Archives

Historia e një zviceraneje në Kosovë

Posted on by albinfo.ch

Erika Masinën e takova rastësisht në restorantin e një treni të mbushur plot, që udhëtonte nga St. Galleni drejt Lozanës. Ishte një përplasje gjuhësh ajo që na afroi. Fillimisht folëm në gjermanisht, kur e pyeta nëse vendi përballë ishte i lirë: “Ist das noch frei?”. Pak më vonë, porositëm kafenë në anglisht: “I’ll just have an espresso, please”. Dhe papritur e dëgjova Erikën që, me shumë habi, më tha: “A shqiptare je, a?”, me atë aksentin e lezetshëm prizrenas që të mbetet në vesh.

Unë, pothuajse e bindur se ajo ishte zvicerane dhe e vetëdijshme se fakti që nuk thashë “Isch do no frei?” në dialektin vendas më kishte zbuluar si të ‘huaj‘, iu përgjigja me të njëjtën habi: “A flet shqip, a?”. Ajo qeshi dhe, me një humor të ngrohtë, shtoi: “Ehh pooo, unë jam shqiptare”. Qeshëm të dyja si dy udhëtare që gjejnë ngrohtësi në fraza të përbashkëta gjuhësore dhe në rastësinë e një bisede shoqërore po lindte brenda një treni të qetë zviceran. Sa çudi!

Biseda nisi aty dhe s’u ndal deri sa arritëm në stacionet tona. Erika nisi të më tregonte për jetën e saj; përvojat si një zvicerane që kishte gjetur një shtëpi të dytë në Kosovë, një vend të cilin e kishte vizituar për herë të parë në vitin 2006, gjatë një udhëtimi pune.

Nga një ide në Zvicër, drejt një misioni në Kosovë

Por lidhja e saj me shqiptarët kishte nisur edhe përpara udhëtimit të parë në Kosovë. Erika ishte iniciatore e projektit “Gjermanishtja për nëna dhe fëmijë” (Deutsch für Mutter und Kind), në Zvicër, ku pati rastin të njihte shumë familje shqiptare emigrante. “Shqiptaret më lanë përshtypje të veçantë,”thotë ajo. “Nuk ishin si grupet e tjera imigrante që kisha njohur; nuk përputheshin plotësisht me ndonjë kategori… as ortodokse të ngurta, as myslimane të mbyllura. Kishin diçka që të tërhiqte, sikur ruanin një sekret brenda tyre. Kjo ndjenjë më ngjalli kureshtje dhe më bëri të udhëtoj në Kosovë, për të mësuar më shumë mbi kulturën e tyre”.

Pas vizitës së saj të parë, gjatë së cilës qëndroi gjashtë muaj në Kosovë, rrugët profesionale e çuan më pas në Maqedoni. Më vonë, ajo u kontraktua nga Caritas-i si trajnuese për edukatoret e çerdheve, me një angazhim të ndarë: gjysmën e kohës në Kosovë dhe pjesën tjetër në Bühler, në kantonin Appenzell Ausserrhoden. Për njëmbëdhjetë vitet e ardhshme, ajo ndau jetën mes këtyre dy botëve, duke kaluar një muaj në Kosovë dhe një muaj në Zvicër, herë me pite e fli, herë me fondue e raclette. Një ritëm i dyfishtë dhe një bashkim kulturash që ajo e reflekton me shumë sharm edhe sot.

Një filozofi që ndryshon rrënjët e arsimit: Të mësuarit përmes lojës

Që në fillim, qëllimi i saj ishte i qartë: të përmirësonte cilësinë e mësimdhënies në arsimin parashkollor dhe të sillte në Kosovë metoda bashkëkohore të mësimdhënies. Përmes pajisjeve moderne dhe krijimit të hapësirave më nxitëse për fëmijët, ajo promovoi filozofinë e të mësuarit përmes lojës, një qasje ku mësimi rrjedh natyrshëm. Kjo metodë mbështetet gjerësisht nga psikologët dhe edukatorët, ndër ta edhe Lev S. Vygotsky, i cili që në vitet 1930 theksonte se lloja është aktiviteti kryesor që nxit zhvillimin kognitiv dhe shoqëror të fëmijëve. [1]

Si pjesë e përpjekjes për të lënë pas një trashëgimi të qëndrueshme në shkollat shqipe, Erika botoi librin Kopshti si institucion arsimor: Të mësuarit përmes lojës, në bashkëpunim me Sonja Sarbach dhe me mbështetjen e Caritas Schweiz.

Por lidhja e saj me Kosovën nuk përfundoi me mbylljen e projektit. Përkundrazi, pas shumë viteve angazhimi, ajo vazhdoi të kontribuojë si konsulente dhe trajnuese në projekte të ndryshme, jo vetëm në Kosovë, por edhe në Shqipëri. Sot, në moshën 73-vjeçare, ajo mbetet një zë i njohur dhe i respektuar në fushën e edukimit të hershëm. Njëkohësisht, si ambasadore e vlerave shqiptare, ajo organizon shpesh udhëtime studimore për studentë zviceranë, me synimin që t’u tregojë një realitet të ndryshëm, një vend të vogël me zemër të madhe. Ajo Kosovën e sheh si një hapësirë arratisjeje nga përditshmëria e Zvicrës, një vend ku gjen frymëzim, ku vallëzon dhe mbushet me energji nga ngrohtësia e komunitetit.

Rrugëtimi i saj me gjuhën shqipe

Erika zgjedh të komunikojë në gjuhën shqipe sa herë që ndodhet në Kosovë. Si linguiste, mbetem e impresionuar dhe nuk mund të mos admiroj përkushtimin e saj për ta bërë gjuhën pjesë të jetës së përditshme. Shqipja është një gjuhë me një sistem morfologjik të pasur dhe kompleks, që i përket një dege të veçantë të familjes indo-europiane [2]. Ajo nuk ka ngjashmëri të drejtpërdrejtë as me gjermanishten, as me anglishten apo frëngjishten, çka e bën më të vështirë përvetësimin e saj, sidomos në fushën e leksikut, ku huazimet janë të kufizuara dhe struktura është krejt origjinale. Për dikë që nuk është rritur e rrethuar nga kjo gjuhë, ky proces shpesh është pengesë e madhe. Megjithatë, Erika ia doli.

