Qendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar në Kosovë, në përditësimin e fundit ka njoftuar se po vazhdojnë pritje shumë të gjata në disa prej pikave kufitare në dalje të Kosovës.
Pritjet më të gjata janë regjistruar në dalje të Kosovës përmes pikes kufitare në Merdarë nga 300 deri në 320 minuta (mbi 5 orë), transmeton albinfo.ch.
Mbi një orë e gjysmë janë pritjet për të dalë nga Kosova përmes pikës në Mutivodë ndërsa deri në një orë te Dheu i Bardhë.
Diaspora e Kosovës shihet si një burim i madh kapitali për zhvillimin ekonomik të vendit. Megjithatë, Dritarja e Investimeve, e krijuar për t’i mbështetur investimet e saj, po përballet njëkohësisht me histori suksesi dhe me sfida të dukshme.
Kompania ReachteQ LLC në Kosovë është një nga 19 bizneset e diasporës që kanë përfituar mbështetje nga Dritarja për Investimet e Diasporës.
Kjo nismë, e lansuar në korrik të vitit 2024, nga Qeveria e Kosovës në bashkëpunim me Fondin Kosovar për Garanci Kreditore (FKGK) dhe Agjencinë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), ka për qëllim nxitjen e investimeve të diasporës në vend.
Erblin Lekaj, bashkëthemelues i kompanisë, i rritur në Gjermani, thotë se Dritarja për Investimet e Diasporës ka qenë vendimtare për zhvillimin dhe ngritjen e biznesit të tij prodhues, të nisur pak më shumë se një vit më parë.
Kompania e tij merret me dizajnimin, prodhimin dhe shitjen e veglave që garantojnë kushte më të sigurta pune në sektorin e ndërtimtarisë.
Falë garancisë së FKGK-së, Lekaj thotë se kompania e tij ka siguruar një kredi trevjeçare në një bankë komerciale në Kosovë, pa pasur nevojë të vendosë kapital privat si garanci.
“Ne kemi një zyrë në Prishtinë, por kemi një kompani partnere prodhuese në Kosovë dhe kemi rritur kapacitetet. Nga muaji tetor do të shtojmë edhe sasinë e prodhimit, ndërsa kompania planifikon ta zgjerojë fabrikën dhe ta rrisë numrin e punëtorëve, në mënyrë që veglat t’i eksportojmë në Gjermani”, thotë Lekaj për Radion Evropa e Lirë.
Pas rritjes së aktivitetit biznesor, Lekaj tregon se muajin e kaluar është kthyer bashkë me familjen e tij për të jetuar në Kosovë.
Përveç kompanisë së tij, edhe 18 biznese të tjera të themeluara nga mërgimtarët kosovarë janë mbështetur me 22 kredi të miratuara nga Dritarja për Investimet e Diasporës.
Deri më tash, sipas FKGK-së, kanë përfituar 19 kompani me vlerë totale të kredive prej 3.8 milionë eurosh, nga të cilat 2.8 milionë janë garantuar nga Fondi.
Investimet më të mëdha janë realizuar në sektorin e akomodimit dhe shërbimeve ushqimore – 1.5 milion euro – pasuar nga industria e prodhimit me 1.2 milion euro.
Në sektorët e tjerë – tregti me shumicë e pakicë, ndërtimtari, aktivitete administrative dhe shërbime të tjera – investimet kanë qenë nën 500 mijë euro secili.
“Kjo iniciativë tregon për potencialin e jashtëzakonshëm që diaspora ka në forcimin e zhvillimit ekonomik të Kosovës”, thuhet në përgjigjen e FKGK-së për Radion Evropa e Lirë.
Fondi fillestar i zotuar ishte 10 milionë euro: tetë milionë nga Qeveria e Kosovës dhe dy milionë nga FKGK-ja.
Deri më tani, Qeveria ka transferuar tre milionë euro të kontributit të saj, ndërsa FKGK-ja, si zbatuese e projektit, ka ndarë dy milionë euro, duke krijuar një kapital prej pesë milionësh për të mbështetur aktivitetet garantuese.
Pjesa e dytë e fondeve të zotuara nga Qeveria, në vlerë prej pesë milionë eurosh, thonë nga FKGK-ja, do të disbursohet në varësi të nivelit të shfrytëzimit të pjesës së parë të kapitalit, pasi Fondi do të vazhdojë të garantojë kreditë për të gjithë ata që janë të interesuar dhe plotësojnë kriteret e kërkuara.
Dedushaj: Interesim i ulët i diasporës për investime në Kosovë
Naim Dedushaj, nga Rrjeti i Bizneseve Shqiptare në Diasporë, thotë se interesimi nga investitorët e diasporës është i ulët, fillimisht për shkak të situatës globale, por edhe mungesës së koordinimit mes institucioneve të Kosovës për të lehtësuar qasjen në projekt.
Sipas tij, kërkesat për shumë dokumente dhe mungesa e informacioneve të qarta për këtë proces kanë bërë që bizneset të hezitojnë.
Lidhja e Bizneseve Shqiptare të Diasporës operon në 25 shtete me mbi 10 mijë biznese anëtare, por Dedushaj thotë se nuk ka raport zyrtar që ndonjë kompani anëtare të ketë përfituar nga kjo dritare.
“Për shembull, shumë banka nuk kanë ditur t’ua shpjegojnë qartë investitorëve të diasporës procedurat e nevojshme, duke u dhënë kërkesa të përgjithshme e jo specifike. Unë vetë i kam telefonuar disa banka dhe nuk i kam kuptuar saktë kërkesat. Dhe, për këtë arsye, nuk kam mundur ta përcjell informacionin tek investitorët e diasporës”, thotë Dedushaj për Radion Evropa e Lirë.
Lekaj pranon se është përballur me probleme të këtij lloji, por, sipas tij, ato kanë qenë të dukshme vetëm në fazën fillestare të zbatimit të projektit.
Nga FKGK-ja thonë se, vetëm dy muaj pas lansimit, në shtator të 2024-ës, Fondi ka organizuar trajnime informuese për stafin e bankave, i cili do të merrej direkt me klientët e projektit.
“Ne vazhdimësi, Fondi mban trajnime/sesione informuese për stafin e bankave”, thuhet në përgjigje.
Por, Lirim Krasniqi, analist i politikave në organizatën Germin, që merret me çështje të diasporës, thotë se rezultatet e këtij projekti nuk janë të kënaqshme.
Sipas tij, programi madje nuk është as transparent.
“Për të vlerësuar ndikimin, duhet të publikohen statistika të qarta: numri i aplikimeve, fondet e garantuara, bizneset e themeluara dhe vendet e krijuara të punës. Në mungesë të transparencës, ekziston rreziku i shtimit të mosbesimit dhe pasigurisë”, thotë Krasniqi për Radion Evropa e Lirë.
Për të gjitha këto pyetje, Radio Evropa e Lirë iu drejtua Ministrinë në detyrë të Financave, por, as pas më shumë se një jave, nuk mori përgjigje.
Shuhet USAID-i, shuhen grantet
Krasniqi, madje, dyshon se mbyllja e aktiviteteve të USAID-it ka ndikuar që mërgimtarët të jenë më të rezervuar për të investuar në Kosovë, pasi fushata informuese është mbështetur prej kësaj agjencie.
USAID-i, po ashtu, synonte t’i mbështeste investitorët e diasporës përmes granteve dhe shërbimeve këshilluese.
Bizneset që përfituan kredi të garantuara nga FKGK-ja, ishin gjithashtu të kualifikuara për grante nga kjo agjenci.
Afati për aplikim ishte nga gushti i vitit të kaluar deri më 31 korrik, 2025.
Por, me vendim të presidentit amerikan, Donald Trump, shumica e aktiviteteve të USAID-it – që në Kosovë ka investuar mbi një miliard euro – janë pezulluar në fillim të këtij viti.
Lekaj thotë se nuk ka pasur mundësi të aplikojë për grante nga kjo agjenci.
“Kur morëm kredinë, agjencia ishte mbyllur. Ky ishte një problem, sepse pas miratimit të kredisë, llogarisnim në grantin e USAID-it, por nuk arritëm të aplikojmë”, thotë ai.
Kriteret për aplikantët kanë qenë që të sigurojnë financim nga një bankë dhe të dorëzojnë kontratën e kredisë së garantuar nga Fondi Kosovar për Garanci Kreditore.
Shuma e granteve, sipas njoftimit për mundësi financimi të USAID-it, ka qenë nga pesë mijë deri në 30 mijë euro.
Përdorimi i këtij fondi ishte paraparë për trajnim të stafit, shërbime marketingu, blerje të makinerive e të tjera.
Por, me mbylljen e USAID-it, pjesa e grantit nuk aplikohet më, thonë në FKGK.
Sipas të dhënave të regjistrimit të fundit të popullsisë, të realizuar nga Agjencia e Statistikave të Kosovës në vitin 2024, në diasporë jetojnë rreth 550 mijë njerëz me prejardhje nga Kosova.
Diaspora e Kosovës, ndër vite, ka luajtur rol të rëndësishëm në ekonominë e vendit përmes remitencave, investimeve në patundshmëri dhe shpenzimeve që bën gjatë pushimeve në Kosovë.
Të dhënat zyrtare tregojnë se, vitin e kaluar, remitencat arritën në mbi 1.3 miliard euro, kurse në periudhën janar-qershor të këtij viti ishin mbi 651 mijë euro.
