Archives

Ulja e mbetjeve ushqimore në Zvicër është shumë e ngadaltë për të arritur objektivat

Posted on by Alb

Midis viteve 2017 dhe 2024, sasia e ushqimit të hedhur në Zvicër është ulur vetëm me 5 %. Kjo është shumë më pak se ç’kërkohet për të përmbushur objektivat aktuale kombëtare për reduktimin e mbetjeve ushqimore.

Për të arritur qëllimin e përgjysmimit të mbetjeve ushqimore deri në vitin 2030, deri më tani do të duhej një ulje prej të paktën 25 %. Kjo tregon se i gjithë zinxhiri i vlerës është duke mbetur prapa objektivit, sipas raportit të përkohshëm të përgatitur nga Zurich University of Applied Sciences, institucioni që është ngarkuar me monitorimin e situatës. Një nga boshllëqet më të mëdha aktualisht është mungesa e të dhënave të reja nga bujqësia.

Në planin kombëtar të veprimit kundër humbjeve ushqimore, të miratuar në vitin 2022, Federal Council (Switzerland) ka vendosur si objektiv përgjysmimin e mbetjeve ushqimore deri në vitin 2030. Viti bazë i matjes është 2017, kur qeveria federale nënshkroi një marrëveshje bashkëpunimi ndërsektoriale me 35 kompani dhe shoqata.

Gjatë një takimi informal të martën, Albert Rösti, kreu i Federal Department of the Environment, Transport, Energy and Communications (Switzerland), diskutoi situatën me palët e përfshira në këtë plan veprimi. Departamenti ka njoftuar se do të analizojë më në detaje gjetjet e fazës së parë të këtij plani.

Familjet, burimi më i madh i mbetjeve ushqimore

Sipas raportit, familjet zvicerane mbeten burimi më i madh i mbetjeve ushqimore në vend. Përveç kësaj, sektori bujqësor dhe ai i shpërndarjes kanë ende hapësira të konsiderueshme për përmirësim.

Uji i pijshëm rikthehet në Daillens, ndalohet shpërndarja falas e ujit në shishe

Posted on by Alb

Sipas njoftimit të komunës së Daillens, uji i rrjetit tashmë është sërish i pijshëm. Pas analizave të fundit, në burimet e ujit nuk janë gjetur më gjurmë ndotjeje me hidrokarbure. Gjatë fundjavës, sistemi i furnizimit me ujë u pastrua plotësisht, ndaj shpërndarja falas e ujit në shishe ka përfunduar.

“Banorët e komunës mund të konsumojnë sërish ujin e rrjetit”, konfirmoi kryetari i komunës Frédéric Burnand në një komunikatë për shtyp të publikuar pak pas orës 16:00 të së martës.

“Rezultatet e testeve të kryera në burimet Mollombaz dhe në ujërat nëntokësore janë të favorshme, dhe Zyra Kantonale për Çështjet e Konsumatorëve ka dhënë dritën jeshile. E gjithë rrjeta e ujit u pastrua gjatë fundjavës. Për këtë arsye, shpërndarja falas e ujit në shishe, e organizuar nga komuna, ka marrë fund”, thuhet në komunikatë, transmeton albinfo.ch.

Si u menaxhua situata

Menjëherë pas zbulimit të ndotjes të premten, burimet Mollombaz u nxorën jashtë shërbimit dhe rrjeti u furnizua vetëm nga pusi i pompimit të ujërave nëntokësore, i vendosur në një tjetër zonë të komunës. Komuna ndërmori testime të menjëhershme për t’u siguruar që ky burim nuk ishte ndotur.

Në komunikatë, autoritetet vlerësojnë “reagimin e shpejtë të autoriteteve dhe stafit komunal, si dhe bashkëpunimin efektiv me komunat fqinje dhe shërbimet kantonale përkatëse, që mundësuan rikthimin në normalitet për vetëm katër ditë.

Hetimet për origjinën e ndotjes

Autoritetet lokale dhe shërbimet përkatëse janë duke punuar për të zbuluar burimin e ndotjes me hidrokarbure. Komuna ka bërë të ditur se do të intensifikojë ritmin e testimeve dhe analizave të burimeve të ujit të pijshëm “si masë paraprake, deri në përjashtimin e çdo rreziku të ri ndotjeje.”

 

A lejohet të mbulosh fytyrën gjatë një demonstrate në Zvicër?

Posted on by Alb

Në Zvicër, ligji në përgjithësi e ndalon këtë, por ekzistojnë disa përjashtime. Kjo çështje ka marrë rëndësi të veçantë pas demonstratës së dhunshme në Bernë të shtunën e kaluar, ku shumë pjesëmarrës me maska rrezikuan gjobë ose dënim.

Gjatë demonstratës për Palestinën në Bernë, rreth 500 persona u ndaluan dhe u kontrolluan nga policia, pas qëndrimit disa orësh në një “rrjetë” policore. Disa prej tyre janë akuzuar për shkelje të shumta – përfshirë trazira, zjarrvënie, shkelje të pronës private ose dëmtime trupore – për të cilat po zhvillohen hetime. Një shkelje më pak e dukshme është ndalimi i mbulimit të fytyrës, për të cilin shkelësit rrezikojnë një gjobë deri në 1,000 franga.

