Një grup iniciues i mbështetur nga Ambasada e Izraelit në Bernë ka iniciuar një projekt për organizimin e një serie ekspozitash në qytetet e Zvicrës mbi shpëtimin e hebrenjve në Shqipëri. Ambasada eKosovës, sikurse edhe ajo e Shipërisë kanë qenë nga fillimi të përfshira në këtë projekt. Tash, disa muaj pas bërjes publike të nismës, nga grupi iniciator dëgjohen shqetësime për përgjigje jo të kënaqshme të komunitetit të këtushëm shqiptar.
Krahas ambasadave të përmendura edhe albinfo.ch është e përfshirë në mënyrë aktive në këtë projekt. Pas një interviste që ditë më parë ka bërë me atashenë për kulturë dhe medie në Ambasadën e Izraelit në Bernë, zonjën Esther Hörnlimann, portali ynë ka kontaktuar edhe ambasadën e Kosovës dhe atë të Shqipërisë si partnerë në këtë projekt.
Si ambasadori i Kosovës, Naim Malaj ashtu dhe i ngarkuari me detyrë pranë Ambasadës së Shqipërisë në Bernë, Kastriot Noli shprehen se një eveniment i tillë është në radhë të parë në interes të komunitetit shqiptar në Zvicër dhe shqiptarëve në përgjithësi prandaj mbështetja për të është diçka e nënkuptueshme. Por ata pajtohen se ka një ngërç në këtë mes. Përkrahja financiare nuk i plotëson ende pritjet dhe zotimet e bëra nga komuniteti ynë. Fjalët e Ambasadori Malaj mbase e përshkruajnë më mirë këtë gjendje: “Ndoshta, si komunitet jemi pak të ngadaltë, por duke e njohur atë, jam plotësisht i bindur se ky projekt do të mbështetet plotësisht nga komuniteti ynë”.
– Por, cilat kanë qenë zotimet që kanë marrë Ambasada e Kosovës dhe ajo e Shqipërisë në Bernë lidhur me projektin?
“Ka një dokument të nënshkruar nga tre ambasadorët: i Izraelit, i Shqipërisë dhe ai i Kosovës për ta mbështetur dhe përkrahur realizimin e projektit “Besa” duke marrë edhe angazhime logjistike dhe financiare. Ka pasur takime te rregullta mes ekipeve të tri ambasadave, të cilët kanë krijuar edhe konceptin e këtij projekti: ekspozitë fotografish, shfaqje filmash (si p.sh. ai i Dardan Islamit `Shpëtimi i Hebrenjve në Shqipëri`etj.”, thotë ambasadori Malaj, i cili nënvizon po ashtu se tri ambasadat kanë marrë edhe angazhime financiare.
“Duke e pasur parasysh rëndësinë e një veprimtarie të tillë ambasada jonë ka marrë një angazhim financiar më të lartë. Janë 10 mijë euro që Ambasada e Kosovës, i ka ndarë për këtë projekt. Kjo tanimë është zyrtare”.
Përveç mbështetjes financiare, organizimit të një takimi me bashkatdhetarët tanë në ambasadën tonë ku ishte i pranishëm vetë Ambasadori izraelit, ne angazhohemi që të mobilizojmë komunitetin tonë, si në rezervimin e sallave, informimin e bashkatdhetarëve tanë, vënien në përdorim të mjeteve transportuese dhe në kërkimin e personaliteteve shqiptare si mbështetës të projektit. Vlen të përmenden në këtë kontekst futbollisti i njohur Valon Behrami, këngëtarja Elina Duni, Miss Suisse Romande (Sindi Arifi) etj. që kanë dhënë pëlqimin për të mbështetur projektin.
Më tutje ambasadori Malaj vë në pah rëndësinë e madhe që një projekt i tillë ka për shqiptarët dhe për Kosovën. “Pak njerëz, bile edhe nga ne, e dinë se shqiptarët e Kosovës, të Shqipërisë, gjatë Luftës së Dytë Botërore kanë mbrojtur dhe shpëtuar mijëra hebrenj që kërkoheshin nga nazistët. Kjo ishte diçka e mahnitshme, një popull i varfër, i pushtuar nga nazizmi, kishte ndarë bukën e gojës me miqtë e tyre hebrenj, kishte vënë në rrezik jetën e tij duke mos denoncuar as edhe një hebre tek nazistët gjermanë. Kjo, me përjashtim të Danimarkës, nuk ka ndodhur në vendet tjera. Ky gjest, ky veprim duhet të na bëjë të gjithëve krenarë”, ka shtuar Malaj.
– Nga projekti më së shumti përfiton imazhi i shqiptarëve në Zvicër
Ndërkaq ai nuk ka lënë pa përmendur edhe efektin që suksesi i këtij projekti do të kishte në imazhin e shqiptarëve në Zvicër. “Së fundi kjo ekspozitë po bëhet në Zvicër, ku shqiptarët ende vuajnë nga paragjykime jo të mira nga një pjesë e opinionit të këtij vendi. Është ky rasti më i mirë për ta kuptuar anën tjetër të medaljes se shqiptarët janë një popull i fjalës dhe i Besës. Pastaj, kur një ekspozitë e tillë, bëhet dhe mbështetet nga ambasada izraelite, nga shoqata tjera hebraike, i jepet kredibilitet edhe më i madh kësaj të vërtete për shqiptarët. “Jam i bindur se një projekt i i tillë do t’i bëjë, një pjesë të skeptikëve këtu në Zvicër, që të mendojnë më ndryshe për shqiptarët e Zvicrës”, thotë ai. Në këtë kuptim, ambasadori i Kosovës në Bernë u drejton bashkatdhetarëve në Zvicër këtë mesazh: “Një popull, një shtet si Izraeli do t’i tregojë Zvicrës dhe Botës se kush janë në të vërtetë shqiptarët. Diaspora hebraike në Zvicër ka mbledhur mbi 30 mijë franga për këtë projekt. Do të ishte e paimagjinueshme që 300 mijë shqiptarët e Zvicrës të mos mobilizoheshin për ta mbështetur këtë projekt. Kur të tjerët angazhohen që të flasin me fakte dhe dëshmi në superlativ për Besën tonë, ne nuk duhet, dhe nuk guxojmë të rrimë indiferent dhe duarkryq.
Ndoshta, si komunitet jemi pak të ngadaltë, por duke e njohur atë, jam plotësisht i bindur se ky projekt do të mbështetet plotësisht nga komuniteti ynë”, përfundon ambasadori Malaj.
box
Kur të tjerët afirmojnë vlerat tona, ne nuk mund të rrimë duarkryq
“Një popull, një shtet si Izraeli do t’i tregojë Zvicrës dhe Botës se kush janë në të vërtetë shqiptarët. Diaspora hebraike në Zvicër ka mbledhur mbi 30 mijë franga për këtë projekt. Do të ishte e paimagjinueshme që 300 mijë shqiptarët e Zvicrës të mos mobilizoheshin për ta mbështetur këtë projekt. Kur të tjerët angazhohen që të flasin me fakte dhe dëshmi në superlativ për Besën tonë, ne nuk duhet, dhe nuk guxojmë të rrimë indiferent dhe duarkryq”.
B.SH.
