844,000 zviceranë kanë aftësi të dobëta në lexim dhe matematikë

Rreth 15% e popullsisë zvicerane midis moshës 16 dhe 65 vjeç kanë vështirësi në lexim, llogaritje dhe zgjidhjen e problemeve pa udhëzime.

Këto janë rreth 844,000 njerëz. Ata kanë tendencë të fitojnë më pak dhe kanë më pak gjasa të punësohen sesa popullsia në tërësi.

Përveç kësaj, mirëqenia dhe pjesëmarrja e tyre në jetën shoqërore janë më të ulëta se ato me aftësi më të larta, siç njoftoi të enjten Zyra Federale e Statistikave (FSO) bazuar në vlerësimin e OECD-së për aftësitë e të rriturve (Piaac), transmeton albinfo.ch.

Nga të rriturit me aftësi të ulëta, 46% nuk ​​kanë arsim pas-detyrueshëm – 56% e tyre janë të moshës midis 46 dhe 65 vjeç, raporton swissinfo. Me 7%, shkalla e papunësisë së tyre ishte më e lartë se ajo e popullsisë në tërësi (2%).

Sipas FSO-së, mungesa e zhvillimit të aftësive mund të ketë një sfond socio-ekonomik dhe familjar. Vetëm 12% e prindërve të këtyre njerëzve kishin kualifikime më të larta arsimore krahasuar me 34% të popullsisë në tërësi.

Gjysma e blerësve të shtëpive në Zvicër shpenzojnë fondin e pensioneve

Ndërsa çmimet e pronave vazhdojnë të rriten ndërsa fuqia blerëse e njerëzve ngec, gjithnjë e më shumë njerëz po i drejtohen aseteve të pensioneve të shtyllës së dytë për të blerë shtëpitë e tyre.

Kjo mund të çojë në probleme në pleqëri, tregon një analizë nga Moneypark.

Sipas llogaritjeve të bëra nga kompania këshilluese dhe ndërmjetësuese e hipotekave në bazë të 7,500 transaksioneve, 48% e blerësve përdorin fondet e fondit të pensioneve për të realizuar ëndrrën e tyre për të pasur në pronësi një shtëpi. Mesatarisht, pothuajse 70% e shtyllës së dytë investohet në blerje.

Tërheqja mesatare nga fondi i pensioneve është rreth 115,000 CHF, një veprim që krijon një hendek pensionesh prej rreth 500 CHF në muaj (i llogaritur me një normë mesatare konvertimi prej 5.3%), transmeton swissinfo. Duke marrë parasysh se mosha mesatare e blerësve është 44 vjeç, kanë mbetur rreth 20 vjet për të mbyllur hendekun. “Nëse nuk e bëni këtë, rrezikoni të shisni shtëpinë tuaj në pleqëri sepse nuk jeni më në gjendje ta përballoni atë”, paralajmëron Lukas Vogt, Drejtor Ekzekutiv i MoneyPark, shkruan albinfo.ch.

Kjo është edhe më e vërtetë duke pasur parasysh se rregulli sipas të cilit amortizimi i detyrueshëm i hipotekës në dy të tretat e vlerës së pronës duhet të sigurojë qëndrueshmëri në pleqëri “nuk ka qenë i vlefshëm për njëfarë kohe”, sipas autorëve të studimit.

Sipas Moneypark, për shkak të rënies së qirave dhe rritjes së çmimeve të pasurive të paluajtshme, pronarët në moshën 65 vjeç duhet të kenë një qëndrueshmëri prej rreth 50%. Prandaj, ata detyrohen ta ulin hipotekën e tyre në rreth gjysmën e çmimit origjinal të blerjes.

“Ky boshllëk duhet të mbyllet para daljes në pension dhe duhet të bëhen përpjekje shtesë për kursim në mënyrë që tërheqja të mos shndërrohet në një bumerang”, këshillojnë ekspertët. MoneyPark rekomandon një strategji agresive kursimi: vendosni maksimumin në shtyllën e tretë dhe investoni kursimet tatimore në asete të lira.

Si rregull i përgjithshëm, 2-2.5% e çmimit të blerjes së shtëpisë duhet të kursehet çdo vit për të siguruar qëndrueshmërinë afatgjatë të investimit në pasuri të paluajtshme.

Nevoja për shtyllën e dytë është rezultat i një tregu të pasurive të paluajtshme në rritje të shpejtë: çmimet janë rritur me 20% në pesë vitet e fundit, ndërsa fuqia blerëse ka mbetur e pandryshuar.

Një shembull tipik: një shtëpi mesatare për një familje të vetme në Zvicër kushton tani rreth 1.35 milionë CHF, duke kërkuar kështu të paktën 270,000 CHF në kapital aksionar dhe një të ardhur familjare prej 240,000 CHF, shumë mbi të ardhurat mesatare të familjeve me fëmijë, të cilat janë rreth 160,000 CHF.

Behar Neziri, nga akademia e Bayernit te zemra e mesfushës së St. Gallenit

Behar Neziri është një tjetër emër i futbollit kosovar që po shkëlqen në Zvicër. Mesfushori 22-vjeçar, që sot konsiderohet ndër lojtarët më të mirë defensivë të Superligës zvicerane, po lë gjurmë me paraqitjet e tij të jashtëzakonshme me fanellën e St. Gallenit, përcjell albinfo.ch.

I dalë nga një prej akademive më prestigjioze në botë – ajo e Bayern Munichut – Neziri vendosi të bëjë disa hapa prapa për të bërë një hap të madh përpara. Kalimi në Zvicër rezultoi një zgjedhje e qëlluar, që sot po i jep frytet e saj.

