Pallati Schonbrunn në Vjenë mbulohet nga bora

Një prej zonave më të veçanta të Vjenës, sot është “zbardhur” nga bora.

Bora e parë e sezonit mbuloi Pallatin Schonbrunn dhe kopshtet e tij, duke i dhënë pamje mahnitëse.

Ndryshe, për momentin në Vjenë mbizotërojnë temperatura -2 gradë Celsius, me reshjet: 23%, lagështia: 73% dhe era: 19 km/orë.

Foto FB: Schloss Schönbrunn

Legjislatura e nëntë e Kuvendit të Kosovës: 63 seanca, 12 orë e gjysmë punë

Deputetët e dalë nga zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit u takuan 63 herë në sallën e Kuvendit të Kosovës. Megjithatë, në rreth 750 minutat punë, ata nuk arritën të zgjedhin një Qeveri të re apo ta miratojnë buxhetin. Madje, iu deshën 60 seanca për ta konstituuar Kuvendin, shkruan REL, transmeton albinfo.ch.

Seanca më e gjatë e kësaj legjislature është ajo e 26 gushtit, e cila zgati 106 minuta.

Më 27 qershor, seanca e Kuvendit të Kosovës ka zgjatur vetëm 1 minut.

Një numër i madh i seancave ka zgjatur 2 deri në 4 minuta.

Shumica e zviceranëve duan njohjen e shtetit palestinez

Më shumë se gjysma e popullsisë zvicerane është në favor të njohjes së Palestinës si shtet, sipas një sondazhi nga instituti i kërkimit të opinionit Sotomo.

Rreth 57% e të anketuarve u përgjigjën po ose më saktë po për një pyetje përkatëse.

Kishte një shumicë në favor të çështjes në të gjitha grupmoshat, nivelin arsimor, rajonin gjuhësor dhe gjininë. Sipas përkatësisë partiake, të Gjelbrit dhe Social Demokratët ishin më në favor të njohjes së Palestinës si shtet. Mbështetja ishte më e ulët në mesin e Partisë Popullore Zvicerane.

Sipas sondazhit, pranimi i 20 fëmijëve të plagosur nga Rripi i Gazës u prit gjithashtu me miratimin e shumicës në mesin e popullsisë. Rreth 65% e të anketuarve thanë po ose disi po. Edhe këtu, kishte një shumicë në gjini, moshë dhe arsim, si dhe në të gjitha rajonet gjuhësore, shkruan swissinfo, përcjell albinfo.ch.

Qëndrimi negativ i disa kantoneve, siç është Cyrihu, u prit me mungesë mirëkuptimi nga shumica, megjithëse më ngushtë sesa pranimi i fëmijëve të plagosur në përgjithësi. Një total prej 52% e të anketuarve shprehën mungesë mirëkuptimi për qëndrimin negativ. Në Zvicrën frëngjishtfolëse, mungesa e të kuptuarit ishte më e madhe se në Zvicrën gjermanishtfolëse, ku 50% nuk ​​treguan aspak ose më saktë aspak mirëkuptim për qëndrimin e kantoneve.

Anketa u krye në internet në të gjitha pjesët e vendit midis 7 dhe 20 nëntorit. Sipas institutit të kërkimit, informacioni nga 2088 persona mund të përdoret pasi të dhënat të jenë korrigjuar dhe kontrolluar. Marzhi statistikor i gabimit është +/- 2.2 pikë përqindjeje. NZZ am Sonntag raportoi e para për këtë.

Studim mbi të mësuarit: Llogaritja me gisht i ndihmon fëmijët të kenë rezultate më të mira

Përmes vëzhgimeve afatgjata, studiuesit në Zvicër zbuluan se fëmijët mësojnë të llogarisin më mirë kur përdorin duart.

Prandaj, prindërit dhe mësuesit nuk duhet t’i ndalojnë fëmijët të numërojnë me gishta, tha autorja e studimit Catherine Thevenot nga Universiteti i Lozanës.

“Fëmijët nuk duhet të turpërohen kurrë që përdorin gishtat e tyre. Ata duhet të jenë krenarë që i përdorin ato për të zgjidhur faturat”, tha psikologia. Fuqia llogaritëse e fëmijëve të kopshtit mund të përmirësohet nëse u mësohet të numërojnë gishtat.

Studiuesit ndoqën zhvillimin afatgjatë të rreth 200 fëmijëve zviceranë të moshës rreth katër vjeç e gjysmë deri në shtatë vjeç e gjysmë, shkruan SRF, transmeton albinfo.ch.

Doli se sa më herët të merreshin gishtat për të ndihmuar, aq më e lartë ishte probabiliteti që fëmijët të llogarisnin mirë më vonë. Fëmijët që, me kalimin e viteve, nuk numëruan kurrë me gishta, treguan performancën më të dobët.

482 banesa për 1 mijë banorë, Shqipëria me shifrat ndër më të lartat në Evropë

Raporti i “Property Index” nga Deloitte paraqet një panoramë të gjerë mbi stokun e banesave në vendet e Evropës, duke treguar ndryshimet e mëdha që ekzistojnë midis tregjeve të ndryshme.

