Çmimet e biletave për Botërorin 2026 po arrijnë nivele të pabesueshme

Çmimet e biletave në platformën e riprodhimit të FIFA-s po rriten në mënyrë dramatike. Për shembull, një biletë për gjysmëfinalen po ofrohet për 995,000 dollarë. Këto çmime të larta përfitojnë kryesisht organin drejtues të futbollit botëror, i cili po arkëton fitime të mëdha.

Pas barazimit ndaj Kosovës të martën në mbrëmje, Zvicra kualifikohet për Botërorin 2026 në Amerikë. Por për tifozët që shpresojnë të marrin pjesë në Botërorin e ardhshëm në SHBA, Kanada ose Meksikë, realiteti mund të jetë i ashpër: çmimet në platformën e riprodhimit të FIFA-s po shkojnë në qiell.

Për ndeshjen hapëse në Meksikë, për shembull, ka oferta që afrohen me 100,000 dollarë. Bileta më e shtrenjtë, ajo për gjysmëfinalen, po shitet nga një individ për 995,000 dollarë, sipas një studimi të European Broadcasting Union (EBU).

Pa kufizim çmimi

Riprodhimi i biletave për Botëror është i zakonshëm, por e reja është se FIFA nuk ka vendosur asnjë kufi çmimi në platformën e saj. Individët mund të kërkojnë sa të duan për një biletë. Për herë të parë, ekziston gjithashtu një model çmimi pjesërisht dinamik, që do të thotë se edhe biletat origjinale nuk kanë çmim fikse.

Natyrisht, ka edhe sektorë më të lirë me çmime fillestare rreth 60 dollarë. Por edhe këto po riprodhohen tani për çmime që variojnë nga 40,000 deri në 343,000 dollarë.

FIFA përfiton nga kjo

Diçka që shqetëson disa është se FIFA arkëton shumë nga kjo platformë riprodhimi. Si shitësit, ashtu edhe blerësit duhet të paguajnë 15% tek federata botërore. Për një çmim riprodhimi prej 200 dollarësh, shitësi merr vetëm 170 dollarë, ndërsa blerësi paguan 230 dollarë me taksën shtesë 15%. FIFA do të fitonte kështu 60 dollarë për atë biletë.

Një zëdhënës i FIFA-s shpjegoi se modeli i zgjedhur i çmimeve reflekton praktikën e zakonshme në tregjet ekzistuese. Në SHBA dhe Kanada, kjo praktikë është e zakonshme. Vetëm në Meksikë, për shkak të legjislacionit kombëtar, çmimet e tregut të dytë nuk mund të tejkalojnë çmimin origjinal të biletës.

Rezistenca politike

Në qytete të dendura si Los Angeles dhe New York, çmimet e riprodhimit janë veçanërisht të larta. Po shfaqen tashmë reagime politike. Kryebashkiaku i sapozgjedhur i New York, Zohran Mamdani, ka nisur një peticion kundër çmimeve të larta. Në një video gjatë fushatës zgjedhore ai tha: “Ngjarja më e madhe sportive në botë po zhvillohet pranë nesh. Por shumica e banorëve të New York-ut nuk do të kenë mundësi ta ndjekin atë live.”

Presidentja e Meksikës dhuron biletën e saj

Presidentja e Meksikës, Claudia Sheinbaum, dëshiron të dhurojë biletën e saj për ndeshjen hapëse të Botërorit të vitit 2026 në Meksiko City. Ajo tha se dëshiron të japë biletën nr. 001 për ndeshjen e 11 qershorit 2026 në stadiumin Azteca një vajze të re që do të dojë futbollin, por nuk ka mundësi ta blejë një biletë.

Më tej, Sheinbaum shtoi se mënyra se si do të zgjidhet përfituesja nuk është vendosur ende: “Po shqyrtojmë mënyrën se si do të zgjedhim vajzën që do të marrë biletën.”

 

Studimi i Harvardit i keqinterpretuar: Heqja dorë nga mëngjesi nuk zgjat jetën

Një postim viral në Instagram ka pretenduar se një “studim 22-vjeçar i Harvardit” provon se njerëzit që nuk hanë mëngjes jetojnë 4.5 vite më gjatë. Pretendimi është i rremë dhe studimi i përmendur nuk ekziston, transmeton albinfo.ch.

Në realitet, një kërkim i botuar në Communications Medicine në vitin 2025 — bashkautore i të cilit janë edhe studiues të Harvardit — arriti në përfundime krejt të kundërta. Studimi ndoqi rreth 3,000 të moshuar në Mbretërinë e Bashkuar për më shumë se 20 vite dhe zbuloi se ngrënia e drekës me vonesë lidhet me rrezik më të lartë vdekshmërie, por jo për shkak të vetë orarit të vakteve.

Sipas kërkuesve, dreka e vonshme shpesh është shenjë e problemeve ekzistuese shëndetësore ose e një stili jetese më pak të shëndetshëm, të cilat ndikojnë në jetëgjatësinë. Studimi nuk gjeti asnjë lidhje mes numrit të vakteve, orarit të tyre apo gjatësisë së dritares ushqimore me jetëgjatësinë — duke kundërshtuar idenë “më pak vakte = jetë më e gjatë”.

Në Zvicër, ku agjërimi me ndërprerje po bëhet gjithnjë e më i njohur, ekspertët këshillojnë kujdes ndaj këshillave të paverifikuara në rrjete sociale. Shoqata Zvicerane e Ushqyerjes rekomandon ruajtjen e një diete të balancuar dhe dëgjimin e sinjaleve të trupit.

Ky fshat zviceran përjetoi rrëshqitje të vogla shkëmbinjsh, por jo rrëshqitje të mëdha toke

Fshati malor zviceran Brienz/Brinzauls përjetoi disa rrëzime të vogla shkëmbinjsh gjatë fundjavës, por nuk pati rrëshqitje të mëdha dheu që të kërcënonte fshatin.

Sipas autoriteteve, rrëzimet e shkëmbinjve të dielën në drekë nuk ishin ende një tregues i një rrëzimi të madh shkëmbinjsh të afërt.

“Ekspertët presin një grumbullim të rrëzimeve të shkëmbinjve para një shembjeje të madhe,” tha Christian Gartmann, oficer për median në Brienz dhe anëtar i ekipit të menaxhimit komunal, në përgjigje të raporteve nga transmetuesi publik zviceran SRF, transmeton albinfo.ch.

Rrëzimet që nga e shtuna nuk janë surprizë, shpjegoi Gartmann kur u pyet nga agjencia e lajmeve Keystone-SDA.

