Archives

Përfundon dëshmia e Jock Covey në Hagë

Posted on by Drin Reçica

Në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë, ka përfunduar dëshmia e Jock Covey, ish-zëvendës i përfaqësuesit të posaçëm të sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara për Kosovën, Bernard Kouchner. Covey shërbeu në këtë rol gjatë periudhës kur UNMIK-u ishte i angazhuar në Kosovë pas luftës, përcjell albinfo.ch.

Marrëdhënia e Hashim Thaçit me komandantët e UÇK-së

Gjatë dëshmisë së tij, Covey theksoi se marrëdhënia e Hashim Thaçit me komandantët e zonave të UÇK-së ishte e ndërlikuar. Ai theksoi se Thaçi nuk kishte marrëdhënie të ngushta me këta komandantë dhe se ishte shumë e pamundur që ata të kërkonin udhëzimet ose urdhrat e tij. Sipas Covey, komandantët në terren kishin autonomi të gjerë dhe vepronin në mënyrë të pavarur.

Nuk ka pasur komandë qendrore në UÇK

Covey gjithashtu deklaroi se UÇK-ja ishte më shumë një lëvizje sesa një ushtri e strukturuar. Ai theksoi se nuk ka pasur një komandë qendrore dhe se çdo komandant zone kishte autonomi të plotë në vendimet e tij. Kjo e bën të vështirë për të vlerësuar nivelin e kontrollit të Thaçit mbi strukturat e UÇK-së.

Përfundimi i dëshmisë dhe falënderimi

Në përfundim të dëshmisë së tij, Covey falënderoi gjykatën për mundësinë e dhënë për të kontribuar në procesin gjyqësor. Ai theksoi rëndësinë e ofrimit të një pasqyre të saktë dhe të paanshme të ngjarjeve të periudhës pasluftës në Kosovë.

Dëshmia e Covey është e rëndësishme për të kuptuar kontekstin dhe strukturën e UÇK-së gjatë periudhës së luftës dhe pas saj, si dhe për të vlerësuar rolin e Hashim Thaçit në këtë periudhë.

Dy të vdekur dhe tre të tjerë në gjendje të rëndë nga sulmi në Manchester

Posted on by Drin Reçica

Një sulm tragjik ka ndodhur më 2 tetor 2025 në sinagogën Heaton Park Hebrew Congregation në Manchester, ku dy persona kanë humbur jetën dhe tre të tjerë janë plagosur rëndë. Sulmi ndodhi gjatë ditës së Yom Kipur, një nga festat më të shenjta të kalendarit hebre, kur shumë besimtarë ishin mbledhur për lutje.

Përshkrimi i ngjarjes

Rreth orës 9:30 të mëngjesit, policia e Manchesterit mori thirrje për një incident në sinagogë. Sipas raportimeve, një person ka drejtuar një automjet drejt turmës dhe ka goditur disa individë, përfshirë një roje sigurie që u sulmua me thikë. Pas kësaj, ai ka dalë nga makina dhe ka sulmuar edhe më tej me thikë. Policia ka reaguar shpejt dhe ka qëlluar të dyshuarin, i cili besohet të ketë ndërruar jetë në vendin e ngjarjes. Njësi të shpëtimit dhe ekipe të deminimit janë dërguar në vendngjarje për të kontrolluar objektet e dyshimta që mund të ishin të lidhura me sulmin.

Reagimet dhe hetimet

Kryeministri britanik Keir Starmer ka shprehur trishtimin e tij për këtë akt të dhunshëm, duke theksuar rëndësinë e sigurisë për komunitetin hebre dhe duke siguruar mbështetje të shtuar për sinagogat në të gjithë vendin. Policia e Greater Manchester ka shpallur një incident të rëndë dhe ka kërkuar që qytetarët të shmangin zonën për shkak të hetimeve të vazhdueshme.

Motivi i sulmit ende nuk është i qartë, dhe hetimet janë në zhvillim e sipër. Autoritetet po bashkëpunojnë me komunitetin hebre dhe grupe të sigurisë për të siguruar që ngjarje të tilla të mos përsëriten.

Ky sulm ka tronditur komunitetin dhe qytetarët e Manchesterit, duke theksuar nevojën për vigjilencë dhe bashkëpunim të ngushtë mes autoriteteve dhe grupeve fetare për të ruajtur paqen dhe sigurinë në shoqëri.

Yakin zbulon bisedën me Albian Hajdarin

Posted on by Drin Reçica

Përzgjedhësi i Kombëtares së Zvicrës, Murat Yakin, ka rrëfyer publikisht për komunikimin që pati me mbrojtësin Albian Hajdari, pas vendimit surprizë që ky i fundit të përfaqësojë Kombëtaren e Kosovës në vend të Zvicrës, përcjell albinfo.ch.

Ai theksoi se nuk pati mundësi as të ndikojë në zgjedhjen e lojtarit, duke pranuar respektimin e vendimit personal. “Ne e pranojmë vendimin e tij, nuk mund ta ndikojmë atë”, deklaroi Yakin.

Yakin gjithashtu shtoi se te Zvicra nuk lejohen favoritizma: “Ne nuk duam të përdorim lojtarë vetëm për të luajtur për ne. Ne mbështetemi në meritë.”

Sipas trajnerit, objektivi kryesor i skuadrës është kualifikimi — dhe rruga sportive që çdo lojtar duhet të ndjekë, përtej emrit apo prejardhjes: “Për ne, kualifikimi është ajo që ka rëndësi. Rruga sportive është gjëja më e rëndësishme.”

3 futbollistët me origjinë shqiptare në listën e Zvicrës për tetor

Posted on by Drin Reçica

Kombëtarja e Zvicrës do të përballet me dy ndeshje të rëndësishme në muajin tetor, për fazën e dytë të kualifikueseve drejt Kupës së Botës 2026. Skuadra e trajnerit Murat Yakin do të luajë në udhëtim ndaj Suedisë më 10 tetor në Stokholm dhe më pas ndaj Sllovenisë më 13 tetor në Lubjanë, transmeton albinfo.ch.

Për këto dy sfida jashtë fushe, trajneri Yakin ka publikuar listën me 24 futbollistë, ku nuk mungojnë ndryshimet krahasuar me grumbullimin e shtatorit. Si zakonisht, kapiteni Granit Xhaka mbetet pjesë kyçe e ekipit, ndërsa rikthehen emra të njohur dhe vijnë disa prurje të reja.

