Agjenti: Leoni vendosi me zemër dhe identiteti i tij familjar

Mesfushori shqiptar, Leon Avdullahu, ka vendosur të përfaqësojë Kosovën në arenën ndërkombëtare, duke refuzuar Zvicrën.

Vendimi i 21-vjeçarit shkaktoi bujë në Zvicër dhe Kosovë, transmeton albinfo.ch.

Drejtori i kombëtares zvicerane, Pierluigi Tami, reagoi duke thënë: “Dua ta bëj të qartë se ne duam vetëm ata lojtarë në ekipet tona kombëtare që identifikohen njëqind për qind me vendin dhe ekipin tonë kombëtar.”

Agjenti i tij, Sascha Fischer, e shpjegoi zgjedhjen si një vendim personal. “Nuk u mor kundër Zvicrës, por për Kosovën. Leon zgjodhi Kosovën nga bindja, nga zemra e tij dhe nga identiteti familjar.”

Ai shtoi se Avdullahu synon të përdorë reputacionin e tij për ta ndihmuar Kosovën të forcohet në futbollin evropian: “Ai dëshiron të përdorë emrin, cilësinë dhe reputacionin e tij për të bërë një ndryshim  për të ndihmuar një shoqatë dhe një komb të vendoset në futbollin evropian.”

Avdullahu pritet të debutojë për Kosovën në fillim të shtatorit,  pikërisht kundër Zvicrës, në kualifikueset e Botërorit 2026.

Kush është Dimal Basha, kryetari i ri i Kuvendit të Kosovës

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Dimal Basha, është zgjedhur kryetar i Kuvendit të Kosovës të martën.

Zgjedhja e Bashës kryeparlamentar i hap rrugën konstituimit të Kuvendit dhe formimit të Qeverisë së re, pas një ngërçi të gjatë politik, pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Basha i mori 73 vota për, 30 kundër, ndërsa tre deputetë abstenuan, transmeton albinfo.ch.

Ai arriti t’i marrë votat e nevojshme falë votës së një pjesë të deputetëve të Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), dhe një pjese të pakicave.

Kush është Dimal Basha?

Sipas biografisë së publikuar në uebfaqen e Lëvizjes Vetëvendosje, Dimal Basha ka lindur më 12 tetor 1979 në Prishtinë dhe jeton në qytetin e Ferizajt.

Studimet e larta i ka përfunduar në “John Jay College of Criminal Justice” në Nju Jork, duke diplomuar me vlerësimin më të lartë në drejtimin “E Drejta Penale Ndërkombëtare.”

Basha, gjithashtu, ka përfunduar studimet Master në Marrëdhënie Ndërkombëtare, me fokus në “Konflikt dhe Siguri”, në Universitetin “The New School University”, po ashtu në Nju Jork.

Në politikë, ai ka shërbyer si deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës për dy mandate dhe tashmë është zgjedhur për herë të tretë.

Ai ka qenë anëtar në Komisionin për Punë të Jashtme, Komisionin për Legjislacion, Komisionin për Mbikëqyrjen e AKI-së dhe Komisionin për Stabilizim-Asociim.

Pse Posta Zvicerane ka ndaluar dërgimin e mallrave në SHBA

Në fund të korrikut, Presidenti Trump nënshkroi një urdhër ekzekutiv për t’i dhënë fund një përjashtimi global nga tarifat për mallrat e dërguara në Shtetet e Bashkuara.

Nga 29 gushti, urdhri ekzekutiv do të heqë limitin e përjashtimit prej 800 dollarësh amerikanë për mallrat e importuara në SHBA, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Ndërsa synon të ndalojë dërgesat e mallrave të lira nga Kina dhe tregje të tjera, masa në fund të fundit prek këdo që dëshiron të dërgojë mallra te miqtë ose të afërmit në SHBA.

Prandaj, nga e marta, 26 gusht, Posta Zvicerane do të ndalojë përkohësisht pranimin e dërgesave në Shtetet e Bashkuara.

Edhe vende të tjera në Evropë dhe në mbarë botën, përfshirë fqinjët e Zvicrës, Francën dhe Gjermaninë, po marrin këto masa.