Ekspertët vazhdojnë të presin një rrëzim shkëmbinjsh në ditët në vijim. Për herë të parë, ata paralajmëruan për një ngjarje të afërt të martën.

Pritet një rrëshqitje shkëmbinjsh, pra një rrëzim shkëmbinjsh me një vëllim më pak se një milion metra kub, shpjegoi zëdhënësi i medias. Vëllimi i mundshëm mund të jetë deri në 300,000 metra kub. Kjo korrespondon me vëllimin e rreth 300 shtëpive të shkëputura.

Sipas gjeologëve, nëse rrëshqitja e shkëmbinjve bie mbi grumbullin e mbeturinave poshtë, ajo mund të vërë në lëvizje masa të mëdha shkëmbinjsh. Deri në një milion metra kub mbeturina mund të bien drejt fshatit. Nëse do të arrinte në fshat, ndoshta do të kishte dëme, shpjegoi Gartmann.

Trump: Udhëheqësit e Ukrainës, mosmirënjohës për përpjekjet tona

Presidenti amerikan, Donald Trump ka folur lidhur me luftën në Ukrainë teksa u shpreh se udhëheqësit e këtij vendi kanë shprehur zero mirënjohje për përpjekjet e tyre.

Pjesa më e madhe e postimit përsërit qëndrimet e tij, duke përfshirë thënien se lufta nuk do të kishte filluar kurrë nëse ai do të ishte president dhe kritikat ndaj paraardhësit të tij Joe Biden.

“Lufta midis Rusisë dhe Ukrainës është e dhunshme dhe e tmerrshme që, me një udhëheqja të fortë dhe të duhur të SHBA-së dhe Ukrainës, nuk do të kishte ndodhur kurrë. Ajo filloi shumë kohë para se unë të merrja detyrën për një mandat të dytë, gjatë Administratës së Joe Bidenit të Përgjumur, dhe vetëm sa është përkeqësuar. Nëse zgjedhjet presidenciale të vitit 2020 nuk do të ishin MANIPULUAR DHE VJEDHUR, e vetmja gjë që demokratët e së majtës radikale janë të mirë në të bërë, nuk do të kishte luftë Ukrainë/Rusi, pasi nuk pati, madje as nuk u përmend, gjatë mandatit tim të parë në detyrë. Putini nuk do të kishte sulmuar kurrë! Vetëm kur e pa Joe-n e Përgjumur në veprim tha: “Tani është shansi im!” Pjesa tjetër është histori, dhe kështu vazhdon. UNË TRASHËGOVA NJË LUFTË QË NUK DUHET TË KISHTE NDODHUR KURRË, NJË LUFTË QË ËSHTË NJË HUMBËSE PËR TË GJITHË, SIPËRSISHT MILIONA NJERËZ QË KANË VDEKUR KAQ PA PAJISJE. “UDHËHEQJA” E UKRAINËS KA SHPREHUR ZERO MIRËNJOHJE PËR PËRPJEKJET TONA, DHE EVROPA VAZHDON TË BLEJË NAFTË NGA RUSIA. SHBA-të VAZHDON TË SHESIN SASI MASIVE TË MADHËSHME ARMËSH NATO-S, PËR SHPËRNDARJE NË UKRAINË (I MADH JOE I OFA GJITHÇKA, FALAS, FALAS, FALAS, PËRFSHIRË PARA “TË MËDHA”!). ZOTI I BEKOFTE TË GJITHA JETËT QË JANË HUMBUR NË KATASTROFËN NJERËZORE!”, ka shkruar ai, transmeton albinfo.ch.

Cili rajon zviceran ka taksat më të larta turistike?

Nëse jeni duke kaluar pushimet në Zvicër, kini kujdes që taksat turistike ndryshojnë shumë në varësi të destinacionit tuaj.

Edhe gjatë pushimeve nuk do të jeni në gjendje t’i shpëtoni taksave.

Ndërsa mund të mos jeni të kënaqur që duhet të paguani taksa turistike – tarifa që u vendosen mysafirëve nga hotelet dhe ofruesit e tjerë të akomodimit – mund të ndiheni më mirë duke ditur se ato përdoren për një qëllim të mirë, domethënë, për të financuar infrastrukturën dhe objektet në komunitet.

Pagesa e taksës turistike mund t’ju japë gjithashtu të drejtë për disa përfitime – përkatësisht, të drejtën për të përdorur disa objekte lokale falas ose me një çmim të reduktuar, siç është transporti publik dhe vizita e vendeve kulturore.

Ndërsa shifrat në këtë artikull janë nga viti 2024, ne tashmë e dimë se turistët në Lucern do të paguajnë dyfishin e taksave duke filluar nga viti 2026.

Kjo për shkak se autoritetet kantonale po planifikojnë të dyfishojnë taksën e vizitorëve për një natë: në vend të 50 centëve që ngarkohen aktualisht për person për natë, kjo taksë do të rritet në 1.10 franga nga viti 2026.

Me këtë veprim, që pritet të sjellë 1.3 milion franga në vit, Lucern dëshiron të gjenerojë fonde shtesë për promovimin e turizmit.

Si vendosen këto taksa?

Ato shtohen automatikisht në faturën e dhomës dhe duhet të paguhen në fund të qëndrimit, shkruan thelocal. Kjo taksë duhet të paguhet nga të gjithë turistët, pavarësisht nëse janë zviceranë apo të huaj, transmeton albinfo.ch.

Zakonisht, kur rezervoni një hotel ose një lloj tjetër akomodimi, si airbnb, për shembull, shuma e taksës që do të ngarkohet tregohet në faqen e internetit të rezervimeve. Nëse nuk është, pyetni operatorin se çfarë është kjo tarifë.

Në varësi të vendit ku shkoni dhe sa kohë qëndroni në destinacionin tuaj, këto tarifa mund të shtohen dhe të zënë një pjesë të konsiderueshme të buxhetit tuaj të pushimeve.

Megjithatë, disa komunitete nuk ngarkojnë asgjë.

Sa saktësisht do të duhet të paguani?

Shuma do të varet nga vendi ku po qëndroni në Zvicër.

Çdo vit, platforma e konsumatorëve Comparis publikon taksat turistike në 80 komuna zvicerane.

Lista e publikuar në korrik 2024 tregon se Saas-Fee (VS) dhe Montreux (VD) ngarkojnë taksat më të larta turistike në vend – 7 franga për natë dhe për person.

Është interesante se Cyrihu dhe Gjeneva, qytetet më të shtrenjta të Zvicrës, ngarkojnë një taksë turistike relativisht të ulët: përkatësisht 3.50 dhe 3.75 franga.

