Archives

Shqipëri: Mbi 112 mijë nxënës më pak në një dekadë

Posted on by albinfo.ch

Arsimi parauniversitar në Shqipëri po përballet me tkurrje të ndjeshme të numrit të nxënësve. Sipas të dhënave të INSTAT, nga viti 2015 deri më 2025, në bankat e shkollave janë ulur mbi 112 mijë nxënës më pak, që përbën një rënie prej 31%, përcjell albinfo.ch.

Shkaqet kryesore lidhen me uljen e lindshmërisë dhe emigracionin masiv të familjeve. Fenomeni është përkeqësuar pas pandemisë, duke prekur pothuajse të gjitha nivelet e arsimit.

Kopshte: ulje me 8% nga 2020 në 2025

Shkolla fillore (klasat 1-4): rënie me 14%

Cikli i lartë i arsimit bazë (klasat 5-9): rënie me 11%

Arsimi i mesëm: rënie me 17% (gimnazet -19%, arsimi profesional -11%)

Viti i ri shkollor 2025-2026 nis sot me rreth 345 mijë nxënës dhe 31 mijë mësues. Ministria e Arsimit njoftoi se 236 mijë nxënës do të përfitojnë tekste falas, ndërsa janë hapur 30 shkolla të reja apo të rehabilituara, si dhe mbi 300 laboratorë SMART e terrene sportive.

Megjithatë, statistikat tregojnë qartë një tranzicion të fortë demografik: në fillim të viteve ’90 një grua shqiptare sillte mesatarisht mbi 3 fëmijë, ndërsa sot ky tregues ka zbritur nën 1.5 fëmijë për grua.

Vetëm 10,000 bileta të shitura – ekipi kombëtar përballet me një stadium të zbrazët

Posted on by BR

Urgjenca është në fakt aty. Federata Zvicerane e Futbollit (SVF) deri më tani ka shitur vetëm rreth 10,000 bileta për ndeshjen e dytë kualifikuese të Kupës së Botës në Bazel midis Zvicrës dhe Sllovenisë, shkruajnë mediat zvicerane, përcjell albinfo.ch.

Ndeshja hapëse e fushatës së Kupës së Botës kundër Kosovës (4-0) në St. Jakob-Park u shit me pothuajse 34,000 spektatorë.

Megjithatë, mbi gjysma e stadiumit ishte e mbushur me kosovarë.

Shumë arsyetohen se është ditë e hënë.

Zvicra-Sllovenia përballen në ndeshjen e dytë kualifikuese.

Zvicra fitoi ndaj Kosovës, ndërsa Sllovenia barazoi 2:2 me Suedinë.

Shqipëri: Nesër fillon viti i ri shkollor

Posted on by BR

Nesër nis viti i ri shkollor në të gjithë Shqipërinë, ku rreth 345 mijë nxënës do të ulen në bankat e shkollës

Përmes një postimi në rrjetet sociale, Ministria e Arsimit e Shqipërisë njoftoi se në total janë 31 mijë mësues, ndërsa këtë vit është përforcuar mbështetja për nxënësit me aftësi të kufizuara.

Konkretisht janë 2,260 mësues ndihmës, një rritje prej 150 më shumë se në vitin 2024, transmeton albinfo.ch.

Transporti falas do të ofrohet për 38 mijë nxënës dhe 12 mijë mësues. Po ashtu, janë të disponueshme 3,500 bursa për nxënësit që kanë nevojë për mbështetje financiare.

Librat janë shpërndarë falas për të vegjlit që i rikthehen shkollës. Ashtu si në të gjithë vendin, edhe në Elbasan u bë shpërndarja e librave për fëmijët në çdo shkollë.

Diku të mirëmbajtura e diku më pak, prindërit në masë kanë nxituar të përfitojnë nga kjo lehtësi e ofruar, por ndërkohë, sipas buxheteve, ndajnë mendime të ndryshme mbi koston e materialeve të tjera shkollore.

Ndërkohë, në Korçë viti i ri shkollor nis me një rënie të ndjeshme të numrit të nxënësve. Krahasuar me një vit më parë, janë 3 726 më pak, duke e ulur shifrën nga 21 080 në 17 354 nxënës.

Kjo situatë ka bërë që në qytetin e Korçës disa shkolla të bashkohen, ndërsa dhjetëra klasa të para nuk janë hapur pasi nuk kanë pasur regjistrime. Sipas nënkryetarit të sindikatës së mësuesve në Korçë, reduktimi me gati një të katërtën e nxënësve është një tregues alarmant që kërkon ndërhyrje emergjente në sistemin arsimor.

Ulja e numrit të nxënësve reflektohet edhe tek mësuesit, të cilët mbeten pa ngarkesë mësimore. Një pjesë e tyre pritet të kalojë si mësues ndihmës ose të angazhohet në programe pas shkollore.

Përballja me Suedinë, Dardanët nuk dorëzohen

Posted on by BR

Kosova e ka zhvilluar sonte stërvitjen e fundit para ndeshjes së nesërme ndaj Suedisë, që do të luhet në stadiumin “Fadil Vokrri”, me fillim nga ora 20:45, në kuadër të kualifikimeve për Kampionatin Botëror 2026.

Në këtë seancë stërvitore, përzgjedhësi Franco Foda ka punuar në detajet e fundit taktike, me qëllim që të shmangen gabimet e evidentuara në ndeshjen e së premtes kundër Zvicrës në Bazel.