Investimet direkte në Kosovë në vitin 2024 ishin 850 mijë euro, ndërsa në pesë muajt e parë të këtij viti arritën në 365 mijë euro.
Vlera më e madhe e investimeve është në sektorin e patundshmërive, rreth 277 milionë euro, ku diaspora vlerësohet se ka primatin./REL
Ky është problemi: Sipas shkencës, gjatë pubertetit, kronotipi, ose ritmi i brendshëm i adoleshentëve ndryshon. Ata lodhen më vonë në mbrëmje dhe duan të flenë më gjatë në mëngjes. Si rezultat, shumë adoleshentë janë të rraskapitur në klasat e tyre pas pushimeve. Në shumë vende, ka klasa të hershme: Që në orën 7:30 të mëngjesit, nxënësit e shkollave të mesme mësojnë me ngulm matematikë, gjermanisht, frëngjisht ose gjeografi – shumica e tyre me ngurrim, raporton SRF, transmeton albinfo.ch.
Fillimi i mëvonshëm i shkollës si zgjidhje: Në Bazel, të gjitha shkollat nga klasat 1 deri në 9 kanë filluar në orën 8 të mëngjesit për dhjetë vjet.
Shkolla Spitalacker në Bernë gjithashtu e ka ndërprerë vitin e hershëm shkollor pesë vjet më parë. U prezantua një koncept pilot mësimdhënieje në të cilin të gjithë nxënësit e moshës katër deri në 16 vjeç fillojnë në orën 8 të mëngjesit. Pas fazës së suksesshme pilot, Departamenti i Arsimit i Bernës tani planifikon t’u lejojë të gjitha shkollave në kanton të heqin dorë nga viti i hershëm shkollor duke përdorur orarin bllok duke filluar nga vera e vitit 2027.
Rajone të tjera po ndjekin shembullin: Në Kriens, Kantoni i Lucernës, mësimet e hershme në mëngjes janë eliminuar gjithashtu duke filluar nga ky vit shkollor. Qyteti i Kriens deklaroi në një njoftim për shtyp se kjo gjithashtu “merr parasysh nevojat biologjike të të rinjve”. Parlamenti i Qytetit të Cyrihut miratoi gjithashtu një orar më të vonë për shkollat e mesme këtë javë. Propozimi duhet të kalojë ende një pengesë tjetër të komisionit por nëse miratohet, të rinjtë e Cyrihut nuk duhet të festojnë shumë shpejt: Shkollat do të kenë katër vjet kohë pasi rishikimi i pjesshëm të hyjë në fuqi për ta zbatuar atë.
Ja çfarë thotë shkenca: Studiuesja postdoktorale Joëlle Albrecht, një eksperte e gjumit në Spitalin e Fëmijëve në Cyrih, thotë se biologjia e adoleshentëve po ndryshon në mënyrë dramatike: “Adoleshentët po bien në gjumë gjithnjë e më vonë dhe nuk mund ta kompensojnë këtë në ditët e shkollës sepse shkolla fillon herët.” Një anketë e kryer nga Spitali i Fëmijëve ka treguar se adoleshentët e shohin orën 8:40 të mëngjesit si kohën ideale për të filluar mësimin. Megjithatë, nga një perspektivë shkencore, nuk është rasti që adoleshentët qëndrojnë zgjuar më gjatë me një fillim të vonë të shkollës. Studimet ndërkombëtare, megjithatë, tregojnë se kohëzgjatja e përgjithshme e gjumit rritet.
Çfarë thonë kundërshtarët: Këshilli i Qytetit të Cyrihut e kritikoi propozimin parlamentar si një shkelje të autonomisë së administratorëve të shkollave. Reduktimi i mundshëm i pushimit të drekës në një orë është gjithashtu problematik. Një përfundim më i vonë i shkollës përmendet si një argument tjetër. Thomas Minder, drejtori më i lartë i shkollës në Zvicër, thotë se një fillim më i vonë i shkollës do t’i përshtatej atij personalisht. Megjithatë, ai gjithashtu thekson se të rinjtë duhet të jenë të përgatitur për të gjitha eventualitetet kur hyjnë në jetën profesionale. Pavarësisht modeleve të tyre të ndryshme të gjumit, ata mund të duhet të fillojnë më herët.
Këto janë sfidat: Christian Stauffer, bashkëdrejtor në Shkollën Spitalacker në Bernë, thotë se tranzicioni kërkon kohë: “Po flasim për disa vite nga faza pilot në fazën përfundimtare. Ne kemi punuar për këtë për gati tetë vjet tani.” Thelbi i çështjes qëndron te organizimi: Minutat e “humbura” nga mëngjesi në fund të fundit duhet të kompensohen. Kjo kërkon shumë përshtatje: “Ne kemi eliminuar pushimet e shkurtra – por kemi zgjatur pushimin e gjatë”, citon Stauffer si shembull.
Në rrugët e mbipopulluara dhe të mbushura me rrënoja të qytetit të Gazës, kishte pak habi për njoftimin se ekspertët e mbështetur nga OKB besonin se skenat e dëshpërimit tani mund të përshkruhen zyrtarisht si uri masive, sipas The Guardian.
“Kjo është diçka që e kemi thënë prej muajsh. E kemi parë, e kemi përjetuar dhe jemi duke vuajtur nga kjo. Ndjehemi shumë të pafuqishëm, shumë të sëmurë dhe të lodhur,” tha Amjad Shawa, drejtori i Rrjetit të OJQ-ve Palestineze, i cili ka qëndruar në qytetin e Gazës gjatë gjithë luftës 22-mujore, shkruan TCH, transmeton albinfo.ch.
Të premten, Klasifikimi i Fazave të Sigurisë Ushqimore të Integruar (IPC), një organizatë e njohur globalisht që përcakton ashpërsinë e pasigurisë ushqimore dhe kequshqyerjes, konstatoi se tre pragjet kyçe për shpalljen e një urie janë përmbushur në këtë qytet, dikur një qendër tregtare dhe administrative plot gjallëri.
Që nga krijimi i saj në vitin 2004, IPC ka shpallur vetëm katër uri, më e fundit në Sudan vitin e kaluar.
“Kjo uri është tërësisht e shkaktuar nga njeriu, mund të ndalet dhe të kthehet mbrapsht”, thuhej në raport. Ai paralajmëroi për një rritje të ndjeshme të vdekjeve nëse “nuk zbatohet një armëpushi dhe nëse nuk rikthehen menjëherë furnizimet ushqimore dhe shërbimet bazë”.
Janë më të pambrojturit mes palestinezëve që aktualisht jetojnë në qytetin e Gazës, mendohet të jenë mes 500,000 dhe 800,000 vetë ata që rrezikohen më shumë, veçanërisht të moshuarit, fëmijët, të sëmurët ose ata të izoluar shoqërisht, sipas zyrtarëve të ndihmës humanitare.
“Nuk kam asgjë për të gatuar dhe as para për të blerë dru për zjarr. Hamë pak në mëngjes për të shuar urinë dhe pak në mbrëmje. Unë ha vetëm pak za’atar (përzierje erëzash), djathë ose vetëm kripë me bukë, pa perime, asgjë të gatuar,” tha Sabah Antaiz, 55 vjeç, e zhvendosur nga lagjja Tuffah në lindje të qytetit të Gazës për shkak të ofensivave të fundit izraelite.
Antaiz vuan nga hipertensioni, diabeti dhe një sëmundje në zemër. Bashkëshorti i saj, 60 vjeç, është shumë i sëmurë dhe nuk mund të punojë ose të mbledhë ushqim. “Nuk na ka mbetur askush, askush që të na ndihmojë apo të na sjellë ushqim. Kam humbur rreth 10 anëtarë të familjes në një sulm ajror në lagjen Tuffah: babanë, nënën, nipërit dhe mbesat, fëmijët e vëllezërve dhe motrave të mia,” tha ajo.
Autoritetet izraelite e shtrënguan më tej bllokadën ekzistuese të Gazës në fillim të konfliktit në tetor 2023 dhe në mars e prill vendosën një ndalim të plotë dy mujor për furnizimet.
Kohët e fundit ka hyrë më shumë ndihmë në Gaza, por sipas agjencive humanitare, kjo përbën vetëm një pjesë të vogël të nevojave reale. Çmimi i sheqerit ka rënë nga rreth 100 dollarë (74 £) për kilogram, në rreth 7 dollarë, por shumica e produkteve të tjera mbeten tepër të shtrenjta për 90% të popullsisë që nuk ka të ardhura. Një kilogram domate kushton 30 dollarë.
Parlamenti i Zvicrës dëshiron të heqë qiranë e çuditshme të imputuar të tatueshme të Zvicrës për shtëpitë e banuara nga pronarët.
Një votim më 28 shtator 2025 për të vendosur një taksë të re mbi shtëpitë e pushimit është hapi i parë për heqjen e kësaj qiraje fiktive të tatueshme, transmeton albinfo.ch.
Por ka një problem: ndryshimi do t’i jepte fund shumicës së zbritjeve për interesin e hipotekës, mirëmbajtjen e shtëpisë dhe përmirësimet mjedisore, përveç punimeve në ndërtesat e mbrojtura.
Kjo ka shkaktuar kritika nga një aleancë e gjerë biznesi që e quan veten “Jo Ndalesës së Rinovimit”, e cila përfshin PLR/FDP, Partinë e Qendrës dhe grupe tregtare si AEESuisse, Bauenschweiz, Suissetec dhe Swisscleantech, raportoi SRF.
