Lajme
Radarët e motit po përdoren për të numëruar insektet fluturuese
Studiues zviceranë dhe amerikanë kanë përdorur të dhëna nga radarët e motit për të vlerësuar numrin e insekteve që fluturojnë në qiellin mbi Shtetet e Bashkuara. Kjo metodë duhet të ndihmojë në zbulimin e ndryshimeve historike në faunën e insekteve.
Një studiues nga Instituti Federal Zviceran për Kërkime Pyjore, Bore dhe Peizazhi (WSL) dhe dy kolegë amerikanë përdorën të dhëna nga 140 radarë moti në Shtetet e Bashkuara, shpjegoi WSL të hënën. Sipas autorëve, rreth 100,000 miliardë insekte fluturojnë nëpër qiellin amerikan në një ditë mesatare vere.
Deri më tani, monitorimi i insekteve ka qenë i kufizuar në disa specie dhe vendndodhje. Radari i motit ofron një metodë të automatizuar, të lirë dhe në shkallë të gjerë për monitorimin e popullatave të insekteve në ajër: algoritmet mund të filtrojnë sinjalet nga insektet, trajektoret e të cilëve lënë gjurmë tipike në imazhet e radarit.
Në Shtetet e Bashkuara, këto të dhëna janë të arritshme lirisht. Vëzhgimet e studiuesve i bëjnë modelet kontinentale të insekteve fluturuese të dukshme për herë të parë dhe ofrojnë një seri kohore unike gjatë dhjetë viteve të vlerësuara (2012 deri në 2021).
Megjithatë, metoda është e vështirë për t’u zbatuar në Zvicër. Në Zvicër, shumë radarë moti janë instaluar në kreshta ose maja malesh, kështu që insektet fluturuese fluturojnë fjalë për fjalë nën radar.
Kombinimi i burimeve
Ndërsa numri i insekteve në Shtetet e Bashkuara duket se është i qëndrueshëm në përgjithësi gjatë periudhës së vëzhguar, ka luhatje të konsiderueshme në nivel rajonal. Këto ndryshime lidhen kryesisht me temperaturat e dimrit: popullatat e insekteve kanë rënë më shumë në rajonet ku temperaturat e dimrit janë rritur.
Studimet e kryera në terren tregojnë se kryesisht janë specie të rralla ose specie të ndjeshme ndaj ndryshimeve mjedisore që zhduken, ndërsa speciet e zakonshme të insekteve shumohen, shkruan swissinfo. Prandaj është e rëndësishme të kombinohen të dhënat e radarit me burime të tjera të të dhënave, transmeton albinfo.ch.
Për studiuesit, është gjithashtu e mundshme që rënia më e madhe e popullatave të insekteve të ketë ndodhur në vitet 1970 dhe 1990, d.m.th. para periudhës së vëzhgimit. Por ata janë të bindur se radari i motit mund të ofrojë të dhëna bazë të vlefshme mbi të cilat mund të bazohen seritë kohore të ardhshme. Puna e tyre është botuar në revistën Global Change Biology.
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
AlbGala 2025: Mbrëmja ku u afirmua ekselenca shqiptare në Zvicër Një mbrëmje solemne që u mbajt në Langenthal bashkoi elitën shqiptare në Zvicër dhe vlerësoi... -
Nata e dytë e Tri Net Film Fest -
Votuesit e regjistruar për të votuar jashtë Kosovës nuk mund të votojnë brenda vendit -
Sot është afati i fundit për regjistrimin e votuesve nga diaspora -
Berlin
Berlin, shfaqja e dokumentarit të ARTE-s mbi traditën dhe inovacionin kosovar
Jeta në Zvicër
-
Prostitucioni i të miturve, shumë diskret, por fenomen në rritje në Zvicrën frëngjishtfolëse Rasti i fundit i “berberhanes” në Gjenevë, ku disa adoleshentë dyshohet se prostituoheshin, nxjerr në pah... -
Norma bazë e interesit pritet të mbetet në zero për qind -
AlbGala 2025: Mbrëmja ku u afirmua ekselenca shqiptare në Zvicër -
Cyrih: Skela 80 metra e lartë në një ndërtesë të lartë rrezikon të shembet -
Industria zvicerane e hoteleve drejt niveleve të reja pas verës rekorde