Ja çfarë duhet të dini

“Pa këtë limit përjashtimi, çdo dërgesë mallrash,  pavarësisht madhësisë apo vlerës – duhet të deklarohet dhe të zhdoganohet në doganat e SHBA-së,” tha Posta Zvicerane në një njoftim për shtyp më 25 gusht.

Për ta komplikuar më tej çështjen, SHBA-të po prezantojnë gjithashtu rregulla të reja zhdoganimi, të cilat do të jenë të ndryshme nga rregulloret e Unionit Postar Universal të zbatuara më parë.

Tani, do të duhet të paguani paraprakisht të gjitha detyrimet doganore para se të dërgoni mallrat në SHBA.

Kjo masë prek jo vetëm klientët në Zvicër, por edhe gjetkë në botë.

Megjithatë, “çështjet e rëndësishme që lidhen me përgjegjësinë dhe zbatimin e rregullave të reja janë ende të pazgjidhura. Për këtë arsye, Posta Zvicerane, ashtu si kompanitë e tjera postare, është e detyruar të ndalojë pranimin e dërgesave të mallrave në SHBA për momentin.”

Posta Zvicerane tha gjithashtu se vendosi ta zbatojë këtë masë “në konsultim të ngushtë” me autoritetet, pasi është në pronësi të qeverisë.

Çfarë ju pret më pas?

Për momentin nuk do të jeni në gjendje të dërgoni pako në Shtetet e Bashkuara.

Megjithatë, letrat (përfshirë dokumentet dhe certifikatat zyrtare), si dhe artikujt ekspres të dërguar nëpërmjet URGENT Express International me FedEx Express Swiss Post GmbH nuk preken nga vendimi për të ndaluar pranimin e dërgesave me destinacion SHBA-në.

Ende nuk dihet se sa do të zgjasë ky pezullim.

Megjithatë, “Posta Zvicerane po shqyrton të gjitha opsionet për të siguruar që ky pezullim të hiqet sa më shpejt të jetë e mundur dhe që dërgesat e mallrave të mund të dërgohen përsëri në SHBA”, tha kompania.

Në veçanti, dërgesat e dhuratave midis individëve privatë deri në një vlerë prej 100 dollarësh amerikanë (rreth 80 franga aktualisht) “duhet të jenë në gjendje të dërgohen përsëri sa më shpejt të jetë e mundur”.

“Posta Zvicerane po punon gjithashtu intensivisht mbi mundësi të tjera që lejojnë dërgimin e dërgesave të mallrave në SHBA jashtë kanalit ndërkombëtar postar”, tha ajo.

Roger Federer, është zyrtarisht miliarder

Me paratë e fituara nga çmimi, Federer ka grumbulluar rreth 1.31 miliardë CHF (1.05 miliardë dollarë).

Kontratat fitimprurëse të reklamave dhe aksionet e Federer në markën e këpucëve On e kanë rritur pasurinë e atletit zviceran në mbi një miliard dollarë, shkroi Forbes, siç raportoi të hënën portali zviceran i lajmeve Watson.ch.

Sipas Forbes, atletë të tjerë aktivë ose ish-atletë që janë bërë miliarderë përfshijnë basketbollistin LeBron James, lojtarin e golfit Tiger Woods dhe futbollistët Cristiano Ronaldo dhe Lionel Messi, shkruan Swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Atleti i parë i lartë që grumbulloi një pasuri prej më shumë se një miliard dollarësh ishte rumuni Ion Tiriac. Ai e theu barrierën në vitin 2007.

Me investime në prona, shitës makinash dhe shërbime financiare, ish-tenisti tani ka një pasuri neto të vlerësuar prej 2.3 miliardë dollarësh.

Dimal Basha, kryetar i Kuvendit të Kosovës

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Dimal Basha, është zgjedhur kryetar i Kuvendit të Kosovës të martën.

Zgjedhja e Bashës kryeparlamentar i hap rrugën konstituimit të Kuvendit dhe formimit të Qeverisë së re, pas një ngërçi të gjatë politik, pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Basha i mori 73 vota për, 30 kundër, ndërsa tre deputetë abstenuan. Ai arriti t’i marrë votat e nevojshme falë votës së një pjesë të deputetëve të Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), dhe një pjese të pakicave.

Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) dhe Lista Serbe votuan kundër, transmeton albinfo.ch.

PDK-ja ishte kritikuar që nuk e kishte votuar Bashën për kryetar të Kuvendit në seancën e kaluar, pasi ishte shprehur se do t’i votonte kandidatët e Vetëvendosjes që nuk ishin ministra në Qeverinë Kurti II.

Basha, tashmë nga posti i kryeparlamentarit, shpalli një pauzë njëorëshe, pas së cilës pritet të zgjidhen nënkryetarët e Kuvendit. Me zgjedhjen e tyre, Kuvendi konsiderohet i konstituuar dhe i hapet rruga formimit të qeverisë.

Deputetët e zgjedhur në zgjedhjet e 9 shkurtit e votuan kryetarin e Kuvendit në përpjekjen e 58-të të tyre.

Policia zvicerane gjen telefonin për ju në Liqenin e Cyrihut, por me një kosto

Nëse e humbni telefonin tuaj celular në Liqenin e Cyrihut – policia do ta gjejë atë për ju, kundrejt një pagese.

Kjo ndodhi të shtunën: një vajzë adoleshente e hodhi telefonin e saj në thellësi – ajo telefonoi policinë, e cila mbërriti me një varkë me drita dhe sirena.

Një oficer veshi një kostum uji, u zhyt nën valë dhe e nxori telefonin në sipërfaqe, transmeton albinfo.ch.

Kostoja e kësaj: 135.25 CHF.

Është një shërbim që ofron policia – dhe ata marrin rreth 2 telefona në ditë.

Tarifat amerikane godasin bizneset e vogla

Vetëm dy javë pasi Shtetet e Bashkuara vendosën tarifa prej 39% për mallrat zvicerane, kompanitë tashmë po e ndiejnë ndikimin.

Gati 10% kanë pezulluar plotësisht eksportet në SHBA dhe të tjerat po shqyrtojnë uljen e prodhimit ose zhvendosjen në BE, transmeton albinfo.ch.

Sipas një ankete nga shoqata e industrisë Swissmechanic, katër nga dhjetë firma të vogla dhe të mesme në sektorët mekanikë, elektrikë dhe të përpunimit të metaleve po regjistrojnë humbje.

Presioni është intensifikuar këtë javë pasi Doganat e SHBA-së riklasifikuan më shumë se 400 komponentë, duke i rritur tarifat në 50%.

A e prishi Keller-Sutter telefonatën me Trump?

Zvicra ka një nga tarifat më të këqija të importit të SHBA-së në botë – dhe burime të brendshme në Uashington thonë se ishte qëndrimi i presidentes zvicerane, Karin Keller-Sutter, gjatë një telefonate 34-minutëshe që duhej fajësuar.

Sipas një hetimi nga gazeta Blick, Keller-Sutter e poshtëroi Trump duke korrigjuar disa nga shifrat e tij dhe duke i dhënë një kurs intensiv në ekonomi dhe politikë.

Personat e brendshëm thonë se ai e mori këtë shumë personalisht dhe u ankua te ndihmëset e tij se “ajo nuk më dëgjoi”.

Me sa duket, pasi telefonata mbaroi, ai i tha stafit të tij se nuk donte të fliste më kurrë me të, transmeton albinfo.ch.

Zyra e Keller-Sutter po refuzon të komentojë drejtpërdrejt në lidhje me telefonatën, por thotë se nuk ka prova për një mosmarrëveshje personale.

Lëshohet për qarkullim njëra nga urat mbi lumin Ibër

Kanë përfunduar punimet në njërën nga urat që ishin duke u ndërtuar mbi lumin Ibër.

Zëvendësministri në detyrë i Infrastrukturës në Kosovë, Hysen Durmishi, ka publikuar pamjet nga vendi i ngjarjes, ndërsa ka uruar të gjithë qytetarët për këtë urë.

“Urime Mitrovicë! Urime për të gjithë qytetarët e Kosovës! E gëzofshim urën e re”, ka shkruar Durmishi mbi videon e publikuar në Facebook.

