Pikat e forta dhe kufizimet e modelit të ri zviceran të inteligjencës artificiale “Apertus”

Institucionet Federale të Teknologjisë në Zvicër, ETH Zurich dhe EPFL, kanë prezantuar Apertus, modelin e parë kombëtar të madh gjuhësor (LLM) me burim të hapur. Projekti synon të ofrojë një alternativë të hapur dhe etike ndaj modeleve të njohura ndërkombëtare si GPT-4 dhe Gemini.

Sipas zhvilluesve, Apertus është ndërtuar për përdorim profesional në fusha si biznesi dhe kërkimi shkencor, jo për përdorim individual. Edhe pse nuk mund të konkurrojë në fuqi kompjuterike me gjigantët amerikanë, ai ofron transparencë të plotë, respektim të të drejtave të autorit dhe efikasitet më të lartë energjetik.

Modeli mbështet mbi 1800 gjuhë, përfshirë dialekte të rralla si romançe dhe gjermanishtja zvicerane, por zhvilluesit pranojnë se aftësitë bisedimore në disa gjuhë mbeten për t’u përmirësuar. Projekti financohet nga qeveria zvicerane me 20 milionë franga dhe synon të zgjerohet në nivel evropian e më gjerë.

“Qëllimi ynë është të zhvillojmë një AI të fuqishme, transparente dhe në shërbim të publikut, pa shkelur të drejtat e askujt,” deklaroi Imanol Schlag, drejtues teknik i projektit.

 

KQZ: 39% e qytetarëve shfrytëzuan të drejtën e votimit në zgjedhjet lokale të Kosovës

Në mbledhjen pas mbylljes së qendrave të votimit për zgjedhjet lokale në Kosovë, kryetari i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), Kreshnik Radoniqi, njoftoi se procesi i votimit për zgjedhjet lokale që u zhvilluan sot ka përfunduar në orën 19:00.

Radoniqi theksoi se zgjedhjet janë zhvilluar në mënyrë të qetë dhe të rregullt, pa incidente që mund të cenojnë integritetin e procesit. Ai gjithashtu falënderoi institucionet e shtetit për mbështetjen në organizimin e procesit, transmeton albinfo.ch.

Numri i qytetarëve që kanë votuar deri në orën 19:00 është mbi 790,000, duke përbërë rreth 39.07% të votuesve të regjistruar.

KQZ do të njoftojë rezultatet preliminare pas përfundimit të numërimit të votave.

 

Kandidati i PDK-së Arian Tahiri shpall fitoren në zgjedhjet për komunën e Mitrovicës

Kandidati i Partisë Demokratike të Kosovës, Arian Tahiri, ka shpallur fitore në zgjedhjet lokale për Komunën e Mitrovicës.

Tahiri ka ftuar qytetarët që të festojnë së bashku në Palestrën Sportive “Minatori”, ku do të zhvillohet një manifestim i hapur për të përkujtuar fitoren, duke filluar nga ora 22:00.

Exit poll i T7 dhe Albanian Post: Në sa komuna kandidatët fituan me të parën dhe sa të tjera shkojnë në balotazh?

Sipas exit pollit të parë të publikuar nga T7 dhe Albanian Post, pas përfundimit të procesit të votimit në zgjedhjet lokale në Kosovë, disa komuna pritet të kenë fitues në raundin e parë, ndërsa shumica tjetër do të vendosen në balotazh.

Në Mitrovicë, kandidati i Partisë Demokratike të Kosovës (PDK) ka siguruar 58.4% të votave, duke lënë pas rivalin nga Lëvizja Vetëvendosje me 35.6%, dhe kështu Mitrovica fiton direkt pa balotazh. Edhe në Lipjan, kandidati i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK) ka marrë 52% të votave, duke e mbyllur garën pa nevojën e raundit të dytë.

Ferizaji gjithashtu pritet të fitojë pa balotazh, ndërsa komunat e tjera si Suhareka, Drenasi, Podujeva, Prishtina, Peja, Gjakova, Gjilani, Prizreni dhe Istogu nuk e kanë kaluar pragun 50% dhe do të shkojnë në balotazh.

Këto janë rezultate paraprake të bazuara në exit poll. Rezultatet zyrtare do të publikohen nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) pas përfundimit të numërimit të plotë të votave.

Renditja sipas komunave dhe partive (exit poll):

Mitrovicë: PDK 58.4% – VV 35.6% (fiton me të parën)

Suharekë: AAK 44.5% – LDK 30.6% (balotazh)

Drenas: PDK 45.3% – Ramiz Lladrovci 48.6% (balotazh)

Podujevë: VV 47.7% – LDK 38.9% (balotazh)

Lipjan: LDK 52.0% – PDK 32.1% (fiton me të parën)

Prishtinë: LDK 37.7% – VV 30.1% (balotazh)

Ferizaj: fiton pa balotazh

Pejë, Gjakovë, Gjilan, Prizren, Istog: (balotazh)

Përfundon procesi i votimit për zgjedhjet lokale në Kosovë

Në orën 19:00 ka përfunduar procesi i votimit për kryetarët e komunave të Kosovës.