Anasjelltas, disa komuna në Graubünden dhe Zvicrën qendrore, të tilla si Sils (GR) dhe Engelberg (OW) nuk ngarkojnë asgjë.

“Një mozaik çmimesh”

“Kur bëhet fjalë për taksat turistike, Zvicra mbetet një mozaik” çmimesh të ndryshme, sipas Adi Kolecic, ekspertit të udhëtimeve në Comparis.

Shuma e taksës turistike nuk varet vetëm nga vendndodhja, por edhe nga akomodimi ku po qëndroni. Shpesh, për shembull, taksa është më e lartë në një hotel me katër yje sesa në një apartament pushimi.

“Dallimet midis taksave turistike nuk janë të habitshme vetëm në shkallë zvicerane: brenda të njëjtit kanton, apo edhe të njëjtës komunë, turistët paguajnë shuma të ndryshme”, theksoi Kolecic.

Promovohet në Cyrih libri i Mira Kazhanit, “Një ditë tjetër”

Libri “Një ditë tjetër” i autores Mira Kazhani, gazetare e njohur nga Tirana, promovohet më 29 nëntor në Cyrih. “Ju ftojmë të merrni pjesë në një ngjarje të veçantë dhe frymëzuese në Zürich: Promovimin e librit të Mira Kazhanit mbi përballjen e saj të guximshme me kancerin në gji”, thuhet në njoftimin e botuesit.
“Ejani të dëgjoni historinë e saj personale të mbijetesës, forcës shpirtërore dhe mesazhin e thellë për rëndësinë e diagnostikimit të hershëm. Ky libër, i shndërruar në bestseller brenda pak javësh, është një dëshmi e shpresës dhe një burim frymëzimi për të gjithë”.
Data: 29.11.2025
Ora: 14.00
Vendi: Soho, Hardstrasse 260, Zürich
Shtëpia Botuese Dora D’Istria, Zürich dhe swissalbs Women

“Françesk Radi: Jeta dhe tingulli i tij” në një ekspozitë në Cyrih

Rrugëtimi i kujtimeve dhe tingujve të Françesk Radit vazhdon… Këtëj herë në Zürich, në një pasdite të veçantë ku arti dhe kujtesa bashkohen në harmoni.

Biblioteka Pestalozzi, Hardau – Zürich

E shtunë, 29 nëntor 2025

Ora 12:00

Ekspozita “Françesk Radi: Jeta dhe Tingulli i Tij” udhëton drejt Zürich, nën kujdesin e Aina Hoti në bashkëpunim me Tefta Radi dhe kuratorin Elian Stefa, për të sjellë për publikun dhe artdashesit e diasporës; jetën, artin dhe shpirtin e pandalshëm të artistit.

Një falënderim të veçantë për mikpritjen ndaj Suela Jorgaqit, drejtoreshë e Bibliotekës Pestalozzi, që e pret me dashuri këtë ngjarje kulturore. 🤍
Pjesëmarrja është falas, por kërkohet regjistrim paraprak:
Ejani të ndajmë bashkë art, kujtime dhe emocione që nuk harrohen!

Universiteti i Cyrihut mirëpret përfaqësues nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut

Në vizitë kanë marrë pjesë ambasadori i Kosovës në Zvicër, Mentor Latifi, dhe Valmira Sela Sopa, Zëvendës Shefe e Misionit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, e cila përfaqësoi Ambasadorin, Rexhep Demiri.

Shoqata “Studenti”, një shoqatë studentore për studentët shqiptarë dhe ata që janë të interesuar për Shqipërinë, organizon ngjarje, dalje dhe mundësi rrjetëzimi, shpesh në bashkëpunim me fakultetet dhe departamentet e UZH-së. Kohët e fundit, Qendra për Studime Legjislative në UZH dhe Shoqata Studenti mbajtën një ngjarje, “Demokracia Transnacionale: Të Drejtat e Pjesëmarrjes Politike të Diasporës Shqiptare”, duke përfshirë një diskutim në panel që përfshinte ambasadorin Mentor Latifi.

Departamenti i Studimeve Sllave në UZH, qendra më e madhe akademike e Zvicrës kushtuar gjuhëve, letërsive dhe kulturave sllave, përfshin gjithashtu studimin dhe mësimdhënien e gjuhës shqipe, thuhet në njoftim, transmeton albinfo.ch.

“Në vitin 2026, ai do të bashkohet me Qendrën për Studime të Evropës Lindore (CEES) për të formuar Institutin për Studime Sllave dhe të Evropës Lindore (ISOS). Ky institut i ri do të shërbejë si një qendër ndërdisiplinore për kërkim dhe mësimdhënie mbi Evropën Lindore, Lindore-Qendrore dhe Juglindore, si dhe rajonin post-sovjetik. Ndërsa programet ekzistuese, siç janë kurset e gjuhës shqipe, do të vazhdojnë, Studimet e Evropës Lindore do të zgjerohen me një profil më të fortë ndërdisiplinor. Gjatë katër viteve të ardhshme, ISOS do të përqendrohet në tre prioritete kryesore kërkimore: dezinformimin dhe propagandën; migrimin, mërgimin dhe shumëgjuhësinë; dhe politikën globale të energjisë”, thuhet ndër të tjera në njoftim.

Lajmet që tërhoqën më shumë vëmendje këtë javë

Pse vota kundër imigracionit do të ishte e dëmshme për shëndetin e popullsisë së Zvicrës dhe cilat masa që ndikojnë te shtetasit e huaj po i shqyrton qeveria, janë ndër lajmet që morën më shumë vëmendje këtë javë.

Deputeti: Efektet e propozimit zviceran për të ulur imigracionin do të ishin të dëmshme për shëndetin

Sipas deputetit të Gjelbër-Liberal Patrick Hässig, propozimi i së djathtës ekstreme për të frenuar imigracionin nga BE-ja sapo popullsia e Zvicrës të arrijë shifrën 10 milionë do të rezultonte në mungesë të punonjësve të kujdesit shëndetësor.

Kjo, nga ana tjetër, do të thoshte se spitalet e vendit do të kishin mungesë personeli dhe cilësia e kujdesit të ofruar pacientëve do të vuante.

Shëndeti i përgjithshëm i popullsisë do të përkeqësohej si rezultat i këtij zhvillimi, tha ai.

Zvicra po shqyrton masa të reja për imigracionin

Disa propozime dhe ndryshime janë aktualisht në proces në Zvicër që mund të ndikojnë në jetën e shtetasve të huaj vitin e ardhshëm ose më tej nëse zbatohen.

