Sa mirë mësohet anglishtja në shkollat e mesme të Zvicrës?

Sistemi shkollor i detyrueshëm i vendit (11 vjet, përfshirë dy vjet kopsht), është i ndarë në nivele fillore dhe të mesme.

Mësimet e anglishtes fillojnë që në shkollën fillore, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Në pjesën më të madhe të Zvicrës, ato përfshijnë moshat nga rreth katër/pesë deri në 12 vjeç – varësisht nga kantoni.

Për shembull, në Cyrih, anglishtja mësohet mjaft herët, që nga viti i dytë, domethënë, nga mosha shtatë ose tetë vjeç.

Nga ana tjetër, në Gjenevë, mësimet e anglishtes fillojnë në klasën e shtatë – në moshën 11 vjeç.

Po shkollat ​​e mesme?

Mësimet e anglishtes vazhdojnë gjatë gjithë shkollimit të detyrueshëm.

Nuk ka orë të caktuara për kurset e anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme zvicerane – ose një metodë universale të mësimdhënies së saj – për shkak të sistemit të decentralizuar arsimor të Zvicrës dhe kërkesës për të mësuar të paktën një gjuhë të dytë zyrtare kombëtare së bashku me anglishten – lexoni më shumë rreth kësaj më poshtë.

Prandaj, numri i orëve të dedikuara për mësimet e anglishtes në shkollat ​​e mesme nuk është i njëjtë në të gjithë Zvicrën – ose, për këtë çështje, nga një shkollë në tjetrën brenda të njëjtit kanton.

Për shembull, numri javor i orëve të mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme të Gjenevës nuk është i caktuar.

Varet nga disa faktorë, duke përfshirë orientimin akademik të nxënësit, siç është maturité gymnasiale (e përgjithshme) ose maturité spécialisée (niveli i lartë), për shembull.

Niveli i përgjithshëm mund të kërkojë më pak orë anglisht sesa ai i lartë. Në shkollat ​​e mesme të Cyrihut (si në shumicën e kantoneve gjermanishtfolëse) kurset e anglishtes përqendrohen në “aftësitë komunikuese së bashku me aspektet tradicionale akademike”.

Mësimdhënia përqendrohet në zhvillimin e katër aftësive kryesore të gjuhës angleze: dëgjim, të folur, lexim dhe shkrim.

Me vetëm nuanca të vogla, këto janë objektivat e mësimeve të anglishtes në të gjitha shkollat ​​e mesme publike në Zvicër.

Sa mirë e flasin fëmijët anglishten kur mbarojnë shkollën?

Nuk ka një përgjigje uniforme as për këtë pyetje.

Shumë varet nga niveli i mësimdhënies që marrin nxënësit, si dhe nga kapacitetet e tyre të të nxënit.

Një nga problemet, sipas provave anekdotike, është se shumica e mësuesve në shkollat ​​publike nuk janë folës amtare të anglishtes.

Një person që u diplomua nga një shkollë publike në Bernë i tha The Local se personi që jepte mësim anglisht ishte gjermano-zviceran dhe jepte edhe gjermanisht.

Niveli i saj i anglishtes nuk ishte optimal; ajo gjithashtu këmbënguli, pavarësisht theksit të saj të fortë gjerman, në mësimdhënien e anglishtes britanike, të cilën e mësoi vetë, duke korrigjuar dhe duke vlerësuar nxënësit që përdornin shprehje amerikane.

Nuk ka statistika të disponueshme për numrin e saktë të mësuesve amtare të anglishtes në shkollat ​​publike zvicerane, por përgjithësisht kuptohet të jetë një pakicë, pasi shumica e mësuesve të anglishtes janë folës amtare të gjermanishtes, frëngjishtes ose italishtes për të përmbushur kërkesën rajonale të gjuhës për mësuesit.

Megjithatë, edhe nëse nuk janë rrjedhshëm kur mbarojnë shkollën, studimet tregojnë se nxënësit e kompensojnë më vonë.

Sipas Indeksit të Zotërimit të Anglishtes EF (EF EPI), i cili rendit vendet sipas barazisë së aftësive në gjuhën angleze, në shkallën nga ‘zotërim shumë i lartë’ deri në ‘zotërim shumë të ulët’, me ‘zotërim mesatar’ në mes, (116 vende në total), Zvicra është në vendin e 31-të, e renditur si komb me ‘efikasitet të lartë’.

Pse Zvicra nuk është në të njëjtin nivel me vendet me ‘efikasitet shumë të lartë’?

Një shpjegim, sipas një analize nga transmetuesi publik RTS, është se të mësuarit e dy gjuhëve të huaja njëkohësisht – një gjuhe të dytë kombëtare, siç kërkohet nga ligji zviceran, përveç anglishtes – mund të shpjegojë këtë boshllëk.

Dënohen për korrupsion prej 9 milionë frangash tre zyrtarë në rastin Astra

Gjykata Federale Penale në Bellinzona i shpalli të tre të pandehurit fajtorë në gjyqin për korrupsion në rastin Astra të enjten. Ata u dënuan për ryshfet, akuza të shumëfishta për falsifikim, marrjen e certifikatave të rreme me anë të mashtrimit dhe mashtrim tatimor tregtar, transmeton albinfo.ch.

Një ish-punonjës i Zyrës Federale të Rrugëve (Astra) u dënua me 21 muaj burgim, me kusht për dy vjet, për pranim ryshfeti. Dy pronarë garazhi që e korruptuan atë morën dënime me burg prej 24 dhe 22 muajsh, përkatësisht, gjithashtu me kusht për një periudhë prove dyvjeçare, shkruan sda.ch.

Për më tepër, të tre të pandehurit duhet të paguajnë së bashku më shumë se 9 milionë CHF qeverisë federale.