Kritikët thonë se masa do të zbehte stimujt për dekarbonizimin e stokut të banesave të Zvicrës. Pa lehtësime tatimore për rinovimet, investimet në përmirësimet mjedisore të ndërtesave do të bien, paralajmëroi një ekspert. Rezultati, argumentoi ai, do të ishte një përparim më i ngadaltë drejt objektivit të mandatuar ligjërisht për zero neto për vitin 2050. Lisa Mazzone, udhëheqëse e Partisë së Gjelbër, e quajti planin një rrugë pa krye për politikën e klimës. Pronarët e pronave mund të zgjedhin thjesht të paguajnë hipotekat në vend që të përmirësojnë sistemet e ngrohjes ose të përmirësojnë izolimin, tha Cristina Schaffner e Bauenschweiz.
Të tjerë kanë frikë se kjo do të nxisë punën e padeklaruar, të vlerësuar në gjysmë miliardi franga në vit.
Përveç kësaj, ndikimi fiskal i çdo ndryshimi është i pasigurt. Me normat e ulëta të interesit të sotme, reforma do të ulte të ardhurat për të gjitha nivelet e qeverisjes me rreth 1.8 miliardë CHF. Por nëse normat e kredive hipotekare do të rriteshin mbi 3%, regjimi i ri do të sillte më shumë taksa në vend të më pak.
Një sondazh i kohëve të fundit sugjeron se votimi do të kalojë. 58% thanë se do të votojnë patjetër (37%) ose ka të ngjarë (21%) në favor të ndryshimit më 28 shtator 2025.
Për të parën e shtetit të Kosovës, Vjosa Osmani, boshllëku institucional në vend nuk është thjesht një krizë procedurale, por një pengesë serioze për projektet strategjike, nisur nga reformat për integrim evropian, deri te marrëveshjet e mbrojtjes dhe ekonomisë me aleatët ndërkombëtarë.
Për Shtetet e Bashkuara, gjithashtu, bllokada rezulton në “mundësi të humbura për Kosovën”.
Kuvendi i Kosovës nuk arriti të konstituohej as këtë javë, përkundër aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese, që urdhëroi formimin e tij brenda 30 ditësh.
Ky afat do të rrjedhë deri më 18 shtator dhe nga ajo që ka deklaruar kryeministri në detyrë, Albin Kurti, pritjet janë që ai të respektohet, raporton Evropa e Lirë, transmeton albinfo.ch.
Megjithatë, asnjë prej kandidatëve për kryeparlamentar, të propozuar nga partia e tij, Lëvizja Vetëvendosje, nuk mori vota të mjaftueshme në vazhdimet e seancave më 20 dhe 22 gusht.
Seanca konstituive, që ka nisur qysh më 15 prill, por pa epilog për shkak të mosmarrëveshjeve mes partive, do të vazhdojë sërish më 24 gusht.
Osmani tha se konsitutuimi i Kuvendit është “urgjencë shtetërore”.
Pse urgjencë shtetërore?
Këshilltari i saj për media, Bekim Kupina, thotë për Radion Evropa e Lirë se boshllëku institucional rrezikon “projektet që ndërlidhen me agjendën e reformave për zhvillim dhe integrim evropian, si dhe ato që synojnë përmirësimin e infrastrukturës energjetike dhe zhvillimin ekonomik”.
Sipas tij, konstituimi i Kuvendit dhe Qeveria funksionale janë të domosdoshme edhe për realizimin e marrëveshjeve – përfshirë ato strategjike në fushën e mbrojtjes dhe ekonomisë, të cilat, siç thotë, Osmani i ka diskutuar me administratën e presidentit amerikan, Donald Trump.
“Këto marrëveshje dhe angazhime janë mundësi unike për forcimin e sigurisë së vendit dhe rritjen ekonomike, e që kërkojnë institucione të konsoliduara për t’u zbatuar”, thotë Kupina.
Muajin e kaluar në SHBA, Osmani takoi zëvendëssekretarin amerikan të Shtetit, Christopher Landau, dhe zyrtarë të tjerë të lartë, me të cilët tha se ka biseduar për rëndësinë e krijimit të një partneriteti të ri ekonomik në sektorët e energjisë, mbrojtjes dhe teknologjisë informative.
Duke iu përgjigjur pyetjes së Radios Evropa e Lirë se si e sheh zvarritjen e formimit të institucioneve në Kosovë, edhe gjysmë viti pas zgjedhjeve parlamentare, një zëdhënës i Ambasadës amerikane në Prishtinë tha se “Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka lëshuar vendimin e saj” dhe “lidershipi politik duhet të punojë së bashku për të formuar institucione në përputhje me Kushtetutën dhe vendimet e Gjykatës Kushtetuese”.
“Populli i Kosovës pret që udhëheqësit e tyre ta përmbushin zotimin për të punuar në interesin më të mirë të vendit”, tha zëdhënësi. “Kjo bllokadë e vazhdueshme politike po rezulton në mundësi të humbura për Kosovën. Është koha që udhëheqja të bëjë prioritete progresin dhe stabilitetin në dobi të të gjithë qytetarëve”, shtoi ai.
REL-i iu drejtua me të njëjtën pyetje edhe Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë, e cila tha se “formimi i shpejtë i Kuvendit dhe i Qeverisë është thelbësor për Kosovën që të ecë përpara me reformat e rëndësishme në të gjithë sektorët, të cilat do të përmirësojnë cilësinë e jetesës dhe standardin e jetesës së qytetarëve të Kosovës”.
Nga ambasadat e vendeve të QUINT-it u përgjigj edhe ajo e Italisë, e cila shfaqi shpresën që “të gjithë aktorët politikë të punojnë me përgjegjësi për të siguruar konstituimin e Kuvendit me kohë”.
Drejt “anarkisë institucionale”?
Lulzim Peci, nga Instituti Kosovar për Kërkim dhe Zhvillim të Politikave (KIPRED) në Prishtinë, paralajmëron se nëse Kuvendi nuk konstituohet brenda afatit 30-ditor të përcaktuar nga Gjykata Kushtetuese, Kosova do të futet “në një terren të panjohur, që nuk i shihet fundi”.
“Ky terren e ka emrin ‘anarki institucionale’. Mos të harrojmë që brenda një kohe, ne mund të mos kemi numër të mjaftueshëm të gjyqtarëve në Gjykatën Kushtetuese dhe pastaj mbetemi në anarki totale”, thotë Peci për Radion Evropa e Lirë.
Me Kushtetutë, Gjykata Kushtetuese duhet t’i ketë nëntë anëtarë, por aktualisht ka vetëm shtatë.
Në shtator, i përfundon mandati gjyqtarit Bajram Latifi dhe nëse deri atëherë nuk emërohet një gjyqtar i ri – gjë që kërkon miratimin e Kuvendit – Gjykata mbetet pa kuorum për vendimmarrje.
Peci paralajmëron se një situatë e tillë do të sillte pasoja të rënda për shtetin. “Mund të na çojë në një shtet të kolapsuar. Pasojat nga kjo do të ishin të jashtëzakonshme, si për procesin demokratik, për marrëdhëniet me partnerët tonë (ndërkombëtarë), për ekonominë… Anarkia institucionale është skenari më i zi që mund ta presë Kosovën”, thotë Peci.
Sipas vlerësimit të tij, Kosova sot pasqyron imazhin e një vendi joserioz, ku interesat e ngushta të politikanëve mbizotërojnë interesin shtetëror.
Një qasje e tillë, siç thekson Peci, përbën pengesë serioze për ndërtimin e partneriteteve me vendet perëndimore, të cilat kërkojnë partnerë të përgjegjshëm dhe të aftë për të marrë vendime.
Ai shton se situata aktuale është bërë një rrethanë e rehatshme për partitë politike, të cilat, siç thotë, e shmangin marrjen e përgjegjësive qeverisëse dhe të vendimeve të mëdha që e presin vendin.
Në mesin e këtyre vendimeve, ai përmend zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë (2023) dhe Marrëveshjes së Uashingtonit për normalizim ekonomik me Serbinë (2020).
Protestë para Kuvendit të Kosovës, në prag të përpjekjes së 41-të për konstituimin e tij.
Ngecje në integrimet evropiane
Augustin Palokaj, gazetar që prej vitesh ndjek nga afër politikat e Bashkimit Evropian, vlerëson se si BE-ja, ashtu edhe bashkësia ndërkombëtare në tërësi, po e trajtojnë krizën institucionale në Kosovë përmes dy qasjeve.
E para është një qasje pasive: BE-ja po qëndron në pritje, duke i lënë politikanët kosovarë të përballen vetë me ngërçin politik që kanë prodhuar përmes kalkulimeve të ngushta dhe mungesës së vullnetit për kompromis.
Qasja e dytë ka karakter më paralajmërues: përmes deklaratave të vazhdueshme, BE-ja kujton pasojat e drejtpërdrejta dhe afatgjata që sjell mungesa e stabilitetit institucional.
Sipas Palokajt, pasojat lidhen fillimisht me fondet evropiane. Komisioni Evropian nuk mund t’ia transferojë Kosovës pagesën e parë prej mbi 80 milionë eurosh nga Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor.
Kjo shumë është paraparë si parafinancim, por për t’u proceduar kërkohet një qeveri funksionale që të propozojë marrëveshjen për kredi dhe mjete, si dhe një kuvend që ta ratifikojë atë. Pa këto institucione, paratë mbeten të bllokuara.
