Archives

Si i shpenzon Zvicra paratë e saj për të ndihmuar banorët e huaj të integrohen?

Posted on by BR

Si kujtesë, përkufizimi zviceran i “integrimit” është shumëplanësh.

Ai përfshin mësimin e gjuhës lokale, mbajtjen e një pune dhe të qenit i vetëmjaftueshëm financiarisht, bindjen ndaj ligjit, si dhe respektimin e vlerave dhe mënyrës së jetesës zvicerane.

Ndërsa për disa të sapoardhur ky proces mund të jetë relativisht i thjeshtë, të tjerët mund të kenë vështirësi në përmbushjen e disa ose të gjitha këtyre kërkesave, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Qeveria nuk i lë këta individë në vështirësi të vetëmjaftojnë.

Promovimi i integrimit

Neni 4 i Aktit Federal Zviceran për Integrimin thotë se “kontributet e qeverisë federale në promovimin e integrimit kanë për qëllim t’u mundësojnë të huajve të marrin pjesë në jetën ekonomike dhe sociale, si dhe të nxisin kohezionin social”.

Sipas Sekretariatit Shtetëror për Migracionin (SEM), “këto masa kontribuojnë, në veçanti, në integrimin profesional më të shpejtë dhe më të qëndrueshëm të migrantëve”.

Dhe “promovimi i integrimit gjithashtu ndihmon në shfrytëzimin e potencialit të punëtorëve në Zvicër dhe lehtëson barrën mbi strukturat e mirëqenies sociale. Llogaritjet e kryera tregojnë se, në planin afatgjatë, promovimi i integrimit i kursen qeverisë deri në katër franga për çdo frang të investuar në njerëz në moshë pune”.

Sa para shpenzohen për këtë qëllim?

Për vitet 2024-2027, qeveria federale caktoi rreth 248.8 milionë franga për t’u shpërndarë kantoneve për programet e tyre të integrimit (PIC), transmeton tutje albinfo.ch.

“PIC-të janë instrumenti kryesor strategjik i politikës zvicerane të integrimit”, tha Këshilli Federal. “Ato bazohen në marrëveshje programore të lidhura midis Konfederatës dhe kantoneve. Marrëveshjet 2024-2027 parashikojnë shtatë fusha mbështetjeje, duke përfshirë gjuhën, trajnimin dhe punësimin, si dhe bashkëjetesën dhe pjesëmarrjen.

“Këto fonde do t’u mundësojnë kantoneve të financojnë masa që synojnë kryesisht emigrantët nga vendet e BE-së ose EFTA-s [Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni], si dhe ata nga vendet e treta”, shtoi qeveria.

(Megjithatë, kjo shumë nuk përfshin ‘ndihmë integrimi’ prej 18,000 frangash për refugjatët dhe azilkërkuesit).

Si po shpenzohen saktësisht këto para?

Të dhënat e SEM tregojnë se në vitet e mëparshme, shumat më të mëdha shkuan për kurse gjuhësore (88 milionë franga), punësim (73 milionë) dhe këshillim (26 milionë).

Kantonet shpenzuan gjithashtu para për ‘mbrojtje nga diskriminimi’, si dhe ‘integrim social’.

Megjithatë…

Duhet të jetë e qartë, por në rast se nuk është kështu – paratë nuk shkojnë direkt në xhepat e emigrantëve.

Në vend të kësaj, ato shkojnë te autoritetet kantonale për të paguar për shërbime, si ato të përmendura më sipër, që e bëjnë procesin e integrimit më të lehtë.

Nga integrimi te rrugët: Zvicra përcakton prioritetet për vitin 2026

Posted on by BR

Qeveria “vendos objektiva konkrete dhe të matshme nga viti në vit, të cilat i mundësojnë asaj të planifikojë aktivitetet e saj”, tha Këshilli Federal në një njoftim për shtyp më 8 shtator.

Ai vazhdoi të detajonte një listë të objektivave të saj, duke filluar nga ruajtja e prosperitetit ekonomik të vendit në dritën e tarifave prej 39% të SHBA-së, deri te sigurimi i burimeve të financimit të qëndrueshëm për pensionet, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Këto janë disa prej tyre:

Integrimi i emigrantëve

Në vitin 2026, Këshilli Federal do të kërkojë më shumë financim për t’u përdorur për lehtësimin e procesit të integrimit të shtetasve të huaj.

Objektivi kryesor i këtyre fondeve është zbatimi i programeve të integrimit kantonal (PIC).

Qiratë dhe strehimi

Më 22 nëntor 2023, Këshilli Federal porositi një studim për të verifikuar rëndësinë e modelit të qirasë që përdoret aktualisht, i cili daton që nga vitet 1980.

Studimi tregoi se komponentët e ndryshëm të kostove të qirasë kanë evoluar gjatë dekadave të fundit dhe nuk janë më të rëndësishëm për realitetin e sotëm.

Prandaj, në vitin 2026, Këshilli Federal planifikon të rishikojë modelin aktual të qirasë dhe rregullat për rregullimet e qirasë.

Nuk ka thënë se si do t’u sjellë dobi qiramarrësve aktualë dhe të ardhshëm, si dhe situatës së strehimit në përgjithësi, por të paktën do ta shqyrtojë çështjen në detaje.

Ekonomia dhe tregtia e jashtme

Këshilli Federal do të vazhdojë të punojë “drejt marrëdhënieve të qëndrueshme tregtare me partnerët e tij kryesorë, përfshirë Shtetet e Bashkuara”.

Në të njëjtën kohë, ai do të punojë gjithashtu drejt përfundimit të marrëveshjeve të reja të tregtisë së lirë me Malajzinë, Vietnamin, Argjentinën, Brazilin, Paraguain dhe Uruguain.

Qeveria gjithashtu synon të përditësojë marrëveshjet ekzistuese të tregtisë së lirë me Mbretërinë e Bashkuar, Kinën, Meksikën dhe disa vende afrikane.

“Objektivi është të garantohet aksesi në treg për kompanitë zvicerane dhe siguria ligjore, në mënyrë që ekonomia zvicerane të mund të zgjerohet ndërkombëtarisht në kushtet më të favorshme të mundshme”, tha Këshilli Federal.

Financimi për infrastrukturën rrugore

Në vitin 2026, qeveria do të përqendrohet në një projektligj federal në lidhje me taksën mbi automjetet elektrike dhe përdorimin e këtyre parave për përfitim publik – konkretisht, për të përdorur taksën e vendosur mbi automjetet elektrike për të siguruar fonde për infrastrukturën rrugore.

Arsyeja për këtë veprim është se “për shkak të rritjes së lëvizshmërisë elektrike, të ardhurat nga taksat e naftës minerale janë vazhdimisht në rënie”, kështu që nevojiten burime të reja të ardhurash për të mbushur boshllëkun në arkën e shtetit.