Mesatarja evropiane arrin në 450 banesa për 1,000 banorë, por shumë vende e tejkalojnë ndjeshëm këtë nivel, ndërsa të tjera mbeten dukshëm nën të.

Në këtë kuadër, Shqipëria paraqet një situatë veçanërisht interesante, shkruan Scan, transmeton albinfo.ch.

Sipas të dhënave të raportuara, Shqipëria ka 482 banesa për 1,000 banorë, një shifër dukshëm më e lartë se mesatarja evropiane dhe ndër më të lartat në raport. Ky nivel e vendos vendin mbi shumë ekonomi të zhvilluara evropiane, përfshirë, Mbretërinë e Bashkuar, Izraelin dhe Greqinë.

Për të dytin vit radhazi, Bullgaria kryeson renditjen me stokun më të lartë të banesave për frymë, duke ofruar 672 banesa për 1,000 banorë. Pas saj vijnë Franca (556) dhe Belgjika (490), të dyja duke ruajtur një stok relativisht të lartë banesash krahasuar me mesataren evropiane.

Në anën tjetër, Greqia raporton përsëri stokun më të ulët të banesave për frymë, me vetëm 288 banesa për 1,000 banorë një shifër që mund të pasqyrojë kufizime strukturore dhe ekonomike afatgjata. Izraeli dhe Mbretëria e Bashkuar vijojnë, me përkatësisht 295 dhe 375 banesa për 1,000 banorë.

Ky rezultat tregon se Shqipëria ka një numër të konsiderueshëm njësish banimi në raport me popullsinë. Kjo lidhet me disa faktorë kryesorë. Së pari, vendi ka një traditë të fortë të pronësisë së banesave, ku familjet zotërojnë shpesh më shumë se një njësi banimi, qoftë për qëllime familjare, qoftë si pasuri për trashëgim. Së dyti, emigracioni i lartë ndër vite ka sjellë një ulje të numrit real të banorëve rezidentë, ndërkohë që shumë banesa mbeten bosh ose përdoren vetëm në mënyrë të pjesshme. Së treti, zhvillimi intensiv i sektorit të ndërtimit, sidomos pas viteve 2000 dhe veçanërisht në zonat urbane dhe turistike, ka krijuar një stok të madh banesash të reja që shpesh tejkalon ritmin e rritjes së popullsisë.

Çmimi i vezëve në Kosovë me rekord të pasluftës

Çmimi i vezëve në Kosovë ka tejkaluar të gjitha rekordet e larta të deritanishme.

Sipas të dhënave zyrtare, asnjëherë në vitet e pasluftës çmimi nuk ka qenë 6.39 euro për një komplet prej 30 kokrrash vezë.

Një shtrenjtim i madh është vënë re në dhjetorin e 2022 dhe janarin e 2023, por, megjithatë, nuk ka tejkaluar 5 euro për një komplet vezësh.

Ndërsa këto ditë, në raftet e disa marketeve dhe supermarketeve, konsumatori mund ta gjejë çmimin e produktit më shumë se 6 euro.

Ndërkohë, në dyqanet e prodhuesit dhe tregtarit më të njohur të prodhimeve të shpendëve “Konsoni”, vlera e vezëve papritmas shkoi nga 4,50 euro kompleti në 5 euro, një rritje mbi 10 për qind, transmeton albinfo.ch.

Për rritjen ekstreme të këtyre ditëve të çmimit të vezëve nuk ka asnjë shpjegim zyrtar dhe as nga prodhuesit. Shitësit justifikohen duke u shprehur se ‘çmimin nuk e përcaktojnë ata, pasi vetëm tregtojnë produktin’. Sipas ekspertëve të sektorit, Kosova ka kapacitete të mjaftueshme të pularive për të plotësuar nevojat e banorëve të vendit me vezë.

Nga ana tjetër, nuk ka ndonjë ngritje çmimi të materialit riprodhues, as të misrit apo të produkteve të tjera të nevojshme për ushqimin e shpendëve.

Vrojtues të tregut kanë shpjeguar se shumë prodhues të vezëve në Kosovë po i eksportojnë vezët në Shqipëri, për shkak të ofertës së lartë dhe çmimeve të leverdishme. Ata ngulin këmbë se ky është një nga faktorët që ka ndikuar në shtrenjtimin e produktit në Kosovë.

Në përgjithësi, ngritja e çmimeve edhe këtë vit ka vazhduar hovshëm, sidomos produktet ushqimore, duke tejkaluar mesataren e viteve të fundit. Sipas të dhënave, deri në nëntor të këtij viti, grupi i produkteve ushqimore zë vendin kryesor të shpenzimeve në familjet kosovare.

Shqipëria, parajsa e fshehur natyrore e Evropës

Kur dëshira për të udhëtuar është më e fortë se përballueshmëria financiare, shumica e adhuruesve të natyrës përballen me të njëjtin realitet frustrues, shkruan Marko Kopinke në “Travelbinger”.