Një tjetër pasojë, sipas Palokjat, lidhet edhe me procesin e anëtarësimit në Këshillin e Evropës.
Pjesëtarë të shoqërisë civile i kanë shpeshtuar aksionet që kundërshtojnë bllokadën në Kuvend.
Pa kuvend të konstituuar dhe qeveri të re, Kosova nuk mund t’i përmbushë kushtet e përcaktuara, ndaj çështja nuk mund të vendoset as në rend të ditës. “Në këto rrethana, kur nuk mund të hyjmë në Këshillin e Evropës, kur nuk mund të marrim pagesa nga Komisioni Evropian, kur ende ndaj Kosovës janë në fuqi masat ndëshkuese [për shkak të tensioneve në veri], nuk mund të pritet që Kosova të avancojë në procesin e marrjes së statusit të kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian”, thotë Palokaj për Radion Evropa e Lirë.
Nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, Kosova është e vetmja që nuk e ka këtë status.
Palokaj nuk pret që BE-ja të ndërhyjë drejtpërdrejt në zgjidhjen e krizës institucionale në Kosovë, ndaj përgjegjësia duket se do të mbetet plotësisht mbi vetë klasën politike të vendit.
Kupina nuk iu përgjigj pyetjes së REL-it nëse presidentja, si faktor uniteti, po shqyrton ndonjë formë ndërhyrjeje.
Policia zvicerane raportoi se u vunë re disa situata të rrezikshme, duke përfshirë një motoçikletë që po kthehej brenda bllokimit të trafikut dhe po dilte nga autostrada në drejtim të kundërt.
Një makinë doli nga korsia e emergjencës duke u kthyer në daljen e Gossau. Një automjet tjetër kaloi përgjatë korsisë së emergjencës drejt vendit të aksidentit dhe do të raportohet për këtë, sipas njoftimit për shtyp.
Policia lëshoi pesë gjoba për shkelje të ndalimit të drejtimit të automjetit, shkruan SRF, transmeton albinfo.ch.
Hetimet pasuese zbuluan se disa dhjetëra shoferë gjithashtu anashkaluan pengesën dhe iu bashkuan pjesës së pasme të bllokimit të trafikut.
Përveç kësaj, dhjetëra njerëz po drejtonin makinat e tyre në korsinë e kundërt, duke filmuar ose fotografuar aksidentin me telefonat e tyre celularë në dorë. Policia raportoi disa prej tyre.
Gjithashtu, ishte e dukshme se shumë shoferë i lanë automjetet e tyre në bllokime trafiku, hynë në rrugë dhe lëvizën ose mbetën në korsinë e emergjencës.
Kjo sjellje mund të çonte në situata të rrezikshme me automjetet e emergjencës që po afroheshin, shkroi policia kantonale. Disa shoferë nuk ishin me automjetet e tyre kur autostrada u rihap. Kjo çoi në vonesa të panevojshme.
Përveç kësaj, një shofer kaloi makinën dhe dëmtoi pajisjet e sinjalizimit. Policia gjithashtu kapi disa pasagjerë të automjetit që nuk kishin vendosur rripat e sigurimit.
Por ka edhe lëvdata: korsia e emergjencës, e cila shtrihej deri në Wil në bllokimin e trafikut prej më shumë se 15 kilometrash, ishte shembullore, siç thuhet në komunikatë.
Në aksidentin rrugor të premten pasdite, rimorkioja e një kamioni u përmbys. Askush nuk u lëndua, por u shkaktuan dëme të konsiderueshme materiale. Kombinimi i automjeteve bllokoi autostradën. Patrullat e dërguara në vendngjarje mbyllën autostradën dhe devijuan trafikun në pjesën tjetër të rrjetit rrugor.
Tarifat e Donald Trump kërcënojnë të dëmtojnë eksportet zvicerane. Ato kanë shkaktuar gjithashtu atë që Joseph de Weck, një historian dhe shkencëtar politik zviceran, e quan një krizë identiteti në një vend që është mësuar prej kohësh të lundrojë midis fuqive të mëdha.
Trump i trajton deficitet tregtare si burimin e pothuajse çdo problemi amerikan borxhin, deindustrializimin, madje edhe krizën e opioideve. Tarifat janë kura e tij. Zvicra ka një suficit me Amerikën dhe kështu, statistikisht, paraqitet si një keqbërës, tha de Weck për SRF në një intervistë këtë javë, transmeton albinfo.ch.
Tarifat po e vënë në pikëpyetje modelin tonë të tregtisë së jashtme, tha historiani. Shtetet e Bashkuara marrin rreth një të pestën e eksporteve zvicerane, por ky treg po mbyllet. Azia, një e pesta tjetër, po tkurret gjithashtu. Kjo e lë Evropën, që ende përbën 55%, si e vetmja rrugë e vërtetë për rritjen e eksporteve zvicerane. Prandaj, Zvicra duhet të ripërcaktojë qëndrimin e saj ndaj BE-së.
Për dekada të tëra, Zvicra krenohej që po vepronte vetëm. Evropianë të tjerë, të prekur nga lufta e dytë botërore, e ndërtuan BE-në mbi idenë se prosperiteti i tyre varej nga ai i fqinjëve të tyre. Zvicra mësoi mësimin e kundërt: pavarësia kombëtare ishte rruga më e sigurt. Sot, argumenton z. de Weck, kjo rrugë po bëhet një hendikep ekonomik.
Bashkimi i politikës ekonomike dhe të sigurisë nën drejtimin e zotit Trump e bën jetën edhe më të vështirë. Përshkallëzimi me Uashingtonin është i rrezikshëm, por lëshimet, si blerja e gazit amerikan, çipave të inteligjencës artificiale ose armëve, rrezikojnë të forcojnë varësinë. Dhe nëse tërhiqemi, Trump do të kërkojë më shumë.
Sidoqoftë, Zvicra bëhet më e ndjeshme ndaj shantazhit. Një strategji më e mirë nuk është as përshkallëzimi dhe as kapitullimi, por të afrohemi më shumë me Evropën, duke ndjekur shembujt e Luksemburgut ose Irlandës, të dyja anëtare të BE-së që po rriten më shpejt se Zvicra, tha de Weck.
Marrëveshjet me zotin Trump, të ëmbëlsuara nga lajkat ose paratë, mund të zbusin tensionet, por janë një pakt afatshkurtër me djallin. Vetë BE-ja bëri marrëveshje të tilla sepse kishte nevojë ta mbante atë të angazhuar në Ukrainë dhe mbrojtje. Pa këtë imperativ, përballja mund të kishte qenë më e mundshme, si me Kinën, e cila tregoi se zoti Trump tërhiqet kur përballet me rezistencë të fortë.
Joseph de Weck ka një diplomë bachelor nga Shkolla e Ekonomisë në Londër dhe një diplomë master nga Sciences Po Paris dhe Universiteti i St. Gallen. Pas përfundimit të studimeve, ai punoi si reporter për Bloomberg News derisa u transferua në departamentin e BE-së në Ministrinë e Jashtme Zvicerane nga viti 2013 deri në vitin 2017. Që nga viti 2020, ai ka drejtuar departamentin evropian në Greenmantle, një firmë konsulence për rreziqe gjeopolitike dhe makroekonomike. Babai i tij është gazetari zviceran Roger de Weck.
Shërbimi Sekret Gjerman (BND) dhe ushtria gjermane, Bundeswehr, janë të pranishme me stenda rekrutimi në panairin ndërkombëtar të lojërave kompjuterike Gamescom që po zhvillohet në Këln.
Zëdhënësja e BND-së, Julia Linner, thotë se në stendën e shërbimit sekret vizitorët mund të marrin pjesë në lojën kompjuterike “BND Legends – Operation Blackbox”, ku lojtarët marrin identitetin e një agjenti të fshehtë për të penguar një sulm kibernetik. Loja, të cilën BND planifikon ta bëjë të disponueshme edhe në një platformë publike, teston aftësinë e lojtarëve në një numër situatash specifike dhe synon të tërheqë të rinj për t’u punësuar në agjencinë e shërbimit sekret të Gjermanisë, raporton DW, transmeton albinfo.ch.
Zëdhënësja Linner, thotë se për shumë njerëz BND-ja është një e panjohur e madhe dhe ne duam të zbulojmë disa nga sekretet e punës sonë, në mënyrë që të thithim punonjës të rinj. Ajo vëren se mjaft të rinj që luajnë lojëra kompjuterike kanë aftësi që janë të favorshme për të shtuar efektivitetin e punës së agjencive të spiunazhit si p.sh. aftësi digjitale, aftësi komunikimi, frymë bashkëpunimi në ekip dhe rezistencë ndaj stresit.
Bundeswehri në kërkim të ushtarëve
Për arsye të ngjashme, pra rekrutimin e të rinjve dhe të rejave për ushtrinë gjermane, i pranishëm me një stendë në Gamescom është edhe Bundeswehri. Në stendën e Bundeswehr-it vizitorët mund të drejtojnë në simulatorë tanke ose të fluturojnë helikopterë, apo të bëjnë një stërvitje të vërtetë fizike të veshur me jelekë antiplumb pranë një posteri gjigant në të cilin shkruhet: “A je gati për nivelin tjetër?”
Sikurse zëdhënësja e BND-së, Linner, edhe zëdhënësi i ushtrisë, Marco Mann, thotë: “Ne jemi aty ku janë njerëzit që synojmë të bëjmë për vete”. Bundeswehr-i, i cili ka qenë i pranishëm në Gamescom që nga viti 2009, dëshiron t’u tregojë të rinjve se sa punëdhënës tërheqës është, thotë Marco Mann.