Nga Gjilani në Bayern Munich

I lindur në Gjermani me origjinë nga Gjilani, futbolli për Beharin nisi që në fëmijëri. Ai e bëri hapin e parë në akademinë e Augsburgut, para se në vitin 2016 të transferohej te Bayern Munich, ku kaloi nëpër të gjitha grupmoshat — nga U15 deri te ekipi i dytë.

“Kam mësuar shumë nga trajnerë si Miroslav Klose dhe Martin Demichelis. Atje çdo detaj ishte perfekt dhe çdo ditë mësoje diçka të re,” rrëfen ai.

Në akademinë bavareze, Neziri ndau dhomën e zhveshjes me disa nga yjet e sotëm të futbollit evropian: Jamal Musiala, Aleksandar Pavlović, Kenan Yıldız dhe Arijon Ibrahimović.

Largimi nga Bayerni: kërkesa që nuk u plotësua

Pas shtatë vitesh në strukturat e klubit më të madh gjerman, në verën e vitit 2023 Neziri mori një vendim të guximshëm për t’u larguar.

“Bayerni donte të më rinovonte kontratën për tre vite, por kërkesa ime e vetme ishte të më jepnin mundësinë të stërvitesha disa javë me ekipin e parë që Thomas Tuchel të më shihte nga afër. Kur kjo nuk ndodhi, vendosa të largohem,” shpjegon ai.

Një fillim i ri në Zvicër

Pas Bayernit, destinacioni i radhës ishte St. Gallen, klub që i ofroi një projekt afatgjatë dhe mundësi zhvillimi. Megjithatë, fillimi nuk ishte i lehtë: një lëndim në ndeshjen e parë e detyroi të ndalej për disa muaj, ndërsa më pas u huazua te FC Wil, ku mori përvojën e parë në futbollin profesionist.

“Te Wil u pjek shumë si lojtar. Ishte vendi ku luajta çdo ndeshje dhe fitova besim në vetvete,” tregon ai.

Rikthimi si lider te St. Gallen

Në sezonin aktual, Neziri është rikthyer fuqishëm dhe është bërë pjesë e pandashme e formacionit bazë të St. Gallenit. Ai ka luajtur çdo minutë të çdo ndeshjeje, duke qenë ndër lojtarët me më shumë kilometra të përshkuara në fushë.

“E dija që do të luaja këtë sezon, por nuk e prisja që do të isha titullar në çdo ndeshje. Jam shumë i kënaqur me këtë rrugëtim,” thotë 22-vjeçari.

Skuadra e tij aktualisht është ndër pretendentët për titullin kampion, një trofe që St. Galleni nuk e ka fituar prej 26 vitesh.

Synimi: rikthimi në Bundesliga – dhe ëndrra për Kosovën

Edhe pse po shkëlqen në Zvicër, ambicia e Nezirit mbetet e madhe. Ai e sheh këtë periudhë si një trampolinë drejt Bundesligës, madje pse jo, një ditë edhe te Bayerni.

“Ky nuk është maksimumi im. Dua të rikthehem në Bundesliga, ndoshta edhe te Bayerni, por tani jam i përqendruar vetëm te St. Gallen,” thekson ai.

Në planin kombëtar, Neziri e ka bërë zgjedhjen e tij prej kohësh: Kosova. Ai ka veshur fanellën dardane që nga grupmosha U16 dhe nuk e ka konsideruar kurrë një opsion të luante për Gjermaninë.

“Asnjëherë nuk e kam mohuar prejardhjen. Për mua, Kosova ka qenë gjithmonë zgjedhja e zemrës,” thotë ai me bindje.

Përkrahja e familjes – forca e tij më e madhe

Suksesi i tij nuk do të ishte i mundur pa përkrahjen e familjes.

“Nëna më ka dërguar çdo ditë një orë rrugë deri në stërvitje te Augsburg. Prindërit më kanë përkrahur që nga fillimi dhe janë motivi im më i madh,” tregon Neziri.

Ai falënderon edhe agjentin e tij, Isi Jasharaj, që sipas tij ka luajtur një rol kyç në karrierë.

Në horizont: kombëtarja dhe të ardhmen

Së fundi, emri i Nezirit është përfshirë në listën e pritjes të përzgjedhësit Franco Foda, megjithëse ende nuk ka marrë një ftesë zyrtare.

“E kam parë emrin tim në listë dhe normalisht më ka bërë të ndihem mirë. Por për momentin jam i fokusuar vetëm te klubi. Kombëtarja është gjithmonë ëndrra ime,” përfundon Neziri me qetësinë dhe përulësinë që e karakterizon.

Në vetëm 22 vjet, Behar Neziri ka kaluar një rrugëtim që për shumë lojtarë do të dukej i pamundur — nga akademia e Bayernit deri te zemra e mesfushës së St. Gallenit. Një shembull frymëzues i përkushtimit, karakterit dhe besimit në vetvete. /telegraf

Biletat dhe abonimet e skive në Zvicër do të bëhen deri në pesë përqind më të shtrenjta

Çmimet për biletat ditore dhe sezonale të skive në Zvicër do të jenë 2–5% më të larta këtë dimër krahasuar me sezonin e kaluar, sipas Shoqatës Zvicerane të Teleferikëve, përcjell albinfo.ch.

Sipas drejtorit të “Seilbahnen Schweiz”, Berno Stoffel, biletat ditore për të rritur janë shtrenjtuar mesatarisht 2–3%, ndërsa ato sezonale 3–5%, në varësi të kohës dhe vendit të blerjes.