Ndryshe, gurthemeli i dy urave mbi lumin Ibër është vendosur në fillim të muajit korrik, në prezencën e kryeministrit në detyrë, Albin Kurti.

Përfundimi i ndërtimit të urave ishte planifikuar të bëhej në shtator. Njëra është për këmbësorë dhe tjera për automjete. Për ndërtimin e tyre, Qeveria në detyrë ka ndarë rreth tre milionë euro.

Reagimi nga Federata Zvicerane për vendimin e Avdullahut

Vendimi i Leon Avdullahut të përfaqësojë Kosovën para Zvicrës ka bërë bujë në dy vendet.

Ai vendosi për Kosovën para Zvicrës, ndërsa është i pari lojtar që kishte mundësinë e paraqitjes për helvetikët e që vendosi për “Dardanët”.

Në mars Avdullahu ishte kapiten i Zvicrës U21, transmeton albinfo.ch.

Në federatën zvicerane janë të dëshpëruar me vendimin e futbollistit të Hoffenheimit.

“Ne i duam në përfaqësuese vetëm ata lojtarë që identifikohen 100 për qind me vendin dhe kombin tonë”, ka thënë Pierluigi Tami, drejtor i ekipit nacional zviceran.

Leon Avdullahu zgjedh Kosovën para Zvicrës

Futbollisti Leon Avdullahu ka zgjedhur të luajë për Kosovën. Ai më herët kishte luajtur për grupmoshat e Zvicrës, shkruan albinfo.ch.

Ish-futbollisti i Baselit, tani i Hoffeinhamit, mund të debutojë pikërisht ndaj Zvicrës, më 5 shtator në Bazel.

Njoftimi është dhënë nga Kryetari i FFK-së, Agim Ademi.

“Pritjes i erdhi fundi, Leoni është i Kosovës.

Ndjej kënaqësi të ndaj me ju lajmin e madh se Leon Avdullahu, i udhëhequr nga zemra e tij, ka vendosur që të luaj për Kombëtaren e Kosovës. Leoni më njoftoi sonte për vendimin e madh, që pason takimin që kishim pak kohë më parë kur edhe i kishim diskutuar të gjitha gjërat.

Leoni me këtë vendim dëshmoi edhe një herë fuqishëm që Kosova mbetet zgjedhje zemre dhe se identiteti e prejardhja nuk mohohen.

Mirë se vjen Leon, le të nisim së bashku një rrugë të gjatë e të suksesshme për ekipin kombëtar të Kosovës dhe për Ty”, shkruan Ademi.

Protestuesit përplasen me policinë në Lozanë

Për të dytën natë radhazi, lagjja Prélaz e Lozanës është përfshirë nga trazira të forta. Ngjarjet shpërthyen pas vdekjes së një 17-vjeçari gjatë një ndjekjeje policore, duke nxitur reagime të menjëhershme e të ashpra në terren.

Mbrëmjen e së hënës, protestuesit ndezën zjarre në disa pika të qytetit. Për herë të parë që nga fillimi i trazirave, u shënuan përplasje të drejtpërdrejta mes protestuesve dhe forcave të rendit. Raportohet për 7 perosna të arrestuar.

Policia u kundërpërgjigj me përdorimin e gazit lotsjellës për të shpërndarë turmat.

Situata mbetet e tensionuar. Rrugët janë ende të bllokuara, sirenat dëgjohen pandërprerë, ndërsa qytetarët shprehin shqetësim për përshkallëzimin e dhunës dhe rrezikun që gjendja të dalë jashtë kontrollit.

Pamjet e realizuara sonte në vendin e ngjarjes dëshmojnë intensitetin e natës së dytë të trazirave në Prélaz.

Lexoni po ashtu:

Një natë e trazuar në Prélaz të Lozanës

Sunday Times: Shqiptarët marrin 1,200 stërlina për kthime vullnetare nga Britania

Gazeta britanike Sunday Times ka publikuar një raport mbi kthimet e shqiptarëve nga Britania e Madhe drejt Shqipërisë, ku theksohet se shumë prej tyre zgjedhin të kthehen vullnetarisht duke përfituar nga një skemë e qeverisë britanike. Sipas kësaj skeme, qytetarët që kthehen marrin 1.200 stërlina.

Artikulli sjell rastin e Ardit Shehut, 32 vjeç nga Kukësi, i cili, pasi iu refuzua kërkesa për azil, u kthye në atdhe. Ai e përshkruan Britaninë si “të mbaruar”, duke theksuar vështirësitë e jetës së emigrantëve atje.

Sipas Sunday Times, marrëveshja mes kryeministrit britanik Rishi Sunak dhe homologut shqiptar Edi Rama në vitin 2022 ka sjellë një rënie të madhe të emigrimit të paligjshëm. Britania ka deportuar mbi 13.000 shqiptarë, trefish më shumë se në vitet 2010, ndërsa mbërritjet me varka të vogla kanë rënë me 95%.

Ministri i Brendshëm shqiptar, Ervin Hoxha, e ka cilësuar bashkëpunimin me Londrën si një “histori suksesi” dhe është shprehur se Shqipëria është mirënjohëse për këtë mbështetje.

Ndërkohë, ish-drejtuesi i një projekti britanik për parandalimin e emigrimit, Edval Zoto, ka thënë se marrëveshja nuk është përdorur për qëllime politike nga Tirana, por kryesisht për ruajtjen e marrëdhënieve të mira me Britaninë.

Covid-19 dhe shëndeti i zemrës tek gratë: studimi zbulon pasoja afatgjata

Një studim i ri tregon se Covid-19 mund të shkaktojë dëme të fshehura në zemrën e grave, që mund të zgjasin për vite me radhë, sipas news.com.au.

Hulumtimi, botuar në European Heart Journal, përfshiu rreth 2 400 të rritur nga 16 vende dhe tregoi se virusi mund të plakë para kohe enët e gjakut tek gratë, duke rritur rrezikun për atak në zemër dhe goditje në tru.

Ndryshimet më të dukshme u panë tek gratë që kishin pasur sëmundje më të rëndë, por efekti u vërejt edhe tek ato me simptoma të lehta. Ngurtësimi i arterieve lidhet me rritjen e sëmundjeve kardiovaskulare, dhe eksperti Rosa Maria Bruno theksoi rëndësinë e identifikimit të grave në rrezik për të parandaluar komplikime të mëvonshme.

Nga ana pozitive, vaksinat duket se ofrojnë mbrojtje, pasi njerëzit e vaksinuar treguan më pak ngurtësim arterial. Kardiologët rekomandojnë kontroll të rregullt, stil jetese të shëndetshëm dhe menaxhim të presionit të gjakut dhe kolesterolit për të reduktuar rrezikun.

Ky studim është një nga hetimet më të mëdha ndërkombëtare mbi ndikimin afatgjatë vaskular të Covid-19 dhe forcon idenë se virusi nuk prek vetëm frymëmarrjen, por edhe sistemin vaskular.

Osmani takohet me homologun austriak dhe Zonjën e Parë: Austria, një nga aleatët më të fortë të Kosovës

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, zhvilloi një takim me presidentin austriak Alexander Van der Bellen dhe Zonjën e Parë, Doris Schmidauer, në Alpbach.

Në një postim në Facebook, Osmani njoftoi se gjatë takimit pati biseda miqësore mbi thellimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Austrisë, të cilën e cilësoi si një nga aleatët më të rëndësishëm të vendit tonë.

Një e treta e gjermanëve shqetësohen për humbjen e punës nga inteligjenca artificiale

Një sondazh i realizuar nga YouGov me 2.175 pjesëmarrës tregon se 34% e gjermanëve kanë frikë se përparimet në inteligjencën artificiale mund t’i bëjnë ata të humbasin vendin e punës, ndërsa 62% nuk ndihen të kërcënuar.

Sipas rezultateve, frika është më e madhe te punonjësit në qytete dhe ata me nivel më të ulët arsimimi. Dallime të rëndësishme midis mbështetësve të partive të ndryshme nuk u gjetën.

Një tjetër sondazh nga Instituti Ifo tregon se rreth 27% e kompanive gjermane presin humbje të vendeve të punës për pesë vitet e ardhshme për shkak të IA-së, ndërsa vetëm 5% presin rritje.

Që nga lansimi i ChatGPT nga OpenAI në nëntor 2022, teknologjia e inteligjencës artificiale ka përparuar shumë, duke përfshirë përpunimin e tekstit, imazheve, audios dhe videos.

Kërkesat për azil në Kosovë bien 50% këtë gjysmëvit krahasuar me 2024

Gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit 2025, Kosova ka regjistruar një rënie të ndjeshme të kërkesave për mbrojtje ndërkombëtare, duke shënuar vetëm 54 aplikime, krahasuar me 118 në të njëjtën periudhë të vitit 2024.

Sipas Ministrisë së Punëve të Brendshme, shumica e azilkërkuesve vijnë nga Siria, Jordania, Palestina dhe Maroku. Aktualisht, në Kosovë ndodhen 42 persona që kanë aplikuar për mbrojtje ndërkombëtare, ndërsa 6 janë kthyer në vendet e origjinës gjatë kësaj periudhe.

Qendra për Azil në Kosovë është institucioni përgjegjës për pranimin, regjistrimin dhe akomodimin e aplikuesve. Përfitimet për azilkërkuesit përfshijnë shërbime shëndetësore, ndihmë juridike dhe administrative, asistencë sociale dhe psikologjike, ushqim, veshmbathje, pako higjienike dhe ndihma të tjera fizike.

A po i vjen fundi bufeve të mëngjesit?

Bufetë mëngjesi, dikur simbol luksi hotelesh, po shqyrtohen nga ekspertët për shkak të mbeturinave të shumta, konsumit të tepërt dhe ndikimit mjedisor. Petulla, vezë të fërguara, fruta, mishra dhe ëmbëlsira, bollëku shpesh çon në tepri.

Sipas Raportit të Indeksit të Mbeturinave Ushqimore të UNEP-it për vitin 2024, 1.05 miliardë ton ushqim u shpërdorua globalisht, dhe 28% e këtij shpenzimi vjen nga restorantet. Bufetë mëngjesi gjenerojnë dyfishin e mbeturinave krahasuar me vaktet e porositura, rreth 300 gramë ushqim i hedhur për person.

Jocelyn Doyle nga Shoqata e Restoranteve të Qëndrueshme shpjegon: “Ushqimi i hedhur shpërdoron toka, ujë, energji dhe punë, dhe në deponi prodhon gazra serrë që dëmtojnë planetin. Zvogëlimi i mbeturinave është një hap i madh – dhe mëngjesi është vendi ideal për ta nisur.”

Hotelet po ndërmarrin ndryshime: Scandic Hotels redukton tortat dhe pastat, Ibis Hotels përdor pjata më të vogla, ndërsa Hilton Frankfurt ofron porcione të parapërgatitura. Në Novotel Bangkok Sukhumvit, mysafirët nxisen të marrin vetëm sa mund të hanë.

Sipas Dr. Kelly L. Hoss, bufetë nxisin ngrënie të tepërt për shkak të “efektit të larmisë”: më shumë zgjedhje shpesh do të thotë më shumë konsum. Pjata më të vogla, rimbushje të shpeshta dhe oferta e porcioneve të vogla mund të reduktojnë mbeturinat pa prishur kënaqësinë e mysafirëve.

Ndryshimet e thjeshta, si vendosja e sallatave në fillim dhe pjatave më të rënda më vonë, ose stacionet “përgatit sipas porosisë”, ndihmojnë mysafirët të konsumojnë më pak, por të mbeten të kënaqur.

Rezultati? Më pak rrëmujë, më pak mbeturina dhe përvoja më cilësore për vizitorët e hotelit.

 

Cyrih: Testet për sëmundje seksualisht të transmetueshme do të jenë me pagesë nga 2027

Qyteti i Cyrihut ka vendosur të zgjasë edhe për dy vite projektin pilot të testimit falas për sëmundje seksualisht të transmetueshme (SST). Deri tani janë testuar rreth 6,600 persona, shumica të rinj nën moshën 25 vjeç. Rezultatet tregojnë se më së shpeshti janë zbuluar klamidia, gonorrea dhe sifilisi, ndërsa katër persona kanë rezultuar pozitivë për HIV, transmeton albinfo.ch.

Projekti ka kushtuar mbi 2.6 milionë franga, por autoritetet thonë se parandalimi i vetëm disa rasteve me HIV e justifikon këtë shpenzim, pasi kostoja shëndetësore gjatë jetës për një pacient mund të arrijë deri në 1 milion franga.

Nga viti 2027, testet do të bëhen pjesë e ofertës së përhershme, kufiri i moshës do të rritet në 30 vjeç, por ato nuk do të jenë më krejtësisht falas. Qytetarët do të paguajnë deri në 30 franga për test, ndërkohë që kostoja reale pa mbështetjen e qytetit shkon në rreth 200 franga.

Autoritetet theksojnë se kjo tarifë simbolike synon të nxisë përgjegjësinë individuale, ndërsa nuk pritet të ulë ndjeshëm kërkesën për testim.

Çfarë ndodh kur një veturë elektrike qëndron e parkuar për gjashtë muaj

Një Tesla Model S qëndroi e parkuar për gjashtë muaj pa u përdorur ose karikuar. Kanali në YouTube, Autoalex v2, tregoi se çfarë ndodh kur përpiqesh të ndizësh një automjet të tillë pas një periudhe të gjatë.

Si çdo makinë tjetër, edhe makina elektrike ka dy bateri: një bateri kryesore me tension të lartë për furnizimin e makinës dhe një bateri të vogël 12 volt për sistemin elektrik. Kur makina qëndron pa u karikuar për një kohë të gjatë, bateria 12 volt shkarkohet dhe bëhet e pamundur të ndizet makina për të karikuar baterinë kryesore.

Tesla ka një mënyrë emergjente për të hapur kapakun e motorit me kabllo mekanike, por në këtë rast kabllot ishin kaq të ndryshkura sa u thyen. Shërbimi ndaj klientit i Teslës nuk mund të ndihmonte, dhe kapaku u hap me një kaçavidë. Bateria 12 volt u zëvendësua.

Megjithatë, problemet nuk përfunduan aty. Pas gjashtë muajsh, lagështia shkaktoi rritjen e mykut brenda makinës, ekranet nuk funksiononin dhe freni elektrik i parkimit ishte i bllokuar. Për ta karikuar makinën, u desh ta çonin mbi rrota speciale deri te stacioni i karikimit. Pas karikimit, freni mund të lirohej, por ekranet u rikthyen në funksionim vetëm pas një jave.

Kur makina u ndez, shfaqën dy mesazhe gabimi: një problem me sistemin e monitorimit të presionit të gomave dhe nevoja për të zëvendësuar sigurimin e baterisë. Pas disa ditësh përdorimi, makina ishte gati për të lëvizur normalisht.

Mbi 3,000 studentë nga Maqedonia e Veriut kanë zgjedhur Slloveninë për studime

Interesi i të rinjve nga Maqedonia e Veriut për të studiuar në Slloveni vazhdon të rritet. Sipas të dhënave nga Denar, mbi 3,000 studentë kanë filluar studimet atje gjatë dy viteve të fundit.

Përparësitë kryesore që tërheqin studentët maqedonas janë kushtet e mira të studimit, programet cilësore, stafi akademik dhe diploma që njihet në vendet e Evropës Perëndimore. Disa fakultete madje ofrojnë studime falas për qytetarët maqedonas, duke e bërë vendimin për të studiuar jashtë më të lehtë, raporton alsat përcjell albinfo.ch.

Ekspertët theksojnë se studimi jashtë vendit sjell përfitime, për sa kohë studentët kthehen dhe përdorin njohuritë e fituara në Maqedoni. Megjithatë, shteti nuk disponon statistika të sakta mbi numrin e studentëve që përfundimisht vendosin të mos kthehen. Vetëm gjatë 15 viteve të fundit, shteti ka ofruar bursa për rreth 400 studentë për të studiuar në universitetet më të njohura në botë.

Autoritetet po punojnë për një Ligj të ri për Arsimin e Lartë, që synon t’u japë më shumë të drejta dhe mundësi profesorëve dhe studentëve, përfshirë edhe mundësinë e punësimit të garantuar për studentët më të mirë. Po ashtu, po përgatitet Ligji për Standardet e Studentëve, që do të përmirësojë mënyrën e dhënies së bursave, financimin e konvikteve dhe mundësitë për të rinjtë që vazhdojnë arsimin akademik.

Qeveria synon të stimulojë shkencën dhe të ofrojë qasje falas në baza të dhënash shkencore për të rinjtë dhe studiuesit me përvojë. Kryeministri ka theksuar se universitetet maqedonase kanë potencialin për t’u rritur në renditjet ndërkombëtare, ndërkohë që buxheti për shkencën është dyfishuar krahasuar me vitin e kaluar.

Ndryshimi i klimës po transformon Evropën: Alarm për të ardhmen

Qershori dhe korriku i vitit 2025 shënuan muajt më të nxehtë në historinë e Evropës Perëndimore. Temperaturat në qytete si Milano, Barcelona, ​​Parisi dhe Londra kapën mbi 40°C, duke shkaktuar probleme serioze shëndetësore, sidomos tek të moshuarit. Sipas studimeve, në kryeqytetet evropiane u regjistruan rreth 2,300 vdekje, prej të cilave 1,500 lidhen direkt me ndryshimet klimatike.

Nxehtësia – një kërcënim i padukshëm

Grupet më të rrezikuara janë të moshuarit, personat me sëmundje kronike dhe ata pa qasje në ajër të kondicionuar. Ndryshe nga fatkeqësitë si përmbytjet apo zjarret, valët e nxehtësisë nuk lënë shenja të dukshme, por shkaktojnë dëme të mëdha.

Përmbytjet dhe katastrofat natyrore

Viti 2024 solli përmbytjet më të mëdha në një dekadë. Në Spanjë, stuhi katastrofike shkaktoi 224 viktima dhe dëme mbi 18 miliardë euro. Gjermania, Franca dhe Belgjika u përballën me shkatërrime të mëdha infrastrukturore dhe mijëra të pastrehë. Këto ngjarje janë rezultat i modeleve të papritura të reshjeve dhe urbanizimit të paqëndrueshëm.

Thatësirat dhe ushqimi

Evropa Jugore, përfshirë Greqinë, Italinë dhe Ballkanin, përjetoi thatësira të rënda, duke ulur rendimentin e kulturave si gruri, ullinjtë dhe domatet. Kjo ndikoi në ekonominë lokale dhe rriti çmimet e ushqimeve, duke rrezikuar biodiversitetin dhe shëndetin e ekosistemeve.

Shëndeti dhe infrastruktura

Ndryshimi i klimës rrit rastet e sëmundjeve kardiovaskulare, alergjive dhe problemeve të frymëmarrjes. Spitalet ishin të mbingarkuara gjatë verës, ndërsa infrastruktura, përfshirë rrugët, hekurudhat dhe aeroportet, pësoi dëme serioze.

Sfidat energjetike

Nevoja për ftohje rrit kërkesën për energji, duke çuar në ndërprerje dhe rritje kostosh. Po ashtu, nivelet e ulëta të ujit u dobësuan hidrocentralet. Kalimi te burimet e rinovueshme është thelbësor për qëndrueshmërinë energjetike.

Çfarë duhet bërë?

Evropa ka nevojë për veprim urgjent:

Investim në infrastrukturë të gjelbër (parqe, çati të gjelbra, pemë)

Përmirësim të sistemeve të kullimit dhe mbrojtje nga përmbytjet

Ndërtim dhe transport me efikasitet energjetik

Mbështetje për fermerët me kultura rezistente ndaj klimës

Edukim dhe ndërgjegjësim qytetar

Ndryshimi i klimës nuk është vetëm çështje mjedisore, por një sfidë për mbijetesën dhe drejtësinë sociale. Çdo qytetar dhe çdo vend ka një rol të rëndësishëm për të luajtur.