Befasitë dhe rikthimet në skuadër

Një nga lajmet më të përfolura është ftesa për herë të parë në Kombëtaren A të Zvicrës për mbrojtësin shqiptar Adrian Bajrami, i cili së fundmi u largua nga Kombëtarja e Shqipërisë. Me paraqitje të shkëlqyera te FC Luzern, Bajrami tashmë ka mundësinë të debutojë me helvetikët.

Në listë është rikthyer edhe sulmuesi Andi Zeqiri, pas një periudhe mungese në ekipin kombëtar. Gjithashtu, janë ftuar sërish portieri Yvon Mvogo dhe mesfushori Djibril Sow, duke përforcuar linjat që pësuan mungesa për shkak të lëndimeve të Denis Zakaria dhe Michel Aebischer.

Për herë të parë është thirrur gjithashtu edhe Luca Jaquez, mbrojtës 22-vjeçar i VfB Stuttgart, fitues i Kupës së Gjermanisë.

Objektivi: Botërori 2026

Zvicra e nisi me sukses fazën kualifikuese, duke siguruar dy fitore bindëse dhe porta të paprekura: 4-0 ndaj Kosovës dhe 3-0 ndaj Sllovenisë. Trajneri Murat Yakin theksoi rëndësinë e vazhdimësisë dhe harmonisë brenda skuadrës:

“Ekipi është afruar edhe më shumë me njëri-tjetrin gjatë vitit të kaluar dhe bashkëpunon mirë brenda dhe jashtë fushës. Kjo është arsyeja pse po vazhdoj të përqendrohem te vazhdimësia,” – u shpreh Yakin.

Pavarësisht nisjes së mbarë, trajneri paralajmëron se përballjet e tetorit do të jenë sfida serioze:

“Kemi dy ndeshje të vështira jashtë fushe përpara, ku kundërshtarët do të na sfidojnë. Duam të marrim më shumë pikë për të bërë hapin tjetër drejt qëllimit tonë të madh – kualifikimi në Kupën e Botës 2026.”

Mbështetja nga tifozët

Helvetikët pritet të kenë mbështetje të madhe edhe jashtë vendit. Rreth 1,800 tifozë zviceranë kanë siguruar bileta për ndeshjen në Stokholm kundër Suedisë, ndërsa rreth 800 mbështetës priten në Lubjanë për sfidën ndaj Sllovenisë.

Lojtarët me prejardhje shqiptare në Kombëtaren e Zvicrës:

Granit Xhaka – Mesfushor (kapiten)

Prejardhje nga Kosova (Prindërit nga Prishtina dhe Podujeva)

Adrian Bajrami – Mbrojtës qendror

Prejardhje nga Shqipëria (ish-lojtar i Kombëtares U21 dhe A të Shqipërisë)

Andi Zeqiri – Sulmues

Prejardhje nga Kosova (familja nga Prizreni)

screenshot

Danimarka mirëpret 50 liderë evropianë

Posted on by Drin Reçica

Në Kopenhagë të Danimarkës, udhëheqësit evropianë – përfshirë nga Kosova – do të takohen sot për samitin e shtatë të Komunitetit Politik Evropian.

Në këtë samit, Kosova përfaqësohet nga presidentja Vjosa Osmani.

Samiti mbledh 45 udhëheqës, përfshirë edhe presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky.

“Udhëheqësit do të fokusohen se si të forcohet Ukraina, në situatën e përgjithshme të sigurisë në Evropë dhe për një situatë më të sigurt gjeopolitike me të cilën përballemi”, tha Bashkimi Evropian.

Sipas BE-së, gjatë samitit do të mbahen disa tryeza diskutimesh për disa aspekte të situatës së sigurisë në Evropë përfshirë “kërcënimet tradicionale dhe hibride, sigurinë ekonomike dhe migrimin”.

BE-ja në këtë takim do të përfaqësohet nga presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, dhe takimi do të bashkëudhëhiqet nga kryeministrja e Danimarkës, Mette Frederiksen.

Nga Presidenca e Kosovës thanë se Komuniteti Politik Evropian synon të forcojë lidhjet politike dhe ekonomike në gjithë Evropën, të ofrojë zgjidhje për sfidat e përbashkëta dhe të thellojë bashkëpunimin ndërmjet vendeve të BE-së dhe atyre jashtë saj.

Komuniteti Politik Evropian rrallë vendos për çështje, por duke pasur parasysh se krerët shtetërore të kontinentit – përjashtim bëjnë ata nga Bjellorusia, Rusia dhe Vatikani – do të mblidhen me një vend për gjashtë apo shtatë orë për takime politike, nga kjo ngjarje mund të dalin përfundime interesante.

Përveç sesionit të Komunitetit Politik Evropian dhe kohës për takime dypalëshe, udhëheqësit do të ndahen në tri gupe punuese për tema që kanë të bëjnë me sigurinë dhe rezistencën: Kërcënimet tradicionale dhe të reja; Siguria Ekonomike: Reduktimi i varësive evropiane; dhe Migracioni: Kontrolli Efektiv i Flukseve Migratore.

Komuniteti Politik Evropian lansua më 2022, si ide e presidentit të Francës, Emmanuel Macron, pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës, si një lloj forumi ndërqeveritar për diskutime politike lidhur me të ardhmen e Evropës.

Në samitin e parë të mbajtur në tetor të vitit 2022 në Pragë, Macron e hodhi poshtë idenë se ky komunitet është një lloj zëvendësimi për anëtarësimin në BE, duke ia kujtuar këtë udhëheqësve në Ballkanin Perëndimor.

Nga Ballkani Perëndimor, vetëm Kosova qëndron e fundit në rrugën evropiane, pasi është shteti i vetëm që nuk ka statusin e vendit kandidat. Ndërkaq, Shqipëria dhe Mali i Zi janë shtetet që kanë bërë përparimin më të madh në rrugën drejt bllokut evropian. Tirana synon që të bëhet pjesë e BE-së deri më 2030.

Covey: Thaçi ishte djalë i ri, ambicioz, përpiqej të ishte i suksesshëm

Posted on by Drin Reçica

Ish-zëvendësshefi i UNMIK-ut, James Covey, i ka thënë Dhomave të Specializuara se Hashim Thaçi merrte pjesë rrallë në takimet me KFOR-in. Në ditën e tretë të dëshmisë së tij gjykimin e ish-udhëheqësve të Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së, tek iu përgjigj pyetjeve të mbrojtjes së Thaçit, Covey tha se Thaçi kryente detyrën ia jepnin drejtuesit e tjerë të UÇK-së. 