Trendi i çmimeve dinamike po vazhdon: sa më herët të blihet bileta, aq më e lirë është — ndërsa çmimet rriten afër datës së përdorimit.

https://www.srf.ch/news/wirtschaft/wintersaison-naht-schweizer-skibilletts-und-abos-werden-bis-zu-fuenf-prozent-teurer

Cyrihu dëbon 150 familje nga banesat komunale

Qyteti i Cyrihut do të lirojë 150 banesa komunale që konsiderohen nënshfrytëzuara, pasi disa banorë nuk plotësojnë më kushtet e të ardhurave ose të banimit, përcjell albinfo.ch.

Nga 7,400 banesa me qira të ulët, rreth 1,100 janë në shkelje.

Kritika vijnë se sistemi shpesh favorizon të pasurit, ndërsa autoritetet mbeten të kujdesshme për të mos ndikuar familjet me të ardhura mesatare.

https://www.srf.ch/news/schweiz/wohnungsnot-in-zuerich-zuerich-raeumt-150-unterbelegte-stadtwohnungen-reicht-das

Azilkërkuesit në Zvicër nuk do të jenë më në gjendje të udhëtojnë jashtë vendit

Që nga tani e tutje, personat që kërkojnë azil në Zvicër nuk do të jenë më në gjendje të udhëtojnë jashtë vendit, me disa përjashtime, vendosi Këshilli Federal të mërkurën, përcjell albinfo.ch.

Ky kufizim vlen veçanërisht për udhëtimin në vendin e origjinës, por edhe në shtete të tjera.

Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) do të jetë në gjendje të autorizojë udhëtime të tilla vetëm në rrethana të jashtëzakonshme, për arsye specifike personale ose në përgatitje për kthim të përhershëm.

Megjithatë, refugjatët ukrainas që janë mbajtës të statusit ‘S’ përjashtohen nga rregulli i ri.

Thirrje në Zvicër për kontrolle më të rrepta kufitare me Francën pas rritjes së krimeve

Në pjesën frëngjishtfolëse të Zvicrës është vërejtur një rritje e krimeve të kryera nga banda që vijnë nga Franca, duke nxitur thirrje për forcimin e kontrolleve kufitare, përcjell albinfo.ch.

Vetëm në fillim të tetorit, dy dyqane armësh në rajonin e Lozanës u sulmuan nga hajdutë francezë — njëri grabiti me sukses, ndërsa tjetri u pengua falë ndërhyrjes së policisë. Autorët, sipas raporteve, vinin nga qytete pranë kufirit si Annemasse, Lyon, Grenoble dhe Saint-Etienne.

Policia federale (Fedpol) konfirmon se raste të ngjashme janë shtuar: grabitje bizhuterish, shpërthime bankomatësh dhe vjedhje makinash luksoze, kryesisht në kantonet Vaud dhe Valais.

Deputeti Jean-Luc Addor nga Valais kërkon “rivendosjen e kontrolleve më të rrepta kufitare” dhe më shumë personel në Zyrën Federale të Doganave dhe Sigurisë Kufitare (BAZG). Ai planifikon të paraqesë një mocion në sesionin dimëror të parlamentit (1–19 dhjetor) për të rritur buxhetin dhe pagat e rojeve kufitare, për të ulur dorëheqjet.

Megjithatë, jo të gjithë pajtohen. Deputetja Thanh-My Tran-Nhu nga Vaud paralajmëron se kontrollet e tepërta mund të dëmtojnë lirinë e lëvizjes: “Është e pamundur të parashikosh nëse dikush nga Franca do të kryejë krim në Zvicër — pse të ndalojmë lëvizjen e lirë?”.

Stuhia ‘Benjamin’ godet Zvicrën me fuqi deri në 150 km/h

Stuhia Benjamin pritet të kalojë mbi Zvicër të enjten, duke sjellë shi të dendur dhe erëra të forta në shumë rajone, përcjell albinfo.ch.

Sipas shërbimit meteorologjik MeteoNews, Zvicra ndodhet në skajin jugor të një sistemi të presionit të ulët që po lëviz nga ishujt britanikë drejt Evropës. Një front i ftohtë aktiv do të kalojë vendin të enjten, me erëra që mund të arrijnë 80 km/h në ultësira dhe deri në 150 km/h në male, veçanërisht në zonat e Prealpeve dhe Jurës.

Instituti meteorologjik shtetëror MeteoSchweiz paralajmëron edhe për rënie temperaturash deri në 10°C brenda 24 orëve, gjë që mund të forcojë përkohësisht erërat.

Stuhia pritet të zgjasë deri të premten, ndërsa era do të dobësohet gjatë natës për në të shtunën, duke u qetësuar në fundjavë.

Shumë vende pune zvicerane mund të zhvendosen jashtë vendit

Sipas një ankete të kryer nga firma konsulente Deloitte, për shkak të frangës së fortë dhe tarifave të larta amerikane, shumë drejtues zviceranë presin që vendet e punës lokale të zhvendosen në vende të huaja, përcjell albinfo.ch.

Më shumë se një e treta e të anketuarve (37 përqind) kanë thënë se kompania e tyre ka të ngjarë të shkurtojë vendet e punës në Zvicër gjatë 12 muajve të ardhshëm.

Në të njëjtën kohë, një numër i ngjashëm drejtuesish (35 përqind) presin që kompania e tyre të rrisë numrin e punonjësve jashtë vendit.

Dy qytete zvicerane në 10 destinacionet më të mira të fitnesit në natyrë

Cyrihu është qyteti më i mirë në Evropë për sa i përket fitnesit në natyrë,  ka 207 shtigje ecjeje, 241 shtigje vrapimi dhe 152 shtigje biçikletash, transmeton albinfo.ch.

Kjo është ajo që del nga një anketë e 20 qyteteve evropiane e kryer nga firma konsulente Flourish

Luzern është në vendin e 8-të, me 192 shtigje ecjeje, 167 shtigje vrapimi dhe 17 shtigje biçikletash.

