Archives

ÖBB, në vendin e katërt në Studimin Evropian të Hekurudhave

Posted on by erezzaademi

Hekurudhat Austriake (ÖBB) janë renditur në vendin e katërt, në një krahasim evropian të operatorëve hekurudhor, sipas një raporti të organizatës joqeveritare Transport Mjedisi (TE).

Raporti, i cili vlerësoi faktorë të tillë si çmimi dhe besueshmëria, vendosi Trenitalia e Italisë në krye, e ndjekur nga SBB e Zvicrës dhe Regiojet e Republikës Çeke, me ÖBB që siguron vendin e katërt, transmeton albinfo.at.

Megjithatë, ÖBB kryesoi renditjen për trenat e natës. Westbahn i operuar privatisht, i cili shkon në rrugët perëndimore të Austrisë, nuk u përfshi në studim.

Deutsche Bahn (DB) e Gjermanisë u rendit e 16-ta nga 27 kompanitë e anketuara. Regiojet, i cili operon linjat duke përfshirë linjën Pragë-Vjenë, u vlerësua për çmimet e tij konkurruese, shkruan theinternational.

Çmimi nuk është i barabartë me cilësi

Raporti theksoi gjithashtu se çmimet më të larta të biletave nuk lidhen domosdoshmërisht me shërbimin më të mirë.

“Analiza jonë tregon se çmimet e biletave nuk lidhen me cilësinë më të lartë të shërbimit,” thanë autorët. “Ndërsa ÖBB dhe Trenitalia ofrojnë vlerë të mirë për paratë, operatorët si Eurostar ngarkojnë gati dyfishin e çmimit mesatar evropian për kilometër, por nuk ofrojnë shërbime superiore.” Eurostar, i cili operon trena me shpejtësi të lartë përmes Eurotunelit nga Londra, u rendit më i ulëti në studim, kryesisht për shkak të tarifave të larta dhe besueshmërisë së dobët.

Austri: Orari i negociatave të koalicionit mbetet i paqartë

Posted on by Leonita

Udhërrëfyesi për negociatat e koalicionit midis ÖVP-së së qendrës së djathtë, SPÖ-së së qendrës së majtë dhe Neos liberale është ende e paqartë, pasi diskutimet ngecin mbi boshllëkun buxhetor të Austrisë, raportoi Der Standard.

Ndërsa negociatorët planifikojnë të takohen këtë javë, çështjet e pazgjidhura mund të vonojnë vlerësimet e përkohshme të planifikuara fillimisht për të enjten.

Një pikë kyçe e pengesave është adresimi i mungesës së buxhetit, i vlerësuar midis 15 miliardë dhe 23 miliardë euro. SPÖ ka mbrojtur për taksat e pasurisë, por ÖVP i kundërshton këto masa, duke bërë thirrje për shkurtime të shpenzimeve dhe stimul ekonomik. Kancelari Karl Nehammer ka treguar hapje ndaj rritjes së taksave, por ndarjet e brendshme brenda ÖVP mbeten të dukshme, me anëtarë të shquar që kundërshtojnë çdo rritje të barrës fiskale./The Local

BQE-ja do të ulë sërish normat në mes të perspektivës së zymtë të eurozonës

Posted on by Leonita

Banka Qendrore Evropiane pritet të ulë sërish normat e interesit këtë javë, në mes të një perspektive të errët me turbulencat politike në Gjermani dhe Francë që i shtohen pamjes së trazuar.

Do të ishte reduktimi i tretë radhazi i BQE-së, pasi ajo fokusohet gjithnjë e më shumë në nxitjen e kreditimit për të rritur shpenzimet konsumatore dhe investimet e biznesit në 20 vendet që përdorin euron.

Banka qendrore rriti normat në mënyrë agresive nga mesi i vitit 2022 për të zbutur kostot në rritje të energjisë dhe ushqimit, por, me lehtësimin e inflacionit dhe dobësimin e eurozonës, ata tani e kanë kthyer vëmendjen te shkurtimet.

Të dhënat e fundit më keq se sa pritej kishin nxitur spekulime se BQE-ja mund të japë një ulje të fortë gjysmë-përqindjeje për herë të parë në ciklin e saj të lehtësimit kur të mblidhet të enjten./The Local

PostBus do të fillojë pranimin e pagesave me kartë krediti

Posted on by Leonita

Duke filluar nga viti i ardhshëm, disa shoferë të autobusëve ikonë të verdhë do të pranojnë pagesa me kartë për biletat.

Kompania po planifikon të pajisë rreth gjysmën e flotës së saj, prej 2,300 autobusësh, kryesisht ata që qarkullojnë në rajonet turistike, me pajisje të përpunimit të kartave të kreditit.

Qëllimi i kësaj lëvizjeje është të lehtësojë procesin e blerjes së biletave për turistët e huaj, të cilët nuk kanë Twint, ose mund të mos kenë valutë zvicerane me vete.

“Ne duam që sa më shumë pasagjerë të përfitojnë nga PostBus, tha zëdhënësja e kompanisë, Katharina Merkle.

Ajo shtoi se sistemi aktual i pagesave me para në dorë do të mbetet në funksion edhe në të gjithë autobusët. /The Local

2024-a, viti i parë mbi pragun e ngrohjes 1.5 gradë

Posted on by Leonita

Tashmë është e sigurt se viti 2024 do të jetë viti i parë që shënon përtej kufirit 1.5 gradë të ngrohjes në krahasim me periudhën para-industriale, kufiri afatgjatë i vendosur nga Marrëveshja e Parisit, njoftoi të hënën Shërbimi i Ndryshimeve Klimatike i Observatorit Evropian Copernicus.

Pas nëntorit të dytë më të ngrohtë rekord, “është fakt se viti 2024 do të jetë viti më i ngrohtë i regjistruar dhe do të tejkalojë nivelet paraindustriale me më shumë se 1.5 gradë”, tha Shërbimi i Ndryshimeve Klimatike.

Nëntori, i shënuar nga një varg tajfunesh shkatërruese në Azi dhe vazhdimi i thatësirave historike në Afrikën jugore dhe në Amazon, ishte 1.62 gradë më i ngrohtë se një nëntor normal në ditët para se njerëzimi të digjte naftë, gaz ose qymyr në shkallë industriale.

Nëntori është data 16 e 17 muajve të fundit që regjistron një anomali prej 1.5 gradë në krahasim me periudhën 1850-1900.

Shenja simbolike 1.5 gradë korrespondon me kufirin më ambicioz të Marrëveshjes së Parisit të vitit 2015, që synon të frenojë ngrohjen globale nën 2 gradë dhe të ndjekë përpjekjet për ta kufizuar atë në 1.5 gradë. Megjithatë, kjo marrëveshje i referohet tendencave afatgjata: ngrohja mesatare prej 1.5 gradësh do të duhet të respektohet për të paktën 20 vjet për të shqyrtuar kufirin e kapërcyer.

Duke përdorur këtë kriter, klima aktualisht po ngrohet me rreth 1.3 gradë. IPCC vlerëson se niveli 1.5 shkallë ndoshta do të arrihet midis 2030 dhe 2035. Dhe kjo pavarësisht nga evolucioni i emetimeve të gazrave serrë të njerëzimit, të cilat janë afër kulmit, por ende nuk janë në rënie.

Sipas përllogaritjeve të fundit të OKB-së, bota nuk është aspak në rrugën e duhur për të reduktuar ndotjen e saj me karbon për të shmangur një përkeqësim shumë serioz të thatësirave, valëve të të nxehtit ose shirave të rrëmbyeshëm të vërejtura tashmë, të kushtueshme për jetën e njerëzve dhe ndikimet ekonomike.

Politikat aktuale nga kombet po e çojnë botën drejt ngrohjes “katastrofike” prej 3.1 gradë këtë shekull, ose 2.6 gradë nëse mbahen premtimet për të bërë më mirë, sipas Mjedisit të OKB-së.

Vendet kanë afat deri në shkurt për t’i dorëzuar Kombeve të Bashkuara objektivat e rishikuara të klimës për vitin 2035, të njohura si “kontribute të përcaktuara në nivel kombëtar”.

