Katër të rinj nga Fribourg, të moshës 16 deri në 18 vjeç, humbën jetën të premten në mbrëmje në Collonges, Ain (F), në një aksident rrugor ku përfshihej një automjet i vetëm. Policia e Fribourg u informua për tragjedinë rreth orës 1:00 të mëngjesit të natës së së premtes ndaj të shtunës dhe u urdhërua të njoftonte vdekjet familjeve.

Makina ishte e regjistruar në Zvicër, tha të shtunën zyra e prokurorit të Bourg-en-Bresse. Viktimat ishin me banim në rrethet Veveyse dhe Sarine, tha për Keystone-ATS kreu i komunikimit të policisë së Fribourg, Martial Pugin. Janë tre të rinj, një 16 vjeç dhe dy 18 vjeç, si dhe një grua 18 vjeçe, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Makina doli nga rruga pak pas orës 22:30 në një rrethrrotullim në komunën e Collonges, e vendosur në zonën kufitare me Zvicrën, përpara se të shpërthente në flakë.

Sipas të përditshmes rajonale Le Dauphiné Libéré, viktimat donin ta kalonin fundjavën në Paris.

Një shtëpi gjashtëdhjetëvjeçare ofrohet për shitje në Cyrih për të paktën 18 milionë franga. Por gjëja interesante nuk është shtëpia ekzistuese, por vetë dyshemeja. Është ideale për një ndërtesë të re moderne dhe për këtë arsye kushton shumë.

Prona është “në një gjendje të lidhur me moshën, gjë që sugjeron një ndërtim të ri zëvendësues”, shkruan agjenti i pasurive të paluajtshme Ginesta në reklamën e tij. “Prandaj nuk ka më asnjë substancë që ia vlen të ruhet, prona nuk është nën mbrojtje të monumenteve dhe gjithashtu nuk është inventarizuar.” Për këto arsye, prona ofron investimin optimal për një superstrukturë në vendndodhjen më të mirë. Sepse përpara pronës prej 1562 metrash katrorë ka një zonë të lirë ruajtjeje. Kjo do të thotë se nuk ka rrezik që pamja e liqenit të ndërtohet.

Tashmë në gusht, agjenti i pasurive të paluajtshme Ginesta shkaktoi trazira me një ofertë: Në atë kohë, një shtëpi nga viti 1952 u shit për gjashtë milionë franga – ajo ndodhej gjithashtu në një zonë banimi me një shkallë të lartë shfrytëzimi.

Një tjetër agjent i pasurive të patundshme në Cyrih dëshiron të shesë 2200 metra katrorë tokë ndërtimi në Herrliberg. “Në zemër të komunës tërheqëse të Herrliberg, kjo pronë ofron një mundësi unike”, thuhet në reklamë.. Meqenëse ndodhet në zonën qendrore, është veçanërisht emocionuese për zhvilluesit dhe investitorët për shkak të madhësisë së saj. Megjithatë, oferta ka një pikë ngërçi. Një hambar historik nga viti 1890 nuk duhet të shembet. Kjo e ul çmimin – në 12 milionë franga, raporton 20minuten, transmeton albinfo.ch.

14 apartamente të mundshme

Kompania shkruan: “Në truall ndodhet një hambar historik, i cili mund të transformohet në ëndrra simpatike jetese nga një arkitekturë e aftë.” Një studim fizibiliteti tregon se mund të realizohet një total prej 1480 metrash katrorë hapësirë ​​jetese. 780 metra katrorë nga kjo janë të mundshme në tokën e ndërtimit, 700 metra katrorë me zgjerimin e hambarit ekzistues.

Walde Immobilien AG supozon se mund të ndërtohen deri në 14 “apartamente me cilësi të lartë”. Shitja i bëhet atij që ofron shumën më të lartë për pronën.

