Sindikata e re e Korporatës Energjetike të Kosovës ka njoftuar se më 12 dhjetor para ndërtesës së KEK-ut në Prishtinë do të organizohet një protestë paqësore.
Përmes protestës kërkohet rritja e pagave për punonjësit e KEK-ut ndër të tjera, si dhe zbatimi i pagës së 13-të, transmeton albinfo.ch.
“Kryesia e Sindikatës së Re të KEK-ut ka miratuar vendimin për organizimin e një proteste paqësore me qëllim adresimin e kërkesave urgjente të punëtorëve: Rritjen e pagave për punëtorët e KEK-ut, në përputhje me tregun e punës, inflacionin dhe kushtet e rrezikshme të punës; Nivelizimin e pagave të sigurimit fizik të barazohen me punëtorët tjerë të KEK-ut, duke filluar nga data 01.01.2026; Zbatimin e pagës së 13-të për punëtorët e KEK-ut, ashtu siç është premtuar për sektorin publik. Punëtorët e KEK-ut kontribuojnë në një sektor strategjik për shtetin dhe nuk mund të trajtohen me standarde më të ulëta se pjesa tjetër. Kërkesat janë të ligjshme, të arsyeshme dhe të domosdoshme për dinjitetin e punëtorëve”, thuhet në njoftim.
Banka Kombëtare e Zvicrës (SNB) ka të ngjarë të vazhdojë politikën e saj aktuale të normës zero të interesit të enjten. Shumica e ekonomistëve nuk presin që norma bazë e interesit të ndryshojë as në vitin 2026.
Në një sondazh të kryer nga agjencia e lajmeve AWP, ekziston një konsensus i gjerë midis ekspertëve të anketuar: norma bazë e interesit ka të ngjarë të mbetet në zero për qind pas vlerësimit të politikës monetare të së enjtes – dhe të qëndrojë atje gjatë gjithë vitit 2026. Pavarësisht ekonomisë së ndrydhur, treguesve të dobët ekonomikë dhe pasigurive globale, tendenca është se normat zero të interesit mbeten opsioni më i mirë aktual për SNB.
Në të njëjtën kohë, udhëheqja e SNB-së do të dërgonte një sinjal të rëndësishëm me një normë bazë të qëndrueshme të interesit, thotë Claude Maurer nga BAK Economics. Ai nënvizon fokusin e SNB-së në stabilitetin përballë rreziqeve vazhdimisht të larta. “Një normë bazë negative e interesit do të bëhej realitet vetëm nëse inflacioni do të befasohej përsëri në rënie, franga zvicerane do të vlerësohej ndjeshëm kundrejt BE-së ose Banka Qendrore Evropiane (BQE) do të ulte ndjeshëm normat e interesit.”
Në fakt, ekziston gjithashtu një konsensus i gjerë midis ekonomistëve për temën e normave negative të interesit. Vështirë se dikush pret një kthim në normat negative në kohën e tanishme.
Në vend të kësaj, ata theksojnë se që nga vlerësimi i fundit i politikës monetare në shtator, Kryetari i Bordit Drejtues Martin Schlegel ka theksuar vazhdimisht se pengesa për kthimin në normat negative të interesit është shumë e lartë.
Sipas ekspertëve, pritshmëritë ekonomike sugjerojnë gjithashtu se ekonomia zvicerane do të rimëkëmbet në vitin e ardhshëm – dhe për këtë arsye normat negative të interesit nuk janë të nevojshme. Kjo përkundër faktit se rritja ekonomike (PBB) më e dobët se sa pritej dhe inflacioni shumë i ulët kanë nxitur sërish shqetësimet javët e fundit se SNB po vihet ngadalë nën presion për të vepruar.
Për Martina Honegger-Romahn, Menaxhere e Lartë e Portofolit në Allianz Global Investors, megjithatë, ekonomia zvicerane duket e dobët dhe potencialisht nën presion në shikim të parë.
Konkretisht, PBB-ja u tkurr me 0.5% nga viti në vit në tremujorin e tretë dhe inflacioni gjithashtu befasoi në kahun e ulët në zero për qind në nëntor.
“Megjithatë, një vështrim më i afërt prapa skenave tregon se ekonomia zvicerane është më elastike sesa sugjerojnë titujt”, shton eksperti, shkruan swissinfo.
Shumica e ekonomistëve të tjerë kanë një pikëpamje të ngjashme. Kjo për shkak se PBB-ja e dobët ishte kryesisht për shkak të sektorit farmaceutik, i cili vuajti nga efektet tërheqëse në prodhimin dhe eksportet në tremujorin e tretë si rezultat i politikës tarifore të SHBA-së, transmeton albinfo.ch.
Sipas UBS, perspektiva e rritjes gjithashtu është përmirësuar disi pasi Zvicra dhe SHBA përfunduan marrëveshjen e tyre doganore.
“Ndërsa inflacioni ka qenë më i ulët se sa pritej në muajt e fundit, marrëveshja tregtare me SHBA-në redukton rreziqet ndaj rritjes dhe në këtë mënyrë edhe rreziqet afatmesme të deflacionit.”
Përveç kësaj, SNB ka ende një instrument të dytë krahas normave të interesit: ndërhyrjet në tregun valutor. Çifti euro/frang po tregtohet aktualisht në rreth nivelit që ishte kur u vlerësua situata në shtator, por ka pasur një udhëtim të vërtetë me rul slitë në mes, i cili herë pas here e ka sjellë çiftin në nivelin më të ulët që nga ndërprerja e kursit minimal të këmbimit.
Duke parë të dhënat e bilancit mujor, megjithatë, SNB-së nuk i është dashur të ndërhyjë ndjeshëm kohët e fundit, komenton Reto Cueni, Kryeekonomist në Bank Syz.
UBS thotë gjithashtu se të dhënat e fundit nuk tregojnë ndonjë ndërhyrje të theksuar.
Në vend të kësaj, ekspertët e bankës së madhe presin që çifti euro/frang të kthehet drejt 95 centimes në vitin e ardhshëm, pasi paketa fiskale në Gjermani dhe një rimëkëmbje evropiane duhet të mbështesin euron.
Në përgjithësi, eksperti i Carmignac Kevin Thozet beson se SNB duhet të zgjedhë opsionin më pak përçarës me një politikë të pandryshuar, duke përmbledhur kështu opinionin e shumicës.
Platforma mediale albinfo.ch organizoi mbrëmjen e saj vjetore AlbGala 2025, një nga eventet më prestigjioze të komunitetit shqiptar në Zvicër. Në një ambient elegant dhe ceremonial, u bashkuan diplomatë, politikanë, filantropë, personalitete nga biznesi, arti, kultura, shëndetësia, sporti dhe jeta shoqërore, duke krijuar një mozaik të përfaqësimit të vlerave, arritjeve dhe ndikimit të diasporës shqiptare.
Ngjarja u nderua me praninë e përfaqësive diplomatike nga të gjitha hapësirat shqiptare, figurave të jetës politike shqiptaro-zvicerane dhe një numri të madh personalitetesh publike, duke e shndërruar mbrëmjen në një takim elitar të komunitetit tonë në Zvicër.
Sopranoja Flaka GoranciModeratori Berat Miftari
Mbrëmja u hap me elegancën e moderimit të Berat Miftarit, ndërsa sopranoja Flaka Goranci solli një interpretim solemn dhe festiv, duke i dhënë skenës një dimension artistik që i përshtatej natyrës së një nate gala.
CEO i platformës mediale albinfo.ch, Sevdail Tahiri
CEO i platformës mediale albinfo.ch, Sevdail Tahiri, mbajti një fjalë ceremoniale me ton diplomatik, duke shprehur mirënjohje për sponsorët strategjikë të mbrëmjes: BAU Investment Schweiz AG, smzh, Orllati Group, Air Prishtina, AMAG, RIA, Multinet, Noor Bau Management, Munishi AG, Green House, Halli Partner, Mahagoni, Drop In Lab, ASM Immobilien AG dhe My Laser Vision, Gani Transport, AMC dhe Think B Agency nga Prishtina me Erisa Jakupin dhe Janina Mehmeti.