Megjithatë kritikët hedhin dyshime duke shtruar pyetjen se sa të përshtatshme janë aktivitete të tilla. Pacifistët si Jürgen Grässlin nga Shoqata Gjermane e Paqes (DFG) thonë: “Në lojërat me vrasje, lojtarët futen në role të ndryshme në të cilat simulojnë vrasjen; ata madje marrin pikë bonus për vrasjen e një kundërshtari”.
Sipas tij “Bundeswehr-i nuk ka asnjë arsye që të jetë i pranishëm në Gamescom”.
Ministri i Jashtëm në kërkim të infermiereve në Indonezi
Edhe ministri i Jashtëm gjerman, Johann Wadephul, e shfrytëzoi vizitën e tij në Indonezi, për të rekrutuar infermierë dhe infermiere nga ky vend. Ndërsa të dhënat demografike tregojnë se popullsia e Gjermanisë po plaket, rreth gjysma e 284 milionë qytetarëve të Indonezisë janë nën moshën 30 vjeç.
Në kryeqytetin e Indonezisë, Xhakarta, Wadephul vizitoi, i shoqëruar nga Ministri i Shëndetësisë i Indonezisë, Budi Gunadi Sadikin, një shkollë infermierie dhe foli me nxënësit dhe nxënëset për planet e tyre për të ardhmen.
Megjithatë, përkundër interesit për fuqi punëtore, aktualisht Gjermania lëshon çdo vit vetëm rreth 1.000 viza pune për indonezianë. Berlini thotë se pengesë për lëshimin e vizave janë mungesa e arsimimit të nevojshëm, aftësitë e pamjaftueshme gjuhësore në gjuhën gjermane dhe mungesa e njohjes së certifikatave dhe diplomave nga Indonezia në Gjermani.
Tregu i punës në Zvicër dukej si i gjallë, ashtu edhe i brishtë në tremujorin e dytë të vitit 2025.
Punësimi u rrit me shpejtësi, por edhe papunësia, sipas një raporti të publikuar nga Zyra Federale e Statistikave këtë javë.
Numri i personave në punë u rrit me 0.6% nga viti në vit në 5.36 milionë, sipas Zyrës Federale të Statistikave. I përshtatur për ekuivalentët me kohë të plotë, rritja ishte 0.5%. Sezonalisht, punësimi ishte i pandryshuar krahasuar me tremujorin e parë, transmeton albinfo.ch.
Fitimet erdhën pothuajse tërësisht nga jashtë vendit. Punëtorët e huaj u rritën me 2.3% në 1.87 milionë, të udhëhequr nga ata me leje qëndrimi (+5.6%) dhe udhëtarët ndërkufitarë (+1.7%). Banorët afatshkurtër ranë me 6.1%. Në të kundërt, shtetasit zviceranë në punë ranë me 0.3% në 3.49 milionë. Punësimi i grave u rrit më shpejt (+0.8%) sesa ai i burrave (+0.4%).
Megjithatë, papunësia gjithashtu u rrit. E matur sipas përkufizimit të Organizatës Ndërkombëtare të Punës, papunësia arriti në 4.6%, nga 4.0% një vit më parë. Rreth 237,000 persona ishin të papunë, 34,000 më shumë se në vitin 2024. Si burrat (3.8% në 4.6%) ashtu edhe gratë (4.2% në 4.6%) u goditën. Papunësia e të rinjve u rrit ndjeshëm, nga 5.9% në 7.6%, megjithëse kjo mbetet shumë nën mesataren e BE-së prej 14.6%.
Shkalla zyrtare, e cila llogarit vetëm ata të regjistruar si të papunë, qëndroi në 2.7% në fund të korrikut, duke paraqitur një pamje lajkatuese të realitetit.
Megjithatë, paradoksi i rritjes së punësimit së bashku me rritjen e papunësisë lë të kuptohet se tregu i punës është në lëvizje i mbajtur mbi ujë nga punëtorët e huaj, por që përpiqet të thithë të rinjtë.
Marrëveshja për avionët amerikanë F-35 po shndërrohet në një problem të madh, por Këshilli Federal nuk po tërhiqet.
Kostot janë rritur deri në 1.3 miliardë CHF, megjithatë Ministri i Mbrojtjes, Martin Pfister, thotë se avioni luftarak amerikan është ende zgjedhja e vetme.
Kritikët nuk janë të bindur. Shefi i Forcave Ajrore, Peter Merz, ka pranuar se avionët aktualë F/A-18 mund të vazhdojnë të fluturojnë deri të paktën në vitin 2035 për shumë më pak para, duke i dhënë Zvicrës kohë të shqyrtojë opsionet evropiane, transmeton albinfo.ch.
Por qeveria refuzon të kërkojë oferta të reja dhe po qëndron te F-35, edhe pse SHBA-të vonojnë dorëzimet.
Frustrimi publik po rritet: në një sondazh të Blick, 70 për qind e lexuesve thanë se duan një referendum tjetër për të thënë fjalën e fundit.
Qyteti i Durrësit, i vendosur përgjatë bregdetit adriatik të Shqipërisë, është tashmë një destinacion kryesor për turistët britanikë që kërkojnë një alternativë të përballueshme përkundër qyteteve bregdetare tradicionale evropiane, shkruan filiali italian i faqes së njohur turistike travelandtourworld.com.
Ky qytet bregdetar ka fituar popullaritet falë çmimeve të tij të përballueshme, plazheve mahnitëse dhe përvojave të gjalla kulturore.
Me rezervime që janë rritur 224% krahasuar me vitin e kaluar, sipas të dhënave të “Love Holidays”, Durrësi tashmë është në radarin e shumë udhëtarëve që kërkojnë një përzierje relaksimi dhe aventure pa shpenzuar shumë, shkruan ATSH, transmeton albinfo.ch.
Ndryshe nga shumë destinacione të njohura plazhi, Durrësi u ofron vizitorëve një atmosferë më të qetë, ku ata mund të shijojnë të gjithë bukurinë e një bregdeti mesdhetar pa mbipopullime.
Qyteti kombinon historinë e lashtë, arkitekturën interesante dhe shërbimet e arritshme, duke e bërë atë një mundësi tërheqëse për një pushim të përballueshëm.
Çfarë e bën Durrësin unik?
Durrësi, qyteti i dytë më i madh i Shqipërisë, është i njohur për plazhin e tij të bukur, që shtrihet 6,5 kilometra me rërë. Me klimën e tij mesdhetare, ky qytet ofron kushte perfekte për dashamirësit e plazhit.
Bregu është i rrethuar nga gjire të izoluara dhe ujëra bruz, ideale për t’u çlodhur, notuar ose shijuar sporte të ndryshme ujore. Për më tepër, qyteti ofron një shumëllojshmëri akomodimesh të përballueshme, nga hotelet buzë detit deri te resortet spa butik, duke e bërë atë një zgjedhje të shkëlqyer për ata që kërkojnë luks pa shpenzuar shumë.
Bregu bregdetar i qytetit është plot me bare, kafene dhe restorante, shumë prej të cilave ofrojnë pamje fantastike të detit.
“Cosmo-Restaurant”, i vendosur në skajin perëndimor të plazhit, është shumë i vlerësuar për gatimet e tij me ushqime deti, duke përfshirë karavidhe të freskëta, duke e bërë atë një vend që duhet vizituar patjetër nga adhuruesit e ushqimit.
Çmimet e përballueshme të ngrënies jashtë në Durrës janë një arsye tjetër për popullaritetin e tij në rritje, me birrë që kushton midis 2,05 dhe 2,40 funte dhe një gotë verë me çmim vetëm 1,73-3,03 funte.
Një përvojë e pasur historike
Ndërsa Durrësi është më i njohur për plazhet e tij, ai gjithashtu krenohet me një trashëgimi të pasur kulturore që tërheq adhuruesit e historisë.
Një nga monumentet kryesore të qytetit është Kalaja e Durrësit, e cila daton në shekullin V.
Vizitorët mund të eksplorojnë fortifikimet e lashta, duke përfshirë Kullën Veneciane, e cila u ndërtua në shekullin XV dhe ofron pamje panoramike të qytetit dhe bregdetit.
Një tjetër vend historik i rëndësishëm është Amfiteatri Romak i Perandorit Adrian, amfiteatri i dytë më i madh në Ballkan. I ndërtuar në fillim të shekullit II, ky amfiteatër dikur priste gara gladiatorësh dhe tubime të ndryshme.
Me kalimin e kohës, u ripërdor për rituale të krishtera dhe në vitet 1960, u rizbulua pas shekujsh të varrosjes nga tërmetet. Hyrja në këtë vend historik magjepsës kushton rreth 2,60 funte duke e bërë atë një përvojë të arritshme dhe pasuruese për turistët.
Për ata që janë të interesuar në historinë fetare, Xhamia e Durrësit, e vendosur në qendër të qytetit, ia vlen të vizitohet. E hapur fillimisht në vitin 1938, është një vend pune adhurimi dhe u ofron vizitorëve mundësinë për të vlerësuar arkitekturën islame shqiptare.
Hyrja në xhami është falas, por vizitorëve u këshillohet të vishen modestisht dhe të heqin këpucët para se të hyjnë.
Relaksimi dhe aktivitetet në plazhin e Durrësit
Plazhi i Durrësit ofron një gamë të gjerë aktivitetesh për vizitorët që kërkojnë të relaksohen ose të qëndrojnë aktivë.