Incidenti ndodhi pak pas orës 3 të mëngjesit, siç njoftoi policia kantonale e Cyrihut të shtunën. Shoferi, një kosovar (39), nuk e përfilli shenjën e ndalimit të policisë dhe iku me vrap nëpërmjet daljes Volketswil, shkruan Blick. Një patrullë policie e kishte vënë re makinën në një rrugë pyjore pas një udhëtimi të shkurtër.

Kur iu afruan policisë, dy pasagjerët e automjetit ikën në këmbë. Sipas informacionit të policisë, shoferi e ndërpreu atë pak më vonë dhe u dorëzua. Ai u arrestua. Pasagjeri i tij ishte ende në arrati të shtunën pasdite, transmeton albinfo.ch.

Shoferi është sjellë në zyrën e prokurorit publik me dyshimin për shkelje të Ligjit për të Huajt dhe Integrimin.

Primet e sigurimit shëndetësor në Zvicër do të rriten mesatarisht me 4.4 përqind në vitin 2026 – me banorët e disa kantoneve që paguajnë edhe më shumë. Por një studim i ri tregon se ku janë marrëveshjet më të mira.

Kostoja në rritje e sigurimit të detyrueshëm shëndetësor (KVG/LaMal) përcaktohet nga disa faktorë, duke përfshirë rritjen e kostove të kujdesit shëndetësor, të nxitura nga faktorë si një jetëgjatësi më e gjatë, çmimi i lartë i përparimeve mjekësore dhe ilaçeve, dhe një rritje e kërkesës për frymë për shërbime.

Gjithashtu, kostoja e administrimit të skemës së sigurimit të detyrueshëm shëndetësor – duke përfshirë pagat e punonjësve, kostot e reklamimit dhe shpenzimet e tjera të biznesit – po rritet çdo vit.

Sipas platformës së konsumatorëve Moneyland, mesatarisht, 190 franga të parave që secili mbajtës police pagoi për sigurimin e detyrueshëm shëndetësor në vitin 2024 shkuan për të mbuluar shpenzimet operative.

Pse është i rëndësishëm ky fakt?

Edhe pse përqindja e shpenzuar për tarifat administrative është relativisht e vogël, siguruesit me kosto më të larta do të kenë një pjesë më të madhe të primeve të tyre të ndarë për shpenzime të përgjithshme.

Kjo mund të kontribuojë në prime më të larta krahasuar me ofruesit që janë më efikasë në aspektin e kostove administrative.

“Shumë banorë fajësojnë rritjen e çmimeve për sigurimin e detyrueshëm shëndetësor për kostot administrative të gjeneruara nga ofruesit e sigurimeve shëndetësore,” vuri në dukje Moneyland.

Kjo është një pikë e rëndësishme, duke pasur parasysh se transportuesit e sigurimeve shëndetësore duhet t’i informojnë klientët e tyre për tarifat e reja të vitit 2026 deri në fund të tetorit, dhe mbajtësit e policave që duan të kalojnë në një plan më të lirë duhet ta bëjnë këtë deri më 30 nëntor, jo më vonë.

Për të sjellë transparencë në këtë proces, një platformë tjetër për konsumatorët, Comparis, shqyrtoi marrëdhënien midis kostove administrative dhe primeve dhe doli me kompani që ngarkojnë shumat më të larta dhe më të ulëta për të dyja, shkruan thelocal, transmeton albinfo.ch.

Ajo publikoi gjetjet e saj, bazuar në numrat e vitit 2024, më 16 tetor 2025.

Fituesit dhe humbësit

Krankenkasse Luzerner Hinterland ishte fondi më efikas i sigurimeve shëndetësore në vitin 2024, zbuloi Comparis.

“Ajo i uli kostot e saj administrative me 31.55 franga krahasuar me vitin e kaluar dhe shpenzoi vetëm 2.4 përqind për kostot administrative për person të siguruar.”

Një mbajtës police paguante mesatarisht 3728.90 franga në vit për prime sigurimi bazë.