Ai theksoi se përkrahja e tyre nuk është vetëm kontribut i thjesht, por një akt besimi, vizioni dhe përgjegjësie që e forcon rolin e platformës mediale albinfo.ch në jetën publike të Zvicrës dhe i jep diasporës shqiptare një pozicion të respektuar.
Tahiri nënvizoi se platforma mbështetet nga partnerë besnikë e afatgjatë në gjithë Zvicrën dhe diasporën, mbështetje e cila e ka shoqëruar albinfo-n në çdo projekt të rëndësishëm.
Ai rikujtoi se rritja e platformës – sot mbi një milion vizita mujore – është rezultat i përkushtimit të ekipeve redaksionale në Zvicër (Blerim Shabani, Bekim Dalipi, Luljeta Ademi, Rromir Imami), Kosovë (Bahri Rexha) dhe Austri (Arben Gjinaj). “Ky bashkëpunim ndërkufitar,” theksoi ai, “është forca jonë e përbashkët. albinfo.ch është një urë besimi, një platformë që i lidh shqiptarët kudo që jetojnë dhe i jep diasporës një zë profesional e të pavarur.”
Themeluesi i platformës, Dr. Bashkim Iseni, solli një reflektim mbi historikun e albinfo.ch, duke theksuar se misioni i saj ka lindur nga nevoja për një zë profesional të diasporës, i cili sot mishëron integritet, vazhdimësi dhe përgjegjësi shoqërore.
Ndarja solemne e çmimeve – Personalitetet Shqiptare të Vitit 2025
Ceremonia e ndarjes së çmimeve ishte momenti kulmor i mbrëmjes, ku u nderuan personalitete që me punën e tyre kanë shënuar vitin 2025 në komunitetin shqiptar të Zvicrës.
Lorik Cana – Ambasador i kulturës
Kapiten legjendar i Kombëtares, figurë unifikuese dhe ambasador i kulturës përmes projekteve filantropike e dokumentare. Çmimin ia dorëzoi Gzim Hasani, i cili theksoi: “Nderimi për Lorikun është nderim për të gjithë shqiptarët që përfaqësojnë vendin me dinjitet. Ne jemi një komunitet i fortë kur qëndrojmë së bashku dhe mbështesim njëri-tjetrin.”
Legjenda e futbolli e ka cilësuar si një mbrëmje krenarie dhe mirënjohjeje mbrëmjen AlbGala. “Një mbrëmje kujtesë e fuqisë së komunitetit tonë kur qëndron i bashkuar.”, thotë Cana.
“Bashkë me familjen time jam i nderuar dhe krenar që u vlerësova me çmimin “Personaliteti i Vitit 2025”, si Ambasador i Kulturës Shqiptare në botë.
Ky çmim ka një domethënie të veçantë për mua, sepse Zvicra, vendi ku u rrita dhe u formova që prej moshës 7-vjeçare, ka një komunitet shqiptar të madh, të fortë dhe me shumë ndikim. Shumë krenari dhe mirënjohje për të gjithë ju që e mbani lart emrin e komunitetit tonë.”, është shprehur Lorik Cana, personalitet i vitit 2025.
Shkelzen Doli, violinist i Filarmonisë së Vjenës prezanton çmimin e ndarë për Elina Dunin – Personaliteti në fushën e kulturës
Artiste e kalibrit ndërkombëtar që ka sjellë identitetin muzikor shqiptar në skenat evropiane. U lidh drejtpërdrejt nga Polonia për të falënderuar komunitetin. Çmimi ishte paraparë t’i dorëzohej nga Shkëlzen Doli, violinist i Filarmonisë së Vjenës.
Merita Pinta – Personaliteti në fushën e biznesit
Sipërmarrëse që ka ngritur standarde të reja në kujdesin shëndetësor dhe punëdhënëse e mbi 100 punëtorëve, modele e lidershipit të grave në biznes. Çmimin ia dorëzoi Dr. Fatime Imeri Berisha, kryetare e Rrjetit të Bizneseve të Diasporës Shqiptare..
Dr. Përparim Limani – Personaliteti në fushën e shëndetësisë
Kirurg i profilit të lartë, i emëruar në krye të Klinikës së Kirurgjisë Viscerale në Kantonsspital Aarau, një arritje historike për mjekësinë shqiptare. Çmimin ia dorëzoi Berat Miftari.
Musa Kamenica – Personaliteti në fushën e politikës
Kryetar i Parlamentit të Lozanës, figurë simbolike e përfaqësimit dinjitoz të diasporës shqiptare në institucionet zvicerane. Çmimin ia dorëzoi Përparim Avdili, kandidat për qytetin e Cyrihut nga FDP, i cili theksoi: “Pavarësisht dallimeve politike, ne bashkëpunojmë dhe mbështesim sukseset që nderojnë komunitetin shqiptar.”
Fehmi Mahalla – Personaliteti në fushën e sportit
Kampion i shumëfishtë ndërkombëtar dhe trajner i sportistëve elitarë në Kosovë, Shqipëri dhe Zvicër; figurë referuese e sporteve marciale. Çmimin ia dorëzoi Dr. Alvin Karaqi, mjek dhe bartësi i shumë titujve ndërkombëtarë në karate.
Adrian Bajrami – Personaliteti në fushën e futbollit
Futbollist me origjinë nga Struga, aktiv në FC Luzern dhe në Kombëtaren e Zvicrës, përfaqësues i brezit të ri shqiptar. Çmimin ia dorëzoi Ambasadori i Maqedonisë së Veriut në Zvicër, Rexhep Demiri.
Lauratet e vitit 2025!
Mbrëmja u pasurua nga performanca e Majlinda Cikaqit dhe bendit të saj nga Prishtina, të cilët sollën elegancë, energji dhe një atmosferë festive.
Ngjarja u mbajt në Meilenstein Langenthal, nën mikpritjen vëllazërore dhe profesionale të Mentor Komanit, i cili u shpreh i nderuar për praninë e personaliteteve dhe tha: “Ndjehuni sikurse në shtëpinë tuaj.” Ai ofroi një ambient ceremonial dhe shërbim të nivelit të lartë, duke e bërë mbrëmjen të paharrueshme.
AlbGala 2025 u shndërrua në një deklaratë të identitetit, unitetit dhe suksesit të diasporës shqiptare në Zvicër. Suksesi individual u kthye në krenari kolektive dhe rrëfimi i diasporës mori formën e një vizioni të përbashkët që forcon lidhjet me njëri-tjetrin dhe me shoqërinë zvicerane.
AlbGala mbetet një ngjarje ku vlerat tona ndërthuren me profesionalizmin, ku kultura takohet me diplomacinë dhe ku diaspora shqiptare rikonfirmon çdo vit vendin e saj me dinjitet, ambicie dhe vizion.
Policia ka inspektuar autobusët turistikë që hyjnë në Graz për defekte teknike gjatë fundjavës së parë dhe tani të dytë të Adventit. Gjatë kontrolleve në fundjavën e parë të Adventit, dhjetë autobusëve me defekte serioze iu ndalua të vazhdonin udhëtimin e tyre për shkak të rrezikut të afërt, tha Fritz Grundnig, zëdhënës i Drejtorisë së Policisë Provinciale të Styria-s, në përgjigje të pyetjeve të APA-s në lidhje me raportet përkatëse të medias. Priten inspektime të mëtejshme, përcjell albinfo.ch.
Pas një inspektimi fillestar në një rampë, autobusët turistikë të dyshimtë transferohen në një sallë inspektimi për një ekzaminim më të detajuar. Gjatë fundjavës së parë të Adventit, u identifikuan 70 defekte të tjera serioze në autobusë të tjerë dhe u lëshuan gjoba përkatëse. Janë vendosur rreth 18,000 euro gjoba me efekt përfundimtar. Rezultatet nga fundjava e dytë e Adventit (që është duke u zhvilluar aktualisht) nuk janë ende të disponueshme, tha Grundnig.
