Archives

Thirrje për drejtësi: Shkupi i bashkohet protestave për ish-krerët e UÇK-së

Posted on by albinfo.ch

Sot në Shkup do të organizohet një tubim protestues në shenjë solidariteti me ish-krerët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, të cilët janë në proces gjyqësor pranë Dhomave të Specializuara në Hagë. Protesta organizohet nga Organizata e Veteranëve të Luftës së UÇK-së, e cila ka bërë thirrje për pjesëmarrje masive, paqësore dhe qytetare.

Tubimi pritet të nisë në orën 13:00, në sheshin “Skënderbeu”, ndërsa organizatorët paralajmërojnë pjesëmarrje të qytetarëve jo vetëm nga Shkupi, por edhe nga rajonet përreth. Protesta ka gjetur mbështetje edhe nga figura të njohura politike shqiptare në rajon, përcjell albinfo.ch.

Kryetari i Bashkimit Demokratik për Integrim, Ali Ahmeti, ka ftuar qytetarët t’i bashkohen tubimit, duke theksuar se protesta synon kërkimin e drejtësisë dhe kundërshtimin e akuzave që, sipas tij, janë të motivuara politikisht. Ai ka deklaruar se këto akuza mbështeten në narrativa të fabrikuara nga Serbia, me ndikim rus, dhe ka theksuar se pjesëmarrja në protestë është një akt i ndërgjegjes kolektive për mbrojtjen e së vërtetës historike dhe nderimin e sakrificës së luftës çlirimtare.

Mbështetje publike ka shprehur edhe kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, i cili ka deklaruar se pas tubimeve të mbajtura në Prishtinë dhe Tiranë, edhe Shkupi po i bashkohet thirrjes për drejtësi. Ai ka vënë theksin te uniteti kombëtar dhe ruajtja e vlerave themelore, duke bërë apel për një protestë paqësore dhe dinjitoze.

Ndërkohë, Organizata e Veteranëve të Luftës së UÇK-së ka bërë thirrje që ish-luftëtarët të mos marrin pjesë në tubim, për shkak të rrezikut të mundshëm të ndalimit nga autoritetet e Maqedonisë së Veriut. Sipas përfaqësuesve të kësaj organizate, ekziston mundësia e arrestimeve, si pasojë e listave të Europolit që, sipas tyre, janë përcjellë nga Serbia

 

Shqiptari i zhdukur prej dy javësh në Austri, gjendet i vdekur në Gjermani

Posted on by Arben Gjinaj

Lajmin për vdekjen e tij e kanë bërë të ditur për albinfo.at, familjarët e tij. 56 vjeçari shqiptar nga fshati Rainc nga komuna e Preshevës por me banim prej shumë vitesh në Austri, u gjet i vdekur sot(12 dhjetor 2025) rreth orës 12:40 nga një këmbësor në një pellg të vogël në Hundsdorf, në rrethinën e Passaut të Gjermanisë.

Kalimtari i rastit me të parë trupin e pajetë menjëherë thirri shërbimet e emergjencës. Zjarrfikësit arritën të nxirrnin trupin e pajetë. Sipas raportit të policisë gjermane, nuk ka shenja të ndonjë akti të paligjshëm apo dhune, megjithatë policia është duke u marr me rastin.

Si ndodhi zhdukja e Agim N.?

Sipas deklarimit të vajzës së Agim N. në policinë austriake, babai i saj, 56 vjeç, është larguar nga banesa e tij që nga mesdita e së shtunë të datës 29 nëntor. Nga banesa është larguar me veturën e tij, Opel Mokka të zezë kurse pa telefonon celuar.

Policia gjermane njoftoi ditë më parë se vetura është gjetur në një fushë në komunën e Hauzenberg, në rrethinën e Passaut. U raportua se vetura është gjetur e mbyllur, megjithatë nuk kishte asnjë shenjë të shoferit.

Familjarët e Agimit, kanë deklaruar për albinfo.at se, trupi i pajetë i viktimës është dërguar në IML për obduksion, ndërkohë nuk dihet se kur do të bëhet varrimi i të ndjerit.

Zvicër: Hyn në fuqi marrëveshja e re kolektive kombëtare e ndërtimit

Posted on by albinfo.ch

Partnerët socialë në sektorin e ndërtimit kanë arritur një ujdi mbi arritjen e një marrëveshjeje të re kombëtare kolektive. Kjo u njoftua bashkërisht nga kompanitë e ndërtimit dhe sindikatat Unia dhe Syna pas raundit të dhjetë të negociatave, transmeton albinfo.ch.

Marrëveshja e re është e vlefshme për gjashtë vjet dhe, ndër të tjera, rregullon orarin e punës dhe kohën e udhëtimit të punëtorëve në vendin e punës. Ndryshime të mëtejshme përfshijnë rregullime të pagave për inflacionin dhe shtesa më të larta për punonjësit në minierat nëntokësore, raporton srf.ch.

Negociatat kanë zgjatur disa muaj dhe u shënuan nga greva të përsëritura nga punëtorët e ndërtimit. Marrëveshja aktuale, ende në fuqi, skadon në fund të vitit. Ajo rregullon kushtet e punës të afërsisht 80,000 punëtorëve.

Kosova pranon emigrantë të dëbuar nga SHBA, pa lidhje me vendin

Posted on by albinfo.ch

Kosova ka nisur të strehojë emigrantë të deportuar nga Shtetet e Bashkuara, të cilët nuk kanë origjinë kosovare. Këtë e bëri të ditur të enjten në mbrëmje kryeministri në detyrë, Albin Kurti.

Sipas tij, autoritetet kosovare i janë përgjigjur pozitivisht një kërkese të administratës së presidentit amerikan Donald Trump, duke pranuar fillimisht 50 persona të larguar nga SHBA-ja.

Në një deklaratë për mediat e Kosovës, Kurti tha se bëhet fjalë për persona që autoritetet amerikane nuk kanë dashur t’i mbajnë më në territorin e tyre. Ai shtoi se deri tani në Kosovë kanë mbërritur vetëm një ose dy emigrantë.

Kurti nuk dha informacione mbi shtetet e origjinës së tyre, ndërsa institucionet e Kosovës ende nuk kanë bërë të ditur detaje për statusin ligjor, mënyrën e akomodimit apo kohëzgjatjen e qëndrimit të këtyre personave në vend.

Dita e të Drejtave të Njeriut shënohet me apel për barazi reale, qasshmëri dhe pjesëmarrje qytetare

Posted on by albinfo.ch

Me rastin e 10 Dhjetorit Ditës Ndërkombëtare të të Drejtave të Njeriut, Shoqata “Parandalo”, në partneritet me Konsullatën e Republikës së Kosovës në Cyrih, organizoi një aktivitet solemn kushtuar promovimit të drejtësisë sociale, mbrojtjes nga diskriminimi dhe ndërtimit të një shoqërie gjithëpërfshirëse, me theks të veçantë te personat me aftësi të kufizuara dhe ata me prejardhje migrimi.

Aktiviteti u zhvillua në një sallë të përplotë, duke mbledhur një numër të madh pjesëmarrësish dhe duke reflektuar interesimin dhe vëmendjen e shtuar të komunitetit për çështjet e barazisë, qasshmërisë dhe të drejtave të njeriut, si dëshmi e ndjeshmërisë dhe angazhimit qytetar në rritje ndaj këtyre temave thelbësore.

Në kuadër të aktivitetit u rikujtua rëndësia historike e Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut, e miratuar më 10 dhjetor 1948 nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, si reagim ndaj shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ky dokument themelor, i përbërë nga 30 nene, përcakton të drejtat dhe liritë bazë që i takojnë çdo njeriu, pa dallim gjinie, prejardhjeje, feje, statusi shoqëror apo aftësie të kufizuar, duke mbetur referencë universale e dinjitetit njerëzor.