Përveç kësaj, të tre të pandehurit janë përgjegjës bashkërisht dhe individualisht për dëmet ndaj Departamentit Federal të Mjedisit, Transportit, Energjisë dhe Komunikacionit (DETEC) dhe Astra-s, që së bashku arrijnë në pak më shumë se 9 milionë CHF plus interesat, përcjell albinfo.ch.

Ish-zyrtari federal kishte manipuluar të dhënat e emetimeve midis tetorit 2014 dhe shtatorit 2017 në mënyrë që dy pronarët e garazheve – baba dhe bir – të mund të anashkalonin sanksionet e CO2.

Russell Crowe në Festivalin e Filmit në Cyrih

Festivali i Filmit në Cyrih po nderon aktorin Russell Crowe për arritjet e tij gjatë jetës. Aktori i madh nga Zelanda e Re do ta pranojë personalisht Çmimin për Arritje Jetësore, në Cyrih, raporton stafi i festivalit të filmit, transmeton albinfo.ch.

Crowe ka bërë histori në film në rolet kryesore të shumë klasikëve si “Gladiator” dhe “A Beautiful Mind”, vazhdon ai.

Përveç Russell Crowe, yje si Colin Farrell, Dakota Johnson dhe Benedict Cumberbatch do të jenë gjithashtu të pranishëm në Festivalin e Filmit në Cyrih të këtij viti, shkruan srf.ch.

Festivali i Filmit në Cyrih zhvillohet nga 25 shtatori deri më 5 tetor. Edicioni i këtij viti paraqet 114 filma.

Kuvendi i Shqiptarëve të Zvicrës, një “organizatë çati” e komunitetit

Kuvendi i Shqiptarëve të Zvicrës është një organizatë e krijuar me synimin për të qenë një subjekt “çati” që do të bënte përfaqësimin e komunitetit të shqiptarëve në këtë vend, duke i ofruar një zë të përbashkët dhe të koordinuar në mbrojtjen e interesave të tyre.

Se si ka rrjedhur puna e Kuvendit që nga themelimi deri më sot, cilat kanë qenë objektivat e tij dhe metodat e punës për arritjen e tyre, ku e sheh KSHZ veten në të ardhmen dhe çështje të tjera, për albinfo.ch flet kryetari i Kuvendit të Shqiptarëve të Zvicrës. Orhan Spahiu.

Kuvendi Shqiptar është themeluar në maj të vitit 2011. Themelimi i tij është iniciuar bashkërisht nga institucionet zvicerane dhe komuniteti shqiptar në Zvicër. Ndërsa qëllimi kryesor i Kuvendit është mbrojtja e interesave të komunitetit shqiptar në Zvicër, sidomos përmes reagimeve publike me komunikata për shtyp në rastet kur media zvicerane publikojnë shkrime që dëmtojnë imazhin e këtij komuniteti”, thotë z. Spahiu në lidhje me themelimin dhe misionin që Kuvendi i ka dhënë vetes.

Synimet dhe veprimet

Por në cilat raste dhe me cilat pretekste aktivizohet KSHZ? “Kryesisht në mbrojtjen e interesave përmes reagimeve publike në media. Reagimet tona mund të gjenden në faqen tonë në Facebook ose duke kërkuar në Google në gjuhën shqipe dhe gjermane. Gjithashtu jemi aktivë edhe në fushën e kulturës dhe arsimit. Në katër vitet e fundit kemi organizuar një javë dhe dy fundjava kulturore, si dhe kemi zhvilluar projekte arsimore të rëndësishme”, përgjigjet ai.

Në 14 vite punë, KSHZ ka zhvilluar shumë aktivitete dhe ka lënë vulën e vet në jetën e komunitetit të këtushëm shqiptar. Në këtë kontekst, z. Spahiu veçon disa prej tyre. “Që nga themelimi, Kuvendi ka kontribuar në mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në Zvicër dhe në vendet e origjinës. Kemi ndërmarrë aksione kundër diskriminimit, si në rastin e ekstradimit të Shemsi Nuhiut, ku përmes një peticioni me mbi 5,200 nënshkrime kërkuam nga autoritetet zvicerane të përcjellin procesin dhe kushtet e paraburgimit në Serbi.

Gjithashtu kemi reaguar kundër rasteve të diskriminimit si ai në lidhje me “kartonin e gjelbër”, përmes një peticioni me organizata tjera shqiptare etj.
Në aspektin kulturor, kemi marrë pjesë në ekspozitën “BESA” që përkujtonte dhe vlerësonte shpëtimin e hebrenjve nga shqiptarët gjatë Luftës së Dytë Botërore.

“Tutor#shqip”, një projekt për ngritjen e nivelit arsimor të nxënësve shqiptarë

Një nga projektet tona më të rëndësishme është “Tutor#shqip”, një iniciativë që ndihmon nxënësit shqiptarë në shkollat zvicerane të përmirësojnë aftësitë e tyre gjuhësore dhe shkollore. Projekti po zgjerohet edhe në kantone të tjera dhe ka sjellë rezultate shumë pozitive”, shton kryetari i KSHZ.

Por, kush është pjesë e KSHZ-së, kush e drejton atë dhe si bëhet përtëritja e anëtarësisë? “Aktualisht, kryesia e Kuvendit përbëhet nga 18 persona aktivë. Në mbledhjen e fundit, na janë bashkuar edhe disa anëtarë të rinj. Anëtarësia është e hapur për të gjithë dhe çdo kush që dëshiron të përfshihet mund të marrë pjesë në mbledhje dhe të votojë apo të zgjidhet.

Të rinjtë që janë bashkuar me Kuvendin janë vetë-iniciuar pasi kanë ndjekur aktivitetet tona. Nuk ka qenë e nevojshme t’i bindim – ata janë bashkuar vetë me dëshirë”, thekson z. Spahiu.