Balotazhi i 9 nëntorit, Elezi: S’ka proces të ri të regjistrimit të votuesve jashtë Kosovës

Për rundin e dytë të zgjedhjeve për kryetarë të Komunave, që pritet të mbahet më 9 nëntor, nuk do të ketë një proces të ri të regjistrimit të votuesve jashtë Kosovës. Në rrethin e dytë të Zgjedhjeve Lokale, në ato komuna që do të mbahen këto zgjedhje, votimi jashtë Kosovës përmes postës do të organizohet vetëm për shtetasit që janë regjistruar nga 23 korriku deri më 29 gusht, raporton KosovaPress, përcjell albinfo.ch.

Referuar të dhënave ende jopërfundimtare, rundi i dytë i zgjedhjeve për kryetarë të Komunave do të mbahet në 18 komuna, ndërkaq numri i votuesve jashtë Kosovës që i takojnë vetëm këtyre komunave është: 29,712.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, ka thënë për KosovaPress se kjo është një çështje e rregulluar me Rregulloren Zgjedhore të KQZ-së për regjistrimin dhe votimin jashtë Kosovës.

“Në raundin e dytë të zgjedhjeve për kryetarë komunash, të drejtë vote jashtë Kosovës do ta kenë vetëm votuesit që janë regjistruar me sukses gjatë periudhës së aplikimit për rundin e parë dhe vetëm për komunat ku do të zhvillohet rundi i dytë. Nuk do të hapet një periudhë e re për regjistrimin e votuesve jashtë vendit, pasi do të përdoret e njëjta listë e votuesve e miratuar më herët. Numri i përgjithshëm i shtetasve që janë regjistruar për të votuar nga jashtë Kosovës, në rundin e parë është 43,933. Nga ky numër do të zbriten votuesit e regjistruar në komunat në të cilat s’do të ketë rund të dytë”, tha ai.

Edhe për rundin e dytë, Elezi tha se KQZ do të sigurohet që votuesve të regjistruar jashtë Kosovës t’ua dërgojë përmes postës pakon me fletëvotim.

“Ashtu si në rundin e parë, edhe kësaj radhe, KQZ do të sigurohet që, shtetasve të Kosovës që tashmë janë regjistruar për të votuar me postë nga jashtë vendit, t’ua dërgojë përmes postës pakon me fletëvotim. Kjo kosto do të mbulohet nga KQZ. Ndërkaq, detyrë e votuesit është që pakon me fletëvotim ta dërgojë në ndonjërën nga kutitë postare që janë hapur në 22 shtete të ndryshme të botës dhe në Kosovë”, tha Elezi.

Sipas KQZ-së, kutitë postare janë funksionale në këto shtete: Australi, Austri, Belgjikë, Çeki, Danimarkë, Francë, Gjermani, Holandë, Hungari, Itali, Kanada, Kosovë, Kroaci, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Mbretëria e Bashkuar, Norvegji, ShBA, Shqipëri, Slloveni, Suedi, Turqi dhe Zvicër. Deri më tani, sipas rezultateve jopërfundimtare, rundi i dytë i zgjedhjeve do të organizohet në 18 komuna, të cilat kanë numër të ndryshëm votuesish jashtë Kosovës të regjistruar për votim përmes postës: Gjakovë (3,150), Gjilan (2,066), Dragash (2,776), Kaçanik (1,149), Klinë (2,229), Fushë Kosovë (490), Mitrovicë e Jugut (1,186), Obiliq (221), Rahovec (1,902), Pejë (1,897), Prishtinë (1,715), Prizren (2,866), Suharekë (3,325), Viti (1,980), Vushtrri (1,020), Junik (1,344), Mamushë (357) dhe Kllokot (39).

15 vjet “Lilienthal”: Ku mikpritja shqiptare takon shijen mesdhetare

Në Glattpark, restoranti “Lilienthal” ka mbetur për 15 vite një adresë e dashur për dashamirët e ushqimit mesdhetar dhe mikpritjes shqiptare. Nga një ide familjare, ai është shndërruar në një pikë takimi për komunitetin lokal dhe diasporën shqiptare në Zvicër.

Me rastin e këtij jubileu, biseduam me pronarin Milaim Bediu, me kuzhinierët e restorantit dhe me disa klientë besnikë. Tani, krahas restorantit “Lilienthal”, ai ka siguruar edhe një sallë tjetër ahengjesh. Restoranti i Milaim Bediut sjell rreth vetes një klientelë të përzier, përfshirë shqiptarët e këtij kantoni.

albinfo.ch: Si ndiheni që restoranti “Lilienthal” po feston 15-vjetorin e tij?
Milaim Bediji: Është një ndjenjë krenarie dhe mirënjohjeje. 15 vite nuk janë pak – pas tyre fshihen shumë punë, përkushtim dhe sakrifica. Jam i lumtur që kemi arritur ta bëjmë “Lilienthal”-in një vend ku njerëzit ndihen si në shtëpi.

albinfo.ch: Cili ka qenë momenti më i vështirë gjatë këtyre viteve dhe si e keni përballuar?
Milaim Bediji: Më e vështira ishte gjatë pandemisë, kur duhej të mbyllnim dyert dhe të gjenim mënyra të reja për të mbijetuar. E kaluam falë besimit të klientëve besnikë dhe falë punës së palodhur të ekipit tim dhe familjes sime.

albinfo.ch: Çfarë e bën “Lilienthal”-in të veçantë krahasuar me restorantet e tjera?
Milaim Bediji: Atmosfera e ngrohtë familjare, mikpritja dhe zemërgjerësia jonë shqiptare. Ne nuk ofrojmë vetëm ushqim, por një përvojë – një copëz Itali dhe Mesdheu në zemër të Glattparkut.