Ajo rrëfen: “Menjëherë pas luftës ishte e domosdoshme të përktheja të gjitha materialet e mia në gjuhën angleze. Më pas e pyeta veten pse lodhem duke përkthyer në anglisht, kur kjo nuk është gjuha e popullit, e ka njerëz këtu, sidomos të moshuar, që as anglishten nuk e dinë mirë. Madje, as mua nuk më vjen natyrshëm. A nuk do të kishte më shumë logjikë të mësoja shqipen? Nuk isha aq e re sa për të filluar nga zero, prandaj hezitova pak, por me kohë vendosa ta mësoj dhe kështu bëra çdo mbrëmje. Nuk kishte kurse për shqip, ndaj mësova së bashku me komunitetin”.

Me kalimin e viteve, sfida vetëm sa është thelluar. Ndërsa u mësonte mësueseve si të largoheshin nga mësimi mekanik përmendësh dhe të përqafonin metoda që zhvillojnë inteligjencën emocionale dhe mendimin logjik, asaj vetë i është dashur ta përvetësojë materialin e saj në gjuhën shqipe me përpikëri, si një poezi që duhet recituar me qartësi dhe bindje.

Ajo flet për të mësuarit si një rrugë dykahëshe, nga e cila ka përfituar shumë edhe vetë. “Sa shumë gëzoheshin njerëzit kur më dëgjonin duke folur shqip! Reagimet e tyre më kanë motivuar jashtëzakonisht. ‘Top motiviert!’,” shton ajo, për të theksuar edhe më shumë ndikimin që pati kjo përvojë tek ajo. “Në këtë proces, po mësoja jo vetëm gjuhën, por edhe procesin e të mësuarit. Fillova të dëgjoja radion në shqip dhe ta praktikoja çdo ditë me shoqëri të ndryshme”.

Njëkohësisht, edhe stafi i shkollave që ajo trajnonte ishte vetë `nxënës i mirë`. “Më sillte aq kënaqësi t’i shihja sa të angazhuar ishin dhe sa shpejt përthithnin njohuritë e reja. Ata e vlerësonin sinqerisht procesin e trajnimit dhe merrnin pjesë me shumë dëshirë, gjë që e bëri përvojën time në Kosovë ndër më të bukurat. Përveç disa ‘problemeve me drejtorët e shkollave’,” shton ajo me humor.

Kosova, shtëpia e dytë

Erika rrëfen se njerëzit që njohu në Kosovë zënë një vend të veçantë në kujtimet e saj. “Më kanë thirrë Mësuese Erika… ah, sa përjetime kam, që s’mund t’i gjej në Zvicër.” Me dëshirën për të qenë pranë njerëzve, ajo kishte refuzuar të qëndronte në hotelin e ofruar nga Caritas dhe kishte zgjedhur, ashtu si shumë prej nesh që jemi rritur në Kosovë, të përjetonte jetën me qira dhe të gjitha sfidat e saj të përditshme.

Pastaj hesht për pak, sikur të rikthehet në ato çaste, dhe vazhdon t’i ndajë kujtimet e saj: “Unë nuk doja të isha mysafire hoteli, por pjesë e Kosovës. Doja të jetoja si ju dhe të flisja si ju. Për këtë arsye Kosova u bë shtëpia ime e dytë. Kushtet ishin të vështira: ndonjëherë kishte rrymë, ndonjëherë jo; ndonjëherë ma vidhnin edhe gjeneratorin, e shpesh ngrohesha me dru. Ndonjëherë më ngrinte edhe uji, e shkoja te ndonjë restorant ose te familjet që i doja… si familja Kastrati, derisa ‘rregulloheshin kushtet’. Këtë ‘Abenteuer’ e kam dashur shumë”.

Pak çaste para se të mbërrinte në stacionin e saj dhe të përshëndetet, ajo shton: “Kosova ma ka prek zemrën. Falënderimet, vlerësimi dhe dashuria që mora atje janë të rralla në shtetet e tjera. Shumë cilësi që tek ne janë zbehur, i gjeta aty. Ata janë aq të sinqertë e të hapur, ndërsa ne, në krahasim, dukemi shumë më të introvertuar. Përjetimet prej andej dhe mesazhet që më vijnë ende sot si: ‘Na kemi shumë mall për ty, ti na mungon, të duam…,’ janë fjalë që ma mbushin zemrën dhe që do t’i mbaj me vete gjithë jetën. Mezi pres të kthehem.”

[1] https://www.hup.harvard.edu/books/9780674576292

https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1070266.pdf

[2] https://lrc.la.utexas.edu/eieol/albol

Fitimet e Bankës Qendrore Zvicerane u rritën nga rritja e çmimit të arit

Posted on by erezzaademi

Banka qendrore e Zvicrës raportoi të premten një fitim prej 12.6 miliardë frangash zvicerane (15.7 miliardë dollarë) për nëntë muajt e parë të vitit 2025, i nxitur nga çmimet në rritje të arit dhe tregjet në rritje të aksioneve.

Aksionet e Bankës Kombëtare Zvicerane në ar mbetën të pandryshuara, por vlera e tyre u rrit ndjeshëm ndërsa investitorët nxituan të blinin metalin e çmuar, pasi pasiguritë ekonomike dhe gjeopolitike i çuan çmimet në nivele rekord.

Në fund të shtatorit, çmimi i një kilogrami ari ishte 98,024 franga zvicerane, krahasuar me 76,011 franga në fund të dhjetorit 2024, duke përfaqësuar një fitim vlerësimi prej 22.9 miliardë frangash për aksionet e saj në ar, tha SNB në një deklaratë, transmeton albinfo.ch.

SNB regjistroi 23.1 miliardë franga zvicerane në fitime çmimesh për letrat me vlerë dhe instrumentet e aksioneve. Ky fitim ndihmoi në kompensimin e humbjeve të lidhura me kursin e këmbimit që arritën në total 46.3 miliardë franga.