Sumiswalder Krankenkasse (103.50 franga) dhe Sodalis Gesundheitsgruppe (128.80 franga) ishin përkatësisht në vendin e dytë dhe të tretë.

Në anën tjetër të spektrit, Krankenkasse Birchmeier, pati kostot më të larta administrative: shpenzoi 513.95 franga për person të siguruar për administrim – 11.90 më shumë se vitin e kaluar.

Primi i saj mesatar vjetor arriti në gati 4,351 franga.

Midis 25 përqind të fondeve të sigurimeve shëndetësore me kostot më të larta administrative në vitin 2024 ishin edhe sigurues të ndryshëm të vegjël dhe të mesëm si Sanitas Grundversicherungen AG, Vivao Sympany SA, Assura-Basis SA dhe Atupri Health Insurance SA.

Prime më të ulëta dhe më të larta

Kompania e sigurimeve shëndetësore Visperterminen kishte primet mesatare më të ulëta – mesatarisht 3178,25 franga në vit. U gjet Comparis.

Tjetra ishte Sanavals Gesundheitskasse (3320.25 franga), e ndjekur nga Einsiedler Krankenkasse (3361.75).

Megjithatë, personat e siguruar me një degë të Visanës, vivacare AG, paguan primet më të larta vjetore: 5,025,30 franga.

Gjithashtu, për sa i përket efikasitetit, vivacare AG u rendit e 31-ta nga 39 kompanitë e sigurimeve shëndetësore të anketuara, me kosto administrative prej 223.65 frangash për person.

Ata të siguruar me Mutuel Assurance Maladie SA paguan një prim prej 4,927.95 frangash. Me kosto administrative prej 203.80 frangash, kompania renditet gjithashtu midis 25 përqind më pak efikaseve.

Kompania e tretë më e shtrenjtë e sigurimeve në vitin 2024 ishte Easy Sana Assurance Maladie SA, me një prim mesatar prej 4,893.55 frangash dhe kosto administrative prej 176.10 frangash.

A është ky informacion i dobishëm për ju për primet e vitit 2026?

Po, sepse kompanitë që njihen për norma administrative më të ulëta/më të larta zakonisht e ruajnë politikën e tyre të çmimeve në planin afatgjatë.

Edhe pse primet e tyre do të rriten me 4.4 përqind në vitin 2026 (dhe edhe më shumë në disa kantone), në përgjithësi ato ka të ngjarë të jenë pak a shumë konkurruese.

Nëse doni të ndërroni, por ende nuk keni filluar të kërkoni mundësi më të lira, tani është koha për ta bërë këtë.

Megjithatë, është shumë e rëndësishme të përdorni vetëm burimet më të besueshme për kërkimin tuaj.

Në Zvicër, këto të treja janë të besueshme:

Priminfo
Comparis
Moneyland

Disa propozime dhe ndryshime janë aktualisht në proces në Zvicër që mund të ndikojnë në jetën e shtetasve të huaj vitin e ardhshëm ose më tej nëse zbatohen.

Le të fillojmë me një që është padyshim ndër çështjet më përçarëse dhe të diskutueshme që kanë dalë në Zvicër vitet e fundit: iniciativa e krahut të djathtë e quajtur “Jo 10 milionë njerëzve”.

E nxitur nga Partia Popullore Zvicerane (SVP), iniciativa ka shumë të ngjarë të sillet në kutitë e votimit në vitin 2026; nëse fiton miratimin e votuesve, ajo do të ndryshojë rrënjësisht jo vetëm politikën e imigracionit të Zvicrës siç e njohim ne, por edhe ekonominë e vendit, tregun e punës dhe zhvillimin demografik.

Për çfarë bëhet fjalë?