Pensionet dhe pensionet

Shpenzimet për pensionet shtetërore (AHV/AVS) do të rriten ndjeshëm gjatë 10 viteve të ardhshme për shkak të plakjes së popullsisë dhe daljes në pension të brezit të “baby boom”.

Për të siguruar fluksin e fondeve, qeveria synon ta adresojë këtë çështje duke rritur të ardhurat nga AHV përmes burimeve ekzistuese të financimit.

Gjithashtu dëshiron ta përshtatë AHV-në me zhvillimet sociale dhe ekonomike duke nxitur punësimin përtej moshës zyrtare të daljes në pension prej 65 vjeç.

Këshilli Federal duhet të paraqesë një projekt për këtë qëllim në parlament para fundit të vitit 2026.

Shëndetësia

Gjendjet e rralla mjekësore lihen pas dore në Zvicër pasi nuk ekziston një bazë të dhënash kombëtare.

Në vitin 2026, Këshilli Federal do të miratojë mesazhin mbi Aktin Federal mbi Masat për të Luftuar Sëmundjet e Rralla.

Projektligji do të krijojë një bazë të re ligjore federale që do të mundësojë krijimin, funksionimin dhe financimin e një regjistri të sëmundjeve të rralla.

Sa kushton të bëhesh shtetas zviceran në vitin 2025?

Posted on by BR

Ju keni lejen tuaj C në dorë dhe përmbushni të gjitha kërkesat e tjera për shtetësinë zvicerane.

A jeni gati të aplikoni për natyralizim, por nuk jeni të sigurt se sa do të kushtojë ky proces?

Ja çështja: ndryshe nga BE-ja, në Zvicër çdo kanton individual përcakton tarifat e veta, dhe ato ndryshojnë ndjeshëm nga njëri në tjetrin.

Dhe, për të komplikuar më tej gjërat, ekzistojnë tre nivele të ndryshme tarifash, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Sipas platformës së krahasimit të kostove Comparis, ato janë:

Federale: 100 franga për një të rritur, 150 franga për çiftet me ose pa fëmijë të mitur

Kantonale: deri në 2,000 franga për person

Bashkiake: 500 deri në 1,000 franga për person

Këto janë mesataret, por disa kantone i tejkalojnë ato (lexoni më shumë rreth kësaj më poshtë).

Gjithashtu, kostot varen nga fakti nëse natyralizimi është i zakonshëm apo i thjeshtuar, ku i pari është më i shtrenjtë se i dyti.

Por le të shohim tarifat e ngarkuara për procedurën e zakonshme, pasi kjo është ajo që u përket shumicës së shtetasve të huaj.

Ja çfarë duhet të prisni të paguani në kantonet më “ndërkombëtare” të Zvicrës:

Cyrih

Tarifa për të rritur për natyralizimin kantonal është relativisht modeste (për Zvicrën) prej 500 frangash, por disa komuna aplikojnë tarifa mbi mesataren.

Në qytetet e Cyrihut dhe Winterthur, për shembull, procedura kushton 1,200 franga, dhe në Uster, 1,380 franga.

Vaud

Kantoni aplikon 450 franga, dhe komunat individuale, nga 100 deri në 400 franga.

Gjenevë

Kantoni ka sistemin më të “drejtë” nga të gjithë: aplikon 1,250 franga dhe i jep pjesën e saj të drejtë (çfarëdo që të përcaktohet të jetë) komunës natyralizuese.

Bazeli

Në tetor 2024, tarifa kantonale për marrjen e shtetësisë në Bazeli u përgjysmua nga 300 në 150 franga.

Kostot komunale variojnë nga 700 deri në 1,000 franga.

Berna

Kostoja e procedurës kantonale është relativisht e lartë – 1,150 franga – me tarifat komunale që variojnë gjerësisht: 400 franga për Bernën, 600 për Thunin dhe 1,400 për Biel/Bienne.

Schwyz

Tarifa kantonale është midis 200 dhe 500 frangave, por ndoshta për shkak se Schwyz është shtëpia e një numri të huajsh super të pasur, disa qytete ngarkojnë tarifa të larta për procedurat komunale: Freienbach dhe Einsiedeln – 2,300 franga, dhe Schwyz 2,850 franga.

Megjithatë, kjo nuk do të thotë që tarifat mbi mesataren që ngarkojnë disa kantone dhe/ose komuna do të lejohen të vazhdojnë.

Historia paralajmëruese e Kreuzlingen

Kjo komunë në kantonin Thurgau ka ngarkuar 1,500 franga për individët beqarë, me mundësinë e rritjes së saj me 500 franga në 2,000 franga për natyralizimin kantonal dhe në 2,800 për kantonin dhe qytetin.

Por kjo nuk do të jetë më kështu.

Pasi ndërhyri së fundmi mbikëqyrësi zyrtar i çmimeve të Zvicrës, Stefan Meierhans, autoritetet e Kreuzlingen ulën ndjeshëm tarifat e tyre, duke eliminuar gjithashtu mundësinë e rritjes së mëtejshme të çmimeve.

Si pasojë, kandidatët për shtetësi që jetojnë në Kreuzlingen tani do të ngarkohen me tarifat e mëposhtme (më të ulëta):

Beqarë: 1,300 franga në vend të 1,500 frangave të mëparshme

Çifte të martuara: 1,800 franga në vend të 2,000

Mitur: 600 franga në vend të 800

(Tarifa kantonale në Thurgau është 800 franga).

Mund të shihni kostot e natyralizimit për kantone të tjera duke lëvizur poshtë te ‘kostot e shtetësisë’ në platformën Comparis.

Por kjo nuk është e gjitha…

Këto janë tarifat që do t’ju ngarkohen vetëm për procedurën e natyralizimit (të cilat nuk rimbursohen në rast se kërkesa juaj refuzohet).

Kur aplikoni për shtetësi zvicerane, do të keni edhe shpenzime të tjera, duke përfshirë dokumente të tilla si ekstrakti i regjistrit penal (17 franga), ekstrakti i regjistrit të mbledhjes së borxheve (17 franga), konfirmimi i vendbanimit (midis 10 dhe 30 frangave) dhe ekstrakti i regjistrit të gjendjes civile (30 franga).

Përveç kësaj, mund t’ju duhen përkthime zyrtare të dokumenteve të ndryshme si certifikatat e lindjes dhe çdo gjë tjetër nga vendi juaj i origjinës që kërkojnë autoritetet lokale.

Pra, të bëhesh shtetas zviceran do t’ju kushtojë më shumë sesa vetëm tarifat e natyralizimit.

Foto: Formacionet e ndeshjes Shqipëri-Letoni

Posted on by BR

Shqipëria dhe Letonia kanë publikuar formacionet zyrtare për ndeshjen kualifikuese për Botërorin 2026.

Shqipëria do të luajë me formacion ofensiv, me Armando Brojën, Rey Manajn e Nedim Bajramin në sulm, transmeton albinfo.ch.

Në mesfushë do të paraqiten Laçi, Shehu e Asllani, ndërsa në mbrojtje, Hysaj, Ajeti, Gjimshiti dhe Mitaj. Porta do të mbrohet nga Thomas Strakosha.