Ai shton se aktualisht KSHZ nuk ka sfida të mëdha në funksionim. Koha e investuar ndahet në grupe pune si: media, kulturë dhe “Tutor#shqip”. Organizimi është funksional dhe efektiv. Ndërsa duke folur për projektet që i konsiderojnë si arritje më të mëdha të Kuvendit, kryetari Spahiu thotë se “Projekti “Tutor#shqip” është një ndër më të suksesshmit. Ai ka ndihmuar nxënësit shqiptarë të përmirësojnë notat dhe shprehjen gjuhësore. Ky projekt ndikon drejtpërdrejt në të ardhmen e komunitetit, si në aspektin arsimor, ashtu edhe atë identitar e kulturor”.

Bashkëpunim i mirë me shoqatat shqiptare dhe me institucionet zvicerane

Bashkëpunimi me shoqatat tjera dhe me institucionet e vendit ku zhvillon veprimtarinë e tij KSHZ është një domosdoshmëri. Kështu përgjigjet z. Spahiu lidhur me këtë segment pune: “Me institucionet zvicerane bashkëpunojmë përmes kërkesave me shkrim dhe kontakteve direkte. Me organizata shqiptare bashkëpunojmë në projekte të përbashkëta si “Tutor#shqip” me LAPSH-in, ose në organizimin e javëve kulturore me shoqata të ndryshme. Me institucionet në vendet e origjinës nuk kemi bashkëpunime të strukturuara”

.

Dhe, cila është perspektiva e punës së KSHZ, çfarë objektivash parasheh ai për një të ardhme? Për kryetarin Spahiu, ulja e nevojës për reagime në media është vetvetiu një tregues për përmirësimin e gjendjes së komunitetit, një trend që në të ardhmen pritet të përmirësohet. “Në krahasim me vitet e para të themelimit, sot kemi më pak nevojë për reagime në media, gjë që e shohim si shenjë pozitive. Shpresojmë që edhe në të ardhmen të mos ketë arsye për reagime, sepse kjo do të thotë se imazhi dhe pozita e shqiptarëve po përmirësohet”.

 

Shumë punë të mira bëhen edhe jashtë vëmendjes publike

Punët e mira nuk kanë nevojë gjithmonë të jenë publike. E rëndësishme është që të arrihet rezultati. Shumë nga aktivitetet tona bëhen jashtë vëmendjes publike, por me efekt konkret. Kushdo që dëshiron të bashkohet, është i mirëpritur të na kontaktojë në [email protected] ose përmes Facebook-ut.

 

Prizrenasja Meral Kureyshi, në Listën e Ngushtë për Çmimin Zviceran të Librit

Pesë finalistë mund të shpresojnë për Çmimin Zviceran të Librit, më të madhin në vend. Juria ka publikuar listën e ngushtë të enjten në mëngjes, të zgjedhur nga 90 tituj që kishin konkurruar, në të cilën, për herë të dytë është edhe emri i shkrimtares Meral Kureyshi.

E lindur në Prizren, Kureyshi, me turqishten gjuhë amtare, prej moshës 11 vjeçare jeton në Zvicër, ku është shpërngulur familja e saj, shkruan albinfo.ch.

Ceremonia e Çmimit Zviceran të Librit do të zhvillohet në mesin e nëntorit në Teatrin e Bazelit. Fituesi do të marrë 30,000 franga zvicerane.

Të nominuar janë librat: “Lazar” i Nelio Biedermann,  “Die Holländerinnen” (“Gratë holandeze”) nga Dorothee Elmiger, “Im Meer waren wir nie” (“Kurrë nuk kemi qenë në det”) nga Meral Kureyshi “Verzauberte Vorbestimmung” (“Paracaktimi i Magjepsur) nga Jonas Lüscher dhe libri i Melara Mvogdobo-s “Grossmütter” (“Gjyshet”), shkruan srf.ch.

Pak fjalë mbi romanin “Im Meer waren wir nie” (“Kurrë nuk kemi qenë në det”). Narratoria pa emër në vetën e parë e Meral Kureyshi-t po rrit djalin e shoqes së saj më të mirë me shoqen e saj nga mosha shkollore. Në të njëjtën kohë, ajo kujdeset për Lilin, e cila është zhvendosur në një azil pleqsh. Ajo bën punë kujdesi, megjithatë ekziston edhe një ndjenjë afërsie midis të dyjave.

Në skena individuale, Kureyshi rrëfen jetën e përditshme të protagonistes së saj, marrëdhëniet e saj në ndryshim, plakjen dhe lamtumirat që krijon ajo…

Meral Kureyshi nuk është e panjohur me listën e ngushtë të çmimeve për librin: në vitin 2015, ajo ishte nominuar për romanin e saj të parë, “Elefanten im Garten” (“Elefantët në Kopsht”), i cili është i përkthyer dhe botuar në gjuhën shqipe nga Enver Robelli, transmeton albinfo.ch. Ky roman kishte fituar disa çmime të rëndësishme letrare dhe ishte përkthyer në disa gjuhë. Ndërsa romani i saj i fundit fitoi një çmim letrar nga Kantoni i Bernës.

Prezantohet qeveria e re e Shqipërisë

Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama shpalli sot përbërjen e qeverisë së re, pas fitores së mandatit të katërt në zgjedhjet parlamentare të 11 majit. Krahas figurave të reja, disa ministra që do të vijojnë të ushtrojnë të njëjtat funksione që mbajnë aktualisht.

Emrat

1.Belinda Balluku – Zëvendëskryeministre dhe Ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë

Belinda Balluku është konfirmuar sërish në dy postet e rëndësishme që mban: zëvendëskryeministre dhe ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë. Me këtë mandat të ri, ajo vazhdon detyrën që ka mbajtur që nga viti 2019 në ministri dhe nga viti 2022 si numri dy i qeverisë. Balluku njihet për eksperiencën e saj në fushën e transportit dhe energjisë, dhe për kontributin në modernizimin e infrastrukturës kombëtare.