Përveç kapitenit Amir Rrahmani, i cili është liruar nga grumbullimi për shkak të lëndimit, të gjithë lojtarët tjerë janë të gatshëm për sfidën e nesërme dhe optimistë se përkundër kundërshtarit tejet cilësor, do të arrijnë të tregojnë paraqitje krejtësisht tjetër nga mbrëmja e Bazelit.

Para stërvitjes, përzgjedhësi Franco Foda dhe mbrojtësi Mërgim Vojvoda dolën në konferencë për media, ku folën për përgatitjet dhe pritjet nga kjo ndeshje, njofton FFK, transmeton albinfo.ch.

Përzgjedhësi i Dardanëve u shpreh optimist se skuadra do të ketë paraqitje më të mirë se ndaj Zvicrës.

“Ishim të vetëdijshëm që Zvicra ka ekip shumë të fortë dhe në atë ndeshje nuk arritëm ta zbatojmë lojën tonë. Gabimet i kemi analizuar me detaje dhe jemi përgatitur që të shfaqemi shumë më ndryshe ndaj Suedisë. Nesër jemi në shtëpi dhe dëshirojmë t’i kënaqim tifozët tanë ‘Dardanët’, siç kemi bërë edhe më parë”, u shpreh Foda.

Ai pranoi se mungesa e kapitenit Rrahmani është e madhe për ekipin, por theksoi se beson tek mbrojtësit e tjerë që ka në dispozicion. “Rrahmani është lider i vërtetë dhe do të na mungojë, por kemi alternativa të tjera për ta zëvendësuar”, theksoi ai.

Sa i përket kundërshtarit, trajneri gjerman vlerësoi kualitetin e lartë që ka Suedia. “Ka lojtarë shumë cilësorë, sidomos në sulm dhe është favorite në këtë përballje. Megjithatë, ne do të bëjmë çmos që ta fitojmë këtë ndeshje”, shtoi ai.

Në anën tjetër, mbrojtësi i Kosovës, Mërgim Vojvoda, tha se humbja nga Zvicra tashmë i takon së kaluarës.

“Ajo që ka ndodhur në Bazel është e kaluar. Nesër na pret ndeshje e re dhe duhet të japim maksimumin për të marrë pikët e plota. Për ta fituar ndeshjen duhet të tregojmë në fushë se jemi më të uritur se Suedia, ky është çelësi”, theksoi Vojvoda.

Ai shtoi se Kombëtarja ende ka gjasa reale për t’u përfshirë në garë për kualifikim. “Kemi humbur vetëm tri pikë, jo më shumë. Derisa ekzistojnë gjasat, duhet të luftojmë për synimet tona dhe të besojmë”, përfundoi Vojvoda.

Kuqezinjtë U21 të gatshëm për miqësoren ndaj Zvicrës

Posted on by BR

Kombëtarja shqiptare U-21 mbërriti mesditën e sotme në Aarau të Zvicrës, për miqësoren e dytë të këtij muaji ndaj përfaqësueses helvete.

Drejt Zvicrës, nën drejtimin e Alban Bushit, ekipi ka udhëtuar i plotë.

Në një prononcim për fshf.org, trajneri i ekipit kuqezi komentoi ndeshjen ndaj Gjermanisë dhe tregoi se çfarë loje do të presim nga skuadra në ndeshjen e nesërme, transmeton albinfo.ch.

“Ndeshja me Gjermaninë ishte një test i vështirë dhe real për ekipin tonë. Mendoj se ishte ndeshje shumë e luftuar sidomos pjesa e parë, duke pasur parasysh që kundërshtari është një nga më të mirët në botë. Mendoj që diferenca u bë në pjesën e dytë, ku ekipi gjerman bëri 10 ndërrime. Aty pësuam dy gola nga gabime individuale, që nuk duhet t’i pësonim. Ne jemi një ekip modest, duke u zhvilluar dhe përmirësuar gjatë gjithë kohës. Kur luan me këtë lloj intensiteti kaq të lartë si ekipi gjerman, të vënë ata në vështirësi të gabosh. Jam shumë i sigurt që në të ardhmen ose në Euro 2027, po të ndeshemi sërish me këtë Gjermani, nuk do të kemi këtë lloj rezultati. Kam besim te ky grup që do të zhvillohet dhe do të rritet shumë.

Ndeshja kundër Zvicrës? – Është po i njëjti nivel kundërshtarësh. Është një ekip që ne e kemi mundur para një viti. Mendoj se ekipi është më i konsoliduar tani. Kemi luajtur para tre ditësh, nuk jemi në gjendjen më të mirë, por edhe këtë do ta bëjmë po aq mirë sa ndaj Gjermanisë, duke bërë edhe 4-5 ndërrime në formacionin bazë sepse kemi nevojë për rrotacion dhe rikuperim e forca të reja. Mendoj se do të jetë një test po aq real sa ai ndaj Gjermanisë. Mendoj se ne kemi krijuar një identitet si ekip, që mbrohemi në bllok të mesëm ose të ulët shumë fort dhe kundërsulmojmë shumë shpejt. Duhet të jemi më shumë ndëshkues me kundërshtarin në ato mundësi që na jepen”.

Shqipëria do të luajë nesër kundër Zvicrës. Takimi do të zhvillohet në Aarau, në ora 18:30.