Vendimet e Gjykatës së Lartë Federale mbi Konfidencialitetin Mjekësor

Posted on by albinfo.ch

Nëse një person vdes pas trajtimit mjekësor, të afërmve të tij nuk u jepet qasje në të dhënat e tij madje edhe nëse dyshojnë për një procedurë të dështuar. Gjykata e Lartë Federale e ka vendosur këtë në dy raste, tranamseton albinfo.ch.

Për të afërmit, kjo do të thotë se ata duhet të rrezikojnë të padisin spitalet pa e ditur nëse të dhënat e pacientëve përmbajnë ndonjë provë të keqpërdorimit mjekësor, shkruan srf.ch.

Ky është një rrezik financiar dhe gjithashtu një sfidë emocionale, thonë kritikët.

Prandaj, pacientët mund të këshillohen vetëm që të deklarojnë qartë në një direktivë paraprake nëse dhe kush mund t’i shikojë të dhënat e tyre në rast të vdekjes së tyre.

Doha: Udhëheqja e Hamasit i mbijeton sulmeve izraelite

Posted on by albinfo.ch

Al-Hayya është shefi i Hamasit në Gaza në mërgim dhe negociatori kryesor, i parë si figura më me ndikim e grupit jashtë vendit që kur Ismail Haniyeh u vra në korrik 2024.

Ai është një nga pesë burrat në këshillin udhëheqës të Hamasit që kanë udhëhequr grupin që kur Yahya Sinwar u vra nga Izraeli tetorin e kaluar. Ndërsa udhëheqësia e grupit ka mbijetuar, djali i udhëheqësit të Hamasit, Khalil Al-Hayya, u vra në sulmin e Izraelit në Doha, bën të ditur sky news.

Nuk është hera e parë që Izraeli ka vrarë një anëtar të familjes së Al-Hayyas.

Një sulm ajror izraelit goditi shtëpinë e tij familjare në lagjen Sejaiyeh të qytetit të Gazës në vitin 2007, duke vrarë disa nga të afërmit e tij.

 

Zvicra është kampione evropiane për udhëtim me tren

Posted on by albinfo.ch

Në asnjë vend tjetër evropian treni nuk përdoret aq shpesh ose aq gjerësisht për transportin e pasagjerëve sa në Zvicër. Megjithatë, kur bëhet fjalë për transportin hekurudhor të mallrave, dy vende të tjera janë përpara, transmeton albinfo.ch.

Zvicra vazhdon të jetë vendi hekurudhor par excellence. Kjo tregohet nga Raporti i Shifrave të Transportit 2025 i publikuar të martën nga Shërbimi i Informacionit të Transportit Publik (Litra). Dëshmi për këtë është kulmi prej 5.99 miliardë kilometrash/pasagjerësh i arritur në tremujorin e dytë të vitit 2025 – domethënë, distancat e përshkuara nga të gjithë pasagjerët e transportuar me tren, shkruan sda.ch.

Vendi i tretë në transportin e mallrave

Ndërsa Zvicra është e pakrahasueshme në transportin hekurudhor të pasagjerëve, pamja është e përzier kur bëhet fjalë për transportin e mallrave: Sipas Eurostat, të cilin Litra e citon në raport, rreth 34 për qind e mallrave në Zvicër u transportuan me hekurudhë në vitin 2025. Kjo e vendosi atë në vendin e tretë, pas Letonisë (44 për qind) dhe Lituanisë (39.1 për qind).

Megjithatë, kjo pjesë është vetëm 20 për qind për trafikun vendas, të importit dhe eksportit. Qëllimi i SBB-së mbetet “më pak trafik mallrash të rënda dhe më shumë mallra në hekurudha”. Kjo çështje do të jetë një shqetësim i madh për Litra në të ardhmen.

Një fokus i raportit është transporti rajonal i pasagjerëve (RPV). Ky përbën afërsisht një të tretën e kapacitetit total të transportit publik, përcjell albinfo.ch. Vitin e kaluar, RPV e rriti efikasitetin e tij me mbi njëmbëdhjetë për qind krahasuar me vitin e kaluar.

Transporti në Zvicër mbulon afërsisht një të tretën e konsumit të energjisë dhe afërsisht 30 për qind të emetimeve të gazrave serrë vendase. Megjithatë, shumica e këtyre i atribuohen transportit rrugor.

Shqipja nuk është thjesht një mjet komunikimi, është simbol i qëndresës

Posted on by albinfo.ch

Lidhja e Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë (LAPSH) në formën që ka sot është themeluar para plot 30 vitesh, në vitin 1995, ndonëse fillimet e mësimit plotësues të gjuhës shqipe në Zvicër janë pak më të vjetra. Me themelimin e saj është institucionalizuar mësimdhënia për gjuhën shqipe dhe kulturën shqiptare edhe para autoriteteve zvicerane.

LAPSH gjatë kësaj kohe ka kryer një mision fisnik çfarë është përcjellja dhe kultivimi i gjuhës amtare te brezat që po rriten në një realitet të ri, jashtë vendit. Lidhur me synimet, arritjet, sfidat dhe problemet e kësaj organizate me mision specifik, flet Liburn Mehmetaj, bashkëkryetar i LAPSH “Naim Frashëri”.

Albinfo.ch: Kur dhe si është themeluar LAPSH, Zvicër?
L. Mehmetaj: Mësimdhënia e gjuhës shqipe në Zvicër ka filluar në fund të viteve 80 të shekullit të kaluar dhe institucioni i LAPSH-së është themeluar në vitin 1995, si një përgjigje ndaj nevojës urgjente për të ruajtur gjuhën dhe identitetin kombëtar ndër fëmijët shqiptarë në mërgim, me qëllim që këta fëmijë të ktheheshin në atdhe dhe të vazhdonin shkollimin në gjuhën shqipe. U krijua nga mësues dhe prindër të përkushtuar që besonin se gjuha shqipe është themeli i përkatësisë sonë kombëtare, në bashkëpunim me qeverinë e atëhershme të Kosovës.

Albinfo.ch: Cili është misioni dhe vizioni i organizatës suaj?
L. Mehmetaj: Misioni ynë është edukimi i fëmijëve shqiptarë në gjuhën, historinë dhe kulturën tonë, në harmoni me realitetin arsimor zviceran. Vizioni është një brez i vetëdijshëm për prejardhjen, krenar për identitetin dhe i përgatitur për të ndërtuar ura mes dy kulturave: asaj ku jetojnë dhe asaj prej nga vijnë.

Gjuha shqipe është ura jonë e përbashkët. Nuk na bashkon një shtet i vetëm, as një fe, por një gjuhë që mbart historinë, kulturën dhe shpirtin shqiptar. LAPSH ekziston për ta mbrojtur atë gjuhë, brez pas brezi.