“Besoj se dje ose të paktën këto dy ditë që kam qenë këtu e kemi parë një dokument që z. Thaçi ia kishte dërguar Bernard Kouchnerit, ku kërkonte armë për disa ish-anëtarë të UÇK-së dhe ne e dinim që në atë kohë, të paktën sipas mendimit tonë kjo nuk duhej të ndodhte, por ne e kuptuam që ai ishte një urë lidhëse. Kjo ishte përshtypja jonë, po kryente detyrën që ia kishin kërkuar të tjerët. Përpiqej të mbante marrëdhënie të mira me persona që donte t’i  mbronte, nuk donte t’i mërziste këta persona. Pra, ne menduam se pikërisht kjo sjellje u shfaq disa herë. Dhe më duhet të shtoj, ky është gjykimi im, ta shtoj edhe episodin që është përshkruar në librin e Mike Jackson që ishte shumë kohë më pas. Z. Thaçi nuk mori shumë pjesë në negociatat mes KFOR-it dhe udhëheqësve të lëvizjes së UÇK-së. E nuk më befason që ai e ndjente të nevojshme ta bënte të qartë përkrahjen e tij të fortë për udhëheqjen e UÇK-së. Se a do të ishte e suksesshme apo jo, kjo ishte diçka më vete atëkohë”, tha Covey.  

Dëshmitari Covey tha se e ka parë një raportim që Thaçi ka bartur armë në male për komandantët në terren të UÇK-së. Ai aludoi se këtë e bëri për komandantët në terren që ishin udhëheqja e UÇK-së. 

“Thjesht mund të hamendësoj, por kërkesa e tij që Jacksoni të shkonte në qytet që ta takonte asokohe ishte shumë serioze, ishte edhe qesharake njëkohësisht. Por, ky ishte një djalë i ri që po përpiqej të ishte i suksesshëm, ishte një situatë në të cilën ai s’kishte aspak përvojë. Ne nuk u befasuam aspak për këtë. Ai përpiqej të pozicionohej dhe duhet të shtoj për një histori që nuk e kam ditur asokohe, ka pasur një raport që ai bartte municione në male. Unë s’kam parë ndonjë provë që kjo të ketë ndodhur rregullisht, por ky ishte një djalë i ri, ambicioz. E bëri një herë sepse donte të arrinte diku. Sigurisht që është normale ta ketë bërë këtë sepse ai kërkonte ta çimentonte pozicionin e tij. Nuk mendoj se kjo cenon gjykimin tonë sa i përket marrëdhënies që ka pasur me komandantët e terrenit të UÇK-së dhe as nuk bie ndesh me gjërat që i ka thënë publikisht, ku ka avokuar për mos-dhunë dhe për mbrojtjen e pakicave”, u shpreh Covey.

Në këtë rast gjyqësor, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi e Rexhep Selimi akuzohen për ndërmarrje të përbashkët kriminale lidhur me krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Në bazë të aktakuzës së Zyrës së Prokurorit të Specializuar (ZPS), e publikuar në shkurt të 2023-tës, ata akuzohen për ndërmarrje të përbashkët kriminale lidhur me rreth 100 vrasje, tortura e trajtim mizor në rreth 40 qendra ndalimi gjatë periudhës së viteve 1998-1999. Shumica e viktimave të krimeve, sipas ZPS-së, janë shqiptarë, civilë dhe pjesëtarë të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK).

Sipas ZPS-së, të akuzuarit kanë qenë në dijeni apo është dashur të jenë në dijeni shkaku i pozitave udhëheqëse në Shtab të Përgjithshëm, lidhur me pretendimet për krimet që janë kryer dhe kanë pasur qëllim që ta marrin pushtetin në Kosovë përmes tyre. Ish-drejtuesit e Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së i kanë mohuar të gjitha këto akuza. Ata kanë thënë se UÇK-ja nuk kishte hierarki të tillë, meqë peshën e kishin komandantët e zonave dhe se kishte për qëllim ta luftonte Serbinë e jo civilët.

Presidentja Osmani: Nuk mund ta trajtosh Rusinë si agresor e Serbinë si partner të paqes

Posted on by Drin Reçica

Danimarka ka mbledhur liderët evropianë në samitin e Komunitetit Politik Evropian të enjten.

Kosova po përfaqësohet nga presidentja, Vjosa Osmani e cila tashmë ka nisur takimet e para në Kopenhagë, përcjell albinfo.ch.

Presidentja ka kritikuar shtetet e BE-së për shpërblimet që po ia bëjnë Serbisë, e cila, sipas saj, është pro-ruse.

“Aktualisht janë dy kërcënime të mëdha të sigurisë me të cilat përballen vendet e kontinentit tonë. Njëra vjen dukshëm nga Rusia, dhe tjera, veçanërisht në rajonin tonë, vjen nga përfaqësuesi i saj, zgjatimi i Rusisë në rajon, që është Serbia”.

“Dhe unë mendoj se ka nevojë për konsistencë nga Bashkimi Evropian në trajtimin e të dy agresorëve, sepse nuk mund ta trajtosh njërin si agresor dhe diktator, ndërsa tjetrin si partner”, tha Presidentja e Kosovës me rastin e mbërritjes së saj në samitin e Komunitetit Politik Evropian në Kopenhagë, raporton Klankosova.tv.

Ajo tha se Serbia i konsideron shtetet fqinje si “joekzistente”, si “shtete të përkohshme”, si “shtete që veprojnë me agresion ndaj tyre”.

“Në rajonin tonë kurrë nuk ka vakum të ndikimit. Në mungesë të ndikimit pozitiv të Perëndimit, fuqitë malinje të trekëndëshit të së keqes, si Rusia, Kina dhe Irani, kthejnë kokën andej dhe jo për bamirësi, por sepse kanë interesa malinje strategjike”.

Ajo kërkoi që zgjerimi të vazhdojë me Ballkanin Perëndimor me ato vende që e meritojnë.

“Historia tregon se zbutja e diktatorëve dhe autokratëve kurrë nuk çon në paqe afatgjatë. Kjo i ka inkurajuar ata historikisht të përdorin më shumë dhunë”.

“Thirrja jonë është të sigurohen që të jenë shumë të kujdesshëm se si përfaqësuesi i Rusisë në rajonin tonë trajtohet, dhe jo të qetësojë ata që të vazhdojnë dhunën”, theksoi Osmani, teksa përmendi 2 vjetorin e rastit të agresionit serb në Banjskë.