albinfo.ch: Sa ka ndikuar diaspora shqiptare në suksesin e këtij restoranti?
Milaim Bediji: Shumë. Diaspora shqiptare na ka mbështetur që në fillim dhe është gjithnjë në rritje, sidomos në ahengjet e vogla familjare deri në 60 persona. Njëkohësisht, ajo na ka hapur dyert edhe tek klientët zviceranë e ndërkombëtarë. Jam mirënjohës për çdo shqiptar që ka sjellë miqtë apo kolegët e tij tek ne.

albinfo.ch: A keni menduar për zgjerim ose projekte të reja në gastronomi?
Milaim Bediji: Po, gjithmonë mendoj për ide të reja. Gastronomia kërkon inovacion të vazhdueshëm. Përveç “Lilienthal”-it, kam pasur edhe projekte të tjera dhe nuk e përjashtoj mundësinë e zgjerimit në të ardhmen.

albinfo.ch: Çfarë do të thotë për ju të jeni pjesë e kësaj feste 15-vjeçare?
Milaim Bediji: Do të thotë shumë – është si të festosh ditëlindjen e një pjese të jetës sime. Ky restorant është bërë pjesë e historisë sime personale dhe të familjes sime.

albinfo.ch: Si e shihni rolin e “Lilienthal”-it në komunitetin lokal dhe diasporën shqiptare?
Milaim Bediji: “Lilienthal” është bërë një pikë takimi – për biznesmenë, familje, grupe miqsh, dhe veçanërisht për komunitetin shqiptar në Zvicër. Shpesh kemi parë njerëz që njihen tek ne, festojnë bashkë dhe krijojnë kujtime të bukura.

albinfo.ch: Çfarë mesazhi dëshironi t’u përcillni klientëve me këtë festë jubiliare?
Milaim Bediji: Një falënderim të madh nga zemra. Pa klientët tanë, nuk do të kishte 15-vjetor. Shpresoj të vazhdojmë shumë vite të tjera së bashku.

albinfo.ch: Çfarë keni mësuar nga përvoja me klientë të kulturave të ndryshme?
Milaim Bediji: Kam mësuar që ushqimi është gjuhë universale. Pavarësisht kulturës, një tryezë e mirë bashkon njerëzit dhe krijon lidhje të reja. Tek ne në Glattpark klientët janë multikulturë, ndaj gjuha angleze është bërë e domosdoshme.

Francesco Russo, shef i kuzhinës në Lilienthal

Si është të punosh në një restorant që ka krijuar emër në Zvicër?
Për të krijuar një emër si “Lilienthal” duhet shumë përkushtim, që çdo detaj të jetë në rregull. Është një privilegj dhe një përgjegjësi e madhe. Ne e dimë që klientët presin cilësi dhe shije të qëndrueshme, prandaj punojmë me pasion çdo ditë.

Çfarë ju motivon çdo ditë në punën tuaj?
Ne jemi një personel shumë i mirë, ndihemi si në familje dhe kemi një udhëheqje të fortë. Por mbi të gjitha, reagimet e klientëve – kur ata buzëqeshin dhe thonë “është fantastike” – na japin energji të re.

Cila është pizza më e veçantë për ju personalisht?
“Pizza Lilienthal”. Është e thjeshtë dhe elegante, mishëron filozofinë e kuzhinës sonë.

Klientë të kënaqur!

Prej sa kohësh vini në “Lilienthal”?
Claude Aebischer: Unë vij prej shumë vitesh, pothuajse që nga hapja. Është bërë një vend i zakonshëm për drekë, darkë apo festa.

Çfarë ju pëlqen më shumë te ky restorant?
Claude Aebischer: Ushqimi i freskët, shërbimi i ngrohtë dhe ndjenja familjare. Nuk është thjesht restorant, por vend ku ndihesh i mirëpritur. Veçoj mikpritjen gjithmonë me buzëqeshje dhe faktin që “Lilienthal” si klientë të rregullt na bën gjithmonë të ndihemi të vlerësuar.

Çfarë kujtimi ose përvoje të veçantë keni pasur këtu?
Thomas Baumann: Kam festuar ditëlindjen time dhe ishte një nga mbrëmjet më të bukura. Muzikë, atmosferë e gëzueshme dhe shërbim perfekt – një kujtim që nuk harrohet.

Foto: Afrim Nevzadi

Lexoni po ashtu:

Nga pjatalarësi, në shef restorantesh

Kurti dhe Osmani marrin pjesë në hapjen e Festivalit të Teknologjisë DOKU.TECH 2025

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, dhe Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, do të marrin pjesë në ceremoninë hapëse të Festivalit të Teknologjisë, DOKU.TECH 2025, që do të mbahet sot në ora 12:00, në Tech Park Prishtina. Nëpërmjet një komunikate për media, thuhet se pjesëmarrjen në hapje të konferencës e ka konfirmuar Kurti, nërsa Osmani do të ketë adresim, përcjell albinfo.ch.

Ky edicion i radhës i DOKU.TECH zhvillohet në kuadër të nismës qeveritare “October Tech Kosova” dhe mbështetet nga Qeveria e Republikës së Kosovës. Gjatë dy ditëve të festivalit, më 23 dhe 24 tetor, ngjarja do të mbledhë ekspertë vendorë e ndërkombëtarë për të ndarë ide, përvoja dhe perspektiva të reja rreth teknologjisë, inovacionit dhe zhvillimeve të ardhshme në këtë fushë.