Albinfo.ch: Cilat janë veprimtaritë kryesore që zhvilloni (p.sh. mësimi plotësues në gjuhën shqipe, aktivitete kulturore, seminare për prindër e arsimtarë)?
L. Mehmetaj: LAPSH Zvicër është e organizuar si një federatë e shoqatave kantonale. Shoqatat në secilin kanton janë përgjegjëse për organizimin konkret të mësimit plotësues në gjuhën shqipe, sigurimin e klasave, bashkëpunimin me komunat dhe shkollat vendore, si dhe për financimin e veprimtarisë. Ato gjithashtu organizojnë aktivitete kulturore, si festimet e Ditës së Flamurit, Ditës së Mësuesit apo Ditës së Alfabetit.

Në nivel qendror, LAPSH koordinon punën mes kantoneve, administron komunikimin institucional, shpërndan librat e dërguar nga Kosova dhe Shqipëria, merr pjesë në seminare dhe trajnime dhe siguron mbështetje për zhvillimin profesional të mësimdhënësve.

 

Albinfo.ch: Sa shkolla dhe nxënës shqiptarë përfshin LAPSH në të gjithë Zvicrën?
L. Mehmetaj: Aktualisht dhe sipas databazës së përpiluar në vitin 2024, LAPSH është e pranishme në 18 kantone të Zvicrës, me 152 klasa aktive, dhe mbi 1’800 nxënës që ndjekin mësimin.

Albinfo.ch: Si e organizoni dhe mbështesni punën me mësimdhënësit dhe bashkëpunimin me prindërit?
L. Mehmetaj: LAPSH është e njohur nga autoritetet arsimore zvicerane që nga viti 1996 dhe ka të drejtë të organizojë mësim plotësues në gjuhën shqipe brenda shkollave publike në çdo kanton. Mësimi zhvillohet nga mësimdhënës të kualifikuar, të cilët angazhohen përmes shoqatave kantonale të LAPSH-së dhe ndjekin një kurrikulë të përshtatur për fëmijët e diasporës.

Prindërit nuk janë thjesht pjesëmarrës, por bashkë-organizatorë. Edhe pse rolin kryesorë e mbajnë mësimdhënësit, ata marrin pjesë në mënyrë aktive në jetën e shkollave shqipe, kontribuojnë në organizimin e aktiviteteve dhe shpesh janë pjesë e kryesive të shoqatave kantonale, duke ndihmuar në menaxhimin dhe vendimmarrjen. Ky bashkëpunim i ngushtë mes mësimdhënësve dhe familjeve është një nga forcat kryesore që mban të gjallë dhe funksional rrjetin e LAPSH-së në të gjithë Zvicrën.

Ky bashkëpunim ndërtohet mbi një filozofi të thjeshtë por të fuqishme, të përfaqësuar edhe në simbolin tonë: trekëndëshi simbolizon lidhjen e pandashme mes prindit, mësuesit dhe nxënësit. Secili kënd mban dhe mbështet tjetrin. Pa prindin nuk ka vazhdimësi, pa mësuesin nuk ka drejtim, dhe pa nxënësin nuk ka të ardhme.

Albinfo.ch: Cilat janë sfidat më të mëdha me të cilat përballeni në misionin tuaj arsimor dhe kulturor?

L. Mehmetaj: Si çdo organizatë që mbështetet te puna vullnetare, LAPSH përballet me disa sfida të vazhdueshme: sigurimi i fondeve të qëndrueshme, gjetja dhe motivimi i vullnetarëve si dhe rritja e numrit të nxënësve. Pavarësisht këtyre sfidave, forca jonë qëndron në besimin e palëkundur se gjuha dhe kultura janë vlera që ia vlejnë çdo përpjekjeje.

Albinfo.ch: Për cilat arritje ndiheni më krenarë si rrjet shkollor dhe komunitar?
L. Mehmetaj: Jemi krenarë për ndërtimin e një rrjeti funksional shkollash në mbarë Zvicrën dhe për procesin e bashkimit mes LAPSH dhe SHSH (Shkolla Shqipe Zvicër), i cili  është duke u zbatuar me sukses në pothuajse të gjitha kantonet. Kemi ndërtuar një databazë dhe një hartë të shkollave shqipe, gjë që nuk ekzistonte më parë. Klasat e reja po vazhdojnë të hapen dhe kemi një proces të qartë për angazhimin e mësimdhënësve të rinj.

Albinfo.ch: A bashkëpunoni me institucione arsimore zvicerane apo me organizata të tjera shqiptare në Zvicër dhe jashtë saj?
L. Mehmetaj: Po. Bashkëpunojmë me shkolla dhe komuna lokale në shumë kantone, me ambasadat shqiptare e kosovare si dhe autoritetet përkatëse të shteteve amë, si dhe me organizata kulturore shqiptare në Zvicër dhe në diasporë të ndryshme.

Albinfo.ch: Si e shihni të ardhmen e LAPSH-së dhe rolin tuaj në ruajtjen e identitetit kombëtar ndër brezat e rinj?
L. Mehmetaj: E ardhmja e LAPSH-së qëndron në modernizimin e mësimit, në angazhimin e gjeneratave të reja dhe në forcimin e bashkëpunimit me institucionet vendore dhe të shteteve amë. Synojmë të sigurojmë vazhdimësinë përmes përfshirjes së prindërve e mësuesve të rinj dhe të institucionalizojmë më tej mësimin e gjuhës shqipe si pjesë e qëndrueshme e të arsimit në Zvicër. Identiteti ruhet kur gjuha, kultura dhe shkolla ecin me kohën, pa u shkëputur nga rrënjët.

Albinfo.ch: Çfarë mesazhi dëshironi të përcillni për prindërit dhe mësuesit shqiptarë në Zvicër?
L. Mehmetaj: Për gjuhën shqipe janë flijuar jetë, janë mbajtur mbi supe alfabetë të ndaluar, janë ngritur shkolla në ilegalitet dhe janë rrezikuar breza të tërë për ta ruajtur të gjallë. Gjuha jonë nuk është thjesht një mjet komunikimi, është simbol i qëndresës, i identitetit dhe i dinjitetit tonë kombëtar. Sot, nuk kërkohet flijim. Kërkohet përkujdesje, përkushtim dhe vullnet. T’ia mësosh një fëmije gjuhën shqipe është ndoshta gjesti më i thjeshtë dhe më i fuqishëm që mund të bëjë një prind apo një mësues shqiptar.

Shkenca sot thotë dy gjëra: gjuha mësohet vetëm në shkollë (pavarësisht se çfarë kualifikimi kanë prindërit dhe sa mirë e flasin në shtëpi) dhe fëmijët që zotërojnë gjuhën e tyre e mësojnë pastaj edhe më mirë gjermanishten, frëngjishten, anglishten dhe të gjitha gjuhët tjera.

Është detyrë morale dhe trashëgimi shpirtërore. Sepse të flasësh shqip do të thotë të mbash gjallë historinë e një populli që nuk u dorëzua kurrë. Dhe kjo është, në fund të fundit, më e pakta që mund të bëjmë.