Ashtu si ari, franga zvicerane konsiderohet një aset i madh i sigurt. Në mes të klimës së pasigurisë, monedha zvicerane është vlerësuar ndjeshëm që nga fillimi i vitit, veçanërisht kundrejt dollarit.

Në vitin 2024, fitimet e SNB-së arritën në 62.5 miliardë franga zvicerane pas nëntë muajve të parë dhe më pas u rritën në 80.7 miliardë franga deri në fund të vitit.

Arturo Bris, një profesor i financave në Institutin Ndërkombëtar për Zhvillimin e Menaxhimit në Lozanë, ka shprehur shqetësime në lidhje me një flluskë të mundshme teknologjike të inteligjencës artificiale.

Sipas llogaritjeve të tij, duke përdorur shifra nga Komisioni i Letrave me Vlerë i SHBA-së, gjashtë aksione teknologjike (Nvidia, Microsoft, Apple, Amazon, Alphabet dhe Meta) vetëm përbëjnë më shumë se 48 miliardë dollarë në portofolin e SNB-së.

Për të diversifikuar rezervat e saj, portofoli i aksioneve të bankës qendrore zvicerane përdor një strategji pasive që pasqyron indekset e tregut të aksioneve në vend që të zgjedhë aksione për të gjeneruar fitime.

Vetëm këto gjashtë aksione kryesore janë përgjegjëse për një pjesë shumë të madhe të rritjes në tregun e aksioneve të SHBA-së, tha Bris për AFP-në.

“Si ekonomist, nuk mund të flasësh për një flluskë para se të ndodhë,” vetëm pasi të ketë shpërthyer, tha ai.

Megjithatë, “ka një mbivlerësim të konsiderueshëm të këtyre aksioneve”, dhe nëse IA është një flluskë që shpërthen dhe shkakton një përplasje, “rreziku është shumë i lartë” për SNB-në, paralajmëroi ai.

Shumë çmime rriten në nëntor, e gjithë Austria i ndjen këto ndryshime

Posted on by erezzaademi

Nëntori jo vetëm që sjell temperatura të ftohta dhe hapje të verës së nxehtë, por edhe një valë të tërë rritjesh çmimesh. Qoftë kur vizitoni mjekun, në supermarket apo dëgjoni muzikë – pothuajse kudo duhet të gërmoni më thellë në portofolin tuaj që tani e tutje. 5 minuta ka përmbledhur për ju se çfarë po ndryshon dhe çfarë duhet të prisni.

Rritet tarifa e kartës elektronike

Së pari lajmi i keq: Tarifa e kartës elektronike rritet nga 15 nëntori në 25 euro. Kjo është pothuajse dyfishi i shumës së mëparshme dhe prek të gjithë personat e siguruar.

Energjia elektrike, gazi dhe CO2: Jeta e përditshme e shtrenjtë

Do të jetë gjithashtu më e pakëndshme me energjinë elektrike dhe gazin: Tarifat e rrjetit do të rriten ndjeshëm, dhe në fillim të vitit 2026 do të rritet edhe taksa e CO2. Kjo e bën ngrohjen dhe drejtimin e automjeteve edhe më të shtrenjta, veçanërisht tani në muajt e ftohtë.

Blerjet online: “Bli tani, paguaj më vonë” ishte dje

Blerjet spontane online së shpejti mund të jenë histori: Nga 20 nëntori, ofruesit si Klarna dhe PayPal duhet të kontrollojnë me kujdes nëse klientët mund t’i përballojnë blerjet e tyre fare. Kjo fillon me shuma nën 200 euro. Qëllimi është të parandalohet mbingarkesa me borxhe.

Ryanair: Ngjitja vetëm dixhitale

Nëse hipni në aeroplan në nëntor, duhet ta keni telefonin tuaj celular në dorë. Sepse Ryanair e menaxhon kartën e imbarkimit në letër me 12.5 minuta të raportuara: Rregull i ri në Ryanair: Nuk mund të hipni në aeroplan pa telefon celular. Nga ajo pikë e tutje, vetëm kartat dixhitale të imbarkimit përmes aplikacionit do të konsiderohen të vlefshme. Personi kryesor i rezervimit duhet të tërheqë biletat përmes “myRyanair” dhe t’ua përcjellë ato pasagjerëve të tjerë. Pra, pa një smartphone do të jetë e vështirë, shkruan 5min.at.

Spotify and Co.: Kënaqësia e muzikës kushton më shumë

Edhe transmetimi po fillon të funksionojë: Spotify do të rrisë çmimet fuqishëm nga mesi i nëntorit. Abonimi individual do të kushtojë 12.99 euro në të ardhmen, Duo do të kushtojë 16.99 euro dhe varianti familjar do të rritet në 20.99 euro. Studentët do të paguajnë 6.99 euro në të ardhmen. Nuk ju duket si muzikë? Këtu mund të zbuloni se si mund të kurseni ende disa euro: Spotify po bëhet më i shtrenjtë: Me këtë truk mund të kurseni para, transmeton albinfo.at.

Wiener Linien: Shansi i fundit për 365-Euro-Card

Vëmendje adhuruesve të transportit publik: Bileta vjetore popullore prej 365 eurosh do të rritet në 467 euro nga viti 2026. Pra, nëse ende doni të siguroni çmimin e vjetër, duhet të jeni të shpejtë. Nëse e keni pasur kartën tuaj për të paktën shtatë muaj, mund ta ktheni atë në nëntor dhe të merrni një të re me çmimin e vjetër. Por kini kujdes: Kjo është e mundur vetëm deri në fund të nëntorit, pas së cilës çmimi i volitshëm mbaron.

Detyrimi për gomat e dimrit: Tani bëhet serioz

Dhe për të gjithë shoferët: Nga 1 nëntori është përsëri detyrimi për të hequr gomat e dimrit. Nëse jeni në rrugë pa goma dimërore në borë, baltë ose akull, jo vetëm që rrezikoni sigurinë tuaj, por edhe gjoba të rënda (nga 100 euro e lart). Nëse përdoruesit e tjerë të rrugës janë të rrezikuar, mund të kushtojë deri në 10,000 euro.