Inspektimet janë kryer në mënyrë të synuar për tre vjet dhe është bërë e qartë se ato janë të nevojshme, shpjegoi Grundnig. Përveç inspektimeve të autobusëve, kontrolle për alkoolin dhe zbatimin e trafikut po kryhen edhe gjatë sezonit të Krishtlindjeve.
Studiues zviceranë dhe amerikanë kanë përdorur të dhëna nga radarët e motit për të vlerësuar numrin e insekteve që fluturojnë në qiellin mbi Shtetet e Bashkuara. Kjo metodë duhet të ndihmojë në zbulimin e ndryshimeve historike në faunën e insekteve.
Një studiues nga Instituti Federal Zviceran për Kërkime Pyjore, Bore dhe Peizazhi (WSL) dhe dy kolegë amerikanë përdorën të dhëna nga 140 radarë moti në Shtetet e Bashkuara, shpjegoi WSL të hënën. Sipas autorëve, rreth 100,000 miliardë insekte fluturojnë nëpër qiellin amerikan në një ditë mesatare vere.
Deri më tani, monitorimi i insekteve ka qenë i kufizuar në disa specie dhe vendndodhje. Radari i motit ofron një metodë të automatizuar, të lirë dhe në shkallë të gjerë për monitorimin e popullatave të insekteve në ajër: algoritmet mund të filtrojnë sinjalet nga insektet, trajektoret e të cilëve lënë gjurmë tipike në imazhet e radarit.
Në Shtetet e Bashkuara, këto të dhëna janë të arritshme lirisht. Vëzhgimet e studiuesve i bëjnë modelet kontinentale të insekteve fluturuese të dukshme për herë të parë dhe ofrojnë një seri kohore unike gjatë dhjetë viteve të vlerësuara (2012 deri në 2021).
Megjithatë, metoda është e vështirë për t’u zbatuar në Zvicër. Në Zvicër, shumë radarë moti janë instaluar në kreshta ose maja malesh, kështu që insektet fluturuese fluturojnë fjalë për fjalë nën radar.
Kombinimi i burimeve
Ndërsa numri i insekteve në Shtetet e Bashkuara duket se është i qëndrueshëm në përgjithësi gjatë periudhës së vëzhguar, ka luhatje të konsiderueshme në nivel rajonal. Këto ndryshime lidhen kryesisht me temperaturat e dimrit: popullatat e insekteve kanë rënë më shumë në rajonet ku temperaturat e dimrit janë rritur.
Studimet e kryera në terren tregojnë se kryesisht janë specie të rralla ose specie të ndjeshme ndaj ndryshimeve mjedisore që zhduken, ndërsa speciet e zakonshme të insekteve shumohen, shkruan swissinfo. Prandaj është e rëndësishme të kombinohen të dhënat e radarit me burime të tjera të të dhënave, transmeton albinfo.ch.
Për studiuesit, është gjithashtu e mundshme që rënia më e madhe e popullatave të insekteve të ketë ndodhur në vitet 1970 dhe 1990, d.m.th. para periudhës së vëzhgimit. Por ata janë të bindur se radari i motit mund të ofrojë të dhëna bazë të vlefshme mbi të cilat mund të bazohen seritë kohore të ardhshme. Puna e tyre është botuar në revistën Global Change Biology.
Në lagjen 11 të Cyrihut, disa kate të një skele 80 metra të lartë janë shkatërruar. Sipas kompanisë së ndërtimit, nuk ka më rrezik akut, por zona mbetet e rrethuar për dy deri në tre ditë.
Në një pjesë të Hagenholzstrasse në lagjen 11 të Cyrihut aktualisht nuk ka rrugë kalimi. Shirita të kuq dhe të bardhë bllokojnë rrugën midis ndërtesës së shkollës Leutschenbach dhe ndërtesave të radios dhe televizionit zviceran SRF. Sepse skela e një ndërtese të lartë, e cila është në ndërtim e sipër, është shembur pjesërisht.
Të dielën pasdite, policia dhe zjarrfikësit u larguan sepse një banor kishte raportuar se skela 80 metra e lartë ishte në rrezik shembjeje, thotë Marc Surber, zëdhënës i Policisë së Qytetit të Cyrihut. “Atje zbuluam se skela është e përkulur dhe nuk mund të përjashtohet që ajo të bjerë.”
Izolim derisa të jetë e qartë se çfarë do të ndodhë me skelat
Askush nuk u lëndua, por disa kate të skelave janë fundosur, thotë Marc Surber. Që të dielën, inxhinierët strukturorë vlerësuan dëmet dhe policia mbylli një pjesë të rrugës Hagenholzstrasse për arsye sigurie, transmeton albinfo.ch.
Kompania Swiss Life, e cila është përgjegjëse për ndërtimin, shkruan me kërkesë të SRF: “Skelat tani janë siguruar. Aktualisht, nuk ka më ndonjë rrezik akut.” Skelat e fasadës do të çmontohen në ditët në vijim. Prandaj, rruga Hagenholzstrasse pritet të mbetet pjesërisht e mbyllur për dy deri në tre ditë të tjera.
Aktualisht, specialistë të ndryshëm po e analizojnë incidentin në detaje. Ekspertët mjeko-ligjorë, SUVA, si dhe specialistët e skelave sqaruan pse skelat ishin shembur dhe si mund të kishte ardhur deri në këtë pikë.
Industria zvicerane e hoteleve mbetet në rrugën e duhur për një vit rekord. Pas një rritjeje tjetër të qëndrimeve me netë në tetor, industria mund të shikojë prapa në një sezon veror vazhdimisht të fortë.
Në tetor, numri i qëndrimeve me netë u rrit me 4.1% nga viti në vit në 3.47 milionë, siç raportohet nga Zyra Federale e Statistikave (FSO) të hënën. Mysafirët zviceranë dhanë një vrull të veçantë me një rritje të konsiderueshme prej 4.8%.
Megjithatë, kërkesa e huaj u rrit gjithashtu me 3.3%. Kjo do të thotë se të gjithë muajt e sezonit turistik veror nga maji deri në tetor shënuan rritje nga viti në vit.
Sezoni rekord i verës
Gjatë gjithë sezonit veror, u regjistruan 25.08 milionë qëndrime me netë – një rritje nga viti në vit prej 2.6% dhe shifra më e lartë e regjistruar ndonjëherë për këtë periudhë, transmeton albinfo.ch.
Rritja në verë u nxit kryesisht nga mysafirët evropianë, kërkesa e të cilëve u rrit me 3.8% në 6.9 milionë qëndrime me netë, shkruan swissinfo. Kjo është shifra më e lartë që nga viti 2013, sipas FSO-së. Rritja ishte veçanërisht e fortë falë Mbretërisë së Bashkuar (+10.8%), e ndjekur nga Gjermania, Italia dhe Franca.
Mysafirët nga SHBA-ja vendosën gjithashtu një rekord: me 3.1 milion qëndrime një natë (+3.4%), kontinenti arriti shifrën më të lartë të verës deri më sot. Kishte gjithashtu një trend rritës midis mysafirëve vendas, me një rritje prej 2.8% në 11.7 milionë.
Krishtlindjet janë gjithmonë një kohë e ngarkuar për udhëtime për në dhe nga Zvicra, por këtë vit udhëtarët mund të duhet të përballen me rregulla të reja, duke përfshirë Sistemin e Hyrjes dhe Daljes të BE-së dhe ETA-në e Mbretërisë së Bashkuar.
Nëse nuk keni kaluar një kufi ndërkombëtar për disa muaj, mund të vini re disa ndryshime në udhëtimet këtë Krishtlindje.