Baar (Zug): Kapen dhe dëbohen 3 kosovarë, punëtorë “në të zezë”

Posted on by albinfo.ch

Gjatë një inspektimi në një kantier të ndërtimit në Baar, policia e Zugut arrestoi tre punëtorë të skeleve që punonin pa leje. Ata po ashtu qëndronin ilegalisht në Zvicër dhe u detyruan të largoheshin nga vendi pas një procedure të shkurtuar, transmeton albinfo.ch.

Më 4 shtator, zyrtarët e policisë së Zugut kryen një kontroll të synuar kundër punës së paligjshme në një kantier ndërtimi në komunën e Baarit. Tre skeleristë tërhoqën vëmendjen e tyre. Njëri prej tyre iku me të parë policinë. Megjithatë, ai u kap dhe u arrestua disa metra më larg, në një fushë misri ngjitur. U arrestuan gjithashtu edhe dy skeleristë të tjerë.

Tre të arrestuarit janë kosovarë, të moshës 24, 29 dhe 34 vjeç. Hetimet e mëtejshme zbuluan se ata po qëndronin ilegalisht në Zvicër dhe punonin pa lejet e nevojshme të punës, shkruan polizeiticker.ch.

Prokuroria Publike e Zugut i ka dënuar ata me gjykim të shkurtuar për shkelje të shumta të Ligjit për Shtetasit e Huaj dhe Integrimin, dhe 24-vjeçarin gjithashtu për pengim të një akti zyrtar, secili me një gjobë prej disa qindra frangash.

Zyra e Migracionit u ka shqiptuar vendimin për dëbim nga Zvicra tre kosovarëve dhe tashmë u ka urdhëruar atyre të largohen nga vendi, përcjell albinfo.ch. Për më tepër, 24-vjeçarit iu dha një ndalim hyrjeje për dy vjet në Zvicër, ndërsa 29 dhe 39-vjeçarëve përveç për në Zvicër, ndalimi për dy vjet i është dhënë  edhe për shtetet e Shengenit.

Opera “Syrigana” e Petrit Halilajt shfaqet në Javën e Artit, në Berlin

Posted on by albinfo.ch

Lufta dhe zhvendosja kanë formësuar fëmijërinë e tij në Kosovë, ndërsa bukuria dhe kërkimi për utopi kanë formësuar artin e tij. Tani, Petrit Halilaj po prezanton operën e tij të parë në “Hamburger Bahnhof”, në Berlin. Një Takim me një vepër të plotë arti, raportojnë mediat gjermane për instalacionin e pritshëm të artistit të shquar nga Kosova, me njohje ndërkombëtare dhe me qëndrim në Gjermani, shkruan albinfo.ch.

“Pasi Adami dhe Eva hëngrën frutin e ndaluar nga Pema e Diturisë, Zoti i dëboi ata nga Kopshti i Edenit. Në kërkim të një shtëpie të re, çifti mëkatar bredhi nëpër shtatë qiejt dhe tokat e tokës – derisa mbërritën në Syriganë, ku takuan njerëz që njohën dashurinë midis tyre…”. Surigana është një fshat afër vendlindjes së Petrit Halilajt, ku ai, muaj më parë inskenoi një operë.

Fundi i verës nuk është arsye për të vajtuar: Sezoni i ri sjell ngjarje të ndryshme që i japin krijimtarisë një shtysë të re. Një pikë kulmore vjetore nga kjo gamë, e cila ka shënuar fillimin e sezonit të ri të artit çdo shtator që nga viti 2012, është “Java e Artit” në Berlin, shkruan harpersbazaar.de. Nga 10 deri më 14 shtator, rreth njëqind institucione, duke përfshirë muze, galeri, koleksione private dhe hapësira projektesh, do të hapin përsëri dyert e tyre dhe do t’i ftojnë vizitorët të zbulojnë vepra arti bashkëkohore në një program të larmishëm”, shkruan revista e specializuar për art, duke radhitur disa nga programet më të dalluara që do të jepen në kuadër të Javës së Artit në Berlon, dhe ku i bën vend veprës së Petrit Halilajt, shkruan albinfo.ch.

Petrit Halilaj: “An Opera Out of Time” (Një operë jashtë kohe) në “Hamburger Bahnhof”

Artisti kosovar me qëndrim edhe në Berlin, Petrit Halilaj, prezanton ekspozitën e tij të parë të madhe personale institucionale në Berlin në “Hamburger Bahnhof”, të kuruar nga Catherine Nichols me ndihmën e Emily Finkelstein, të dyja anëtare të ekipit të “Hamburger Bahnhof”. Fokusi është në projektin e tij të parë operistik, “Syrigana”, i cili eksploron kufijtë dhe mundësitë e ëndërrimit kolektiv dhe u zhvillua në bashkëpunim me Filarmoninë e Kosovës.

Opera, e cila feston gjithashtu 25-vjetorin e Filharmonisë kosovare, zhvillohet rreth vendit legjendar të Syriganës, një fshat tre mijëvjeçar pranë vendlindjes së artistit, i cili është një vend i mbrojtur arkeologjik që nga viti 2016, përcjell albinfo.ch. Përmes instalimeve dhe shfaqjeve brenda “Hamburger Bahnhof”, opera shpaloset në një përvojë jokonvencionale për vizitorët, duke bashkuar artin dhe muzikën, duke eksploruar botë komplekse që rrethojnë identitetin, lirinë dhe mallin.

Do të shfaqen gjithashtu vepra nga periudha të ndryshme të punës së Halilajt, duke përfshirë pesë instalime në shkallë të gjerë, të cilat ofrojnë një pasqyrë gjithëpërfshirëse të veprës së Petrit Halilajt, e cila është e lidhur ngushtë me historinë e Kosovës dhe tensionet e saj kulturore dhe politike.

Ekspozita hapet të mërkurën, më 10 shtator, në orën 19:00 dhe zgjat deri më 31 maj 2026.

Spar, përsëri në duart e Zvicrës

Posted on by albinfo.ch

Rrjeti i njohur i shitjes me pakicë Spar, me mbi 360 lokacione shitjeje, është përsëri në duart e Zvicrës pas më shumë se nëntë vitesh. Një grup investitorësh i formuar posaçërisht, i quajtur Tannenwaldholding ka marrë përsipër kompaninë, transmeton albinfo.ch.

Markat, lokacionet dhe vendet e punës do të mbahen, thuhet në njoftimin e pronarëve të rinj.

Spar u ble nga Grupi Jug-Afrikan Spar në vitin 2016. Megjithatë, pritjet nuk u përmbushën: në vitin 2024, shitjet ishin pak më pak se 750 milionë franga zvicerane, duke rënë dhe duke përjetuar rritje vetëm gjatë pandemisë, shrkuan srf.ch. Pronarët e rinj tani duan ta stabilizojnë kompaninë dhe t`i mundësojnë asaj të rritet përsëri.