Cigaret mund të ndalohen në tarracat e Gjenevës gjatë vakteve të ushqimit

Posted on by erezzaademi

Gjeneva mund të bëhet kantoni i parë që ndalon cigaret në tarracat e restoranteve gjatë vakteve. Këshilli i Madh pranoi një mocion të premten duke i kërkuar ekzekutivit të shqyrtojë zbatimin e një mase të tillë.

Teksti, i cili buron nga Qendra, u votua me 48 vota pro, 39 kundër dhe 4 abstenime. Këshilli i Shtetit do të duhet të përcaktojë kushtet e ndalimit. Kjo përfshin përcaktimin e orareve dhe perimetrave që do të synohen. Pierre Maudet, kreu i Departamentit të Shëndetësisë, njoftoi paraqitjen e një projektligji në një kohë të shkurtër.

Objektivi i këtij ndalimi është të zvogëlojë ekspozimin e popullsisë, veçanërisht fëmijëve, ndaj pirjes së duhanit pasiv. Është gjithashtu një çështje e “denormalizimit të gjestit të pirjes së duhanit gjatë vakteve”, tha deputetja e të Gjelbërve, Louise Trottet. “Ne duhet të ecim përpara me këtë ndalim super të moderuar”, këmbënguli centristi Souheil Sayegh, autor i mocionit, shkruan RTS.

Mbështetësit e ndalimit përmendën shembujt e Milanos, Barcelonës, Singaporit dhe Kanadasë, të cilat ndaluan pirjen e duhanit në vendet publike. Trendi për ndalimin e pirjes së duhanit është i qartë dhe vazhdon, tha deputeti i Qendrës Jean-Marc Guinchard.

Restoratorët e shqetësuar

Duke iu përmbajtur lirisë individuale, PLR e kundërshtoi fuqimisht këtë mocion. “Ky është një ndryshim që shumëfishon ndalimet me rrezikun e dobësimit të një sektori ekonomik që është tashmë nën presion”, tha PLR Pierre Nicollier. Dhe për të kritikuar këtë tarifë shtesë për pronarët e kafe-restorantëve, transmeton albinfo.ch.

Disa deputetë kanë paralajmëruar gjithashtu kundër një aplikimi që do të jetë i ndërlikuar. Për të zgjedhurin Stefan Balaban për Liri dhe Drejtësi Sociale, “Gjeneva nuk duhet të bëhet kryeqyteti i higjienës”.

Pas një votimi popullor, kantoni ndaloi cigaret në restorante në vitin 2009. Ky ndalim u zgjerua në vitin 2023 në sheshet e lojërave, stacionet e autobusëve dhe mjediset e qendrave të pritjes parashkollore. Por kjo masë e fundit është e vështirë të zbatohet në terren.

Sondazhi kthen debatin mbi energjinë bërthamore në Zvicër

Posted on by erezzaademi

Sipas një sondazhi të kohëve të fundit, shumica e votuesve zviceranë do të donin të lejonin përsëri ndërtimin e centraleve të reja bërthamore. Kjo rindez një debat të vjetër prej dekadash. Një vështrim në histori tregon se pengesat për projekte specifike do të ishin të larta edhe nëse ndalimi për ndërtime të reja do të hiqej.

Deri në vitin 2000, do të duhej të ndërtoheshin 15 deri në 20 centrale të reja bërthamore: Ky ishte parashikimi i ekspertëve në mesin e viteve 1970. Termocentralet Beznau I (që nga viti 1969) dhe Beznau II (1971) në kantonin e Aargau dhe Mühleberg në kantonin e Bernës (1972) ishin tashmë në rrjet në atë kohë.

Skenari nuk u materializua. Shtesat e vetme në termocentralet ekzistuese bërthamore në atë kohë ishin ato në Gösgen në kantonin Solothurn (1979) dhe Leibstadt në Aargau (1984). Për më tepër, operatori BKW e hoqi termocentralin bërthamor Mühleberg nga rrjeti në vitin 2019 për arsye ekonomike dhe aktualisht është duke u çmontuar.

Megjithatë, sigurisht që kishte plane konkrete për ndërtimin e termocentraleve të tjera bërthamore – duke përfshirë Kaiseraugst në periferi të Bazelit, si dhe në Graben, Oberargau, Rüthi, Inwil dhe Verbois.

Pushtimi në Kaiseraugst

Planet çuan në debate të nxehta dhe ngjallën rezistencë në rajonet e prekura. Që nga prilli i vitit 1975, aktivistët anti-bërthamorë pushtuan vendin e ndërtimit të termocentralit bërthamor në Kaiseraugst për gati tre muaj. Sot, protestat konsiderohen si lindja e lëvizjes zvicerane mjedisore. Puna e planifikimit për ndërtimin e një reaktori me ujë të presionuar në Rüthi ishte ndalur tashmë në vitin 1980 – në sfondin e kritikave jo vetëm nga kantoni i St Gallen, por edhe nga Vorarlberg.

Projektet e reja të ndërtimit në Kaiseraugst dhe Graben përparuan më shumë. Në fund të fundit, ishte një ngjarje jashtë vendit që vulosi fatin e tyre – katastrofa e Çernobilit në vitin 1986. Vetëm dy vjet më vonë, në vitin 1988, qeveria federale i varrosi ata. Në vitin 1990, njerëzit dhe kantonet miratuan të ashtuquajturën iniciativë moratoriumi dhe kështu dolën në favor të një ndalimi dhjetëvjeçar për ndërtimin e centraleve bërthamore.

Fukushima solli pikën e kthesës

Centralet e reja bërthamore u bënë përsëri problem vetëm në vitin 2008, kur kompanitë e energjisë Alpiq, Axpo dhe BKW paraqitën aplikime në qeverinë federale për zëvendësimin e centraleve në Mühleberg, Beznau dhe Gösgen.