Majat malore, perfekte për “Instagram” dhe plazhet e virgjëra, shpesh kërkojnë një buxhet që jo çdo turistë mund ta përballoj, shkruan ATSH, transmeton albinfo.ch/

Lajmi i mirë? Ekzistojnë disa destinacione të pabesueshme – me kosto të përballueshme – të cilat ofrojnë përvoja natyrore mahnitëse.

Imagjinoni të zbuloni një natyrë të egër të paprekur, ujëra të kristalta dhe vargmale gjigante pa shpenzuar shumë.

Këto xhevahire të fshehura vërtetojnë se nuk keni nevojë për statusin e “fondit të besimit” për të eksploruar cepat më spektakolare të Tokës.

Nëse dëshironi të bëni ecje në natyrë të nivelit botëror, të eksploroni plazhet e virgjëra apo zbuloni jetën e egër, këto destinacione ofrojnë një bukuri maksimale natyrore me kosto minimale.

Shqipëria: Parajsa natyrore e fshehur e Evropës

Shqipëria mund të jetë ende destinacioni më i lirë në Evropë, me një vijë bregdetare të paprekur, një kryeqytet të veçantë, qytete të ruajtura mirë të epokës osmane dhe Alpe mbresëlënëse.

Shqipëria është një vend mjaft i përballueshëm brenda Evropës, duke u renditur në 25% të vendeve më të përballueshme.

Bregdeti shqiptar ofron plazhe të pastra, ujë të kristalta bruz dhe ushqime deti të lira dhe të shijshme.

Disa ekspertë udhëtimi e kanë krahasuar bukurinë e vendit me Kroacinë – por pa çmime të larta dhe turma vizitorësh.

Dhërmiu dhe Ksamili konsiderohen si plazhet më të mira në vijën bregdetare.

Turistët shpenzuan afërsisht 44 euro për person në ditë – gjatë 18 ditëve në Shqipëri. Shëtitja nga Valbona në Theth tërheq një numër të madh alpinistësh.

Në Shqipëri ekzistojnë shtigje të panumërta të tjera ecjeje – duke shfaqur peizazhe natyrore të larmishme dhe magjepsëse – nga plazhet dhe malet te kanionet dhe tokat bujqësore të harlisura.

Kampingu në natyrë është i ligjshëm kudo në Shqipëri.

Ju mund të qëndroni në një tendë ose furgon kampingu – perfekt për të kursyer para në akomodim.

“Travelbinger” ka renditur gjashtë destinacionet më të bukura natyrore me kosto të përballueshme për adhuruesit e natyrës:

Shqipëria

Nepali

Indonezia

Laosi

Ruanda

Bullgaria

Deri më 30 nëntor do të dihet për koalicionet në Kosovë

Kësaj dileme partitë politike duhet t’i japin përgjigje zyrtare brenda javës, përkatësisht deri më 30 nëntor, ndonëse deri më tani nuk ka ndonjë lëvizje në këtë drejtim që do të mund të befasonte skenën politike kosovare.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, ka bërë të ditur se sipas ligjit, çdo parti politike e regjistruar që synon të marrë pjesë në zgjedhje në kuadër të një koalicioni ka detyrimin ta njoftojë KQZ-në për këtë mënyrë të garimit.

Sipas tij, 30 nëntori 2025 është afati i fundit për dorëzimin e këtij njoftimi, çka do të thotë se deri në këtë datë partitë duhet të deklarojnë nëse synojnë të garojnë në koalicion në zgjedhjet e 28 dhjetorit, transmeton albinfo.ch.

“Sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, partitë politike të cilat janë të regjistruara në KQZ dhe të cilat duan të marrin pjesë në zgjedhjet e parakohshme përmes koalicionit duhet ta njoftojnë KQZ, respektivisht Zyrën për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollim Financiar të Subjekteve Politike se duan të marrin pjesë në këto zgjedhje në këtë mënyrë. Afati i fundit për të bërë këtë njoftim është data 30 nëntor 2025”, ka thënë Elezi.

Elezi ka theksuar se partia politike e cila vendos të bëhet pjesë e një koalicioni ka detyrimin të respektojë rregullat e tij.

“Koalicioni mund të ndërtohet nga së paku dy parti politike. Partia politike nuk mund të tërhiqet nga koalicioni pasi të jetë certifikuar deri sa rezultati i zgjedhjeve të certifikohet nga ana e KQZ-së. Gjithashtu partia politike e cila është anëtare e koalicionit nuk mund të marr pjesë si anëtare në një koalicion tjetër apo edhe si parti e veçantë në të njëjtat zgjedhje”, tha Elezi.

Gjithashtu, deri më 30 nëntor 2025 është afati edhe për partitë politike që ta njoftojnë KQZ-në, respektivisht Zyrën, se nuk duan të certifikohen për pjesëmarrje në zgjedhje.

Bora mbulon disa pjesë të Shqipërisë

Reshjet e dëborës kanë përfshirë edhe pikën turistike të Lëpushës në Kelmend të Shqipërisë, duke krijuar një peizazh të bukur dimëror.