Por marrëveshja minimale e COP29 në fund të nëntorit rrezikon të përdoret për të justifikuar ambiciet e ulëta. Vendet në zhvillim kanë marrë 300 miliardë dollarë premtime vjetore për ndihmë nga vendet e pasura deri në vitin 2035, më pak se gjysma e kërkesës së tyre për të financuar tranzicionin e tyre energjetik dhe përshtatjen e tyre ndaj dëmtimit të klimës.

Samiti i Bakut përfundoi gjithashtu pa një angazhim të qartë për të përshpejtuar “tranzicionin” larg karburanteve fosile, miratuar në COP28 në Dubai./RTS

 

Nisma “Jo Zvicrës së 10 milionë njerëzve”, pritet të dalë për votim në 2025-ën

Posted on by Leonita

Nuk dihet ende nëse nisma e quajtur ‘Jo Zvicrës së 10 milionë njerëzve’ do të sillet në kutitë e votimit në vitin 2025, por mund të jetë.

Me këtë veprim, Partia Popullore Zvicerane (SVP) e krahut të djathtë dëshiron të frenojë fluksin e vazhdueshëm të të huajve në Zvicër, sepse, sipas partisë, ata kanë bërë që popullsia e Zvicrës të kalojë 9 milionë njerëz në vitin 2023.

Propozimi kërkon që Kushtetuta të përfshijë një amendament të ri që garanton “zhvillim të qëndrueshëm demografik” – që do të thotë që popullsia e Zvicrës nuk duhet të kalojë 10 milionë njerëz përpara vitit 2050./The Local

Zvicra po shqyrton mundësinë për vendosjen e “taksave të migracionit” për punëtorët e huaj

Posted on by Leonita

Këshilli Federal po studion mundësinë e vendosjes së një ‘tarifë hyrjeje’ për punëtorët që vijnë nga vendet jo-BE – një propozim i nxitur gjithashtu nga SVP.

Parimi pas idesë së SVP është ta bëjë imigracionin më të shtrenjtë dhe për këtë arsye më pak tërheqës.

Sipas propozimit, një pjesë e të ardhurave nga kjo taksë – e cila mund të arrijë në 5,000 franga për person – do të përdoret për të kompensuar kostot e krijuara nga emigracioni, si mungesa e banesave dhe përdorimi i tepërt i infrastrukturës tjetër të Zvicrës.

Ndonëse kjo tingëllon ekstreme, është një version “i zbutur” i një mocioni të mëparshëm parlamentar, që i bën thirrje qeverisë të vendosë taksën ndaj të gjithë të huajve, duke përfshirë ata nga Bashkimi Evropian dhe vendet e EFTA (Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni).

Kjo çështje do të vazhdojë të debatohet në vitin 2025.

Një propozim i ngjashëm, i paraqitur nga Partia Liberale-Radikale (PLR), mbështet një taksë imigrimi për kompanitë zvicerane që punësojnë të huaj.

Ideja është që punëdhënësit zviceranë që rekrutojnë nga jashtë duhet të kontribuojnë financiarisht në kostot ekonomike të emigracionit – në masën 10,000 franga për punonjës.

“Me këtë taksë, do t’u takojë kompanive të peshojnë avantazhet dhe disavantazhet e punësimit të punëtorëve të huaj”, tha ai.

Edhe kjo do të vazhdojë të jetë në radarin e Parlamentit në vitin 2025./The Local

Austria planifikon të zgjerojë kuotat e punëtorëve sezonalë

Posted on by Leonita

Qeveria austriake ka propozuar rritjen e kuotës së punëtorëve sezonalë me 490 pozicione për të trajtuar mungesën e fuqisë punëtore në turizëm dhe argëtim, raportoi Die Presse.

Rolet shtesë, të synuara për punëtorët jashtë BE-së, do ta sillnin kuotën totale në 4,985 pozicione.

Sindikatat dhe drejtuesit e biznesit e kanë mirëpritur masën por kërkuan reforma të mëtejshme. Propozimet përfshijnë sigurimin e kushteve të drejta të punës, reduktimin e burokracisë dhe heqjen totale të kufirit të kuotave të punëtorëve sezonalë.

Periudha e konsultimit për propozimin e ri mbyllet më 16 dhjetor./The Local

Raporti: A u llogaritën gabimisht shpenzimet për financimin e AHV-së?

Posted on by Leonita

Në gusht doli se llogaritjet e qeverisë federale për të ardhmen financiare të AHV përmbanin gabime. Konkretisht, shpenzimet e AHV deri në vitin 2033 u mbivlerësuan me katër miliardë franga ose rreth gjashtë për qind. Prandaj, AHV po ecën më mirë se sa ishte supozuar në llogaritje. U fol për një gabim në llogaritje dhe pak më pas Stéphane Rossini, drejtor i Zyrës Federale të Sigurimeve Shoqërore, njoftoi dorëheqjen e tij.

Raporti aktual ende nuk është publikuar. Sipas Isabel Martínez nga Instituti Ekonomik Zviceran KOF në ETH, ajo që është në njoftimin për shtyp mund të përmblidhet si më poshtë: “Nuk është një gabim real në llogaritje, formulimi ishte zgjedhur keq që në fillim. Një model i tillë përbëhet nga supozime dhe variabla të panumërta, të tilla si skenarët e popullsisë, zhvillimi i pagave, inflacioni, imigracioni dhe kështu me radhë ndoshta ka hyrë në një ose më shumë nga këto supozime, në një model kompleks, kjo çon shpejt në rezultate të pabesueshme në terma teknikë, ne flasim për një specifikim të gabuar të modelit.

Kjo është ende e paqartë sepse raporti ende nuk është publikuar. Martínez: “Duket sikur modeli nuk ishte i dokumentuar ose ishte vetëm i dokumentuar dobët. Ky ishte sigurisht një gabim dhe në fakt do të ishte praktikë e mirë, por dokumentimi i një modeli prej 70,000 rreshtash kodi me fjalë është kompleks dhe kërkon kohë. Dhe pastaj do t’ju duhet gjithashtu kontroll i jashtëm i cilësisë, i cili kushton shumë para”.

Zyra Federale e Sigurimeve Shoqërore është përgjegjëse për gabimet në model ose supozimet themelore. Por për Martínez-in kjo nuk mjafton: “Ne kërkojmë parashikime për zhvillimet dhjetë ose më shumë në të ardhmen. Këto duhet të jenë të shpejta dhe sa më të lira. Fakti që gabimet mund të ndodhin pa kontroll të cilësisë është, për mendimin tim, gjithashtu. përgjegjësia e atyre që vendosin për burimet e një zyre, pra parlamentit”.

Pasojat e raportit mund të bëhen të qarta të enjten e ardhshme. Pikërisht atëherë Gjykata Federale do të mbajë një seancë dëgjimore publike mbi një ankesë të paraqitur nga të Gjelbërit për votimin. Ata argumentojnë se shifrat mashtruese ishin një argument kyç në favor të votës së ngushtë po për të rritur moshën e pensionit për gratë me një vit dhe kërkojnë që votimi të anulohet.

Martínez nga KOF nuk beson se apeli do të jetë i suksesshëm. “Unë do të habitesha nëse Gjykata Federale do të vendoste në favor të të Gjelbërve. Vendime të ngjashme nga e kaluara tregojnë se një anulim është i mundur nëse mund të provohet se janë përdorur fakte të rreme ose nëse pretendohet kundër njohurive më të mira se ka pasur fakte mbi një temë e rëndësishme për votimin Por këtu, siç u përmend, vetëm një parashikim ishte i pabesueshëm – dhe ai devijoi vetëm me disa përqind.