Më kryesoret midis tyre janë propozimi i së djathtës ekstreme për të frenuar numrin e emigrantëve në Zvicër; një periudhë pritjeje më e shkurtër për marrjen e shtetësisë; harmonizimi i rregullave të natyralizimit në të gjithë vendin; miratimi i ‘Direktivës së të Drejtave të Qytetarëve’ të BE-së, si dhe rregullave të reja të ribashkimit familjar.

Qindra punonjës të OKB-së kanë humbur vendet e tyre të punës në Gjenevë

Për shkak të shkurtimeve të fondeve nga Shtetet e Bashkuara, organizatat e OKB-së dhe OJQ-të me seli në Gjenevë janë detyruar të pushojnë nga puna qindra punonjës të tyre – me humbje të tjera vendesh pune ende në horizont.

Ata përfshijnë (por nuk kufizohen vetëm në) 250 persona që u detyruan të largoheshin nga Organizata për Migrim (IOM), 127 anëtarë të stafit të pushuar nga puna nga zyra e HIV/AIDS (UNAIDS) dhe 300 punonjës të Fondit të Kombeve të Bashkuara për Fëmijë (UNICEF) të cilët do të duhet të largohen nga zyra e Gjenevës dhe të transferohen në Romë.

Personeli i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) ka përjetuar gjithashtu shkurtime.

Shefat e huaj i tejkalojnë drejtuesit vendas në kompanitë zvicerane

Përqindja e drejtuesve të huaj që punojnë në kompanitë më të mëdha të Zvicrës ka arritur një nivel historik këtë vit.

Vetëm 51 përqind e drejtuesve të 100 firmave më të mëdha të Zvicrës janë zviceranë, dhe vetëm 27 përqind e drejtuesve të kompanive të listuara publikisht në Indeksin e Tregut Zviceran (SMI) janë zviceranë, shkruan thelocal.

Disa argumentojnë se tërheqja e talenteve nga e gjithë bota u jep bizneseve zvicerane një avantazh konkurrues. Por të tjerë janë më pak entuziastë për këtë trend në rritje, transmeton albinfo.ch.

Pasagjerët zviceranë të avionit do të marrin kompensim për vonesë sipas rregullave të BE-së

Ndërsa banorët e Zvicrës kanë të drejtë për kompensim nëse fluturimet e tyre anulohen, ata kanë qenë në disavantazh kur bëhet fjalë për marrjen e parave për fluturimet e vonuara.

Megjithatë, kjo praktikë do të ndryshojë.

Nëse paketa e përfunduar midis Bernës dhe Brukselit në dhjetor 2024 miratohet, pasagjerët zviceranë do të trajtohen – për sa i përket kompensimit të vonesës – njësoj si homologët e tyre të BE-së: ata nuk do të përjashtohen më nga kërkesa për kompensim për fluturime të vonuara.

Cyrihu prezanton Sistemin e Hyrjes/Daljes së Bashkimit Evropian

Sipas sistemit të ri, të shkurtuar si EES, shtetasit e vendeve të treta që hyjnë në Zvicër do të kenë të dhënat e tyre biometrike të regjistruara në mënyrë dixhitale, në vend që t’u vulosen pasaportat. Udhëtarët do të skanojnë pasaportat dhe gjurmët e gishtërinjve dhe do t’u bëhet një foto e fytyrës.

Procedura e re synon të ndihmojë vendet e Zonës Shengen të ndjekin pajtueshmërinë me programin 90-ditor pa viza dhe “të përmirësojnë standardet e sigurisë”.

Udhëtarët nga Zvicra dhe vendet e BE-së/EFTA-s nuk do të preken. Banorët ndërkombëtarë të Zvicrës dhe vendeve të tjera të BE-së janë gjithashtu të përjashtuar nga EES.

Parashikuesit zviceranë i hedhin poshtë spekulimet për “dimrin e shekullit”

Shërbimi meteorologjik zviceran ka minimizuar spekulimet për një “dimër të shekullit” këtë sezon.

MeteoSwiss pret një dimër të butë, sipas një raporti nga Keystone-SDA. Një fenomen i rrallë moti mbi Polin e Veriut ka ndezur thashetheme për një dimër të ashpër në Evropë dhe Zvicër. Kjo njihet si ngrohja e papritur stratosferike (SSW).

Normalisht, një vorbull e fortë polare mban ajrin e ftohtë mbi Arktik. Nëse dobësohet, temperaturat në stratosferë, shtresa e ajrit në një lartësi prej rreth 10 deri në 50 kilometra, mund të rriten deri në 50 gradë Celsius brenda pak ditësh. Kjo mund të ndryshojë rrjedhën polare të ajrit dhe të rrisë mundësinë e periudhave të ftohta në disa rajone të botës.

MeteoSwiss konfirmon se vorbulla polare mbi Arktik aktualisht po dobësohet dhe deformohet në një lartësi prej rreth 30 kilometrash. Gjatë dy javëve të ardhshme, temperatura në këtë shtresë të stratosferës ka të ngjarë të rritet ndjeshëm.

Sipas MeteoSwiss, një ngjarje e tillë është vërejtur vetëm tre herë në këtë fillim të sezonit në 70 vitet e fundit (1958, 1968, 2000).

Parashikim i pasigurt

Megjithatë, sipas MeteoSwiss, pasojat e kësaj për motin e dimrit në Zvicër mbeten për t’u parë. Faktori vendimtar është nëse ndryshimet në stratosferë arrijnë të hyjnë në troposferë – shtresa e ajrit që është e rëndësishme për motin tonë, transmeton albinfo.ch.

Për më tepër, shpesh është Amerika e Veriut dhe jo Evropa që preket nga shpërthimet e ajrit të ftohtë që shoqërohen me to. Vorbulla polare gjithashtu mund të formohet përsëri, kështu që efektet e mundshme nuk mund të ekstrapolohen për të gjithë dimrin.

Prandaj, asgjë nuk ka ndryshuar në perspektivën sezonale deri më tani. Sipas MeteoSwiss, probabiliteti i një dimri të ftohtë në Zvicër në përgjithësi mbetet mjaft i ulët për nëntor deri në janar.

Pak devijime nga mesatarja afatgjatë priten për dhjetorin, por një probabilitet i lartë i temperaturave mbi mesataren për janarin dhe shkurtin.

Megjithatë, ndryshe nga parashikimet e motit, parashikimet sezonale të klimës i nënshtrohen një shkalle të lartë pasigurie. Cilësia e parashikimeve afatgjata për Evropën Qendrore dhe për rrjedhojë edhe për Zvicrën është ende e kufizuar.