Foto: Daut Luboja 

Programi vijoi me fjalimet institucionale. Konsulli i Republikës së Kosovës në Cyrih, Vigan Berisha, theksoi se respektimi dhe promovimi i të drejtave të njeriut nuk përbën vetëm një vlerë morale, por një detyrim ligjor dhe institucional. Ai nënvizoi se Kushtetuta e Republikës së Kosovës garanton zbatimin e drejtpërdrejtë të instrumenteve ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, të cilat kanë përparësi ndaj legjislacionit vendor. Si shembull të angazhimit konkret institucional, Berisha përmendi inaugurimin e ashensorit për personat me aftësi të kufizuara në Konsullatë, duke e cilësuar atë si simbol të qasshmërisë, barazisë dhe respektimit të dinjitetit njerëzor.

Në vijim, fjalën e mori Islam Alijaj, deputet në Parlamentin Federal të Konfederatës së Zvicrës, i cili theksoi se të drejtat e njeriut përbëjnë një arritje themelore që garanton bashkëjetesë në barazi dhe respekt të ndërsjellë. Ai nënvizoi rolin historik të Zvicrës si shtyllë e rëndësishme e arkitekturës ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, duke përmendur Gjenevën si seli të OKB-së dhe lidhjen e veçantë të këtij angazhimi me Kosovën. Duke folur si deputeti i parë me rrënjë kosovare në Parlamentin Federal të Zvicrës, Alijaj theksoi rëndësinë e përfaqësimit dhe barazisë, veçanërisht për personat me aftësi të kufizuara, si dëshmi se ata janë të barabartë dhe të vlefshëm në shoqëri. Ai vlerësoi angazhimin e Valdete Hotit në këtë drejtim dhe e cilësoi si hap të rëndësishëm inaugurimin e qasjes së plotë në Konsullatën e Kosovës në Cyrih, duke theksuar se ky veprim konkret pasqyron përkushtimin për barazi dhe të drejta të barabarta, si në Zvicër ashtu edhe në Kosovë.

Në fjalën e saj të zgjeruar, Valdete Hoti, kryetare e Shoqatës “Parandalo”, theksoi se mbrojtja e të drejtave të njeriut dhe e personave me aftësi të kufizuara nuk duhet të mbetet vetëm në kuadër deklarativ, por duhet të përkthehet në politika konkrete, masa të zbatueshme dhe ndryshime reale në përditshmëri. Ajo vuri në dukje se, edhe pse Zvicra ka një kornizë të avancuar ligjore dhe infrastrukturë të zhvilluar për qasshmëri, në praktikë vazhdojnë të ekzistojnë barriera serioze, veçanërisht për personat me aftësi të kufizuara me prejardhje migrimi, të cilët përballen me diskriminim të shumëfishtë.

Sipas Hotit, këto grupe shpesh mbeten të padëgjuara edhe nga struktura dhe organizata që në parim angazhohen për zbatimin e Konventës Ndërkombëtare për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara, duke mos i përfshirë si zë aktiv në proceset vendimmarrëse. Ajo theksoi se barazia reale kërkon vullnet të qartë politik, reforma strukturore dhe angazhim të koordinuar të gjithë shoqërisë, nga institucionet shtetërore te sektori shëndetësor, social dhe ekonomik, me arsimin si bazë themelore të çdo ndryshimi afatgjatë. Në përmbyllje të fjalës së saj, Hoti rikujtoi edhe përgjegjësinë individuale qytetare, duke cituar thënien e njohur të John F. Kennedy-t: “Mos pyet se çfarë mund të bëjë shteti për ty, por pyet veten se çfarë mund të bësh ti për shtetin.”

Një dimension thelbësor të demokracisë zvicerane solli në vëmendje Orhan Spahiu, Kryetari i Kuvendit të Shqiptarëve të Zvicrës, jurist dhe anëtar i Shoqatës “Parandalo”. Ai theksoi se komuniteti shqiptar në Zvicër përbën një numër të konsiderueshëm qytetarësh me të drejtë vote, por se kjo e drejtë shpesh mbetet e pashfrytëzuar. Duke iu referuar Preambulës së Kushtetutës Federale të Zvicrës, Spahiu nënvizoi se vetëm ata që e përdorin lirinë e tyre janë realisht të lirë dhe se forca e një populli matet me mirëqenien e anëtarëve më të dobët. Ai ndau përvojën e tij profesionale, duke folur për shkeljet e përditshme të të drejtave të njeriut në fushën e migracionit, pabarazinë gjinore, dhunën në familje dhe mungesën e qasjes për personat me aftësi të kufizuara, duke theksuar se mosdalja në votim përkthehet në mungesë zëri dhe ndikimi. Sipas tij, përdorimi i së drejtës së votës është detyrim moral dhe shoqëror, veçanërisht në një sistem të demokracisë së drejtpërdrejtë si ai zviceran.

Në kuadër të aktivitetit u realizua edhe ndarja e mirënjohjeve, si shprehje e vlerësimit për kontributin konkret në avancimin e të drejtave të njeriut dhe gjithëpërfshirjes shoqërore. Nga Shoqata “Parandalo”, mirënjohjet u ndanë nga themeluesi i saj, z. Xhemal Selimi, për individë dhe institucione që kanë dëshmuar angazhim të vazhdueshëm dhe mbështetje të qëndrueshme ndaj misionit të shoqatës.

Mirënjohje iu ndanë Islam Alijajt; Ekrem dhe Shqiponje Hasanit (Spitex Melina’s Medical Care GmbH); Xheneta Zuzaku dhe Yllka Zuzaku-Mustafa (Spitex Diversity); Guxim Ramizit; si dhe Burim Ajrulit, Drejtor i Përgjithshëm i kompanisë a-ritex. Mirënjohje u ndanë edhe nga Konsullata e Republikës së Kosovës në Cyrih, duke theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërinstitucional dhe kontributit qytetar.

Aktiviteti u përmbyll me një koktej rasti. Programi u moderua nga Ramadan Morina, ndërsa mbrëmja u pasurua me interpretimin artistik të Flutra Bytyqit, duke i dhënë ngjarjes një dimension reflektues dhe solemn.

Ngjarja në Cyrih përcolli një mesazh të qartë: të drejtat e njeriut nuk mjaftojnë të njihen dhe të sanksionohen në dokumente, por duhet të jetohen dhe të mbrohen përmes veprimit konkret, pjesëmarrjes aktive qytetare dhe përgjegjësisë kolektive, në mënyrë që barazia, qasshmëria dhe dinjiteti të jenë reale për të gjithë.

Autor i fotografive: Daut Luboja

 

Refki Gollopeni: Arti si kujtesë, përgjegjësi dhe dialog me botën

Posted on by albinfo.ch

Refki Gollopeni është artist pamor dhe pedagog i angazhuar prej dekadash në krijimtarinë artistike dhe edukimin kulturor. Praktika e tij përfshin pikturën, ilustrimin, heraldikën, mozaikët dhe skulpturën, me ekspozita të shumta në Kosovë dhe jashtë saj. Paralelisht me veprimtarinë krijuese, ai ka dhënë kontribut të vazhdueshëm në edukimin artistik dhe në zhvillimin e platformave kulturore, përfshirë drejtimin artistik të Kolonisë Ndërkombëtare të Artit “Festari”.

albinfo.ch: Nëse do të ishit i detyruar të përkufizonit me një fjali fillesën dhe drejtimin e rrugëtimit tuaj artistik, cili do të ishte vizioni përbashkues që e ka orientuar atë prej dekadash?
Refki Gollopeni: Dashuria për jetën, familjen, atdheun, natyrën dhe të bukurën janë pikënisje e rrugëtimit tim krijues dhe artistik.

albinfo.ch: Formimi juaj krijues shtrihet në një hark të gjerë kohor dhe gjeografik. Si ka ndikuar kjo ndërthurje e përvojave në ndërtimin e një identiteti artistik që mbetet njëkohësisht lokal në rrënjë dhe ndërkombëtar në shtrirje?
Refki Gollopeni: Autoktonizmi është gurthemel i identitetit personal, duke filluar nga fëmijëria deri te pjekuria profesionale ku jam tani. Çdo gjë që më rrethon, ngjarjet historike, identiteti kombëtar, fenomenet shoqërore dhe të natyrës, aktivitetet artistike dhe kulturore krijuan një bazament të fortë për të kaluar edhe në nivelin ndërkombëtar. Ky rrugëtim filloi nga dëshira dhe pasioni për t’u bërë artist që në shkollë fillore, u thellua në shkollën e mesme të artit “Odhise Paskali” në Pejë, më pas në studimet universitare dhe të magjistraturës në Universitetin e Prishtinës. E gjithë kjo ndikoi në pjekurinë time artistike dhe u reflektua në ekspozitat e shumta brenda dhe jashtë vendit.