Vajza me prejardhje nga Kosova shpallet Mis Finlanda 2025

Posted on by BR

Vajza me prejardhje shqiptare Sarah Dzafce është shpallur Miss Finlanda 2025.

Dzafce ia atribuoi fitoren e saj mbështetjes së fortë familjare. Me një baba nga Kosova dhe një nënë nga Finlanda, ajo tha se trashëgimia e saj e përzier e ka bërë më të lehtë lidhjen me njerëz nga prejardhje të ndryshme.

Përcjellsja e parë ishte Tara Lehtonen, ndërsa Julianna Kauhaniemi zuri vendin e dytë.

Konkursi u zhvillua në arenën Hype në Espoo të shtunën, transmeton albinfo.ch.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Miss Universe (@missuniverse)

Finlanda ka një histori të gjatë të konkurseve të bukurisë. Konkurset e arkivuara nga viti 1933 deri në vitin 1978 janë të disponueshme në shërbimin e transmetimit Areena të Yle.

https://www.instagram.com/p/DOTF7obDSnj/?utm_source=ig_embed&ig_rid=a555aa38-3b50-47f1-af00-ba25f1a83d50

 

 

Kosova pa kapitenin kundër Suedisë

Posted on by BR

Kapiteni i Kosovës, Amir Rrahmani, nuk do të jetë në dispozicion për ndeshjen e radhës kundër Suedisë, që zhvillohet, të hënën, në stadiumin “Fadil Vokrri”, në kuadër të kualifikimeve për Kampionatin Botëror 2026.

Përkundër dëshirës së madhe për të qenë në fushë, pas ekzaminimeve të detajuara mjekësore është konstatuar se Rrahmani e ka të pamundur të paraqitet në këtë ndeshje për shkak të lëndimit të pësuar në ndeshjen e së premtes kundër Zvicrës në Bazel, njofton FFK, transmeton albinfo.ch.

Si rrjedhojë, kapiteni është liruar nga grumbullimi me ekipin kombëtar për t’u kthyer në klubin e tij, ku do të vazhdojë trajtimin mjekësor me qëllim që të rikuperohet sa më shpejt dhe të rikthehet në fushë, për të qenë gati më pas edhe për ndeshjet e muajit tetor me fanellën dardane kundër Sllovenisë dhe Suedisë.

Aldi dhe Lidl po bëhen më të lirë, ndërsa Migros dhe Coop po përshtaten

Posted on by BR

Në numrin që aktualisht është në kioska, revista krahasoi çmimet e 100 artikujve të përditshëm, duke u përqendruar gjithmonë në produktin më pak të shtrenjtë.

Kostoja më e ulët e përgjithshme u gjet te Aldi (230.94 franga) dhe Lidl (232.83 franga), me Migros (243.54 franga) dhe Coop (250.70 franga) që vinin pas. Në terma konkretë, Coop ishte afërsisht 9% më i shtrenjtë se Aldi, transmeton albinfo.ch.

Rreth gjysma e artikujve nga katër shitësit me pakicë kishin çmime pothuajse identike, duke treguar se Migros dhe Coop kishin rregulluar linjat e tyre me çmime më të ulëta. Megjithatë, u gjetën dallime në fruta dhe perime: në këto zona, dyqanet me zbritje rezultuan më të përballueshme, veçanërisht për produktet organike. E njëjta gjë vlente edhe për ëmbëlsirat. Aldi dhe Coop kishin çmime pothuajse identike: e vetmja ndryshim ishte për kapsulat e kafesë të pajtueshme me Nespresso, të cilat te Aldi kushtonin rreth 2 franga më pak se te Lidl për një pako me 20.

Aty ku dyqanet Migros dhe Coop nuk kishin paketat e dëshiruara të produkteve ose madje mungonin plotësisht linjat M-Budget dhe Prix Garantie, çmimet ishin vazhdimisht më të larta, duke i detyruar klientët të blinin produkte më të shtrenjta. K-Tipp pretendon se ka gjetur më shumë artikuj M-Budget dhe Prix Garantie sesa në testet e mëparshme të ngjashme. “Megjithatë, linjat e buxhetit ishin pjesërisht të fshehura mirë në raftet e poshtme”, shkruan gazetarët. Gjigantët e shitjes me pakicë monitorojnë çmimet e konkurrentëve të tyre dhe reagojnë shpejt. Për shembull, pas hetimit të K-Tipp, Aldi uli çmimin e sprejit me krem ​​dhe tabletave për lavastovilje në të njëjtin nivel me konkurrentët e saj. Menjëherë pas kësaj, Lidl uli gjithashtu disa çmime, të tilla si atë të filetos së salmonit dhe bananeve.

Sindikatat zvicerane kërkojnë paga më të larta

Posted on by BR

Sindikatat po bëjnë thirrje për paga më të larta.

Edhe pse produktiviteti është rritur me 11% gjatë dekadës së fundit, pagat reale kanë ngecur, duke i lënë punëtorët me pak ose aspak rritje të fuqisë blerëse që nga viti 2015, transmeton albinfo.ch.

Sindikatat argumentojnë se buxhetet familjare janë të tendosura më tej nga rritja e primeve të sigurimeve shëndetësore dhe qirave, pavarësisht inflacionit në rënie.

Punëdhënësit, thonë ata, mund të përballojnë rritjen e pagave.

Sipas federatës, shumica e bizneseve mbeten të forta, me vetëm një pjesë të vogël të fuqisë punëtore të prekur nga tarifat amerikane të futura nën Donald Trump ose nga franga e fortë zvicerane.

