeverisë amerikane lindjen dhe përhapjen e virusit AIDS. Një nga mjetet kryesore të përdorura ishte gazeta indiane ‘Patriot’, e themeluar dhe financuar nga Rusët që nga vitet 1960. Në 1983 gazeta botoi moskokëçarjen, që i atribuohet një shkencëtari amerikan, i cili fliste për një seri eksperimentesh që dolën nga kontrolli në qendrën kërkimore Fort Detrick, Maryland.

Disa kohë më vonë KGB kërkoi bashkëpunimin e Stasi gjerman dhe shërbimeve sekrete bullgare për të përhapur lajmet e rreme, sipas teknikës së shpërndarjes.

‘Ne po kryejmë një sërë masash aktive të lidhura me shfaqjen e AIDS, qëllimi është të krijojmë një mendim të favorshëm ndaj nesh duke demonstruar se sëmundja është rezultat i eksperimenteve sekrete të kryera nga shërbimet e sigurisë amerikane dhe Pentagoni’, u shkruan spiunëve sovjetikë kolegëve të tyre Bullgarë, duke cituar raportet e shtypit që u shfaqën.

Për ta bërë gënjeshtrën më të besueshme, Stasi përdori një raport të shkruar nga një biolog gjerman, Jacob Segal, i cili u shpërnda gjatë një samiti të vendeve jo-drejtuese dhe në rrethana të tjera zyrtare dhe që ndihmoi për t’i dhënë fushatës një lustër të shkencës. As Interneti dhe as termi ‘lajme të rreme’ ende nuk ekzistonin, por metodat dhe dinamikat nuk ishin aq të ndryshme nga ato të sotmet.