Programi i DOKU.TECH 2025 përfshin një sërë aktivitetesh, si:
• Keynote speakers Edi Demaj dhe Christopher Petrillo, të cilët do të trajtojnë temat më aktuale të teknologjisë dhe ndikimit të saj global;
• Masterclass DIY, që do t’u japë mundësinë pjesëmarrësve të përfshihen në aktivitete kreative dhe edukative;
• Panel diskutimi me ekspertë vendorë dhe ndërkombëtarë mbi sfidat dhe mundësitë që teknologjia ofron për Kosovën dhe rajonin;
• Si dhe një Cyber Exercise, një simulim interaktiv që synon të rrisë ndërgjegjësimin dhe përgatitjen ndaj sigurisë kibernetike.

Festivali DOKU.TECH pritet të shërbejë si një platformë e rëndësishme për shkëmbim idesh dhe nxitje të inovacionit në Kosovë, duke e pozicionuar vendin si pjesë aktive të zhvillimeve teknologjike globale.

Kurti kërkon kontributin e Francës në dhënien e statusit të vendit kandidat për Kosovën

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka vlerësuar rolin e Francës si një faktor thelbësor për sigurinë e Evropës dhe si aktor kyç brenda Bashkimit Evropian, me ndikim të rëndësishëm edhe në rajonin e Ballkanit Perëndimor, përcjell albinfo.ch.

Gjatë takimit me ministrin francez të deleguar për Evropën, Benjamin Haddad, në margjina të Samitit të Procesit të Berlinit, Kurti theksoi rëndësinë e forcimit të marrëdhënieve mes dy vendeve dhe nevojën që Kosovës t’i dorëzohet pyetësori për anëtarësim, si dhe t’i jepet statusi i vendit kandidat në BE.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në takim u diskutua për zhvillimet rajonale, sigurinë në Evropë dhe procesin e integrimit evropian të Kosovës.

“Kryeministri Kurti shprehu mirënjohje për mbështetjen e vazhdueshme të Francës dhe për partneritetin mes dy vendeve tona, duke theksuar se vlerat e përbashkëta krijojnë hapësirë për thellimin e bashkëpunimit dhe avancimin e marrëdhënieve dypalëshe”, thuhet në komunikatë.

KFOR mirëpret zgjerimin e mbështetjes britanike në Kosovë deri në 2028

Misioni KFOR i udhëhequr nga NATO ka mirëpritur vendimin e Mbretërisë së Bashkuar për të zgjeruar mbështetjen e saj për trupat paqeruajtëse në Kosovë të paktën deri në dhjetor 2028, përcjell albinfo.ch.

Ky angazhim i vazhdueshëm i Britanisë forcon përpjekjet e KFOR-it për të ruajtur një mjedis të sigurt për të gjithë qytetarët e Kosovës dhe për të promovuar stabilitetin në të gjithë Ballkanin Perëndimor.

“Së bashku me 33 vende kontribuuese, KFOR mbetet i palëkundur në misionin e tij për të mbështetur paqen, sigurinë dhe stabilitetin”, thuhet në komunikatën e misionit. KFOR nënvizon se bashkëpunimi dhe besimi i ndërsjellë mes partnerëve janë kyç për një rajon më të sigurt dhe më të qëndrueshëm. Trupat britanikë, pjesë e forcës rezervë të NATO-s, mund të dislokohen shpejt për të asistuar misionin në rast nevoje, duke garantuar reagim të shpejtë ndaj çdo sfide sigurie. Qeveria britanike ka theksuar se mbështetja për KFOR-in është pjesë e strategjisë së saj për siguri rajonale dhe angazhim të vazhdueshëm në paqen e Ballkanit Perëndimor.

Vendimi britanik pritet të mbajë Kosovën dhe rajonin më të sigurt, duke siguruar që misioni i NATO-s të vazhdojë të jetë efektiv dhe i besueshëm. KFOR ka një rol të rëndësishëm në monitorimin e sigurisë, përfshirë vijën kufitare mes Kosovës dhe Serbisë, dhe bashkëpunimin me autoritetet lokale. Ky hap i fundit forcon edhe më shumë bashkëpunimin ndërkombëtar dhe angazhimin e NATO-s për paqe dhe stabilitet në Ballkanin Perëndimor.

Trump shpall sanksione të reja ndaj kompanive ruse të naftës

Shtetet e Bashkuara shpallën sanksione të reja ekonomike ndaj dy kompanive kryesore të naftës ruse, Rosneft dhe Lukoil, duke synuar të ushtrojnë presion mbi Kremlinin për të ndaluar agresionin në Ukrainë, përcjell albinfo.ch.

Këto veprime vijnë pas dështimit të një takimi të planifikuar mes presidentit Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, i cili u shty për një kohë të pacaktuar.

Trump theksoi se bisedimet me Putinin kanë rezultuar të pafrytshme dhe nuk kanë çuar asgjë përpara. Ai shprehu besimin se sanksionet do të ndikojnë në Rusinë dhe do të ndihmojnë në arritjen e një marrëveshjeje paqeje përmes një armëpushimi të menjëhershëm.

Sanksionet e reja përfshijnë masa ndaj dy gigantëve të naftës, Rosneft dhe Lukoil, të cilët janë përgjegjës për një pjesë të madhe të furnizimeve globale të naftës ruse. Ky veprim synon të kufizojë financimin e “makinerisë lufte” të Kremlinit dhe të nxjerrë nën presion ekonominë ruse.

Sekretari i Thesarit të SHBA-së, Scott Bessent, tha se këto sanksione janë të nevojshme për të detyruar presidentin Putin të ndërmarrë hapa për të përfunduar luftën e vazhdueshme në Ukrainë, e cila ka shkaktuar mijëra viktima.