Gjatë vitit të kaluar, BE ka prezantuar Sistemin e saj të Hyrjes dhe Daljes (EES) të shumëpritur dhe shumë të vonuar; ndërkohë, Mbretëria e Bashkuar ka zgjeruar Autorizimin Elektronik të Udhëtimit (ETA) për të përfshirë shtetasit e vendeve të BE-së dhe Zvicrës.
Të gjitha aeroportet kryesore të Zvicrës e kanë në vend sistemin e ri.
Gjeneva dhe EuroAirport i Bazelit e kanë zbatuar EES-në më 12 tetor 2025, ndërsa sistemi i Aeroportit të Cyrihut u lançua më 17 nëntor.
Megjithatë, se si saktësisht do t’ju ndikojnë këto ndryshime varet nga kombësia dhe statusi juaj i rezidencës, si dhe nga vendi nga udhëtoni:
EES
Kjo ndikon në këdo që kalon një kufi të jashtëm të BE-së/zonës Shengen.
Megjithatë, kjo nuk ndikon në udhëtimet brenda zonës BE/Shengen.
EES nuk ndikon në njerëzit që udhëtojnë me pasaportën zvicerane, ose atë të shtetit të BE-së ose EFTA-s (Norvegji, Islandë ose Lihtenshtajn), shkruan thelocal. Gjithashtu përjashtohen njerëzit që janë rezidentë të ligjshëm në Zvicër ose në një vend të BE-së/EFTA-s.
Nëse nuk jeni në një nga grupet e përjashtuara dhe nuk keni kaluar kufirin e jashtëm të BE-së që kur EES u lançua në tetor, mund t’ju duhet të kryeni para-regjistrimin EES.
Kjo bëhet pas mbërritjes – do të drejtoheni në zonën përkatëse – zakonisht kioska vetë-shërbimi – dhe do të duhet të plotësoni një pyetësor, si dhe të jepni gjurmët e gishtërinjve dhe një skanim të fytyrës.
Gjatë periudhës gjashtëmujore të prezantimit (pra deri më 10 prill 2026), portet e hyrjes kanë gjithashtu mundësinë të pezullojnë regjistrimin EES në ditët e ngarkuara të udhëtimit dhe të kthehen në vulosjen manuale të pasaportës.
Ndryshe nga ETA dhe ETIAS (shih më poshtë), nuk ka asgjë që duhet të bëni përpara udhëtimit tuaj në lidhje me EES, pasi regjistrimi bëhet në vetë pikën e hyrjes.
Megjithatë, sistemi i ri mund të shkaktojë vonesa dhe radhë, veçanërisht gjatë sezonit të Krishtlindjeve, kështu që është më mirë të arrini në aeroport herët.
ETA
Ky është një sistem i Mbretërisë së Bashkuar, kështu që prek vetëm njerëzit që udhëtojnë për në Britaninë e Madhe.
ETA është e detyrueshme për të gjithë, përveç atyre që udhëtojnë me pasaportë britanike ose irlandeze. Personat që kanë një vizë afatgjatë për Mbretërinë e Bashkuar, ose kanë rezidencë në Mbretërinë e Bashkuar, janë gjithashtu të përjashtuar.
Kur bëhet fjalë për udhëtarët që kanë shtetësi të dyfishtë me Mbretërinë e Bashkuar, situata është e ndërlikuar.
Jo-britanikët që janë të martuar me një shtetas britanik nuk janë të përjashtuar nga ETA, përcjell albinfo.ch.
Nëse nuk jeni në një nga grupet e përjashtuara, do të duhet të aplikoni për ETA para udhëtimit tuaj. Kjo mund të bëhet vetëm në internet dhe kushton 16 £ (rreth 17.15 franga).
Por, pasi të keni ETA-në, ajo është e vlefshme për dy vjet, përveç nëse merrni një pasaportë të re gjatë asaj periudhe.
Nuk ka përjashtim për fëmijët, dhe nëse udhëtoni në grup, secili person duhet të ketë ETA-në e vet – madje edhe foshnjat.
ETA duhet të aplikohet përpara udhëtimit. Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar thotë se shumica e aplikimeve përpunohen ‘brenda disa minutash’, por këshilla zyrtare është të aplikoni në internet të paktën tre ditë përpara udhëtimit tuaj – veçanërisht në kohë të ngarkuara si Krishtlindjet.
Gjithashtu, sigurohuni që po përdorni faqen zyrtare të internetit të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar – ka një numër në rritje të faqeve mashtruese ‘ETA’.
Po ETIAS (Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit)?
Ky është një sistem i ri dixhital i BE-së për para-shqyrtimin për udhëtarët e përjashtuar nga viza (si qytetarët e SHBA-së, Mbretërisë së Bashkuar ose Kanadasë) në 30 vende evropiane, përfshirë Zvicrën.
Kjo është faza e dytë e ndryshimeve të udhëtimit të BE-së, duke futur një heqje vizash për vizitorët dhe turistët që vijnë në zonën BE/Shengen.
Është shumë e ngjashme me ETA-në e Mbretërisë së Bashkuar (dhe ESTA-në e SHBA-së), por nuk është diçka për të cilën duhet të shqetësoheni këtë Krishtlindje – aktualisht pritet të futet në fuqi në gjysmën e dytë të vitit 2026.
Çfarë tjetër mund ta ngadalësojë udhëtimin tuaj këtë sezon festash?
Nëse fluturoni nga aeroporti i Cyrihut gjatë muajit dhjetor, prisni vonesa.
Për momentin, 24 skanerë të rinj CT po instalohen në Cyrih, duke shkaktuar pritje të gjata në pikat e kontrollit të sigurisë, veçanërisht gjatë orëve të pikut të udhëtimit.
Sipas menaxhimit të aeroportit, 30 përqind e kapacitetit të kontrollit është aktualisht i padisponueshëm, që do të thotë se pasagjerët janë të mbingarkuar në më pak pika kontrolli.
Prandaj, për të shmangur humbjen e fluturimeve të tyre, pasagjerëve u kërkohet të paraqiten 1.5 deri në 2 orë më herët për fluturimet Shengen dhe deri në 2 deri në 3 orë më herët për destinacionet jashtë Shengenit.
Rreth një e dhjeta e popullsisë zvicerane ndërroi shtëpi vitin e kaluar. Kjo do të thotë që numri i zhvendosjeve mbetet në një nivel historikisht të ulët, sipas statistikave të reja të zhvendosjes së qeverisë. Përveç kësaj, sa më e vogël të jetë shtëpia, aq më e lartë është mundësia e zhvendosjes.
Ndërsa zhvendosjet ndërkombëtare janë rritur që nga viti 2020, zhvendosjet brenda Zvicrës kanë rënë ndjeshëm. Rreth 697,000 njerëz u zhvendosën vitin e kaluar, raportoi të hënën Zyra Federale e Statistikave (FSO). Me 769,000 njerëz, kjo shifër ishte dukshëm më e lartë në vitin 2020.
Pothuajse tre të katërtat e të gjithë njerëzve që u zhvendosën vitin e kaluar mbetën në të njëjtin kanton. Me 36%, numri i njerëzve që u zhvendosën brenda komunës së tyre është pothuajse i njëjtë me numrin e njerëzve që u zhvendosën në një komunë tjetër vitin e kaluar, sipas FSO-së. Një pjesë prej 16% ndryshoi kanton dhe 13% u zhvendos jashtë vendit, shkruan swissinfo. Këto shifra mezi kanë ndryshuar krahasuar me vitin 2023.
Banorët urbanë ishin shumë më të prirur të zhvendoseshin sesa ata ruralë. Shkalla e zhvendosjes ishte ende më e larta në kantonet e Basel-City (11.3%) dhe Neuchâtel (10.6%) – më e ulëta ishte në Nidwalden (7.4%) dhe Obwalden (7.4%). Në një krahasim urban, shumica e njerëzve u zhvendosën në Fribourg dhe St. Gallen në vitin 2024, dhe më e pakta në Lancy dhe Vernier në kantonin e Gjenevës, transmeton albinfo.ch.