Çmimi i shitjes është 46.5 milionë franga zvicerane, sipas ish-kompanisë mëmë të Afrikës së Jugut. Kompania mund të marrë 30 milionë franga zvicerane shtesë në fund të vitit 2027 nëse Spar Schweiz gjeneron fitim të mjaftueshëm në vitet 2026 dhe 2027.

Kryetari i ri i Bordit të Drejtorëve dhe bashkëpronar është lektori i Universitetit të Bazelit, Peter Weber, sipas Spar Schweiz. Grupi i investitorëve vetë mbetet kryesisht në prapavijë; përveç Weber, pjesëmarrësit janë të panjohur. Megjithatë, të gjithë janë nga Zvicra.

11 të arrestuar, sekuestrime armësh e droge, në lidhje me shpërthimin në QKUK

Posted on by albinfo.ch

Policia e Kosovës ka ndërmarrë sot një aksion të gjerë kundër krimit të organizuar, duke arrestuar 11 persona dhe sekuestruar armë, drogë, pajisje komunikimi dhe dëshmi të tjera të rëndësishme, në kuadër të hetimeve për shpërthimin e 30 prillit në parkingun e QKUK-së.

Sipas njoftimit zyrtar, aksioni është realizuar në tri lokacione – dy në Prishtinë dhe një në fshatin Rimanishtë – me urdhër të Gjykatës Themelore në Prishtinë, transmeton albinfo.ch. Gjatë bastisjeve janë gjetur pajisje elektronike, armë të zjarrit, municion, drogë dhe mjete për përpunimin e saj.

Sekuestrimet kryesore përfshijnë: 142 kg e 172 gram substancë narkotike (Kanabis Sativa) në fazë përfundimtare të përpunimit; Një armë Sig Sauer 9×19 mm me karikator dhe 12 fishekë; Një armë automatike AK-47 me pesë karikatorë, 99 fishekë dhe një bajonetë; 10 telefona celularë dhe pajisje të tjera të rëndësishme për hetime, shkruan rtklive.com.

Gjatë verifikimit të njërit prej të dyshuarve, F.D., u konstatua se ndaj tij ekzistonte një urdhër-arrest aktiv për çështje narkotikësh. Ai është dërguar për vuajtje të dënimit.

Nga të ndaluarit, nëntë persona janë mbajtur për 48 orë, ndërsa ndaj të tjerëve janë hapur procedura të ndara, në konsultim me prokurorin kompetent.

Policia e Kosovës ka bërë të ditur se operacionet do të vazhdojnë në koordinim me organet e drejtësisë, me qëllim ndriçimin e plotë të rastit dhe vënien para drejtësisë të të gjithë personave të përfshirë.

Sipas policisë, aksioni i sotëm pason hetimet lidhur me rastin e ndodhur më datë 30.04.2025, ku në parkingun e QKUK-së në Prishtinë kishte ndodhur një shpërthim në një veturë të tipit Mercedes B-Class, pronë e drejtorit të QKUK-së. Pas kësaj policia ka nisur hetimet për rastin.

Zvicra duhet të bashkohet me BE-në në trajtimin e refugjatëve

Posted on by albinfo.ch

Zvicra, në parim, duhet të marrë pjesë në të ashtuquajturin mekanizëm solidariteti të BE-së. Kjo është ajo që dëshiron Dhoma e Kantoneve të Parlamentit Federal të Zvicrës. Kjo dhomë e ka mbështetur qartë bashkëveprimin e Zvicrës në kuadër të këtij mekanizmi, me 37 vota pro dhe 6 kundër.

Ky mekanizëm vullnetar synon të shpërndajë më mirë azilkërkuesit midis vendeve të ndryshme evropiane. Megjithatë, Dhoma e përmendur ka vendosur kushte: Për shembull, shtetet nënshkruese të Marrëveshjes së Dublinit duhet t’u përmbahen detyrimeve të tyre për të pranuar dhe ripranuar azilkërkuesit.

Në qershor, Dhoma Nacionale (e madhe) e Parlamentot kishte votuar kundër pjesëmarrjes së Zvicrës në mekanizmin e solidaritetit. Tani ajo duhet ta rishqyrtojë çështjen.

Pagat në Zvicër janë rritur me një mesatare prej 2.3%

Posted on by albinfo.ch

Punonjësit në Zvicër kanë marrë një rritje të ndjeshme të pagave mesatarisht këtë vit. Kjo rritje është më e lartë se inflacioni i pritur, që do të thotë se ata në fund duhet të kenë më shumë para në portofolet e tyre, transmeton albinfo.ch.

Sipas një njoftimi për shtyp nga Zyra Federale e Statistikave (BFS), pagat nominale pritet të jenë rritur me 2.3 për qind këtë vit. BFS vlerëson të dhënat bazuar në të dhënat kumulative të pagave, shkruan srf.ch.

Ekonomistët parashikojnë inflacion prej 0.1 deri në 0.3 për qind për vitin aktual. Kjo tregon se pagat do të rriten edhe në terma realë këtë vit, d.m.th., duke marrë parasysh inflacionin.

Në vitin 2024 pagat nominale në Zvicër qenë rritur me 1.8 për qind. Duke përfshirë shkallën vjetore të inflacionit prej 1.1 për qind, pagat reale i bie të jenë rritur me 0.7 për qind. Në të kundërt, në dy vitet e mëparshme ka pasur një rënie reale të pagave.

Shifra aktuale për zhvillimin e pagave nominale për vitin 2025 është një vlerësim fillestar sepse Zyra Federale për Çështjet Sociale (FSO) ka ndërprerë vlerësimin e saj të mëparshëm pas tremujorit të parë.

Çfarë pasojash mund të ketë kriza qeveritare e Francës për BE-në?

Posted on by Drin Reçica

Rrëzimi i qeverisë franceze pritet të shkaktojë shumë paqëndrueshmëri për Francën, ekonominë e dytë më të madhe të Bashkimit Evropian pas Gjermanisë. Këto vende quhen shpesh “motori i integrimit evropian”, prandaj Brukseli po i ndjek me interes zhvillimet në Paris, përcjell albinfo.ch.

Eric Maurice, analist politikash pranë Qendrës së Politikave Evropiane, nuk pret që ndikimi të jetë aq i rëndë sa gjatë krizës së euros që filloi në vitin 2008. Megjithatë paqëndrueshmëria në Francë mund të ketë pasoja ekonomike për pjesën tjetër të BE-së – për shembull, për shkak të mungesës së investimeve ose të uljes së produktivitetit.

Rrezik bllokadash politike

Tani presidenti Macron do të detyrohet të gjejë sërish një pasues, të cilit do t’i duhet të punojë në të njëjtin mjedis të brishtë dhe të përballet me të njëjtat probleme buxhetore si edhe François Bayrou, që humbi votëbesimin në parlament, apo paraardhësit e tij. Asambleja Kombëtare e Francës ka 577 deputetë. Deputetët e ekstremit të djathtë dhe të majtë, të cilët para seancës së votëbesimit për kryeministrin Bayrou kishin thënë se do të votonin kundër qeverisë së ttij, kanë mbi 320 vende në Asamblenë Kombëtare, ndërsa centristët dhe aleatët konservatorë kanë 210 vende.

Pasoja politike për BE-në

Pra në rast se Franca do të përballet me bllokada politike, kjo do të kishte pasoja politike edhe për BE-në. Për shembull, pa një qeveri të re ka mundësi që Franca të mos pozicionohet qartë dhe të mos mbajë qëndrim brenda BE-së lidhur me çështje të tilla si migracionin, politikën bujqësore, tregtare apo industriale. Po ashtu nën një qeveri të re mund të ndryshojë edhe roli i Francës në BE.

Në frontin e politikës së jashtme nuk pritet të ndryshojë asgjë, për shembull në lidhje me Ukrainën, për sa kohë që presidenti Macron mbetet në detyrë. Megjithatë politologu Maurice thotë se për Macronin do të jetë e vështirë që t’i përmbushë planet tij. Për shembull rritja e planifikuar e buxhetit të mbrojtjes do të jetë e vështirë, nëse nuk ka buxhet ose nëse miratimi i tij shtyhet./DW

Mijëra shtëpi mbeten pa energji elektrike në Berlin

Posted on by Drin Reçica

Mijëra njerëz kanë mbetur pa energji elektrike në juglindje të Berlinit pas një ndërprerjeje të energjisë elektrike, përcjell albinfo.ch.

Më shumë se 43,000 familje dhe 3,000 biznese mbeten pa energji elektrike, ndërsa hetimet fillestare tregojnë se ndërprerja e energjisë elektrike u shkaktua nga zjarrvënia e qëllimshme, pasi dy shtylla të tensionit të lartë u përfshinë nga flakët.

Flakët tani janë shuar dhe policia është në vendngjarje për të hetuar shkakun e zjarrit.

Shërbimet e emergjencës janë dërguar në zonat e prekura të Altglienicke, Grünau, Adlershof, Spindlersfeld, Alt-Johannisthal dhe Oberschöneweide, sipas një postimi të policisë në X.

Ndërprerja shkaktoi jashtë funksionit tramvajet në zonë, si dhe semaforët, sipas policisë.

Ja sa do të paguani për energjinë elektrike në komunën tuaj zvicerane në vitin 2026

Posted on by Drin Reçica

Konsumatorët në Zvicër mund të presin një ulje mesatare prej 4% në çmimin e energjisë elektrike për vitin 2026, sipas të dhënave të publikuara nga Komisioni Federal i Energjisë Elektrike (ELCOM). Për një familje tipike, kjo do të thotë një kursim vjetor prej rreth 58 frangash, me çmimin mesatar që pritet të jetë 27.7 centë për kilovat-orë, përcjell albinfo.ch.

Nga komuna më e lirë te ajo më e shtrenjtë

Ndërsa ulja mesatare është një lajm pozitiv për shumicën e konsumatorëve, çmimet ndryshojnë ndjeshëm nga një komunë në tjetrën, varësisht nga operatori lokal i rrjetit dhe kontratat e furnizimit me energji.

Komuna më e lirë: Zwischenbergen (Valais) – 9.64 cent/kWh

Komuna më e shtrenjtë: Kestenholz (Solothurn) – 43.61 cent/kWh
(duke zëvendësuar komunën Grub në kantonin Argovia)

Kjo diferencë prej më shumë se katërfish mes çmimit më të ulët dhe më të lartë thekson nevojën për transparencë dhe për reforma të mundshme në sistemin e shpërndarjes së energjisë.

Pse po bien çmimet?

Sipas ELCOM, faktorët kryesorë që ndikojnë në uljen e çmimeve përfshijnë:

Rënien e çmimeve ndërkombëtare të energjisë pas krizës energjetike të viteve 2022–2023

Skadimi i kontratave të blerjes me çmim të lartë nga operatorët lokalë

Stabilizimi i tregut evropian të energjisë, duke përfshirë investime të reja në burime të rinovueshme dhe infrastrukturë

Vështrim rajonal: çfarë tregon harta e çmimeve?

ELCOM ka publikuar një hartë interaktive që tregon ndryshimet rajonale në çmimet e energjisë elektrike. Në hartë, zonat me ngjyrë të kuqe përfaqësojnë çmimet më të larta, ndërsa zonat blu tregojnë çmime më të ulëta. Kjo hartë ofron konsumatorëve një mënyrë të thjeshtë për të krahasuar tarifat në komunitetin e tyre me ato të rajoneve të tjera.

Çfarë pritet më tej?

Megjithëse çmimet për vitin 2026 janë më të ulëta, ekspertët paralajmërojnë se tregu mbetet i ndjeshëm ndaj zhvillimeve gjeopolitike dhe ndryshimeve klimatike. Për konsumatorët, kjo do të thotë se efikasiteti energjetik dhe investimi në burime alternative mbeten strategji të rëndësishme për të ardhmen. /Albinfo.ch

https://www.srf.ch/news/schweiz/stromtarife-schweiz-2026-so-viel-zahlen-sie-2026-fuer-strom-in-ihrer-gemeinde

Pothuajse 50 furra buke mbyllen çdo vit në Zvicër

Posted on by Drin Reçica

Vetëm gjatë këtij viti janë mbyllur disa furra në rajone të ndryshme – përfshirë Diemtigtal, Dachsen dhe Thalwil. Brenda 25 viteve të fundit, numri i furrave anëtare të Shoqatës së Bukëpjekësve të Zvicrës (SBC) është përgjysmuar – nga 2,500 në rreth 1,200.

Sipas shoqatës, arsyet kryesore janë:

  • Vështirësitë financiare

  • Mungesa e pasardhësve në bizneset familjare

  • Konkurrenca në rritje nga supermarketet dhe produktet e importuara

Në vitin 2024, Zvicra importoi mbi 161,000 ton produkte të pjekura, një rritje prej 50% në krahasim me dhjetë vjet më parë.

“Importet e brumërave të gatshëm po dëmtojnë rëndë bizneset artizanale,” – thotë Claudia Vernocchi nga SBC.

https://www.srf.ch/news/wirtschaft/baeckereien-in-der-schweiz-pro-jahr-schliessen-fast-50-baeckereien-die-hintergruende

Zvicër: 11,000 nënshkrime kundër vërshimit të pakove nga Kina

Posted on by Drin Reçica

Shoqata Zvicerane për Mbrojtjen e Klimës ka dorëzuar një peticion me mbi 11,000 nënshkrime duke kërkuar masa konkrete ndaj vërshimit të pakove të vogla nga platformat si Temu, Shein dhe kompani të tjera të ngjashme nga Lindja e Largët. Protesta u zhvillua të martën në Bernë, jashtë ambienteve të qeverisë, ndërsa zhvillime të rëndësishme po ndodhin edhe në mbledhjet javorë të Këshillit Federal dhe në komitetet parlamentare, përcjell albinfo.ch.