Megjithatë, edhe një herë, një ngjarje jashtë vendit e ndryshoi rrënjësisht debatin: në mars të vitit 2011, një tërmet në Japoni shkaktoi një cunami. Pjesë të centralit bërthamor të Fukushimës u përmbytën, duke rezultuar në rrezatim të përhapur. Disa ditë më vonë, Ministrja e Energjisë e atëhershme Doris Leuthard pezulloi të gjitha procedurat e vazhdueshme të licencës së përgjithshme për centralet e reja bërthamore. Në vitin 2017, populli miratoi një ndryshim në ligjin që ndalonte ndërtimin e centraleve të reja bërthamore. Megjithatë, Ministri i Energjisë Albert Rösti njoftoi në fund të gushtit 2024 se donte ta hiqte ndalimin e ndërtimit nga ligji. Në mesin e gushtit 2025, qeveria federale miratoi njoftimin përkatës drejtuar parlamentit zviceran. Të Gjelbrit kanë njoftuar tashmë një referendum nëse propozimi do të gjente shumicën në parlament. Kompanitë e energjisë theksojnë gjithashtu se investimi i kërkuar për të ndërtuar gjeneratën e fundit të centraleve bërthamore do të ishte jashtëzakonisht i lartë.

Kompanitë zvicerane presin më shumë sulme kibernetike

Posted on by erezzaademi

Kompanitë zvicerane presin sulme kibernetike dukshëm më të shumta në 12 muajt e ardhshëm. Katër nga pesë kompani presin një rritje të veprave penale të krimit ekonomik, sipas një studimi nga Universiteti i Shkencave dhe Arteve të Aplikuara të Lucernës (HSLU).

Krimi kibernetik po rritet ndjeshëm më shpejt se numri i veprave penale tradicionale si mashtrimi, përvetësimi ose korrupsioni, sipas studimit të HSLU të publikuar të premten. Më shumë se 80% e kompanive të anketuara presin një rritje në këtë fushë. Kjo do të thotë që sulmet kibernetike po bëhen rreziku më i madh për kompanitë.
Roli i inteligjencës artificiale (IA) është i dyfishtë, shkruan swissinfo. Pak më pak se gjysma e kompanive e shohin atë si një mundësi për të minimizuar rreziqet e krimit ekonomik dhe për të zbuluar incidentet më shpejt, sipas raportit, transmeton albinfo.ch.

Në të njëjtën kohë, IA lehtëson përpjekjet për mashtrim. Sipas autorëve të studimit, IA e bën shumë më të lehtë krijimin e identiteteve të rreme ose manipulimin e faturave të pagesave. Prandaj, rreth dy të tretat e kompanive të anketuara shohin një rrezik të lartë për t’u bërë viktimë e përpjekjeve për mashtrim të bazuara në IA.
Shumë kompani janë gjithashtu të përgatitura në mënyrë të pamjaftueshme.

Sipas studimit, vetëm rreth gjysma i regjistrojnë sistematikisht rreziqet. “Çdo kompani e dytë nuk ka njohuri rreth rreziqeve ekzistuese dhe të reja”, thotë autorja e studimit, Susanne Grau nga Instituti i Shërbimeve Financiare Zug (IFZ) në Universitetin e Shkencave dhe Arteve të Aplikuara të Lucernës.

Studimi i HSLU-së u krye në bashkëpunim me Degën e Zvicrës të Shoqatës së Ekzaminuesve të Çertifikuar të Mashtrimeve (ACFE) dhe bazohet në 64 grupe të dhënash. Ai synonte në veçanti vendimmarrësit në fushat ligjore, të pajtueshmërisë dhe të rrezikut, si dhe anëtarët e menaxhmentit.

Edukatorët zviceranë kërkojnë ndryshime në mësimdhënien e gjuhëve

Posted on by erezzaademi

Zvicra duhet të investojë në mësimdhënien e gjuhëve, sipas Konferencës Zvicerane të Ministrave të Arsimit Kantonal.

Kontakti i hershëm me një gjuhë të dytë kombëtare dhe kulturat rajonale gjuhësore të Zvicrës është i rëndësishëm, tha ajo, sepse Zvicra është një Willensnation, një komb i bashkuar me zgjedhje, shkruan swissinfo.

Mësimdhënia e gjuhëve është një parakusht për konkurrueshmërinë e Zvicrës, sipas një deklarate të lëshuar të premten pas takimit vjetor të Konferencës së Ministrave të Arsimit Kantonal në Lucern. Të gjithë nxënësit duhet të përfitojnë nga një mësimdhënie e mirë në gjuhët kombëtare dhe anglisht, tha ajo, transmeton albinfo.ch.

Në këtë ngjarje, Konferenca miratoi një deklaratë mbi koordinimin e mësimdhënies së gjuhëve. Kjo për shkak se shqyrtimi i arritjes së kompetencave bazë në gjuhën e dytë kombëtare identifikoi një nevojë për të përshtatur objektivat dhe kurrikulat arsimore.

Mësimdhënia e gjuhëve duhet të intensifikohet duke rritur aktivitetet e shkëmbimit, tha ajo.

“Swiss Medical School II” javën tjetër në Prishtinë

Posted on by erezzaademi

Kryesia e Lidhjes së Mjekëve Shqiptarë në Zvicër në bashkëpunim me Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës dhe me mbështetjen organizative të Organizatës së Studentëve të Mjekësisë – KOMS, ka organizuar ngjarjen shkencore “Swiss Medical School II” që do të mbahet më datë 8 nëntor në ambientet e Dekanatit të Fakultetit të Mjekësisë në Prishtinë.

Kjo ngjarje shkencore i dedikohet absolventëve të Fakultetit të Mjekësisë dhe Stomatologjisë, si dhe mjekëve e stomatologëve të rinj. Në kuadër të programit do të zhvillohen ligjëratat „State of the Art“ nga 8 ligjërues të njohur ndërkombëtarisht, të cilët do të ndajnë me pjesëmarrësit përvoja dhe njohuri të përditësuara nga fusha të ndryshme të mjekësisë bashkëkohore, transmeton albinfo.ch.