Plazhi i gjatë është i pajisur mirë me shezlone dhe çadra, të cilat mund të merren me qira për vetëm 4,33 funte deri në 21,63 funte në ditë.
Për ata që kërkojnë pak më shumë veprim, plazhi ofron gjithashtu sporte ujore emocionuese si jet ski dhe zhytje nënujore, perfekte për kërkuesit e aventurave.
Për një përvojë më të relaksuar, ”Hawaii Beach Club” është një zgjedhje ideale.
I vendosur në një skelë, klubi ofron kokteje dhe shezlone të rehatshme, duke u lejuar vizitorëve të shijojnë pije me një pamje marramendëse të detit.
Pavarësisht nëse vizitorët zgjedhin të relaksohen ose të marrin pjesë në aktivitete me energji të lartë, plazhi i Durrësit përmbush një sërë preferencash, duke e bërë atë një vend ideal si për familjet ashtu edhe për udhëtarët solo.
Akomodim dhe restorante me çmime të përballueshme
Vizitorët e Durrësit do të zbulojnë se akomodimet në qytet janë shumë të përballueshme, veçanërisht kur krahasohen me destinacione të tjera evropiane të plazhit.
Për shembull, udhëtarët mund të rezervojnë një qëndrim në hotel “Epidamn Boutique & Spa” për vetëm 69 stërlina për natë për dy të rritur.
Sipas “Vacanze d’amore”, turistët mund të gjejnë edhe paketa shtatë-netëshe të minutës së fundit duke filluar nga 138 funte për person.
Skena kulinare e qytetit është një tjetër atraksion, me një shumëllojshmëri restorantesh që shërbejnë gatime lokale dhe ndërkombëtare. Ushqimi i shpejtë është i bollshëm dhe i përballueshëm, me opsione të shijshme si byrek 40 centë.
Udhëtime ditore dhe atraksione pranë Durrësit
Përtej plazheve dhe vendeve historike, Durrësi ofron mundësi të shumta për ata që dëshirojnë të eksplorojnë më larg.
Pak jashtë qytetit, vizitorët mund të bëjnë një turne në Vreshtat Abaia, ku mund të shijojnë pesë verëra të ndryshme të prodhuara në vend.
Kantina gjithashtu ofron një turne me guidë në bodrumin e saj dhe një restorant, që shërben gatime lokale për të shoqëruar verërat.
Një turne me guidë fillon nga 17 funte për person, duke e bërë atë një zgjedhje të shkëlqyer për dashamirësit e verës.
Për ata që kërkojnë më shumë bukuri natyrore, Durrësi është i vendosur në mënyrë të përshtatshme pranë Tiranës, kryeqytetit të Shqipërisë, vetëm 40 minuta larg.
Shqipëria është e njohur për plazhet e saj të pastra, gjiret e izoluara dhe atraksionet e përballueshme.
Vendasit rekomandojnë të eksploroni disa nga vendet më pak të njohura të vendit, të tilla si Gjiri i Krorëzit dhe Gjiri i Dafinës, të cilat janë të arritshme vetëm me anije dhe ofrojnë një ‘’arratisje’’ nga turma.
Riviera Shqiptare, në jug, është gjithashtu një destinacion popullor, me plazhin e Ksamilit të përshkruar si një “plazh tropikal në Evropë”.
Për aktivitete më aventureske, vizitorët mund të ecin në Bjeshkët e Nemuna, të eksplorojnë vendet e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s si Berati dhe Gjirokastra, ose edhe të provojnë parashutizëm pranë bregdetit të Vlorës.
Shqipëria gjithashtu ofron aktivitete të përballueshme, të tilla si një vizitë në burimin e Syrit të Kaltër për vetëm 40 centë ose një turne në Kalanë e Gjirokastrës për rreth 3 funte.
Edhe skena e jetës së natës në Shqipëri është e lulëzuar, me Tiranën dhe Durrësin që ofrojnë një shumëllojshmëri baresh dhe klubesh.
Për një përvojë unike, vizitorët mund të shijojnë një pije në “Sky Club”, i vendosur në një kullë rrotulluese që ofron pamje 360 gradë të qytetit.
Në Durrës, muajt e verës sjellin mbrëmje të gjalla të mbushura me muzikë, vallëzim dhe argëtim, duke e bërë atë vendin ideal për t’u çlodhur pas një dite eksplorimi.
Pse Durrësi është destinacioni perfekt dhe i përballueshëm?
Me çmimet e tij të përballueshme, plazhet mahnitëse dhe trashëgiminë e pasur kulturore, Durrësi po bëhet një alternativë popullore ndaj destinacioneve të mbushura me njerëz të plazhit evropian.
Qyteti ofron diçka për çdo lloj udhëtari, qoftë duke kërkuar relaksim, aventurë apo eksplorim kulturor.
Për ata që kërkojnë të shijojnë pushime në plazh pa kostot e larta të destinacioneve më të njohura evropiane, Durrësi është zgjedhja ideale.
Zvicra ka një varësi të pashëndetshme nga firmat amerikane të teknologjisë.
Ky vend po dërgon miliarda në Shtetet e Bashkuara për shërbime dixhitale.
Vetëm në vitin 2023, 49 miliardë CHF kaluan përtej Atlantikut për licenca softuerësh dhe shërbime IT, ndërsa vetëm 28 miliardë CHF u kthyen në anën tjetër,
Kjo lë një deficit prej 21 miliardë CHF, diçka që Presidenti i SHBA-së Donald Trump nuk do ta pranonte kurrë nëse rolet do të përmbyseshin.
Kritikët thonë se mbështetja e Zvicrës te gjigantët amerikanë të teknologjisë është e rrezikshme. Profesori Matthias Stürmer i Universitetit të Shkencave të Aplikuara të Bernës argumenton se miliarda mund të investohen në zgjidhje evropiane, duke e bërë vendin më pak të prekshëm ndaj qeverive dhe kompanive të huaja.
Ai ka krijuar një rrjet “Zvicër Dixhitale Sovrane”. Grupi po shtyn për alternativa dhe interesi po rritet me shpejtësi, transmeton albinfo.ch.
Më shumë se 150 pjesëmarrës janë regjistruar tashmë për një ngjarje lançimi më vonë këtë muaj.
Për njerëzit nga jashtë Bashkimit Evropian dhe EFTA-s (Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni), marrja e një leje pune në Zvicër nuk është e lehtë, pasi duhet të përmbushen kushte dhe kritere të ndryshme përpara se të hyjnë në vend.
Por të vish këtu si turist është një çështje më e thjeshtë, megjithëse nëse je shtetas i një vendi të tretë, nuk mund të zbarkosh këtu vetëm me një valixhe dhe pasaportën në dorë, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.
Nëse e bën këtë, mund të pranohesh, por në disa raste (të cilat varen nga gjykimi i oficerit të imigracionit), duhet të paraqesësh dokumente të ndryshme përpara se të largohesh nga aeroporti dhe të shkelësh në tokën zvicerane.
Çfarë duhet të keni me vete?
Samuel Wyss, zëdhënës i Sekretariatit Shtetëror për Migracionin (SEM), i tha The Local se turistët nga një vend i tretë duhet të kenë (dhe të jenë të gatshëm të paraqesin nëse u kërkohet) dokumentet e mëposhtme (përveç një pasaporte të vlefshme):
Një biletë vajtje-ardhje
Duhet të jetë e vlefshme për një maksimum prej 90 ditësh. Përndryshe, duhet të keni një biletë për të vazhduar udhëtimin tuaj në një vend jashtë zonës Shengen, së bashku me vizën e nevojshme për të hyrë në vendin e destinacionit përfundimtar (nëse nuk është vendi juaj i origjinës).
Letër ftese
Nëse qëndroni me miq ose familjarë ndërsa jeni këtu, duhet të jeni në gjendje të paraqisni një letër nga pala ftuese, së bashku me adresën dhe numrin e telefonit.
Burime të mjaftueshme financiare për kohëzgjatjen e qëndrimit tuaj në Zvicër
Kjo mund të demonstrohet duke paraqitur para në dorë, çekë udhëtari, karta krediti ose kolaterale të tjera siç është një garanci bankare, për shembull.
Nëse po pyesni veten se sa ju nevojiten, autoritetet do të kërkojnë prova prej të paktën 100 frangash në ditë të qëndrimit tuaj.
A do t’ju kërkohet vërtet të paraqisni dokumentet?
Mund të jetë që e keni vizituar Zvicrën më parë dhe nuk keni pasur nevojë të paraqisni asgjë tjetër përveç pasaportës suaj.
Kjo ndodh shpesh, por mos u mbështetni në përvojën tuaj të mëparshme. Është më mirë t’i keni këto dokumente dhe të mos keni nevojë t’i paraqisni, sesa e kundërta.
Nëse ju kërkohet, por nuk jeni në gjendje të paraqisni këtë provë, ka të ngjarë që të mos pranoheni në Zvicër.
Sa kohë mund të qëndroni në vend?
Mund të qëndroni në Zvicër deri në 90 ditë brenda një periudhe 180-ditore pa pasur nevojë për vizë.
Nuk lejoheni të kërkoni punë gjatë kësaj kohe dhe shanset tuaja për të gjetur një të tillë ligjërisht janë zero.
Po sikur të qëndroni më gjatë se ç’duhet?
Nuk është ide e mirë.
Policia zvicerane nuk patrullon rrugët duke kërkuar të huaj që kanë qëndruar në vend për më shumë se 90 ditë.