Lisa Mazzone, Presidentja e Partisë së Gjelbër, i sheh gjërat ndryshe: “Është konfirmuar se llogaritja dhe në fund shifrat ishin të gabuara. Nëse ka pasur një gabim teknik në llogaritjen apo jo, është e parëndësishme për ne. Ajo që ka rëndësi është fakti që njerëzit ishin i keqinformuar ky është një fakt”. Gjykata Federale do të merret me çështjen në një seancë publike të enjten, më 12 dhjetor. “Gratë me të drejtë ndihen të mashtruara. Ato ende marrin rreth një të tretën më pak pension se burrat dhe qëllimi ynë është i qartë: të kthejmë vitin e humbur të pensionit”, thotë Mazzone./20minuten

SBB është hekurudha e dytë më e mirë në Evropë

Posted on by Leonita

Transporti dhe Mjedisi (T&E) kreu një studim, duke krahasuar 27 kompani hekurudhore në Evropë. Kompania më e shtrenjtë hekurudhore pati rezultatet më të këqija.

Nota të mira për SBB – në një krahasim të 27 kompanive hekurudhore në Evropë, Hekurudhat Federale Zvicerane, si kompani, doli në vendin e dytë, pas kompanisë italiane të trenave Trenitalia. Ky ishte rezultati i një studimi të organizatës joqeveritare Transport dhe Mjedis (T&E), i cili u publikua të hënën.

Deutsche Bahn – ndoshta jo çuditërisht – performon vetëm mediokër. Treni vjen në vendin e 16-të. Për raportin janë marrë parasysh kritere të ndryshme, si çmimi dhe besueshmëria.

Deutsche Bahn rezultoi keq në kategorinë e besueshmërisë. Kompania, e cila duhet të përballet me një rrjet hekurudhor të vjetëruar dhe saktësinë e dobët në trafikun në distanca të gjata, doli vetëm në vendin e 25-të.

Në vendin e fundit është Eurostar, që lidh Francën, Britaninë e Madhe, Belgjikën dhe Holandën.

Në raport, T&E arrin në përfundimin se një çmim i lartë nuk është garanci për shërbim të mirë. Eurostar tarifon dy herë më shumë se mesatarja evropiane dhe megjithatë renditet e fundit në renditjen e përgjithshme. Eurostar gjithashtu renditet vetëm i 14-ti për sa i përket besueshmërisë.

Organizata joqeveritare u bëri thirrje shteteve të investojnë në rrjetin hekurudhor për të përmirësuar besueshmërinë. Tarifat për operatorët hekurudhor gjithashtu duhet të ulen për t’i bërë biletat më të lira. /20minuten

 

Biznesmeni nga Ticino përballet me komente ksenofobike nga autoritetet zvicerane

Posted on by Leonita

Sipas raporteve të fundit të mediave zvicerane, një biznesmen nga Ticino kontaktoi zyrën e mbledhjes së borxheve të Cyrihut, si me telefon, ashtu edhe me email, për atë që ai e konsideronte një procedurë të gabuar mbledhjeje kundër biznesit të tij.

Burri flet italisht dhe anglisht, por jo gjermanisht, dhe kërkesat e tij u ballafaquan jo vetëm me një qëndrim armiqësor, por edhe ksenofobik.

Duke e ngatërruar qartë atë për një italian, një punonjës i zyrës thuhet se i tha burrit se ai është “vetëm një mysafir në Zvicër” dhe se “duhet të kthehet në vendin e tij të ndyrë”.

“Ideja e një nëpunësi civil në Zvicër që i thotë një qytetari zviceran të kthehet në ‘vendin e tij të ndyrë’ mund të duket qesharake në fillim”, tha media. “Por, për njeriun që iu nënshtrua ofendimeve të tilla, reagimi është më shumë një shqetësim”.

Zyra në fjalë ka kërkuar falje për komentet ksenofobike që ka bërë me shkrim, por ka mohuar ato që thuhet se janë bërë përmes telefonit, për të cilat nuk ka asnjë provë./The Local

10 vjet nga anëtarësimi i Kosovës në Komitetit Olimpik Ndërkombëtar

Posted on by Leonita

Dhjetë vjet më parë Komiteti Olimpi i Kosovës u bë anëtar i Komitetit Olimpik Ndërkombëtar. Kjo i hapi rrugë shumë sportistëve nga Kosova të zhvillohen e të garojnë ndërkombëtarisht.

Për dhjetë vjet, Kosova ka pesë medalje olimpike, tre prej tyre të arta, një e argjendtë dhe një e bronztë.

Për të shënuar këtë dekadë, në Kosovë po qëndron edhe presidenti i Komitetit Olimpik Ndërkombëtar.

“Sot, 10 vjet më parë, Komiteti Olimpik i Kosovës u bë anëtar i Komitetit Olimpik Ndërkombëtar (IOC). Për të shënuar një dekadë në familjen e madhe olimpike, në Kosovë po qëndron presidenti i IOC, Thomas Bach, ai i EOC-ut, Spyros Capralos, i ICMG-së, Davide Tizzano, si dhe drejtues të shumtë të federatave të sporteve ndërkombëtare”, thuhet në njoftimin e KOK-ut.

Shaqiri, i ashpër me arbitrin pas barazimit të FC Basel

Posted on by Leonita

Pas rezultatit 1:1 mes FC Basel dhe FC St. Gallen me dy gola të anuluar, një karton të kuq dhe faulle brutale, ylli i FCB-së, Xherdan Shaqiri, ishte jashtëzakonisht i ashpër.

Shkak për këtë është bërë performanca e ekipit të arbitrave të drejtuar nga Lionel Tschudi. Ish-ylli i Kombëtares zgjodhi fjalë të ashpra.

“Është e pabesueshme se çfarë vendimi mori arbitri. Goli duhet të ishte pranuar”, u shpreh ai.

Shaqiri e kishte fjalën për golin e anuluar të Anton Kades. Kjo nuk llogaritet sepse Bénie Traoré goditi fort Jordi Quintilla në kyçin e këmbës pak para barazimit. Për këtë ndërhyrje lojtari i Baselit mori karton të kuq pas ndërhyrjes në VAR.

“Dje pamë një vendim të madh të gabuar në Lucerne-Lugano, kur gjyqtari akordoi një penallti, edhe pse faulli ndodhi jashtë zonës së rreptësisë”. Ylli i FCB thotë se duhet të mendohet nëse ka vërtet gjyqtarë më të mirë. “Thjesht po merren shumë vendime të gabuara, edhe pse kemi VAR-in”, tha ai.

Për Shaqirin, goli i Kades duhej të kishte vlerë. “Është e qartë se Traoré preku topin i pari. Ai rrëshqiti, por shkoi drejt e për topin. Kundërshtari ishte shumë vonë. Është krejtësisht normale që ai më pas e goditi kundërshtarin,” përsëriti Shaqiri. “Një vendim i qartë i gabuar për mua”.

Sipas ekspertit të arbitrave blu, Stephan Klossner, ekipi i arbitrave i drejtuar nga Lionel Tschudi kishte të drejtë.

“Kjo është skena më e vështirë për VAR-in dhe arbitrin”, shpjegoi ai. “Traoré kërcen lart dhe padrejtësisht në rrezik të lartë për topin dhe godet Quintilla. Për fat nuk më duhej ta merrja atë vendim.” Ish-ylli i kombëtares Admir Mehmedi e ka kuptuar Shaqirin, por ai ka thënë edhe në studion blu: “Nga pikëpamja e futbollit, as për mua nuk është karton i kuq. Por sipas rregullave është. Mund ta diskutojmë për një shumë kohë”./20minuten

DW: A po e inkurajon BE-ja Serbinë të sillet në mënyrë agresive?

Posted on by Leonita

Republika e Kosovës përjetoi një seri sulmesh në fund të nëntorit. Fillimisht shpërthyen granata dore pranë stacionit policor në Zveçan. Disa ditë më vonë, një granatë dore shpërtheu në bashkinë e Zveçanit. Menjëherë pas kësaj, një shpërthim tjetër dëmtoi një kanal të rëndësishëm uji jo larg qytetit të Mitrovicës, i cili është i rëndësishëm për furnizimin me ujë të banorëve të veriut të Kosovës dhe për ftohjen e termocentralit.

Ende është e paqartë se kush qëndron pas sulmit. Qeveritë e Serbisë dhe Kosovës akuzojnë njëra-tjetrën për përgjegjësi. Por sulmi në kanalin Ibër-Lepenc u dënua nga Bashkimi Evropian si një “sulm terrorist”: “Është një akt i neveritshëm sabotimi kundër infrastrukturës kritike civile të Kosovës”, tha shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell.