“Bashkëpunimi me Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës përbën një shtyllë thelbësore të këtij projekti; ai lehtëson transferimin e dijes dhe ekspertizës profesionale drejt Atdheut si dhe krijon ura të qëndrueshme bashkëpunimi mes profesionistëve shqiptarë në Zvicër dhe atyre në Kosovë e më gjerë. Shprehim mirënjohjen tonë të thellë për Dekanin dhe Prodekanen për mësim pranë Fakultetit të Mjekësisë për gatishmërinë dhe mbështetjen e tyre në realizimin e kësaj ngjarjeje. Përkrahja e tyre është vendimtare për përmbushjen e objektivave tona të përbashkëta për avancim shkencor dhe zhvillim të praktikës klinike, në përputhje me misionin e përhershëm të LMSHZ-së për të kontribuar në përmirësimin e sistemit shëndetësor në trojet shqiptare”, thuhet në njoftim.

Oda Amerikane shpreh shqetësim për miratimin e buxhetit nga Qeveria në detyrë

Posted on by erezzaademi

Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë (OEAK) ka thënë se ndien “shqetësim të thellë” për vendimin e Qeverisë në detyrë për të miratuar dhe çuar në Kuvend projektligjin për buxhetin e vendit për vitin 2026, duke thënë se vendi ende nuk ka qeveri të re pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Qeveria në detyrë e miratoi buxhetin për vitin 2026 të premten, i cili kap një shifër rekorde prej rreth 4 miliardë euro, me gjithë pasigurinë se Kuvendi mund ta shqyrtojë miratimin e tij pas kundërshtimeve të shumta.

Të shtunën, Oda Amerikane theksoi në një komunikatë se vendimet me ndikim të drejtpërdrejtë në politikat fiskale dhe ekonomike të vendit duhet të merren nga “një qeveri me mandat të plotë dhe legjitimitet demokratik”.

“Legjislacioni aktual qartazi kufizon fushëveprimin e një qeverie në detyrë, duke i lejuar asaj vetëm aktivitete të domosdoshme dhe përmbushjen e obligimit teknik për paraqitjen e projektbuxhetit, por jo miratimin ose inicimin e masave të reja fiskale që krijojnë detyrime të reja afatgjata për financat publike”, tha ajo.

Partitë tjera shqiptare dhe shoqëria civile e kanë vënë menjëherë në pikëpyetje ligjshmërinë e vendimit, duke thënë se Qeveria në detyrë nuk mund dhe nuk ka kompetenca për të propozuar buxhet për miratim në Kuvendin e ri.

Por, kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, nguli këmbë gjatë miratimit të tij se Qeveria e tij në detyrë “mund të propozojë buxhetin vjetor para Kuvendit sikurse është e përcaktuar me ligj”, si dhe i bëri thirrje Kuvendit ta votojë.

OAEK për rritjen e pagës minimale: Mund ta rrezikojë stabilitetin e tregut të punës

Oda Amerikane gjithashtu e komentoi edhe vendimin e Qeverisë në detyrë për ta rritur pagën minimale në 500 euro duke filluar nga janar.

Paga minimale, e cila është 350 euro, do të rritet në dy faza, fillimisht në 425 euro në janar, ndërsa në korrik do të bëhet 500 euro në muaj për të gjithë punëtorët me orar të plotë.

OAEK nënvizoi se çdo vendim i tillë duhet të bazohet në analiza gjithëpërfshirëse të tregut të punës, produktivitetit dhe kapaciteteve reale të sektorit privat, në mënyrë që të sigurohet një baraspeshë ndërmjet mirëqenies së punonjësve dhe konkurrueshmërisë së bizneseve.

“Vendimet e tilla mund të rrezikojnë stabilitetin e tregut të punës dhe të krijojnë pasiguri për komunitetin e biznesit”, tha ajo.

Oda Amerikane paralajmëroi gjithashtu se miratimi i politikave të reja të shpenzimeve publike në këtë fazë “mund të cenojë stabilitetin makroekonomik, të rrisë ngarkesën buxhetore për vitet në vijim dhe të çrregullojnë tregun e punës, duke rritur pritshmëritë për paga më të larta në sektorin privat dhe duke ndikuar kështu në konkurrueshmërinë e përgjithshme të ekonomisë”.

Profesori i ekonomisë në Universitetin e Prishtinës, Mejdi Bektashi, i tha Radios Evropa e Lirë të premten se vendimet e Qeverisë në detyrë për buxhetin e ri dhe rritjen e pagës minimale e pensionit dhe beneficioneve, do të sjellin pasoja të shumta për qëndrueshmërinë financiare të Kosovës.

“Ky buxhet nuk mund ta përballojë këtë kosto që e ka propozuar sot Qeveria. Dhe, mospërballimi do të ndikojë në rritjen e taksave, në rritjen e kontributeve të tjera, që duhet t’i paguajnë njerëzit për ta mbushur buxhetin, ose për t’i paguar këto rritje”, tha Bektashi./REL

Kurti dhe Gërvalla në Cyrih, kërkojnë votën e diasporës

Posted on by Drin Reçica

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka marrë pjesë mbrëmë në festivalin “Shqip Up Komedi” që u mbajt në Zvicër, ku me një ton humoristik iu drejtua mërgimtarëve kosovarë.

“Numrat këtu i kam më mirë se në Kosovë”, u shpreh Kurti mes duartrokitjeve të publikut, një deklaratë që u interpretua edhe si sinjal i nisjes së fushatës zgjedhore, në një kohë kur diaspora mbetet pjesë e rëndësishme e elektoratit kosovar, shkruan albinfo.ch.

Tutje ai me shaka u drejtua mërgimtarëve se e di që ata nuk kanë shkuar atje për seriozitete politike por për komedi serioze, teksa duke i falenderuar për vëmendjen ua rikujtoi se të dielën është raundi i dytë i zgjedhjeve lokale në Kosovë.