2.Petrit Malaj – Ministër i Financave

Petrit Malaj vijon në detyrën e ministrit të Financave, post që e mban që nga korriku 2024. Me një karrierë të gjatë në sektorin financiar dhe eksperiencë ndërkombëtare, ai do të jetë në qendër të menaxhimit të buxhetit, investimeve dhe reformave fiskale.

3.Adea Pirdeni – Ministre e Shtetit për Antikorrupsionin

Adea Pirdeni është rikonfirmuar si Ministre e Shtetit për Antikorrupsionin. E njohur për angazhimin e saj në fushën e drejtësisë dhe administratës publike, Pirdeni do të vijojë të udhëheqë përpjekjet për rritjen e transparencës dhe luftën kundër korrupsionit në institucionet shtetërore.

4.Majlinda Dhuka – Kryenegociatore për Integrimin në BE

Kryeministri Rama ka rikonfirmuar Majlinda Dhukën si Kryenegociatore për procesin e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Dhuka do të luajë një rol kyç në drejtimin e procesit të negociatave në fazat më delikate dhe vendimtare të integrimit.

5.Pirro Vengu – Ministër i Mbrojtjes

Pirro Vengu është një tjetër emër i konfirmuar në kabinetin e ri qeveritar. I emëruar ministër i Mbrojtjes në korrik 2024, Vengu do të vijojë të drejtojë këtë dikaster strategjik, duke u bazuar në eksperiencën e tij në menaxhimin e sektorëve publikë dhe luftën kundër korrupsionit.

Konfirmimi i këtyre ministrave tregon synimin e qeverisë për të ruajtur vazhdimësinë në sektorët kyç si infrastruktura, financat, mbrojtja dhe antikorrupsioni. Në një kontekst ku Shqipëria ndodhet në një fazë të rëndësishme të integrimit evropian, përvoja dhe qëndrueshmëria institucionale mbeten thelbësore.

Ndërkohë kemi edhe disa ministra që qëndrojnë në kabinetin e ri qeveritar, por në detyra të ndryshme nga ato që kanë mbajtur në mandatin e kaluar.

Ministrat që qëndrojnë, por ndryshojnë dikaster

1.Albana Koçiu – Ministre e Brendshme

Pas një mandati në Ministrinë e Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale, Albana Koçiu kalon në një nga postet më të rëndësishme të kabinetit: Ministria e Brendshme. Ajo sjell në këtë pozicion përvojën e saj në administratë dhe reformën publike, me fokus në ndërtimin e kapaciteteve institucionale.

2.Delina Ibrahimaj – Ministre e Ekonomisë dhe Inovacionit

Delina Ibrahimaj, e cila më parë ishte Ministre e Shtetit për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit, merr drejtimin e Ministrisë së Ekonomisë dhe Inovacionit. Me një karrierë të ndërtuar në institucionet financiare të vendit, Ibrahimaj ka si detyrë të shtyjë përpara zhvillimin ekonomik përmes dixhitalizimit dhe përmirësimit të klimës së investimeve.

3.Mirela Kumbaro – Ministre e Arsimit

Një nga figurat më jetëgjata në kabinetet e Edi Ramës, Mirela Kumbaro, lë pas Ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit për të marrë drejtimin e Ministrisë së Arsimit. Në detyrën e re, Kumbaro pritet të fokusohet në modernizimin e sistemit arsimor dhe përmirësimin e cilësisë së edukimit.

4.Blendi Gonxhja – Ministër i Kulturës dhe Turizmit

Blendi Gonxhja, i cili më parë drejtonte portofolin e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, do të fokusohet tashmë vetëm në Kulturë dhe Turizëm. Me përvojë në administratë dhe sektorin e shërbimeve, Gonxhja ka si detyrë të forcojë lidhjen ndërmjet trashëgimisë kulturore dhe zhvillimit turistik.

Po zhvillohen takimet në kuadër të dialogut në Bruksel

Mësohet se në Bruksel janë duke u zhvilluar takime në kuadër të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë të lehtësuara nga i dërguari i posaçëm i BE-së, Peter Sorensen. 

Referuar burimeve evropiane, Sorensen ka takuar sot në takime të ndara, kryenegociatorët nga Kosova dhe nga Serbia, Besnik Bislimi dhe Petar Petkoviq. Është paralajmëruar se do të ketë edhe takim trepalësh, pra të kryenegociatorëve nga Kosova dhe Serbia me prani të emisarit Sorensen.

Takimet në kuadër të dialogut janë bërë shumë të rralla, sidomos duke pasur parasysh situatën politike në Serbi por edhe mosthemelimin e institucioneve të Kosovës me legjitimitet të plotë pas zgjedhjeve parlamentare të shkurtit. Në këto rrethana, sipas diplomatëve në Bruksel, rrethanat nuk janë të favorshme për ndonjë progres në kuadër të dialogut. Por, nga BE-ja kanë vazhduar të bëjnë thirrje që palët të përmbushin të gjitha obligimet e tyre nga procesi i dialogut, se nga kjo varet edhe e ardhmja e tyre evropiane. 

2.1 miliardë euro të ardhura nga turizmi në Shqipëri

Pa dyshim se turizmi është shndërruar në një motor të fuqishëm për ekonominë shqiptare. Sipas të dhënave zyrtare nga Banka e Shqipërisë, në tremujorin e dytë të këtij viti, turistët e huaj kanë shpenzuar në Shqipëri rreth 1.224 miliardë euro, duke shënuar një rritje prej 5.5%, krahasuar me vitin e kaluar dhe më shumë se dyfish në raport me periudhën para pandemisë. Në total, përgjatë këtij viti, të ardhurat nga turizmi përllogariten në nivelin e 2.098 miliardë eurove, përcjell albinfo.ch.