Baidu zgjedh Zvicrën për të pilotuar robotaxi-n e saj

Posted on by BR

Robotaxi-t janë të zakonshme në pjesën më të madhe të SHBA-së dhe Kinës. Waymo, një pionier i taksive autonome, operon në Phoenix, San Francisco, Los Angeles, Silicon Valley, Austin dhe Atlanta, me plane për t’u zgjeruar më tej.

Në Kinë, shërbimet robotaxi janë të përhapura në qytete të mëdha si Guangzhou, Shenzhen, Shangai dhe Pekini. Progresi në Evropë ka qenë relativisht i ngadaltë, megjithatë, kjo mund të jetë gati të ndryshojë.

Ekonomia e taksive autonome është më bindëse sesa ajo e makinave private. Taksitë konvencionale duhet të sjellin me vete një person shtesë – shoferin – koha e të cilit duhet të paguhet. Një makinë familjare mund të shërbejë edhe si taksi, me pronarin e saj të detyruar të vihet në shërbim. Por kur shoferi po shkon diku gjithsesi, ai nuk vepron vetëm si shofer. Pra, ka kuptim që robotaksia është në ballë të automjeteve autonome, transmeton albinfo.ch.

Në korrik 2025, Baidu, ofruesi më i madh i kërkimit në internet në Kinë, njoftoi se po zgjeron ambiciet e saj për drejtim autonom në Evropë, raportoi S-GE, një organizatë zvicerane e tregtisë së jashtme. Firma ka krijuar një qendër evropiane në Cyrih dhe ka regjistruar një kompani në Zvicër në mesin e vitit 2025, një veprim i lavdëruar nga Kantoni i Cyrihut si një nxitje për reputacionin e rajonit si një qendër inovacioni.

Shërbimi i taksive autonome i kompanisë, Apollo Go, tashmë transporton pasagjerë në më shumë se dhjetë qytete kineze, duke ofruar mbi 1.1 milion udhëtime vetëm në tremujorin e fundit të vitit 2024, sipas FT.

Në Zvicër, Baidu synon të fillojë provat para fundit të vitit 2025, duke synuar lançimin operativ vitin pasardhës. Zbatimi do të fillojë në mënyrë konservative: testet do të punësojnë shoferë sigurie, me vendosjen komerciale të planifikuar për vitin 2026.

Në vend që të përpiqet të lundrojë në qendrën e mbushur me njerëz të qytetit të Cyrihut, Apollo Go do të shërbejë zona rurale dhe periferike, ku transporti publik është më i çrregullt. Raportet sugjerojnë se PostAuto, dega e autobusëve të Postës Zvicerane, mund të jetë partnere në projekt, por kompania ka mohuar çdo marrëveshje detyruese, sipas Reuters.

Përhapja evropiane e Baidu-s përkon me një konkurrencë më të gjerë midis pionierëve kinezë të robotaxi-ve. WeRide dhe Pony.ai kanë sinjalizuar interes në Evropë, me WeRide-in që tashmë po piloton në aeroportin e Cyrihut. Për të dalluar veten, Baidu po shfrytëzon shkallën e Apollo Go në vend dhe po kërkon partneritete jashtë vendit; më herët në vitin 2025, ajo arriti një marrëveshje me Uber për të eksploruar vendosjen e robotaxi-ve në tregje të zgjedhura ndërkombëtare.

Zvicra bëhet kështu si një vend testimi ashtu edhe një vitrinë për flotën autonome të Baidu-s. Nëse Apollo Go arrin të lundrojë në rrugët alpine të vendit dhe në terrenin kompleks rregullator, kjo mund të përshpejtojë miratimin evropian të robotaxi-ve.

Sfida tjetër mund të jetë sigurimi që këto kompani të mëdha të mos formojnë monopole natyrore në ndonjë rajon të veçantë.

Cyrihu do të ndalojë mësimin e frëngjishtes në shkollat fillore

Posted on by BR

Cyrihu është kantoni i fundit zviceran gjermanishtfolës që vë në pikëpyetje politikën e Zvicrës për mësimdhënien e frëngjishtes që nga vitet e para të shkollës.

Këtë javë, këshilli i saj kantonal votoi për të hequr mësimet e hershme të frëngjishtes, duke u bashkuar me Appenzell Ausserrhoden, i cili mori një vendim të ngjashëm më parë këtë vit.

Propozimet për të shtyrë mësimin e frëngjishtes deri në shkollën e mesme janë në diskutim në kantone të tjera gjermanishtfolëse, duke përfshirë St Gallen, Thurgau dhe madje edhe Bernën dygjuhëshe, raportoi SRF, transmeton albinfo.ch.

Zvicra ka tre gjuhë kryesore kombëtare: gjermanishten, frëngjishten dhe italishten. Mësimi i gjuhëve kombëtare në shkollë shihet nga shumë njerëz si pjesë e ngjitësit politik dhe kulturor që bashkon kombin shumëgjuhësh. Megjithatë, vetëm një pakicë flet rrjedhshëm më shumë se një gjuhë kombëtare. Gjithnjë e më shumë, të rinjtë po përqendrohen në anglisht si gjuhë të dytë në vend të një gjuhe tjetër zvicerane.