albinfo.ch: Në praktikën tuaj shfaqet një gamë e gjerë mediumesh – nga ilustrimi te heraldika, nga mozaiku te skulptura. Cila është logjika e brendshme që i mban të bashkuara këto forma shprehjeje brenda një filozofie të vetme estetike?
Refki Gollopeni: Mediumet e ndryshme të shprehjes artistike më përmbushin si artist. Secili ka specifikat e veta dhe kërkon përkushtim të veçantë, ku shkrihet mendimi filozofik me idenë dhe paraqitjen estetike. Kam realizuar shumë ilustrime për libra për fëmijë dhe të rritur, ndërsa heraldika është një fushë shumë specifike që kërkon respektim rigoroz të rregullave grafike, thjeshtësi, kuptim të plotë dhe lexueshmëri. Kam dizajnuar dhe realizuar stema për institucione shtetërore dhe kompani private; për shembull, në stemën e Bashkisë Mirditë janë përfshirë mbi dy mijë vjet histori në një zgjidhje të vetme grafike. Sa u përket mediumeve artistike, shpirti im fle te piktura, aty jam më i lirë të shprehem emocionalisht.

albinfo.ch: Gjatë karrierës suaj keni ushtruar një rol të rëndësishëm në edukimin artistik. Si e përkufizoni përgjegjësinë pedagogjike në formësimin e brezit të ri të krijuesve?
Refki Gollopeni: Pas përfundimit të studimeve, në vitin 1991 fillova punën si pedagog, në një kohë represioni dhe përjashtimi nga institucionet arsimore, çka solli organizimin e arsimit paralel dhe një rezistencë kulturore ku arti shërbeu si mbrojtje e identitetit kombëtar. Lufta për lirinë e Kosovës më gjeti të angazhuar drejtpërdrejt deri në plagosje. Pas luftës, me fokus te shërimi shpirtëror i fëmijëve dhe të rinjve, u angazhova në programe psikosociale dhe terapi arti, në bashkëpunim me organizata ndërkombëtare dhe universitete amerikane, duke ndërtuar ura bashkëpunimi në art, teknologji dhe inovacion.

albinfo.ch: Si e vlerësoni rolin e institucioneve kulturore të Kosovës në ndërtimin e një infrastrukture të qëndrueshme për artin bashkëkohor?
Refki Gollopeni: Kam qenë i përfshirë në themelimin e disa institucioneve kulturore, veçanërisht në Therandë. Pas luftës janë hedhur hapa të rëndësishëm, si krijimi i Muzeut të Artit Bashkëkohor në Prishtinë dhe hapja e galerive private, por mbetet nevoja për qendra kulturore të Kosovës në kryeqendrat botërore, në funksion të artit dhe diplomacisë kulturore. Potenciali krijues ekziston dhe kërkon mbështetje të qëndrueshme institucionale.

albinfo.ch: Si e përcaktoni standardin profesional kur një artist bëhet kurator?
Refki Gollopeni: Çdo ekspozitë udhëhiqet nga një koncept i qartë kuratorial, mbi të cilin ndërtohen edhe standardet e përzgjedhjes. Kuratori kujdeset për koherencën dhe harmoninë vizuale të tërësisë. Në këtë kuadër, isha i nderuar për besimin e Shoqatës “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” në kurimin e ekspozitës “Nëntori i parë” në Konsulatën e Republikës së Kosovës në Cyrih.

albinfo.ch: Si e shihni marrëdhënien midis artit dhe përgjegjësisë ndaj historisë së një komuniteti?
Refki Gollopeni: Arti është mbamendje e një epoke dhe kujtesë e një kombi. Një pjesë e veprave të mia pasqyrojnë ngjarje historike që janë transformuar në simbolikë, ngjyrë dhe emocion, duke theksuar rëndësinë e kujtesës historike për ruajtjen e identitetit.

albinfo.ch: A e shihni konkursin si verifikim profesional apo si dialog estetik me botën?
Refki Gollopeni: Të dyja. Verifikimi nga juritë ndërkombëtare dëshmon pjekurinë profesionale, ndërsa dialogu estetik hap dyer të reja për pranimin e ideve. Kam marrë disa çmime dhe vlerësime ndërkombëtare që e kanë forcuar këtë dialog.

albinfo.ch: Si e konceptoni balancën midis lirisë krijuese dhe integritetit të veprës në epokën digjitale?
Refki Gollopeni: Teknologjia ndihmon realizimin e idesë, por ideja dhe emocioni burojnë nga shpirti. Në pikturë, ndjeshmëria humane ruan integritetin e veprës dhe e dallon atë nga prodhimi mekanik.

albinfo.ch: Cilat janë sfidat kryesore për artistët e rinj përballë teknologjive digjitale?
Refki Gollopeni: Artistët duhet të ecin me kohën, por të shmangin plagjiaturën dhe shkëputjen nga natyra. Mbamendja fizike dhe ajo shpirtërore duhet të ruhen krahas asaj digjitale.

albinfo.ch: Cila ka qenë ekspozita juaj e fundit?
Refki Gollopeni: Ekspozita ime e fundit personale ishte në Paris, në galerien La Ville A des Arts, me titull “Peizazh përtej asaj që shihet”. Aktualisht jam duke punuar ciklin “Fryma e fundit”, kushtuar kauzës së lirisë.

albinfo.ch: Çfarë roli luan diaspora shqiptare në qarkullimin e artit dhe ideve?
Refki Gollopeni: Diaspora shqiptare është ADN-ja e ruajtjes së identitetit kulturor dhe kombëtar.

albinfo.ch: Si e shihni raportin krijues mes jush dhe djalit tuaj, Avni Gallopeni?
Refki Gollopeni: Avniu është dhurata më e bukur e jetës sime. E shoh si vazhdimësi estetike dhe njëkohësisht transformim të natyrshëm të traditës krijuese.

albinfo.ch: Cila vepër e juaja përfaqëson më mirë thelbin e krijimtarisë suaj?
Refki Gollopeni: Secila vepër është pjesë e qenies sime, por veçoj performancën “Kujtesa” në Pennsylvania State University dhe veprën “Liria e shpirtit të shenjtë” në Muzeun e Artit Modern në Napoli.

albinfo.ch: Dhe së fundi, nëse do ta përshkruanit veten me një fjalë të vetme?
Refki Gollopeni: REGO

Në këtë intervistë për albinfo.ch, Refki Gollopeni ndan reflektime të thelluara mbi rrugëtimin e tij krijues, artin si kujtesë dhe përgjegjësi, si dhe dialogun e vazhdueshëm që arti zhvillon me botën bashkëkohore.

“Kujtesa”,  Teknika Akrilik në pëlhurë    

        

“Kalorësit e pavarësisë”, Teknika Akrilik në pëlhurë                     

Posteri promovues i 100 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë

Peisazh, Verë e kuqe dhe Akrilik në pëlhurë         

“Besa e Konstantinit”,  Teknika: Akrilik në pëlhurë  

Performansë:  Pikturim para audiencës në  Koloninë e artit në Sarandë- Shqipëri   

Më shumë informacione për punën e artistit gjeni në: Refki Gollopeni – Homepage

Intervistoi Luljeta Ademi

 

Shqiptarët që shënuan vitin 2025 në Zvicër

Posted on by albinfo.ch

Në përfundim të çdo viti është një traditë e bukur që të bëhen rekapitullime, bilance për të përmbledhur arritjet e shënuara gjatë atij viti. Ndërsa arritjet të shumtën lidhen me individë të suksesshëm, që kanë bërë dallimin në vitin përkatës, të shumtën janë ata, pra personat konkretë që zgjidhen Personalitete të Vitit. Këtë traditë po e kultivon tashmë prej disa vitesh edhe platforma mediale, Albinfo.ch.