Pavarësisht nga rezultati i hetimeve, mund të thuhet se nga viti 2022 ka pasur një sërë veprimesh dhe kërcënimesh të dhunshme nga Serbia kundër Kosovës. Në shtator të vitit të kaluar, një grup paraushtarak i infiltruar nga Serbia dhe i armatosur me armët e forcave të armatosura serbe sulmoi policët e Kosovës. Një polic dhe tre sulmues u vranë në një “akt terrorist” të dënuar nga BE.

Brukseli kërcënoi me sanksione, por nuk ndërmori hapa të mëtejshëm. Më vonë, presidenti serb Aleksandar Vuçiq i zhvendosi forcat e tij të armatosura afër Kosovës. Vetëm ndërhyrjet e SHBA-së dhe NATO-s e detyruan Vuçiqin të ndalonte tanket e tij. Një skenar i ngjashëm ka ndodhur edhe në dhjetor 2022.

Gjatë ndërmjetësimit të BE-së në mars 2023, Vuçiqi dhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti ranë dakord verbalisht për të përmirësuar marrëdhëniet. Në të njëjtën mbrëmje, i pyetur se kur do të nënshkruhet marrëveshja, Vuçiq tha në televizion: “Kam dhimbje të padurueshme në dorën time të djathtë, e unë mund të nënshkruaj vetëm me dorën time të djathtë. Pritet që këto dhimbje të zgjasë edhe në katër vitet e arshshme”.

Në maj të vitit 2023, pasuan sulmet serbe ndaj forcës paqeruajtëse të NATO-s, KFOR-it, në të cilat u plagosën 90 ushtarë, disa prej tyre rëndë. Pasi KFOR-i u rrit në gati 5000 ushtarë në fund të vitit të kaluar, dhuna në Kosovë u zvogëlua.

Në qershor të vitit 2024, në Beograd u mbajt një konferencë ndërqeveritare nën udhëheqjen e Vuçiqit me qëllim zbatimin e konceptit “Bota Serbe”. Nocioni bazohet në termin “Bota Ruse”. “Bota Serbe” është një përshkrim i ri i projektit “Serbia e Madhe” që presidenti serb Slobodan Millosheviq zbatoi gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë në vitet 1990, domethënë bashkimin e të gjitha zonave të banuara nga serbët.

Në prill të vitit 2024, komandanti suprem i NATO-s për Evropën, gjenerali amerikan Christopher Cavoli, paralajmëroi urgjentisht për konflikte të reja të armatosura në Ballkanin Perëndimor. Rusia, tha ai, po përdor aktorët serbë për të ndezur tensionet në rajon dhe për t’i kthyer grupet e ndryshme etnike kundër njëri-tjetrit. “Sulmet ndaj policëve të Kosovës dhe grumbullimi i trupave serbe në kufirin me Kosovën veriore përfaqësonin kërcënimin më të madh të dhunës ndërshtetërore që nga fundi i luftës së vitit 1999 dhe demonstruan një nivel shqetësues kërcënimi në rajon,” tha Cavoli.

Këto ngjarje nuk u diskutuan gjatë vizitës së Presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe bisedës me Vuçiqin në Beograd, në tetor 2024. Vuçiç dhe qeveria e tij u lavdëruan dhe u shpërblyen në mënyrë eksplicite: Von der Leyen konfirmoi se Vuçiç kishte bërë një “punë të shkëlqyer” me një ” program të shkëlqyer të reformave” dhe paralajmëroi ndihmë financiare për Serbinë në qindra milionë euro. “I dashur Aleksandar”, tha von der Leyen, “ju keni treguar se jeni të vendosur të nxisni për reforma, veçanërisht në aspektin e shtetit ligjor dhe demokracisë. Ju keni treguar se fjalët tuaja pasohen nga vepra!”

Lavdërimet e presidentes së Komisionit të BE-së janë në kontrast të plotë me analizat e shumta të instituteve dhe organizatave joqeveritare të njohura. Sipas Projektit Botëror të Drejtësisë, Serbia renditet e 94-ta midis Beninit dhe Kinës për sa i përket sundimit të ligjit. Të gjitha vendet e krijuara nga shpërbërja e Jugosllavisë, ndër to edhe Kosova, e cila renditet e 58-ta, janë në pozitë më të mirë. Sipas Transparency International, Serbia renditet e 104-ta nga 180 vende në indeksin e korrupsionit. Dhe Human Rights Watch përshkruan një pamje të zymtë të lirisë së medias dhe vëzhguesit e zgjedhjeve i kanë kritikuar zgjedhjet e dhjetorit 2023 – si as të lira dhe as të drejta. Freedom House e ka quajtur prej kohësh regjimin serb “hibrid”, do to thotë diçka  midis demokracisë dhe autokracisë.

Qeveria serbe aktualisht po merr masa shtypëse kundër shoqërisë civile pas protestave kundër minierave të planifikuara të litiumit dhe rrënimit në stacionin hekurudhor në Novi Sad, në të cilat vdiqën 14 persona. Në të njëjtën kohë, regjimi i Vuçiqit, i cili po reagon gjithnjë e më me nervozizëm nga brenda, po intensifikon në mënyrë dramatike kontaktet me qeveritë e Rusisë, Kinës, Bjellorusisë dhe Iranit në nivel ushtarak, sigurisë, në nivelin politik dhe ekonomik. Duket se mungesa e kritikave nga BE-ja, së bashku me ndihmën e madhe financiare të pakushtëzuar, po arrin pikërisht të kundërtën e qëllimit të dëshiruar, që është qetësimi i Ballkanit Perëndimor.

“Siç e dini, Serbia nuk është vetëm një partner strategjik, por edhe një aleat i Rusisë”, i tha i besuari më i afërt i Vuçiçit, zëvendëskryeministri Aleksandar Vulin, presidentit rus, Vladimir Putin, në një takim në Vladivostok në shtator, i cili u sanksionua nga SHBA-ja për afërsinë e tij me Moskën.

Në një intervistë për “Rusia Today” në kuadër të samitit të BRICS, Vulini u ankua edhe për përfaqësuesit e BE-së dhe NATO-s, të cilët vazhdimisht i bënë thirrje qeverisë serbe të mbështesë sanksionet e BE-së kundër Moskës. Megjithatë, Vulini i premtoi audiencës ruse se Serbia nuk do të bënte kurrë një “tradhti të madhe” të tillë. “Jam krenar për marrëdhëniet e mia me Rusinë dhe do të luftoj deri në ditën e fundit të jetës sime për t’i afruar ato”.

Që kur kancelari gjerman Olaf Scholz nisi një marrëveshje miliarda eurosh për litium midis Brukselit dhe Beogradit në korrik, gjërat kanë filluar të ziejnë në Ballkanin Perëndimor. Një ish-diplomat gjerman dhe ekspert për Ballkanin, i cili dëshironte të mbetej anonim, tha se BE e sheh tani Ballkanin vetëm si “një rajon nga i cili vijnë kujdestarët” me “burime të tilla si litiumi”. “Autokratët si Vuçiq” janë të dobishëm këtu, sepse ata mund të shtyjnë më së miri projektet e diskutueshme vendase, si biznesi i litiumit.

Një ekspert për Ballkanin në Universitetin e Gracit, profesor Florian Bieber, komenton në llogarinë e tij X: “Sot, BE dhe Gjermania kanë shkëmbyer demokracinë, shtetin e së drejtës dhe perspektivën e anëtarësimit të Ballkanit në BE me litium. Në Serbi nuk ka institucione apo media të pavarura, as vend për një shoqëri civile kritike”.

Siç është paralajmëruar, Vuçiq do të takohet me kancelarin Olaf Scholz të martën e ardhshme në Freiberg të Saksonisë. Tema e takimit është “Shfrytëzimi i qëndrueshëm i litiumit”./DW

Aplikimet për natyralizim nga rusët janë rritur në Zug

Posted on by Leonita

Zyra e imigracionit në Zug është e mbingarkuar nga kërkesat për shtetësi, veçanërisht nga qytetarët rusë.