“Shtetet Anëtare duhet ta kuptojnë se shpërblimi i Serbisë për pozicioinin e saj ndaj Rusisë, nuk është rruga e duhur. Vendet që janë të rreshtuara 100% me BE-në duhet të shpërblehen, e jo ato që e kanë Moskën si shteg”, u shpreh mes tjerash Osmani.

Dita Kulturore Shqiptare në Graz mblodhi qindra bashkatdhetarë

Posted on by Drin Reçica

Qyteti i Grazit u shndërrua të dielën në një qendër të kulturës shqiptare, ku për herë të pestë u organizua Dita Kulturore Shqiptare, nën kujdesin e Shoqatës “Atdheu”, shkruan albinfo.at.

Ngjarja mblodhi qindra shqiptarë nga mbarë Austria dhe rajoni, të cilët festuan së bashku me valle, këngë dhe atmosferë të zjarrtë kombëtare. Sheshi kryesor i Grazit u mbush me flamuj kuq e zi, duke sjellë një pamje madhështore në zemër të Evropës. Për disa orë, prania e madhe e pjesëmarrësve bëri që të ndërpritet edhe qarkullimi i tramvajeve dhe veturave.

Në program morën pjesë Ansambli AKV “Anamorava” nga Vitia dhe Shoqata e Gruas “Kuq e Zi” nga Villachu, të cilat sollën këngë, valle dhe tradita shqiptare. Përkrahje dhanë edhe shoqatat shqiptare nga Steiermark e Kärnten, si dhe Ambasada e Republikës së Kosovës.

Kryetari i Shoqatës “Atdheu”, Bashkim Shala, përshëndeti bashkatdhetarët nga Vjena, Linzi, Maribori, Badeni, Klagenfurti, Villachu dhe Grazi me rrethinë. Ai gjithashtu nderoi familjet e dëshmorëve, veteranët, invalidët dhe ish-ushtarët e UÇK-së.

Në fjalën e tij, Shala, i cili prej vitit 1990 është aktiv në çështjet kombëtare në Austri, u shpreh krenar për organizimin dhe falënderoi Naim Sadikun dhe Vehbi Halitin për bashkëpunimin mbi 30-vjeçar.

Në këtë festë kulturore, artisti ynë nga rrethi i Grazit, z. Haxhi Fejzullahu, surprizoi me punimet e tij artistike, të cilat i dhuroi me shumë respekt dhe vlerësim për disa personalitete të pranishme.

“Ne shqiptarët në Austri ndihemi thellësisht krenarë me punën e tij të palodhshme, ku përmes artit dhe kulturës lartëson figurat tona kombëtare dhe e përfaqëson me dinjitet popullin shqiptar. Punimet e tij madhështore, si portretet e Heroit Kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, Komandantit Legjendar Adem Jashari, Nënë Terezës dhe shumë të tjerëve, janë prezantuar në shumë komuna të Austrisë dhe kudo kanë marrë vlerësim të lartë”.

Shoqata “Atdheu” në emër të gjithë shqiptarëve në mërgatë, e falënderojnë me nder dhe respekt të veçantë artistin, Haxhi Fejzullahun, për kontributin e tij të çmuar në kulturën dhe artin shqiptar.


Organizatorët theksuan se kjo ditë nuk ishte vetëm një festë, por edhe një kujtesë e rëndësisë së ruajtjes së gjuhës, kulturës dhe identitetit shqiptar në mërgatë. /Albinfo.at

 

Florian Haçkaj, një zë nga diaspora për drejtimin e Bashkisë së Tiranës

Posted on by Drin Reçica

Florian Haçkaj është një nga figurat e spikatura të diasporës shqiptare, me një karrierë të konsoliduar në menaxhim dhe një angazhim të qëndrueshëm në çështjet publike. Si bashkëthemelues dhe bashkëpresident i lëvizjes “Diaspora për Shqipërinë e Lirë”, ai ka qenë një zë i rëndësishëm në mbrojtje të të drejtave politike të shqiptarëve jashtë vendit. Së fundmi, emri i tij është propozuar nga struktura të opozitës si një ndër kandidatët e mundshëm për një figurë përbashkuese në garën për Bashkinë e Tiranës. Kjo kandidaturë shihet si një sinjal për nevojën e alternativave të reja në politikën vendore, figura me integritet, përvojë ndërkombëtare dhe një vizion të qartë për zhvillimin e qëndrueshëm të kryeqytetit, shkruan albinfo.ch.

I lindur në Tiranë dhe i formuar profesionalisht në Gjermani dhe Zvicër, Florian Haçkaj përfaqëson një ndër zërat më të artikuluar të diasporës shqiptare. Me një përvojë mbi 15-vjeçare në menaxhim komercial në fusha si aviacioni, turizmi, teknologjia dhe siguria kibernetike, ai është aktualisht një nga drejtuesit kryesorë të kompanisë zvicerane Ontinue, që operon në nivel ndërkombëtar.

Një profil i balancuar mes ekspertizës dhe angazhimit qytetar

Vlen të theksohet se Haçkaj ka përfunduar studimet në Universitetin e Shkencave të Aplikuara në Bielefeld (Gjermani) dhe më pas një program postmaster në Menaxhim Turizmi në Universitetin e Luzernit (Zvicër), të ndjekur nga një specializim në Shkollën e Lartë në St. Gallen (HSG), një nga institucionet më prestigjioze të menaxhimit në Evropë. Kjo bazë e fortë akademike i ka hapur rrugën drejt ndërtimit të një karriere të suksesshme në tregjet globale.

Por përveç karrierës profesionale, ai njihet si një qytetar aktiv, me kontribute të rëndësishme për kauzat demokratike shqiptare. Që nga viti 2020, si bashkëthemelues i Diaspora për Shqipërinë e Lirë, ai ka qenë një nga zërat më të fuqishëm për të drejtën e votës së diasporës, duke mbështetur fuqimisht përfshirjen politike të shqiptarëve jashtë vendit dhe rolin që ata mund të luajnë në forcimin e institucioneve në Shqipëri.

“Ky nuk është vetëm një vlerësim personal, por edhe një njohje e rolit që Diaspora për Shqipërinë e Lirë ka dhënë dhe mund të japë në forcimin e opozitës dhe zhvillimin demokratik të vendit,” – është shprehur Haçkaj pas lajmit të propozimit të tij si kandidat i mundshëm për Bashkinë e Tiranës.