Dhe, duke qenë platforma më e madhe dhe e besueshme e mërgatës shqiptare (jo vetëm) të Zvicrës, Albinfo.ch ka një “kompetencë” të caktuar që ta bëjë këtë përzgjedhje. Për këtë flet fundja fakti se pothuajse të gjithë personalitetet kanë kaluar nëpër Albinfo.ch ose janë afirmuar edhe me ndihmën e saj.

Për vitin 2025, në mesin e shumë bashkatdhetarëve tanë që shënuan arritje në profesionin ose në fushëveprimin e tyre, redaksia jonë ka dalluar këta individë duke i “kurorëzuar” si Personalitete të Vitit.

Elina Duni, artistja që ndërthur xhazin me muzikën tradicionale të vendit të saj

Janë të rralla ato figura që arrijnë të harmonizojnë mjeshtërisht traditën, modernitetin dhe identitetin kulturor ashtu sikurse Elina Duni. Fitimi i çmimit Swiss Jazz Award 2025 e kurorëzon një rrugëtim të jashtëzakonshëm artistik, duke e vendosur atë në qendër të skenës zvicerane dhe evropiane të xhazit.

E lindur në Tiranë në vitin 1981, pas rënies së regjimit komunist, ajo, në moshën 10 vjeçare u zhvendos me nënën e saj në Gjenevë, ku pasi studioi pianon klasike, u  orientua drejt xhazit, gjuhës muzikore që do të bëhej boshti i identitetit të saj profesional.

Juria e Swiss Jazz Award e përshkroi Elina Dunin si një artiste “me talent të jashtëzakonshëm dhe me aftësinë për të krijuar një gjuhë muzikore poetike dhe emocionale, që ndërthur me delikatesë xhazin me muzikën tradicionale të vendlindjes së saj”. Më tej, juria theksonte se ajo “ka ditur të rinovojë gjuhën e xhazit dhe të frymëzojë një brez të tërë muzikantësh të rinj” – një vlerësim që i shtohet çmimit të saj të mëparshëm Swiss Music Prize 2017 dhe shumë vlerësimeve evropiane.

Në këtë kthesë të rëndësishme të karrierës, Elina Duni mbetet një artiste që e përdor muzikën si urë mes gjuhëve, historive, emocioneve dhe kulturave. Ajo vetë e përkufizon këtë mision artistik me thellësi.

Lorik Cana, imazhi që bashkon të gjithë shqiptarët

Lorik Cana njihet më së miri si një ikonë që e ktheu futbollin në një ngjarje familjare, sportisti që mbushte stadiumet përtej kapaciteteve, ai që e çoi Shqipërinë drejt UEFA Euro 2016 dhe lojtari që krijoi një ndjenjë të rrallë bashkimi kombëtar, ku të gjitha trojet shqiptare përfaqësoheshin në një skuadër, nën të njëjtën fanellë

Ai lindi në Prishtinë por karriera e tij nisi pikërisht këtu në Zvicër, në Lozanë, në klubin “Dardania” të udhëhequr nga i ati. Cana u rrit mes fanellave, fushës dhe disiplinës. Kulmi i rrugëtimit ishte padyshim pozita e kapitenit të Kombëtares. Përveç golave dhe depërtimit në skenën botërore, ai na dhuroi një krenari pothuajse mitike.

Sot, Lorik Cana përfaqëson një imazh me të cilin shqiptarët identifikohen anembanë botës.

Para se ta përfundonte karrierën aktive ai kishte vendosur të jepte një kontribut për shoqërinë dhe vendin. Dhe kështu filloi puna e fondacionit “Lorik Cana 5”, një fondacion që gërsheton botën e sportit me atë të kulturës.

Përmes aktiviteteve të fondacionit, Loriku mbetet po aq i pranishëm në media sa dikur, por sot vëmendja e tij ka marrë një drejtim tjetër.  Ndër projektet e fundit të fondacionit “Lorik Cana 5” është edhe një dokumentar i realizuar në bashkëpunim me regjisorin italian Alessandro Ferrantelli, me titull “UDHA – Një gjak, një gjuhë, një besë”. Ky dokumentar është shfaqur tashmë në New York, Firence dhe Cyrih, duke i dhënë kështu Lorikut jo vetëm një lidhje më të thellë me atdheun dhe shqiptarët e tij.

Fehmi Mahalla, trajner i kampionëve

Fehmi Mahalla është pjesë e historisë së karatesë zvicerane, me rezultate që pak sportistë në Evropë mund t’i arrijnë: Kampion i Evropës për seniorë, kategorisë së rëndë – Tenerife, 2005; Kampion i Lojërave Frankofone (2005–2007); Fitues 3 herë i turneut më prestigjioz botëror, Open d’Paris, në kategorinë e rëndë dhe absolute; 14 herë Kampion Shtetëror i Zvicrës; Pjesë e Përfaqësueses së Zvicrës për afro 20 vite

Ai luftoi për Zvicrën në një kohë kur Kosova ende nuk mund të përfaqësohej si shtet në arenën ndërkombëtare. Në këtë cilësi, Mahalla jo vetëm shënoi rezultate të jashtëzakonshme, por mbeti edhe shembull i dinjitetit dhe profesionalizmit në diasporë.

Pas karrierës si sportist elitar, Mahalla u bë trajner i kërkuar në Zvicër, Kosovë dhe Shqipëri, duke u kthyer në arkitekt të sukseseve ndërkombëtare të dhjetëra sportistëve.

Ndërsa në rolin e trajnerit të përfaqësueseve të Kosovës dhe Shqipërisë, ai ka kontribuar në ngritjen e këtyre dy ekipeve në nivele historike. Me Shqipërinë ka arritur dy medalje të argjendta evropiane, ndërsa me Kosovën rezultatin e jashtëzakonshëm të vendit të tretë në Evropë dhe Botë.

Merita Pinta, një grua e fortë në krye të 100 bashkëpunëtorëve

Merita Pinta është tashmë një emër i përveçëm në komunitetin shqiptar të Zvicrës dhe jo vetëm kaq. Ajo, duke themeluar dhe drejtuar një kompani (Prima Pflege) me dy shtëpi për të moshuar, ku punëson rreth 100 persona, është një punëdhënëse e respektuar në rrethin ku jeton, e më gjerë.

Për këto dhe merita të tjera, platforma mediale e ka zgjedhur atë Personalitet të Vitit 2025 për fushën e shëndetësisë.

Krahas drejtimit të dy shtëpive për të moshuar që e bën prej afër 10 vitesh, ajo ka marrë së fundi edhe një vendim të rëndësishëm: Të hapë një repart të veçantë përkujdesjeje për të moshuarit shqiptarë.

“Vendimi për të hapur këtë repart erdhi si pasojë e një realiteti që e kam përjetuar nga afër gjatë viteve të punës sime. Shumë të moshuar nga komuniteti ynë në Zvicër, edhe pse marrin kujdesin e duhur profesional, shpesh përballen me një izolim emocional për shkak të barrierave gjuhësore, ndryshimeve kulturore dhe traditave të tyre. Ata kanë nevojë për një komunikim të ngrohtë, për njerëz që i kuptojnë dhe një mjedis ku gjuha, ushqimi, muzika, besimet dhe zakonet janë pjesë natyrale e jetës së përditshme”, thotë ajo, veç tjerash.

Dr. Përparim Limani, në krye të Klinikës së Kirurgjisë në Kantonsspital Aarau

Vargut të profesionistëve mjekësorë që po arrijnë majat e mjekësisë në Zvicër i është shtuar edhe Dr. Përparim Limani.

Nga 1 dhjetori 2025, PD Dr. med. Dr. sc. nat. Përparim Limani merr drejtimin e Klinikës së Kirurgjisë së Përgjithshme dhe Viscerale në Kantonsspital Aarau, një prej qendrave më të rëndësishme kirurgjikale në Zvicër. Emërimi i tij përveç që paraqet një hap profesional, është edhe një moment që shënon edhe një standard të ri të pranisë shqiptare në mjekësinë zvicerane.