Që nga viti 2022 – viti kur Moska pushtoi Ukrainën dhe Zvicra vendosi një numër sanksionesh kundër Kremlinit – numri i aplikimeve në Zug nga qytetarët rusë është dyfishuar, duke arritur në 38 në 2024.

Megjithëse, në përgjithësi, rusët përfaqësojnë një numër të vogël prej rreth 800 kërkesash natyraliste të paraqitura në kantonin e vogël çdo vit, aplikimet nga qytetarët rusë “pasqyrojnë qartë një klimë pasigurie”, tha deputetja Manuela Weichelt, e cila u kërkoi zyrtarëve të imigracionit të mos favorizojnë grupe të caktuara, siç janë shtetasit rusë, duke përshpejtuar procedurat e natyralizimit të tyre./The Local

 

Thirrje për hetime të pavarura në Ibër-Lepenc

Posted on by Leonita

Mes spekulimeve dhe akuzave të vazhdueshme, dyshimeve dhe tensioneve në rritje, përcaktimi i saktë i përgjegjësisë për sulmin në kanalin e Ibër-Lepencit është kritik, sipas ekspertëve ligjorë dhe të sigurisë.

Përfshirja ndërkombëtare, sidomos e Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara, do ta rriste besueshmërinë e hetimeve, por do të ndihmonte edhe në uljen e tensioneve, thonë ata.

Shpërthimi i 29 nëntorit në Ibër-Lepenc – kanalin në veri të Kosovës, prej nga furnizohen me ujë disa qytete dhe termoelektrana të vendit – u shkaktua nga rreth 20 kilogramë eksplozivë, sipas Policisë së Kosovës, dhe u cilësua si më i rëndi në infrastrukturën kritike të vendit që nga lufta e viteve 1998/99.

Sulmi shkaktoi dëme të konsiderueshme materiale dhe ndërprerje të furnizimit të rregullt me ujë dhe rrymë në disa zona.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, bëri përgjegjëse Serbinë për, siç u shpreh, “sulmin terrorist” dhe tha se ajo është duke i kopjuar metodat që aplikon Rusia në luftën e saj në Ukrainë.

“Për ta bërë edhe më të dukshme këtë ndërlidhje, është edhe fakti se gjatë kontrolleve të zhvilluara nga Policia e Kosovës në lokacione të ndryshme pas sulmit terrorist, përveç armëve dhe pajisjeve të shumta ushtarake, u gjetën dhjetëra emblema të njësive ushtarake ruse”, tha Kurti.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, mohoi se vendi i tij ka gisht në sulm dhe e dënoi atë.

“Hetimet do të tregojnë se [kush e ka kryer], sepse edhe ne po i bëjmë hetimet tona. Kemi dyshime të caktuara, porse hetimet do të tregojnë se kush e ka urdhëruar atë sulm”, tha Vuçiq.

Në ditët pas sulmit, autoritetet e Kosovës kryen disa aksione në veri, gjatë të cilave konfiskuan armë, municione e pajisje të tjera ushtarake. Nga dhjetë të shoqëruar në polici si të dyshuar për përfshirje në sulm, dy u dërguan në paraburgim për një muaj.

Ambasadori i Shteteve të Bashkuara në Prishtinë, Jeffrey Hovenier, tha më 2 dhjetor se është herët të dihet se kush është fajtor për sulmin dhe se në këtë fazë nuk mund të përjashtohet asnjë grup dhe asnjë shtet.

“Shtetet e Bashkuara mbështesin një hetim gjithëpërfshirës. Ne u kemi ofruar autoriteteve të Kosovës mbështetje të plotë në këtë hetim. Mendojmë se është e rëndësishme që autorët të identifikohen dhe të mbahen përgjegjës”, tha Hovenier.

Njësoj edhe Bashkimi Evropian e dënoi sulmin dhe ofroi ndihmë në hetimin e tij.

Qeveria e Kosovës konfirmoi për programin Expose të Radios Evropa e Lirë se hetimin janë duke e bërë institucionet e vendit. Zëdhënësi Përparim Kryeziu tha se ato janë në komunikim të vazhdueshëm me partnerët ndërkombëtarë dhe se do të mund të ndihmohen edhe prej tyre.

Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, tha se gjatë një vizite në Bruksel, këtë javë, ka kërkuar bashkëpunim me faktorin ndërkombëtar në hetimin e sulmit.

Ajo, po ashtu, tha se u ka prezantuar zyrtarëve evropianë dëshmitë për “lidhjet e Serbisë” me sulmin, por nuk i specifikoi ato.

Gjatë një debati në Komisionin për Politikë të Jashtme të Parlamentit Evropian, disa deputetë shprehën solidaritet me Kosovën, por thanë se duhet të shohin më shumë prova për përfshirjen e Serbisë. Disa si austriaku Thomas Waitz vunë në pah edhe nevojën për hetim ndërkombëtar.

Mark Ellis, drejtor ekzekutiv i Odës Ndërkombëtare të Avokatëve, me seli në Londër, thotë se mbështet idenë e një hetimi të tillë, në mënyrë që “situata të mos përshkallëzohet në diçka shumë më serioze”.

“Unë nuk mendoj se kërkesa e Kosovës për ndonjë lloj përfshirjeje ndërkombëtare, është shenjë dobësie. Kjo është një situatë, në të cilën autoritetet ndërkombëtare duan që tensionet të mbahen në minimum dhe të ketë një vlerësim shumë objektiv për atë që ka ndodhur. Sepse, tash për tash, Serbia thotë se nuk është e përfshirë, ndërsa autoritetet e Kosovës thonë që po. Ndaj, mënyra më e mirë për të dalë nga kjo rrugë pa krye, është që të bëhet një vlerësim i pavarur, faktik dhe objektiv i asaj që ka ndodhur”, thotë Ellis për Exposenë.

Ellis thotë se Kosova ka disa partnerë ndërkombëtarë që mund të jenë të paanshëm dhe të ofrojnë ndihmë në hetimin e sulmit në Ibër-Lepenc – qofshin ato Shtetet e Bashkuara, misioni i BE-së për sundimin e ligjit, EULEX, apo misioni paqeruajtës i NATO-s, KFOR.

Kohëzgjatja e hetimeve thotë se nuk duhet të kufizohet, por të jetë aq sa është e nevojshme për të mbledhur prova dhe informacione të mjaftueshme.

“Nuk mendoj se duhet një periudhë jashtëzakonisht e gjatë. Duhen vetëm përpjekje të përqendruara, me burimet dhe ekspertizat që posedojnë SHBA-ja dhe BE-ja”, thotë Ellis.

Ish-zyrtari i NATO-s, Jamie Shea, thotë se me ngritjen e aktakuzës për sulmin në Banjskë, autoritetet e Kosovës kanë treguar se mund të bëjnë hetime profesionale. Por, thekson se sulmi në Ibër-Lepenc është më i turbullt.

“Padyshim që çdo ndihmë nga komuniteti i jashtëm është e dobishme. Bashkëpunimi nga Vuçiqi në Beograd do të mirëpritej po ashtu. Ai e mohon përfshirjen e Serbisë në këtë incident dhe, natyrisht, i hedh poshtë akuzat se ai është ideuar në Beograd. Tani për tani, duhet besuar fjalëve të tij, por çdo ndihmë që ai mund të ofrojë, do të ishte e dobishme”, thotë Shea për Exposenë.

Shea shpreh bindjen se incidentet e tilla kanë për qëllim ta prishin procesin e dialogut mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve.

Ai thotë se ato shpesh ndodhin në kohën kur Bashkimi Evropian është duke përgatitur rundin e radhës të bisedimeve. Kështu, sipas tij, ishte edhe rasti i fundit.

Vetëm tri ditë pas sulmit në Ibër-Lepenc, Kurti dhe Vuçiq ishin në Bruksel, ku zhvilluan takime të ndara me shefen e re të politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas.

Ndonëse BE-ja tha se takimet nuk ishin pjesë e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve, Shea thotë se pala kosovare duhet të ketë kujdes që udhëheqja e re evropiane të mos ftohet nga procesi, si pasojë e refuzimit të saj për t’u takuar me palën serbe.