Pallati Schonbrunn në Vjenë mbulohet nga bora

Një prej zonave më të veçanta të Vjenës, sot është “zbardhur” nga bora.

Bora e parë e sezonit mbuloi Pallatin Schonbrunn dhe kopshtet e tij, duke i dhënë pamje mahnitëse.

Ndryshe, për momentin në Vjenë mbizotërojnë temperatura -2 gradë Celsius, me reshjet: 23%, lagështia: 73% dhe era: 19 km/orë.

Foto FB: Schloss Schönbrunn

Legjislatura e nëntë e Kuvendit të Kosovës: 63 seanca, 12 orë e gjysmë punë

Deputetët e dalë nga zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit u takuan 63 herë në sallën e Kuvendit të Kosovës. Megjithatë, në rreth 750 minutat punë, ata nuk arritën të zgjedhin një Qeveri të re apo ta miratojnë buxhetin. Madje, iu deshën 60 seanca për ta konstituuar Kuvendin, shkruan REL, transmeton albinfo.ch.

Seanca më e gjatë e kësaj legjislature është ajo e 26 gushtit, e cila zgati 106 minuta.

Më 27 qershor, seanca e Kuvendit të Kosovës ka zgjatur vetëm 1 minut.

Një numër i madh i seancave ka zgjatur 2 deri në 4 minuta.

Shumica e zviceranëve duan njohjen e shtetit palestinez

Më shumë se gjysma e popullsisë zvicerane është në favor të njohjes së Palestinës si shtet, sipas një sondazhi nga instituti i kërkimit të opinionit Sotomo.

Rreth 57% e të anketuarve u përgjigjën po ose më saktë po për një pyetje përkatëse.

Kishte një shumicë në favor të çështjes në të gjitha grupmoshat, nivelin arsimor, rajonin gjuhësor dhe gjininë. Sipas përkatësisë partiake, të Gjelbrit dhe Social Demokratët ishin më në favor të njohjes së Palestinës si shtet. Mbështetja ishte më e ulët në mesin e Partisë Popullore Zvicerane.

Sipas sondazhit, pranimi i 20 fëmijëve të plagosur nga Rripi i Gazës u prit gjithashtu me miratimin e shumicës në mesin e popullsisë. Rreth 65% e të anketuarve thanë po ose disi po. Edhe këtu, kishte një shumicë në gjini, moshë dhe arsim, si dhe në të gjitha rajonet gjuhësore, shkruan swissinfo, përcjell albinfo.ch.

Qëndrimi negativ i disa kantoneve, siç është Cyrihu, u prit me mungesë mirëkuptimi nga shumica, megjithëse më ngushtë sesa pranimi i fëmijëve të plagosur në përgjithësi. Një total prej 52% e të anketuarve shprehën mungesë mirëkuptimi për qëndrimin negativ. Në Zvicrën frëngjishtfolëse, mungesa e të kuptuarit ishte më e madhe se në Zvicrën gjermanishtfolëse, ku 50% nuk ​​treguan aspak ose më saktë aspak mirëkuptim për qëndrimin e kantoneve.

Anketa u krye në internet në të gjitha pjesët e vendit midis 7 dhe 20 nëntorit. Sipas institutit të kërkimit, informacioni nga 2088 persona mund të përdoret pasi të dhënat të jenë korrigjuar dhe kontrolluar. Marzhi statistikor i gabimit është +/- 2.2 pikë përqindjeje. NZZ am Sonntag raportoi e para për këtë.

Studim mbi të mësuarit: Llogaritja me gisht i ndihmon fëmijët të kenë rezultate më të mira

Përmes vëzhgimeve afatgjata, studiuesit në Zvicër zbuluan se fëmijët mësojnë të llogarisin më mirë kur përdorin duart.

Prandaj, prindërit dhe mësuesit nuk duhet t’i ndalojnë fëmijët të numërojnë me gishta, tha autorja e studimit Catherine Thevenot nga Universiteti i Lozanës.

“Fëmijët nuk duhet të turpërohen kurrë që përdorin gishtat e tyre. Ata duhet të jenë krenarë që i përdorin ato për të zgjidhur faturat”, tha psikologia. Fuqia llogaritëse e fëmijëve të kopshtit mund të përmirësohet nëse u mësohet të numërojnë gishtat.

Studiuesit ndoqën zhvillimin afatgjatë të rreth 200 fëmijëve zviceranë të moshës rreth katër vjeç e gjysmë deri në shtatë vjeç e gjysmë, shkruan SRF, transmeton albinfo.ch.

Doli se sa më herët të merreshin gishtat për të ndihmuar, aq më e lartë ishte probabiliteti që fëmijët të llogarisnin mirë më vonë. Fëmijët që, me kalimin e viteve, nuk numëruan kurrë me gishta, treguan performancën më të dobët.

482 banesa për 1 mijë banorë, Shqipëria me shifrat ndër më të lartat në Evropë

Raporti i “Property Index” nga Deloitte paraqet një panoramë të gjerë mbi stokun e banesave në vendet e Evropës, duke treguar ndryshimet e mëdha që ekzistojnë midis tregjeve të ndryshme.

Mesatarja evropiane arrin në 450 banesa për 1,000 banorë, por shumë vende e tejkalojnë ndjeshëm këtë nivel, ndërsa të tjera mbeten dukshëm nën të.

Në këtë kuadër, Shqipëria paraqet një situatë veçanërisht interesante, shkruan Scan, transmeton albinfo.ch.

Sipas të dhënave të raportuara, Shqipëria ka 482 banesa për 1,000 banorë, një shifër dukshëm më e lartë se mesatarja evropiane dhe ndër më të lartat në raport. Ky nivel e vendos vendin mbi shumë ekonomi të zhvilluara evropiane, përfshirë, Mbretërinë e Bashkuar, Izraelin dhe Greqinë.

Për të dytin vit radhazi, Bullgaria kryeson renditjen me stokun më të lartë të banesave për frymë, duke ofruar 672 banesa për 1,000 banorë. Pas saj vijnë Franca (556) dhe Belgjika (490), të dyja duke ruajtur një stok relativisht të lartë banesash krahasuar me mesataren evropiane.

Në anën tjetër, Greqia raporton përsëri stokun më të ulët të banesave për frymë, me vetëm 288 banesa për 1,000 banorë një shifër që mund të pasqyrojë kufizime strukturore dhe ekonomike afatgjata. Izraeli dhe Mbretëria e Bashkuar vijojnë, me përkatësisht 295 dhe 375 banesa për 1,000 banorë.