Shtresa e parë e borës ka zbardhur të gjithë zonën malore, e njohur për natyrën e saj të paprekur dhe bukuritë alpine.

Në këtë periudhë, Lepusha dhe Vermoshi janë ndër destinacionet më të kërkuara për turistët që pëlqejnë dëborën, udhëtimet malore dhe pushimet në natyrë, shkruan TCH, transmeton albinfo.ch.

Bujtinat janë në pritje të vizitorëve, ndërsa rrugët drejt zonës raportohen të kalueshme, pavarësisht kushteve të ftohta.

Festë e shkronjave shqipe në Vjenë

Autor: Anton Marku

Në shënim të ditës së alfabetit të gjuhës shqipe dhe në prag të festës së flamurit kombëtar lidhja e shkrimtarëve dhe krijuesve shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ organizoi një aktivitet kulturor festiv në të cilin morën pjesë shkrimtari dhe përkthyesi i njohur nga Shkodra, Primo Shllaku dhe poetja nga Prishtina, Vlora Ademi. Në këtë manifestim morën pjesë edhe dy diplomate nga ambasadat e Shqipërisë dhe Kosovës. Kjo ngjarje artistike u përcoll edhe me tinguj të muzikës qytetare dhe lexime nga krijuesit tanë në diasporë.

Në qendër të Vjenës artdashësit shqiptarë në Austri patën rastin të përjetojnë një mbrëmje të veçante artistike në të cilën, pos tjerash, u fol edhe për jetën, njerëzoren dhe mesazhet që përçon arti. Të pranishmit fillimisht i përshëndeti Anton Marku, kryetar i lidhjes së shkrimtarëve dhe krijuesve shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’, i cili ndër të tjera theksoi se ky format i orëve letrare tashmë është etabluar në Austri dhe se publiku po përfshihet gjithnjë e më tepër në debatet që kanë të bëjnë me të sotmen dhe të ardhmen e identitetit tonë kombëtar.

Mbrëmja ishte e ndarë në tri pjesë. Në pjesën e parë u zhvillua një bashkëbisedim me profesor Primo Shllakun, njërin ndër emrat me të spikatur të letërsisë moderne shqipe. Përpos si poet dhe romansier ai njihet edhe për përkthimet e tij, kryesisht nga gjuha frënge në atë shqipe, por jo vetëm, të Hygoit, Balzakut, Kafkës, etj. Ai ka botuar disa libra me poezi, tregime dhe romane. Temat të cilat u elaboruan gjatë kësaj bisede kishin të bëjnë me artin e shkrimit pas rënies së diktaturës komuniste, bashkëjetesën mes dialekteve e gjuhës shqipe, teatrit si mjet komunikimi me masat, etj.

Në pjesën e dytë studentja Gabriela Mujaj zhvilloi një bisedë me poeten Vlora Ademi, diplomate kulturore dhe autore e përmbledhjes me poezi ‘‘Katërdhjetë e pak’’ si dhe themeluese dhe udhëheqëse e dy festivaleve të poezisë në Kosovë, tashmë me renome edhe ndërkombëtare, ‘‘Republika’’ në Prishtinë dhe ‘‘ResPoetika’’ në Prizren. Në fund të kësaj pjese u lexuan edhe disa poezi të përzgjedhura nga vëllimi i lartpërmendur. Publiku pati rastin që të parashtrojë pyetje dhe bëj sugjerime dhe komente.

Në pjesën e tretë para publikut dolën autore dhe autorë shqiptarë me banim në Austri, Violeta Allmuça. Gjergj Jozef Kola, Angjelina Marku dhe Zaim Toska. Me prezencën e tyre këtë aktivitet e nderuan dhe Anila Ajvazi, konsulle e Shqipërisë në Vjenë dhe Marigona Vrajolli, sekretare e dytë në ambasadën e Kosovës në Austri.

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ shfrytëzoi rastin që të përgëzojë anëtaret e saj për sukseset e kohëve të fundit, në radhë të parë Gjergj Jozef Kolen për përzgjedhjen si laureat i qytetit të Vjenës dhe mbështetjen e dy projekteve të tij në fushën e dramës në gjuhën gjermane si dhe Gabriela Mujaj për botimin e librit të saj të parë ‘‘I dashuni jem zdrukthëtar’’ nën përkujdesjen e shtëpisë botuese ‘‘Onufri’’ nga Tirana, libër ky që u promovua disa ditë me parë në kuadër të panairit të letërsisë në kryeqytetin e shtetit shqiptar. Po ashtu u mirëprit edhe anëtarësimi në shoqatë i poetes nga qyteti i Grac-it Fitnete Krasniqi, autore e dy librave. Organizatorët ndanë edhe mirënjohje për donatorët dhe përkrahësit e përhershëm, afaristët Samed Vinca dhe Mair Istrefi.

Kësaj mbrëmje artistike i dhanë një sharm edhe më kombëtar pikat muzikore të interpretuara me mjeshtri nga Vlora Melchard në piano dhe Ersela Nekaj në violinë.