“Të gjithë ju që jeni regjistruar për të votuar me postë, këtë tani mund ta bëni deri më datën 8 nëntor, ditë e shtunë”, tha ai ndër të tjera duke i inkurajuar ata të marrin pjesë në procesin zgjedhor.

Ndërkohë edhe Ministrja në detyrë e Punëve të Jashtme dhe e Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz, u ka bërë thirrje bashkatdhetarëve jashtë vendit që të marrin pjesë në procesin e votimit për zgjedhjet komunale, të cilat më 9 nëntor hyjnë në fazën e balotazhit.

“Me 9 nëntor në Mitrovicë, në Prishtinë, në Pejë, në Gjakovë dhe në shumë komuna të tjera do të zgjidhen përfundimisht kryetarët e komunave.

Të gjithë ju që jeni regjistruar për të votuar nga jashtë me postë, ju lutem dërgoni zarfin tuaj më së voni deri më 8 nëntor”, ka bërë thirrje Gërvalla, duke shtuar se vota e diasporës është thelbësore për zhvillimin e komunave dhe të vendit në tërësi.

Vlen të theksohet se ajo ka pasqyruar të gjitha informatat për mënyrën e votimit përmes faqes zyrtare të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) – kqz-ks.org – si dhe përmes numrit kontaktues në Viber/WhatsApp: +383 46 610 061.

Mesazhet e Kurtit dhe Gërvallës në Zvicër vijnë në një periudhë kur diaspora kosovare po shihet si faktor i rëndësishëm në zgjedhjet e ardhshme, si në nivel lokal, e veçmas edhe në atë qendror./Albinfo.ch

Në nder të Festave të Nëntorit, ekspozita “Nëntori i Parë” në Cyrih

Posted on by albinfo.ch

Shoqata “Gjergj Kastrioti” Zvicër, në bashkëpunim me Konsullatën e Republikës së Kosovës në Cyrih, dhe nën patronatin e Konsullit të Republikës së Kosovës,  Vigan Berisha organizojnë ekspozitën artistike “Nëntori i Parë”.

Ngjarja organizohet me rastin e Festave të Nëntorit dhe i kushtohet Kryeheroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti – Skënderbeu.

Përmes kësaj ekspozite, synohet të përkujtohet dhe të nderohet figura madhështore e Skënderbeut, si dhe të reflektohet, përmes artit, ndjenja e lirisë, bashkimit dhe krenarisë kombëtare që përfaqëson ky muaj historik për shqiptarët kudo në botë.

Data: 15 nëntor 2025
Vendi: Konsullata e Republikës së Kosovës në Cyrih
Adresa: Eugen-Huber-Strasse 19A, 8048 Zürich
Pritja e mysafirëve: nga ora 19:00
Fillimi i programit: në ora 19:30

Për më shumë informata:
facebook.com/share/1Jj5pU1X4R/
[email protected]
www.kastrioti.ch

 

 

Rastet e zhvendosjeve të paligjshme të fëmijëve nga prindërit po rriten në Zvicër

Posted on by Drin Reçica

Rastet e rrëmbimeve ndërkombëtare të fëmijëve në Zvicër janë në rritje. Vetëm gjatë vitit 2024, Zyra Federale e Drejtësisë regjistroi 154 raste, që do të thotë se çdo dy deri në tre ditë, një fëmijë rrëmbehet ose sillet në mënyrë të paligjshme në Zvicër, përcjell albinfo.ch.

Vlen të theksohet se në shumicën e rasteve, rrëmbimi ndodh pas ndarjes së prindërve që vijnë nga vende të ndryshme.

Zakonisht, në 75 për qind të rasteve, është nëna ajo që merr fëmijën dhe largohet drejt vendlindjes së saj. Edhe pse ekziston Konventa e Hagës e vitit 1980, e cila parashikon kthimin e menjëhershëm të fëmijëve të rrëmbyer brenda gjashtë javësh, zbatimi i saj shpesh zvarritet dhe mbetet i komplikuar.

Procesi i kthimit të fëmijëve shpesh është i gjatë dhe i ndërlikuar, ndërsa autoritetet zvicerane po përballen me vonesa të konsiderueshme.

Blick jep disa nga rastet kanë bërë bujë në mediat zvicerane:

• Në vitin 2021, një nënë zvicerane rrëmbeu djalin e saj 5-vjeçar dhe u fsheh në Gjermani me një ish-oficer të lidhur me grupin ekstrem “Reichsbürger”. Ajo u dënua në vitin 2024 me 17 muaj burg me kusht dhe një gjobë, pa u dëbuar nga vendi.

• Në një rast tjetër, një nënë nga Friburgu udhëtoi vetë në Brazil për të gjetur vajzën e rrëmbyer nga ish-bashkëshorti. Pas muajsh kërkimesh, ajo e gjeti fëmijën dhe e solli në Zvicër.

• Një rast i tretë përfshinte një grua franceze që qëndroi në arrati me vajzën e saj për 11 vjet, deri kur u arrestua rastësisht në një kontroll trafiku në Zvicër dhe u ekstradua në Francë.

Ndërkohë autoritetet federale paralajmërojnë se zvarritjet ligjore dhe mosbashkëpunimi ndërkombëtar po e bëjnë gjithnjë e më të vështirë kthimin e fëmijëve tek prindërit ligjorë.

https://www.blick.ch/schweiz/entfuehrungen-nehmen-zu-alle-zwei-tage-verschwindet-in-der-schweiz-ein-kind-id21378724.html

Skandal në çerdhen e Bernës, 50 akuza për abuzim ndaj 15 fëmijëve

Posted on by Drin Reçica

Një rast tronditës ka goditur kryeqytetin zviceran: një ish-punonjës i një çerdheje në Bernë do të dalë në gjyq në prill të vitit 2024, i akuzuar për 50 raste abuzimi ndaj të paktën 15 fëmijëve. Sipas autoriteteve, krimet e dyshuara janë kryer jo vetëm në Bernë, por edhe në një kanton tjetër të Zvicrës, përcjell albinfo.ch.