Me dy doktorata një në mjekësi dhe një në shkencat natyrore, me një karrierë të formuar në Spitalin Universitar të Cyrihut, në laboratorin HPB nën drejtimin e Prof. Pierre-Alain Clavien dhe me një fellowship në MD Anderson Cancer Center në Houston, Dr. Limani vjen në këtë rol me një bagazh të jashtëzakonshëm kërkimi dhe eksperience klinike. Ai ka publikuar studime në Nature Communications, Annals of Surgery, Clinical Cancer Research, dhe ka trajtuar pacientë në programet më të avancuara onkologjike dhe robotike të Zvicrës.

Musa Kamenica, një ish refugjat, kryeparlamentar i Lozanës

Musa Kamenica është prej kohësh një emër i njohur në komunitetin shqiptar të Lozanës, Vaudit dhe gjithë Zvicrës. Prej disa muajsh ai është zgjedhur në potin e kryetarit të Parlamentit të qytetit të Lozanës, njërit ndër 4 qytetet më të mëdha të Zvicrës, duke shënuar një arritje të madhe në politikën e vendit ku jeton.

Në vitin 1995, si 18 vjeçar së bashku me familjen ka migruar nga Kosova, gjegjësisht nga Ferizaj në Zvicër, në qytetin e Lozanës. Ka diplomuar dhe magjistruar në Fakultetin e Shkencave Politike në Universitetin e Lozanës. Ka magjistruar po ashtu edhe në Institutin për studime europiane në Universitetin e Gjenevës.

Në vitin 2016 është zgjedhur për herë të parë asamblist në asamblenë (parlamentin) e qytetit të Lozanës. Këtë vit ai ka arritur të zgjidhet kryetar i kësaj asambleje ose Këshilli Bashkiak, që është posti më i lartë në pushtetin legjislativ të qytetit.

Më është dashur shumë punë, përkushtim dhe sakrificë për të arritur nivelin e bashkëpunëtorëve të mi, si në parti ashtu edhe në asamble. Nuk është e njëjtë të mbërrish në Zvicër në moshën 18-vjeçare, pa një rrjet të gjerë shoqëror, pa e njohur mjaftueshëm kontekstin lokal politik e shoqëror, ndërkohë që kolegët e  mi kanë lindur dhe janë rritur këtu, duke pasur familje të integruara prej kohësh në sistemin institucional dhe politik të qytetit. Për këtë arsye, rruga për të arritur në pozitën që mbaj sot ka kërkuar dyfish më shumë përpjekje, këmbëngulje dhe vullnet.

Adrian Bajrami, kthehet nga Benfika në Luzern dhe luan për Nati-n

Historia e Adrian Bajramit është rrëfimi i një brezi të ri futbollistësh që rriten mes dy kulturave dhe dinë ta ndërtojnë identitetin e tyre pa mohuar asgjë por duke zgjedhur vetë se ku duan të shkëlqejnë.

Ai e thekson shpesh: “Jam lindur dhe rritur në Zvicër, por jam dhe do të jem gjithmonë krenar që jam shqiptar”.

Në familjen Bajrami me prejardhje nga Struga e Maqedonisë, shqipja nuk është detyrim, por dashuri. Ky mjedis e formoi Adrianin si njeri, duke i dhënë një bosht të fortë vlerash: respekt për punën, sakrificën dhe mirënjohjen për familjen.

Karriera e tij nisi në Langenthal, më pas te Young Boys, ku kaloi vetëm një vit. Pikërisht aty u hap rruga drejt njërës prej akademive më të famshme në botë: SL Benfica, në Lisbonë të Portugalisë.

Në verën e vitit 2024, Bajrami vendosi të kthehej në Zvicër. Ai e përshkruan këtë hap si kthim në shtëpi, jo vetëm nga aspekti sportiv, por edhe ai emocional: “Ndihem shumë mirë të jem prapë pranë familjes që më ka munguar shumë kohë”. Adriani kishte luajtur për Zvicrën U18, më pas vendosi të përfaqësonte Shqipërinë në grupmosha dhe zhvilloi tri miqësore me Kombëtaren A.

Në vitin 2025, ai mori një vendim të vështirë: të rikthehej te Zvicra. Pas shpalljes së listës për eliminatoret e Botërorit, trajneri Murat Yakin e ftoi për herë të parë në Kombëtaren zvicerane.

FOTO: Genti Mersinaj

Lexoni po ashtu:

Magazina albinfo.ch sjell personalitetet shqiptare të Zvicrës për vitin 2025

Lexoni po ashtu:

AlbGala 2025: Mbrëmja ku u afirmua ekselenca shqiptare në Zvicër

 

 

 

 

 

 

 

Banorët e evakuuar të Brienzit mund të rikthehen të shtunën

Posted on by BR

Të shtunave dhe të dielave, hyrja është e mundur nga ora 9:00 deri në orën 17:00 nëpërmjet një pike kontrolli, siç thuhet në buletinin informativ të bashkisë të premten.

Ka gjithashtu plane për të lejuar hyrjen të mërkurën, të shtunën dhe të dielën gjatë muajve të dimrit, nëse situata e lejon, shkruan swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Një perimetër sigurie është shënuar në zonën në veri të fshatit. Nuk mund të hyhet në asnjë rrethanë. Ekziston rreziku i rënies së blloqeve dhe copëtimit të gurëve.

Pjesa e poshtme e grumbullit të rrënojave të krijuar nga prishja në fund të nëntorit është ndalur. Në pjesën e sipërme, shpejtësitë janë ende në rënie.

Se si do të vazhdojnë gjërat për banorët e Brienz/Brinzauls në planin afatgjatë është e paqartë. Kushtet në mal do të rivlerësohen deri në fund të janarit. Më pas do të jetë e mundur të thuhet nëse do të jetë e mundur të hiqet evakuimi.

Ndërkohë, kantoni Graubünden ka premtuar ndihmë të mëtejshme. Të martën, parlamenti kantonal miratoi një kredi prej 50 milionë CHF (63 milionë dollarë) për zhvendosjen parandaluese të fshatit Brienz/Brinzauls, i cili kërcënohet nga masat shkëmbore.

Kjo do të kompensojë ata banorë që duan të largohen përgjithmonë.

Qeveria zvicerane thotë se të burgosurit e huaj duhet të marrin sigurim shëndetësor

Posted on by BR

Të premten, qeveria miratoi një projekt-amendament përkatës në Aktin Federal të Sigurimeve Shëndetësore. Tani është radha e parlamentit, shkruan swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Nga të gjithë të burgosurit në Zvicër, një e treta – rreth 2,300 persona – nuk ishin të mbuluar nga sigurimi i detyrueshëm shëndetësor në vitin 2023, tha qeveria. Sipas Kushtetutës Federale dhe traktateve ndërkombëtare që mbrojnë të drejtat themelore dhe të njeriut, Zvicra ka përgjegjësinë të sigurojë shëndetin e të burgosurve, pavarësisht nga vendi i tyre i banimit. Kujdesi mjekësor duhet të jetë ekuivalent me trajtimin e njerëzve në liri.

Shpenzimet e kujdesit shëndetësor të shkaktuara nga këta njerëz deri më tani janë përballuar nga kantonet dhe janë financuar nga të ardhurat tatimore të kantoneve, u tha më tej. Shpenzimet kantonale janë përballuar nga institucione të ndryshme gjyqësore dhe penale, autoritetet shëndetësore ose autoritetet komunale të mirëqenies sociale. Deri më tani, financimi nuk ka qenë i standardizuar.

Në të ardhmen, qeveria shkroi se primi duhet të përballohet nga vetë personat e interesuar. Kantonet mund ta ulin primin dhe të kufizojnë zgjedhjen e siguruesit ose modelit të sigurimit. Sipas qeverisë, ndryshimi në Aktin Federal të Sigurimeve Shëndetësore do t’i bëjë kostot për kantonet më të parashikueshme. Në parim, të burgosurit nuk duhet të kenë të drejtë të zgjedhin mjekun e tyre.

Apartamenti më i shtrenjtë në Cyrih, kushton 24,000 CHF në muaj

Posted on by BR

Apartamenti më i shtrenjtë me qira në Cyrih sapo ka dalë në treg – një apartament i sapo rinovuar në majë të ndërtesës historike Bellevue.