Qeveria e Cyrihut kishte argumentuar për ruajtjen e status quo-së. Silvia Steiner, drejtoresha e arsimit, paralajmëroi se braktisja e frëngjishtes në moshë të re do të përbënte lojë me zjarrin. Vendimi i kësaj jave do ta shtyjë Cyrihun më tej nga ndjekja e HarmoS, një marrëveshje midis kantoneve zvicerane e hartuar për të harmonizuar aspektet kryesore të sistemit shkollor të fragmentuar të vendit, diçka që synon ta bëjë më të lehtë për nxënësit të lëvizin në kantone. Cyrihu pranoi të regjistrohej në HarmoS në vitin 2006. Por në një referendum kantonal të vitit 2009, votuesit refuzuan ratifikimin, kështu që Cyrihu nuk u bashkua kurrë në të vërtetë. Pavarësisht kësaj, kantoni shpesh është përafruar me disa nga standardet e tij.

Vendimi i fundit bie ndesh edhe me politikën federale. Elisabeth Baume-Schneider, një ministre kabineti nga Jura, një kanton frëngjishtfolës, ka mbrojtur vazhdimisht frëngjishten e hershme, duke theksuar se diversiteti gjuhësor është qendror për identitetin e vendit. Nuk mund të festosh unitetin e Zvicrës më 1 gusht dhe pastaj të neglizhosh mjetet e të kuptuarit të njëri-tjetrit, tha ajo.

Zvicra frëngjishtfolëse e sheh vendimin si një përbuzje. Shumë janë veçanërisht të irrituar që Cyrihu planifikon të mbajë anglishten e hershme, ndërsa të heqë dorë nga frëngjishtja e hershme. Megjithatë, pak janë të befasuar. Në Zvicrën frëngjishtfolëse, gjermanishtja është e vendosur fort që nga shkolla fillore e tutje, megjithëse rezultatet janë të përziera – pak veta bëhen rrjedhshëm sepse shumë nuk përfundojnë kurrë duke përdorur atë që kanë mësuar në shkollë. Megjithatë, ekziston një marrëveshje e gjerë se ekspozimi i fëmijëve ndaj një gjuhe të dytë kombëtare herët është thelbësor nëse shumëgjuhësia zvicerane do të vazhdojë.

Shëndeti zviceran në rënie, me gjumin e dobët si problem kryesor

Posted on by BR

Më pak zviceranë tani thonë se janë në shëndet të mirë. Vetëm një në dhjetë e përshkruan veten si shumë të shëndetshëm, nga një në pesë, kur siguruesi CSS filloi të anketonte mirëqenien në vitin 2020.

Rënia është më e ndjeshme tek të rinjtë. Pothuajse gjysma e atyre të moshës 18 deri në 35 vjeç raportojnë gjumë të dobët, së bashku me lodhjen, vetminë dhe shqetësimin psikologjik, transmeton albinfo.ch.

Edicioni i këtij viti i anketës shëndetësore CSS, i kryer nga firma kërkimore Sotomo midis 2,807 të anketuarve në të gjithë vendin, shqyrtoi gjumin në detaje. Vetëm një në pesë thanë se nuk kishin pasur probleme të përsëritura me gjumin gjatë vitit të kaluar. Ndër të rriturit më të rinj, shtatë në dhjetë shpesh ndiheshin të lodhur nga mungesa e pushimit; gati gjysma raportuan vështirësi në përqendrim dhe mbi një e treta ndiheshin më pak të motivuar shoqërisht ose profesionalisht. Stresi, përdorimi i ekranit dhe shëndeti i brishtë mendor kontribuojnë të gjitha. Rreth 42% e të rriturve të rinj e vlerësuan gjendjen e tyre psikologjike si të mirë ose të dobët – më e larta nga çdo grupmoshë.

Vetmia, gjithashtu, është e përhapur. Tre në dhjetë nën 36 vjeç thanë se kohët e fundit ishin ndjerë të vetmuar, krahasuar me një në tetë të moshuar. Presionet e performancës së vazhdueshme i shtojnë barrës. Afërsisht gjysma e të gjithë të anketuarve – dhe gati 80% e të rinjve – ndihen të shtyrë të jenë përgjithmonë të shëndetshëm dhe produktivë. Mjetet dixhitale, nga aplikacionet e fitnesit deri te gjurmuesit e veshur, mund të inkurajojnë zakone më të mira, por ato gjithashtu intensifikojnë ndjenjën e të qenit nën vëzhgim.

Edicioni i këtij viti i anketës shëndetësore CSS, i kryer nga firma kërkimore Sotomo midis 2,807 të anketuarve në të gjithë vendin, shqyrtoi gjumin në detaje. Vetëm një në pesë thanë se nuk kishin pasur probleme të përsëritura me gjumin gjatë vitit të kaluar. Ndër të rriturit më të rinj, shtatë në dhjetë shpesh ndiheshin të lodhur nga mungesa e pushimit; gati gjysma raportuan vështirësi në përqendrim dhe mbi një e treta ndiheshin më pak të motivuar shoqërisht ose profesionalisht. Stresi, përdorimi i ekranit dhe shëndeti i brishtë mendor kontribuojnë të gjitha. Rreth 42% e të rriturve të rinj e vlerësuan gjendjen e tyre psikologjike si të mirë ose të dobët – më e larta nga çdo grupmoshë, transmeton tutje albinfo.ch.