Beqarët lëvizin më shpesh
Sipas FSO-së, familjet e reja lëvizën më shpesh – beqarët lëvizën pothuajse dy herë më shpesh se çiftet e martuara. Në krahasim, shkalla e zhvendosjes së shtetasve zviceranë ishte dukshëm më e ulët se ajo e shtetasve të huaj. Krahasuar me banorët e shtëpive, njerëzit që jetonin në blloqe apartamentesh lëviznin më shpesh. Përveç kësaj, burrat që jetonin vetëm lëviznin në shtëpi më shpesh sesa gratë që jetonin vetëm.
Për më tepër, sa më i vogël të ishte apartamenti, aq më e lartë ishte mundësia e zhvendosjes. Në vitin 2024, njerëzit që jetonin në një apartament me 1 deri në 2 dhoma lëviznin dy herë më shpesh sesa njerëzit që jetonin në një apartament me katër ose më shumë dhoma. Sipas FSO-së, shumica e njerëzve që u zhvendosën brenda Zvicrës në vitin 2024 ndryshuan gjithashtu madhësinë e shtëpisë së tyre. Kur ndërruan shtëpi, të rinjtë dhe personat mbi 50 vjeç në përgjithësi hoqën dorë nga një ose më shumë dhoma. Njerëzit që u zhvendosën nga fshati në qytet në vitin 2024 ka shumë të ngjarë të kenë humbur hapësirën e banimit.
Mund ta dini se 8 dhjetori është Festa e Ngjizjes së Papërlyer dhe se është festë publike në shumë kantone zvicerane.
Këtë vit, 8 dhjetori bie të hënën, që do të thotë se punëtorët në 13 kantone dhe komuna zvicerane (kryesisht katolike) ku festohet do të kenë një ditë pa punë.
Çfarë festohet saktësisht?
Kjo ditë feste katolike shënon Ngjizjen e Papërlyer, të cilën shumë mund ta imagjinojnë si ngjizjen e Jezusit nga Maria.
Në fakt, ajo në fakt shënon ngjizjen e vetë Marisë. Nëna e saj, Shën Ana, mbeti shtatzënë në mënyrën e zakonshme, biologjike, besojnë katolikët, por ngjizja ishte ‘e papërlyer’ sepse Zoti ndërhyri, duke e liruar Marinë nga mëkati origjinal.
Sipas dogmës katolike, të gjithë njerëzit lindin me mëkatin origjinal, prandaj foshnjat pagëzohen menjëherë pas lindjes për t’i bërë ata “të denjë” për hyrje në Parajsë. Por Maria nuk u njollos kurrë nga mëkati origjinal, mbeti “e papërlyer” që nga momenti i ngjizjes së saj sepse Zoti e dinte se ajo një ditë do të lindte Jezu Krishtin.
Ndërsa ngjarja është shënuar që në shekullin e shtatë, 8 dhjetori u shpall zyrtarisht për herë të parë një ditë e shenjtë nga Vatikani në vitin 1854 nga Papa Pius IX.
Si shënohet?
Për disa njerëz, kjo datë do të thotë një ditë pushimi nga puna (kur festa bie në një ditë jave) dhe mbledhje për një drekë familjare.
Megjithatë, nëse festa bie në një fundjavë, siç është për shembull e diela e Pashkëve, nuk merrni një pushim shtesë gjatë javës në vend të saj – megjithëse disa kisha e kanë zhvendosur shërbesën e tyre në ditën pasardhëse në të kaluarën sa herë që festa përkonte me një të diel të Adventit, shkruan thelocal, transmeton albinfo.ch.
Zvicra ka shumë kisha dhe kapela të dedikuara Marisë dhe mund t’i gjeni në pjesë të ndryshme të vendit, të tilla si St. Marien (Bazel), Marienkirche (Bern) dhe kisha e pelegrinazhit Madonna del Sasso me bazë në Ticino.
Cilat kantone e festojnë atë?
Është festë në Appenzell Innerrhoden, Fribourg, Lucernë, Nidwalden, Obwalden, Schwyz, Ticino, Uri, Valais dhe Zug.
Gjithashtu festohet në pothuajse të gjithë Solothurnin me përjashtim të Distriktit Bucheggberg, një nga dhjetë distriktet brenda kantonit.
Në Aargau, festa zyrtare shënohet vetëm në Laufenburg, Muri dhe pjesë të Rheinfelden (Hellikon, Mumpf, Obermumpf, Schupfart, Stein, Wegstetten).
Zonja e Papërlyer është gjithashtu festë zyrtare në pjesë të Graubünden, megjithëse nuk është në të gjithë kantonin.
Bashkimi Evropian ka shpallur Kosovën dhe 7 vende të tjera si “të sigurta” për azil.
Bëhet e ditur se Këshilli ra dakord për qëndrimin e tij mbi dy pjesë të legjislacionit të BE-së që do të forcojnë zbatimin praktik të koncepteve kryesore të vendit të sigurt në rregullat e azilit të BE-së.
Sipas njoftimit, këto ligje të reja të BE-së për migracionin synojnë të vendosin procedura më të shpejta dhe më efektive të azilit për ata që nuk duhet të marrin mbrojtje brenda BE-së.
Minsitri danez për Imigracionin dhe Integrimin, Rasmus Stoklund, ka deklaruar se është i lumtur që kanë rënë dakord për një qasje të përgjithshme për rishikimin e konceptit të ‘vendit të tretë të sigurt’, i cili u lejon shteteve anëtare të bëjnë marrëveshje me vende të treta të sigurta për përpunimin e azilit jashtë Evropës.
Sipas vendimit të Këshillit, Kosova është përfshirë si vend i sigurt i origjinës. Kjo do të thotë se aplikimet për azil nga qytetarët kosovarë mund të trajtohen në mënyrë të përshpejtuar. Vendosja e Kosovës në listë bazohet në vlerësimin se vendi ofron mbrojtje të mjaftueshme kundër persekutimit dhe shkeljeve të rënda të të drejtave themelore, transmeton albinfo.ch.
Megjithatë, kjo nuk do të thotë se çdo kërkesë azili nga Kosova do të refuzohet automatikisht, çdo aplikim individual mund të shqyrtohet nëse ekzistojnë arsye specifike për mbrojtje.
Në njoftim sqarohet se rregullorja e re, që rishikon konceptin e vendit të sigurt të tretë, do të zgjerojë rrethanat në të cilat një kërkesë për azil mund të refuzohet si e papranueshme.
Pos Kosovës Këshilli ra dakord që edhe këto vende duhet të përcaktohen si vende të sigurta origjine në nivel BE-je: Bangladeshi, Kolumbia, Egjipti, India, Maroku dhe Tunizia.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë ka miratuar dizajnin dhe përmbajtjen e fletëvotimeve për zgjedhjet që do të mbahen më 28 dhjetor.
Anëtarja e KQZ-së nga Partia Turke, Mybera Shinik, e cila ka kërkuar që fletëvotimet në Prizren dhe Mamushë të jenë të shënuara edhe në gjuhën turke, ka paralajmëruar se do të ankohet kundër vendimit të KQZ-së në Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa, transmeton albinfo.ch.
Në mbledhjen e mbajtur të hënën KQZ-ja ka miratuar edhe formulën e këshillave të vendvotimit për vendvotimet e rregullta, vendvotimet me kusht dhe ekipeve te numërimit në Qendrat Komunale të Numërimit.
Ambasada e Zvcirës në Kosovë ka dalë me një njoftim lidhur me lajmet e rreme.
Njoftimi sqaron çështjen e punësimit për të huajt brenda Zvicrës, transmeton albinfo.ch.