Më shpesh, këta shkelës bien në vëmendjen e autoriteteve rastësisht: ndoshta dikush i raporton ata, ose ata “kapen” gjatë një kontrolli të rastësishëm identiteti, ose në mënyra të tjera aksidentale, ose tejkalimi i qëndrimit tuaj mund të bjerë në vëmendjen e policisë kufitare kur ata vulosin pasaportën tuaj ndërsa largoheni nga vendi.
Shkalla e dënimit varet nëse jeni nga BE/EFTA (gjobë më e butë) apo një vend i tretë, me dënime më të rrepta për kategorinë e fundit.
Me zjarret në pyje, valët e nxehtësisë dhe thatësirat që po përkeqësohen në Evropë, shumë njerëz duan të bëjnë zgjedhje më miqësore me klimën, përfshirë edhe kur bëhet fjalë për udhëtime.
Por një hulumtim i ri nga Greenpeace sugjeron se klientët nuk po marrin një marrëveshje të drejtë sepse udhëtimi me tren midis destinacioneve në Evropë është shpesh shumë më i shtrenjtë se një fluturim me kosto të ulët, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.
Në një analizë të 142 rrugëve në 31 vende evropiane, Greenpeace zbuloi se fluturimet janë më të lira se trenat në 54 përqind të 109 rrugëve ndërkufitare.
Organizata mjedisore tha se linjat ajrore me kosto të ulët kishin avantazhin për shkak të çmimeve të padrejta. Ata kritikuan “mosveprimin politik që i lejon linjat ajrore të ulin kostot e hekurudhës në kurriz të planetit”.
Herwig Schuster, aktivist i transportit për Greenpeace për Evropën Qendrore dhe Lindore, tha: “Edhe pse kriza klimatike përkeqësohet, sistemi tatimor i Evropës vazhdon të favorizojë mënyrën më ndotëse të udhëtimit.”
Schuster përmendi një shembull të një fluturimi nga Barcelona në Londër që mund të kushtojë vetëm 15 euro, ndërsa një tren në të njëjtën itinerar (që kushton rreth 389 euro) “është deri në 26 herë më i shtrenjtë”.
Ai shtoi: “Aviacioni gëzon privilegje të padrejta tatimore, ndërsa pasagjerët e trenit lihen të paguajnë çmimin. Këto çmime nuk pasqyrojnë një treg funksional ato pasqyrojnë një sistem të manipuluar.”
Pasagjerët mund të blejnë bileta të lira nga linjat ajrore me kosto të ulët si Ryanair, Wizz Air, Vueling dhe EasyJet.
Aktivistët thonë se çmimet janë kaq të ulëta për shkak të faktorëve si karburantet e pataksuara të aviacionit dhe biletat ndërkombëtare të fluturimit që përjashtohen nga TVSH-ja.
“Ndërkohë, operatorët hekurudhorë shpesh paguajnë TVSH të plotë, kostot në rritje të energjisë dhe tarifat e larta të aksesit në shina,” tha Greenpeace.
Megjithatë, studimi nuk përfshiu kostot e fshehura shtesë që shpesh lindin me udhëtimet ajrore, siç janë bagazhet dhe tarifat e regjistrimit ose udhëtimi për në aeroport.
Biletat e ulëta të avionit ‘i shtyjnë udhëtarët drejt fluturimit’
Studimi i Greenpeace zbuloi se në pak më shumë se gjysmën e itinerareve ndërkufitare të analizuara, fluturimi ishte më i lirë në të paktën gjashtë nga nëntë ditët. Biletat u kontrolluan për nëntë ditë të ndryshme për secilën itinerar dhe përgjatë periudhave të ndryshme të rezervimit.
Studimi zbuloi se trenat ishin gjithmonë ose pothuajse gjithmonë më të lirë në 29 (39 përqind) itinerare ndërkufitare, shumë prej tyre në Evropën Qendrore dhe Lindore, veçanërisht në vendet baltike dhe Poloni. Në Francë, Spanjë dhe Mbretërinë e Bashkuar, trenat ishin më të shtrenjtë se fluturimet në deri në 95 përqind të itinerareve ndërkufitare.
Organizata theksoi ndikimin mjedisor, me fluturimet që emetonin “pesë herë më shumë CO2 për kilometër pasagjeri sesa trenat mesatarisht”.
“Krahasuar me hekurudhat që përdorin 100 përqind energji elektrike të rinovueshme, ndikimi i tyre mund të jetë mbi 80 herë më i keq”, tha Greenpeace, duke shtuar se “biletat artificialisht të ulëta të avionit vazhdojnë t’i shtyjnë udhëtarët drejt fluturimit”.
Megjithatë, ka pasur disa përmirësime.
Analiza tha se që nga viti 2023, pjesa e itinerareve ku trenat janë më të lirë është rritur me 14 pikë përqindjeje. Shtytja për të futur më shumë trena nate në Evropë u përmend gjithashtu si një zhvillim pozitiv.
Dhe në disa vende siç është Gjermania politikat miqësore ndaj klimës duket se po kanë ndikim.
Aktivisti i Greenpeace, Herwig Schuster, i tha medias gjermane Tagesschau: “Brenda Gjermanisë, udhëtimi me tren është pothuajse gjithmonë më i lirë se fluturimi.”
Linjat ajrore me kosto të ulët janë ankuar gjithashtu për rritjen e kostos së tarifave aeroportuale në vendet në të gjithë Evropën. Ryanair ka anuluar itinerare dhe ka mbyllur baza në shumë vende për të protestuar kundër rritjes së tarifave. Në vitin 2024, Ryanair dhe EasyJet sugjeruan se tarifat dhe kostot operative në aeroportet gjermane ishin shumë të larta.
“Berlini është ndër aeroportet më të shtrenjta nga të cilat operojmë,” tha një zëdhënës i EasyJet për The Local, duke shtuar, “Kostot e aeroportit përfaqësojnë rreth 20 përqind të kostove operative të EasyJet dhe janë kostoja e dytë më e madhe pas karburantit.”
Greenpeace po i nxit qeveritë e BE-së dhe ato kombëtare të ndërmarrin veprime dhe ta bëjnë udhëtimin me tren në të gjithë Evropën më të lehtë dhe më të përballueshëm. “Çdo itinerar ku një aeroplan është më i lirë se një tren është një dështim politik,” tha Schuster. “Nuk mund të vazhdojmë të shpërblejmë formën më ndotëse të transportit. Evropa duhet t’i bëjë trenat opsionin më të lirë dhe më të lehtë, jo mjetin e fundit”.
Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Personave të Zhdukur me Dhunë, ju bëjmë thirrje të bashkoheni në Marshin për Drejtësi në Gjenevë, të shtunën më 30 gusht 2025, përkrah familjeve, shoqatave dhe dëshmitarëve që vijnë nga Kosova.
Mbi 1 600 persona vazhdojnë të jenë të zhdukur që nga lufta në Kosovë. Pas çdo emri fshihet një histori, një jetë e ndërprerë, një familje që ende pret me dhimbje e shpresë. Mungesa e tyre është plagë e hapur dhe kujtimi i tyre na thërret të gjithë të kërkojmë të vërtetën dhe drejtësinë.
Në Gjenevë do të jenë të pranishëm, krahas Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur nga Kosova, edhe aktivistë të shoqërisë civile dhe përfaqësues të grupit Koordinues të Shoqatave Familjare të të Zhdukurve me dhunë të Kosovës, përfshirë:
• Shoqata “Shpresa dhe Kujtimi”
• Shoqata “For New Life Kosova”
• Shoqata “Martirët e Lirisë”
• Shoqata për Persona të Zhdukur dhe të Burgosur
Këto shoqata sjellin me vete zërin e mijëra familjeve që ende presin përgjigje, duke e bërë këtë Marsh thirrje të fuqishme për kujtim dhe drejtësi.
Pa dyshim që në këtë ngjarje kombëtare edhe pjesëmarrja e autoriteteve shtetrore të Republikës së Kosovës do të jetë zë i fuqishëm i memorjes sonë kolektive kombëtare.
Marshi do të shoqërohet edhe nga artistë të angazhuar nga Kosova dhe Zvicra, të cilët përmes veprave të tyre do të sjellin homazhe për të zhdukurit dhe përkrahje pa rezerva për familjet e tyre.
Ky Marsh paqësor në Gjenevë dhe një manifestim paralel që mbahet në Bruksel janë të bashkuar e të koordinuara nën të njëjtën moto të përbashkët:
” Përderisa i kujtojmë, ata jetojnë ! ”
Ne duam t’u rikujtojmë institucioneve evropiane se:
– nuk ka kompromise me fatin e njerëzve,
– kujtimi i të zhdukurve me dhunë është i pavdekshëm,
– dhe se besimi ynë në drejtësi mbetet i pathyeshëm.
– Tubimi: 13h30 – Parc des Cropettes
– Nisja e marshit: 14h00 → Rue de Montbrillant → Avenue de France → Place des Nations
– Homazhe, performancë artistike dhe fjalime: 15h00 – Place des Nations
– Përmbyllja: 17h00
– 18h30: Homazhe në Kopshtin e të Zhdukurve
– 19h30: Aperitiv miqësor e solidar në hapësirën e rezervuar të Lion’s Bar
– Një foto të personave të zhdukur
– Një lule, simbol i kërkimit të një vend përkujtimi
– Një flamur, në nder të të gjitha viktimave e në respekt të atdheut
Ju mund të zgjidhni të visheni edhe me kostumet tuaja më të bukura kombëtare, në nderim të origjinës suaj dhe pasurisë ndërkulturore të vendit ku jetoni.