“Unë shpresoj se do të mbizotërojnë kokat e mençura dhe do ta ndajnë dialogun nga ky incident, derisa hetimet vazhdojnë. Gjëja e fundit që dëshironi, është t’i lejoni sabotuesit t’i arrijnë lehtësisht qëllimet e tyre politike. Pra, atyre nuk duhet t’u jepet fitore e lehtë në këtë aspekt”, thotë Shea.

Kurti dhe Vuçiq u takuan për herë të fundit në shtator të vitit të kaluar, kur biseduan për mënyrat e zbatimit të Marrëveshjes së Ohrit për normalizimin e marrëdhënieve.

Pak ditë pas atij takimi ndodhi sulmi në Banjskë, ku grupe të armatosura serbësh sulmuan Policinë e Kosovës dhe vranë një oficer.

Kurti, pastaj, e kushtëzoi pjesëmarrjen në takim me Vuçiqin me dorëzimin nga Serbia të Millan Radoiçiqit, i cili e pranoi përgjegjësinë për organizimin e sulmit në Banjskë.

Gati një vit pas këtij sulmi, Prokuroria Speciale e Kosovës ngriti aktakuzë kundër 45 personave të nacionalitetit serb, përfshirë Radoiçiqin.

Prokurori i rastit, Naim Abazi, tha atëkohë se falë bashkëpunimit ndërkombëtar me SHBA-në, me shtete të BE-së dhe të tjera, prokuroria ka arritur të sigurojë “prova që ndihmuan në ngritjen e kësaj aktakuze të fuqishme”.

Ellis përmend si shembuj disa sulme nga lufta në Ukrainë dhe konfliktet në Lindjen e Mesme, ku hetimet ndërkombëtare janë treguar të dobishme.

“… sepse, ato kanë siguruar një vlerësim të paanshëm dhe objektiv të ngjarjeve që kanë ndodhur. Është e rëndësishme që ato ngjarje të mos përdoren për manovra politike nga palët e kundërta në konflikt”, thotë Ellis.

Derisa punimet për riparimin e dëmeve në kanalin e Ibër-Lepencit vazhdojnë, banorët lokalë jetojnë me frikën se kur mund të ndodhë sulmi i radhës. Me gjithë përpjekjet e Radios Evropa e Lirë, ata nuk pranuan të flisnin para kamerës, por thanë se janë të shqetësuar për sigurinë e tyre. Mes kësaj rrëmuje, çdo mesazh i autoriteteve u duket si premtim i zbrazët./REL

Gjykata Speciale: Mbahet seanca fillestare për Hajerdin Kuçin dhe Isni Kilajn

Posted on by Leonita

Në orën 10:00 këtë të hënë nis seanca fillestare në Gjykatën Speciale për ish-ministrin e Drejtësisë së Kosovës, Hajredin Kuçi, e nga ora 11:00 nis ajo për ish-kryetarin e Malishevës, Isni Kilaj.

Ata akuzohen për ndikimin mbi dëshmitarët, bashkë me ish-presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi, ish-udhëheqësin e Agjencisë së Kosovës për Inteligjencë, Bashkim Smakaj dhe veterani i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Fadil Fazliu.

Dje, ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, dhe ish-udhëheqësi i Agjencisë së Kosovës për Inteligjencë, Bashkim Smakaj, nuk janë deklaruar rreth aktakuzës së ngritur ndaj tyre për ndikimin mbi dëshmitarët. Ndërkaq, veterani i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Fadil Fazliu, është deklaruar i pafajshëm.

 

SHBA ka kryer mbi 75 sulme ajrore ndaj IS në Siri

Posted on by erezzaademi

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden ka paralajmëruar grupin e Shtetit Islamik që të mos përpiqet të përfitojë nga çdo vakum i krijuar nga tranzicioni i pushtetit në Siri.

Ai ka bërë të ditur se SHBA-ja ka kryer rreth dhjetëra “sulme ajrore precize” brenda Sirisë kundër objektivave të IS-it sot.

Komanda Qendrore e SHBA (Centcom) – përgjegjëse për interesat e SHBA në Lindjen e Mesme, Azinë Qendrore dhe Jugore, ka dhënë detaje për këto sulme.

Centcom thotë se SHBA kreu më shumë se 75 sulme ajrore të dielën, në një përpjekje për të “eliminuar kampet e ISIS në Sirinë qendrore”, transmeton albinfo.ch.

Sipas njoftimit, nuk ka “indikacione për viktima civile”.

“Nuk duhet të ketë asnjë dyshim – ne nuk do të lejojmë që ISIS të rindërtohet dhe të përfitojë nga situata aktuale në Siri”, tha gjenerali Michael Erik Kurilla, komandanti i Centcom.

“Të gjitha organizatat në Siri duhet të dinë se ne do t’i mbajmë ato përgjegjëse nëse ata janë partnerë ose mbështesin ISIS-in në çfarëdo mënyre”, shtoi Kurilla.

Si të merrni lejen prindërore në Austri?

Posted on by erezzaademi

Pas lindjes së fëmijës tuaj, ju keni të drejtë për një periudhë pushimi nga puna e njohur si Karenz ose Elternkarenz. Ju mund të merrni deri në dy vjet pushim, por kohëzgjatja e saktë duhet të merret vesh me punëdhënësin tuaj nëse jeni i punësuar (angestellt).

Në vend të pagës suaj, ju do të merrni kompensim për kujdesin e fëmijëve (Kinderbetreuungsgeld), i cili ofron dy modele për të zgjedhur: modelin me tarifë fikse ose modelin e varur nga të ardhurat.

Nëse jeni i vetëpunësuar, nuk hyni në Karenz formal që duhet t’i njoftohet ose të organizohet me një punëdhënës. Në vend të kësaj, ju thjesht zgjidhni një model shtesë për kujdesin e fëmijëve.

Shtesa e lehonisë për nënat e ardhshme

Nënat shtatzëna që janë të punësuara (angestellt) ose punëtore të pavarura me sigurim të detyrueshëm shëndetësor (DienstnehmerIn mit einer Pflichtversicherung in der Krankenversicherung) nuk mund të punojnë më që nga fillimi i javës së tetë (fillimi i të ashtuquajturës periudhë mbrojtjeje) përpara lindjes së pritshme. Gjatë kësaj kohe, paguhet një ndihmë lehonie, e barabartë me pagën neto të humbur, dhe vazhdon deri në fillimin e pushimit prindëror, transmeton albinfo.at.

Kur fillon leja prindërore?

Leja prindërore zakonisht fillon tetë javë pas lindjes së fëmijës (pas të ashtuquajturës periudhë të mbrojtjes) dhe mund të zgjasë deri në ditën para se fëmija juaj të mbushë dy vjeç. Nëse dëshironi të zgjasni pushimin përtej ditëlindjes së dytë të fëmijës suaj, kërkohet një marrëveshje me shkrim me punëdhënësin tuaj nëse jeni i punësuar (angestellt).

Gjatë pushimit prindëror, ju jeni të mbrojtur nga pushimi nga puna.

Leja prindërore mund të ndahet midis të dy prindërve, por një pjesë duhet të zgjasë të paktën dy muaj. Të dy prindërit nuk mund të marrin leje prindërore për të njëjtin fëmijë në të njëjtën kohë.

Modelet e ndihmës për kujdesin e fëmijëve

Për t’u kualifikuar për ndihmë për kujdesin e fëmijëve, duhet të plotësohen disa kushte:

– Prindi që aplikon dhe fëmija duhet të jetojnë në Austri.

– Ata duhet të ndajnë një shtëpi me fëmijën për të paktën 91 ditë, me të dy të regjistruar në të njëjtën adresë si vendbanimi i tyre kryesor.

– Duhet të kryhen provimet kaluese prind-fëmijë (pesë gjatë shtatzënisë dhe pesë për fëmijën). Këto leje, që më parë quheshin leje nënë-fëmijë, i jepen çdo gruaje shtatzënë nga mjeku i saj pasi të konfirmohet shtatzënia.