Do të kushtojë 24,000 CHF në muaj, transmeton albinfo.ch.

Rezidenca në katin e pestë shtrihet në 267 metra katrorë, me një tarracë pothuajse sa madhësia e një apartamenti tipik me dy dhoma dhe pamje panoramike.

Çmime të tilla mbeten të jashtëzakonshme, madje edhe në Cyrih, ku prona të tjera luksoze kanë luftuar për të gjetur qiramarrës me më pak se gjysmën e kësaj tarife.

I bie mbi kokë paleta me tjegulla: Vdes në kantier nxënësi 15 vjeçar

Posted on by albinfo.ch

Të enjten, një aksident në vendin e punës ndodhi në një kantier ndërtimi në Bex, Kantoni Vaud. Një nxënës 15-vjeçar humbi jetën pasi mbi të ra një paletë me tjegulla çatie, transmeton albinfo.ch.

Një djalë 15-vjeçar zviceran nga rajoni, nxënës në zanatin e ndërtimtarisë, u plagos për vdekje nga një kamion ndërsa shkarkonte një paletë me tjegulla çatie. Paleta u rrëzua mbi të për arsye që janë ende të paqarta. Pavarësisht reagimit të shpejtë të shërbimeve të emergjencës, viktima vdiq në vendngjarje.

Zyra e prokurorit publik ka hapur një hetim për incidentin.

Drejtori menaxhues i kompanisë shprehu tronditjen e tij duke folur për gazetën 20 Minutes. Ende në shok të premten në mëngjes, ai deklaroi se ishte “një incident teknik që askush nuk mund ta kishte parashikuar”.

Një dëshmitar, një ish-punëtor ndërtimi, vuri në dyshim respektimin e rregullave të sigurisë nga kompania e logjistikës në një intervistë me 20 Minutes, transmeton albinfo.ch.

“Ky i ri nuk duhej të kishte qenë kurrë vetëm në kamion dhe direkt nën ngarkesë,” deklaroi ai. Ai gjithashtu përmendi një automjet të mirëmbajtur keq dhe pohoi se “krahu i vinçit që shtrihej në tokë ishte i ndryshkur”.

(Foto: 20 minutes)

Zvicra do të blejë më pak avionë luftarakë F-35 sesa ishte planifikuar

Posted on by albinfo.ch

Këshilli Federal do të blejë më pak avionë luftarakë F-35 sesa ishte planifikuar fillimisht. Ky vendim u mor në mbledhjen e tij të premten.

Plani fillestar ishte të bliheshin 36 avionë luftarakë. Elektorati miratoi një total prej 6 miliardë frangash zvicerane për këtë qëllim, transmeton albinfo.ch. Që nga vera e kaluar, ka qenë e qartë se SHBA-të po kërkojnë më shumë para për dërgesën, duke përmendur inflacionin dhe çmimet më të larta të lëndëve të para si justifikim.

Prandaj, Këshilli Federal tani synon të porosisë më pak avionë luftarakë në mënyrë që kostot të mos kalojnë 6 miliardë franga. Numri i saktë nuk dihet ende.

Në afat të mesëm, Këshilli Federal synon të zgjerojë më tej mbrojtjen ajrore. Një raport i vitit 2017 shërben si bazë për këtë.

Përfundimet e atij raporti “mbeten kryesisht të vlefshme”, njoftoi Këshilli Federal të premten, transmeton albinfo.ch. Sipas raportit në fjalë, Zvicra do të ketë nevojë për 55 deri në 70 avionë luftarakë modernë në të ardhmen – afërsisht dyfishi i atyre që do të blihen tani me blerjen e F-35.

Departamenti i Mbrojtjes po shqyrton tani situatën, pavarësisht nga lloji i avionit, për të përcaktuar hapat e mëtejshëm, raporton srf.ch. Ky shqyrtim do të marrë në konsideratë urgjencën e situatës së sigurisë dhe pjekurinë e teknologjive të reja.

Bazuar në këtë vlerësim, do të merret një vendim nëse sistemet ekzistuese do të përmirësohen apo do të sigurohen të reja.

Nemo rikthen trofeun e Eurovisionit

Posted on by BR

Eurovision po përballet me një krizë që po thellohet pasi këngëtari zviceran Nemo, fituesi i vitit 2024, njoftoi se do ta kthejë trofeun e tij në shenjë proteste ndaj pjesëmarrjes së Izraelit në konkursin e vitit të ardhshëm.

Nemo, fituesi i parë jo-binar, argumenton se vlerat thelbësore të eventit janë të papajtueshme me lejimin e Izraelit për të konkurruar ndërsa lufta në Gaza vazhdon.

Vendimi i tij vjen pas bojkoteve nga Spanja, Irlanda, Holanda, Sllovenia dhe Islanda, pasi Unioni Evropian i Transmetimeve me seli në Gjenevë refuzoi të pezullonte Izraelin, transmeton albinfo.ch.

Me vetëm 34 vende të konfirmuara aktualisht, disa transmetues ende nuk kanë vendosur nëse do të marrin pjesë.

Politikani i Aargaut kërkon që autostradat të kthehen në 130 km/orë

Posted on by BR

Këshilltari Kombëtar i Partisë Popullore Zvicerane, Andreas Glarner, po bën thirrje për një kthim në kufizime më të larta shpejtësie në rrugët zvicerane.

Në një mocion të ri, politikani i Aargaut kërkon që autostradat të kthehen në 130 km/orë dhe rrugët rurale në 100, duke argumentuar se kufizimet e sotme u futën në vitin 1985 mes asaj që ai e përshkruan si frikë të ekzagjeruar për tharjen e pyjeve, transmeton albinfo.ch.

Glarner pohon se shqetësimet në lidhje me ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu ose humbjen e habitateve janë të ekzagjeruara dhe thotë se zvogëlimi i ndotjes së ajrit nuk justifikon më kufizime më të rrepta.

Por Zyra e Parandalimit të Aksidenteve paralajmëron se nëse kufiri i shpejtësisë do të rritej në 130 km/orë, kjo do të rezultonte në 15 viktima shtesë në trafik dhe rreth 100 lëndime të tjera serioze në vit.

Tani pritet që Këshilli Federal ta shqyrtojë propozimin.

Të dielën orari i ri i SBB

Posted on by BR

Të dielën, më 14 dhjetor, hyn në fuqi orari i ri zviceran (SBB).

Siç ndodh çdo vit të dielën e dytë të dhjetorit, SBB do të ndryshojë orarin e saj për vitin 2026 në këtë ditë, transmeton albinfo.ch.

Jo vetëm që orari i trenave do të ndryshojë në të gjithë rrjetin kombëtar, por do të modifikohet edhe ai i të gjithë sistemit të transportit publik, në mënyrë që të koordinohet me oraret e mbërritjes dhe të nisjes së trenave në të gjitha stacionet në të gjithë Zvicrën.

Mungesë banesash: rritja e ofertës nuk po ecën me kërkesën

Posted on by BR

Edhe pse numri i apartamenteve të lira të reklamuara në Zvicër është rritur vitet e fundit, ato po jepen me qira vetëm brenda pak ditësh.

Si pasojë, kërkesa mbetet më e lartë se oferta dhe situata e tregut nuk po lehtësohet, sipas Indeksit Online të Strehimit (ILL).

Dhe ndryshimet midis rajoneve janë të qarta, transmeton albinfo.ch.

Pronat me qira shiten më shpejt – vetëm në 14 ditë – në Gjenevë dhe Zug.

Në Cyrih, mesatarisht duhet pak më shumë kohë që një apartament të jepet me qira – 16 ditë.

Zvicra përjeton një ‘rritje të ndjeshme’ të rasteve të gripit

Posted on by BR

Pas një fillimi të hershëm të sezonit të gripit në fund të nëntorit, gjithnjë e më shumë njerëz në Zvicër po sëmuren me virusin e gripit.