Gjatë demonstratës, shumë pjesëmarrës që kishin ardhur për të protestuar paqësisht panë përdorimin e gazit lotsjellës dhe topave me ujë nga policia. Në këto rrethana, mbulimi i fytyrës mund të shihet si një mënyrë për t’u mbrojtur.

Ligji lejon disa përjashtime: mbulimi i fytyrës është i lejuar për arsye shëndetësore – si maska – ose për arsye sigurie, si helmetë motoçiklete apo helmetë pune. Po ashtu, mund të demonstrohet me fytyrë të mbuluar nëse ka lejen e autoriteteve, si në rastin e marshimeve sindikaliste kur pjesëmarrësit frikësohen nga ndëshkimi i punëdhënësit. Një tjetër përjashtim është për vendet e adhurimit.

Në nivel federal, ndalimi i mbulimit të fytyrës ka hyrë në fuqi që nga fillimi i vitit 2025, pas një iniciative popullore të pranuar nga qytetarët dhe kantonet në 2021. Teksti, i njohur si “Iniciativa anti-burka”, u nis nga Komiteti Egerkingen, një grup që lufton çfarë e quan “islamizim i Zvicrës”.

Në kantonin Ticino, i pari që miratoi një masë të tillë, ndalimi daton që nga viti 2013, ndërsa në St. Gallen nga viti 2018.

 

Gjermania ndjek shembullin grek: pensionistët që punojnë do të përfitojnë lehtësime fiskale

Posted on by Alb

Qeveria gjermane po përgatit një projektligj të ri për të nxitur pensionistët të mbeten aktivë në tregun e punës. Sipas planit, çdo pensionist që punon do të përfitojë një përjashtim tatimor prej 2,000 eurosh në muaj nga të ardhurat e tij.

Sipas raportimeve të Financial Times, masa pritet të hyjë në fuqi në janar dhe do t’i kushtojë shtetit rreth 890 milionë euro në vit. Kjo është një pjesë kyçe e strategjisë së qeverisë së Kancelarit Friedrich Merz për të përballuar mungesën e fuqisë punëtore të kualifikuar në ekonominë më të madhe të Evropës.

Me këtë nismë, Gjermania po ndjek modelin që u zbatua me sukses në Greqia. Pas një reforme të thellë dy vite më parë, Greqia eliminoi penalizimet e mëdha për pensionistët që punonin. Në vend të humbjes së 30–60% të pensionit, ata tani marrin pensionin e plotë dhe paguajnë vetëm 10% të pagës në fondin e sigurimeve shoqërore EFKA. Si rezultat, numri i pensionistëve aktivë në tregun e punës është rritur nga 35,000 në vitin 2023 në mbi 250,000 aktualisht.

Përveç rritjes së pjesëmarrjes së të moshuarve në ekonomi, kjo politikë ndihmoi edhe në formalizimin e tregut të punës, pasi shumë pensionistë që më parë punonin në mënyrë informale tani janë të regjistruar dhe gëzojnë të drejta e përfitime.

Kjo nuk është reforma e parë që qeveria gjermane e merr si shembull nga Greqia. Më herët, ajo ka adoptuar modele të ngjashme për dixhitalizimin e administratës publike, regjistrimin elektronik të orarit të punës dhe përjashtimin nga tatimi të orëve shtesë të paguara, masa që tashmë kanë dhënë rezultate pozitive në Greqi.

Maqedoni: Mbi 1300 vëzhgues vendorë e ndërkombëtarë në monitorim të zgjedhjeve lokale

Posted on by Alb

Më shumë se 1,300 vëzhgues nga vendi dhe jashtë do të monitorojnë zgjedhjet lokale që do të mbahen të dielën, më 19 tetor. Sipas të dhënave zyrtare, gjithsej 1,341 vëzhgues do të jenë të pranishëm në procesin zgjedhor prej të cilëve 700 janë vendorë dhe 639 ndërkombëtarë. Përveç tyre, pritet të marrin pjesë edhe dy gazetarë të huaj.

Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve (KSHZ) ka nisur tashmë shpërndarjen e materialit zgjedhor jo të besueshëm në të gjitha komisionet komunale. Ndërkohë, materiali zgjedhor i besueshëm do të shpërndahet të enjten dhe të premten, në prag të ditës së votimit.

Ky informacion u bë i ditur në seancën e 144-të të KSHZ-së të mbajtur sot.

Shqipëria mundi Jordaninë 4-2 në “Air Albania”

Posted on by Alb

Në një duel emocionues me 6 gola, Kombëtarja shqiptare triumfoi ndaj Jordanisë me shifrat 4-2, në ndeshjen miqësore të zhvilluar në “Air Albania”. Të pranishëm në stadium ishin 9,265 tifozë që përkrahën me zë dhe zemër kuqezinjtë, transmeton albinfo.ch.