Marshi është paqësor dhe i heshtur.
Është një kohë përkujtimi, dinjiteti dhe solidariteti.
Kosova nuk harron!
Kontakt: Lidhja shqiptare në botë dhe Shoqata kulturore Dora d’Istria: [email protected]
Puna e dielës është dëmshpërblim për mirëqenien fizike, mendore dhe sociale, kur orari fleksibël i punës është në vend.
Ky është përfundimi i një studimi të kryer nga Qendra Ndërdisiplinore për Kërkime Gjinore në Universitetin e Bernës. Ai u premton nga “Aleanca për të Dielën”, një grup sindikatash, organizata fetare dhe Shoqata Zvicerane për Mjekësinë e Punës, shkruan Swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.
Koalicioni kundërshton planet që nuk janë për të zbutur ligjet zvicerane të punës. Ai beson se puna e së dielës duhet të mbetet në një profesion që janë “thelbësore” për shoqërinë.
Gratë e mbi-përfaqësuara
Aktualisht, gratë, migrantët dhe personat në punësim të pasigurt janë të mbi-përfaqësuar midis atyre që punojnë të dielave. Gratë kanë proporcionalisht më shumë gjasa (17.3%) të punojnë të dielave sesa burrat (14%), pavarësisht një rritjeje në shkallën e pjesëmarrjes në fuqinë punëtore. Ato kanë më shumë gjasa të punojnë në sektorë me një shkallë të lartë të punës të dielave, siç janë kujdesi shëndetësor, mikpritja dhe shitjet, transmeton tutje albinfo.ch.
Gjithashtu, gratë preken një herë e gjysmë më shpesh sesa burrat nga kushtet e pasigurta të punës, duke përfshirë aftësinë e kufizuar për të përcaktuar vetë orarin e tyre të punës.
Sipas studimit, pasojat shëndetësore variojnë nga çrregullimet e gjumit deri te sëmundjet kardiovaskulare dhe depresioni. Pa periudha pushimi në fundjavë, rreziku i lodhjes emocionale rritet. Puna e së dielës ndikon gjithashtu në ritualet sociale siç janë shërbimet fetare, tubimet familjare dhe ngjarjet sportive.
Puna e së dielës është përgjithësisht e ndaluar në Zvicër. Ajo i nënshtrohet autorizimit në sektorët ku është e nevojshme. Aleanca denoncon një numër në rritje sulmesh ndaj periudhave të pushimit të punonjësve. Ajo beson se rritja e punës të së dielës nuk duhet të bëhet normë.
Aktualisht ka plane për të zbutur ligjet e punës të së dielës në Zvicër. Një iniciativë e nisur nga kantoni i Cyrihut kërkon dymbëdhjetë vende pune pa licencë të dielave në vit, tre herë më shumë se sot. Një tjetër, nga senatori radikal-liberal Thierry Burkart, synon ta bëjë punën në distancë më fleksibile duke autorizuar nëntë të diela në vit.
Sipas të dhënave të Eurostat për vitin 2024, jetëgjatësia mesatare e karrierës në Bashkimin Evropian është 37.2 vjet, por ekzistojnë ndryshime të dukshme midis vendeve.
Vendet me jetëgjatësinë më të gjatë në punë përfshijnë Holandën (43.8 vjet), Suedinë (43.0), Danimarkën (42.5), Estoninë (41.4), Irlandën (40.4) dhe Gjermaninë (40.0). Nga ana tjetër, Rumani (32.7 vjet), Itali (32.8), Kroaci, Greqi dhe Bullgari (34.8 vjet secila) shënojnë mesataret më të ulëta.
Ekzistojnë edhe dallime të qarta gjinore. Për burrat, mesatarja e punës është 39.2 vjet, me vlerat më të larta në Holandë (45.7), Danimarkë (44.2) dhe Suedi (40.0), dhe më të ulëtat në Rumani (35.9) dhe Kroaci e Bullgari (36.0 secila).
Gratë punojnë në mesatarje 35 vjet. Jetëgjatësia më e gjatë për gratë regjistrohet në Estoni (42.2), Suedi (42.0) dhe Holandë (41.8), ndërsa më e shkurtër është në Itali (28.2), Rumani (29.2) dhe Greqi (31.1).
Furnizimi me naftë të papërpunuar drejt Hungarisë është ndërprerë sërish pas një sulmi mbi tubacionin rus “Druzhba” në kufirin Rusi – Bjellorusi. Ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto, njoftoi se ky është i treti incident i këtij lloji brenda pak javësh.
Sulmin e mori përsipër regjimenti i 14-të i dronëve i Ukrainës, nën komandën e Robert Brovdi, i njohur si “Madyar”. Vetëm gjatë gushtit, objekti në Unecha është goditur tri herë, ndërsa më 18 gusht u shënjestrua edhe stacioni “Nikolskoye” në Tambov, duke bllokuar përkohësisht eksportet e naftës drejt Evropës.
Tubacioni “Druzhba” mbetet një prej burimeve kryesore të naftës për Bjellorusinë, ku furnizon rafineritë në Mozyr dhe Novopolotsk, si dhe një linjë jetike për ekonominë e regjimit të presidentit Alexander Lukashenko
Federata e Futbollit e Kosovës (FFK) ka njoftuar se biletat për ndeshjen Kosovë – Suedi kanë dalë në shitje sot, më 22 gusht 2025.
Kosova nis kampanjën kualifikuese për Kupën e Botës 2026 me ndeshjen e parë ndaj Zvicrës më 5 shtator. Tre ditë më vonë, më 8 shtator, Dardanët do të presin Suedinë në stadiumin “Fadil Vokrri”.
Çmimet e biletave janë:
Veri dhe Jug: 10 euro
Lindje: 20 euro
Perëndim: 30 euro
VIP: 100 euro
Në kuadër të Festivalit “Farbifestival”, në Wetzikon të Cyrihut u zhvillua një performancë mbresëlënëse nga artistët e Cirkut Kombëtar Shqiptar, të cilët sollën ngjyra, emocione dhe pasuri kulturore para publikut në Zvicër.
Në këtë aktivitet nga Ambasada e Republikës së Shqipërisë morën pjesë, znj. Monika Zguro, Këshilltare, dhe z. Valon Gashi, Sekretar i Parë, si dhe nga Konsullata e RKS-së në Cyrih, Shefi i Misionit, z. Vigan Berisha.
Një falënderim i veçantë për organizatorët dhe të gjithë ata që kontribuuan në realizimin e kësaj mbrëmjeje të paharrueshme për komunitetin tonë në Zvicër, thuhet në njoftimin e ambasadës, transmeton albinfo.ch.
Ftojmë gjithashtu të gjithë të interesuarit të marrin pjesë edhe sonte, në natën e dytë të performancës së Cirkut Kombëtar Shqiptar.
Edhe pse në tregun botëror fëstëku kultivohet kryesisht në SHBA, Iran dhe Turqi, ngrohja globale dhe rritja e kërkesës kanë inkurajuar edhe fermerë të tjerë të përfshihen në kultivimin e tij. Duke pasur parasysh çmimin e lartë të këtij fruti, i cili arrin deri në 40 euro për kilogram, investimi në plantacione me fëstëk mund të jetë jashtëzakonisht fitimprurës.
Kultivimi i fëstëkut është një investim afatgjatë, por me përfitime të mëdha. Edhe pse kthimi i investimit është i ngadalshëm, pemët arrijnë produktivitet të plotë pas 15 deri në 20 vitesh, ndërsa një pemë e pjekur mund të japë deri në 30 kilogramë fëstëk të thatë në vit. Për këtë arsye, të ardhurat për hektar shpesh llogariten në dhjetëra mijëra euro.
Sfida më e madhe është investimi fillestar i lartë. Fidanët aktualisht kushtojnë nga 10 deri në 15 euro secili, dhe për mbjelljen e një hektari duhen rreth 250 fidanë. Kjo do të thotë se investimi fillestar varion nga 3.000 deri në 5.000 euro për hektar. Megjithatë, pritet që çmimi i fidanëve të bjerë me shtimin e çerdheve bujqësore. Për më tepër, korrja e parë arrihet vetëm pas 5 deri në 7 vitesh, gjë që kërkon durim dhe planifikim afatgjatë.
Çmimi i fëstëkut në rajon ndryshon në varësi të cilësisë dhe formës së shitjes. Në tregun me pakicë, ai lëviz nga 420 deri në 600 denarë për kilogram. Fëstëku i papërpunuar dhe i qëruar mund të arrijë deri në 2.300 dinarë për kilogram, ndërsa fëstëku organik shitet edhe më shtrenjtë. Popullariteti në rritje i ëmbëlsirave me fëstëk, veçanërisht akullorja, po rrit më tej kërkesën dhe hap mundësi të reja tregu për prodhuesit.
Opinione Zvicra dhe Kosova drejt një epoke të re ekonomike
Opinione Viti i diasporës: Kush vendos për fatin e Kosovës?
Opinione Mos prekni të drejtën e votës së të huajve
Opinione Oh sa vështirë me qenë shqiptar
Opinione Kafeneja
Opinione Ikja nga shtëpia
Opinione Gjenerata që sakrifikoi gjithçka për atdhe
Opinione Kur donacionet dhe grantet zëvendësojnë buxhetin komunal