Në thelb, iniciativa synon të zvogëlojë në mënyrë drastike fluksin e të huajve në Zvicër, në mënyrë që popullsia e vendit të mos kalojë shifrën prej 10 milionësh, të cilën partia populiste thotë se do të mbingarkojë infrastrukturën kyçe, siç janë strehimi, transporti publik, sistemi shëndetësor dhe shkollat.

Një nga mbështetësit e iniciativës, i intervistuar nga The Local, deputeti i SVP-së, Thomas Matter, theksoi se “imigracioni i pakontrolluar dhe i tepërt është shkaku kryesor i problemeve më urgjente dhe domethënëse me të cilat përballet Zvicra” – arsyeja pse fluksi i të huajve “duhet të menaxhohet sipas interesave të të gjithë ekonomisë”.

Megjithatë, Patrick Leisbach, ekspert i migracionit dhe tregut të punës në grupin e mendimit Avenir Suisse, i tha The Local se “iniciativa ka të ngjarë të dobësojë rritjen, inovacionin dhe prosperitetin afatgjatë të Zvicrës”.

A ka kjo iniciativë një shans për t’u pranuar?

Qeveria, të gjitha partitë politike përveç SVP-së, si dhe qarqet e biznesit dhe ato ekonomike, po i nxisin votuesit të refuzojnë propozimin.

Është shumë herët për të bërë një supozim, por një sondazh mbarëkombëtar i kryer në shtator 2025 tregon se, larg nga refuzimi i plotë, propozimi ka të ngjarë të pranohet – edhe nëse nga një shumicë shumë e ngushtë votuesish.

Sondazhi, i kryer në emër të Federatës së Sindikatave Zvicerane (USS) nga Instituti i Kërkimeve Sotomo, tregon se 48 përqind e pjesëmarrësve janë në favor, ose disi në favor, të vendosjes së një kufizimi të tillë mbi imigracionin, ndërsa 45 përqind do të votonin kundër tij, dhe 7 përqind janë të pavendosur.

Fati i këtij referendumi është, pra, në duart e atij segmenti prej 7 përqind të popullsisë që është ende i pasigurt se si do të votojë.

Këto shifra janë shqetësuese sepse tregojnë një “nivel të pazakontë mbështetjeje” për çështjen e krahut të djathtë, sipas Michael Hermann, një shkencëtar politik që kreu sondazhin, shkruan thelocal.

Nëse kjo ndodh, Zvicra nuk do të ketë zgjidhje tjetër veçse të zbatojë këtë masë dhe të pranojë pasojat e saj të gjera – jo vetëm në ekonominë e vendit, por edhe në marrëdhëniet e saj me Bashkimin Evropian, pasi fitorja e iniciativës do të thoshte që Marrëveshja për Lëvizjen e Lirë të Personave midis Bernës dhe Brukselit do të duhej të rinegociohej – ose edhe të hiqej tërësisht.

Një numër i mjaftueshëm nënshkrimesh është mbledhur në një peticion që kërkon të lejojë të gjithë të huajt e kualifikuar të aplikojnë për shtetësi zvicerane pas pesë vitesh qëndrimi, në vend të dhjetë që është aktualisht.

Data e referendumit nuk është caktuar ende, por Këshilli Federal u ka kërkuar votuesve ta refuzojnë propozimin sepse një masë e tillë “do të përbënte një shkelje të konsiderueshme të kompetencave të kantoneve”, të cilat vendosin rregullat e tyre në këtë drejtim.

Megjithatë, qeveria e njeh se “natyralizimi i zakonshëm i nënshtrohet kushteve shumë të ndryshme nga një kanton në tjetrin, kështu që mundësitë e barabarta [për të gjithë aplikantët] nuk janë gjithmonë të garantuara”.

Dhe kjo na çon në pikën tjetër: Harmonizimi i rregullave të natyralizimit

Pavarësisht nëse votuesit e miratojnë apo e refuzojnë lëvizjen për të shkurtuar periudhën e pritjes për shtetësi, Këshilli Federal u ka kërkuar kantoneve të “shqyrtojnë së bashku se si ta thjeshtojnë dhe harmonizojnë procedurën e natyralizimit”, në mënyrë që ato të jenë të njëjta në të gjithë Zvicrën.