Qendrat e votimit janë hapur në orën 07:00 në mëngjes dhe ka përfunduar në orën 19:00, ndërsa janë regjistruar disa incidente, pa të arrestuar, transmeton albinfo.ch.

Deri në orën 17:00, kanë votuar gjithsej 659,044 qytetarë, që përfaqëson 32.54% të votuesve të regjistruar në Listën e Votuesve.

Sipas të dhënave të publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, numri i përgjithshëm i qytetarëve me të drejtë vote është 2,025,105.

Çfarë duhet të dinë të huajt në Zvicër rreth mundësive të kurseve të gjuhës

Pavarësisht nëse jetoni në pjesën gjermane, franceze apo italiane të Zvicrës, mësimi i gjuhës lokale është i domosdoshëm. Por a ia vlejnë kostot kurset e gjuhës? Ndani mendimin dhe këshillat tuaja më poshtë.

Nëse planifikoni të jetoni në Zvicër për një kohë, ose të qëndroni këtu për një kohë të gjatë, atëherë duhet të zotëroni gjuhën zyrtare të kantonit tuaj.

Zotërimi i gjuhës lokale jo vetëm që do ta bëjë jetën tuaj më të lehtë nga pikëpamja sociale dhe profesionale, por është gjithashtu një kërkesë për marrjen (dhe rinovimin) e lejeve të punës dhe shtetësisë.

(Natyrisht, njerëzit që vijnë nga Franca, Italia, Gjermania ose Austria kanë një avantazh të madh ndaj atyre nga vendet e tjera, pasi nuk kanë nevojë të provojnë aftësitë e tyre siç duhet të bëjnë të huajt e tjerë.)

Si kujtesë, Zvicra i bazon kërkesat e saj në Kornizën e Përbashkët Evropiane të Referencës (CEFR), një përkufizim i niveleve të ndryshme gjuhësore të shkruar nga Këshilli i Evropës, shkruan thelocal.

Niveli i kërkuar, sipas Sekretariatit Shtetëror për Migracionin (SEM), “dallon midis aftësisë gjuhësore me gojë dhe me shkrim”, me kërkesën për aftësi të folur më të lartë se për atë me shkrim.

Kjo ndodh sepse komunikimi me gojë konsiderohet më i rëndësishëm për integrimin në jetën e punës dhe shoqërore, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, kini kujdes që nivelet e SEM janë një kërkesë minimale dhe disa kantone mund të kenë kritere më të rrepta.

Ky grafik SEM tregon aftësinë gjuhësore në nivel federal si për lejet ashtu edhe për shtetësinë, për grupe të ndryshme të popullsisë.

Cilat janë opsionet tuaja më të mira për të mësuar një nga gjuhët kombëtare?

Ka shumë shkolla, por shumë prej tyre janë mjaft të shtrenjta, ku mund të prisni të shpenzoni mijëra franga çdo muaj.

Por ka edhe alternativa më të lira – ndryshimi i vetëm midis tyre dhe atyre më të kushtueshme është shpesh madhësia e klasave – sa më pak studentë, aq më të shtrenjta janë kurset dhe anasjelltas.

Ndër kurset gjuhësore më të njohura dhe me çmime të arsyeshme janë ato në Migros Klubschule / Ecole Club Migros.

Po, Migros është rrjeti më i madh i supermarketeve në vend, por ai operon gjithashtu mbi 50 shkolla në të gjithë Zvicrën ku mund të mësoni jo vetëm një shumëllojshmëri gjuhësh “zvicerane” dhe të huaja, por edhe të ndiqni kurse të tjera, të tilla si yoga, qeramikë, gatim, fotografi dhe madje edhe jodel.

Hulumtimi i ri: Shok çmimesh në Austri, gjithnjë e më shumë njerëz duhet të kursejnë

Rritja e çmimeve ua vështirëson jetën shumë njerëzve në Austri. 61 përqind e të anketuarve në një studim të Foresight deklarojnë se duhet të kufizohen vetëm në shpenzimet e përditshme, siç janë blerjet, lëvizshmëria dhe të ngjashme. Familjet me të ardhura të ulëta deri në 1,500 euro në muaj janë veçanërisht të goditura rëndë.

Njerëzit më të varfër preken veçanërisht

Sipas studimit, të gjithë ata me të ardhura të ulëta i ndiejnë qartë efektet e rritjes së çmimeve sipas studimit. Vetëm njëmbëdhjetë përqind thonë se nuk preken nga rritja e çmimeve. Vetëm dy vjet më parë, në vitin 2022, të paktën një e pesta (20 përqind) e njerëzve ndiheshin të pozicionuar mirë financiarisht pavarësisht inflacionit. Kjo tregon se sa fort ka rënë situata që atëherë.

Pavarësisht presionit për të kursyer para, të anketuarit kanë një shqetësim të madh: luftën kundër varfërisë së fëmijëve. Duke pasur parasysh 344,000 fëmijë dhe adoleshentë në rrezik varfërie ose përjashtimi në Austri, nëntë nga dhjetë të anketuar (91 përqind) e konsiderojnë qëllimin e qeverisë për përgjysmimin e varfërisë së fëmijëve deri në vitin 2030 si shumë të rëndësishëm.

Më shumë mbështetje për ndihmën sociale

Ekziston gjithashtu një konsensus i gjerë për temën e ndihmës sociale. Gjithashtu, 91 përqind besojnë se shteti duhet të ndërmarrë veprime kundër varfërisë dhe përjashtimit social me ndihmën sociale. Dhe rreth tre të katërtat (74 përqind) janë në favor të faktit që të papunët duhet të marrin më shumë mbështetje në dritën e rritjes së papunësisë – për shembull përmes kualifikimit ose projekteve në tregun e punës, në mënyrë që ata të mund të gjejnë përsëri një punë të përshtatshme.

Kur bëhet fjalë për trashëgimi të mëdha, mendimi është i qartë: Pothuajse dy të tretat (65 përqind) janë në favor të taksimit të trashëgimive prej një milion eurosh ose më shumë, shkruan Heute.at. Sipas llogaritjeve, kjo taksë do t’i sillte shtetit rreth 1.5 miliardë euro për buxhetin. Vetëm 0.2 përqind e trashëgimtarëve do të prekeshin.

Masa konkrete të nevojshme

Rezultatet e anketës tregojnë se mbështetja për më shumë siguri sociale shtetërore dhe masa kundër varfërisë është e madhe. Prandaj, Volkshilfe bën thirrje për masa konkrete kundër inflacionit, veçanërisht në ushqim, strehim dhe energji. “Austria nuk ka pse të shpikë asgjë të re këtu, ne mund të orientohemi drejt vendeve të tjera evropiane që kanë ulur me sukses normat e tyre të inflacionit. Kjo mund të arrihet me një komision çmimesh dhe një bazë të dhënash për transparencën e çmimeve për ushqimet, një kufizim në rregullimet e qirasë dhe një zbatim të shpejtë të tarifës sociale për energjinë elektrike”, thotë Hanna Lichtenberger, Drejtoreshë e Kërkimit dhe Politikës Sociale, transmeton albinfo.ch.

Një ndihmë sociale e papërshkueshme nga varfëria me norma minimale – në vend të normave maksimale si më parë – është një tjetër kërkesë e rëndësishme e Volkshilfe. Po kështu, mbrojtja bazë e fëmijëve duhet të zbatohet shpejt. “Duhet një kombinim kuptimplotë i përfitimeve në natyrë dhe në para për fëmijët. Të parat krijojnë një përmirësim afatgjatë dhe të dytat funksionojnë menjëherë. Vetëm në këtë mënyrë mund ta zhdukim përfundimisht varfërinë e fëmijëve”, thekson në përfundim Drejtori i Volkshilfe, Erich Fenninger.

Një plan i dyshuar për sulm terrorist u pengua në pranverë në Zvicër

Sipas Zyrës së Prokurorit Publik, një sulm i dyshuar terrorist u parandalua në pranverë. “Një 18-vjeçar është radikalizuar”, tha Prokurori Federal Stefan Blättler për “SonntagsBlick”.

Zvicerani gjermanishtfolës është aktualisht në paraburgim, tha Stefan Blättler në intervistën e publikuar të dielën.

“Qëllimi i tij ishte të kryente një sulm”, tha prokurori federal. I dyshuari pyeti në përputhje me rrethanat dhe, sipas prokurorit federal, kishte ndërmend të kryente një sulm me thikë. “Ky është një motiv islamist”, tha Stefan Blättler.

Një thikë e gjetur

Një thikë, të cilën ai e kishte siguruar në internet pak kohë më parë, u sekuestrua nga shtëpia e të dyshuarit. Procedurat penale janë aktualisht në zhvillim e sipër dhe zbatohet prezumimi i pafajësisë. Hetimet synojnë gjithashtu të përcaktojnë nëse persona të tjerë kanë qenë të përfshirë, shkruan albinfo.ch.

Sipas Prokurorit të Përgjithshëm të Konfederatës, më shumë se 140 procedura janë duke u zhvilluar në Zvicër nën termin terrorizëm, një rekord. Në fillim të vitit, MPC ende fliste për 120 raste.

Procedurat në vazhdim kanë të bëjnë me një gamë të tërë veprash penale: “Këto variojnë nga propaganda te udhëtimet xhihadiste, deri te planifikimi i sulmeve.” Për të luftuar terrorizmin, Këshilli Kombëtar dëshiron që një autoritet federal i specializuar për ndjekjen penale të jetë përgjegjës në të ardhmen. Këshilli Kombëtar miratoi një mocion përkatës në qershor.

Ata shpesh janë të rinj, tha prokurori federal, përpara se të shtonte: “Po përballemi me një problem shoqëror.” Parandalimi dhe edukimi nuk janë pjesë e kompetencës së Zyrës së Prokurorit Publik Federal. Probabiliteti i zbulimit të grupeve është më i madh se ai i identifikimit të individëve që veprojnë të izoluar.

“Nuk ka një mafi të vetme,” thekson ai. Grupet bashkëpunojnë me organizata të ndryshme në varësi të rastit. “Kur ekzistojnë interesa të përbashkëta.”

Stefan Blättler paralajmëron se, brenda 10 deri në 15 vjetësh, Zvicra mund të përjetojë një situatë të ngjashme me atë të Suedisë nëse nuk ndërmerret asgjë.

Një problem i mjeteve i përmendur

Për t’u marrë me këtë, prokurori riformulon në intervistë kërkesën e tij për një rritje të burimeve. Në Zvicër, mjetet e vëna në dispozicion nuk lejojnë që të hapen procedurat për secilën nga ankesat e paraqitura në MPC. «Mos prisni që MPC të hapë procedurat nëse na mungojnë ‘municione’, pra burime», thotë ai.

Prokurorja Pula: Tetë incidente të raportuara, nuk ka të ndaluar

Koordinatorja nacionale për zgjedhje, prokurorja Laura Pula ka deklaruar se tetë raste janë raportuar si incidente në ditën e zgjedhjeve, por nuk kanë rezultuar me elemente të veprës penale teksa ka konfirmuar se nuk është arrestuar asnjë person për keqpërdorim të votës në këto zgjedhje lokale, deri në mesditë.

Prokurorja nga Zyra e Prokurorit të Shtetit thotë se janë 100 prokurorë dhe staf mbështetës të shpërndarë në të gjitha komunat për të mbrojtur votën e lirë të qytetarëve.

“Roli i prokurorit në zgjedhje, jo vetëm në këto por duke filluar që nga viti 2013, bazuar në memorandum-bashkëpunimin që e kemi me të gjitha organet dhe institucionet relevante është që ta mbrojë votën e lirë të qytetarëve. Kjo ka treguar sukses ndër vite edhe në secilën palë zgjedhje. E them sukses ngase nëse e bëjmë një krahasim me zgjedhjet të cilat kanë qenë pothuajse zgjedhjet e këqija në Republikën e Kosovës, ka një ndryshim drastik të numrit të personave të cilët kanë manipuluar votën e qytetarit. Kjo falë këtij bashkëpunimi dhe rolit të prokurorit që tanimë e ka bërë pothuajse rutinë punën e tij në zgjedhje. Në këto zgjedhje kemi të angazhuar diku 100 prokurorë së bashku me staf mbështetës të shpërndarë në të gjitha komunat e Republikës së Kosovës dhe qëllimi është që në mënyrë efikase dhe proaktive të veprohet në parandalimin e kryerësve të veprave penale apo që kanë të bëjnë me të drejtën e votimit, apo manipuluesve dhe mashtruesve në çdo lloj mënyrë”, deklaron ajo për KosovaPress, transmeton albinfo.ch.

Sipas saj, deri më tani, nuk është ndaluar asnjë person për veprën penale që lidhet me keqpërdorim të votës.

“Bazuar në numrin e votuesve dhe raportimit të rasteve mund të themi lirisht se nuk e kemi asnjë person të ndaluar deri më tani për veprën penale që ka të bëjë me të drejtën e votimit apo nga kapitulli i posaçëm që në vete ngërthen 11 vepra penale…Nëse një votë fotografohet dhe ekspozohet dhe i tregohet dikujt që mund të jetë për qëllime të ndryshme, qofshin ato kanosje apo përfitime materiale, gjendje ekonomike atëherë kjo bie në domenin e veprës penale. Çdo person që fotografon votën do të ndalohet dhe do të verifikohet se për çka e ka fotografuar atë votë. Është e vërtetë që kemi pasur raportime për tri raste, mirëpo ata janë intervistuar dhe janë liruar ngase nuk është vërtetuar që ka pasur ndonjë pretendim të caktuar”, shton Pula për KosovaPress.

Prokurorja Laura Pula thotë se janë raportuar deri në tetë raste si incidente, por asnjë nuk është vërtetuar që ka elemente të veprës penale.

“Ka pasur edhe raste të tjera, të iniciuara, të ndryshme, të cilat nuk kanë përbërë vepër penale. Dua të ju bëjë me dije edhe një trajtim tjetër të incidenteve të ndryshme, se këto incidente gjatë ditës së zgjedhjeve mund të ndahen në tri kategori, ndahen në kategorinë e shkeljes administrative, që nuk kanë të bëjnë fare me Prokurorin e Shtetit, mund të jenë kundërvajtje prapë nuk kanë të bëjnë me përgjegjësi penale dhe trajtohen nga Policia, e treta nëse përmbushet ndonjë element i veprës penale nga 11 veprat penale që i kemi, atëherë Prokurori ka të drejtë të merr veprime adekuate për të cilat i ka standardet e veprimit së bashku me Policinë e Kosovës dhe mund të vendos aty për aty edhe ndalimin e këtyre personave… Janë 7-8 raste të cilat janë raportuar si incidente, por pas marrjes së informatave dhe pas verifikimit të tyre të mirëfilltë kanë rezultuar që nuk kemi të bëjmë me vepër penale dhe prandaj nuk mund të themi se sot kemi persona të arrestuar për veprën penale që lidhen me keqpërdorimin e votës në zgjedhjet lokale”, përfundon ajo.

Mbi 510 mijë votues deri në orën 15:00

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë ka njoftuar se deri në orën 15:00 kanë votuar 510,525 qytetarë, apo 25.21 për qind.

Kryetari i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, ka thënë se deri në orën 15:00 nuk është raportuar për parregullsi në ndonjë prej qendrave të votimit, transmeton albinfo.ch.

Sipas tij, dalja në votim ka qenë më e ulët krahasuar me zgjedhjet lokale të vitit 2021, ku për të njëjtën periudhë kishin votuar 26.95 për qind.

Bëhet e ditur se këto të dhëna janë nxjerrë nga procesimi i 94 për qind të vendvotimeve.

Nga nesër, ndalohet përkohësisht përdorimi i trotinetëve elektrik në Shqipëri

Nga nesër në Shqipëri, policia do të nisë operacionin për ndalimin e përkohshëm të trotinetëve elektrik, të cilat tani konsiderohen si një rrezik dhe burim aksidentesh.

Lajmin e ka dhënë ministrja e Punëve të Brendshme të Shqipërisë, Albana Koçiu dhe drejtori i policisë së shtetit Ilir Proda, transmeton albinfo.ch.

“STOP MONOPATINAVE ELEKTRIKE – Rregulla të reja për sigurinë publike. 991 raste te raportuara nga urgjencat, janë më shumë se sa mjaft për ta ndalur menjëherë këtë risi të rrezikshme në qarkullimin rrugor të qyteteve tona, deri në hartimin e një rregulloreje strikte të bazuar në praktikat më të mira ndërkombëtare”, ka shkruar kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.

“Ne kemi bërë një analizë të hollësishme në lidhje me këtë fenomen dhe kemi arritur në përfundimin që përdorimi i këtyre mjeteve po shkakton një rrezik imediat për sigurinë publike.

Mjafton të përmendim faktin se vetëm gjatë vitit 2024 janë raportuar 991 raste të raportuara nga urgjencat për aksidentet me këto mjete. Midis këtyre rasteve ka pasur edhe fatalitete apo dëmtime shumë të rënda.

Për ta adresuar këtë problem dhe këtë rrezik që i vjen rendit e sigurisë publike dhe përdoruesve të rrugës nga përdorimi i këtyre mjeteve, ne kemi përcaktuar dhe një procedurë standarde, bazuar në ligjin “Për Policinë e Shtetit”, për ta adresuar këtë problem duke ndëshkuar drejtuesit e këtyre mjeteve dhe përdorimin e këtyre mjeteve në rrugë urbane, duke përfshirë edhe trotuaret dhe duke arritur deri në bllokimin administrativ të këtyre mjeteve.

Duke filluar nga dita e hënë, Policia e Shtetit do të përfshihet në një operacion për ndalimin e qarkullimit të këtyre mjeteve, dhe për këtë arsye kërkojmë mirëkuptimin e qytetarëve për këtë proces”, deklaroi Proda.

Punëtorët e ndërtimit protestojnë në Zvicër kundër marrëveshjes së bllokuar të punës

Më shumë se 700 punëtorë ndërtimi dolën në rrugët e Sionit, në kantonin Valais, të shtunën, duke iu përgjigjur një thirrjeje nga Sindikata e Valais. Protesta u nxit nga një bllokim në negociatat mbi marrëveshjen kolektive kombëtare të punës për sektorin kryesor të ndërtimit të Zvicrës.

Demonstruesit shprehën shqetësim për përkeqësimin e kushteve të punës dhe njoftuan planet për grevë më 3 dhe 4 nëntor. Në një gjest simbolik, ata ngritën “matze” (një kukull tradicionale prej druri) në protestë kundër Shoqatës së Kontraktorëve Zviceranë (SSE), transmeton albinfo.ch.

Marrëveshja kolektive që përcakton kushtet e punës për rreth 80,000 punëtorë ndërtimi në të gjithë Zvicrën do të skadojë në fund të vitit, paralajmëroi sindikata Unia në një deklaratë, shkruan swissinfo. Pa një marrëveshje të re në vend, sektori mund të përballet me një boshllëk në negociatat kolektive për herë të parë në më shumë se një dekadë.

Sindikatat kanë kritikuar SSE-në për shtyrjen e zgjatjes së javës së punës në 50 orë, bërjen e turneve të gatishmërisë praktikë standarde, uljen e të drejtës së pushimeve për punëtorët mbi 55 vjeç dhe uljen e pagave reale.

Sindikatat thonë se ekziston një nevojë urgjente për të njohur më mirë natyrën e vështirë dhe fizikisht të kërkuar të punës në ndërtim – një sektor që ata argumentojnë se është jetik për ekonominë zvicerane, por që shumë muratorë po e lënë për shkak të presionit.

Pas humbjes ndaj Shqipërisë, jep dorëheqje trajneri i Serbisë

Pas humbjes ndaj Shqipërisë në Leskovc, trajneri i Përfaqësueses së Serbisë, Dragan Stojković Piksi ka dhënë dorëheqjen.

Lajmin e ka konfirmuar vetë ai në një konferencë për shtyp, teksa tha se nuk do të jetë në stolin e kombëtares së tij, për duelet e ardhshme, transmeton albinfo.ch.

“Kisha në bisedë me presidentin dhe sekretarin e përgjithshëm. Kam paraqitur dorëheqjen. Nuk e prisja humbjen ndaj rivalit direkt. Marr përgjegjësinë dhe jam unë fajtori i vetëm. Më vjen keq që humbëm ndeshjen, por futbolli kështu është”, tha ai.

Policia e Kosovës po trajton tri raste për fotografim të votës, nuk ka të arrestuar

Policia e Kosovës ka njoftuar se tri raste për fotografim të votës janë duke u trajtuar nga Policia e Kosovës në Prishtinë, Podujevë dhe Drenas, transmeton albinfo.ch.

Zëdhënësja e Policisë për Rajonin e Prishtinës, Flora Ahmeti, ka njoftuar se nuk ka të arrestuar.

“Deri tani në rajonin e Prishtinës kemi pranuar tri informata (Një në Podujevë, një në Drenas dhe një në Prishtinë), ku dyshohet se janë fotografuar fletëvotimet. Informacionet po trajtohen në koordinim me prokurorinë”, ka shkruar ajo, transmeton albinfo.ch.

Shumica e zviceranëve janë pro uljes së tarifës në 200 franga për TV dhe radio

Një sondazh i publikuar sot në botimet e së dielës të Tamedia tregon se 53% e qytetarëve zviceranë do të mbështesnin iniciativën popullore federale të promovuar nga Partia Popullore Zvicerane (SVP) dhe Liberalët e Rinj (GLRS) për të ulur tarifën e licencës së radios dhe televizionit nga 335 në 200 franga në vit. Amendamenti kushtetues i propozuar pritet të hidhet në votim vitin e ardhshëm, transmeton albinfo.ch.

Nëse projektligji do të miratohej, buxheti i Korporatës Zvicerane të Transmetimeve (SRG) do të përgjysmohej, nga 1.3 miliardë franga në 630 milionë franga. Mbështetësit e nismës “200 franga janë të mjaftueshme!” (Iniciativa SRG) synojnë ta rifokusojnë SRG-në në detyrat e saj statutore dhe të përditësojnë modelin e saj të financimit, i cili është bërë i vjetëruar në epokën dixhitale. Këshilli Federal tashmë planifikon një ulje graduale të tarifës së licencës në 300 franga në vitin 2029: ky kundërpropozim indirekt do të lejonte një rënie më pak drastike të të ardhurave të SRG-së.

Sondazhi u krye në emër të botuesit Tamedia dhe faqes së internetit dhe gazetës së përditshme 20 Minuten nga instituti i sondazheve LeeWas, i cili intervistoi 14,775 persona në të gjithë Zvicrën midis 18 dhe 26 shtatorit. Marzhi i gabimit është 2 pikë përqindjeje. Kur u pyetën “Si do të votoni për iniciativën për të ulur tarifën e licencës së radios dhe televizionit nga 335 në 200 franga për familje?”, 53% e të anketuarve u përgjigjën “po” ose “ka shumë të ngjarë po”; 44% thanë se ishin kundër saj, ndërsa 3% ishin ende të pavendosur.

Ndërkohë që nuk del ndonjë ndarje gjinore, rezultatet e anketës zbulojnë një përçarje midis të djathtës dhe të majtës. Mbështetësit e SVP-së e mbështesin iniciativën e partisë së tyre me 86% opinione pozitive. Votuesit e PLR-së gjithashtu e mbështesin propozimin, me 63% që shprehin mbështetje. Në anën tjetër të spektrit politik, mbështetësit e PS-së e kundërshtojnë qartë atë (75%). Gjashtëdhjetë e pesë përqind e votuesve të Partisë së Gjelbër dhe 74% e mbështetësve të Liberalëve të Gjelbër gjithashtu e kundërshtojnë atë. Së fundmi, votuesit e Qendrës duken më të moderuar, me 56% që e kundërshtojnë atë.

Si zgjidhen kryetarët e komunave dhe anëtarët e këshillave komunalë

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë kërkoi të sigurohet që në votimet e sotme të mos kishte paqartësi procedural.

Për këtë arsye, zëdhënësi i tij Valmir Elezi sqaroi se në Zgjedhjet e sotme Lokale, Kryetarët e Komunave dhe anëtarët e Kuvendeve Komunale do të vazhdojnë të zgjidhen sipas mënyrës së njëjtë, si në proceset e kaluara zgjedhore.

Në mënyrë që një kandidat të fitojë në raundin e parë, ai duhet të sigurojë që të fitojë 50%, +1 votë të numrit të përgjithshëm të votave të vlefshme të hedhura në atë komunë, transmeton albinfo.ch.

Ndërkaq, në zgjedhjet për Kuvende Komunale, votuesit kanë të drejtë të votojnë vetëm për një kandidat për asamblist, apo anëtar këshilli. “Mënyra e votimit dhe zgjedhjes së Kryetarit të Komunës është e njëjtë, si në zgjedhjet e mëhershme.

Secili Kryetar i Komunës zgjidhet drejtpërdrejt nga votuesit e komunës, ku janë të regjistruar. Kandidati zgjidhet kryetar i komunës nëse fiton 50%, plus 1 votë të numrit të përgjithshëm të votave të vlefshme të hedhura në atë komunë. E, nëse kjo nuk arrihet, atëherë pas katër javësh organizohet raundi i dytë mes dy kandidatëve, të cilët kanë fituar më së shumti vota të vlefshme. Kandidati, i cili fiton shumicën e votave në rrethin e dytë zgjidhet kryetar i komunës”, tha Elezi për Ekonomia Online.

Sipas tij, e pandryshuar ka mbetur edhe mënyra e votimit në zgjedhjet për këshillat komunalë, ku votuesi do të ketë të drejtë të votojë vetëm për një subjekt politik si dhe të përzgjedh një kandidat për asamblist nga lista e kandidatëve të atij subjekti politik.

“Edhe mënyra e votimit në zgjedhjet për Kuvendet Komunale ka mbetur e njëjtë, si në zgjedhjet e kaluara lokale. Pra, në anën e majtë të fletëvotimit votuesi voton vetëm një subjekt politik dhe në anën e djathtë të fletëvotimit, votuesi mund të votojë vetëm për një kandidat nga lista e kandidatëve të atij subjekti politik”, pohoi ai.

Numri i subjekteve politike të certifikuara për pjesëmarrje në këto zgjedhje është 93, prej të cilave: 32 parti politike, 2 koalicione, 32 iniciativa qytetare dhe 27 kandidatë të pavarur. Numri i përgjithshëm i kandidatëve të certifikuar dhe që përfaqësojnë këto subjekte politike, është: 5,624 kandidatë, prej të cilëve 205 kandidatë për zgjedhjet për Kryetarë të Komunave dhe 5,419 kandidatë për Zgjedhjet për Kuvende Komunale.

Rritje e turizmit dhe fluturimeve në Shqipëri

Shqipëria po fiton gjithnjë e më shumë popullaritet mes turistëve të huaj, veçanërisht pas përfundimit të pandemisë.

Turizmi është shndërruar në një nga sektorët me rritjen më të shpejtë në vend dhe po kthehet në një motor të rëndësishëm të ekonomisë kombëtare.

Një ndër arsyet kryesore të këtij zhvillimi lidhet me hyrjen në treg të linjave ajrore me kosto të ulët, një prirje që ka ndodhur edhe në pjesë të tjera të Evropës, duke sjellë një rritje të ndjeshme të numrit të fluturimeve drejt dhe nga Shqipëria, shkruan Scan, transmeton albinfo.ch.

Sipas të dhënave të Eurostat-it, gjatë muajit shtator 2025, Shqipëria ka shënuar një performancë të jashtëzakonshme. Krahasuar me të njëjtën periudhë përpara pandemisë, numri i fluturimeve komerciale është rritur me rreth 165.7%, duke e renditur vendin në krye të Evropës dhe të rajonit për ritmin e rritjes në këtë sektor.

Ndërkohë, rritja vjetore, pra krahasuar me shtatorin e vitit të kaluar, vlerësohet në rreth 3%.

Përgjatë nëntë muajve të vitit aktual numri i fluturimeve komerciale gjithsej vlerësohet në rreth 52,800. Vetëm në muajin Shtator u regjistruan rreth 7 mijë fluturime.

Referuar shifrave nga Ministria e Turizmit, Kulturës dhe Sportit, nga janari në shtator 2025, Shqipëria ka mirëpritur 10,228,686 vizitorë, duke shënuar një rritje prej 6% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024.

Ky trend pozitiv dëshmon për zhvillimin e qëndrueshëm të sektorit të turizmit dhe për angazhimin e përbashkët në promovimin e Shqipërisë si një destinacion mikpritës dhe gjithnjë e më tërheqës.

Zgjedhjet Lokale 2025: Nuk raportohet për parregullsi

Procesi i votimit në zgjedhjet e sotme po zhvillohet në mënyrë të qetë dhe të rregullt, pa ndonjë incident apo parregullsi që do të mund të cenonte integritetin e zgjedhjeve.

Kështu ka bërë të ditur Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ), duke u mbështetur në informacionet e siguruara nga Komisionet Komunale të Zgjedhjeve, transmeton albinfo.ch.

Kryetari i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, ka deklaruar se trupa zgjedhore në terren dhe institucionet përgjegjëse janë në komunikim të vazhdueshëm me KQZ-në, me qëllim të sigurimit të një procesi të mbarë dhe në përputhje me ligjin dhe rregulloret zgjedhore.

Kosova e Shqipëria në vend të dytë, si funksion faza e “Play-off”-it për Botëror

Për herë të parë në histori, Kupa e Botës 2026 do të zhvillohet me 48 skuadra.

16 ekipe kombëtare evropiane do të marrin pjesë në Botërorin që do të mbahet në Kanada, Meksikë dhe SHBA, teksa shanset e Shqipërisë, pas suksesin madhështor në Serbi, duken reale.

12-të vendet e para të grupeve do të kualifikohen direkt në Kupën e Botës 2026, ndërsa 4 vendet e mbetura do të përcaktohen nga faza play-off, transmeton albinfo.ch.

Si do të funksionojë faza play-off për Kupën e Botës 2026?

12 vendet e dyta nga grupet e kualifikueseve marrin pjesë në play-off, së bashku me 4 ekipe nga UEFA Nations League 2024/25 që në bazë të paraqitjeve në grup.

Pra, në total vendet e dyta dhe 4 ekipet nga Liga e Kombeve, do të formojnë 8 çifte, nga ku do të dalin edhe 4 skuadrat që shkojnë në Botëror, përveç 12 vendeve të para.

Pra, Shqipëria, në qoftë se e mbyll grupin në vendin e dytë, do të përballet me dy kundërshtarë që përcaktohen me short, në fazën “play-off”, për të siguruar një biletë drejt Botërorit.

Deri në orën 11:00 votuan 7.84 për qind e qytetarëve

Deri në orën 11:00 të drejtën e tyre për të votuar e kanë shfrytëzuar 7.84 për qind e qytetarëve me të drejtë vote.

Sipas të dhënave të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) nga 2 milionë e 25 mijë e 105 persona që janë në Listën e votuesve, deri në orën 11:00 kanë votuar 158 mijë 691 qytetarë, transmeton albinfo.ch.

Këto të dhëna janë nxjerrë nga procesimi i 94,00 për qind të vendvotimeve.

Kryetari i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, në një konferencë për media, ka thënë se dalja deri në këtë kohë, ka qenë më e ulët sesa në zgjedhjet e kaluara lokale që janë mbajtur në vitin 2021.

Atëherë, sipas tij, deri në orën 11:00 patën votuar 8,2 për qind.

100 prokurorë dhe zyrtarë të drejtësisë përkujdesen për zgjedhjet

Për zgjedhjet lokale që po mbahen sot, Prokuroria e Shtetit tha se ka angazhuar rreth 100 prokurorë dhe zyrtarë prokurorialë për të garantuar integritetin e procesit zgjedhor.

Në një njoftim nga Sistemi Prokurorial i Republikës së Kosovës bëhet e ditur se prokurorët janë në zyrat e prokurorive ose stacionet policore, duke bashkëpunuar me Policinë e Kosovës për të parandaluar çdo parregullsi.

Koordinatorja nacionale për zgjedhje, prokuroja Laura Pula, mbikëqyr zbatimin e detyrave të prokurorëve dhe fton qytetarët, subjektet politike dhe institucionet të raportojnë çdo rast dyshimi për manipulim të votës, thuhet, mes tjerash, në njoftim.

Gazeta zvicerane: “Islami shqiptar po bëhet gjithnjë më konservator”

SonntagsZeitung” ka publikuar një artikull në të cilin problematizon trendin konservator që po marrin xhamitë e shqiptarëve në Zvicër, duke e vendosur këtë trend në kuadrin e konservatizimit të përgjithshëm të islamit ndër shqiptarët, shkruan albinfo.ch.

Duke u përqendruar në xhamitë shqiptare në Zvicër, gazeta konstaton se ato “po tregojnë një ndryshim konservator. Edhe vajzat e vogla po mbajnë shami ndërsa
imamët shqiptarë të Zvicrës po shfaqen me predikues që mbështesin pikëpamje mizogjine”.

“Islami shqiptar në Zvicër, i cili normalisht konsiderohet liberal, me sa duket po bëhet gjithnjë e më konservator. Në disa xhami, edhe vajzat e vogla tani mbajnë shami… Vëzhguesit e shohin këtë si një ndryshim drejt një kuptimi më të rreptë të Islamit, i cili mund të vërehet edhe në Ballkan.

Gazeta raporton se fotot nga xhamitë në Wil (SG), Winterthur (ZH), Dietikon (ZH) dhe Reinach (AG) tregojnë pothuajse ekskluzivisht gra dhe vajza të mbuluara. Xhamia në Wil, dikur e konsideruar si një “xhami model”, ka ndryshuar ndjeshëm, sipas gazetës.

Kjo xhami u bë e njohur në vitin 2009 sepse ndërtimi i saj kishte shkaktuar “iniciativën për ndalimin e minareve” të SVP-së. Ndërsa shumë gra kishin qenë pa mbulesë në inaugurimin e saj në vitin 2017, fotot e fundit tregojnë pothuajse ekskluzivisht vizitore të mbuluara, përfshirë këtu edhe vajzat e moshës së shkollës fillore.

Në vazhdum gazeta merret edhe me veprimet sipas saj kontroverse të disa imamëve dhe teologëve shqiptarë nga Zvicra, të cilët kanë marrë pjesë në aktivitete në të cilat kanë predikuar teologë nga Kosova, të akuzuar për mbështetje të terrorizmit islamik, shkruan albinfo.ch.

Organizata ombrellë e komuniteteve shqiptaro-islamike në Zvicër (DAIGS) ka lavdëruar punën e saj, por ka theksuar se ato mbeten të përkushtuara ndaj të drejtave të barabarta dhe sundimit të ligjit. Sipas shoqatës, fotot e vajzave të mbuluara janë pamje të çastit; Fëmijët nuk detyrohen të mbajnë shaminë.

Rreth dy të tretat e afërsisht 445,000 myslimanëve në Zvicër vijnë nga Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Kosova. Në këto vende, feja po fiton gjithnjë e më shumë rëndësi. Në Kosovë, numri i xhamive është më shumë se dyfishuar që nga viti 1998, dhe një nga xhamitë më të mëdha në Evropë po ndërtohet aktualisht në Prishtinë me mbështetjen turke.

Sipas gazetës, aktivistët e të drejtave të njeriut kanë paralajmëruar për rritjen e islamizimit, përcjell albinfo.ch. Austria ka ndaluar shaminë për vajzat nën 14 vjeç, dhe Këshilli Federal Zviceran po shqyrton një ndalim të ngjashëm për vajzat nën 15 vjeç.