“Kujdes nga lajmet e rreme! Kohët e fundit, mediat sociale dhe gazetat online kanë përhapur pretendime se Zvicra po hap tregun e saj të punës për 85,000 punëtorë të huaj. Këto raportime janë të rreme! Siç thuhet në njoftimin zyrtar për shtyp të 19 nëntorit 2025, Këshilli Federal Zviceran ka vendosur të ruajë kuotat ekzistuese për shtetasit e vendeve të treta (shtetet jo-Shengen) për vitin 2026. Një maksimum prej 8,500 punëtorësh dhe specialistësh të kualifikuar nga vendet e treta mund të rekrutohen në Zvicër vitin e ardhshëm. Kjo përfshin 4,500 leje qëndrimi (B) dhe 4,000 leje afatshkurtra (L)”, thuhet në njoftim.
Të dielën në mesnatë ka përfunduar afati për dorëzimin e listave me kandidatët për deputetë nga radhët e subjekteve politike
Menjëherë pas përfundimit të këtij afati, subjektet politike publikuan listat e plota me 110 kandidatë.
Lëvizja Vetëvendosje, Partia Demokratike e Kosovës, Lidhja Demokratike e Kosovës, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe Nisma Socialdemokrate tashmë kanë publikuar listat e tyre zyrtare.
Sikurse edhe më parë, bartës të listave tek të pesë subjektet politike janë krerët e tyre.
Lëvizja Vetëvendosje – Top 10
1.Albin Kurti
2.Glauk Konjufca
3.Donika Gërvalla-Schwarz
4.Avni Dehari
5.Albulena Haxhiu
6.Hekuran Murati
7.Xhelal Sveçla
8.Mimoza Kusari Lila
9.Hajrulla Çeku
10.Shqipe Mehmetaj Selimi
Partia Demokratike e Kosovës – Top 10
Bedri Hamza
Uran Ismaili
Vlora Çitaku
Enver Hoxhaj
Arben Mustafa
Besa Kabashi Ramaj
Rrahman Rama
Eman Rrahmani
Sala Jashari
Kujtim Gashi
Lidhja Demokratike e Kosovës – Top 10
Lumir Abdixhiku
Kujtim Shala
Hykmete Bajrami
Doarsa Kica Xhelili
Lutfi Haziri
Avdullah Hoti
Anton Quni
Jehona Lushaku Sadriu
Ferid Agani
Ukë Rugova
Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës – Top 10
Ramush Haradinaj
Besnik Tahiri
Time Kadrijaj
Bekë Berisha
Arber Tolaj
Albana Bytyqi
Pal Lekaj
Gani Dreshaj
Diellza Kukaj
Agim Çeku
Nisma Socialdemokrate – Top 10
Fatmir Limaj
Xhevahire Izmaku
Arbëreshë Krasniqi
Mevludin Krasniqi
Endrit Shala
Albulena Balaj Halimaj
Artan Nimani
Çerkin Dukolli
Jehona Rrafshi Lumi
Nehat Mustafa
Kujtojmë se në total, për legjislaturën e re janë dorëzuar 1,181 kandidatë nga të gjitha subjektet politike dhe kandidatët e pavarur.
Qendërmbrojtësi Amir Rrahmani thotë se Napoli e meritoi fitoren ndaj Juventusit, por tani duhet të fokusohen për ta siguruar një vend në play-offin e Ligës së Kampionëve.
Kapiteni i Kosovës zhvilloi një paraqitje solide në triumfin 2-1 të Napolit ndaj Juventusit, ku te “Bianconerët” u inkuadrua edhe Edon Zhegrova.
“Nuk jemi në probleme, kurrë nuk kemi qenë. Shumë lojtarë po mungojnë shkaku i lëndimeve, por të gjithë po bëjmë mirë. Këto janë tre pikë të rëndësishme ndaj një skuadre të fortë që po garon për vendet kryesore. Duhet ta festojmë fitoren sepse luftuam fortë dhe e merituam”.
Ai ndër të tjera dha lëvdata edhe për trajnerin e Juventusit Luciano Spalletti, duke e vlerësuar si një nga më të mirët që ka pasur ndonjëherë, transmeton albinfo.ch.
“Spalletti? Është një ndër trajnerët më të mirë që kam pasur dhe një njeri i shkëlqyer. Gjithnjë mendonim për ndeshjen e radhës. Tani, do të luajmë për ta fituar secilën lojë, për tifozët dhe klubin. Ishte përballje e ngjashme me atë ndaj Atalantas”.
Në fund, Rrahmani kërkoi nga Napoli të fokusohet në Ligën e Kampionëve për ta siguruar play-offin.
“Në Ligën e Kampionëve kemi ndeshje të vështirë si mysafir. Duhet të luftojmë për play-off dhe besoj se do t’ia dalim”.
Për herë të parë në qytetin e Shkodrës, janë kryer me sukses dy ndërhyrje koronare live, të udhëhequra nga mjekët nga Zvicra Aurel Toma dhe Florim Cuculi.
Lajmi është bërë i ditur përmes një postimi në rrjetet sociale nga Ministria e Shëndetësisë: “Mirëmëngjesi nga Shkodra, ku për herë të parë u realizuan live dy ndërhyrje koronare me udhëheqjen e ekografisë intravaskulare( IVUS), nën drejtimin e Prof. Dr. Aurel Toma dhe Prof. Dr. Florim Cuculi, së bashku me ekipin e kardiologëve intervencionues të Spitalit Rajonal të Shkodrës.”
Ndërhyrjet u realizuan nën drejtimin e ekografisë intravaskulare (IVUS), një teknikë moderne që ndihmon në vizualizimin e brendshëm të enëve të gjakut dhe përmirëson saktësinë e trajtimeve koronare.
Më pas lajmi është shpërndarë me krenari edhe nga kryeministri shqiptar, Edi Rama.
Qeveria e Gjenevës po refuzon të heqë dorë nga vendimi i saj për të përjashtuar fëmijët që jetojnë në Francë nga shkollat kantonale.
Javën e kaluar zyrtarët francezë u takuan me homologët e tyre në Gjenevë për të diskutuar situatën. Franca është e shqetësuar se shkollat e saj nuk do të kenë kapacitet për të trajtuar fëmijët e përjashtuar, transmeton albinfo.ch.
Por francezët thanë se përgjigjja e kantonit ishte “e paqartë”.
Ata thonë se mbeten kundër politikës – duke e quajtur atë të padrejtë dhe brutale – dhe thonë se kanë bërë propozime për të gjetur një marrëveshje.
Një fjalë e re e mundshme po hyn në leksikun zviceran – Zexit.
I referohet idesë që qyteti i Cyrihut duhet të shkëputet nga kantoni për t’i dhënë më shumë autonomi, transmeton albinfo.ch.
Çështja ka marrë një shtysë të re pas votimeve të fundit ku votuesit kantonalë hodhën poshtë kufizimet e shpejtësisë prej 30 km/orë në qytet.
Rezultatet tregojnë se banorët e zonave urbane e mbështetën idenë.
Mbështetësit e Zexit thonë se do të ishte më mirë nëse kantoni do të ndahej në dy gjysmëkantone – ngjashëm me Bazelin – në mënyrë që ata që jetojnë në qytet të kenë më shumë kontroll mbi punët e tyre.
Si pjesë e Marrëveshjes së Shengenit, Zvicra ka vendosur të miratojë një ndryshim në një rregullore të Bashkimit Evropian që synon rivendosjen, në rrethana të caktuara, të kërkesës për vizë për vendet e treta.
Këto rrethana, sipas Këshillit Federal, mund të përfshijnë tejkalimin e pragjeve të migrimit, kërcënimet ndaj rendit dhe sigurisë publike ose shkeljet e të drejtave të njeriut, transmeton albinfo.ch.
Në mënyrë specifike, përjashtimi nga viza i dhënë një vendi të tretë mund të pezullohet “sapo të vërehet një rritje prej 30 përqind (krahasuar me 50 përqind më parë) në numrin e qytetarëve të saj që banojnë ilegalisht në zonën e Shengenit ose të cilëve u është refuzuar hyrja në territorin e një Shteti Anëtar”, tha qeveria.