Një figurë me rrënjë në Tiranë dhe vizion për të ardhmen e saj

 

I lindur pranë Teatrit Kombëtar në zemër të Tiranës, Florian Haçkaj ruan lidhje të thella emocionale dhe qytetare me kryeqytetin. Për të, Tirana nuk është thjesht një qendër urbane, por një reflektim i potencialit që Shqipëria ka për të ndërtuar qytete moderne, të menaxhuara mirë, me qeverisje të përgjegjshme dhe të hapur ndaj qytetarëve.

Haçkaj ka theksuar se çdo angazhim politik kërkon vendimmarrje të matur dhe përgjegjësi të lartë, duke nënvizuar se një vendim për të kandiduar do të vinte vetëm në rast të një propozimi zyrtar dhe të një dakordësie të gjerë opozitare.

“Opozita ka nevojë jetike për një figurë përbashkuese. Si Edlira Çepani ashtu edhe Ermal Hasimja janë personalitete që i vlerësoj dhe që do ta përmbushnin më së miri këtë detyrë,” – është shprehur ai, duke treguar një qasje bashkëpunuese dhe të përgjegjshme ndaj sfidave politike aktuale.

Një kandidat me vlera, jo thjesht me qëllime politike

 

Përtej titujve dhe pozitave, Florian Haçkaj mbetet një baba i përkushtuar, një alpinist pasionant dhe një qytetar që beson në fuqinë e rrjetëzimit të diasporës shqiptare për suksesin kolektiv. Ai është shpallur “Ambasador i Kombit” për kontributin e tij në promovimin e vlerave kombëtare dhe nxitjen e bashkëpunimit ndërshqiptar.

Përkrahësit e tij e shohin si një shembull frymëzues të një shqiptari me vizion global, rrënjë të forta kombëtare dhe përkushtim të pakushtëzuar ndaj interesit publik. /Albinfo.ch

Mashtrues në Vjenë: Paraqiten si punonjës uji për të vjedhur apartamente

Posted on by Drin Reçica

Policia e Vjenës ka lëshuar një paralajmërim urgjent për qytetarët e saj, sipas së cilës: persona të panjohur po mashtrojnë banorët duke u paraqitur si punonjës të ujësjellësit (MA31). Me pretekstin e një defekti të ujit, ata kërkojnë të hyjnë në banesa, transmeton albinfo.at.

Sapo marrin qasjen, njëri shpërqendron pronarin ndërsa tjetri vjedh sende me vlerë, si para dhe bizhuteri. Rasti është nën hetim nga Zyra Shtetërore e Hetimit Penal.

Policia austriake – Si të mbroheni:

Kërkoni gjithmonë një dokument identifikimi zyrtar.

Nëse dyshoni, kërkoni që të konfirmoni përmes numrit zyrtar të bashkisë.

Mos lejoni hyrjen në banesë pa verifikim.

Në rast dyshimi, thirrni menjëherë policinë në 133.

Rritja e tarifave për studime në Zvicër, rrezikon ëndrrat akademike të Leonit dhe Jonit

Posted on by Drin Reçica

Mijëra të rinj u mblodhën të mërkurën në sheshin Bundesplatz për të protestuar kundër planeve të Këshillit Federal për rritjen drastike të tarifave të shkollimit. Sipas planit të ri, tarifat për studentët në Zvicër pritet të dyfishohen që nga viti 2027, ndërsa për studentët e huaj tarifat pritet të katërfishohen, përcjell albinfio.ch.

Në mesin e protestuesve ishin studentë, nxënës, praktikantë dhe të rinj që kërkojnë një të ardhme arsimore më të përballueshme dhe pa barriera financiare.

“Arsimi nuk duhet të jetë privilegj”

Joni (21), një student i ri, u shpreh se vendimi për rritjen e tarifave do të ndikojë drejtpërdrejt në mundësinë për të studiuar për shumë të rinj në Zvicër.

“Zvicra nuk ka një kuotë të lartë për studentët dhe kjo nuk duhet të ulet më tej,” – tha ai. “Rritja e tarifave do të thotë që gjithnjë e më pak njerëz do të kenë mundësi të përballojnë universitetin.”

Leoni (16), aktualisht në praktikë si teknik mediash, shtoi:

“Mundësitë arsimore nuk duhet të varen nga të ardhurat. Nëse tarifat rriten, unë ndoshta nuk do të jem në gjendje të studioj në të ardhmen.” Ai gjithashtu kritikoi shpenzimet e mëdha për ushtrinë, duke theksuar se fondet duhet të drejtohen kah arsimi.

Studentët solidarë me ata që preken më shumë

Wilma (20) dhe Anja (21), studente në Universitetin e Bernës, treguan se edhe pse personalisht nuk do të ndiheshin shumë nga tarifat më të larta, ato protestojnë për të mbështetur të tjerët:

“Studimi tashmë është i kushtueshëm. Rritja e tarifave do ta përkeqësonte situatën për shumë njerëz. Arsimi nuk është vendi i duhur për të ulur kostot.”
Ato shtuan se do të ishte më e arsyeshme të rishikoheshin shpenzimet për ushtrinë, përfshirë blerjen e avionëve luftarakë.

Enzo: “Nuk duhet të mbyllim dyert e dijes”

Enzo (20), që shpreson të fillojë studimet në të ardhmen, tha:

“Nëse tarifat rriten, më pak njerëz do të kenë mundësi të shkojnë në universitet.”
Ai theksoi rëndësinë e ruajtjes së aksesit në arsim për të gjithë, pa dallim të prejardhjes sociale apo ekonomike:
“Nuk duhet të mbyllim shumë dyer për njerëzit nga sfondet më të pafavorizuara. Arsimi duhet të jetë një mundësi, jo një pengesë.”

Kritika ndaj planeve të kursimit

Planet e Këshillit Federal për të rritur tarifat e shkollimit janë pjesë e një strategjie më të gjerë kursimi, që sipas kritikëve, do të ndikojë negativisht në sistemin arsimor dhe do të përforcojë pabarazitë sociale.

Protesta në Bundesplatz shënoi një moment të rëndësishëm të rezistencës rinore, duke dhënë një mesazh të qartë: Arsimi është një e drejtë, jo një luks. /20minute

Diaspora kosovare sjell mbi 785 milionë euro, oksigjeni financiar i ekonomisë kosovare

Posted on by Drin Reçica

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK) ka publikuar të dhënat më të fundit mbi remitancat dhe bilancin e pagesave. Sipas raportit, diaspora kosovare ka dërguar 785.06 milionë euro deri në korrik të vitit 2025, duke shënuar një rritje prej 4.15% krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, transmeton albinfo.ch.