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ është themeluar në vitin 2011. Ajo është adresë e parë e krijuesve shqiptarë në Austri dhe pikë referimi për sa i përket letërsisë shqipe në këtë shtet. Duke u imponuar me një qasje serioze dhe kualitet në organizimin e më shumë se 70 orëve letrare dhe promovimeve të librave, ajo ka komunikuar në mënyrë shumë të frytshme me institucionet në nivel kombëtar, si Ministritë e Kulturës, të Arsimit dhe Diasporës, me Ambasadat e Shqipërisë dhe Kosovës në Vjenë, me shoqatat dhe individët e ndryshëm, etj. Ajo po ashtu ka bashkëpunim shume domethënës edhe me organizatat austriake, sidomos me PEN Klubin e Austrisë dhe Lidhjen e Shkrimtarëve të Austrisë.

Ushtarët zviceranë mund të marrin përsëri municione në shtëpi së shpejti

Ushtarëve zviceranë mund t’u lejohet së shpejti të mbajnë përsëri municione në shtëpi. Komiteti i Politikave të Sigurisë i Këshillit të Shteteve ka votuar, me shtatë vota pro dhe pesë kundër, për të udhëzuar Këshillin Federal të përgatitet për rikthimin e të ashtuquajturave municione xhepi, duke përmendur mjedisin e përkeqësuar të sigurisë në Evropë, raportoi SRF, transmeton albinfo.ch.

Për dekada të tëra, Zvicra ka ngritur habi jashtë vendit duke i lejuar rekrutët të ruanin jo vetëm pushkët e tyre të sulmit të prodhuara nga ushtria, por edhe një kuti të mbyllur me municione në dollapët e tyre. Praktika u ndalua në vitin 2007 pas një serie vetëvrasjesh dhe vrasjesh në familje që përfshinin armë ushtarake. Qeveria tha në atë kohë se nëse situata strategjike ndryshonte, politika mund të rishikohej.

Werner Salzmann, një anëtar i SVP/UDC i Këshillit të Shteteve dhe një mbështetës i hershëm i sigurisë, nxiti përmbysjen e kësaj kërkese. Situata ka ndryshuar, thotë ai. Josef Dittli i FDP/PLR pajtohet, duke argumentuar se ushtarët duhet të jenë të gatshëm të veprojnë me një njoftim të shkurtër. Depot qendrore të municioneve janë të prekshme në një krizë, thotë ai; qasja më e shpejtë në armë dhe municione do t’u lejonte trupave të mbronin infrastrukturën kritike.

Kritikët nuk janë të bindur. Disa studime e kanë lidhur praninë e armëve të zjarrit ushtarak dhe municioneve të ruajtura në shtëpi me shkallë më të larta të vdekjeve nga armët. Vetëvrasjet që përfshijnë armë ushtarake kanë rënë që kur municionet në shtëpi u tërhoqën. Franziska Roth e Partisë Socialiste e quan vendimin e komitetit katastrofik, duke akuzuar shumicën e qendrës së djathtë se ka zhbërë arritjet e kaluara të sigurisë për hir të një skenari jashtëzakonisht të pamundur të luftimeve në tokën zvicerane.

Salzmann kundërshton duke thënë se rënia e vdekjeve nga armët është kryesisht për shkak të shqyrtimit psikologjik të futur në vitin 2007: ushtarëve të konsideruar të paqëndrueshëm nuk u jepen më armë. Propozimi tani i shkon Këshillit të Shteteve të plotë – dhe më pas Këshillit Kombëtar – përpara se çdo kanaçe municioni të kthehet në shtëpitë zvicerane.

 

 

Gazetarët zviceranë përballen me armiqësi në rritje

Gjashtë në dhjetë profesionistë të medias zvicerane janë përballur me fyerje ose gjuhë urrejtjeje vitin e kaluar, sipas studimit të parë sistematik mbi sigurinë e gazetarëve në vend.

Hulumtimi, nga Universiteti i Shkencave të Aplikuara të Cyrihut (ZHAW), paraqet një pamje të një profesioni gjithnjë e më të ekspozuar ndaj ngacmimit.

Njëmbëdhjetë përqind e të anketuarve raportuan ngacmim fizik (19%) ose verbal (81%); 17% u përballën me sulme dixhitale, një përqindje më e lartë midis gazetarëve investigativë. Katër në dhjetë u kërcënuan me veprime ligjore, transmeton albinfo.ch.

Rastet e rastit të profilit të lartë lënë të kuptohet se ka presione. Në mesin e nëntorit, Pascal Crittin, drejtor i transmetuesit në gjuhën frënge RTS, mori një kërcënim me vdekje, raportoi Blick. Raste të tilla mbeten të rralla. Megjithatë, shumë të tjera nuk raportohen. Gazetarët mendojnë disa herë për atë që bëjnë publike, në mënyrë që të mos ekspozohen më tej.