Miratimi i ‘Direktivës për të Drejtat e Qytetarëve’ të BE-së

Si pjesë e paketës së re të marrëveshjes midis Bernës dhe Brukselit, Zvicra do të duhet të miratojë Direktivën për të Drejtat e Qytetarëve të BE-së, e cila u lejon shtetasve të BE-së/EFTA-s të lëvizin lirisht brenda të gjitha shteteve kontraktuese (një nga të cilat është Zvicra) dhe u jep atyre të drejta qëndrimi të përhershëm pas pesë vitesh jetese në vend.

Të kesh një punë – ose, për këtë çështje, të jesh i vetëmjaftueshëm financiarisht dhe të mos marrësh ndihmë sociale – nuk do të ishte më një kërkesë.

Si rezultat i këtij rregulli, më shumë se gjysmë milioni njerëz nga BE-ja, si dhe shtetet e EFTA-s (Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni), mund të marrin lejen zvicerane C pas pesë vitesh qëndrimi – pa asnjë kusht.

Megjithatë, kjo do të ndodhë vetëm nëse marrëveshjet dypalëshe miratohen nga Parlamenti Zviceran dhe votuesit – me shumë mundësi në vitin 2027.

Rregulla të reja për ribashkimin familjar

Paketa e BE-së gjithashtu lehtëson rregulloret e ribashkimit për çiftet e të njëjtit seks të regjistruar – sipas marrëveshjes së re, ata do të kenë të drejta të barabarta.

Ajo gjithashtu prezanton mundësinë e kërkimit të ribashkimit familjar për çiftet e pamartuara, por që bashkëjetojnë, si dhe anëtarët e familjes që kanë nevojë për kujdes.

Megjithatë, kushtet mbeten kufizuese: kërkohen arsye serioze shëndetësore dhe prova të një marrëdhënieje të qëndrueshme.

Nga ana tjetër, kërkesa aktuale për strehim “të përshtatshëm” për ribashkimin familjar do të hiqet, megjithëse kantonet mund të kërkojnë ende një kontratë qiraje.

Për shumë zviceranë, pema e Krishtlindjeve është pjesë e traditës së Krishtlindjeve. Sipas Shoqatës së Pronarëve të Pyjeve, rreth 1.7 milion pemë Krishtlindjesh shiten çdo vit. Bredhi Nordmann është padyshim më i popullarizuari.

Kur blejnë një pemë Krishtlindjesh, dy të tretat e të gjithë zviceranëve zgjedhin një bredh Nordmann, tha Benno Schmid, kreu i komunikimit në Shoqatën e Pronarëve të Pyjeve Zvicerane, për Agjencinë Zvicerane të Lajmeve Keystone-SDA. Bredhi dhe bredhi blu janë gjithashtu të popullarizuar, shkroi shoqata në një njoftim për shtyp në fillim të dhjetorit, transmeton albinfo.ch.

Derisa të shiten, pemët kalojnë rreth dhjetë vjet në plantacionet e pemëve të Krishtlindjeve. Atje, ato kultivohen nën kujdes profesional në pemë të holla dhe me forma të bukura, tha shoqata e pronarëve të pyjeve. Farat e duhura janë të nevojshme për këtë. Ndërsa farat e bredhit dhe bredhit blu vijnë nga Zvicra, ato të bredhit Nordmann shpesh importohen nga Kaukazi. Pavarësisht nga origjina e farërave, pemët nga IG Suisse Christbaum, organizata ombrellë e prodhuesve zviceranë të pemëve të Krishtlindjeve, etiketohen me një vulë zvicerane cilësie nëse përmbushin standardet e cilësisë dhe mjedisit të shoqatës.