Vetëm në muajin gusht 2025, remitancat arritën në 143.4 milionë euro, duke e çuar totalin për tetë muajt e parë në rreth 928.48 milionë euro. Pjesa më e madhe e këtyre dërgesave është realizuar përmes institucioneve financiare jo–bankare (41.02%), bankave komerciale (17.19%) dhe kanaleve të tjera (41.79%).

Bilanci i pagesave dhe tregtia e jashtme

• Deri në korrik 2025, deficiti i llogarisë rrjedhëse arriti në 742.18 milionë euro, që është 206.40 milionë euro më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit 2024.

• Bilanci tregtar në mallra shënoi deficit prej 3.19 miliardë euro, një rritje prej 19.03%krahasuar me vitin paraprak.

• Eksportet: 528.27 milionë euro (rënie 1.71%)

• Importet: 3.72 miliardë euro (rritje 15.57%)

Shërbimet dhe të ardhurat

• Llogaria e shërbimeve ka mbetur pozitive, me vlerë 1.11 miliardë euro, duke u rritur me 22.25% krahasuar me vitin e kaluar.

• Të ardhurat parësore arritën në 184.93 milionë euro (rritje prej gati 62.4%).

• Të ardhurat dytësore – ku përfshihen remitancat – regjistruan bilanc pozitiv prej 1.15 miliardë euro (rritje 2.74%).

Investimet dhe asetet financiare

• Investimet e huaja direkte (IHD) në Kosovë deri në korrik 2025 arritën 540.94 milionë euro (+24.24%).

• Investimet e kosovarëve jashtë vendit ishin 212.78 milionë euro.

• Asetet rezervë u rritën në 201.48 milionë euro (+30.22%), falë depozitave të shtuara me 264.06 milionë euro, edhe pse investimet në letra me vlerë ranë për 62.58 milionë euro.

Pozicioni ndërkombëtar dhe borxhi i jashtëm

Në tremujorin e dytë të vitit 2025:

• Asetet ndërkombëtare u rritën për 280.91 milionë euro, duke arritur në 8.41 miliardë euro.

• Detyrimet ndërkombëtare u rritën për 468.12 milionë euro, duke arritur në 10.96 miliardë euro.

• Borxhi i jashtëm bruto u rrit në 4.43 miliardë euro (+218.19 milionë euro nga tremujori paraprak).

Struktura e borxhit të jashtëm

• Borxhi publik: 1.02 miliardë euro (23.03% e totalit), prej të cilit 857.81 milionë euro i takojnë qeverisë.

• Borxhi privat: 3.41 miliardë euro, i ndarë ndër:

• Bankat komerciale – 21.10%

• Kompanitë me investime direkte – 27.31%

• Sektorë të tjerë – 51.59%

/Albinfo.ch

 

Stuhia “Amy” sjell front të ftohtë dhe erëra të forta në Zvicër këtë fundjavë

Posted on by Drin Reçica

Një front i ftohtë, i shoqëruar me erëra të fuqishme dhe reshje të dendura shiu, pritet të godasë Zvicrën gjatë fundjavës, duke sjellë kushte të paqëndrueshme atmosferike në të gjithë vendin, përcjell albinfo.ch.

Sipas parashikimeve aktuale, ky front mund të arrijë në Zvicër të shtunën në mbrëmje, megjithëse koha e saktë e mbërritjes mbetet ende e paqartë për shkak të zhvillimit të shpejtë të sistemit të presionit të ulët.

Sistemi i quajtur “Amy” u formua të mërkurën në bregun lindor të Amerikës së Veriut dhe është duke u përshpejtuar në lëvizjen e tij përtej Atlantikut. Ai pritet të prekë Britaninë e Madhe të premten dhe më pas të vijojë drejt Evropës Qendrore, përfshirë edhe Zvicrën.

Meteorologët paralajmërojnë për mundësinë e erërave me forcë stuhie dhe reshjeve të rrëmbyeshme midis pasdites së të shtunës dhe mëngjesit të së dielës. Ndërsa stuhia mund të jetë jetëshkurtër, pasojat e saj nuk përjashtohen – përfshirë dëmtime të mundshme materiale, sidomos në zona të ekspozuara.

Autoritetet rekomandojnë qytetarët të jenë të kujdesshëm gjatë fundjavës, të ndjekin paralajmërimet meteorologjike dhe të shmangin qëndrimin në ambiente të hapura gjatë orëve me rrezik më të lartë.

Snapchat do të bëjë me pagesë ruajtjen e fotove dhe videove në Memories

Posted on by Alb

Aplikacioni i njohur i mesazheve, Snapchat, ka njoftuar se përdoruesit që kanë më shumë se 5GB përmbajtje të ruajtur në funksionin Memories do të duhet të paguajnë për ta mbajtur të disponueshme. Funksioni Memories, i prezantuar në vitin 2016, lejon ruajtjen e fotove dhe videove, të cilat mund të rikthehen si “memories” ose “throwbacks” çdo vit.

Kompania nuk ka dhënë ende detaje për çmimin, duke njoftuar se ndryshimi do të implementohet gradualisht në mënyrë globale. Snapchat thekson se ky hap “nuk është i lehtë”, por sugjeron se do të sjellë vlerë për përdoruesit.

Ky ndryshim nuk vlen për abonentët e Snapchat+ dhe Snapchat Premium, të cilët mund të vazhdojnë të ruajnë Memories pa kufizime.

Reagimet në rrjete sociale kanë qenë kryesisht të shqetësuara, ndërsa përdoruesit po vlerësojnë opsionet për të menaxhuar hapësirën dhe për të ruajtur përmbajtjen e tyre.

 

Izraeli paralajmëron banorët e Gazës të largohen përfundimisht

Posted on by Alb

Ministri i Mbrojtjes i Izraelit ka dhënë një paralajmërim të fundit për qytetarët e Qytetit të Gazës që të lëvizin drejt jugut, ndërkohë që Hamasi po shqyrton një propozim paqeje të Presidentit amerikan Donald Trump për të mbyllur pothuaj dyvjeçarin konflikt në territorin palestinez.

Dëshmitarët raportojnë se bombardimet e forta vazhdojnë në zonat më të populluara të qytetit, ndërsa Israel Katz njoftoi se forcat izraelite po ashpërsojnë rrethimin e Gazës.

“Kjo është mundësia e fundit për banorët e Gazës që të zhvendosen në jug dhe të lënë operativët e Hamasit të izoluar në qytet,” shkroi Katz në rrjetin X, duke shtuar se ata që qëndrojnë do të trajtohen si “terroristë dhe mbështetës të tyre”, sipas mediave ndërkombëtare.