“Pragu për konsultime për sëmundje të ngjashme me gripin dhe pragu virologjik për shkallën e pozitivitetit u tejkaluan gjatë javës 49 [java e parë e dhjetorit], sipas Zyrës Federale të Shëndetit Publik (FOPH), transmeton albinfo.ch.

Ajo shtoi se “të gjitha sistemet e raportimit aktualisht tregojnë një rritje të ndjeshme të aktivitetit të gripit”.

Tjetër vlerësim i madh për Shqipërinë për turizëm

Posted on by BR

Prej vitesh, udhëtarët që kërkojnë vende më pak të vizituara në Evropë janë drejtuar drejt lindjes — në Ballkan, vendet Baltike dhe Kaukaz. Por për vitin 2025, një vend spikat më shumë në votimet e lexuesve të Matador Network: Shqipëria.

Shifrat tregojnë arsyen pse. Në vitin 2024, Shqipëria priti rreth 11.7 milionë turistë të huaj, një rritje prej 15% krahasuar me vitin paraardhës. Vetëm 300 mijë prej tyre ishin nga SHBA. Deri në tetor 2025, vizitat u rritën edhe me 6.7% të tjera. Kjo do të thotë se vendi tani merr gati dyfishin e turistëve që merrte në vitin 2019, ndonëse ka më pak se 3 milionë banorë, shkruan Monitor, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, për shumë udhëtarë nga distanca të largëta — sidomos nga Amerika e Veriut — Shqipëria ende shihet si një destinacion i paeksploruar, krahasuar me vendet më të njohura si Franca, Italia, Greqia apo Kroacia. Shumica e turistëve që vizitojnë Shqipërinë sot vijnë kryesisht nga rajoni.

Kur Matador Network anketoi mbi 300,000 abonentët[ii] e saj globalë të email-it, Shqipëria ishte fituese e qartë për atë që do të jetë destinacioni i madh i radhës në vitet që vijnë. Dhe arsyeja është e dukshme. Me rritjen e turizmit vjen edhe përmirësimi i infrastrukturës turistike. Peizazhet bregdetare vijnë pa çmime të kripura, ndërsa malet ndihen vërtet të egra.

Ky është vendi për të cilin lexuesit votuan kur imagjinuan se për cilin destinacion do të flasin të gjithë më pas, dhe ku ata duan të shkojnë para se të zbulohet masivisht.

Pse Shqipëria po futet në radarin e gjithnjë e më shumë udhëtarëve

Shqipëria ka bregdetin e Adriatikut dhe të Jonit, Alpe të mbuluara me dëborë, pllaja të larta dhe liqene mahnitëse — të gjitha brenda një dite udhëtim nga kryeqyteti. Kjo larmi e bën të lehtë të përjetosh disa lloje udhëtimesh gjatë një vizite të vetme të zgjatur.

Edhe aksesueshmëria po i afrohet asaj të Evropës Perëndimore. Transportues ndërkombëtarë si Air Canada, Turkish Airlines, Ryanair dhe të tjerë kanë dhjetëra linja direkte drejt Aeroportit Ndërkombëtar të Tiranës nga mbarë Evropa. Për udhëtarët evropianë, kjo do të thotë fundjava të përballueshme. Për vizitorët që vijnë nga perëndimi i largët, kjo nënkupton se Shqipëria është më e lehtë për t’u kombinuar me qendra të mëdha si Londra, Vjena apo Stambolli.

Në të njëjtën kohë, Shqipëria është ende relativisht e përballueshme krahasuar me standardet evropiane. Qiratë e apartamenteve në Tiranë kushtojnë vetëm një pjesë të vogël të atyre në kryeqytetet perëndimore, dhe turizmi tani përbën më shumë se një të katërtën e ekonomisë shqiptare. Vendi po e orienton zhvillimin e tij drejt turizmit si një shtyllë afatgjatë, por ende nuk ka arritur pikën e mbipopullimit që karakterizon bregdetet më të famshme të Mesdheut.

Bregdeti në prag të një bum-i

Bregdeti është një nga atraksionet më të mëdha për udhëtarët. Krahasuar me pesë vitet më parë, çmimet për një qëndrim buzë detit, ushqimin dhe pijet në breg, si edhe një shezlong në hije, janë rritur. Por krahasuar me pjesën tjetër të Mesdheut të mbushur me turistë, Shqipëria mbetet ende e lirë.

Bregu jugor midis Vlorës dhe Sarandës është vendi ku Adriatiku takon Jonin — një kalim nga plazhet e gjera me rërë tek gjiret e thepisura gëlqerore dhe plazhet me zhavorr. Qytete si Himara, Dhërmiu dhe Qeparoi qëndrojnë mbi ujëra kristal. Më në jug, Ksamilit dhe ishujt përreth pranë kufirit grek u tërheqin familjet dhe adhuruesit e diellit me gjiret e cekëta ngjyrë turkeze dhe udhëtimet e lehta me varkë.

Kushdo që dëshiron të shohë një sërë vendesh përgjatë bregdetit mund të krijojë itinerarin e vet si një udhëtim rrugor. Fluturo në Tiranë, merr një makinë dhe kalo një javë duke lëvizur mes fshatrave, duke ndalur në Vlorë për shëtitoren e saj të gjatë buzë detit dhe Parkun Detar Karaburun–Sazan aty pranë, përpara se të ngjitesh mbi Qafën e Llogarasë nëpër Parkun Kombëtar të Llogarasë drejt qyteteve të tjera bregdetare.

Kontradikta mes përqafimit të turizmit dhe gatishmërisë për të pritur të gjithë njerëzit që duan të vijnë është më e dukshme në muajt më të njohur, korrik dhe gusht, kur plazhet mbushen me njerëz dhe infrastruktura lokale vihet nën presion. Pranvera (maj–qershor) dhe mesi i vjeshtës (shtator–tetor) përputhen më mirë me frymën e votës “destinacioni i madh i radhës”: mjaftueshëm ngrohtë për t’u larë, por mjaftueshëm qetë për të përjetuar se si janë vërtet këto fshatra jashtë bllokimit të sezonit të pikut.

Qytete, male, tragete dhe aventura të një vendi të madh — në një paketë të vogël

Udhëtarët mund të kalojnë lehtësisht nga deti te malet e larta. Në veri, Alpet Shqiptare, të njohura edhe si Bjeshkët e Nemuna, janë të njohura mes alpinistëve që udhëtojnë nga një strehë mali në tjetrën. Veçanërisht popullor është itinerari Valbonë–Theth, i cili mund të kombinohet me një udhëtim me traget nëpër Liqenin e Komanit dhe një qarkullim përmes Shkodrës.

Përtej Alpeve, ka qytete liqenore si Pogradeci në Liqenin e Ohrit dhe rajone malore të gatshme për alpinistët. Shqipëria mund të mbajë e vetme një udhëtim të fokusuar te aventura, ose të shërbejë si kapitulli malor në një itinerar më të gjerë ballkanik.

Natyra, qoftë bregdeti apo malet është një nga tërheqjet më të mëdha për udhëtarët. Shqipëria ka me bollëk, sidomos kur krahasohet me shumë nga fqinjët e saj evropianë. Qytetet meritojnë përmendje gjithashtu.

Në kryeqytetin Tiranë, rreth Sheshit Skënderbej, muze të rinj i janë bashkuar monumenteve më të vjetra të periudhës socialiste, ndërsa lagje si Blloku kombinojnë rrugë të mbushura me kafene, jetë nate dhe galeri të vogla me pallate banimi të viteve të mesme të shekullit XX.

Më në jug, Berati dhe Gjirokastra janë shpallur së bashku si një Qendër e Trashëgimisë Botërore nga UNESCO. Në Berat, shpatet e pjerrëta të mbuluara me shtëpi të bardha të periudhës osmane zbresin drejt lumit, ndërsa një kala e banuar ende sot qëndron mbi kodër duke dominuar luginën. Gjirokastra, me çatitë e saj prej guri dhe kalanë imponuese, ofron një ndjesi udhëtimi në kohë, së bashku me akses të lehtë drejt fshatrave përreth dhe shtigjeve për ecje.