Ekzistojnë dy modele të ndihmës për kujdesin e fëmijëve për të zgjedhur. Këto janë të destinuara për prindin që kujdeset kryesisht për fëmijën dhe nuk punon gjatë kësaj periudhe. Aplikimet duhet t’i dorëzohen ofruesit tuaj të sigurimit shëndetësor.

  1. Shtesa për kujdesin e fëmijëve me tarifë fikse (Kinderbetreuungsgeld-Konto)

Kohëzgjatja: Ju mund të vendosni se sa kohë do të merrni pushim. Sa më e gjatë të jetë pushimi, aq më e ulët është tarifa ditore që do të merrni. Periudha e të drejtës është:

– 365 deri në 851 ditë nëse vetëm njëri prind merr leje prindërore.

– 456 deri në 1063 ditë nëse të dy prindërit ndajnë lejen prindërore.

Shuma: Në varësi të kohëzgjatjes së pushimit, midis 39,33 € dhe 16,87 € në ditë (që nga viti 2024).

Përshtatshmëria: Ju nuk keni nevojë të keni qenë i punësuar ose i vetëpunësuar para lindjes së fëmijës suaj.

  1. Shtesa për kujdesin e fëmijëve në varësi të të ardhurave (ea-KBG)

Kohëzgjatja: Kjo paguhet për një maksimum prej 365 ditësh. Nëse të dy prindërit ndajnë pushimin, shtesa zgjat deri në 426 ditë (“modeli 12+2”).

Shuma: 80% e të ardhurave tuaja të fundit vjetore para lindjes së fëmijës tuaj, me një kufi ditor prej 76,60 € (nga 2024).

Përshtatshmëria: Duhet të keni qenë i punësuar ose i vetëpunësuar për të paktën 182 ditë kalendarike përpara lindjes.

Bonuset e familjes dhe partneritetit

Përveç ndihmës për kujdesin e fëmijëve, ju mund të kualifikoheni për bonusin e kohës familjare (Familienzeitbonus) dhe bonusin e partneritetit (Partnerschaftsbonus) nëse plotësohen kushte specifike.

  1. Bonusi i kohës familjare (“Muaji i babit”)

Ky bonus mund të kërkohet nga baballarët e punësuar, prandaj quhet edhe “Muaji i babit” (Papamonat).

Shuma: 52,46 € në ditë (që nga viti 2024).

Kohëzgjatja: Mund të zgjidhni midis 28, 29, 30 ose 31 ditësh. Aplikimet duhet të dorëzohen brenda 91 ditëve nga lindja e fëmijës.

Kërkesat:

– Fëmija duhet të kualifikohet dhe të marrë ndihmë për kujdesin e fëmijëve.

– Prindi që aplikon, fëmija dhe prindi tjetër duhet të jetojnë në Austri dhe të ndajnë një familje me regjistrime të njëjta të vendbanimit parësor.

– Prindi aplikues duhet të ketë qenë i punësuar vazhdimisht për 182 ditë përpara se të kërkojë bonusin.

  1. Bonusi i Partneritetit

Shuma: 500 € për prind, e paguar si një pagesë (që nga viti 2024).

Kërkesat:

– Të dy prindërit duhet të kërkojnë ndihmë për kujdesin e fëmijëve në pjesë pothuajse të barabarta (50:50 deri në maksimum 60:40).

– Çdo prind duhet të ketë marrë të paktën 124 ditë ndihmë për kujdesin e fëmijëve.

Puna gjatë pushimit prindëror

Ju lejohet të punoni me kohë të pjesshme gjatë pushimit prindëror, qoftë me punëdhënësin tuaj aktual ose me një punëdhënës tjetër. Megjithatë, ju duhet ta raportoni këtë dhe të ardhurat tuaja mujore nuk mund të kalojnë kufirin marxhinal të punësimit prej 518,44 € (që nga viti 2024).

Pas lindjes së fëmijës tuaj, ju keni të drejtë për një periudhë pushimi nga puna e njohur si Karenz ose Elternkarenz. Ju mund të merrni deri në dy vjet pushim, por kohëzgjatja e saktë duhet të merret vesh me punëdhënësin tuaj nëse jeni i punësuar (angestellt).

Në vend të pagës suaj, ju do të merrni kompensim për kujdesin e fëmijëve (Kinderbetreuungsgeld), i cili ofron dy modele për të zgjedhur: modelin me tarifë fikse ose modelin e varur nga të ardhurat.

Nëse jeni i vetëpunësuar, nuk hyni në Karenz formal që duhet t’i njoftohet ose të organizohet me një punëdhënës. Në vend të kësaj, ju thjesht zgjidhni një model shtesë për kujdesin e fëmijëve.

Shtesa e lehonisë për nënat e ardhshme

Nënat shtatzëna që janë të punësuara (angestellt) ose punëtore të pavarura me sigurim të detyrueshëm shëndetësor (DienstnehmerIn mit einer Pflichtversicherung in der Krankenversicherung) nuk mund të punojnë më që nga fillimi i javës së tetë (fillimi i të ashtuquajturës periudhë mbrojtjeje) përpara lindjes së pritshme. Gjatë kësaj kohe, paguhet një ndihmë lehonie, e barabartë me pagën neto të humbur, dhe vazhdon deri në fillimin e pushimit prindëror, transmeton albinfo.at.

Kur fillon leja prindërore?

Leja prindërore zakonisht fillon tetë javë pas lindjes së fëmijës (pas të ashtuquajturës periudhë të mbrojtjes) dhe mund të zgjasë deri në ditën para se fëmija juaj të mbushë dy vjeç. Nëse dëshironi të zgjasni pushimin përtej ditëlindjes së dytë të fëmijës suaj, kërkohet një marrëveshje me shkrim me punëdhënësin tuaj nëse jeni i punësuar (angestellt).

Gjatë pushimit prindëror, ju jeni të mbrojtur nga pushimi nga puna.

Leja prindërore mund të ndahet midis të dy prindërve, por një pjesë duhet të zgjasë të paktën dy muaj. Të dy prindërit nuk mund të marrin leje prindërore për të njëjtin fëmijë në të njëjtën kohë.

Modelet e ndihmës për kujdesin e fëmijëve

Për t’u kualifikuar për ndihmë për kujdesin e fëmijëve, duhet të plotësohen disa kushte:

– Prindi që aplikon dhe fëmija duhet të jetojnë në Austri.

– Ata duhet të ndajnë një shtëpi me fëmijën për të paktën 91 ditë, me të dy të regjistruar në të njëjtën adresë si vendbanimi i tyre kryesor.

– Duhet të kryhen provimet kaluese prind-fëmijë (pesë gjatë shtatzënisë dhe pesë për fëmijën). Këto leje, që më parë quheshin leje nënë-fëmijë, i jepen çdo gruaje shtatzënë nga mjeku i saj pasi të konfirmohet shtatzënia.

Ekzistojnë dy modele të ndihmës për kujdesin e fëmijëve për të zgjedhur. Këto janë të destinuara për prindin që kujdeset kryesisht për fëmijën dhe nuk punon gjatë kësaj periudhe. Aplikimet duhet t’i dorëzohen ofruesit tuaj të sigurimit shëndetësor.

  1. Shtesa për kujdesin e fëmijëve me tarifë fikse (Kinderbetreuungsgeld-Konto)

Kohëzgjatja: Ju mund të vendosni se sa kohë do të merrni pushim. Sa më e gjatë të jetë pushimi, aq më e ulët është tarifa ditore që do të merrni. Periudha e të drejtës është:

– 365 deri në 851 ditë nëse vetëm njëri prind merr leje prindërore.

– 456 deri në 1063 ditë nëse të dy prindërit ndajnë lejen prindërore.

Shuma: Në varësi të kohëzgjatjes së pushimit, midis 39,33 € dhe 16,87 € në ditë (që nga viti 2024).

Përshtatshmëria: Ju nuk keni nevojë të keni qenë i punësuar ose i vetëpunësuar para lindjes së fëmijës suaj.