Ai gjithashtu bëri të ditur se ushtria ka kontrolluar korridorin Netzarim në pjesën qendrore të Gazës deri në Bregun Perëndimor, duke ndarë kështu veriun nga jugu i qytetit. Ata që vendosin të lëvizin do të kalojnë nëpër postblloqet e ushtrisë izraelite.

Ky njoftim erdhi disa orë pasi ushtria izraelite mbylli rrugën e fundit për të larguar banorët nga jugu drejt veriut.

Në Qytetin e Gazës, 60-vjeçari Rabah al-Halabi, i cili po jeton në një tendë pranë Spitalit Al-Shifa, përshkroi shpërthimet si të pamëshirshme. Ai tha për AFP-në:

“Nuk do të largohem sepse situata është po aq e rrezikshme sa në jug. Bombardimet janë kudo dhe zhvendosja është e tmerrshme dhe poshtëruese. Po presim ose vdekjen, ose shpëtimin dhe armëpushimin nga Zoti.”

Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (ICRC) njoftoi të mërkurën se intensifikimi i operacioneve ushtarake e detyroi të pezullonte përkohësisht aktivitetet e tij në qytet, duke paralajmëruar për një krizë humanitare që prek “dhjetëra mijëra njerëz”.

Mjekët pa Kufij (MSF) gjithashtu raportuan pezullimin e përkohshëm të punës së tyre për shkak të ofensivës izraelite.

Ndërkohë, Hamasi po shqyrton një plan paqeje të propozuar nga Trump dhe i mbështetur nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, i cili përfshin armëpushim, lirimin e pengjeve brenda 72 orëve, çarmatimin e Hamasit dhe tërheqje graduale të Izraelit nga Gaza.

Burime pranë udhëheqësve të Hamasit thanë për AFP-në se nuk është marrë ende një vendim final dhe vendimmarrja mund të marrë dy deri tre ditë. Ata synojnë ndryshime në pikat kryesore, përfshirë çarmatimin dhe largimin e Hamasit, si dhe garanci ndërkombëtare për të siguruar respektimin e armëpushimit nga Izraeli.

 

Rezistenca ndaj antibiotikëve po rritet edhe në Zvicër

Posted on by Alb

Rezistenca ndaj antibiotikëve po shihet si një nga kërcënimet më të mëdha shëndetësore globale. Ekspertët paralajmërojnë se, nëse nuk merren masa urgjente, deri në vitin 2050 rreth 10 milionë njerëz në botë mund të humbin jetën nga infeksionet që nuk reagojnë më ndaj trajtimit, transmeton albinfo.ch.

Sipas të dhënave federale, situata po përkeqësohet edhe në Zvicër. Infektologu i njohur Manuel Battegay thekson se gjithnjë e më shpesh pacientët nuk reagojnë ndaj antibiotikëve standardë. Ai paralajmëron se ky është një problem serioz që mund të prekë këdo.

Në një intervistë për podcastin «Durchblick», Battegay shpjegon se kërkohen zgjidhje të reja, përfshirë përdorimin e inteligjencës artificiale për zhvillimin e alternativave kundër baktereve rezistente.

Autoritetet shëndetësore dhe ekspertët theksojnë se përdorimi i kujdesshëm i antibiotikëve dhe higjiena e mirë janë hapa kyç për të ngadalësuar përhapjen e rezistencës.

Pezullohet përkohësisht marrëveshja për lëvizje të lirë Kosovë–Shqipëri

Posted on by Alb

Marrëveshja për lëvizje të lirë ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë, e cila lejonte kalimin pa kontrolle kufitare në pikat e Vërmicës dhe Morinës, është pezulluar nga 1 tetori 2025 deri në fillim të nëntorit të po këtij viti.

Gjatë kësaj periudhe, qytetarët dhe automjetet do të kalojnë kufirin duke ndjekur procedura të përshpejtuara të regjistrimit, në mënyrë që të shmangen radhët e gjata. Megjithatë, gjatë fundjavave dhe festave zyrtare, kalimi pa kontroll do të vazhdojë për automjetet me targa shqiptare dhe kosovare.

Pezullimi i marrëveshjes është një masë sezonale, e cila synon menaxhimin më të mirë të fluksit të udhëtarëve dhe shmangien e mbingarkesës së pikave kufitare. Marrëveshja ka dhënë rezultate pozitive gjatë muajve të verës, duke lehtësuar lëvizjen dhe duke zvogëluar trafikun në kufi.

Pritet që marrëveshja të rifillojë në fillim të nëntorit, kur fluksi i udhëtarëve të ulet.

Trump shpall urdhrin ekzekutiv: Inteligjenca artificiale do të përdoret për luftën kundër kancerit te fëmijët

Posted on by Alb

Presidenti Donald Trump ka shpallur një urdhër ekzekutiv të ri që ka si qëllim përdorimin e inteligjencës artificiale (IA) për të përshpejtuar luftën kundër kancerit pediatrik.

Ky urdhër parashikon një fond prej 50 milionë dollarësh (rreth 43 milionë euro) për një iniciativë mbi të dhënat e kancerit tek fëmijët, e cila ishte prezantuar për herë të parë gjatë mandatit të parë të Trump.

Sipas zyrtarëve, këto fonde do të përdoren për mbledhjen dhe analizimin e volumit të madh të të dhënave mjekësore, duke përdorur inteligjencën artificiale për të përmirësuar diagnozat, përshpejtuar provat klinike dhe përforcuar masat parandaluese.

“Ne do të shfrytëzojmë inteligjencën artificiale në çdo aspekt të mundshëm,” tha Trump nga Zyra Ovale të martën. “Qëllimi ynë është t’u japim përgjigje këtyre fëmijëve të vegjël – disa tashmë janë përmirësuar ndjeshëm dhe të tjerët po e bëjnë këtë.”

Duke iu drejtuar të mbijetuarve të rinj nga kanceri, të mbledhur rreth tavolinës Resolute, Trump shtoi: “Ju do të ndiheni shumë më mirë së shpejti.”

Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë nuk dhanë detaje specifike mbi kompanitë apo teknologjitë që mund të përfshihen, duke theksuar se planet janë ende në zhvillim. Megjithatë, presidenti sugjeroi që teknologjia do të jetë në dispozicion për të gjithë: “Do të jetë e arritshme për të gjithë.”