Vetmia, gjithashtu, është e përhapur. Tre në dhjetë nën 36 vjeç thanë se kohët e fundit ishin ndjerë të vetmuar, krahasuar me një në tetë të moshuar. Presionet e performancës së vazhdueshme i shtojnë barrës. Afërsisht gjysma e të gjithë të anketuarve – dhe gati 80% e të rinjve – ndihen të shtyrë të jenë përgjithmonë të shëndetshëm dhe produktivë. Mjetet dixhitale, nga aplikacionet e fitnesit deri te gjurmuesit e veshur, mund të inkurajojnë zakone më të mira, por ato gjithashtu intensifikojnë ndjenjën e të qenit nën vëzhgim.

Kur donacionet dhe grantet zëvendësojnë buxhetin komunal

Posted on by BR

Ku shkon buxheti i komunës?

Është interesant fakti që të çon drejt një mëdyshjeje se për çfarë dhe si shfrytëzohet buxheti komunal, kur kemi parasysh se pothuajse të gjitha projektet e hapura apo të nënshkruara për t’u realizuar, vazhdimisht proklamohen si të financuara nga qeveria, grantet qeveritare, Bashkimi Evropian, fondet amerikane, shoqata bamirëse nga Katari, Kuvajti, organizata që ndihmojnë skamnorët, shoqata nga Turqia, Zvicra, Austria, Norvegjia, Amerika e shumë të tjera.

Një çerdhe e financoi një shoqatë, një shkollë e ndihmon qeveria në ndërtim, një shtëpi pleqsh po e ndërton një organizatë bamirëse, një memorandum për punonjësit shëndetësorë financohet nga një organizatë tjetër, ujërat e zeza i mbulon një shtet i huaj, kolektorët i realizojnë donacionet e radhës… dhe kështu me radhë.

Këtu lind pyetja e natyrshme: çfarë bëhet me buxhetin e komunës? Si është e mundur që pothuajse të gjitha projektet të jenë pjesë e subvencioneve, donacioneve apo investimeve të jashtme, e asnjë të mos proklamohet si komunale?

Projekte që kurrë nuk finalizohen

Nis një projekt, jemi drejt finalizimit. Nis një tjetër jemi drejt finalizimit. Nuk ka mjete, nuk ka kaluar buxheti, kjo ishte pengesë. Kjo është pengesa më e madhe, nuk është kompetencë e komunës, është në dikasterin e qeverisë, dhe në fund të ditës pse kjo duhet të jetë problem i qytetarëve?

Qytetarët kanë dhënë verdiktin e tyre, ata kanë zgjedhur kënd ti përfaqësojë dhe si ti përfaqësojë!?

Katër vite nuk janë pak. Së paku 30% e premtimeve duhej të ishin realizuar, jo që të mos përfundojë as edhe një projekt tërësisht komunal.

Do të ishte më e drejtë dhe më e dobishme që fillimisht të investohet me burime vetanake, e vetëm pastaj të vlerësohen si shtesë investimet e jashtme, donacionet dhe subvencionet. Nuk mund të quhet përparim fakti që në vazhdimësi, deri në vetëkënaqësi, paraqiten si arritje investimet e të tjerëve.

Përkundrazi, kjo formë tregon paaftësi qeverisëse dhe mungesë profesionalizmi në të gjitha sferat.

Në këtë mënyrë, komuna është shndërrohet në një lloj “vakëfi”, dhe një qytet ku zhvillohet mbi “lëmoshat” e të tjerëve. Ku dashamirët e jashtëm kontribuojnë me zemërgjerësi, ndërsa vetë ajo duket se nuk ka rol real në zhvillimin e saj.

Komuna është institucion i qytetarëve, që duhet të përdorë burimet e veta për të ndërtuar shkolla, rrugë, shërbime dhe të ardhme.

Çdo gjë tjetër është mashtrim politik dhe abuzim me besimin e qytetarëve, dhe si e tillë nëse nuk arrihen të realizohen objektivat e qeverisjes komunale, qytetarët duhet të jenë të vetëdijshëm në ndryshim.

Kjo tashmë po dëshmohet me rastin e komunës së Gjilanit se, mungesa e profesionistëve dhe studimi i fizibilitetit, si për projektet e mëdha ashtu edhe për ato të vogla, ka hendikepuar rëndë komunën. Si pasojë, ajo konsiderohet ndër komunat më të pazhvilluara në katër vitet e fundit dhe me performancën qeverisëse më të ulët krahasuar me komunat e tjera.

Përtej kësaj, qytetarët tani më e kanë të qartë se ndryshimi në komunën e Gjilanit duhet të vjen, dhe kjo nuk do shumë hamendje!

albinfo.ch

Zgjedhjet e 12 tetorit: Sot fillon regjistrimi i votuesve me nevoja të veçanta

Posted on by albinfo.ch

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka njoftuar se ka filluar periudha për regjistrimin e votuesve me nevoja të veçanta për votim në zgjedhjet lokale për kryetarë të komunave dhe për Kuvende Komunale, të cilat do të mbahen më 12 tetor 2025.

Siç bëhet e ditur në një komunikatë për media, për të mundësuar votimin e personave të regjistruar si votues me nevoja të veçanta, KQZ do të angazhojë ekipet mobile në çdo komunë të Republikës së Kosovës, në ditën e zgjedhjeve, më 12 tetor 2025.