Ajo shtoi se “mekanizmi i pezullimit mund të aktivizohet edhe kundër një vendi të tretë në rast të një rritjeje të konsiderueshme të numrit të kërkesave për azil nga ai vend”.
Sipas një sondazhi të 20 Minuten/Tamedia të publikuar nga Le Matin Dimanche dhe SonntagsZeitung, 48% e votuesve zviceranë e mbështesin ose e mbështesin disi iniciativën popullore të SVP-së “Jo një Zvicre 10 Milionëshe! (Iniciativë për Qëndrueshmëri)”.
Ata që janë kundër saj arrijnë në 41%, ndërsa 11% e mbetur janë të pavendosur. Dallimet i atribuohen përkatësisë politike, me 88% të mbështetësve të SVP-së që e miratojnë propozimin, ndërsa ata të majtë e refuzojnë atë në mënyrë dërrmuese. Votuesit e FDP-së dhe Qendrës janë shumë të ndarë, transmeton albinfo.ch.
Nisma synon të kufizojë popullsinë në 10 milionë deri në vitin 2050. Kërkon veprime duke filluar nga 9.5 milionë banorë dhe mund të çojë në përfundimin e marrëveshjeve ndërkombëtare, veçanërisht asaj për lëvizjen e lirë, e cila është shqetësuese për qarqet e biznesit dhe shumicën parlamentare. Këshilli Kombëtar ka rekomanduar tashmë refuzimin e saj.
Sipas Zyrës Federale të Statistikave (FSO), Zvicra mund të arrijë 10 milionë banorë në vitin 2040 dhe 10.5 milionë në vitin 2055, me rritje tërësisht për shkak të imigracionit që fillon në vitin 2035. Pa imigracionin, popullsia do të binte ndjeshëm. Anketa u krye midis 27 dhe 30 nëntorit, duke intervistuar 10,917 persona, në bashkëpunim me institutin LeeWas. Marzhi i gabimit është 2.8%.
I ashtuquajturi Çmimi i Paqes i FIFA-s nuk ekzistonte pesë javë më parë. Dhe kur Infantino e krijoi atë, nuk pati kurrë kandidatë për çmimin përveç Trump, i cili ka bërë fushatë të fortë, por pa sukses për një Çmimin Nobel për Paqen.
Kjo e bëri prezantimin e së premtes të ndihej i sikletshëm dhe i pakëndshëm për pothuajse të gjithë përveç Infantinos dhe Trumpit. “Ju padyshim e meritoni Çmimin e parë të Paqes të FIFA-s për veprimin tuaj, për atë që keni fituar në rrugën tuaj”, tha Infantino ndërsa Trump i mori medaljen dhe e var rreth qafës së tij, shkruan TCH, transmeton albinfo.ch.
“Ky është vërtet një nga nderet më të mëdha të jetës sime”, tha Trump. Për të dy burrat, shkëmbimi ishte vetëm ngjarja e fundit në një vëllazëri të çuditshme që është thelluar në mënyra po aq të dobishme ndërsa Kupa e Botës së qershorit po afron.
“Janë dy ego të mëdha që përkëdhelin njëri-tjetrin”, tha një ish-zyrtar i Futbollit të SHBA-së, i cili kërkoi që emri i tij të mos përdoret për të shmangur hakmarrjen e mundshme. “Unë supozoj se motivi i fshehtë i Infantinos është të marrë mbështetjen më të madhe të mundshme nga qeveria dhe të sigurohet që Trump, pavarësisht disa komenteve të padobishme, të mos bëjë asgjë për të ndërhyrë në turne.”
“Për Trumpin, mundësia për të marrë meritat për organizimin e ngjarjes më të madhe sportive në botë para një audience mbarëbotërore është e papërmbajtshme.” Një zëdhënës i FIFA-s tha se Infantino duhet të ruajë marrëdhënie bashkëpunuese me vendet pritëse dhe vuri në dukje se ai ka krijuar lidhje të forta me Trumpin, së bashku me udhëheqësit e Meksikës dhe Kanadasë.
“Sipas Statutit të FIFA-s, ‘Presidenti duhet të kërkojë të ruajë dhe zhvillojë marrëdhënie të mira midis FIFA-s, konfederatave, shoqatave anëtare, organeve politike dhe organizatave ndërkombëtare’”, thuhet në deklaratën e FIFA-s. “Për më tepër, Presidenti i FIFA-s duhet të mbajë marrëdhënie të mira me udhëheqësit e vendeve pritëse për të siguruar një ngjarje të suksesshme për të gjithë.”
Për FIFA-n dhe Infantinon, një drejtues të futbollit me përvojë të gjatë, i cili përdori lidhjet dhe zgjuarsinë e tij për t’u ngjitur në majë të sportit më të popullarizuar në botë, partneriteti synon të fitojë mbështetjen e presidentit dhe të kufizojë ndërhyrjen e tij në atë që mund të jetë Kupa e Botës më fitimprurëse e të gjitha kohërave.
Në muajt e fundit, Infantino, i cili ishte në rreshtin e parë në betimin e presidentit në janar, e ka ftuar Trumpin t’u dorëzojë lojtarëve kampion të Kupës së Botës për Klube, Chelsea, medaljet e tyre të fituesit, njërën prej të cilave Trump e përfshiu. E ndoqi presidentin në Egjipt në tetor për një samit për të finalizuar një marrëveshje armëpushimi midis Izraelit dhe Hamasit, dhe mori me qira një hapësirë në ndërtesën e zyrës së Trump në Manhattan.
Infantino ka qenë gjithashtu një mysafir i shpeshtë në Shtëpinë e Bardhë dhe në Mar-a-Lago, dhe pati mundësi ta përshëndeste Trumpin në skenën e Qendrës Kennedy të premten vetëm sepse ai e zhvendosi papritur shortin e Kupës së Botës nga Las Vegasi në Uashington, DC, me kërkesë të Trumpit, duke fshirë muaj të tërë planifikimi.
Për Trumpin, tifozin kryesor të sportit në Amerikë, kjo marrëdhënie do të thotë një rol në ngjarjen sportive më të madhe dhe më komplekse në histori, si dhe vëmendjen e vlerësimin që vjen me të. Në të njëjtën kohë, stili i paqëndrueshëm i menaxhimit të Trump dhe prirja e tij për t’u shkëputur nga aleatët do të thotë që Infantino nuk mund ta marrë asgjë si të mirëqenë. Si rezultat, thotë David Goldblatt, një gazetar sportiv britanik dhe profesor vizitor në Kolegjin Pitzer në Claremont, veprimet e Infantinos kanë qenë të zgjuara, megjithëse herë pas here përulëse.
I përballur me një udhëheqës të fuqishëm, por të paparashikueshëm, në një vend që është gati të presë një Kupë Bote që mund të gjenerojë të ardhura prej më shumë se 9 miliardë dollarësh, presidenti i FIFA-s, një ish-kritik i Trump, ka zgjedhur t’i lërë mënjanë këto dallime dhe t’i drejtohet dashurisë së Trump për homazhe dhe zbukurime, në vend që të rrezikojë zemërimin e tij. “Kjo është një botë tjetër”, tha Goldblatt për frikën e Infantinos se Trump mund të dëmtojë Kupën e Botës nëse zgjedh. “Kjo nuk është mënyra se si vepronin shtetet dhe krerët e shteteve dikur.”
Infantino, 55 vjeç, u bë kreu i FIFA-s, organit drejtues të futbollit botëror, në vitin 2016, kur u zgjodh për të zëvendësuar Sepp Blatterin e mbushur me skandale në një votim të menaxhuar nga Sunil Gulati, atëherë president i Federatës Amerikane të Futbollit. Në atë kohë, Infantino, i cili kishte lindur në Zvicër nga prindër emigrantë italianë, shihej si një reformator progresiv që do ta çonte organizatën e ngurtë dhe konservatore, organin drejtues më me ndikim dhe të fuqishëm në sportet globale, në një drejtim tjetër.