Ky rezultat tregon se Shqipëria ka një numër të konsiderueshëm njësish banimi në raport me popullsinë. Kjo lidhet me disa faktorë kryesorë. Së pari, vendi ka një traditë të fortë të pronësisë së banesave, ku familjet zotërojnë shpesh më shumë se një njësi banimi, qoftë për qëllime familjare, qoftë si pasuri për trashëgim. Së dyti, emigracioni i lartë ndër vite ka sjellë një ulje të numrit real të banorëve rezidentë, ndërkohë që shumë banesa mbeten bosh ose përdoren vetëm në mënyrë të pjesshme. Së treti, zhvillimi intensiv i sektorit të ndërtimit, sidomos pas viteve 2000 dhe veçanërisht në zonat urbane dhe turistike, ka krijuar një stok të madh banesash të reja që shpesh tejkalon ritmin e rritjes së popullsisë.

Çmimi i vezëve në Kosovë me rekord të pasluftës

Çmimi i vezëve në Kosovë ka tejkaluar të gjitha rekordet e larta të deritanishme.

Sipas të dhënave zyrtare, asnjëherë në vitet e pasluftës çmimi nuk ka qenë 6.39 euro për një komplet prej 30 kokrrash vezë.

Një shtrenjtim i madh është vënë re në dhjetorin e 2022 dhe janarin e 2023, por, megjithatë, nuk ka tejkaluar 5 euro për një komplet vezësh.

Ndërsa këto ditë, në raftet e disa marketeve dhe supermarketeve, konsumatori mund ta gjejë çmimin e produktit më shumë se 6 euro.

Ndërkohë, në dyqanet e prodhuesit dhe tregtarit më të njohur të prodhimeve të shpendëve “Konsoni”, vlera e vezëve papritmas shkoi nga 4,50 euro kompleti në 5 euro, një rritje mbi 10 për qind, transmeton albinfo.ch.

Për rritjen ekstreme të këtyre ditëve të çmimit të vezëve nuk ka asnjë shpjegim zyrtar dhe as nga prodhuesit. Shitësit justifikohen duke u shprehur se ‘çmimin nuk e përcaktojnë ata, pasi vetëm tregtojnë produktin’. Sipas ekspertëve të sektorit, Kosova ka kapacitete të mjaftueshme të pularive për të plotësuar nevojat e banorëve të vendit me vezë.

Nga ana tjetër, nuk ka ndonjë ngritje çmimi të materialit riprodhues, as të misrit apo të produkteve të tjera të nevojshme për ushqimin e shpendëve.

Vrojtues të tregut kanë shpjeguar se shumë prodhues të vezëve në Kosovë po i eksportojnë vezët në Shqipëri, për shkak të ofertës së lartë dhe çmimeve të leverdishme. Ata ngulin këmbë se ky është një nga faktorët që ka ndikuar në shtrenjtimin e produktit në Kosovë.

Në përgjithësi, ngritja e çmimeve edhe këtë vit ka vazhduar hovshëm, sidomos produktet ushqimore, duke tejkaluar mesataren e viteve të fundit. Sipas të dhënave, deri në nëntor të këtij viti, grupi i produkteve ushqimore zë vendin kryesor të shpenzimeve në familjet kosovare.

Shqipëria, parajsa e fshehur natyrore e Evropës

Kur dëshira për të udhëtuar është më e fortë se përballueshmëria financiare, shumica e adhuruesve të natyrës përballen me të njëjtin realitet frustrues, shkruan Marko Kopinke në “Travelbinger”.

Majat malore, perfekte për “Instagram” dhe plazhet e virgjëra, shpesh kërkojnë një buxhet që jo çdo turistë mund ta përballoj, shkruan ATSH, transmeton albinfo.ch/

Lajmi i mirë? Ekzistojnë disa destinacione të pabesueshme – me kosto të përballueshme – të cilat ofrojnë përvoja natyrore mahnitëse.

Imagjinoni të zbuloni një natyrë të egër të paprekur, ujëra të kristalta dhe vargmale gjigante pa shpenzuar shumë.

Këto xhevahire të fshehura vërtetojnë se nuk keni nevojë për statusin e “fondit të besimit” për të eksploruar cepat më spektakolare të Tokës.

Nëse dëshironi të bëni ecje në natyrë të nivelit botëror, të eksploroni plazhet e virgjëra apo zbuloni jetën e egër, këto destinacione ofrojnë një bukuri maksimale natyrore me kosto minimale.

Shqipëria: Parajsa natyrore e fshehur e Evropës

Shqipëria mund të jetë ende destinacioni më i lirë në Evropë, me një vijë bregdetare të paprekur, një kryeqytet të veçantë, qytete të ruajtura mirë të epokës osmane dhe Alpe mbresëlënëse.

Shqipëria është një vend mjaft i përballueshëm brenda Evropës, duke u renditur në 25% të vendeve më të përballueshme.

Bregdeti shqiptar ofron plazhe të pastra, ujë të kristalta bruz dhe ushqime deti të lira dhe të shijshme.

Disa ekspertë udhëtimi e kanë krahasuar bukurinë e vendit me Kroacinë – por pa çmime të larta dhe turma vizitorësh.

Dhërmiu dhe Ksamili konsiderohen si plazhet më të mira në vijën bregdetare.

Turistët shpenzuan afërsisht 44 euro për person në ditë – gjatë 18 ditëve në Shqipëri. Shëtitja nga Valbona në Theth tërheq një numër të madh alpinistësh.

Në Shqipëri ekzistojnë shtigje të panumërta të tjera ecjeje – duke shfaqur peizazhe natyrore të larmishme dhe magjepsëse – nga plazhet dhe malet te kanionet dhe tokat bujqësore të harlisura.

Kampingu në natyrë është i ligjshëm kudo në Shqipëri.

Ju mund të qëndroni në një tendë ose furgon kampingu – perfekt për të kursyer para në akomodim.

“Travelbinger” ka renditur gjashtë destinacionet më të bukura natyrore me kosto të përballueshme për adhuruesit e natyrës:

Shqipëria

Nepali

Indonezia

Laosi

Ruanda

Bullgaria

Deri më 30 nëntor do të dihet për koalicionet në Kosovë

Kësaj dileme partitë politike duhet t’i japin përgjigje zyrtare brenda javës, përkatësisht deri më 30 nëntor, ndonëse deri më tani nuk ka ndonjë lëvizje në këtë drejtim që do të mund të befasonte skenën politike kosovare.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi, ka bërë të ditur se sipas ligjit, çdo parti politike e regjistruar që synon të marrë pjesë në zgjedhje në kuadër të një koalicioni ka detyrimin ta njoftojë KQZ-në për këtë mënyrë të garimit.