Kjo rritje tregon se Shqipëria jo vetëm po tërheq më shumë turistë, por edhe vizitorë me profil më të lartë ekonomik, të cilët qëndrojnë më gjatë dhe konsumojnë më shumë, edhe jashtë sezonit veror.

Referuar numrit të turistëve përgjatë kësaj periudhe, në raport me shpenzimin total, rezulton se mesatarisht një turist në vendin tonë ka shpenzuar rreth 460 euro, ose 7% më shumë se vjet.

Ndërkohë, edhe shqiptarët po udhëtojnë më shumë jashtë vendit, me shpenzime që kapin shifrën 721 milionë euro për të njëjtën periudhë.

Pavarësisht kësaj, bilanci neto i turizmit mbetet pozitiv për vendin, me një diferencë prej mbi 503 milionë euro në favor të ekonomisë shqiptare, niveli më i lartë i regjistruar ndonjëherë për këtë periudhë të vitit.

Nga ana tjetër, vendi ynë po bëhet gjithmonë e më shumë tërheqës për vizitorët e huaj, të cilët jo vetëm konsumojnë gjatë sezonit turistik, por e shohin Shqipërinë si një potencial për të investuar në ekonomi. Ky tregues ka gjeneruar në gjysmën e parë të vitit 759.5 milionë euro.

Shumica e zviceranëve duan lidhje më të ngushta me Bashkimin Evropian, zbulon një sondazh i ri

Një sondazh i ri i kryer nga instituti kërkimor GFS Bern tregon se shumica e popullsisë së Zvicrës është në favor të bashkëpunimit më të ngushtë me BE-në, përcjell albinfo.ch.

Në mënyrë specifike, 64 përqind e të anketuarve shohin vetëm – ose kryesisht – përfitime në marrëveshjet dypalëshe midis Bernës dhe Brukselit, ndërsa vetëm 21 përqind shohin kryesisht disavantazhe.

Si paketa e re e marrëveshjes BE-Zvicër e përfunduar në dhjetor 2024, ashtu edhe tre marrëveshjet e planifikuara në fushat e energjisë elektrike, shëndetësisë dhe ushqimit, po gjejnë mbështetje në rritje midis qytetarëve zviceranë.

Politika tarifore e Donald Trump ka të ngjarë të jetë gjithashtu një faktor.

“Zhvillimet rreth Shteteve të Bashkuara me sa duket po përforcojnë vlerësimin e favorshëm të marrëveshjeve dypalëshe [me BE-në]”, tha autori i studimit Urs Bieri. /Albinfo.ch

Një numër gjithnjë e në rritje gjermanësh po zhvendosen në Zvicër

Zvicra mbetet destinacioni më i popullarizuar evropian i emigrimit për qytetarët gjermanë, përcjell albinfo.ch.

Në fillim të vitit 2025, pothuajse 323,600 shtetas gjermanë banonin në Zvicër, njoftoi të mërkurën Zyra Federale e Statistikave e Gjermanisë.

Kjo ishte 2.4 përqind më shumë se një vit më parë dhe 10.7 përqind më shumë se një dekadë më parë.

“Dita Kulturore Shqiptare” rikthehet në Graz, shqiptarët bashkohen më 28 shtator

Shoqata “Atdheu” fton të gjithë bashkatdhetarët, vëllezërit dhe motrat shqiptare në “Ditën Kulturore Shqiptare”, një festë tashmë tradicionale që do të mbahet më 28 Shtator 2025, në qytetin Graz, Austri, transmeton albinfo.at.

Kjo ngjarje e përvitshme organizohet për të pestën herë me radhë, dhe ka për qëllim të mbledhë shqiptarët nga e gjithë diaspora në një atmosferë uniteti, gëzimi dhe krenarie kombëtare, në adresen Josef Huber Park, Josef Huber Gasse 26, duke filluar nga ora: 13:00.

Një ditë për gjuhën, kulturën dhe trashëgiminë tonë

“Dita Kulturore Shqiptare” është më shumë se një festë. Është një thirrje për ruajtjen e identitetit kombëtar, një homazh për gjuhën shqipe, zakonet, këngët dhe vallet që e kanë mbajtur gjallë shpirtin shqiptar ndër breza.

Nën tingujt e muzikës tradicionale dhe valleve burimore, do të ndjehet ritmi i tokës mëmë. Pjesë e programit do të jetë Ansambli “Anamorava” nga Vitia, i cili do të sjellë emocionet dhe aromën e vendlindjes përmes një shfaqjeje të pasur kulturore.

Ftesë për të gjitha shoqatat shqiptare dhe kontribuesit kulturorë

Organizatorët ftojnë të gjitha shoqatat shqiptare dhe grupet artistike në diasporë që të marrin pjesë me pika muzikore apo valle tradicionale, duke dhënë kontributin e tyre në forcimin e bashkimit kulturor.

Po ashtu, të gjithë pjesëmarrësit janë të mirëpritur të sjellin ushqime tradicionale shqiptare, për t’i dhënë festës edhe më shumë shije, ngjyrë dhe aromë të vendit.

Një mesazh për të gjithë shqiptarët në mërgatë

“Le të dëshmojmë së bashku se shqiptarët nuk harrojnë rrënjët e tyre. Të rrisim fëmijët tanë me dashurinë për flamurin dhe kulturën tonë – që kjo festë të mos mbetet vetëm një datë në kalendar, por të bëhet një traditë e përjetshme, që do të përcillet brez pas brezi,” thuhet në ftesën nga Shoqata “Atdheu” dhe Këshilli Organizativ. /Albinfo.ch

 

 

Zvicër: Pagat rriten në vitin 2025, punëtorët me më shumë fuqi blerëse

Punonjësit në Zvicër po përfitojnë nga një rritje e ndjeshme e pagave gjatë vitit 2025, sipas të dhënave më të fundit nga Zyra Federale e Statistikave (FSO), përcjell albinfo.ch.