Procesi i regjistrimit dhe evidentimit ka filluar për votuesit me nevoja dhe rrethana të veçanta, ndërkaq për votuesit me lëvizje të kufizuar në institucione do të fillojë më 15 shtator.

Regjistrimi i këtyre votuesve mund të bëhet përmes platformës elektronike https://vpnv.kqz-ks.org ose fizikisht në Komisionin Komunal të Zgjedhjeve në komunën ku është votuesi.

Banori i Aargaut humbet tetë dele – dyshohet për vjedhje

Posted on by albinfo.ch

Tetë dele duket se u vodhën nga një kullotë në Rupperswil, Aargau, gjatë natës së të shtunës. Vlera e kafshëve vlerësohet në disa mijëra franga. Pronari ka ngritur një padi penale, transmeton albinfo.ch.

Siç njoftoi policia kantonale e Aargaut të dielën, rrethanat e sakta të humbjes janë ende të paqarta. Hetimet zbuluan se as gardhi që rrethonte kullotën nuk ishte dëmtuar dhe as energjia elektrike e gardhit përreth kullotës nuk ishte shkëputur, shkruan sda.ch.

I kontaktuar nga mediat, zëdhënësi i policisë Adrian Bieri tha se kishte më shumë se tetë dele në kullotë. Pronari dyshon për vjedhje dhe asnjë dele e arratisur nuk është raportuar deei më tani në polici.

Kullota ndodhet pranë fabrikës së sheqerit Rupperswil.

Akuza kundër shefit të Nestlé-s pas shkarkimit të CEO-s, Freixe

Posted on by albinfo.ch

Sipas “NZZ am Sonntag”, Presidenti i Nestlé-së, Paul Bulcke, mund të mos ketë reaguar sa duhet shpejt në lidhje me marrëdhënien sekrete të CEO-së Laurent Freixe me një vartëse femër të tij. Kjo marrëdhënie i ka kushtuar Freixe-it me shkarkim të menjëhershëm nga puna dhe ka bërë bujë të madhe në mediat e këtushme, transmeton albinfo.ch.

Burime të brendshme thanë se Bulcke mund të kishte reaguar ndaj shenjave paralajmëruese më herët, pasi Freixe kishte fshehur më parë një marrëdhënie të brendshme. Kjo marrëdhënie çoi në martesën e tij aktuale.

Prandaj, bordi i drejtorëve duhet ta pranojë akuzën se nuk i ka marrë mjaftueshëm seriozisht informacionet e brendshme, tha një ekspert i qeverisjes korporative.

Ndërsa një hetim i brendshëm u nis në maj, një hetim i tillë është një “mision vetëvrasës” për një CEO, sipas ekspertit. Freixe nuk pranoi të komentonte për gazetën, por deklaroi: “Nuk është koha e duhur për komente, por do të vijë.”

Nestle është kompania më e madhe zvicerane në pergjithësi dhe njëra ndër më të mëdhatë në botë, në industrinë e ushqimit.

Rritet interesimi i diasporës për zgjedhjet lokale, por jo sa për ato parlamentare

Posted on by albinfo.ch

Për zgjedhjet lokale të ardhshme në Kosovë, është vërejtur një rritje e interesimit të diasporës për t’u regjistruar si votues me postë. Megjithatë, ky interesim mbetet më i ulët krahasuar me zgjedhjet parlamentare, shkruan albinfo.ch

Sipas të dhënave zyrtare, Suhareka kryeson listën e komunave me numrin më të madh të qytetarëve të regjistruar nga diaspora për të votuar me postë. Pas saj vijnë Gjakova dhe Dragashi.

Këto të dhëna shfaqen përmes një harte interaktive të Radio Evropa e Lirë, ku qytetarët mund të klikojnë për të parë detaje të plota për secilën komunë.

Gati gjysma e të gjithë votuesve të regjistruar për të votuar nga jashtë Kosovës vijnë nga Gjermania.

Lexoni po ashtu:

11 mijë të regjistruar nga Zvicra për të votuar në zgjedhjet lokale në Kosovë

Aksidenti me teleferik në Lisbonë: Ishte këputur kablloja

Posted on by albinfo.ch

Tri ditë pas aksidentit të rëndë të teleferikut në Lisbonë, një komision hetimor qeveritar ka paraqitur një raport fillestar, paraprak mbi shkakun.

Gjatë ekzaminimit në vend të rrënojave, u përcaktua menjëherë se kablli që lidhte dy vagonët ishte liruar. Se si mund të kishte ndodhur kjo mbetet për t’u përcaktuar, transmeton albinfo.ch.

Arsyeja pse frenat nuk arritën ta ndalonin automjetin mbeti gjithashtu e paqartë në fillim, shkruan srf.ch. Një raport më i detajuar pritet pas afërsisht 45 ditësh, dhe një raport përfundimtar gjithëpërfshirës pas një viti.

Gjashtëmbëdhjetë persona, përfshirë një grua zvicerane, kanë gjetur vdekjen në aksident.

“Elevador da Glória” siç quhej ky teleferik-tramvaj është një nga monumentet e Lisbonës. I ndërtuar në Gjermani në shekullin e 19-të, ai lidh qytetin e poshtëm me lagjen e jetës së natës Bairro Alto. Rreth tre milionë njerëz udhëtojnë me këtë funikular çdo vit – turistë dhe vendas.

Fatkeqësia ndodhi të mërkurën në mbrëmje: Një nga dy vagonët u ngjit me shpejtësi në rrugën e pjerrët, u përshpejtua në mënyrë të pakontrollueshme, doli nga shinat dhe u përmbys. Në një kthesë, u përplas me fasadën e një ndërtese me një shpejtësi të vlerësuar prej 60 kilometrash në orë. E tëra çfarë mbeti nga vagoni ishte një grumbull mbeturinash.

Zvicra pret dorëzimin në kohë të avionëve F-35

Posted on by albinfo.ch

Avionët e parë luftarakë F-35 që janë porositur vite më parë janë planifikuar të dorëzohen në Zvicër në mesin e vitit 2027, sipas një zëdhënësi të Zyrës Federale të Mbrojtjes, të cilin e raportoi agjencia e lajmeve Keystone-SDA.

Megjithatë, kohët e fundit ka pasur vonesa në dorëzimet e aeroplanëve të tipit në fjalë, në vende të tjera. Zvarritjet në dorëzim vitin e kaluar ishin mesatarisht tetë muaj, sipas një raporti nga Zyra e Auditimit të Kongresit të SHBA-së, për të cilin raportoi NZZ, transmeton albinfo.ch.

Sipas këtij raporti, prodhuesi supozon se nuk do të ketë më probleme me dorëzimin nga viti 2026 e tutje. Për këtë qëllim, paketa e softuerit e planifikuar fillimisht po zvogëlohet. Kjo do të ripajiset më vonë.

Zviceranët, kundër kufizimit të shpejtësisë në 30 km/orë

Posted on by albinfo.ch

Popullsia zvicerane nuk dëshiron një kufizim të përgjithshëm të shpejtësisë prej 30 km/orë në rrugët në zonat urbane. Shumica besojnë se një kufizim i tillë i shpejtësisë ka shumë disavantazhe, siç tregon një sondazh i porositur nga TCS, transmeton albinfo.ch.

Përafërsisht dy të tretat e të anketuarve (64 për qind) kundërshtojnë futjen e përgjithshme të një kufizimi të shpejtësisë prej 30 km/orë brenda zonave të ndërtuara. Ky është rezultati i rezultateve të sondazhit, të cilat gazeta zvicerane frëngjishtfolëse e së dielës “Le Matin Dimanche” i botoi në numrin e saj të së dielës dhe të cilat Keystone-SDA arriti t’i kishte në dispozicion.

Sondazhi u krye nga instituti i kërkimit të tregut Yougov midis 1,207 personave të moshës 15 deri në 79 vjeç që jetojnë në qytete ose zona urbane, shkruan sda.ch.

Nëse do të futej një kufizim i përgjithshëm i shpejtësisë prej 30 km/orë, 61 për qind e të anketuarve kishin frikë se shumë shoferë do të shmangnin rrugët kryesore të trafikut dhe do të ngisnin në rrugët e lagjeve, përcjell albinfo.ch. Një shumicë dërrmuese gjithashtu beson se shërbimeve të emergjencës do t’u duhet më shumë kohë për të përfunduar përgjigjet e tyre ndaj emergjencave.

Granit Xhaka dhe Albian Ajeti mysafirë të veçantë në ndeshjen e FC Dardanisë

Posted on by albinfo.ch

Një ditë pas ndeshjes mes Zvicrës dhe Kosovës, e cila përfundoi me fitoren bindëse të helvetikëve 4:0, FC Dardania pati kënaqësinë të mirëpresë një mysafir të veçantë: kapitenin e kombëtares zvicerane, Granit Xhaka.

Xhaka ndoqi nga afër ndeshjen e klubit, ku në rolin e trajnerit është vëllai i tij, Taulant Xhaka. Atmosfera në stadium ishte e mrekullueshme, me shumë tifozë të pranishëm, të cilët patën mundësinë të bëjnë fotografi dhe të marrin autografe nga Graniti.

Surpriza nuk përfundoi me kaq: edhe futbollisti i FC Basel, Albian Ajeti, nderoi klubin me praninë e tij, duke u pritur me shumë dashuri dhe respekt nga të gjithë të pranishmit.

Kryesia e klubit shpreh mirënjohjen e sinqertë për Granit Xhakën dhe Albian Ajetin për kohën e tyre dhe respektin e treguar ndaj klubit dhe tifozëve tanë.

LVV propozon Albin Kurtin për mandat të ri si kryeministër të Kosovës

Posted on by albinfo.ch

Lëvizja Vetëvendosje (LVV) ka konfirmuar mbështetjen e saj për kryetarin e partisë, Albin Kurtin, duke e propozuar atë për një mandat të ri në krye të Qeverisë së Kosovës. Vendimi është marrë me votë unanime gjatë mbledhjes së 59-të të Këshillit të Përgjithshëm të subjektit politik, bëjnë të ditur mediat në Prishtinë, përcjell albinfo.ch.

Në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të mbajtura më 9 shkurt, LVV doli forca e parë politike duke fituar 48 ulëse në Kuvend, por pa arritur shumicën e nevojshme për të formuar e vetme qeverinë e re.

Ky hap i LVV-së vjen vetëm disa ditë pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, e cila vendosi një masë të përkohshme që u ndalon deputetëve të ndërmarrin veprime për krijimin e institucioneve të reja deri më 30 shtator. Ky vendim është kritikuar nga LVV, e cila ka theksuar nevojën për të mos e bllokuar procesin e formimit të qeverisë dhe për të ecur përpara me konstituimin e institucioneve.