Gjetjet i shqetësojnë autorët e studimit. Incidente të tilla ndikojnë në mirëqenien dhe punën gazetareske, thotë Vinzenz Wyss, i cili udhëhoqi hulumtimin. Studimi sugjeron që vetëm një pakicë e vogël – rreth 15% – zbulojnë publikisht armiqësinë me të cilën përballen.

Liria e shtypit, thotë Reporterët pa Kufij, është nën presion në të gjithë botën, e gërryer nga luftërat, krizat dhe autoritarizmi në rritje. Sulmet fizike dhe verbale në Zvicër u lehtësuan disi pas pandemisë dhe kushtet mbeten relativisht më të mira. Por ato nuk janë aq të mira sa mund të ishin, sipas organizatës.

Monitoruesi i kërcënimeve ZHAW arrin në përfundimin se mjedisi i përgjithshëm i sigurisë në Zvicër është ende i favorshëm sipas standardeve ndërkombëtare. Por Wyss nuk është optimist. Pa të dhëna afatgjata të brendshme, trendet janë të vështira për t’u ndjekur, thotë ai, por supozoj se kërcënimet do të rriten. Ne duhet të mbetemi vigjilentë – madje edhe në Zvicër.

Pothuajse gjysma e punëtorëve zviceranë thonë se e mbyllin ditën e tyre të rraskapitur

Pothuajse gjysma (41%) e punëtorëve zviceranë thonë se e mbarojnë ditën e tyre të rraskapitur, sipas “Barometrit të Kushteve të Punës” më të fundit, të botuar nga federata sindikale Travail.Suisse.

Studimi sugjeron që, megjithëse kënaqësia e përgjithshme në punë mbetet e lartë, stresi i orëve të gjata, kufijve të paqartë dhe ngarkesës së punës në rritje po ndikon negativisht, transmeton albinfo.ch.

Edicioni i vitit 2025 i anketës raporton se 82.6% e të anketuarve janë të kënaqur me punën e tyre – një rritje e lehtë krahasuar me vitin e kaluar. Megjithatë, katër në dhjetë (41%) thonë se ndihen rregullisht të lodhur deri në fund të ditës. Më shumë se një e katërta pritet të mbeten të arritshëm jashtë orarit të punës, duke penguar rikuperimin. Një e treta thonë se u mungon koha e mjaftueshme për të pushuar, dhe 42.4% raportojnë stres të shpeshtë ose shumë të shpeshtë. Një e pesta e konsideron pothuajse të pamundur balancimin e punës dhe jetës private.

Travail.Suisse argumenton se lodhja emocionale është bërë një rrezik serioz në vendin e punës, i përkeqësuar nga ndarja e dobët midis punës dhe shtëpisë dhe nga periudhat e pamjaftueshme të pushimit.

Orari shtesë mbetet i përhapur: gjysma e të anketuarve regjistrojnë orë shtesë, dhe gati një e katërta punojnë më shumë se dhjetë orë në ditë – një shifër më e lartë me rreth 2.5 pikë përqindjeje nga viti i kaluar. Prezenca në punë, e cila ra shkurtimisht gjatë pandemisë, është rikthyer në nivelet para Covid. Efektet e ngarkesës së punës të lidhura me stresin vazhdojnë të rriten, duke sinjalizuar rreziqe në rritje për shëndetin.

Puna në distancë po thellon përçarjet. Rreth 42% e të anketuarve punonin nga shtëpia të paktën me kohë të pjesshme dhe kanë tendencë të jenë më të kënaqur, falë autonomisë dhe fleksibilitetit më të madh. Punët që nuk mund të bëhen nga distanca shoqërohen me kushte më të ashpra. Megjithatë, puna në distancë e ndërlikon ndarjen e jetës profesionale nga ajo private.

Barometri është kryer çdo vit që nga viti 2015 nga Travail.Suisse dhe Universiteti i Shkencave të Aplikuara i Bernës. Edicioni i vitit 2025 anketoi 1,422 persona në të gjithë Zvicrën.

Zvicër: Mungojnë masat kundër ngacmimit

Kompanitë zvicerane duhet të zbatojnë masa për të luftuar sjelljen seksiste ose ngacmimin seksual në vendin e punës. Kjo është kërkesa e pjesëmarrësve në Kongresin Feminist të Federatës Zvicerane të Sindikatave.

Ata kritikojnë faktin se një në pesë kompani nuk ka masa parandaluese dhe ndërhyrëse. Për më tepër, auditimet e jashtme shpesh mungojnë. Ngacmimi seksual në vendin e punës mbetet i përhapur.

Sipas shifrave federale të vitit të kaluar, pothuajse 60 për qind e punonjëseve femra kanë përjetuar sjellje seksiste ose ngacmim seksual gjatë jetës së tyre profesionale.

Grabitet posta në Wettingen (AG), autori i krimit në arrati

Zyra postare në Wettingen është grabitur të premten. Autori i krimit ka ikur me para në dorë dhe policia ende nuk ka arritur ta gjejë atë, transmeton albinfo.ch.