Pagat nominale janë rritur me 2.3%, një nivel që tejkalon normën e pritur të inflacionit, çka do të thotë se në terma realë, punëtorët do të kenë më shumë para në xhep dhe fuqi më të lartë blerëse.

Ky është një zhvillim pozitiv për ekonominë familjare të qytetarëve, veçanërisht në një periudhë kur kostoja e jetesës në Zvicër ka qenë në fokus të debatit publik.

Rritje reale, jo vetëm në letër

Ndryshe nga vitet kur rritja e pagave fshihej nga inflacioni, këtë vit pritet që standardet e jetesës të përmirësohen realisht për një pjesë të madhe të popullsisë. Rritja e pagave shkon përtej kompensimit të rritjes së çmimeve, duke u përkthyer në fuqi blerëse më të lartë për konsumatorët.

Ky trend është veçanërisht i rëndësishëm edhe për komunitetin shqiptar në Zvicër, shumë prej të cilëve janë të punësuar në sektorë ku ndryshimet në pagë ndikojnë drejtpërdrejt në jetesën e përditshme.

 

Përmbyllet paketa mësimore për diasporën: Botimi i ri i gjuhës shqipe, niveli III

Libri i fundit i serisë “Gjuha shqipe dhe kultura shqiptare” arrin në duart e fëmijëve të diasporës, transmeton albinfo.ch.

Që nga ky vit, nxënësit shqiptarë në diasporë kanë në dispozicion tekstin didaktik “Gjuha shqipe dhe kultura shqiptare”, niveli III, i cili vjen si pjesë përmbyllëse e paketës mësimore të destinuar për klasat I–IX.

Ky botim shënon një arritje të rëndësishme në fushën e arsimit për fëmijët shqiptarë jashtë vendit, duke kompletuar ciklin e plotë të librave mësimorë që ndihmojnë në ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës dhe identitetit kulturor shqiptar në mërgatë.

Tekstet janë realizuar në bashkëpunim nga shtëpitë botuese “Dukagjini” dhe “Albas”, duke u bazuar në kurrikulën e miratuar nga Ministria e Arsimit dhe Sportit e Shqipërisë (MAS) dhe Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit të Kosovës (MAShTI).

Me këtë nismë, jo vetëm që mbështetet procesi mësimor në diasporë, por gjithashtu forcohen lidhjet shpirtërore dhe kulturore të brezave të rinj me atdheun. /Albinfo.ch

FSK ul flamujt në gjysmë shtizë në nderim të viktimave të 11 shtatorit

Sot, Forca e Sigurisë së Kosovës ka nderuar viktimat e sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, përcjell albinfo.ch.

Në njoftimin e FSK-së thuhet se, në shenjë respekti dhe përkujtimi, sot flamujt janë ulur në gjysmë shtize në të gjitha kazermat e ushtrisë.

“Forca e Sigurisë së Kosovës në shenjë nderimi dhe përkujtimi të viktimave të terrorit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, njësitë e Forcës së Sigurisë së Kosovës kanë lëshuar sot flamujt në gjysmë shtize në të gjitha kazermat e FSK-së, duke përkujtuar kështu viktimat e sulmit terrorist që ndodhi më 11 shtatorit të vitit 2001. FSK dhe populli i Kosovës do të jenë për herë, në krah të miqve tan në ditë të vështira e në ditë festash.”, thuhet në njoftim.

Zvicër: Policia nuk mund të specifikojë më ngjyrën e lëkurës në raportet hetimore, disa kantone refuzojnë zbatimin

Policia federale e Zvicrës (Fedpol) ka ndaluar përdorimin e ngjyrës së lëkurës si kriter identifikimi në sistemin kombëtar të hetimeve RIPOL, i cili përmban të dhëna për personat e zhdukur, të kërkuar, të deportuar apo të rrezikshëm, përcjell albinfo.ch.

Vendimi vjen në një kontekst të ndjeshëm shoqëror, pas akuzave për racizëm brenda disa strukturave policore zvicerane – përfshirë raste të diskutuara së fundmi në Lozanë.

Sipas Fedpol, është koha që kjo praktikë të rishqyrtohet, duke synuar shmangien e stereotipeve dhe diskriminimit në raportet zyrtare. Por, jo të gjitha kantonet janë dakord me këtë direktivë.

Cyrihu dhe Bazeli refuzojnë ndalimin

Policia kantonale e Cyrihut e ka kundërshtuar hapur vendimin e Fedpol. Mario Fehr, Këshilltar Shtetëror për Sigurinë, deklaroi se “ngjyra e lëkurës është një element i rëndësishëm për identifikim”, dhe ndalimi është “i padobishëm” dhe “politikisht i motivuar”.

Edhe policia kantonale e Bazelit ka konfirmuar se do të vazhdojë të përfshijë ngjyrën e lëkurës në përshkrimet e personave në sistemin e tyre të raportimit.

Një vendim që ngre debat publik

Kjo masë ka nxitur debat publik mes atyre që e shohin si një hap drejt barazisë dhe shmangies së diskriminimit racor, dhe atyre që argumentojnë se përshkrimet fizike të plota janë të nevojshme për hetime efektive.

Çështja pritet të diskutohet edhe më tej në nivelet politike dhe institucionale të Zvicrës, teksa vendi përpiqet të balancojë respektimin e të drejtave të njeriut me efikasitetin e zbatimit të ligjit.

Partitë politike të gatshme për zgjedhje të parakohshme

Situata e krijuar rreth formimit të institucioneve të reja ka shtuar diskutimet për mundësinë e zgjedhjeve të reja parlamentare si zgjidhje për të dalë nga kriza institucionale, përcjell albinfo.ch.

Në Lëvizjen Vetëvendosje, shprehën të gatshëm për zgjedhje të parakohshme por nuk i shohin si opsion.

Deputeti i kësaj partie, Halil Thaçi tha për RTV21 se VV-ja e ka primatin dhe kohën për formimin e Qeverisë së re por që edhe partitë e tjera duhet të kontribuojnë.