Sipas tij, 30 nëntori 2025 është afati i fundit për dorëzimin e këtij njoftimi, çka do të thotë se deri në këtë datë partitë duhet të deklarojnë nëse synojnë të garojnë në koalicion në zgjedhjet e 28 dhjetorit, transmeton albinfo.ch.

“Sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, partitë politike të cilat janë të regjistruara në KQZ dhe të cilat duan të marrin pjesë në zgjedhjet e parakohshme përmes koalicionit duhet ta njoftojnë KQZ, respektivisht Zyrën për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollim Financiar të Subjekteve Politike se duan të marrin pjesë në këto zgjedhje në këtë mënyrë. Afati i fundit për të bërë këtë njoftim është data 30 nëntor 2025”, ka thënë Elezi.

Elezi ka theksuar se partia politike e cila vendos të bëhet pjesë e një koalicioni ka detyrimin të respektojë rregullat e tij.

“Koalicioni mund të ndërtohet nga së paku dy parti politike. Partia politike nuk mund të tërhiqet nga koalicioni pasi të jetë certifikuar deri sa rezultati i zgjedhjeve të certifikohet nga ana e KQZ-së. Gjithashtu partia politike e cila është anëtare e koalicionit nuk mund të marr pjesë si anëtare në një koalicion tjetër apo edhe si parti e veçantë në të njëjtat zgjedhje”, tha Elezi.

Gjithashtu, deri më 30 nëntor 2025 është afati edhe për partitë politike që ta njoftojnë KQZ-në, respektivisht Zyrën, se nuk duan të certifikohen për pjesëmarrje në zgjedhje.

Bora mbulon disa pjesë të Shqipërisë

Reshjet e dëborës kanë përfshirë edhe pikën turistike të Lëpushës në Kelmend të Shqipërisë, duke krijuar një peizazh të bukur dimëror.

Shtresa e parë e borës ka zbardhur të gjithë zonën malore, e njohur për natyrën e saj të paprekur dhe bukuritë alpine.

Në këtë periudhë, Lepusha dhe Vermoshi janë ndër destinacionet më të kërkuara për turistët që pëlqejnë dëborën, udhëtimet malore dhe pushimet në natyrë, shkruan TCH, transmeton albinfo.ch.

Bujtinat janë në pritje të vizitorëve, ndërsa rrugët drejt zonës raportohen të kalueshme, pavarësisht kushteve të ftohta.

Festë e shkronjave shqipe në Vjenë

Autor: Anton Marku

Në shënim të ditës së alfabetit të gjuhës shqipe dhe në prag të festës së flamurit kombëtar lidhja e shkrimtarëve dhe krijuesve shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ organizoi një aktivitet kulturor festiv në të cilin morën pjesë shkrimtari dhe përkthyesi i njohur nga Shkodra, Primo Shllaku dhe poetja nga Prishtina, Vlora Ademi. Në këtë manifestim morën pjesë edhe dy diplomate nga ambasadat e Shqipërisë dhe Kosovës. Kjo ngjarje artistike u përcoll edhe me tinguj të muzikës qytetare dhe lexime nga krijuesit tanë në diasporë.

Në qendër të Vjenës artdashësit shqiptarë në Austri patën rastin të përjetojnë një mbrëmje të veçante artistike në të cilën, pos tjerash, u fol edhe për jetën, njerëzoren dhe mesazhet që përçon arti. Të pranishmit fillimisht i përshëndeti Anton Marku, kryetar i lidhjes së shkrimtarëve dhe krijuesve shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’, i cili ndër të tjera theksoi se ky format i orëve letrare tashmë është etabluar në Austri dhe se publiku po përfshihet gjithnjë e më tepër në debatet që kanë të bëjnë me të sotmen dhe të ardhmen e identitetit tonë kombëtar.

Mbrëmja ishte e ndarë në tri pjesë. Në pjesën e parë u zhvillua një bashkëbisedim me profesor Primo Shllakun, njërin ndër emrat me të spikatur të letërsisë moderne shqipe. Përpos si poet dhe romansier ai njihet edhe për përkthimet e tij, kryesisht nga gjuha frënge në atë shqipe, por jo vetëm, të Hygoit, Balzakut, Kafkës, etj. Ai ka botuar disa libra me poezi, tregime dhe romane. Temat të cilat u elaboruan gjatë kësaj bisede kishin të bëjnë me artin e shkrimit pas rënies së diktaturës komuniste, bashkëjetesën mes dialekteve e gjuhës shqipe, teatrit si mjet komunikimi me masat, etj.

Në pjesën e dytë studentja Gabriela Mujaj zhvilloi një bisedë me poeten Vlora Ademi, diplomate kulturore dhe autore e përmbledhjes me poezi ‘‘Katërdhjetë e pak’’ si dhe themeluese dhe udhëheqëse e dy festivaleve të poezisë në Kosovë, tashmë me renome edhe ndërkombëtare, ‘‘Republika’’ në Prishtinë dhe ‘‘ResPoetika’’ në Prizren. Në fund të kësaj pjese u lexuan edhe disa poezi të përzgjedhura nga vëllimi i lartpërmendur. Publiku pati rastin që të parashtrojë pyetje dhe bëj sugjerime dhe komente.

Në pjesën e tretë para publikut dolën autore dhe autorë shqiptarë me banim në Austri, Violeta Allmuça. Gjergj Jozef Kola, Angjelina Marku dhe Zaim Toska. Me prezencën e tyre këtë aktivitet e nderuan dhe Anila Ajvazi, konsulle e Shqipërisë në Vjenë dhe Marigona Vrajolli, sekretare e dytë në ambasadën e Kosovës në Austri.

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ shfrytëzoi rastin që të përgëzojë anëtaret e saj për sukseset e kohëve të fundit, në radhë të parë Gjergj Jozef Kolen për përzgjedhjen si laureat i qytetit të Vjenës dhe mbështetjen e dy projekteve të tij në fushën e dramës në gjuhën gjermane si dhe Gabriela Mujaj për botimin e librit të saj të parë ‘‘I dashuni jem zdrukthëtar’’ nën përkujdesjen e shtëpisë botuese ‘‘Onufri’’ nga Tirana, libër ky që u promovua disa ditë me parë në kuadër të panairit të letërsisë në kryeqytetin e shtetit shqiptar. Po ashtu u mirëprit edhe anëtarësimi në shoqatë i poetes nga qyteti i Grac-it Fitnete Krasniqi, autore e dy librave. Organizatorët ndanë edhe mirënjohje për donatorët dhe përkrahësit e përhershëm, afaristët Samed Vinca dhe Mair Istrefi.

Kësaj mbrëmje artistike i dhanë një sharm edhe më kombëtar pikat muzikore të interpretuara me mjeshtri nga Vlora Melchard në piano dhe Ersela Nekaj në violinë.

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ është themeluar në vitin 2011. Ajo është adresë e parë e krijuesve shqiptarë në Austri dhe pikë referimi për sa i përket letërsisë shqipe në këtë shtet. Duke u imponuar me një qasje serioze dhe kualitet në organizimin e më shumë se 70 orëve letrare dhe promovimeve të librave, ajo ka komunikuar në mënyrë shumë të frytshme me institucionet në nivel kombëtar, si Ministritë e Kulturës, të Arsimit dhe Diasporës, me Ambasadat e Shqipërisë dhe Kosovës në Vjenë, me shoqatat dhe individët e ndryshëm, etj. Ajo po ashtu ka bashkëpunim shume domethënës edhe me organizatat austriake, sidomos me PEN Klubin e Austrisë dhe Lidhjen e Shkrimtarëve të Austrisë.

Ushtarët zviceranë mund të marrin përsëri municione në shtëpi së shpejti

Ushtarëve zviceranë mund t’u lejohet së shpejti të mbajnë përsëri municione në shtëpi. Komiteti i Politikave të Sigurisë i Këshillit të Shteteve ka votuar, me shtatë vota pro dhe pesë kundër, për të udhëzuar Këshillin Federal të përgatitet për rikthimin e të ashtuquajturave municione xhepi, duke përmendur mjedisin e përkeqësuar të sigurisë në Evropë, raportoi SRF, transmeton albinfo.ch.

Për dekada të tëra, Zvicra ka ngritur habi jashtë vendit duke i lejuar rekrutët të ruanin jo vetëm pushkët e tyre të sulmit të prodhuara nga ushtria, por edhe një kuti të mbyllur me municione në dollapët e tyre. Praktika u ndalua në vitin 2007 pas një serie vetëvrasjesh dhe vrasjesh në familje që përfshinin armë ushtarake. Qeveria tha në atë kohë se nëse situata strategjike ndryshonte, politika mund të rishikohej.

Werner Salzmann, një anëtar i SVP/UDC i Këshillit të Shteteve dhe një mbështetës i hershëm i sigurisë, nxiti përmbysjen e kësaj kërkese. Situata ka ndryshuar, thotë ai. Josef Dittli i FDP/PLR pajtohet, duke argumentuar se ushtarët duhet të jenë të gatshëm të veprojnë me një njoftim të shkurtër. Depot qendrore të municioneve janë të prekshme në një krizë, thotë ai; qasja më e shpejtë në armë dhe municione do t’u lejonte trupave të mbronin infrastrukturën kritike.

Kritikët nuk janë të bindur. Disa studime e kanë lidhur praninë e armëve të zjarrit ushtarak dhe municioneve të ruajtura në shtëpi me shkallë më të larta të vdekjeve nga armët. Vetëvrasjet që përfshijnë armë ushtarake kanë rënë që kur municionet në shtëpi u tërhoqën. Franziska Roth e Partisë Socialiste e quan vendimin e komitetit katastrofik, duke akuzuar shumicën e qendrës së djathtë se ka zhbërë arritjet e kaluara të sigurisë për hir të një skenari jashtëzakonisht të pamundur të luftimeve në tokën zvicerane.

Salzmann kundërshton duke thënë se rënia e vdekjeve nga armët është kryesisht për shkak të shqyrtimit psikologjik të futur në vitin 2007: ushtarëve të konsideruar të paqëndrueshëm nuk u jepen më armë. Propozimi tani i shkon Këshillit të Shteteve të plotë – dhe më pas Këshillit Kombëtar – përpara se çdo kanaçe municioni të kthehet në shtëpitë zvicerane.

 

 

Gazetarët zviceranë përballen me armiqësi në rritje

Gjashtë në dhjetë profesionistë të medias zvicerane janë përballur me fyerje ose gjuhë urrejtjeje vitin e kaluar, sipas studimit të parë sistematik mbi sigurinë e gazetarëve në vend.

Hulumtimi, nga Universiteti i Shkencave të Aplikuara të Cyrihut (ZHAW), paraqet një pamje të një profesioni gjithnjë e më të ekspozuar ndaj ngacmimit.

Njëmbëdhjetë përqind e të anketuarve raportuan ngacmim fizik (19%) ose verbal (81%); 17% u përballën me sulme dixhitale, një përqindje më e lartë midis gazetarëve investigativë. Katër në dhjetë u kërcënuan me veprime ligjore, transmeton albinfo.ch.

Rastet e rastit të profilit të lartë lënë të kuptohet se ka presione. Në mesin e nëntorit, Pascal Crittin, drejtor i transmetuesit në gjuhën frënge RTS, mori një kërcënim me vdekje, raportoi Blick. Raste të tilla mbeten të rralla. Megjithatë, shumë të tjera nuk raportohen. Gazetarët mendojnë disa herë për atë që bëjnë publike, në mënyrë që të mos ekspozohen më tej.

Gjetjet i shqetësojnë autorët e studimit. Incidente të tilla ndikojnë në mirëqenien dhe punën gazetareske, thotë Vinzenz Wyss, i cili udhëhoqi hulumtimin. Studimi sugjeron që vetëm një pakicë e vogël – rreth 15% – zbulojnë publikisht armiqësinë me të cilën përballen.

Liria e shtypit, thotë Reporterët pa Kufij, është nën presion në të gjithë botën, e gërryer nga luftërat, krizat dhe autoritarizmi në rritje. Sulmet fizike dhe verbale në Zvicër u lehtësuan disi pas pandemisë dhe kushtet mbeten relativisht më të mira. Por ato nuk janë aq të mira sa mund të ishin, sipas organizatës.

Monitoruesi i kërcënimeve ZHAW arrin në përfundimin se mjedisi i përgjithshëm i sigurisë në Zvicër është ende i favorshëm sipas standardeve ndërkombëtare. Por Wyss nuk është optimist. Pa të dhëna afatgjata të brendshme, trendet janë të vështira për t’u ndjekur, thotë ai, por supozoj se kërcënimet do të rriten. Ne duhet të mbetemi vigjilentë – madje edhe në Zvicër.