Menjëherë pas orës 16:30 pasdite, një burrë i panjohur grabiti postën në Wettingen. Ai ishte i armatosur me një pistoletë dhe i kërkoi para një punonjësi. Më pas ai iku nga vendi i sulmit me një sasi të panjohur parash, sipas Policisë Kantonale të Aargaut, shkruan aargauerzeitung.ch.

Policia ka kontrolluar zonën me disa patrulla, por ende nuk ka pasur sukses. Autori i krimit përshkruhet si midis 185 dhe 190 cm i gjatë dhe afërsisht 25 deri në 35 vjeç.

Ai mbante veshur një kapelë leshi të zezë, një shall të zi, pantallona të zeza dhe një xhaketë të zezë. Gjatë grabitjes ai mbante në duar një qese letre ngjyrë kafe.

Policia kantonale ka nisur një hetim. Kushdo që ka informacion në lidhje me krimin, lutet të kontaktojë policinë (Tel. 062 835 81 81 / [email protected]). (jbl) (aargauerzeitung.ch)

Shpëtohet babai me fëmijën, të zhytur në liqen, me makinë

Një shofer 37-vjeçar është përplasur në liqenin Lungern të premten së bashku me një fëmijë pesëvjeçar në makinën e tij. Një shef zjarrfikësish që po kalonte aty pranë reagoi menjëherë dhe shpëtoi shoferin dhe fëmijën, raporton policia kantonale, transmeton albinfo.ch.

Të dy treguan shenja të hypoternmisë, por nuk janë lënduar, shkruan policia kantonale e Obwalden në një deklaratë.

Shërbimi i ambulancës i ka trajtuar ata në vendngjarje.

Sipas policisë, aksidenti ndodhi të premten në orën 17:15. Shoferi humbi kontrollin e automjetit për arsye që janë ende të paqarta, raporton srf.ch.

Shefi i zjarrfikësve të komunës së Lungernit që po kalonte aty pranë hyri menjëherë në ujë dhe shpëtoi shoferin dhe fëmijën nga automjeti.

Më pas ai e siguroi makinën për të parandaluar rrëshqitjen e saj më tej në liqen. Automjeti u shkatërrua plotësisht, raportoi policia. Rruga Brünigstrasse midis Lungern North dhe fshatit Lungern ishte e mbyllur për afërsisht dy orë.

Foto: Kapo Obwalden

Ukraina Planifikon Bisedime me SHBA-në në Zvicër

Ukraina synon të zhvillojë konsultime të nivelit të lartë me SHBA-në në Zvicër në lidhje me parametrat e mundshëm për një marrëveshje paqeje në të ardhmen.

Sekretari i Këshillit të Sigurisë të Ukrainës, Rustem Umerov e e ka bërë këtë njoftim në Facebook, sot. Fillimisht mungonte konfirmimi nga Zvicra.

Ukraina shprehu vlerësim për gatishmërinë e Uashingtonit për t’u angazhuar në “bisedime thelbësore”. Umerov më vonë e rishikoi deklaratën e tij, duke hequr një referencë për partnerët evropianë.

Presidenti Volodymyr Zelenskyy tashmë ka miratuar përbërjen e delegacionit. Bisedimet do të drejtohen nga shefi i stafit të tij dhe do të përfshijnë disa zyrtarë të lartë të sigurisë.

Kongresi i Manastirit, akt historik dhe evropian i shqiptarëve

Me një seancë solemne, Qeveria e Maqedonisë së Veriut shënoi sot 117-vjetorin e mbajtjes së Kongresit të Alfabetit të gjuhës shqipe. Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickovski e cilësoi këtë përvjetor si një simbol të fuqishëm historik dhe kulturor.

“Në Kongresin e vitit 1908, intelektualët shqiptarë hodhën një hap vendimtar drejt krijimit të një alfabeti të unifikuar – një gur themeli për kohezionin gjuhësor dhe kulturor të shqiptarëve. Ky ishte një akt me peshë të madhe evropiane, një hap drejt modernizimit të arsimit dhe hapjes së shoqërisë. Në një periudhë sfiduese për Ballkanin, Kongresi i Manastirit dëshmoi se forca e një populli buron nga dijeja, gjuha dhe besimi në të ardhmen,” u shpreh Mickovski, raportojnë mediat nga Shkupi.

Zëvendëskryeministri Arben Fetai theksoi në fjalën e tij rëndësinë e jashtëzakonshme që Kongresi i Manastirit ka për zhvillimin arsimor dhe kulturor të vendit.

“Kjo ditë na rikujton një moment kyç në historinë arsimore e kulturore të vendit tonë. Ajo na kujton se gjuha e standardizuar nuk është vetëm një mjet komunikimi, por një hap i domosdoshëm drejt modernizimit të shoqërisë dhe ndërtimit të institucioneve funksionale,” deklaroi Fetai.

Urime për Ditën e Kongresit të Alfabetit Shqiptar kanë përcjellur edhe drejtues të tjerë shtetërorë dhe politik në Maqedoninë e Veriut.