Edhe pse ekipi nga Jordania kaluan të parët në avantazh në minutën e 27-të, Shqipëria reagoi me fuqishëm. Autogoli i Abualnadit dhe golat e Brojës, Hoxhës dhe Bajramit i dhuruan fitoren skuadrës shqiptare. Goli i dytë i Jordanisë erdhi në minutën e 90-të, duke vulosur rezultatin final 4-2.

Kuqezinjtë e Silvinjos treguan karakter dhe formë të shkëlqyer, duke dhuruar një spektakël të vërtetë për tifozët në “Air Albania”.

Pas ndeshjes Serbi – Shqipëri, një tifoz serb sulmon familjen shqiptare në Cyrih

Posted on by albinfo.ch

Të shtunën në mbrëmje, ndeshja kualifikuese e Kupës së Botës midis Shqipërisë dhe Serbisë përfundoi me një fitore 1-0 për Shqipërinë. Atmosfera nuk ishte e nxehtë vetëm në Leskovc, Serbi, ku u luajt ndeshja, transmeton albinfo.ch.

Emocionet u rritën edhe në Cyrih. Pas fishkëllimës së fundit, një familje shqiptare në Schwamendingen u sulmua nga një tifoz serb i zhgënjyer, siç raportoi “Blick”.

Një baba, një nënë dhe vajza e tyre dhjetëvjeçare po udhëtonin me makinë nëpër qytet kur ndodhi kjo. Mercedesi ishte i dekoruar me një flamur shqiptar për të festuar fitoren.

Në Ueberlandstrasse në Schwamendingen, ata hasën një grup të madh njerëzish, përfshirë tifozë të Serbisë.

Nëna e përshkruan atë që ndodhi më pas: “Papritmas, një i ri vrapoi drejt makinës sonë dhe na theu xhamin e përparmë me një objekt të fortë, ndoshta një zinxhir ose një rrip”.

Xhami i përparmë u thye dhe copat e tij fluturuan drejt brendësisë së makinës, transmeton albinfo.ch. “Xhamat e thyer fluturuan deri në sediljen e pasme, ku ishte ulur vajza jonë”, tha nëna.

Familja shpëtoi e tmerruar. Por: “Shpërthimi ishte aq i fortë sa të gjithë u tronditëm.”

Policia e Qytetit të Cyrihut  ka konfirmoi për një ndërhyrje në Ueberlandstrasse, Cyrih.

OBSH: Një në gjashtë infeksione është bërë rezistente ndaj antibiotikëve

Posted on by Alb

Një raport i ri i publikuar sot nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) tregon se numri i infeksioneve që nuk reagojnë ndaj trajtimeve me antibiotikë është rritur ndjeshëm gjatë pesë viteve të fundit — me mbi 40 %.

Sipas një publikimi nga Politico, një në çdo gjashtë infeksione bakteriale të konfirmuara është tashmë rezistente ndaj antibiotikëve. Ekspertët paralajmërojnë se kjo tendencë në rritje përbën një rrezik serioz për shëndetin publik në nivel global.

Të dhënat tregojnë se nga viti 2018 deri në vitin 2023, rezistenca ndaj antibiotikëve është rritur me më shumë se 40 % për barnat më të përdorura, me një ritëm mesatar vjetor rritjeje nga 5 % deri në 15 %.

Raporti Global i Mbikëqyrjes së Rezistencës ndaj Antibiotikëve analizon përdorimin e 22 antibiotikëve kryesorë kundër tetë prej patogjenëve bakterialë më të shpeshtë — përfshirë ata që shkaktojnë infeksione të traktit urinar dhe gonorrenë.

Rezistenca ndaj antimikrobikëve është përgjegjëse për rreth 1.27 milionë vdekje në vitin 2019 dhe ka kontribuar në 4.95 milionë vdekje të tjera në të njëjtin vit, theksohet në raport.

KQZ: Përmbyllet procesi i tërheqjes së pakove me fletëvotime nga jashtë vendit

Posted on by Alb

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka njoftuar se të martën është përmbyllur procesi i tërheqjes së pakove me fletëvotime të dërguara përmes postës nga shtetasit e Kosovës që jetojnë jashtë vendit, në kuadër të Zgjedhjeve Lokale 2025 për Kryetarë të Komunave dhe Kuvende Komunale.

Tërheqja e pakove është bërë nga kutitë postare të KQZ-së në 22 shtete të ndryshme si dhe nga kutia postare e KQZ-së në Kosovë.

Sipas të dhënave zyrtare, janë tërhequr gjithsej 33,841 pako të supozuara me fletëvotime. Këto pako, pas mbërritjes në Kosovë, do t’i nënshtrohen procesit të vlerësimit dhe numërimit në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve.

Gjatë periudhës së regjistrimit, numri i shtetasve të regjistruar për të votuar përmes postës ka qenë 43,933. Votimi nga jashtë kishte filluar më 17 shtator dhe është përmbyllur më 11 tetor 2025.

KQZ ka theksuar se ky është një hap i rëndësishëm drejt finalizimit të procesit zgjedhor, duke siguruar që çdo votë e dërguar nga jashtë të trajtohet sipas procedurave ligjore dhe me transparencë të plotë.