Kanceri pediatrik: i rrallë, por shkatërrues

Edhe pse i rrallë, kanceri mbetet shkaku kryesor i vdekjeve tek fëmijët pas foshnjërisë në SHBA. Shoqata Amerikane e Kancerit parashikon që rreth 9,550 fëmijë në SHBA do të diagnostikohen me kancer në vitin 2025.

Megjithëse normat e mbijetesës janë përmirësuar dukshëm – me vdekshmërinë nga kanceri tek fëmijët që ka rënë mbi 50% që nga viti 1975 – incidenca e sëmundjes ka qenë në rritje që nga vitet 1970. Globalisht, rreth 400,000 fëmijë dhe adoleshentë nën 19 vjeç preken çdo vit, sipas OBSH-së.

Studimet mbi kancerin pediatrik mbeten nënfinancuar, duke përfaqësuar më pak se 10% të buxhetit federal të kërkimit mbi kancerin, sipas Fondacionit të Kancerit të Fëmijëve.

Urdhri i ri ekzekutiv i Trump dyfishon mbështetjen e Instituteve Kombëtare të Shëndetit për Iniciativën e të Dhënave mbi Kancerin Pediatrik, duke e çuar fondin total në 100 milionë dollarë. Ky hap ndodh megjithatë në një kohë kur administrata e tij ka propozuar shkurtime të tjera në financimin federal të shkencës.

Në vitet e fundit, qindra studiues janë larguar nga projektet e financuara federalisht dhe disa qindra milionë dollarë në grante – përfshirë disa që lidhen me kancerin pediatrik – janë anuluar. Konsorciumi Pediatrik i Tumorit të Trurit, një rrjet kombëtar që ka ofruar trajtime eksperimentale për fëmijë mbi 25 vjet, humbi mbështetjen federale këtë gusht.

Projektligjet e mëparshme kanë propozuar gjithashtu një ulje mbi një të tretën të buxhetit të Institutit Kombëtar të Kancerit, megjithëse këto shkurtime janë ende në diskutim. Rrjeti i Veprimit ndaj Kancerit i Shoqatës Amerikane të Kancerit ka paralajmëruar se këto reduktime “do të çonin pas progresin e kombit tonë në uljen e vdekjeve dhe vuajtjeve”.

Fund për shërbimin e ride-sharing Taxito në Zvicër

Posted on by Alb

Shërbimi i ride-sharing për zonat rurale, Taxito, do të ndërpritet në fund të vitit 2025. Themuesi i tij, Martin Beutler, thotë se shërbimi nuk mund të konkurrojë me makinat autonome dhe ndryshimet e sjelljes së përdoruesve që kanë ndodhur pas pandemisë COVID-19.

Aktualisht, Taxito funksionon në katër rajone: Seetal AG/LU, Freiamt AG, Chur GR dhe Trub BE. Megjithatë, për të qenë i qëndrueshëm në të ardhmen, do të nevojiteshin të paktën dhjetë rajone, gjë që nuk është e realizueshme.

Beutler thekson se filozofia e Taxito-s bazohet në ndihmën reciproke dhe kohezionin social, por kjo po zbehet me kalimin e kohës. Ai krahasoi situatën me ndryshimet që ndodhen në platforma si Couchsurfing dhe Airbnb, ku komuniteti po zëvendësohet nga qasja komerciale.

Për iniciatorin e Taxito-s, mbyllja e shërbimit është një humbje e madhe për një projekt që ka funksionuar për rreth dhjetë vjet dhe është pjesë e historisë së mobilitetit të qëndrueshëm në zonat rurale të Zvicrës.

Oktoberfest në Mynih rihapet pas kërcënimit me bombë

Posted on by Alb

Panairi tradicional i birrës në Mynih, Oktoberfest, u mbyll për disa orë të mërkurën pas një kërcënimi me bombë dhe një shpërthimi në pjesën veriore të qytetit. Autoritetet njoftojnë se aktiviteti është rihapur sërish rreth orës 17:30, pasi zonat përreth u kontrolluan nga policia me qen nuhatës dhe u shpallën të sigurta, transmeton albinfo.ch..

Më herët, një shpërthim dhe zjarr në një banesë në lagjen Lerchenau shkaktuan një operacion të madh policor. Sipas hetimeve, dy persona – mes tyre edhe i dyshuari kryesor, 57 vjeç – humbën jetën, ndërsa dy gra, familjare të tij, mbetën të plagosura. Policia tha se shpërthimi kishte lidhje me një konflikt familjar dhe jo me motive politike.

Kryebashkiaku i Mynihut, Dieter Reiter, deklaroi se vendimi për mbylljen e përkohshme ishte i domosdoshëm për sigurinë e vizitorëve. Pas verifikimeve, festa më e madhe popullore në botë vazhdon normalisht.

Gjurmë të ndotësit TFA gjenden në bukë dhe verë zvicerane

Posted on by Alb

Në Zvicrën frankofone janë zbuluar gjurmë të acidit trifluoroacetik (TFA) në bukë dhe verë, sipas një hetimi të përbashkët të emisioneve On en parle, A bon entendeur dhe revistës Bon à Savoir. TFA, një molekulë e përdorur në industri dhe bujqësi, nuk rregullohet ende në Zvicër apo BE, por mund të ndikojë në shëndetin riprodhues.

Analizat laboratorike të 16 shisheve vere dhe 12 bukëve të freskëta treguan praninë e TFA në të gjitha mostrat, madje edhe te produktet organike. Në verë u gjetën 11–150 mikrogramë për kilogram, mesatarisht 58 µg/kg, ndërsa në bukë 29–130 µg/kg, mesatarisht 69 µg/kg.

Ekspertët theksojnë se nivelet janë më të ulëta se në vendet fqinje evropiane, por janë të konsiderueshme krahasuar me gjurmët në ujin e rubinetit. Murielle Bochud nga Unisanté shpjegon:

“Duhet ulur ekspozimi i popullsisë, edhe pse vlerat aktuale janë nën kufijtë e sigurisë të propozuar nga EFSA.”

Autoritetet federale dhe organizatat e prodhuesve presin udhëzime ndërkombëtare për të marrë vendime. Një projekt kërkimor kombëtar mbi PFAS u anulua kohët e fundit, duke lënë hapësirë për më shumë studime mbi ndikimin e TFA te njerëzit.

Ekspertët paralajmërojnë se TFA mund të shkaktojë probleme riprodhuese dhe keqformime te fetusët, duke veçuar rrezikun për gratë shtatzëna dhe fëmijët e vegjël. Megjithatë, mungesa e të dhënave mbi efektet afatgjata te njerëzit kërkon më shumë kërkime shkencore.