Kongresi i Manastirit, i zhvilluar nga 14 deri më 22 nëntor të vitit 1908, vendosi me unanimitet të heqë dorë nga alfabeti i Stambollit dhe të miratojë alfabetin latin me 36 shkronja — atë që përdoret edhe sot në gjuhën shqipe.

Arbnor Spahiu pas lirimit nga burgu i Serbisë: Jam mirë, më i fortë se kurrë

Ish-pjesëtari i Policisë së Kosovës, Arbnor Spahiu, i arrestuar nga autoritetet serbe më 7 qershor të këtij viti, është liruar të enjten në mesditë nga burgu i Serbisë.

Përmes një postimi në rrjetet sociale, ai ka deklaruar se akuzat ndaj tij ishin pjesë e një “procesi plotësisht politik dhe të padrejtë”.

Ai ka deklaruar se është mirë dhe se e ka përballuar me forcë periudhën e vështirë të paraburgimit, duke shprehur mirënjohje të thellë për mbështetjen e marrë nga familja, miqtë, bashkëfshatarët, ish-kolegët e Policisë së Kosovës, institucionet vendore dhe shqiptarët kudo që jetojnë.

“Gëzimin që po shoh në sytë e njerëzve dhe lumturinë për lirimin tim nuk mund ta përshkruaj me fjalë”, ka shkruar ai, duke theksuar se liria e tij ka sjellë emocion të madh tek të gjithë ata që e kanë mbështetur. Zoti ju bekoftë të gjithëve!”, ka thënë ai, transmeton albinfo.ch.

Reuten drejtuar BE-së: Hiqni menjëherë masat ndaj Kosovës dhe procesoni aplikimin për anëtarësim

Europarlamentari Thijs Reuten i ka bërë thirrje Komisionit Evropian që t’i propozojë shteteve anëtare heqjen urgjente të masave ndaj Kosovës, ndërsa njëkohësisht të fillohet edhe procedimi i aplikimit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Përmes një reagimi në rrjetin social “X”, Reuten theksoi se nuk ka asnjë arsye që BE-ja të vazhdojë zvarritjen e këtij procesi.

“Komisioni Evropian duhet t’u propozojë shteteve anëtare heqjen e menjëhershme të masave kundër Kosovës dhe të fillojë përpunimin e kërkesës për anëtarësim në BE”, ka shkruar ai, transmeton albinfo.ch.

Kosovë: Nga e hëna, televizioni publik në grevë të përgjithshme

Nga e hëna do të nisë greva e përgjithshme në Radiotelevizionin e Kosovës.

Sindikata e Punëtorëve të RTK-së ka bërë të ditur se greva do të zhvillohet çdo ditë nga ora 11:00 deri në 13:00, me pezullimin e të gjitha punëve në çdo sektor të institucionit, transmeton albinfo.ch.

Sipas njoftimit, greva vjen pas një periudhe të gjatë kërkesash të injoruara dhe rrezikut për vazhdimësinë e RTK-së për shkak të pagave të bllokuara.

Sindikata ka paralajmëruar bojkot të plotë nëse nuk merret një qëndrim teksa paralajmërohet edhe një protestë para Qeverisë, ndërsa kërkohet nga Ministria e Financave që të ndërhyjë urgjentisht për zgjidhjen e situatës.

Zvicra do të shtojë trenin e natës Bernë-Cyrih-Winterthur në vitin 2026

Hekurudhat Federale Zvicerane njoftuan se planifikojnë të shtojnë shërbimin hekurudhor të natës në itinerarin Bernë-Cyrih-Winterthur, pas disa fluturimeve prove gjatë pranverës dhe vjeshtës.

Lidhjet e natës do të ofrohen shumicën e netëve të premteve dhe të shtunave, duke u nisur nga Winterthur në orën 1:40 të mëngjesit dhe duke mbërritur në Bernë në orën 3:04 të mëngjesit.

Një tren do të niset gjithashtu nga Berna në orën 3 të mëngjesit dhe do të mbërrijë në Winterthur në orën 4:32 të mëngjesit.

Itinerari do të ndalet gjithashtu në Aeroportin e Cyrihut, duke e bërë atë një zgjedhje të përshtatshme për udhëtarët me fluturime herët në mëngjes, shkruan thelocal. Treni i natës do të mbërrijë në aeroport në orën 4:16 të mëngjesit.

Tashmë, trenat e natës kalojnë midis Fribourg-Lausanne dhe Aeroportit të Gjenevës, Sion dhe Aeroportit të Gjenevës, dhe Biel-Lausanne dhe Aeroportit të Gjenevës në shumicën e fundjavave, transmeton albinfo.ch.

Vitin tjetër, SBB do të vendosë nëse do të vazhdojë të ofrojë një shërbim kombëtar treni natën.

Kompania gjithashtu ka plane për të futur shërbim fundjave 24 orë në ditë midis Cyrihut dhe Gjenevës, Oltenit dhe Bazelit, Bernës dhe Thunit, Lozanës dhe Sionit, dhe Cyrihut dhe Çurit.