Kërkesa kryesore e peticionit është prezantimi i një “pasaporte dixhitale për produktet”, e cila do të përmbajë të dhëna të detajuara për origjinën, përbërjen dhe ndikimin mjedisor të secilit produkt të importuar.

Çfarë do të përmbajë pasaporta dixhitale?

Sipas organizatorëve të peticionit, pasaporta dixhitale duhet të përfshijë:

Vendndodhjen e prodhimit

Llojin e materialeve të përdorura

Mënyrën e transportit

Gjurmën e karbonit (CO₂)

Riparueshmërinë dhe jetëgjatësinë e produktit

Kjo masë synon të ndërgjegjësojë konsumatorët dhe të krijojë më shumë transparencë në tregun online, sidomos për produktet që importohen me kosto shumë të ulëta nga Azia, shpesh në dëm të mjedisit dhe prodhimit lokal.

Zvicra pas BE-së?

Aktivistët theksojnë se Bashkimi Evropian do të fillojë zbatimin e pasaportës dixhitale të produktit nga viti 2027, dhe kërkojnë që edhe Zvicra të ndjekë të njëjtin shembull, për të mos mbetur prapa në përpjekjet për qëndrueshmëri dhe mbrojtje të mjedisit.

Sfondi politik

Përveç protestave dhe peticioneve, vendime të rëndësishme rreth çështjeve si mbrojtja e klimës, ekonomia dixhitale dhe politika tregtare po përgatiten edhe në komitetet e Këshillit Kombëtar dhe Këshillit të Shteteve, ku zhvillohen punime intensive edhe jashtë seancave plenare. Ndërkohë, Këshilli Federal vazhdon mbledhjet javore për të shqyrtuar çështje aktuale me interes kombëtar dhe ndërkombëtar./Albinfo.ch

Gazeta “20 Minuten” ngre pyetjen: A është gjesti i polices shqiptare “i bukur” apo “shqetësues”?

Posted on by Drin Reçica

Një video e regjistruar në qytetin e Bazelit, pak orë para ndeshjes kualifikuese për Kupën e Botës mes Zvicrës dhe Kosovës, ka ngjallur reagime të ndryshme në opinionin publik dhe komunitetet e përfshira. Në këtë video, e cila është bërë virale në rrjetin social TikTok me afro 500,000 shikime, shihet një police e kantonit të Bazelit teksa lëviz buzët në sinkron me një këngë kushtuar Adem Jasharit, figurë e njohur si hero kombëtar për shqiptarët e Kosovës dhe një personazh i diskutueshëm për komunitete të tjera, përcjell albinfo.ch.

Gjatë atmosferës festive në rrugët e Bazelit, tifozët kosovarë brohorisnin, valëvitnin flamuj dhe këndonin këngë patriotike. Mes tyre, një police – pjesë e ekipit të dialogut të Policisë së Bazelit – u pa duke buzëqeshur dhe duke bashkëndarë momentin me tifozët. Ajo u filmua duke “kërcitur buzët” me vargjet e këngës që përmend Adem Jasharin. Videoja, e shpërndarë gjerësisht në llogari shqiptare në rrjete sociale, u përshkrua si një “moment prekës”.

Reagimet publike dhe institucionale
Ngjarja ka nxitur reagime të ndryshme: komuniteti shqiptar në Zvicër e ka përshëndetur gjestin si një shenjë afërsie dhe empatie ndaj rrënjëve kulturore, ndërsa përfaqësues të komunitetit serb e kanë kritikuar ashpër, duke e cilësuar si të papërshtatshme për një zyrtare policie në detyrë.

Policia e Bazelit ka njoftuar se është duke shqyrtuar ngjarjen dhe po vlerëson nëse sjellja e punonjëses ka qenë në përputhje me detyrimin për neutralitet institucional që kërkohet nga zyrtarët publikë gjatë ushtrimit të funksionit të tyre.

Debat mbi simbolikën dhe neutralitetin
Ngjarja ka hapur një debat më të gjerë rreth rolit të zyrtarëve të rendit në ngjarje publike me ngarkesë simbolike dhe etnike. A duhet të jetë pjesëmarrja në një këngë me domethënie historike një shprehje spontane e identitetit apo një shkelje e neutralitetit profesional? Opinioni publik në Zvicër duket i ndarë.

Pavarësisht se videoja nuk përmban gjuhë urrejtjeje apo veprime të dhunshme, ajo ka dëshmuar edhe një herë se sa të ndjeshme janë çështjet e identitetit në një shoqëri multietnike si ajo zvicerane. Rasti pritet të trajtohet me kujdes nga institucionet përkatëse, ndërkohë që vazhdon të ngjallë diskutime të gjera në publik dhe në rrjete sociale. /Albinfo.ch

https://www.20min.ch/story/wm-quali-in-basel-polizistin-lipsynct-zu-kosovo-song-schoen-oder-verstoerend-103411475

Prishtinës i shtohen 90 autobusë të rinj në transportin publik

Posted on by Drin Reçica

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka njoftuar se flota e transportit publik në kryeqytet është pasuruar me 90 autobusë të rinj, përcjell albinfo.ch.

Në një postim në Facebook, Rama ka bërë të ditur se shumë shpejt pritet të shtohen edhe 30 autobusë të tjerë, ndërsa paralajmëroi edhe modernizimin e mëtejmë të flotës me autobusë elektrikë dhe logjistikë bashkëkohore.

“Kjo është pjesë e një transformimi të vazhdueshëm që synon një Prishtinë më të pastër, më të gjelbër dhe më të qasshme për të gjithë qytetarët”, ka shkruar ai.

Ky projekt po realizohet në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtarë si BERZH, IFC, KfW dhe Banka Botërore.

Ambasada gjermane: Respektojeni pavarësinë e Gjykatës Kushtetuese

Posted on by Drin Reçica

Ambasada e Gjermanisë në Prishtinë u ka bërë thirrje të martën aktorëve politikë dhe institucioneve në Kosovë ta respektojnë Gjykatën Kushtetuese dhe gjyqësorin në përgjithësi, dy ditë pasi kryeministri në detyrë, Albin Kurti, e kritikoi gjykatën më të lartë për vendimet e saj të fundit.

Në një njoftim për media, Ambasada gjermane tha se pavarësia e gjyqësorit është gur themel i sundimit të ligjit.

“Ne u bëjmë thirrje të gjithë aktorëve politikë dhe institucioneve në Kosovë ta respektojnë pavarësinë e Gjykatës Kushtetuese dhe të gjyqësorit në tërësi, si dhe të përmbahen nga çdo ndërhyrje, përfshirë edhe sulmet personale”, tha ajo.

Reagimi vjen dy ditë pasi Kurti, i cili është lider i Lëvizjes Vetëvendosje, dhe nënkryetari i partisë, Glauk Konjufca, kritikuan vendimet e Gjykatës Kushtetuese.