 

 

Policia e Lucernës gjobit 50 persona pas ndeshjes Serbi-Shqipëri

Posted on by albinfo.ch

Jo vetëm në Ballkan ndeshja e futbollit Serbi – Sqipëri ka ngritur lart emocionet. Pas ndeshjes së luajtur të shtunën në Leskovc të Serbisë, shpërtheu dhuna dhe provokimet midis grupeve të tifozëve në Lucern, transmeton albinfo.ch. Tifozët e shqiptarëve fitimtarë bllokuan rrugët me një autokolonë.

Tifozë të shumtë futbolli po festonin në qytet, njoftoi policia e Lucernës të hënën, shkruan sda.ch. Provokimet ndodhën midis grupeve të ndryshme.

Pak para orës 23:00, policia konstatoi një grindje midis disa dhjetëra personave pranë stacionit të trenit. Policia arriti të parandalonte një përshkallëzim.

Tifozët e futbollit që festonin shkaktuan gjithashtu ndërprerje të konsiderueshme të trafikut për një orë me një autokolonë, thuhet në deklaratë. Disa rrugë u detyruan të mbylleshin përkohësisht.

Policia njoftoi se kishte lëshuar rreth 50 gjoba. Disa persona u ndëshkuan gjithashtu për shkelje të rregullave të trafikut.

Vota që ndalon në kufi: Diaspora shqiptare, e përjashtuar nga demokracia lokale

Posted on by albinfo.ch

Në çdo sistem demokratik, vota është ura që lidh qytetarin me shtetin.Në Maqedoninë e Veriut, kjo urë mbetet e ndërprerë për një pjesë të madhe të popullsisë, diasporën.
Në prag të zgjedhjeve lokale 2025, pyetja ngrihet me forcë: si mund të flasim për demokraci gjithëpërfshirëse, kur qindra mijëra shtetas që kontribuojnë financiarisht, kulturorisht dhe emocionalisht për vendin, mbeten pa zë në vendimmarrjen lokale?

Një boshllëk ligjor që prodhon përjashtim politik

Në Ligjin Zgjedhor të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Izboren Zakoniк”) thuhet qartë në nenin 6:

“Shtetasit që në ditën e zgjedhjeve janë në punë ose qëndrim të përkohshëm jashtë vendit mund të votojnë në përfaqësitë diplomatike dhe konsullore vetëm për zgjedhjet për President të Republikës dhe për deputetë në Kuvend.”

Ndërsa neni për të drejtën e votës përcakton se votuesi duhet të ketë banim të përhershëm në komunën ku zhvillohet zgjedhja.
Kjo dispozitë e përjashton automatikisht diasporën nga votimi në zgjedhjet lokale – duke e kufizuar demokracinë në dimension gjeografik, jo qytetar.

Një pjesë e popullsisë që është jetike për ekonominë dhe kulturën e vendit mbetet kështu e padukshme në procesin e vendimmarrjes lokale.

KSHZ: diaspora mund të votojë vetëm duke u kthyer fizikisht

Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve (KSHZ) e ka konfirmuar hapur këtë kufizim:

“Nuk ekziston votim në diasporë për zgjedhjet lokale. Personat që punojnë ose qëndrojnë përkohësisht jashtë vendit mund të ushtrojnë të drejtën e votës vetëm nëse kthehen dhe votojnë personalisht në vend.” (Deklaratë e KSHZ-së, gusht 2025)

Ky interpretim ligjor, i pandryshuar prej më shumë se një dekade, e mbyll çdo derë pjesëmarrjeje për diasporën që jeton jashtë vendit.

Në udhëzimet zyrtare të KSHZ-së, votimi përcaktohet si personal dhe i pakalueshëm, me identifikim biometrik në qendrën e votimit, një procedurë që praktikisht e bën të pamundur votën jashtë vendit.

Mungesa e qëndrimit diplomatik

Për këtë çështje, Ambasada e Republikës së Maqedonisë së Veriut në Bernë, e cila përfaqëson mijëra qytetarë maqedonas që jetojnë në Zvicër – shumica prej tyre me origjinë shqiptare – nuk ka dhënë ende një qëndrim zyrtar.

Në mënyrë diplomatike, burime pranë përfaqësive konsullore kanë theksuar se “çështja e votimit të diasporës mbetet kompetencë e institucioneve të brendshme zgjedhore”, duke treguar një prirje për neutralitet ndaj një teme që kërkon qartësi institucionale dhe vizion reformues.

Kjo heshtje diplomatike, në vetvete, reflekton një boshllëk komunikimi midis shtetit dhe qytetarëve të tij jashtë kufijve – një boshllëk që përkthehet në mosbesim dhe ndjenjë përjashtimi politik.

Sipas të dhënave të siguruara nga Albinfo.ch përmes komunikimit me Komisionin Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ) dhe verifikimit të listave të dorëzuara nga koalicionet shqiptare

VLEN, BDI dhe AKI, kandidatët shqiptarë për kryetarë komunash në zgjedhjet lokale të tetorit 2025 janë:

Koalicioni VLEN:
Bashkim Bakiu – Qyteti i Shkupit, Izet Mexhiti – Çair, Bilall Kasami – Tetovë, Fatmir Limani – Kërçovë, Muhamed Elmazi – Saraj, Nexhmedin Sadiku – Likovë, Daut Beqiri – Haraçinë, Blerim Sejdiu – Zhelinë, Feti Abazi – Bogovinë, Haqim Ramadani – Bërvenicë.

BDI:
Fatmir Dehari – Kërçovë, Erkan Arifi – Likovë, Ejup Abazi – Studeniçan, Suat Shaqiri – Çashkë, Ismet Jashari – Saraj, Nazmi Dauti – Strugë, Arbër Ismaili – Gostivar.

AKI:
Skënder Rexhepi – Zejdi – Qyteti i Shkupit, Arsim Dalipi – Strugë, Valbon Limani – Gostivar, Blerant Ramadani – Saraj, Ilirijan Fetahu – Dibër, Flamur Gjoleka – Dollnen, Besnik Emshiu – Bogovinë, Emir Sulejmani – Zhelinë, Enver Pajaziti – Bërvenicë, Skender Isufi – Haraçinë, Alija Jahoski – Pllasnicë, Isen Shabani – Vrapçisht.

Këto kandidatura reflektojnë jo vetëm përfaqësim të gjerë territorial të komunitetit shqiptar, por edhe përpjekjen e subjekteve politike për të mobilizuar mbështetjen e diasporës në mënyrë indirekte – përmes komunikimit, rrjeteve sociale dhe lidhjeve familjare në vendlindje.

Diaspora – zë i munguar, ndikim real

Megjithëse e përjashtuar ligjërisht nga votimi, diaspora shqiptare mbetet një faktor real ndikimi në rezultatin e zgjedhjeve lokale, veçanërisht në komunat me shumicë shqiptare.
Në disa raste, kthimi i përkohshëm i bashkatdhetarëve për të votuar ka ndryshuar ekuilibrin e garave lokale – si në Kërçovë, Strugë apo Çair – ku diferencat mes kandidatëve janë lëvizur nga qindra vota.

Sipas analizave të redaksisë Albinfo.ch, ndikimi i diasporës është determinues në komunat ku raporti mes partive shqiptare është i ngushtë. Në Kërçovë, për shembull, diaspora ka qenë faktor kyç në mbështetjen e Fatmir Deharit (BDI), ndërsa në Tetovë dhe Strugë janë vërejtur rritje të ndjeshme të pjesëmarrjes së votuesve që vijnë nga jashtë vendit.

Editorial: Demokracia që harron bijtë e saj

Demokracia që nuk dëgjon diasporën është demokraci që flet vetëm me gjysmën e zërit të saj. Në një kohë kur shoqëritë moderne po zgjerojnë pjesëmarrjen përtej kufijve gjeografikë, mungesa e së drejtës së votës për diasporën shqiptare mbetet një plagë që sfidon vetë kuptimin e përfaqësimit.

Në thelb, kjo nuk është vetëm çështje juridike – është provë morale dhe institucionale për pjekurinë e shtetit. Nëse vota është e drejtë universale, ajo nuk mund të ndalet në kufi.

Reforma që do t’i lejojë qytetarët jashtë vendit të votojnë në zgjedhjet lokale nuk është privilegj – është akt drejtësie demokratike. Sepse vetëm kur çdo qytetar ka mundësinë të zgjedhë, mund të flasim për një Maqedoni që vërtet i përket të gjithëve.

Përjashtimi i diasporës shqiptare nga zgjedhjet lokale nuk është thjesht mangësi ligjore, por një plagë morale që dobëson vetë kuptimin e demokracisë.Një shtet që pranon remitanca, por jo vota, flet për zhvillim ekonomik, por hesht për drejtësi politike.

Diaspora shqiptare nuk kërkon privilegj – kërkon përfaqësim.Deri atëherë, demokracia e Maqedonisë së Veriut do të mbetet me një zë më pak – atë të qytetarëve të saj jashtë kufijve.

Për Albinfo.ch Luljeta Ademi

 

Qeveria zvicerane refuzon shërbimin ushtarak për gratë

Posted on by BR

Këshilli Federal po e refuzon me vendosmëri iniciativën që do t’u kërkonte të gjitha grave zvicerane të kryenin shërbim ushtarak ose civil për komunitetin.

Ministri i Mbrojtjes, Martin Pfister thotë se qeveria kundërshton propozimin, i cili do të shkojë në një votim kombëtar më 30 nëntor, transmeton albinfo.ch.

Iniciativa synon të zgjerojë shërbimin e detyrueshëm, aktualisht të kërkuar vetëm nga burrat, edhe për gratë, duke u lejuar atyre të kontribuojnë përmes punës ushtarake ose sociale dhe mjedisore.

Pfister argumenton se gratë tashmë mbajnë shumë kujdes të papaguar dhe punë shtëpiake, si dhe pjesëmarrja në forcat e armatosura duhet të mbetet vullnetare.

Gjenevë: Më shumë energji e rinovueshme

Posted on by BR

Energjia elektrike nga burimet e rinovueshme po fiton terren në Gjenevë.

Ajo u rrit me 7% vitin e kaluar dhe tani mbulon 37% të konsumit total të energjisë elektrike të kantonit, sipas shifrave të publikuara nga Kantoni dhe Shërbimet Industriale të Gjenevës.

Hidroenergjia mbetet dominuese, duke furnizuar më shumë se 80% të prodhimit vendas përmes digave Verbois, Chancy-Pougny dhe Seujet, transmeton albinfo.ch.

Pjesa tjetër vjen nga panelet diellore dhe djegia e mbeturinave.

Kompania e shërbimeve vëren se rritja më e vogël krahasuar me vitin 2023 është kryesisht për shkak të reshjeve më të ulëta dhe shkrirjes së borës.

Qeveria zvicerane kundër masës së taksës së trashëgimisë

Posted on by BR

Këshilli Federal ka nisur fushatën e tij kundër iniciativës “Për të Ardhmen” të Rinisë Socialiste, e cila do të votohet më 30 nëntor.

Propozimi kërkon një taksë prej 50% mbi trashëgimitë dhe dhuratat mbi 50 milionë CHF për të financuar veprimet klimatike dhe për të zvogëluar pabarazinë.

Qeveria paralajmëron se plani mund t’i largojë banorët e pasur dhe të shkaktojë humbje tatimore. Ajo argumenton se teksti shkel autonominë kantonale, nuk arrin të sigurojë financim të qëndrueshëm dhe shkon kundër parimit “ndotësi paguan”.

Por iniciatorët thonë se taksa do të sillte 6 miliardë CHF në vit dhe do të ndihmonte në financimin e një politike ambicioze klimatike, duke frenuar përqendrimin e pasurisë.

Ata shtojnë se propozimet e tyre përfshijnë masa kundër ikjes së kapitalit, siç është një taksë daljeje nga kapitali.

A po i vret Aldi, furrat e bukës?

Posted on by BR

Gjithnjë e më shumë furra buke po mbyllen dhe tani gjigandi i zbritjeve Aldi po e rrit presionin.

Shitësi me pakicë me zbritje ka ulur çmimet e produkteve të tij të pjekura, duke deklaruar se tani shet “bukën më të lirë në Zvicër”, transmeton albinfo.ch.

Buka gjysmë e bardhë dhe integrale prej 500 gramë secila tani kushton vetëm 99 centime – gati 20 përqind më pak se më parë.

Bukëpjekësit e pavarur janë të indinjuar. Një pronar në Uster, kantoni i Cyrihut, i tha gazetës Blick se çmimi zhvlerëson mjeshtërinë dhe nuk mund të pasqyrojë pagën e drejtë.

Aldi këmbëngul se buka e tij prodhohet kryesisht në Zvicër. Por bukëpjekësit tradicionalë paralajmërojnë se buka e lirë industriale mund të vijë me koston e shijes dhe autenticitetit.

Zvicër: Të rinjtë qëndrojnë në shtëpi më gjatë

Posted on by BR

Të rinjtë në Zvicër po qëndrojnë më gjatë në shtëpinë familjare.

Sipas Zyrës Federale të Statistikave, gjysma i lënë prindërit e tyre në një moshë mesatare prej 23.7 vjeç – gati dy vjet më vonë se brezat e mëparshëm, transmeton albinfo.ch.

Në moshën 20 vjeç, vetëm një në pesë janë larguar, krahasuar me një në tre në të kaluarën.

Burrat kanë tendencë të qëndrojnë më gjatë se gratë, dhe të rinjtë në Zvicrën italishtfolëse largohen nga shtëpia më të fundit nga të gjithë.

Pavarësisht largimit, shumica e të rinjve ende jetojnë pranë prindërve të tyre dhe qëndrojnë në kontakt të rregullt javor.

Rritet numri i fluturimeve në Kosovë

Posted on by BR

Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka publikuar Statistikat e Transportit dhe Telekomunikimit për muajin gusht 2025.

Sipas një njoftimi për media bëhet e ditur se është rritur numri i udhëtarëve në gusht 2025, krahasuar me gusht të vitit 2024, transmeton albinfo.ch,

“Në muajin gusht 2025, numri i fluturimeve të realizuara ishte 1 601, ose 10,1% më shumë sesa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, ndërsa numri i udhëtarëve në total ishte 512 955, ose 14,6% më shumë sesa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar (Gusht 2024)”, thuhet në njoftim.

Ndërsa, sa i përket transporti hekurudhor në muajin gusht 2025, numri i udhëtarëve ishte 7,732, ose 54,8% më shumë sesa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, ndërsa sasia e mallrave të transportuar në neto ton ishte zero.

E sa i përket telefonisë fikse, në muajin gusht 2025, numri i përdoruesve të rrjetit telefonik fiks ishte 68 022, ose (-0,3%) më pak sesa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, ndërsa trafiku i realizuar (në minuta) ishte 2,087.327, ose (-1,0%) më pak sesa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar (Gusht 2024).

Votimet për asamblistë, dalin rezultatet e para

Posted on by BR

Procesi i numërimit të votave nga zgjedhjet lokale po vazhdon nëpër Qendrat Komunale të Numërimit (QKN), ndërsa në katër komuna tashmë është përmbyllur plotësisht ky proces – në Han të Elezit, Junik, Mamushë dhe Zveçan, ka njoftuar Komisioni Qendror i Zgjedhjeve të martën.

KQZ-ja ka thënë se deri në orën 16:00 të ditës së martë, procesi është përmbyllur në këto katër komuna, ndërsa në të njëjtën kohë ka filluar puna në tri Qendra të tjera Komunale të Numërimit – në Prishtinë, Podujevë dhe Kllokot të cilat gjatë paradites kishin probleme me internet, transmeton albinfo.ch.

Në njoftimin e KQZ-së thuhet se në QKN-të po zhvillohen njëkohësisht tre aktivitete kryesore: verifikimi i rezultateve nga zgjedhjet për kryetarë të komunave, verifikimi i rezultateve të subjekteve politike nga zgjedhjet për kuvendet komunale, dhe numërimi i votave të kandidatëve për anëtarë të kuvendeve komunale.

Sipas të dhënave të deritanishme, deri në orën 16:00 janë verifikuar rezultatet për 550 vendvotime nga zgjedhjet për kryetarë komunash dhe për 334 vendvotime nga zgjedhjet për kuvendet komunale. Po nga 334 vendvotime janë numëruar edhe votat e kandidatëve për anëtarë të kuvendeve komunale.

KQZ ka bërë të ditur se në platformën e saj tashmë kanë filluar të publikohen rezultatet e verifikuara nga QKN-të.

Linku:

https://resultslocal2025.kqz-ks.org/results?municipality=11&fbclid=IwY2xjawNYxANleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFpelVtRldUT1BMQjNLN3RRAR5-YaTNVV5oDdjs1mch52vXVhWaM2K8OnizTtdiSFvuMhCFEeeULF4hldqyFw_aem_s8eRyomqKwvJ0geFyg_PyQ&votingStation=0&pollingClass=0&electionType=2

Kur fillon numërimi i votave nga diaspora

Posted on by BR

Pas numërimit të votave për kandidatët për kryetarë të komunave dhe atyre për asamblistë do të fillojë numërimi tjetër.

Bëhet fjalë për ato me kusht, i fletëvotimeve nga votimi i personave me nevoja të veçanta, si dhe, i votave nga jashtë Kosovës.

KQZ ka bërë të ditur se numërimi i tyre do të bëhet në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve, pasi të përfundon procesi në Qendra Komunale të Numërimit, transmeton albinfo.ch.

Nga KQZ po ashtu është bërë e ditur se sipas të dhënave preliminare të deritashme, në 54 vendvotime me kusht, në 38 komuna të vendit, në përgjithësi, janë 2,119 zarfe me fletëvotime.

Kurse, nga votimi jashtë Kosovës, nga tërheqja e dërgesave postare që është bërë nga 22 kuti postare, nga gjithsej 23, numri i zarfeve të supozuara me fletëvotime është 33,258.

Kështu, në Mitrovicën e Jugut, numri i votuesve nga jashtë Kosovës, është 1 mijë e 186 votues, por nuk dihet saktë sa e kanë shfrytëzuar të drejtën Kurse në Prishtinë, është 1 mijë e 715 votues.

Në të dy këto komuna, gara mes kandidatëve është mjaftë e ngushtë. Në Prishtinë, edhe pse kandidatët Përparim Rama dhe Hajrullah Çeku janë afër njëri-tjetrin në garën për të parin, ata janë larg përqindjes së nevojshme për t’u shpallur fitues e kryetar i kryeqytetit në raund të parë.

Por, situatë më e ‘dramatike’ është në Mitrovicë të Jugut. Atje, Arian Tahiri dhe Faton Peci, përveçse janë afër njëri-tjetrit me vota, (28 dallim mes vete), ata janë afër edhe përqindjes së nevojshme për tu shpallur fitues që në raundin e parë.

Ndikimi i votave nga jashtë vendit në proces zgjedhor, në këtë faze ende nuk dihet pasi që, pa filluar numërimi i këtyre votave, s’mund të dihet se sa prej tyre janë të vlefshme, dhe sa prej tyre janë për në cilën komunë.

Neuchâtel mund të ndërpresë tingëllimin e kambanës

Posted on by BR

Në Neuchâtel, tingulli i vazhdueshëm i kambanave mund të qetësohet së shpejti.

Këshilli i Përgjithshëm i qytetit po shqyrton rregulloret e reja të policisë që do t’u lejonin autoriteteve të kufizojnë se sa shpesh dhe kur mund të bien kambanat.

Aktualisht, pronarët e pronave mund t’i bien lirisht, dhe disa e teprojnë, si Tempulli i Coudre, i cili bie gjithë natën, transmeton albinfo.ch.

Propozimi vjen pas ankesave të përsëritura nga banorët që humbasin gjumin për shkak të zhurmës. Një vendim pritet diku në vitin 2026.

Tingulli i kambanave ka një histori të gjatë në Zvicër, dhe meqenëse vendi i shpëtoi pjesës më të madhe të shkatërrimit të Luftës së Dytë Botërore, ka më shumë kambana nga Mesjeta këtu sesa në vendet fqinje.

Xhaka flet për një finale të mundshme me Kosovën

Posted on by BR

Pas barazimit 0:0 kundër Sllovenisë, Zvicra nuk e ka siguruar biletën e saj për në Kampionatin Botëror në futboll.

“Pse Granit Xhaka dhe Murat Yakin janë të kënaqur pavarësisht një finale të mundshme kundër Kosovës”, shkruan “Blick”.

Kapiteni Granit Xhaka e sheh anën pozitive të marrjes së një pike në Slloveni, transmeton albinfo.ch.

“Duhet të ndodhin shumë gjëra që të ketë një finale në Kosovë”, tha Granit Xhaka pas barazimit pa gola në Lubjanë.  “Megjithatë, pas rezultateve të së hënës në mbrëmje, ky skenar i pakëndshëm duket shumë më realist nga sa mund ta kuptojë Xhaka.

Nëse Kosova fiton më shumë pikë në ndeshjen e saj të parafundit kualifikuese për Kupën e Botës jashtë fushe në Slloveni në nëntor sesa Zvicra në shtëpi kundër Suedisë, ekipi kombëtar nuk duhet të humbasë në përballjen kokë më kokë në ndeshjen e fundit”,

“Katër pikë nga dy ndeshje jashtë fushe, mund të jemi të kënaqur me këtë,” pajtohet Murat Yakin. Është gjithmonë e vështirë të krijosh shumë raste kundër një kundërshtari kaq të fortë. “Por ende nuk kemi pësuar gol. Kjo pikë mund të ia vlejë peshës së saj në ar në fund”,  beson trajneri i ekipit kombëtar. Granit Xhaka gjithashtu nuk është i pakënaqur me barazimin kundër Sllovenisë. Xhaka nuk është i shqetësuar se ekipi kombëtar, pas një nisjeje perfekte në kualifikueset e Kupës së Botës, papritmas do të duhet të shqetësohet për sigurimin e një vendi në turne. “E dimë çfarë na pret në nëntor. Duam të fitojmë në shtëpi para tifozëve tan”..

“Është mbresëlënëse ajo që po bën Kosova”, pranon Yakini. “Por ne po përqendrohemi fillimisht te ndeshja tjetër dhe do të luajmë për një fitore në shtëpi kundër Suedisë”, tha trajneri i ekipit kombëtar. Nëse e arrijnë këtë më 15 nëntor në Gjenevë, çështja e një finaleje në Kosovë duhet të jetë zgjidhur.

Votuesit zviceranë do të vendosin për njohjen e Palestinës si shtet

Posted on by Drin Reçica

Zvicra mund të njohë zyrtarisht Palestinën si shtet sovran dhe të pavarur – por këtë herë, fjala e fundit i mbetet popullit. Aktualisht, po mblidhen nënshkrime për iniciativën popullore federale me titull “Për njohjen e Shtetit të Palestinës”, e cila synon të ndryshojë Kushtetutën Federale të Zvicrës, përcjell albinfo.ch.

Çfarë kërkon iniciativa?

Iniciativa propozon që në Kushtetutën Federale të shtohet një klauzolë e qartë, që deklaron:

“Zvicra njeh Shtetin e Palestinës si një shtet sovran dhe të pavarur.”

Në rast se iniciativa miratohet nga votuesit dhe kantonet, Këshilli Federal do të jetë i detyruar të paraqesë një deklaratë zyrtare për njohjen e Palestinës në Kombet e Bashkuara brenda tre muajve. Megjithatë, teksti i iniciativës nuk jep asnjë informacion lidhur me kufijtë apo territorin konkret të shtetit palestinez.

Kush e mbështet?

Iniciativa mbështetet nga Komiteti për të Drejtën Ndërkombëtare, i cili përfshin deputetë të partive të majta, përfshirë Partinë Socialdemokrate (SP) dhe Partinë e Gjelbër. Komiteti thekson se njohja e Palestinës është një hap drejt paqes dhe drejtësisë ndërkombëtare, në përputhje me të drejtën ndërkombëtare humanitare.

Për të hyrë në votim, iniciativa duhet të mbledhë 100,000 nënshkrime të vlefshme deri më 14 prill 2027.

Qëndrimi i autoriteteve zvicerane

Zyrtarët qeveritarë kanë shprehur rezerva. Ambasadori zviceran në Izrael, Simon Geissbühler, deklaroi në shtator për gazetën Sonntagsblick se:

“Parakushti për njohjen e Shtetit të Palestinës ende nuk është përmbushur. Njohja duhet të ndodhë vetëm nëse ka një ndikim pozitiv në zgjidhjen me dy shtete.”

Konteksti ndërkombëtar

Kohët e fundit, disa shtete të mëdha perëndimore, përfshirë Francën, kanë njoftuar se e njohin Palestinën si shtet të pavarur. Së bashku me Francën, edhe Rusia, Britania e Madhe dhe Kina – katër nga pesë vendet me të drejtë vetoje në OKB – e kanë njohur Palestinën. Vetëm Shtetet e Bashkuara nuk e kanë bërë këtë hap.

Në total, rreth 150 vende në botë kanë njohur deri më tani shtetin palestinez.