Si ta bëni Shqipërinë udhëtimin tuaj të madh të radhës

Për shumicën e udhëtarëve, Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës është pika kryesore e hyrjes. Prej andej, janë rreth dy deri në tre orë udhëtim me makinë drejt Shkodrës dhe veriut, ose afërsisht po aq për të mbërritur në Rivierën pranë Vlorës. Tragete dhe hidrofilë nga Italia dhe Greqia, si edhe lidhja e lehtë nga Korfuzi drejt Sarandës, ofrojnë mënyra të tjera hyrjeje nga vendet fqinje.

Vizitorët që vijnë për herë të parë mund të kalojnë më shumë kohë në Tiranë për jetën e qytetit dhe restorantet, ose të shkojnë në veri drejt Shkodrës dhe itinerarit Valbonë–Theth për ecje. Shumë do të nisen patjetër drejt jugut, në Berat ose Gjirokastër, si edhe në një vendndalim bregdetar për të qenë pranë detit.

Zbulohet një plantacion i kanabisit në Vjenë, arrestohen dy shqiptarë

Posted on by BR

Autoritetet e Zyrës së Krimeve të Landit në Vjenë kanë sekuestruar një plantacion për kultivimin e kanabisit me 2.190 bimë në Floridsdorf.

Përveç kësaj, ata gjetën në një banesë në Stammersdorf më shumë se 15.8 kilogramë maja kanabisi dhe 69.4 gramë rrëshirë kanabisi.

Tre persona u arrestuan dhe u dërguan në institucionin e drejtësisë, raportoi policia, transmeton albinfo.ch.

Fillimisht, policët kontrolluan një 64-vjeçar shqiptar, i cili kishte në çantën e shpinës vegla, kabllo dhe pajisje për një laborator kultivimi.

Gjatë një kontrolli të banesës, të urdhëruar nga Prokuroria e Vjenës, u gjetën edhe dy të dyshuar të tjerë: një rumun 34-vjeçar dhe një shqiptar i të njëjtës moshë.

Ndërron jetë një grua, ishte në veturë me targa të huaja

Posted on by BR

Një grua ka mbetur pa shenja jete sot rreth orës 07:40 në autostradën “Ibrahim Rugova”.

Tutje bëhet e ditur se në këtë aksident kanë qenë të përfshira mes një veture dhe një mjeti të rëndë transportues-kamion, me targa vendore.

“Sot, rreth orës 07:40, në autostradën “Ibrahim Rugova” në kilometrin e 26-të ka ndodhur një aksident trafiku me pasoja fatale. Në këtë aksident kanë qenë të përfshira një mjet i rëndë transportues-kamion, me targa vendore dhe një veturë me targa të huaja. Si pasojë e aksidentit drejtuesja e veturës ka humbur jetën, ndërsa drejtuesi i kamionit ka pësuar lëndime”, ka thënë Kelani.

Kelani po ashtu ka thënë se vdekjen e viktimës e ka konstatuar ekipi mjekësor në vendin e ngjarjes, transmeton albinfo.ch.

“Në vendin e ngjarjes përveç njësive policore të cilat janë duke u marrë me rastin, kanë dalë edhe njësia e zjarrfikësve dhe njësitë relevante. Policia e Kosovës, apelon për respektim të rregullave të trafikut dhe të kenë kujdes të shtuar gjatë pjesëmarrjes në trafik”, ka thënë Kelani.

Shqipëria miraton buxhetin prej 8.8 miliardë euro

Posted on by BR

Pas mesnatës, Kuvendi i Shqipërisë miratoi me 81 vota pro buxhetin e shtetit për vitin 2026.

Totali i fondit buxhetor arrin në 886.7 miliardë lekë, ose rreth 8.8 miliardë euro, të cilat do të vihen në dispozicion të institucioneve shtetërore.

Të ardhurat pritet të rriten në 8.2 miliardë euro nga 7.7 miliardë euro që janë aktualisht. Kjo rritje atribuohet zgjerimit të aktivitetit ekonomik, vijimit të ritmeve të turizmit dhe përmirësimit të administrimit fiskal, transmeton albinfo.ch.

Borxhi publik për vitin 2026 parashikohet të ngjitet në 14.9 miliardë euro, nga 14.2 miliardë euro i këtij viti. Ndërkohë, rritja ekonomike është planifikuar në nivelin 4%, e mbështetur kryesisht nga sektori i turizmit dhe ai i ndërtimit.

Si ndahen fondet?

Buxheti i ri parashikon zbatimin e formulës së re të rritjes së pensioneve, që përfshin bonuse mujore. Për bonuset e pensionistëve janë planifikuar 100 milionë euro, ndërsa 16.5 milionë euro do të përdoren për indeksimin e tyre.

Po ashtu, buxheti mbështet rritjen e pagës minimale nga 40 mijë në 50 mijë lekë, si dhe indeksimin me 2.5% të pagave në administratën publike duke nisur nga 1 janari.

Investimet publike për vitin e ardhshëm do të arrijnë në 1.8 miliardë euro, nga 1.6 miliardë euro të këtij viti.

Në shëndetësi, 13.5 miliardë lekë janë parashikuar për kompensimin e medikamenteve, ndërsa 1.5 miliardë lekë do të përdoren për barnat onkologjike.

Remitancat në Shqipëri: 817 milionë euro për 9 muaj

Posted on by BR

Paratë që emigrantët sjellin tek familjet e tyre në Shqipëria po vijojnë të kenë një tendencë rritjeje, duke reflektuar ciklin e ri të emigracionit në vend.

Të dhënat e Bankës së Shqipërisë në bilancin e pagesave bënë të ditur se të ardhurat nga emigrantët ishin 817 milionë euro në janar-shtator 2025, me një rritje prej 5.9% në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Ritmet e rritjes u përshpejtuan në tremujorin e tretë, që tradicionalisht ka flukse më të larta hyrjeve për shkak se emigrantët vijnë në Shqipëri gjatë pushimeve të verës. Për korrik-shtator 2025, emigrantët sollën tek të afërmit në vendlindje 285 milionë euro, ose 8.8% më shumë në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë, transmeton albinfo.ch.

Që nga viti 2013, paratë që emigrantët sjellin në Shqipëri janë rritur vazhdimisht, duke reflektuar një cikël të ri emigracioni, që nisi kryesisht pas vitit 2015.

Pas një rënieje në vitin 2020, si efekt i pandemisë, tendenca rritëse u përshpejtua dukshëm. Në 9 muajt e parë të 2024-s, për herë të parë u tejkalua kufiri prej 800 milionë eurosh. Me këto ritme viti mund të mbyllet me nivele rekord prej mbi 1 miliardë euro (në tremujorin e fundit 2024 prurjet ishin 273 milionë euro).

Emigrantët e rinj duket se nuk ikin pa e kthyer kokën pas, duke u kujdesur për të afërmit që lënë në Shqipëri.

Sipas të dhënave të Eurostat, vetëm në 2022-2023 u dhanë gjithsej 154 mijë leje qëndrimi për herë të parë. Që nga viti 2008, kur Eurostat raporton të dhënat kanë marrë leje qëndrimi për herë të parë rreth 920 mijë shtetas shqiptarë, të cilët janë një potencial për të dërguar para tek të afërmit që kanë lënë në Shqipëri.

Akterët e tregut pohojnë se kanalet kryesore vijojnë të mbeten vendet tradicionale ku ka emigracione, si Greqia e Italia, por vitet e fundit ka pasur rritje dhe nga destinacionet e reja si Anglia dhe Gjermania.

Remitancat llogariten nga Banka e Shqipërisë si pjesë e llogarisë korrente në bilancin e pagesave, sipas standardeve të FMN-së (BPM6).

Ato përfshijnë të gjitha prurjet monetare që emigrantët dërgojnë drejt familjeve dhe individëve rezidentë në Shqipëri, si përmes kanaleve formale (bankat, institucionet financiare dhe operatorët e transfertave), ashtu edhe përmes vlerësimeve të prurjeve informale.

Për këtë qëllim, Banka përdor të dhënat e sistemit bankar, raportimet periodike të subjekteve të licencuara dhe anketa specifike tek familjet përfituese, duke synuar të kapë tërësinë e flukseve reale të remitancave në ekonomi.