“Lëvizja Vetëvendosje është gjithmonë e gatshme për zgjedhje. Me një rezultat të tillë siç e kemi në zgjedhjet  e 9 shkurtit me mbi 43 për qind nuk ishte dashur të shkohet në zgjedhje. Sigurisht që subjektet e tjera që kanë fituar më pak vota  duhet ta din dhe të kontribuojnë në krijimin e institucioneve prandaj shihet qartë që VV-ja e ka primatin dhe kohën për të formuar qeverinë”, deklaroi ai.

Të gatshëm për zgjedhje të parakohshme shprehen edhe në LDK ndonëse siç thonë nuk i përkrahin ato.

Deputeti i kësaj partie Krenar Xhaferi tha se në situatën aktuale vendi më shumë po shkon kah zgjedhjet e parakohshme gjë që s’do të duhej të ndodhte.

“Nuhatja po shkon drejt zgjedhjeve por realisht s’duhet të jetë e tillë. Kemi kaluar një proces zgjedhor dhe një proces tjetër do të ishte pothuajse me rezultat të njëjtët me më pak vota për VV-në si dhe prapë do të duhej marrëveshje politike.  Në logjikë s’ka nevojë për zgjedhje por situata në të cilën jemi bllokuar mund të sjell zgjedhje. Ne si LDK jemi të gatshëm çdo herë për zgjedhje por s’i përkrahim në logjikë pasi i pari duhet të ketë pjekuri politike dhe ë arrihet një marrëveshje”, tha Xhaferi për rtv21.

Të gatshëm për zgjedhje të parakohshme parlamentare janë shprehur edhe partitë e tjera bazuar në bllokadën e krijuar për formim të institucioneve tash pesë muaj.

Kuvendi i Kosovës është në pritje të vendimit të Gjykatës Kushtetuese rreth konstitumit të tij ose jo,  derisa aktualisht është në fuqi masa e përkohshme e gjykatës e cila ndalon çdo veprim të deputetëve si dhe çdo procedurë për formimin e Qeverisë.

Sipas politologut Albinot Maloku, e tërë kjo situatë vë në pah mundësinë për e zgjedhje të parakohshme parlamentare pas zgjedhjeve lokale të 12 tetorit.

“I Gjithë angazhim sidomos i subjektit të parë politik është të kemi zgjedhje të parakohshme si pasojë e mos pasjes së numrave për formimin e qeverisë. Sipas të gjitha rrethanave konsiderojë se menjëherë pas zgjedhjeve lokale do të mund ta kemi një proces zgjedhor”, deklaroi Maloku për rtv21

Në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, Lëvizja Vetëvendosje fitoi shumicën e  votave por megjithatë jo numrin e mjaftueshëm sa për t’i formuar si e vetme institucionet e reja.

Presidentja Osmani: Më sulmoni mua ditë e natë, por mos i incizoni vajzat e mia

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani në një adresim para mediave ka folur për kërcënimet me jetë që ajo ka marrë dhe për mbrojtjen e afër që ruan vajzat e saja, duke thënë se këto janë protokolle të sigurisë për shkak të rrezikshmërisë së lartë, përcjell albinfo.ch.

Osmani ka thënë se çdo gjashtë muaj policia e bënë vlerësimin e rrezikshmërisë, dhe çdo gjashtë muaj konkluzioni është i njëjtë se vajzat janë në rrezikshmëri të lartë.

Presidentja u shpreh se ka marrë kërcënime me dhunim të vajzave.

“Nuk besoj që asnjë prind do të donte që të merrte kërcënime të vazhdueshme me plumb në ballë për vetveten ose fëmijët e vet, unë i marr ato vazhdimisht. Nuk besoj që ka prind në Kosovë që do të donte që dy vajzat e veta të vogla të kërcënoheshin me dhunim. S’ka prind që do të donte ti izolonte nga loja dhe jeta normale fëmijët e vet, ne detyrohemi ta bëjmë këtë sepse kemi dhjetra kërcënime me jetë”, ka thënë Osmani.

Presidentja u shpreh se dhjetra kërcënime shumë prej të cilave janë publike në raport me të dhe familjen e saj vijnë nga serbët.

“Një kërcënim nga serbët ka ndodh në Twitter ku është publikuar fotoja ime me vajza ku ka shkruar “ju do të vdisni së shpejti”.Një tjetër kërcënim që ka ndodhur nga serbët është ku publikohen fotot e snajperit drejtuar ndaj veturës time”, tha Osmani.

Posta e Kosovë merr në posedim objektin e Postës së Serbisë në Graçanicë

Bëhet e ditur se Posta e Kosovës është duke kryer procedurat për marrjen në posedim të objektit në Graçanicë, përcjell albinfo.ch.

Theksohet se në këtë objekt deri në fillim të këtij viti ka funksionuar ilegalisht Posta e Serbisë. 

Sipas informacioneve të marra nga Posta e Kosovës ky objekt ka qenë pronë e ndërmarrjes së komunikacionit Posta, Telegrafia dhe Telefonia (PTT), dhe që në muajt e fundit janë përfunduar procedurat kadastrale për kalimin e saj si pronë e Postës së Kosovës.

Autoritetet shtetërore në Kosovë i konsiderojnë institucionet e Serbisë për komunat në Kosovë si paralele dhe ilegale, dhe në fillim të vitit 2024 ka nisur mbylljen e tyre.

Për shkak të “aktivitetit të paligjshëm” ose “falsifikimit të dokumenteve” – siç e përshkruan Prokuroria e Kosovës punën e institucioneve serbe – janë mbyllur organet komunale të përkohshme, qendrat për punë sociale, Posta e Serbisë, Banka Kursimore Postare, Fondi i Sigurimit Pensional, Shërbimi Kombëtar i Punësimit dhe institucione të tjera.

Krerët e shtetit bëjnë homazhe në përkujtim të viktimave të sulmit terrorist të 11 Shtatorit në SHBA

Me homazhe në përkujtim të viktimave, shënohet 24-vjetori i sulmit terrorist të 11 shtatorit 2001, i cili mori rreth 3 mijë jetë njerëzish dhe ndryshoi përgjithmonë historinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, përcjell albinfo.ch.

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani, kryetari i Kuvendit Dimal Basha dhe kryeministri në detyrë Albin Kurti bënë homazhe te pllaka përkujtimore në oborrin e Qeverisë së Kosovës, në afërsi të Kuvendit, duke kujtuar viktimat e ngjarjes së tmerrshme që 24 vjet më parë, tronditi mbarë botën.

Sulmi i 11 shtatorit u cilësua si një nga ngjarjet më tragjike të historisë moderne amerikane. Katër aeroplanë pasagjerësh u rrëmbyen nga anëtarë të organizatës terroriste Al-Kaida: dy prej tyre u përplasën në Kullat Binjake në New York, një në Pentagon, ndërsa i katërti u rrëzua në Pensilvani, pasi pasagjerët tentuan të zmbrapsnin rrëmbyesit.

Aktakuzë ndaj një personi, spiunonte te BIA serbe dhe paguhej 700 euro në muaj

Sot, Prokuroria Speciale e Kosovës ka njoftuar se ka ngritur aktakuzë ndaj H.S., për veprën penale “Spiunazh”, përcjell albinfo.ch.

I  pandehuri H.S., thuhet se akuzohet se nga nëntori i vitit 2009, e deri në momentin e arrestimit më 06.05.2025, ka bashkëpunuar me Agjencinë e Inteligjencës dhe Sigurisë së Republikës së Serbisë e njohur si BIA.

Sipas aktakuzës, H.S., më  22.11.2015 kishte udhëtuar në Siri, duke iu bashkuar organizatës terroriste “ISIS”.

“Ekziston dyshimi i bazuar mirë se H.S. kishte dërguar informacione te zyrtarët e BIA-së, në lidhje me numrin e pjesëmarrjes së shqiptarëve në ‘ISIS’, organizimin e tyre dhe në cilat pjesë të Sirisë operonin ata. Ndërsa, pas kthimit në Kosovë, dhe vuajtjes së burgut për pjesëmarrje në organizata terroriste, i njëjti kishte vazhduar të takohej në Serbi me zyrtarët e BIA-së, më konkretisht me Drejtorin për Luftimin e Terrorizmit I.B., dhe të përcjell informata tjera të rëndësishme”, thuhet në njoftim.

Sipas aktakuzës, si shpërblim për këto informacione, zyrtarët e BIA-së e paguanin H.S deri në 700 euro në muaj.

Prokuroria Speciale i ka propozuar Gjykatës vazhdimin e masës së paraburgimit, dhe pas shqyrtimit gjyqësor, i pandehuri të shpallet fajtor për veprat penale që i vihen në barrë dhe ndaj tij të shqiptohet dënim konform ligjeve në fuqi.

Dua Lipa bëhet ambasadore globale e Apple

Apple ka shpallur zyrtarisht këngëtaren shqiptare me famë botërore, Dua Lipa, si ambasadore globale të markës. Vetëm pak orë pasi kompania prezantoi kampanjën e re “Awe dropping”, u publikua një video e përbashkët ku artistja shfaqej duke xhiruar me iPhone 17 Pro, përcjell albinfo.ch.

Në kuadër të turneut të saj “Radical Optimism”, Dua ndau një mini-dokumentar ku pasqyrohen momente nga koncertet dhe prapaskenat. I gjithë materiali ishte realizuar me pajisjen më të re të Apple, duke theksuar fuqinë e saj vizuale. Detaji që ra në sy ishte zgjedhja e ngjyrës portokalli të ndezur – një simbol i guximit dhe energjisë së saj artistike.

Videoja u përhap me shpejtësi në rrjete sociale, duke bërë bashkë dy botë: teknologjinë dhe muzikën. Reagimet nuk munguan, ndërsa fansat nisën të komentojnë me entuziazëm: “A nuk e nxorën sot?”. /Albinfo.ch

Solidaritet nga diaspora: 15 mijë euro nga një mërgimtar për nxënësit e Skenderajt

Jemi në shtator, në fillim të vitit të ri shkollor, një gjest solidariteti ka sjellë gëzim në shumë familje të Skenderajt. Biznesmeni i suksesshëm nga Skenderaji, që jeton dhe vepron në Gjermani, Haxhi Reci, ka dhuruar mbi 300 çanta dhe material shkollor për nxënësit e komunës, transmeton albinfo.ch.

Shpërndarja e pakove u bë me përzgjedhje të kujdesshme të familjeve përfituese,.

“Me plot përgjegjësi dhe mirënjohje është realizuar shpërndarja tek ata që kanë më së shumti nevojë”, u tha nga organizatorët e këtij aktiviteti.

Ky nuk është kontributi i parë i Reci për vendlindjen. Ai dëshmuar përkushtimin e tij të vazhdueshëm për të ndihmuar komunitetin edhe vite më parë.

“Një falënderim i veçantë për Haxhi Reci për këtë kontribut që lehtëson barrën e shumë prindërve dhe u sjell buzëqeshje fëmijëve në ditën e parë të shkollës. Uroj që ky vit i ri shkollor të sjellë dije, suksese dhe gëzim për çdo nxënës të komunës sonë”, u theksua në mesazhin përfundimtar.

Ky gjest solidariteti është shembull i frymës së bashkëpunimit mes diasporës dhe vendlindjes, duke dëshmuar se kontributet e mërgimtarëve mbeten një shtyllë e rëndësishme për zhvillimin shoqëror e arsimor në Kosovë./Albinfo.ch