  1. Shtesa për kujdesin e fëmijëve në varësi të të ardhurave (ea-KBG)

Kohëzgjatja: Kjo paguhet për një maksimum prej 365 ditësh. Nëse të dy prindërit ndajnë pushimin, shtesa zgjat deri në 426 ditë (“modeli 12+2”).

Shuma: 80% e të ardhurave tuaja të fundit vjetore para lindjes së fëmijës tuaj, me një kufi ditor prej 76,60 € (nga 2024).

Përshtatshmëria: Duhet të keni qenë i punësuar ose i vetëpunësuar për të paktën 182 ditë kalendarike përpara lindjes.

Bonuset e familjes dhe partneritetit

Përveç ndihmës për kujdesin e fëmijëve, ju mund të kualifikoheni për bonusin e kohës familjare (Familienzeitbonus) dhe bonusin e partneritetit (Partnerschaftsbonus) nëse plotësohen kushte specifike.

  1. Bonusi i kohës familjare (“Muaji i babit”)

Ky bonus mund të kërkohet nga baballarët e punësuar, prandaj quhet edhe “Muaji i babit” (Papamonat).

Shuma: 52,46 € në ditë (që nga viti 2024).

Kohëzgjatja: Mund të zgjidhni midis 28, 29, 30 ose 31 ditësh. Aplikimet duhet të dorëzohen brenda 91 ditëve nga lindja e fëmijës.

Kërkesat:

– Fëmija duhet të kualifikohet dhe të marrë ndihmë për kujdesin e fëmijëve.

– Prindi që aplikon, fëmija dhe prindi tjetër duhet të jetojnë në Austri dhe të ndajnë një familje me regjistrime të njëjta të vendbanimit parësor.

– Prindi aplikues duhet të ketë qenë i punësuar vazhdimisht për 182 ditë përpara se të kërkojë bonusin.

  1. Bonusi i Partneritetit

Shuma: 500 € për prind, e paguar si një pagesë (që nga viti 2024).

Kërkesat:

– Të dy prindërit duhet të kërkojnë ndihmë për kujdesin e fëmijëve në pjesë pothuajse të barabarta (50:50 deri në maksimum 60:40).

– Çdo prind duhet të ketë marrë të paktën 124 ditë ndihmë për kujdesin e fëmijëve.

Puna gjatë pushimit prindëror

Ju lejohet të punoni me kohë të pjesshme gjatë pushimit prindëror, qoftë me punëdhënësin tuaj aktual ose me një punëdhënës tjetër. Megjithatë, ju duhet ta raportoni këtë dhe të ardhurat tuaja mujore nuk mund të kalojnë kufirin marxhinal të punësimit prej 518,44 € (që nga viti 2024).

A ju streson shefi juaj 24/7? “Pritet” të rregullohet me ligj

Posted on by erezzaademi

Sot, punonjësit janë në dispozicion gjatë gjithë kohës. Kjo çon në mbingarkesë, stres dhe djegie, thotë Këshilltarja Kombëtare e Gjelbër dhe sindikalistja Greta Gysin për “Sonntagszeitung”. Ajo kërkon ndryshimin e ligjit të punës nëpërmjet një mocioni; e drejta për të qenë i padisponueshëm duhet të përcaktohet shprehimisht në ligj, thotë ajo.

Në fakt, sipas një sondazhi të sindikatave, 60 për qind e punonjësve punojnë në kohën e lirë për të plotësuar kërkesat dhe mbi 40 për qind vuajnë nga stresi. Të prekurit thonë se janë të rraskapitur emocionalisht në fund të një dite pune dhe shpesh nuk janë në gjendje të kujdesen për çështjet private, transmeton albinfo.ch.

Një në tre shkon në punë edhe kur është i sëmurë

Shumë punojnë edhe jashtë orarit të punës dhe një në tre shkon në punë edhe kur është i sëmurë. Arsyet e dhëna nga punonjësit janë se ata duan të mbrojnë kolegët e tyre nga ngarkesa shtesë. Ata gjithashtu vlerësojnë punën e tyre dhe nuk duan të duken si dembelë.

Sipas Gysin, shtytësi i këtij zhvillimi është zyra e shtëpisë, edhe pse ajo është në thelb pro: “Duhen rregulla të reja. Sepse koha e lirë dhe koha e punës po bashkohen gjithnjë e më shumë për shkak të zyrave në shtëpi”.

Këshilli Federal hedh poshtë mocionin e Greta Gysin. Tashmë ekzistojnë kufizime të qarta ligjore për disponueshmërinë e vazhdueshme. Gysin përgjigjet: “Kjo mund të konkludohet nga teksti aktual i ligjit, por nuk mjafton. Është e rëndësishme për punonjësit që kjo të thuhet shprehimisht.”

Australia ka prezantuar tashmë një rregullore që u jep punonjësve të drejtën eksplicite për të mos iu përgjigjur kontaktit nga shefi i tyre gjatë kohës së lirë. Vendet evropiane kanë gjithashtu rregulla të tilla, duke përfshirë Francën, Spanjën, Italinë, Irlandën dhe Luksemburgun. Gysin thekson se edhe Zvicra tashmë ka rregulla të tilla – në marrëveshjet kolektive me Postën, Swisscom dhe SBB.

Lufta civile në Siri – Assad dhe familja e tij thuhet se janë në Moskë

Posted on by erezzaademi

Aleanca rebele në Siri ka shpallur fundin e qeverisë së Asadit: “Ne njoftojmë se kryeqyteti Damasku është çliruar”.

Që nga mbrëmë ka pasur zëra se Assadi është larguar nga vendi. Në mesditë Rusia konfirmoi se sundimtari i Sirisë ishte larguar nga vendi. Ai me sa duket është në Moskë, përcjell SRF.

Transferimi i pushtetit duhet të bëhet në mënyrë të rregullt. Për momentin, kryeministri aktual i Sirisë do të mbikëqyrë institucionet shtetërore, transmeton albinfo.ch.

Sipas agjencive ruse të lajmeve, të cilat citojnë burime qeveritare, Rusia i ka ofruar azil presidentit sirian Bashar al-Assad dhe familjes së tij. Assad është në Moskë teksa detaje të mëtejshme janë në pritje.

Raporti: Ushtria zvicerane “mund të luftojë për të mbrojtur hapësirën ajrore”

Posted on by erezzaademi

Një dështim për të integruar sistemet franceze të mbikëqyrjes ajrore në Zvicër mund të rezultojë në një ndërprerje të mbrojtjes së hapësirës ajrore, sipas një raporti të parë nga gazeta NZZ am Sonntag.

Në fillim të këtij viti, ushtria zvicerane pezulloi projektin Skyview 320 milionë CHF, duke e lënë hapësirën ajrore zvicerane të mbrohet nga sulmet e teknologjisë së vjetëruar. Situata është bërë më e rrezikshme nga lufta në Ukrainë, transmeton albinfo.ch.

NZZ am Sonntag ka parë një dokument të brendshëm ushtarak zviceran që nxjerr në pah rreziqet për mbrojtjen e vendit.

Projekti Skyview është “i ngarkuar me konflikte” dhe i koordinuar dobët, kritikon raporti. Ushtria zvicerane mund të jetë e varur nga sistemi i vjetër i mbikqyrjes ajrore deri në vitin 2030, thotë gazeta.

Një ekip i vogël specialistësh që ruajnë sistemin aktual do të përgjysmohet në vitin 2026 për shkak të pensioneve dhe pushimeve nga puna. Raporti paralajmëron se një erozion i mëtejshëm i fuqisë punëtore mund të përbëjë një “kërcënim akut për operacionet”.

“Sipas mendimit tim, mbikëqyrja e hapësirës ajrore është në rrezik”, tha për gazetën politikani dhe piloti ushtarak i Partisë Popullore Zvicerane, Thomas Hurter. Është një “katastrofë” që nivelet e personelit për mirëmbajtje janë kaq të ulëta, shtoi ai.

“Ka një mungesë të qartë të udhëheqjes së koordinuar,” tha parlamentari i Partisë Radikale Josef Dittli.

“Kjo nuk më befason aspak,” tha Franziska Roth, një socialdemokrate. “Ushtria është e orientuar drejt koncepteve luftarake të forcave të mëdha të NATO-s”.