Dhe ai ka arritur një pjesë të kësaj, duke rritur numrin e pjesëmarrësve si për Kupën e Botës për meshkuj ashtu edhe për femra, duke rritur çmimin për turneun e femrave, duke zgjeruar gara të tjera si Kupa e Botës për Klube dhe duke pothuajse katërfishuar rezervat e parave të FIFA-s. Në të njëjtën kohë, ai është bërë gjithashtu i sigurt duke formuar aleanca me autokratë.
Gjatë përgatitjeve për Kupën e Botës 2018 në Rusi, Infantino zhvilloi një marrëdhënie aq të ngushtë me Vladimir Putinin saqë u thirr në Kremlin pas turneut për të pranuar medaljen e Urdhrit të Miqësisë, një nga çmimet më të larta të Rusisë. Me sa duket, kjo miqësi ka zgjatur: Të premten, agjencia investigative e lajmeve Follow the Monoey raportoi se FIFA ka urdhëruar shumë klube evropiane të paguajnë tarifa transferimi deri në 30 milionë dollarë për ekipet ruse, pavarësisht sanksioneve ndërkombëtare dhe kufizimeve bankare të vendosura ndaj vendit pas pushtimit të Ukrainës nga Putini.
Përpara Kupës së Botës 2022 në Katar, Infantino u zhvendos në emirate, duke marrë me qira një shtëpi dhe duke regjistruar dy nga fëmijët e tij në shkollat lokale. Ai I hodhi poshtë shkeljet e të drejtave të njeriut, të dokumentuara mirë, si hipokrizi perëndimore dhe, në prag të turneut, u rreshtua me udhëheqësit e vendit duke u ndaluar kapitenëve të ekipeve të mbanin shirita në krahë me ngjyrat e ylberit dhe duke i ndaluar sponsorit të hershëm Budweiser të shiste birrë në mjediset e Kupës së Botës.
Gjatë administratës së parë të Trump, Infantino e kritikoi ashpër ndalimin e hyrjes së myslimanëve që presidenti u përpoq të miratonte, duke pasur frikë nga efekti i mundshëm që kjo do të kishte në sportet ndërkombëtare. Këtë herë Infantino pothuajse e ka injoruar vendimin e Trump për të kufizuar hyrjen në SHBA të qytetarëve të 19 vendeve, përfshirë Haitin dhe Iranin, vende që kualifikohen për Kupën e Botës, diçka që do të ketë një ndikim shumë të vërtetë në turneun e verës së ardhshme.
“Infantino është i dehur nga qarqet elitare të pushtetit, statusit dhe pasurisë, në të cilat është ngritur”, tha Goldblatt. “Tani ai është mbret i universit dhe ka lëvizur në qarqe mjaft të ekzaltuara. Si ia del mbanë në atë botë?”
Ndryshimi i Infantinos ka shkaktuar shqetësim midis shumë zyrtarëve globalë të futbollit, të cilët shqetësohen se ai ka braktisur neutralitetin politik të mandatuar nga FIFA. Delegatët nga UEFA, organi qeverisës i futbollit evropian për të cilin punonte Infantino, dolën nga Kongresi i FIFA-s në maj në Paraguai pasi Infantino mbërriti me orë të tëra vonesë, i vonuar nga një udhëtim në Lindjen e Mesme me Trump.
“Interesat private politike të presidentit të FIFA-s nuk i bëjnë asnjë shërbim lojës”, thanë delegatët. Ose ndoshta po, thotë Adam Beissel, profesor i asociuar i lidershipit dhe menaxhimit sportiv në Universitetin e Miamit në Ohio dhe autor i disa librave dhe studimeve mbi funksionimin e brendshëm të FIFA-s. “Ndoshta ia vlejti të merrja subvencionet federale për Kupën e Botës, për të marrë llojin e mbështetjes për të organizuar një ngjarje që do të gjenerojë 9 miliardë dollarë të ardhura”, tha ai.
Sipas të gjitha gjasave, miqësia midis Trump dhe Infantinos është e vërtetë, edhe pse në fund të fundit transaksionale. Trump e quan udhëheqësin e FIFA-s “Johnny” dhe “djali im”, ndërsa Infantino ka habitur stafin e tij duke njoftuar krijimin e Çmimit të Paqes të FIFA-s dhe duke ia dorëzuar atë një presidenti, administrata e të cilit vazhdon të bombardojë anijet e dyshuara të drogës në Karaibe dhe kërcënon me veprime ushtarake kundër Venezuelës. Presidentit të FIFA-s me siguri do t’i pëlqente nëse Trump do të ndalonte së kërcënuari për të tërhequr ndeshjet e Kupës së Botës nga qytetet blu, një e pamundur kaq afër turneut, megjithatë një kërcënim që Trump kënaqet duke e bërë gjithsesi dhe do të lehtësonte ndalimin e udhëtimit për vizitorët që dëshirojnë të marrin pjesë në Kupën e Botës.
Por në këtë pikë ai ndoshta do të pranonte që presidenti thjesht ta lejonte shfaqjen të vazhdonte. Dhe nëse kostoja e kësaj është një trofe për Trumpin, ky është një çmim që Infantino duket se është i gatshëm ta paguajë.
Edhe pse i ftohtë, kontinenti ofron udhëtime të paharrueshme: nga dritat veriore mbi peizazhet me borë të Laplandit, te arratisjet në diell në plazhet e Fuerteventurës. Sezoni i ulët sjell më pak turma dhe mundësi më të qeta eksplorimi.
Cappadocia është magjike nën borë, ku shkëmbinjtë e butë dhe qytetet nëntokësore marrin një dimension tjetër, me më pak vizitorë dhe çmime më të ulëta.
Fuerteventura ofron temperaturat më të ngrohta të Evropës në dimër dhe plazhe të gjera me rërë e duna të mbrojtura, ideale për pushime pranë detit.
Eryri (Snowdonia) në Uells mbetet një parajsë për aventurierët, me male, liqene dhe aktivitete ekstreme që zhvillohen edhe në dimër, nga ecjet me pajisje dimërore te sportet nën tokë në minierat e vjetra.
Bilbao, me klimë të freskët, shkëlqen me muzeume, tregje dhe gastronominë baske. Madeira ruan pranverën gjatë gjithë vitit, me temperatura të buta dhe një kryeqytet plot jetë si Funchal.
Riviera franceze ofron shkëlqim pa turma, një rikthim te atmosfera historike e vizitorëve të shekullit XIX që kërkonin klimë të butë.
Alpet Bavareze janë një kartolinë dimërore me liqene të ngrira e kështjella përrallore si Neuschwanstein.
Santorini, pa turmat e verës, kthehet në një përvojë të qetë me fshatra të bardhë dhe perëndime të paharrueshme, edhe pse me pak shërbime të hapura.
Alentejo në Portugali është ideal për adhuruesit e verës, me kodra, pyje lisash dhe qytetin e bukur Évora me kuzhinë dhe bodrume verërash.
Lyon mbetet kryeqyteti botëror i gastronomisë, i mbushur me tregje, bistro tradicionale dhe shkolla gatimi.
Cinque Terre, zakonisht e mbingarkuar, në dimër është pothuajse bosh. Do të gjeni bukuri dramatike nën qiellin me stuhi.
Budapesti ngroh trupin e shpirtin me banjat e tij termale historike, arkitekturën madhështore dhe jetën e natës.
Lapland finlandeze është vendi ideal për aurora borealis, me peizazhe arktike, aktivitete si shëtitje me slitë të tërhequr nga qentë e borës, motorrë bore, ski dhe sauna tradicionale. Dritat veriore janë më të dukshme nga shkurt–prill dhe shtator–tetor.
Destinacionet më të mira për të vizituar në Europë gjatë dimrit:
