Archives

Mediat e huaja shkruajnë për ministren e parë nga AI në Shqipëri

Posted on by BR

Shqipëria është bërë vendi i parë në botë që ka një ministre të inteligjencës artificiale — jo një ministre për inteligjencën artificiale, por një ministre virtuale të krijuar nga pikselë dhe kod dhe të mundësuar nga inteligjenca artificiale, shkruan Alice Taylor për ’’Politico’’.

“’Emri i saj është Diella, që do të thotë diell në shqip, dhe ajo do të jetë përgjegjëse për të gjitha prokurimet publike’’, tha sot kryeministri Edi Rama.

Gjatë verës, Rama mendoi se një ditë vendi mund të kishte një ministre digjitale dhe madje një kryeministër të inteligjencës artificiale, por pak veta mendonin se kjo ditë do të vinte kaq shpejt.

Në asamblenë e Partisë Socialiste në Tiranë, ku Rama njoftoi se cilët ministra do të largoheshin dhe cilët do të qëndronin për një mandat tjetër, ai prezantoi gjithashtu Diellën, anëtaren e vetme jonjerëzore të qeverisë.

“Diella është anëtarja e parë që nuk është fizikisht e pranishme, por virtualisht e krijuar nga inteligjenca artificiale”, u tha ai anëtarëve të partisë.

Rama deklaroi se vendimet për tenderët do të merreshin “nga ministritë” dhe do të vendoseshin në duart e Diellës, e cila është “shërbëtore e prokurimit publik”.

Ai tha se procesi do të jetë “hap pas hapi”, por Shqipëria do të jetë një vend ku tenderët publikë janë “100 për qind të pakorruptueshëm dhe ku çdo fond publik që kalon nëpër procedurën e tenderit është 100 për qind i lexueshëm”.

“Kjo nuk është fantastiko-shkencore, por detyra e Diellës”, theksoi kryeministri.

Diella tashmë u është prezantuar qytetarëve shqiptarë ndërsa ajo fuqizon platformën e-Albania të vendit, e cila u lejon qytetarëve të hyjnë në pothuajse të gjitha shërbimet qeveritare në mënyrë digjitale. Ajo madje ka edhe një avatar, duke u shfaqur si një grua e re e veshur me veshje tradicionale shqiptare.

Diella do të vlerësojë tenderët dhe do të ketë të drejtën të “punësojë talente këtu nga e gjithë bota”, ndërsa thyen “frikën e paragjykimeve dhe ngurtësinë e administratës”.

Shqipëria ka luftuar prej kohësh me korrupsionin, veçanërisht në administratën publike dhe në fushën e prokurimit publik.

Çështja është theksuar vazhdimisht nga Bashkimi Evropian në raportet e tij vjetore të shtetit të së drejtës. Rama fitoi një mandat të katërt historik në maj 2025, me një mundësi për t’u bashkuar me bllokun deri në vitin 2030.

Reuters

Një ministre e re në Shqipëri e ngarkuar për të trajtuar prokurimin publik do të jetë e paprekshme nga ryshfetet, kërcënimet ose përpjekjet për të fituar favore, sipas Reuters.

Kjo për shkak se Diella, siç quhet ajo, është një robot i gjeneruar nga inteligjenca artificiale.

Kryeministri Edi Rama, i cili është gati të fillojë mandatin e tij të katërt, tha sot se Diella do të menaxhojë dhe japë të gjitha tenderët publikë në të cilët qeveria kontrakton kompani private për projekte të ndryshme.

“Diella është anëtarja e parë e kabinetit që nuk është fizikisht e pranishme, por është krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale”, tha Rama gjatë një fjalimi ku zbuloi edhe kabinetin e tij të ri.

Ajo do të ndihmojë që Shqipëria të bëhet “një vend ku tenderët publikë janë 100% të lirë nga korrupsioni”.

AFP

Kryeministri shqiptar Edi Rama njoftoi sot emërimin e një ministreje të gjeneruar nga inteligjenca artificiale (IA), rasti i parë në botë, e cila do të jetë përgjegjëse për prokurimet publike.

“Emri i ministres virtuale është Diella”, tha Rama, ndërsa prezantoi qeverinë e tij të re në asamblenë e Partisë Socialiste, e cila shënoi një fitore dërrmuese në zgjedhjet parlamentare të majit.

“Diella është anëtarja e parë e qeverisë që nuk është fizikisht e pranishme, por e krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale”, shtoi Rama.

“Diella do të jetë përgjegjëse për të gjitha vendimet që lidhen me tenderët e prokurimit publik”, shtoi ai.

“Kjo nuk është fantastiko-shkencore, por detyrë e Diellës”, theksoi ai, duke shtuar se “ministrja” do të vlerësojë tenderët dhe do të ketë të drejtën të “rekrutojë talente nga e gjithë bota”.

Diella u prezantua në janar si një asistente virtuale e gjeneruar nga inteligjenca artificiale, e përfaqësuar nga një grua e veshur me një kostum tradicional shqiptar, për të ndihmuar publikun të përdorë platformën zyrtare e-Albania, e cila ofron dokumente zyrtare dhe shërbime të ndryshme.

Deri më tani, Diella ka ndihmuar në lëshimin e 36 600 dokumenteve digjitale dhe ka ofruar gati 1 000 shërbime në platformë, sipas shifrave zyrtare.

Rama, i cili siguroi një mandat të katërt në detyrë në zgjedhjet e majit, pritet të paraqesë qeverinë e tij të re në parlament në ditët në vijim.

Lufta kundër korrupsionit, veçanërisht në shërbimin civil, është një kriter kyç në përpjekjen e Shqipërisë për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian.

Rama synon ta çojë vendin e vogël ballkanik në BE deri në vitin 2030.

Hera e parë në Tiranë, merren vendime të mëdha për futbollin evropian

Posted on by BR

Komiteti Ekzekutiv i UEFA-s zhvilloi pasditen e sotme mbledhjen e radhës në Tiranë dhe mori disa vendime të rëndësishme lidhur me të ardhmen e futbollit evropian.

Nën drejtimin e presidentit të UEFA-s, Aleksander Ceferin, anëtarët e Komitetit Ekzekutiv të UEFA-s votuan stadiumin “Metropolitano” të Madridit, si vendin pritës të finales së Ligës së Kampionëve për vitin 2027.

Stadiumi kombëtar i Varshavës do të presë finalen e Ligës së Kampioneve për vajza në vitin 2027, ndërsa finalja e Superkupës së UEFA-s do të luhet në Salzburg (Austri).

Finalja e Ligës së Kampionëve në futsall për vitin 2026 do të luhet në Pesaro të Italisë, finalja e EURO U-19 në futsall do të luhet në Astana (Kazakistan), ndërsa finalja e Evropianit të futsallit për vajza për vitin 2027 do të luhet në Osijek (Kroaci), transmeton albinfo.ch.

KE-ja e UEFA-s mori gjithashtu disa vendime të tjera dhe diskutoi çështjet si më poshtë:

Dëmtimet afatgjata të lojtarëve në fushë në kompeticionet e klubeve të UEFA-s për djem.

Komiteti Ekzekutiv miratoi një ndryshim në rregulloret e kompeticioneve të klubeve të UEFA-s për djem 2025-2026, për të lejuar zëvendësimin e përkohshëm të maksimumi një lojtari në fushë që pëson dëmtim ose sëmundje afatgjatë, gjatë fazës së ligës, deri në javën e gjashtë të ndeshjeve (e përfshirë). Arsyeja e këtij ndryshimi është të garantohet që listat e skuadrave të mos reduktohen në mënyrë të padrejtë dhe që lojtarët të mbrohen nga ngarkesa shtesë.

Bonuse për finalet e Ligës së Kombeve të UEFA-s për vajza 2025.

Komiteti miratoi një shumë totale prej 1.000.000 euro për shpërndarje, bazuar në renditjen e ekipeve në Finalet e Ligës së Kombeve të UEFA-s për vajza, si më poshtë:

Vendi i katërt: 150.000 euro (15% rritje)

Vendi i tretë: 200.000 (20% rritje)

Vendi i dytë: 250.000 euro (25% rritje)

Vendi i parë: 400.000 euro (40% rritje)

Kërkesë për autorizimin e zhvillimit të ndeshjeve të kampionatit kombëtar jashtë territorit të UEFA-s.

Komiteti Ekzekutiv diskutoi kërkesat nga RFEF (Federata Spanjolle e Futbollit) dhe FIGC (Federata Italiane e Futbollit) për të miratuar zhvillimin e një ndeshjeje të kampionatit kombëtar secila jashtë vendit të tyre, në veçanti jashtë territorit të UEFA-s.

Komiteti e njohu këtë si një çështje të rëndësishme dhe në rritje, por shprehu dëshirën për të siguruar mendimin e të gjithë aktorëve përpara se të merret një vendim përfundimtar.

Ka shumë çështje për t’u zgjidhur dhe, si organ drejtues i futbollit evropian, UEFA ka përgjegjësinë të marrë parasysh të gjithë faktorët e tillë. Si rezultat, nuk u mor asnjë vendim sot, por UEFA do të ndërmarrë një raund konsultimesh me të gjithë aktorët e përfshirë në futbollin evropian, përfshirë edhe tifozët.

Sulmi i 17 vjeçarit nga Kosova në Gjermani mund të lidhet me motive fetare

Posted on by BR

Një i ri nga Kosova, i dyshuar për plagosjen e një mësueseje me thikë javën e kaluar në një shkollë profesionale në Gjermani, mund të ketë pasur një motiv “fetar” për sulmin, tha një ministër lokal më 11 shtator.

E përditshmja gjermane, Bild raportoi se i dyshuari 17-vjeçar më herët po ashtu kishte therur me thikë një të pastrehë në qytetin Esen, dhe kishte lënë një mesazh xhihadist në një video të incizuar me telefon.

Herbert Reul, ministër i Brendshëm në landin Nordhajn Vestfalen, gjatë një mbledhjeje të Komitetit për punë të Brendshme të Parlamentit, tha se analizat fillestare të të dhënave digjitale tregojnë se “krimi ka qenë i motivuar nga aspekti fetar”.

Prokurorët federalë të cilët merren me çështje të terrorizmit po e shqyrtojnë mundësinë që ta marrin përsipër këtë rast, tha Reul, shkruan Euronews, transmeton albinfo.ch.

Një mësuese 45-vjeçare pësoi plagë serioze pasi u ther me thikë në një shkollë profesionale javën e kaluar. Ajo iu nënshtrua një ndërhyrjeje emergjente kirurgjikale, por sipas Reulit, mësuesja tani gjendet jashtë rrezikut për jetë.

Policia u konfrontua me sulmuesin e dyshuar, kur hasi në të rreth 3 kilometra larg nga kolegji dhe qëlloi atë me armë zjarri, pasi i dyshuari kishte pasur në dorë një thikë.

I riu, i cili sipas mediave në Gjermani ishte student në shkollën ku ndodhi rasti, pasi u plagos gjatë konfrontimit me policinë u dërgua në spital për trajtim.

Shqipëria, vendi i parë në botë me ministre nga AI

Posted on by BR

Shqipëria është bërë vendi i parë në botë që ka një ministre të krijuar nga inteligjenca artificiale — jo një ministre për AI, por një ministre virtuale e përbërë nga kode dhe e fuqizuar nga inteligjenca artificiale.

Emri i saj është Diella, që në shqip do të thotë rreze dielli, dhe ajo do të jetë përgjegjëse për të gjitha prokurimet publike, tha kryeministri shqiptar Edi Rama të enjten.

Gjatë verës, Rama kishte hedhur idenë se një ditë vendi mund të kishte një ministre digjitale e madje edhe një kryeministër të inteligjencës artificiale, por pak menduan se ajo ditë do të vinte kaq shpejt, transmeton albinfo.ch.

Në asamblenë e Partisë Socialiste në Tiranë të enjten, ku Rama shpalli cilët ministra do të largoheshin dhe cilët do të vazhdonin mandatin, ai prezantoi edhe Diellën, të vetmen anëtare jo-njerëzore të qeverisë.

“Diella është anëtarja e parë që nuk është fizikisht e pranishme, por e krijuar virtualisht nga inteligjenca artificiale,” u tha Rama anëtarëve të partisë.

Rama deklaroi se vendimet mbi tenderat do të merren “jashtë ministrive” dhe do t’i kalohen në duart e Diellës, e cila është “shërbëtorja e prokurimit publik.” Ai tha se procesi do të jetë “hap pas hapi,” por Shqipëria do të bëhet një vend ku tenderat publikë janë “100 për qind të pakorruptueshëm dhe ku çdo fond publik që kalon nëpër procedurën e tenderit është 100 për qind i lexueshëm.”

“Kjo nuk është fantashkencë, por detyra e Diellës,” tha ai. Diella është prezantuar tashmë para qytetarëve shqiptarë, pasi fuqizon platformën e-Albania, e cila u mundëson qytetarëve të aksesojnë pothuajse të gjitha shërbimet e qeverisë në mënyrë digjitale. Ajo ka edhe një avatar, që shfaqet si një vajzë e re e veshur me kostum tradicional shqiptar.

Diella do të vlerësojë tenderat dhe do të ketë të drejtën të “punësojë talente këtu nga e gjithë bota,” duke thyer “frikën e paragjykimeve dhe ngurtësinë e administratës.”

Shqipëria ka kohë që përballet me korrupsionin, veçanërisht në administratën publike dhe në fushën e prokurimeve publike. Ky problem është theksuar vazhdimisht nga Bashkimi Evropian në raportet e tij vjetore për sundimin e ligjit.

Rama fitoi një mandat historik të katërt në maj 2025, me premtimin për t’iu bashkuar bllokut deri në vitin 2030.

Ndryshimet në Kuvendin e Shqipërisë për 4 vitet e ardhshme

Posted on by BR

Në katër vitet e ardhshme Kuvendi i Shqipërisë do të drejtohet sërish nga një burrë.

Elisa Spiropali do ta lërë drejtimin e këtij institucioni në nisje të legjislaturës për të marrë drejtimin e Ministrisë së Jashtme, ndërkohë që në karrigen më të lartë në Kuvend do të ngjitet ish zv.kryeministri dhe ish ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi.

Një tjetër ndryshim është bërë edhe në postin e nënkryetarit të Kuvendit, ku Bledi Ccuci do t’i lërë vendin deputetes së Durrësit, Klodiana Spahiu, transmeton albinfo.ch.

Vendin e lënë bosh nga Niko Peleshi në krye të grupit parlamentar të PS-së, do ta rimarrë Taulant Balla.

Pas disa vitesh angazhim në qeveri, fillimisht si ministër i Brendshëm dhe më pas ministër i Shtetit për Marrëdhëniet me Parlamentin, Balla rikthehet tashmë në krye të deputetëve socialistë.

Tre ministra të kabinetit të vjetër do të kenë drejtimin e komisioneve parlamentare. Kështu Ulsi Manja do të rimarrë drejtimin e Komisionit të Ligjeve, ministri në detyrë i Punëve të Jashtme, Igli Hasani do të drejtojë komisionin e Jashtëm, ndërsa Arbian Mazniku do të drejtojë komisionin për reformën administrative territoriale që do të ringrihet në Kuvend.

Kryetar i Kuvendit

Ikën Elisa Spiropali

Vjen Niko Peleshi

Nënkryetari i PS në Kuvend

Ikën Bledi Çuçi

Vjen Klodiana Spahiu

Kryetar i grupit të PS

Ikën Niko Peleshi

Vjen Taulant Balla

Kryetar i Komisionit të Ligjeve

Ikën Klotilda Bushka

Vjen Ulsi Manja

Kryetar i Komisionit të Jashtëm

Ikën Mimi Kodheli

Vjen Igli Hasani

Legjislatura e re në Parlament do të nisë edhe me një ristrukturim të komisioneve të përhershme. Tashmë nuk do të jenë më 8 komisione të përhershme, por 11, nga të cilat shtatë do t’i drejtojë maxhoranca dhe katër opozita.

Komisionet e reja të përhershme parlamentare

Komisioni për Ekonominë, Punësimin dhe Financat- e drejton PS

Komisioni për Çështjet ligjore dhe Administratën Publike- e drejton PS

Komisioni për Çështjet e Brendshme dhe Mbrojtjen- e drejton PS

Komisioni për Edukimin, Shkencën dhe Sportet- e drejton opozita

Komisioni për Shëndetësinë dhe Mirëqenien Sociale- e drejton opozita

Komisioni për Burimet Natyrore, Infrastrukturën dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm- e drejton PS

Komisioni për të Drejtat e Njeriut dhe Mjetet e Informimit Publik- e drejton opozita

Komisioni për Bujqësinë, Ushqimin dhe Zhvillimin Rural- e drejton PS

Komisioni për Kulturën, Turizmin dhe Diasporën- e drejton opozita

Komisioni për Evropën dhe Punët e Jashtme- e drejton PS

Komisioni për Nismat Qytetare, Bashkëpunimin dhe Mbikëqyrjen Institucionale- e drejton PS.

Cilat qytete zvicerane kanë trafikun më të keq?

Posted on by BR

Në zonat urbane, bllokimet e trafikut shkaktohen më shpesh nga dritat e gjata të kuqe (dhe ato jeshile ‘të ngadalta’), kufijtë e ulët të shpejtësisë ose devijimet e shkaktuara nga kantieret e ndërtimit.

Cilado qoftë arsyeja, bllokimet formohen shpejt dhe zhduken ngadalë, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Lidhur me bllokimet e trafikut dhe kohën që u duhet shoferëve për të përshkuar një distancë prej 10 km, tre qytete zvicerane kanë fituar famë.

Si çdo vit, Tom Tom, një kompani e specializuar në sistemet e navigimit, hartat dhe shërbimet e të dhënave të trafikut, sapo publikoi të dhënat e saj të vitit 2024 për trafikun me lëvizjen më të ngadaltë, duke mbuluar 387 qytete në të gjithë botën.

Cilat qytete në Zvicër janë ndër më të ngadaltat?

Lajmi i mirë është se qytetet zvicerane nuk zënë vendin e parë (ky ‘nder’ i takon Londrës) dhe as nuk renditen në 10 vendet e para.

Qyteti më i madh i Zvicrës, Cyrihu, zë vendin e 80-të sepse i duhen 26 minuta për të përshkuar distancën prej 10 km në qendër të qytetit. Shoferët kalojnë rreth 94 orë në trafik çdo vit.

Tjetra është Gjeneva, në vendin e 87-të.

Ndërsa shoferëve u duhen gjithashtu 26 minuta për të përshkuar 10 km, ata kalojnë 111 orë të bllokuar në trafik.

Në të dyja rastet, rezultati i fundit është 10 sekonda më i gjatë se ai i vitit të kaluar.

Ku tjetër në Zvicër është trafiku rrëmujë?

Lozanë.

Ndërsa duhen ‘vetëm’ 21 minuta për të kaluar nëpër qendër, është 20 sekonda më shumë se më parë, që do të thotë se banorët kalojnë 71 orë në trafik, duke e vendosur kryeqytetin e Vaud në vendin e 180-të në renditje.

Të tjerë janë Bazeli (278), ku kalimi i qendrës së qytetit zgjat 18 minuta (30 sekonda më shumë se vitin e kaluar), me shoferët që kalojnë 60 orë në vit në bllokime.

Pastaj është Lugano (355), ku kalimi nëpër qendër zgjat 16 minuta – me banorët që ulen 60 orë në trafik.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme, është Berna (409).

Shoferët kanë nevojë për 14 minuta për të kaluar qendrën e qytetit, duke kaluar 36 orë në trafik të bllokuar.

Si shoferët e Luganos ashtu edhe të Bernës në fakt “fituan” pak kohë në vitin 2024 – ndryshe nga homologët e tyre në Cyrih, Gjenevë dhe Lozanë, kohët e tyre të udhëtimit ishin 10 sekonda më të shkurtra se në vitin 2023.

Pse ka një pabarazi të tillë midis këtyre qyteteve?

Ka të ngjarë të ketë shumë arsye, njëra prej të cilave mund të jetë madhësia e ndryshme e qyteteve dhe popullsia e tyre.

Lozana, Lugano dhe Berna janë më të vogla se Cyrihu dhe Gjeneva, ashtu si edhe madhësia e qendrave të tyre të qytetit.

Sa mirë mësohet anglishtja në shkollat e mesme të Zvicrës?

Posted on by BR

Sistemi shkollor i detyrueshëm i vendit (11 vjet, përfshirë dy vjet kopsht), është i ndarë në nivele fillore dhe të mesme.

Mësimet e anglishtes fillojnë që në shkollën fillore, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Në pjesën më të madhe të Zvicrës, ato përfshijnë moshat nga rreth katër/pesë deri në 12 vjeç – varësisht nga kantoni.

Për shembull, në Cyrih, anglishtja mësohet mjaft herët, që nga viti i dytë, domethënë, nga mosha shtatë ose tetë vjeç.

Nga ana tjetër, në Gjenevë, mësimet e anglishtes fillojnë në klasën e shtatë – në moshën 11 vjeç.

Po shkollat ​​e mesme?

Mësimet e anglishtes vazhdojnë gjatë gjithë shkollimit të detyrueshëm.

Nuk ka orë të caktuara për kurset e anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme zvicerane – ose një metodë universale të mësimdhënies së saj – për shkak të sistemit të decentralizuar arsimor të Zvicrës dhe kërkesës për të mësuar të paktën një gjuhë të dytë zyrtare kombëtare së bashku me anglishten – lexoni më shumë rreth kësaj më poshtë.

Prandaj, numri i orëve të dedikuara për mësimet e anglishtes në shkollat ​​e mesme nuk është i njëjtë në të gjithë Zvicrën – ose, për këtë çështje, nga një shkollë në tjetrën brenda të njëjtit kanton.

Për shembull, numri javor i orëve të mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme të Gjenevës nuk është i caktuar.

Varet nga disa faktorë, duke përfshirë orientimin akademik të nxënësit, siç është maturité gymnasiale (e përgjithshme) ose maturité spécialisée (niveli i lartë), për shembull.

Niveli i përgjithshëm mund të kërkojë më pak orë anglisht sesa ai i lartë. Në shkollat ​​e mesme të Cyrihut (si në shumicën e kantoneve gjermanishtfolëse) kurset e anglishtes përqendrohen në “aftësitë komunikuese së bashku me aspektet tradicionale akademike”.

Mësimdhënia përqendrohet në zhvillimin e katër aftësive kryesore të gjuhës angleze: dëgjim, të folur, lexim dhe shkrim.

Me vetëm nuanca të vogla, këto janë objektivat e mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme publike në Zvicër.

Sa mirë e flasin fëmijët anglishten kur mbarojnë shkollën?

Nuk ka një përgjigje uniforme as për këtë pyetje.

Shumë varet nga niveli i mësimdhënies që marrin nxënësit, si dhe nga kapacitetet e tyre të të nxënit.

Një nga problemet, sipas provave anekdotike, është se shumica e mësuesve në shkollat ​​publike nuk janë folës amtare të anglishtes.

Një person që u diplomua nga një shkollë publike në Bernë i tha The Local se personi që jepte mësim anglisht ishte gjermano-zviceran dhe jepte edhe gjermanisht.

Niveli i saj i anglishtes nuk ishte optimal; ajo gjithashtu këmbënguli, pavarësisht theksit të saj të fortë gjerman, në mësimdhënien e anglishtes britanike, të cilën e mësoi vetë, duke korrigjuar dhe duke vlerësuar nxënësit që përdornin shprehje amerikane.

Nuk ka statistika të disponueshme për numrin e saktë të mësuesve amtare të anglishtes në shkollat ​​publike zvicerane, por përgjithësisht kuptohet të jetë një pakicë, pasi shumica e mësuesve të anglishtes janë folës amtare të gjermanishtes, frëngjishtes ose italishtes për të përmbushur kërkesën rajonale të gjuhës për mësuesit.

Megjithatë, edhe nëse nuk janë rrjedhshëm kur mbarojnë shkollën, studimet tregojnë se nxënësit e kompensojnë më vonë.

Sipas Indeksit të Zotërimit të Anglishtes EF (EF EPI), i cili rendit vendet sipas barazisë së aftësive në gjuhën angleze, në shkallën nga ‘zotërim shumë i lartë’ deri në ‘zotërim shumë të ulët’, me ‘zotërim mesatar’ në mes, (116 vende në total), Zvicra është në vendin e 31-të, e renditur si komb me ‘efikasitet të lartë’.

Pse Zvicra nuk është në të njëjtin nivel me vendet me ‘efikasitet shumë të lartë’?

Një shpjegim, sipas një analize nga transmetuesi publik RTS, është se të mësuarit e dy gjuhëve të huaja njëkohësisht – një gjuhe të dytë kombëtare, siç kërkohet nga ligji zviceran, përveç anglishtes – mund të shpjegojë këtë boshllëk.

Dënohen për korrupsion prej 9 milionë frangash tre zyrtarë në rastin Astra

Posted on by albinfo.ch

Gjykata Federale Penale në Bellinzona i shpalli të tre të pandehurit fajtorë në gjyqin për korrupsion në rastin Astra të enjten. Ata u dënuan për ryshfet, akuza të shumëfishta për falsifikim, marrjen e certifikatave të rreme me anë të mashtrimit dhe mashtrim tatimor tregtar, transmeton albinfo.ch.

Një ish-punonjës i Zyrës Federale të Rrugëve (Astra) u dënua me 21 muaj burgim, me kusht për dy vjet, për pranim ryshfeti. Dy pronarë garazhi që e korruptuan atë morën dënime me burg prej 24 dhe 22 muajsh, përkatësisht, gjithashtu me kusht për një periudhë prove dyvjeçare, shkruan sda.ch.

Për më tepër, të tre të pandehurit duhet të paguajnë së bashku më shumë se 9 milionë CHF qeverisë federale.

Përveç kësaj, të tre të pandehurit janë përgjegjës bashkërisht dhe individualisht për dëmet ndaj Departamentit Federal të Mjedisit, Transportit, Energjisë dhe Komunikacionit (DETEC) dhe Astra-s, që së bashku arrijnë në pak më shumë se 9 milionë CHF plus interesat, përcjell albinfo.ch.

Ish-zyrtari federal kishte manipuluar të dhënat e emetimeve midis tetorit 2014 dhe shtatorit 2017 në mënyrë që dy pronarët e garazheve – baba dhe bir – të mund të anashkalonin sanksionet e CO2.

Russell Crowe në Festivalin e Filmit në Cyrih

Posted on by albinfo.ch

Festivali i Filmit në Cyrih po nderon aktorin Russell Crowe për arritjet e tij gjatë jetës. Aktori i madh nga Zelanda e Re do ta pranojë personalisht Çmimin për Arritje Jetësore, në Cyrih, raporton stafi i festivalit të filmit, transmeton albinfo.ch.

Crowe ka bërë histori në film në rolet kryesore të shumë klasikëve si “Gladiator” dhe “A Beautiful Mind”, vazhdon ai.

Përveç Russell Crowe, yje si Colin Farrell, Dakota Johnson dhe Benedict Cumberbatch do të jenë gjithashtu të pranishëm në Festivalin e Filmit në Cyrih të këtij viti, shkruan srf.ch.

Festivali i Filmit në Cyrih zhvillohet nga 25 shtatori deri më 5 tetor. Edicioni i këtij viti paraqet 114 filma.

Kuvendi i Shqiptarëve të Zvicrës, një “organizatë çati” e komunitetit

Posted on by albinfo.ch

Kuvendi i Shqiptarëve të Zvicrës është një organizatë e krijuar me synimin për të qenë një subjekt “çati” që do të bënte përfaqësimin e komunitetit të shqiptarëve në këtë vend, duke i ofruar një zë të përbashkët dhe të koordinuar në mbrojtjen e interesave të tyre.

Se si ka rrjedhur puna e Kuvendit që nga themelimi deri më sot, cilat kanë qenë objektivat e tij dhe metodat e punës për arritjen e tyre, ku e sheh KSHZ veten në të ardhmen dhe çështje të tjera, për albinfo.ch flet kryetari i Kuvendit të Shqiptarëve të Zvicrës. Orhan Spahiu.

“Kuvendi Shqiptar është themeluar në maj të vitit 2011. Themelimi i tij është iniciuar bashkërisht nga institucionet zvicerane dhe komuniteti shqiptar në Zvicër. Ndërsa qëllimi kryesor i Kuvendit është mbrojtja e interesave të komunitetit shqiptar në Zvicër, sidomos përmes reagimeve publike me komunikata për shtyp në rastet kur media zvicerane publikojnë shkrime që dëmtojnë imazhin e këtij komuniteti”, thotë z. Spahiu në lidhje me themelimin dhe misionin që Kuvendi i ka dhënë vetes.

Synimet dhe veprimet

Por në cilat raste dhe me cilat pretekste aktivizohet KSHZ? “Kryesisht në mbrojtjen e interesave përmes reagimeve publike në media. Reagimet tona mund të gjenden në faqen tonë në Facebook ose duke kërkuar në Google në gjuhën shqipe dhe gjermane. Gjithashtu jemi aktivë edhe në fushën e kulturës dhe arsimit. Në katër vitet e fundit kemi organizuar një javë dhe dy fundjava kulturore, si dhe kemi zhvilluar projekte arsimore të rëndësishme”, përgjigjet ai.

Në 14 vite punë, KSHZ ka zhvilluar shumë aktivitete dhe ka lënë vulën e vet në jetën e komunitetit të këtushëm shqiptar. Në këtë kontekst, z. Spahiu veçon disa prej tyre. “Që nga themelimi, Kuvendi ka kontribuar në mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në Zvicër dhe në vendet e origjinës. Kemi ndërmarrë aksione kundër diskriminimit, si në rastin e ekstradimit të Shemsi Nuhiut, ku përmes një peticioni me mbi 5,200 nënshkrime kërkuam nga autoritetet zvicerane të përcjellin procesin dhe kushtet e paraburgimit në Serbi.

Gjithashtu kemi reaguar kundër rasteve të diskriminimit si ai në lidhje me “kartonin e gjelbër”, përmes një peticioni me organizata tjera shqiptare etj.
Në aspektin kulturor, kemi marrë pjesë në ekspozitën “BESA” që përkujtonte dhe vlerësonte shpëtimin e hebrenjve nga shqiptarët gjatë Luftës së Dytë Botërore.

“Tutor#shqip”, një projekt për ngritjen e nivelit arsimor të nxënësve shqiptarë

Një nga projektet tona më të rëndësishme është “Tutor#shqip”, një iniciativë që ndihmon nxënësit shqiptarë në shkollat zvicerane të përmirësojnë aftësitë e tyre gjuhësore dhe shkollore. Projekti po zgjerohet edhe në kantone të tjera dhe ka sjellë rezultate shumë pozitive”, shton kryetari i KSHZ.

Por, kush është pjesë e KSHZ-së, kush e drejton atë dhe si bëhet përtëritja e anëtarësisë? “Aktualisht, kryesia e Kuvendit përbëhet nga 18 persona aktivë. Në mbledhjen e fundit, na janë bashkuar edhe disa anëtarë të rinj. Anëtarësia është e hapur për të gjithë dhe çdo kush që dëshiron të përfshihet mund të marrë pjesë në mbledhje dhe të votojë apo të zgjidhet.

Të rinjtë që janë bashkuar me Kuvendin janë vetë-iniciuar pasi kanë ndjekur aktivitetet tona. Nuk ka qenë e nevojshme t’i bindim – ata janë bashkuar vetë me dëshirë”, thekson z. Spahiu.

Ai shton se aktualisht KSHZ nuk ka sfida të mëdha në funksionim. Koha e investuar ndahet në grupe pune si: media, kulturë dhe “Tutor#shqip”. Organizimi është funksional dhe efektiv. Ndërsa duke folur për projektet që i konsiderojnë si arritje më të mëdha të Kuvendit, kryetari Spahiu thotë se “Projekti “Tutor#shqip” është një ndër më të suksesshmit. Ai ka ndihmuar nxënësit shqiptarë të përmirësojnë notat dhe shprehjen gjuhësore. Ky projekt ndikon drejtpërdrejt në të ardhmen e komunitetit, si në aspektin arsimor, ashtu edhe atë identitar e kulturor”.

Bashkëpunim i mirë me shoqatat shqiptare dhe me institucionet zvicerane

Bashkëpunimi me shoqatat tjera dhe me institucionet e vendit ku zhvillon veprimtarinë e tij KSHZ është një domosdoshmëri. Kështu përgjigjet z. Spahiu lidhur me këtë segment pune: “Me institucionet zvicerane bashkëpunojmë përmes kërkesave me shkrim dhe kontakteve direkte. Me organizata shqiptare bashkëpunojmë në projekte të përbashkëta si “Tutor#shqip” me LAPSH-in, ose në organizimin e javëve kulturore me shoqata të ndryshme. Me institucionet në vendet e origjinës nuk kemi bashkëpunime të strukturuara”

.

Dhe, cila është perspektiva e punës së KSHZ, çfarë objektivash parasheh ai për një të ardhme? Për kryetarin Spahiu, ulja e nevojës për reagime në media është vetvetiu një tregues për përmirësimin e gjendjes së komunitetit, një trend që në të ardhmen pritet të përmirësohet. “Në krahasim me vitet e para të themelimit, sot kemi më pak nevojë për reagime në media, gjë që e shohim si shenjë pozitive. Shpresojmë që edhe në të ardhmen të mos ketë arsye për reagime, sepse kjo do të thotë se imazhi dhe pozita e shqiptarëve po përmirësohet”.

 

Shumë punë të mira bëhen edhe jashtë vëmendjes publike

Punët e mira nuk kanë nevojë gjithmonë të jenë publike. E rëndësishme është që të arrihet rezultati. Shumë nga aktivitetet tona bëhen jashtë vëmendjes publike, por me efekt konkret. Kushdo që dëshiron të bashkohet, është i mirëpritur të na kontaktojë në [email protected] ose përmes Facebook-ut.

 

Prizrenasja Meral Kureyshi, në Listën e Ngushtë për Çmimin Zviceran të Librit

Posted on by albinfo.ch

Pesë finalistë mund të shpresojnë për Çmimin Zviceran të Librit, më të madhin në vend. Juria ka publikuar listën e ngushtë të enjten në mëngjes, të zgjedhur nga 90 tituj që kishin konkurruar, në të cilën, për herë të dytë është edhe emri i shkrimtares Meral Kureyshi.

E lindur në Prizren, Kureyshi, me turqishten gjuhë amtare, prej moshës 11 vjeçare jeton në Zvicër, ku është shpërngulur familja e saj, shkruan albinfo.ch.

Ceremonia e Çmimit Zviceran të Librit do të zhvillohet në mesin e nëntorit në Teatrin e Bazelit. Fituesi do të marrë 30,000 franga zvicerane.

Të nominuar janë librat: “Lazar” i Nelio Biedermann,  “Die Holländerinnen” (“Gratë holandeze”) nga Dorothee Elmiger, “Im Meer waren wir nie” (“Kurrë nuk kemi qenë në det”) nga Meral Kureyshi “Verzauberte Vorbestimmung” (“Paracaktimi i Magjepsur) nga Jonas Lüscher dhe libri i Melara Mvogdobo-s “Grossmütter” (“Gjyshet”), shkruan srf.ch.

Pak fjalë mbi romanin “Im Meer waren wir nie” (“Kurrë nuk kemi qenë në det”). Narratoria pa emër në vetën e parë e Meral Kureyshi-t po rrit djalin e shoqes së saj më të mirë me shoqen e saj nga mosha shkollore. Në të njëjtën kohë, ajo kujdeset për Lilin, e cila është zhvendosur në një azil pleqsh. Ajo bën punë kujdesi, megjithatë ekziston edhe një ndjenjë afërsie midis të dyjave.

Në skena individuale, Kureyshi rrëfen jetën e përditshme të protagonistes së saj, marrëdhëniet e saj në ndryshim, plakjen dhe lamtumirat që krijon ajo…

Meral Kureyshi nuk është e panjohur me listën e ngushtë të çmimeve për librin: në vitin 2015, ajo ishte nominuar për romanin e saj të parë, “Elefanten im Garten” (“Elefantët në Kopsht”), i cili është i përkthyer dhe botuar në gjuhën shqipe nga Enver Robelli, transmeton albinfo.ch. Ky roman kishte fituar disa çmime të rëndësishme letrare dhe ishte përkthyer në disa gjuhë. Ndërsa romani i saj i fundit fitoi një çmim letrar nga Kantoni i Bernës.

Prezantohet qeveria e re e Shqipërisë

Posted on by Drin Reçica

Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama shpalli sot përbërjen e qeverisë së re, pas fitores së mandatit të katërt në zgjedhjet parlamentare të 11 majit. Krahas figurave të reja, disa ministra që do të vijojnë të ushtrojnë të njëjtat funksione që mbajnë aktualisht.

Emrat

1.Belinda Balluku – Zëvendëskryeministre dhe Ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë

Belinda Balluku është konfirmuar sërish në dy postet e rëndësishme që mban: zëvendëskryeministre dhe ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë. Me këtë mandat të ri, ajo vazhdon detyrën që ka mbajtur që nga viti 2019 në ministri dhe nga viti 2022 si numri dy i qeverisë. Balluku njihet për eksperiencën e saj në fushën e transportit dhe energjisë, dhe për kontributin në modernizimin e infrastrukturës kombëtare.

2.Petrit Malaj – Ministër i Financave

Petrit Malaj vijon në detyrën e ministrit të Financave, post që e mban që nga korriku 2024. Me një karrierë të gjatë në sektorin financiar dhe eksperiencë ndërkombëtare, ai do të jetë në qendër të menaxhimit të buxhetit, investimeve dhe reformave fiskale.

3.Adea Pirdeni – Ministre e Shtetit për Antikorrupsionin

Adea Pirdeni është rikonfirmuar si Ministre e Shtetit për Antikorrupsionin. E njohur për angazhimin e saj në fushën e drejtësisë dhe administratës publike, Pirdeni do të vijojë të udhëheqë përpjekjet për rritjen e transparencës dhe luftën kundër korrupsionit në institucionet shtetërore.

4.Majlinda Dhuka – Kryenegociatore për Integrimin në BE

Kryeministri Rama ka rikonfirmuar Majlinda Dhukën si Kryenegociatore për procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Dhuka do të luajë një rol kyç në drejtimin e procesit të negociatave në fazat më delikate dhe vendimtare të integrimit.

5.Pirro Vengu – Ministër i Mbrojtjes

Pirro Vengu është një tjetër emër i konfirmuar në kabinetin e ri qeveritar. I emëruar ministër i Mbrojtjes në korrik 2024, Vengu do të vijojë të drejtojë këtë dikaster strategjik, duke u bazuar në eksperiencën e tij në menaxhimin e sektorëve publikë dhe luftën kundër korrupsionit.

Konfirmimi i këtyre ministrave tregon synimin e qeverisë për të ruajtur vazhdimësinë në sektorët kyç si infrastruktura, financat, mbrojtja dhe antikorrupsioni. Në një kontekst ku Shqipëria ndodhet në një fazë të rëndësishme të integrimit evropian, përvoja dhe qëndrueshmëria institucionale mbeten thelbësore.

Ndërkohë kemi edhe disa ministra që qëndrojnë në kabinetin e ri qeveritar, por në detyra të ndryshme nga ato që kanë mbajtur në mandatin e kaluar.

Ministrat që qëndrojnë, por ndryshojnë dikaster

1.Albana Koçiu – Ministre e Brendshme

Pas një mandati në Ministrinë e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale, Albana Koçiu kalon në një nga postet më të rëndësishme të kabinetit: Ministria e Brendshme. Ajo sjell në këtë pozicion përvojën e saj në administratë dhe reformën publike, me fokus në ndërtimin e kapaciteteve institucionale.

2.Delina Ibrahimaj – Ministre e Ekonomisë dhe Inovacionit

Delina Ibrahimaj, e cila më parë ishte Ministre e Shtetit për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit, merr drejtimin e Ministrisë së Ekonomisë dhe Inovacionit. Me një karrierë të ndërtuar në institucionet financiare të vendit, Ibrahimaj ka si detyrë të shtyjë përpara zhvillimin ekonomik përmes dixhitalizimit dhe përmirësimit të klimës së investimeve.

3.Mirela Kumbaro – Ministre e Arsimit

Një nga figurat më jetëgjata në kabinetet e Edi Ramës, Mirela Kumbaro, lë pas Ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit për të marrë drejtimin e Ministrisë së Arsimit. Në detyrën e re, Kumbaro pritet të fokusohet në modernizimin e sistemit arsimor dhe përmirësimin e cilësisë së edukimit.

4.Blendi Gonxhja – Ministër i Kulturës dhe Turizmit

Blendi Gonxhja, i cili më parë drejtonte portofolin e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, do të fokusohet tashmë vetëm në Kulturë dhe Turizëm. Me përvojë në administratë dhe sektorin e shërbimeve, Gonxhja ka si detyrë të forcojë lidhjen ndërmjet trashëgimisë kulturore dhe zhvillimit turistik.

Po zhvillohen takimet në kuadër të dialogut në Bruksel

Posted on by Drin Reçica

Mësohet se në Bruksel janë duke u zhvilluar takime në kuadër të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë të lehtësuara nga i dërguari i posaçëm i BE-së, Peter Sorensen. 

Referuar burimeve evropiane, Sorensen ka takuar sot në takime të ndara, kryenegociatorët nga Kosova dhe nga Serbia, Besnik Bislimi dhe Petar Petkoviq. Është paralajmëruar se do të ketë edhe takim trepalësh, pra të kryenegociatorëve nga Kosova dhe Serbia me prani të emisarit Sorensen.

Takimet në kuadër të dialogut janë bërë shumë të rralla, sidomos duke pasur parasysh situatën politike në Serbi por edhe mosthemelimin e institucioneve të Kosovës me legjitimitet të plotë pas zgjedhjeve parlamentare të shkurtit. Në këto rrethana, sipas diplomatëve në Bruksel, rrethanat nuk janë të favorshme për ndonjë progres në kuadër të dialogut. Por, nga BE-ja kanë vazhduar të bëjnë thirrje që palët të përmbushin të gjitha obligimet e tyre nga procesi i dialogut, se nga kjo varet edhe e ardhmja e tyre evropiane. 

2.1 miliardë euro të ardhura nga turizmi në Shqipëri

Posted on by Drin Reçica

Pa dyshim se turizmi është shndërruar në një motor të fuqishëm për ekonominë shqiptare. Sipas të dhënave zyrtare nga Banka e Shqipërisë, në tremujorin e dytë të këtij viti, turistët e huaj kanë shpenzuar në Shqipëri rreth 1.224 miliardë euro, duke shënuar një rritje prej 5.5%, krahasuar me vitin e kaluar dhe më shumë se dyfish në raport me periudhën para pandemisë. Në total, përgjatë këtij viti, të ardhurat nga turizmi përllogariten në nivelin e 2.098 miliardë eurove, përcjell albinfo.ch.

Kjo rritje tregon se Shqipëria jo vetëm po tërheq më shumë turistë, por edhe vizitorë me profil më të lartë ekonomik, të cilët qëndrojnë më gjatë dhe konsumojnë më shumë, edhe jashtë sezonit veror.

Referuar numrit të turistëve përgjatë kësaj periudhe, në raport me shpenzimin total, rezulton se mesatarisht një turist në vendin tonë ka shpenzuar rreth 460 euro, ose 7% më shumë se vjet.

Ndërkohë, edhe shqiptarët po udhëtojnë më shumë jashtë vendit, me shpenzime që kapin shifrën 721 milionë euro për të njëjtën periudhë.

Pavarësisht kësaj, bilanci neto i turizmit mbetet pozitiv për vendin, me një diferencë prej mbi 503 milionë euro në favor të ekonomisë shqiptare, niveli më i lartë i regjistruar ndonjëherë për këtë periudhë të vitit.

Nga ana tjetër, vendi ynë po bëhet gjithmonë e më shumë tërheqës për vizitorët e huaj, të cilët jo vetëm konsumojnë gjatë sezonit turistik, por e shohin Shqipërinë si një potencial për të investuar në ekonomi. Ky tregues ka gjeneruar në gjysmën e parë të vitit 759.5 milionë euro.

Shumica e zviceranëve duan lidhje më të ngushta me Bashkimin Evropian, zbulon një sondazh i ri

Posted on by Drin Reçica

Një sondazh i ri i kryer nga instituti kërkimor GFS Bern tregon se shumica e popullsisë së Zvicrës është në favor të bashkëpunimit më të ngushtë me BE-në, përcjell albinfo.ch.

Në mënyrë specifike, 64 përqind e të anketuarve shohin vetëm – ose kryesisht – përfitime në marrëveshjet dypalëshe midis Bernës dhe Brukselit, ndërsa vetëm 21 përqind shohin kryesisht disavantazhe.

Si paketa e re e marrëveshjes BE-Zvicër e përfunduar në dhjetor 2024, ashtu edhe tre marrëveshjet e planifikuara në fushat e energjisë elektrike, shëndetësisë dhe ushqimit, po gjejnë mbështetje në rritje midis qytetarëve zviceranë.

Politika tarifore e Donald Trump ka të ngjarë të jetë gjithashtu një faktor.

“Zhvillimet rreth Shteteve të Bashkuara me sa duket po përforcojnë vlerësimin e favorshëm të marrëveshjeve dypalëshe [me BE-në]”, tha autori i studimit Urs Bieri. /Albinfo.ch

Një numër gjithnjë e në rritje gjermanësh po zhvendosen në Zvicër

Posted on by Drin Reçica

Zvicra mbetet destinacioni më i popullarizuar evropian i emigrimit për qytetarët gjermanë, përcjell albinfo.ch.

Në fillim të vitit 2025, pothuajse 323,600 shtetas gjermanë banonin në Zvicër, njoftoi të mërkurën Zyra Federale e Statistikave e Gjermanisë.

Kjo ishte 2.4 përqind më shumë se një vit më parë dhe 10.7 përqind më shumë se një dekadë më parë.

“Dita Kulturore Shqiptare” rikthehet në Graz, shqiptarët bashkohen më 28 shtator

Posted on by Drin Reçica

Shoqata “Atdheu” fton të gjithë bashkatdhetarët, vëllezërit dhe motrat shqiptare në “Ditën Kulturore Shqiptare”, një festë tashmë tradicionale që do të mbahet më 28 Shtator 2025, në qytetin Graz, Austri, transmeton albinfo.at.

Kjo ngjarje e përvitshme organizohet për të pestën herë me radhë, dhe ka për qëllim të mbledhë shqiptarët nga e gjithë diaspora në një atmosferë uniteti, gëzimi dhe krenarie kombëtare, në adresen Josef Huber Park, Josef Huber Gasse 26, duke filluar nga ora: 13:00.

Një ditë për gjuhën, kulturën dhe trashëgiminë tonë

“Dita Kulturore Shqiptare” është më shumë se një festë. Është një thirrje për ruajtjen e identitetit kombëtar, një homazh për gjuhën shqipe, zakonet, këngët dhe vallet që e kanë mbajtur gjallë shpirtin shqiptar ndër breza.

Nën tingujt e muzikës tradicionale dhe valleve burimore, do të ndjehet ritmi i tokës mëmë. Pjesë e programit do të jetë Ansambli “Anamorava” nga Vitia, i cili do të sjellë emocionet dhe aromën e vendlindjes përmes një shfaqjeje të pasur kulturore.

Ftesë për të gjitha shoqatat shqiptare dhe kontribuesit kulturorë

Organizatorët ftojnë të gjitha shoqatat shqiptare dhe grupet artistike në diasporë që të marrin pjesë me pika muzikore apo valle tradicionale, duke dhënë kontributin e tyre në forcimin e bashkimit kulturor.

Po ashtu, të gjithë pjesëmarrësit janë të mirëpritur të sjellin ushqime tradicionale shqiptare, për t’i dhënë festës edhe më shumë shije, ngjyrë dhe aromë të vendit.

Një mesazh për të gjithë shqiptarët në mërgatë

“Le të dëshmojmë së bashku se shqiptarët nuk harrojnë rrënjët e tyre. Të rrisim fëmijët tanë me dashurinë për flamurin dhe kulturën tonë – që kjo festë të mos mbetet vetëm një datë në kalendar, por të bëhet një traditë e përjetshme, që do të përcillet brez pas brezi,” thuhet në ftesën nga Shoqata “Atdheu” dhe Këshilli Organizativ. /Albinfo.ch

 

 

Zvicër: Pagat rriten në vitin 2025, punëtorët me më shumë fuqi blerëse

Posted on by Drin Reçica

Punonjësit në Zvicër po përfitojnë nga një rritje e ndjeshme e pagave gjatë vitit 2025, sipas të dhënave më të fundit nga Zyra Federale e Statistikave (FSO), përcjell albinfo.ch.

Pagat nominale janë rritur me 2.3%, një nivel që tejkalon normën e pritur të inflacionit, çka do të thotë se në terma realë, punëtorët do të kenë më shumë para në xhep dhe fuqi më të lartë blerëse.

Ky është një zhvillim pozitiv për ekonominë familjare të qytetarëve, veçanërisht në një periudhë kur kostoja e jetesës në Zvicër ka qenë në fokus të debatit publik.

Rritje reale, jo vetëm në letër

Ndryshe nga vitet kur rritja e pagave fshihej nga inflacioni, këtë vit pritet që standardet e jetesës të përmirësohen realisht për një pjesë të madhe të popullsisë. Rritja e pagave shkon përtej kompensimit të rritjes së çmimeve, duke u përkthyer në fuqi blerëse më të lartë për konsumatorët.

Ky trend është veçanërisht i rëndësishëm edhe për komunitetin shqiptar në Zvicër, shumë prej të cilëve janë të punësuar në sektorë ku ndryshimet në pagë ndikojnë drejtpërdrejt në jetesën e përditshme.

 

Përmbyllet paketa mësimore për diasporën: Botimi i ri i gjuhës shqipe, niveli III

Posted on by Drin Reçica

Libri i fundit i serisë “Gjuha shqipe dhe kultura shqiptare” arrin në duart e fëmijëve të diasporës, transmeton albinfo.ch.

Që nga ky vit, nxënësit shqiptarë në diasporë kanë në dispozicion tekstin didaktik “Gjuha shqipe dhe kultura shqiptare”, niveli III, i cili vjen si pjesë përmbyllëse e paketës mësimore të destinuar për klasat I–IX.

Ky botim shënon një arritje të rëndësishme në fushën e arsimit për fëmijët shqiptarë jashtë vendit, duke kompletuar ciklin e plotë të librave mësimorë që ndihmojnë në ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës dhe identitetit kulturor shqiptar në mërgatë.

Tekstet janë realizuar në bashkëpunim nga shtëpitë botuese “Dukagjini” dhe “Albas”, duke u bazuar në kurrikulën e miratuar nga Ministria e Arsimit dhe Sportit e Shqipërisë (MAS) dhe Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit të Kosovës (MAShTI).

Me këtë nismë, jo vetëm që mbështetet procesi mësimor në diasporë, por gjithashtu forcohen lidhjet shpirtërore dhe kulturore të brezave të rinj me atdheun. /Albinfo.ch

FSK ul flamujt në gjysmë shtizë në nderim të viktimave të 11 shtatorit

Posted on by Drin Reçica

Sot, Forca e Sigurisë së Kosovës ka nderuar viktimat e sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, përcjell albinfo.ch.

Në njoftimin e FSK-së thuhet se, në shenjë respekti dhe përkujtimi, sot flamujt janë ulur në gjysmë shtize në të gjitha kazermat e ushtrisë.

“Forca e Sigurisë së Kosovës në shenjë nderimi dhe përkujtimi të viktimave të terrorit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, njësitë e Forcës së Sigurisë së Kosovës kanë lëshuar sot flamujt në gjysmë shtize në të gjitha kazermat e FSK-së, duke përkujtuar kështu viktimat e sulmit terrorist që ndodhi më 11 shtatorit të vitit 2001. FSK dhe populli i Kosovës do të jenë për herë, në krah të miqve tan në ditë të vështira e në ditë festash.”, thuhet në njoftim.

Zvicër: Policia nuk mund të specifikojë më ngjyrën e lëkurës në raportet hetimore, disa kantone refuzojnë zbatimin

Posted on by Drin Reçica

Policia federale e Zvicrës (Fedpol) ka ndaluar përdorimin e ngjyrës së lëkurës si kriter identifikimi në sistemin kombëtar të hetimeve RIPOL, i cili përmban të dhëna për personat e zhdukur, të kërkuar, të deportuar apo të rrezikshëm, përcjell albinfo.ch.

Vendimi vjen në një kontekst të ndjeshëm shoqëror, pas akuzave për racizëm brenda disa strukturave policore zvicerane – përfshirë raste të diskutuara së fundmi në Lozanë.

Sipas Fedpol, është koha që kjo praktikë të rishqyrtohet, duke synuar shmangien e stereotipeve dhe diskriminimit në raportet zyrtare. Por, jo të gjitha kantonet janë dakord me këtë direktivë.

Cyrihu dhe Bazeli refuzojnë ndalimin

Policia kantonale e Cyrihut e ka kundërshtuar hapur vendimin e Fedpol. Mario Fehr, Këshilltar Shtetëror për Sigurinë, deklaroi se “ngjyra e lëkurës është një element i rëndësishëm për identifikim”, dhe ndalimi është “i padobishëm” dhe “politikisht i motivuar”.

Edhe policia kantonale e Bazelit ka konfirmuar se do të vazhdojë të përfshijë ngjyrën e lëkurës në përshkrimet e personave në sistemin e tyre të raportimit.

Një vendim që ngre debat publik

Kjo masë ka nxitur debat publik mes atyre që e shohin si një hap drejt barazisë dhe shmangies së diskriminimit racor, dhe atyre që argumentojnë se përshkrimet fizike të plota janë të nevojshme për hetime efektive.

Çështja pritet të diskutohet edhe më tej në nivelet politike dhe institucionale të Zvicrës, teksa vendi përpiqet të balancojë respektimin e të drejtave të njeriut me efikasitetin e zbatimit të ligjit.

Partitë politike të gatshme për zgjedhje të parakohshme

Posted on by Drin Reçica

Situata e krijuar rreth formimit të institucioneve të reja ka shtuar diskutimet për mundësinë e zgjedhjeve të reja parlamentare si zgjidhje për të dalë nga kriza institucionale, përcjell albinfo.ch.

Në Lëvizjen Vetëvendosje, shprehën të gatshëm për zgjedhje të parakohshme por nuk i shohin si opsion.

Deputeti i kësaj partie, Halil Thaçi tha për RTV21 se VV-ja e ka primatin dhe kohën për formimin e Qeverisë së re por që edhe partitë e tjera duhet të kontribuojnë.

“Lëvizja Vetëvendosje është gjithmonë e gatshme për zgjedhje. Me një rezultat të tillë siç e kemi në zgjedhjet  e 9 shkurtit me mbi 43 për qind nuk ishte dashur të shkohet në zgjedhje. Sigurisht që subjektet e tjera që kanë fituar më pak vota  duhet ta din dhe të kontribuojnë në krijimin e institucioneve prandaj shihet qartë që VV-ja e ka primatin dhe kohën për të formuar qeverinë”, deklaroi ai.

Të gatshëm për zgjedhje të parakohshme shprehen edhe në LDK ndonëse siç thonë nuk i përkrahin ato.

Deputeti i kësaj partie Krenar Xhaferi tha se në situatën aktuale vendi më shumë po shkon kah zgjedhjet e parakohshme gjë që s’do të duhej të ndodhte.

“Nuhatja po shkon drejt zgjedhjeve por realisht s’duhet të jetë e tillë. Kemi kaluar një proces zgjedhor dhe një proces tjetër do të ishte pothuajse me rezultat të njëjtët me më pak vota për VV-në si dhe prapë do të duhej marrëveshje politike.  Në logjikë s’ka nevojë për zgjedhje por situata në të cilën jemi bllokuar mund të sjell zgjedhje. Ne si LDK jemi të gatshëm çdo herë për zgjedhje por s’i përkrahim në logjikë pasi i pari duhet të ketë pjekuri politike dhe ë arrihet një marrëveshje”, tha Xhaferi për rtv21.

Të gatshëm për zgjedhje të parakohshme parlamentare janë shprehur edhe partitë e tjera bazuar në bllokadën e krijuar për formim të institucioneve tash pesë muaj.

Kuvendi i Kosovës është në pritje të vendimit të Gjykatës Kushtetuese rreth konstitumit të tij ose jo,  derisa aktualisht është në fuqi masa e përkohshme e gjykatës e cila ndalon çdo veprim të deputetëve si dhe çdo procedurë për formimin e Qeverisë.

Sipas politologut Albinot Maloku, e tërë kjo situatë vë në pah mundësinë për e zgjedhje të parakohshme parlamentare pas zgjedhjeve lokale të 12 tetorit.

“I Gjithë angazhim sidomos i subjektit të parë politik është të kemi zgjedhje të parakohshme si pasojë e mos pasjes së numrave për formimin e qeverisë. Sipas të gjitha rrethanave konsiderojë se menjëherë pas zgjedhjeve lokale do të mund ta kemi një proces zgjedhor”, deklaroi Maloku për rtv21

Në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, Lëvizja Vetëvendosje fitoi shumicën e  votave por megjithatë jo numrin e mjaftueshëm sa për t’i formuar si e vetme institucionet e reja.