Në përgjigje, Rusia ka theksuar se sanksionet do të kenë një ndikim të dëmshëm në sigurinë energjetike globale dhe do të rrisin çmimet e karburanteve, veçanërisht në vendet në zhvillim. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, ka akuzuar Perëndimin se këto veprime janë një pengesë për arritjen e një paqeje dhe do të shtojnë tensionet.

Kurti takohet me Kryeministrin britanik Starmer

Pas përfundimit të sesioneve të Samitit të 12-të të Procesit të Berlinit, në Londër, Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, u takua në margjinat e samitit me Kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer.

Sipas komunikatës së Zyrës së Kryeministrit, Kurti shprehu vlerësim të lartë për udhëheqjen britanike dhe organizimin e samitit, duke theksuar rëndësinë e rolit të Mbretërisë së Bashkuar në fuqizimin e bashkëpunimit rajonal, sigurisë dhe paqes.

Në bisedë u diskutuan temat kryesore të samitit, përfshirë sigurinë, rritjen ekonomike dhe migracionin, si dhe mënyrat e thellimit të bashkëpunimit në fusha me interes të përbashkët si: energjia, infrastruktura, edukimi, mbrojtja dhe siguria. Kryeministri Kurti veçoi bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes, duke nënvizuar se Kosova po vazhdon investimet në këtë drejtim.

Ai falënderoi gjithashtu Mbretërinë e Bashkuar për vendimin që Forcat e Armatosura britanike të vazhdojnë mbështetjen për misionin paqeruajtës të NATO-s në Kosovë, KFOR, për të paktën tre vjet të tjerë.

Aksident i rëndë në Kanada, humb jetën mjeku dhe pedagogu shqiptar

Lajmin e ka konfirmuar vetë Ambasada e Shqipërisë në Kanada, teksa ambasadorja Artemis Kosta Malo, ka ngushëlluar familjarët e të ndjerit, përcjell albinfo.ch.

Agron Alija shërbeu si mjek dhe Profesor i Asociuar në Shkollën e Mjekësisë dhe Stomatologjisë “Schulich” në London, në provincën e Ontarios.

Me dhimbje të thellë mësuam lajmin tronditës për ndarjen e parakohshme nga jeta të Dr. Agron Alija. Në emër të Ambasadës së Republikës së Shqipërisë në Kanada dhe në emrin tim personal, shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes së Dr. Agron Alija për këtë humbje të pazëvendësueshme.

Dr. Agron Alija ishte një figurë emblemë e komunitetit shqiptar në Kanada, një profesionist i përkushtuar në fushën e mjekësisë dhe një njeri me shpirt fisnik që kontribuoi me dashuri, përkushtim dhe integritet në shërbim të njerëzve dhe komunitetit veçanërisht në Hamilton dhe London, aty ku edhe shërbeu si mjek dhe Profesor i Asociuar në Shkollën e Mjekësisë dhe Stomatologjisë “Schulich” në London, në provincën e Ontarios.

Humbja e tij la një boshllëk të madh jo vetëm për familjen e tij, por edhe për gjithë ata që patën fatin ta njihnin e ta vlerësonin. Në këto momente të vështira, shpreh gjithë mbështetjen time dhe uroj forcë dhe durim familjes së Dr. Alija për të përballuar këtë humbje. U prehsh në paqe, Dr. Alija. Kujtimi për ty do të qëndrojë përgjithmonë në zemrat dhe mendjet tona, me respekt, mirënjohje dhe mall të thellë për njeriun fisnik, mjekun e përkushtuar dhe mikun e dashur që ishe”, shkruan ambasadorja shqiptare.

Kosovarët dhe zviceranët në mesin e njerëzve që ndihen më të sigurt në botë

Siç ka raportuar ditë më parë platforma Albindo.ch., referuar një raporti të ri global, ka zbuluar se qytetarët e Italisë dhe Francës ndihen më pak të sigurt duke ecur vetëm natën, krahasuar me dhjetëra vende të tjera, përfshirë Irakun, Ruandën dhe Bangladeshin.

Vendet më të sigurta sipas perceptimit të qytetarëve

Sipas Raportit Global të Sigurisë 2025, vetëm një vend evropian renditet në 10 vendet e para me ndjenjën më të lartë të sigurisë — Norvegjia, me 91% të qytetarëve që thonë se ndihen të sigurt duke ecur vetëm natën.

Pas saj vijnë:

1. Norvegjia – 91%

2. Danimarka – 89%

3. Kosova – 89% (renditur e 12-ta në botë)

4. Zvicra – 88%

5. Finlanda – 87%

Në nivel global, këto përqindje janë ndër më të lartat që prej fillimit të matjeve të Gallup në vitin 2006.

Italia dhe Franca, më të pasigurtat në Evropë

Në anën tjetër të spektrit, Italia renditet si vendi më pak i sigurt në Evropë, me vetëm 60% të qytetarëve që ndihen të sigurt duke ecur vetëm natën. Ky rezultat e pozicionon Italinë në vendin e 95-të në botë, pas:

Ukrainës – 62%

Nikaraguas – 63%

Mauritanisë – 64%

Nigerit – 67%

Franca, me 73%, renditet e 56-ta në botë, duke u pozicionuar pas vendeve evropiane si Spanja (81%), Gjermania (78%) dhe Mbretëria e Bashkuar (76%), si dhe pas disa shteteve jo-evropiane si Egjipti (82%), Bangladeshi (74%) dhe Belize (74%).

Të dhënat globale dhe paradoksi i sigurisë

Në nivel global, 73% e të rriturve ndihen të sigurt duke ecur vetëm natën – përqindja më e lartë që nga fillimi i matjeve të Gallup.

Ky rezultat paraqet një rritje prej 13% gjatë dekadës së fundit, pavarësisht rritjes së konflikteve të armatosura në botë.

Paradoksi është i habitshëm,” theksojnë studiuesit. “Po jetojmë në një kohë me më shumë konflikte sesa pas Luftës së Dytë Botërore, por njerëzit ndihen më të sigurt në komunitetet e tyre.”

Rajonet me ndryshimet më të mëdha

Ish-blloku sovjetik: rritje me 34 pikë gjatë 20 viteve të fundit, duke arritur në 71%.

Amerika e Veriut: ka përjetuar rënie në perceptimin e sigurisë prej -4% që nga viti 2006, dhe aktualisht qëndron në 72%.

Amerika Latine dhe Karaibet: rajoni më i pasigurt në botë, me vetëm 50% të qytetarëve që ndihen të sigurt.

Hendeku gjinor: Gratë ndihen dukshëm më të pasigurta

Raporti i Gallup zbulon një diferencë të theksuar gjinore në perceptimin e sigurisë:

32% e grave në nivel global thonë se nuk ndihen të sigurta, krahasuar me 21% të burrave.

Pesë nga dhjetë vendet me hendekun më të madh gjinor janë anëtare të Bashkimit Evropian.

Italia renditet e para në këtë aspekt në Evropë, me një diferencë prej 32 pikësh midis burrave dhe grave:

76% e burrave ndihen të sigurt

44% e grave ndihen të sigurta

Raporti thekson gjithashtu se 56% e vrasjeve të grave ndodhin nga partnerë intimë ose anëtarë të familjes, krahasuar me 11% në rastet kur viktimat janë burra. /Albinfo.ch

Kancelari gjerman i bën thirrje Kosovës dhe Serbisë për intensifikimin e dialogut

Kancelari gjerman, Friedrich Merz, u ka bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë të intensifikojnë dialogun për normalizimin e raporteve mes tyre.

Në këtë drejtim, ai u zotua se do ta kenë mbështetjen e tij, përcjell albinfo.ch.

“Është koha që dy vendet të zbatojnë plotësisht përkushtimet e bëra”, tha kancelari gjerman në samitin e Procesit të Berlinit në Londër, teksa shtoi se është i vetëdijshëm që ka mungesë progresi të këtij procesi gjatë këtij viti.

“Do të doja që Qeveria Federale të përfshihej në këtë proces. E kam thënë këtë edhe për veten time personalisht”, deklaroi Merz, ndërsa shtoi se për këtë çështje “do të vazhdojmë bisedimet mes nesh”.

Ai tha se ishte i kënaqur që të gjitha palët kishin miratuar një deklaratë të përbashkët mbi pajtimin dhe marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë në prag të samitit, i cili tani e tutje do të jetësohet çdo ditë.

Vdes një shtetas zviceran në Aeroportin e Prishtinës

Raportohet se një shtetas zviceran ka humbur jetën mbrëmjen e së mërkurës në Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës “Adem Jashari”, pasi iu përkeqësua papritur gjendja shëndetësore ndërsa po priste për të udhëtuar drejt Zvicrës, përcjell albinfo.ch.

Referuar njoftimit të Policisë së Kosovës, ngjarja ka ndodhur rreth orës 21:00. Stafi mjekësor i aeroportit ka ndërhyrë menjëherë për t’i ofruar ndihmë emergjente, por pavarësisht përpjekjeve,  shtetasi zviceran nuk arriti të mbijetojë.

“Është raportuar se një mashkull shtetas zviceran, i cili ka qenë duke pritur për të udhëtuar për në Zvicër, i është keqësuar gjendja shëndetësore. I njëjti ka marrë ndihmë mjekësore, por më pas ka ndërruar jetë. Me vendim të prokurorit, trupi i pajetë është dërguar në IML për obduksion”, thuhet në raportin 24-orësh të Policisë.

Autoritetet kanë nisur hetimet për të sqaruar rrethanat e vdekjes, ndërsa identiteti i viktimës nuk është bërë publik deri në përfundimin e procedurave ligjore dhe informimin e familjarëve.

Ngjarja ka shkaktuar shqetësim te udhëtarët që ndodheshin në terminal në momentin e incidentit, ndërsa fluturimet janë zhvilluar normalisht pas përfundimit të procedurave të nevojshme. /Albinfo.ch 

Shqiptarja vritet nga ish-partneri në Kanada, ishte nënë e katër fëmijëve

Mësohet se një ngjarje e rëndë ka tronditur komunitetin në Brampton, Ontario, ku një grua 29-vjeçare, Silvana Kulla, u vra me armë zjarri në parkingun e një qendre tregtare të martën pasdite, përcjell albinfo.ch.

Familjarët kanë konfirmuar se Kulla ishte nënë e katër fëmijëve të vegjël – tre djem dhe një vajze vetëm një vjeçare. Pas vrasjes, foshnja u mor nga i ati, 38-vjeçari Anthony Deschepper, duke shkaktuar një Alarm Amber në të gjithë provincën e Ontarios.

Sipas policisë, foshnja u gjet e sigurt pak më vonë në rajonin e Niagarës, pasi ishte lënë në kujdesin e të afërmve.

Ndërkohë, Deschepper, i dyshuar si autori i vrasjes, humbi jetën mëngjesin e së mërkurës pas një përplasjeje me policinë në një stacion karburanti në Niagara Falls.

Autoritetet kanadeze kanë bërë të ditur se një grua tjetër, e cila ishte duke drejtuar automjetin ku ndodhej Deschepper në momentin e ndërhyrjes, pritet të akuzohet për rolin e saj në ngjarje.

Policia e Peel-it e ka cilësuar rastin si një vrasje për shkak të dhunës, ndërsa Silvana Kulla është viktima e dhjetë e vrasjeve të regjistruara këtë vit në këtë rajon.