Sipas hetimeve, rasti ka dalë në dritë pas një denoncimi të prindërve, çka çoi në një hetim të gjerë nga prokuroria kantonale e Bernës. I pandehuri ndodhet aktualisht në paraburgim, ndërsa autoritetet kanë konfirmuar se hetimet janë ende në zhvillim, shkruan Blick.

Prokuroria ka ngritur akuza për sulme seksuale dhe keqtrajtim ndaj fëmijëve, një krim që në Zvicër dënohet rëndë. Institucioni ku kanë ndodhur ngjarjet ka bashkëpunuar me hetuesit dhe ka pezulluar menjëherë personin e dyshuar.

Ky rast ka shkaktuar tronditje të madhe publike, duke ringjallur debatet mbi kontrollet e sigurisë dhe mbikëqyrjen e personelit në institucionet për fëmijë. Zyrtarët kantonalë kanë njoftuar se po shqyrtojnë masa të reja për forcimin e procedurave të verifikimit të punonjësve në kujdesin e hershëm fëmijëror.

Gjyqi pritet të zhvillohet në prill të vitit 2024 në Bernë, ndërsa familjet e viktimave kërkojnë drejtësi dhe transparencë të plotë.

Hapet këndi i librave shqip në Bibliotekën e Brilonit

Posted on by Drin Reçica

Bëhet e ditur se në Bibliotekën e Qytetit të Brilonit (Stadtbibliothek Brilon) është hapur këndi i librave në gjuhën shqipe, një nismë e rëndësishme kulturore që synon të ruajë dhe promovojë gjuhën e kulturën shqiptare në diasporë, transmeton albinfo.ch.

Iniciativa u realizua me angazhimin e komunitetit shqiptar në Brilon dhe të mësueses së gjuhës shqipe, znj. Negjmie Reçica, si dhe me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës të Kosovës, Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, Lidhjes së Shkrimtarëve, Artistëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Gjermani, dhe institucioneve lokale të Brilonit.

Mund të jetë një imazh i duke studiuar

Në hapje morën pjesë Kryetari i Komunës, Dr. Christof Bartsch, deputeti gjerman Dirk Wiese, përfaqësues të institucioneve, të diasporës dhe të organizatave kulturore.
Ngjarjen e gjallëruan nxënësit e mësimit plotësues të gjuhës shqipe, të cilët shprehën entuziazmin për të lexuar në gjuhën e tyre amtare.

Në fondin e ri janë përfshirë mbi 250 libra në gjuhën shqipe, të cilët do të jenë në dispozicion të lexuesve, duke forcuar shumëgjuhësinë, arsimin dhe integrimin kulturor.

Mund të jetë një imazh i duke studiuar

Konsulli i Përgjithshëm në detyrë, z. Behar Isma, vlerësoi projektin si shembull bashkëpunimi të suksesshëm ndërmjet institucioneve dhe komunitetit shqiptar në diasporë.

Pas ceremonisë, delegacioni diplomatik zhvilloi një takim me Kryetarin e Komunës së Brilonit për të diskutuar mundësi të reja bashkëpunimi në fusha me interes të ndërsjellë. /Albinfo.ch

Mund të jetë një imazh i libër, aromë dhe teksti

https://www.facebook.com/share/p/16JRxhhmTE/

Zvicra ofron mbi një milion franga ndihmë pas uraganit “Melissa”

Posted on by Drin Reçica

Pas shkatërrimeve të mëdha që la pas uragani “Melissa” në Karaibe, Departamenti Federal i Punëve të Jashtme i Zvicrës (EDA) ka njoftuar se do të ofrojë mbi një milion franga zvicerane në ndihmë humanitare për vendet më të goditura: Kubën, Haitin dhe Xhamajkën, përcjell albinfo.ch.

Sipas njoftimit zyrtar, fondet do të përdoren për të ndihmuar popullsinë e prekur, duke siguruar ushqim, ujë të pijshëm, strehim emergjent dhe ndihmë mjekësore. Përveç ndihmës financiare, EDA po dërgon edhe staf mbështetës në terren, për të ndihmuar në koordinimin e operacioneve dhe shpërndarjen e ndihmave në mënyrë efikase.

Uragani “Melissa” ka shkaktuar dëme të mëdha materiale dhe ka lënë mijëra njerëz pa strehë në rajon. Për Zvicrën, kjo ndërhyrje humanitare është pjesë e angazhimit të saj të vazhdueshëm për solidaritet ndërkombëtar dhe reagim ndaj katastrofave natyrore.

Roma mirëpret ekspozitën “Bukuritë e Kosovës”

Posted on by Drin Reçica

Sot dhe nesër, më 1 dhe 2 nëntor 2025, në Piazza San Silvestro në Romë, Ambasada e Republikës së Kosovës në Itali po organizon ekspozitën fotografike “Bellezze del Kosovo – Bukuritë e Kosovës”, shkruan albinfo.ch.

Ekspozita paraqet një udhëtim vizual përmes peizazheve natyrore, kulturore dhe historike të Kosovës, të sjella nga artistë bashkëkohorë nga vendi.

Ngjarja zhvillohet nga ora 10:00 deri në 17:00, në prani të ambasadores së Kosovës në Itali, znj. Nita Shala, stafit të ambasadës dhe përfaqësuesve të network-ut “Illyrian Brains”. /Albinfo.ch

Zvicra preket nga mungesa e lajthive

Posted on by Drin Reçica

Kriza e lajthive që ka goditur tregjet botërore nuk ka kursyer as Zvicrën. Mungesa e furnizimit, e shkaktuar kryesisht nga moti i keq dhe dështimet e të korrave në Turqi, po ndikon drejtpërdrejt në çmimet e produkteve që përdorin lajthi, përfshirë edhe ato të markave të njohura si Nutella, përcjell albinfo.ch.

Turqia, furnizuesi më i madh në botë me rreth dy të tretat e prodhimit global, ka përjetuar një vit jashtëzakonisht të vështirë. Rendimentet e lajthive janë përgjysmuar, duke shkaktuar një rritje të menjëhershme të çmimit në tregjet ndërkombëtare. Zvicra, e cila importon rreth 8,000 ton lajthi në vit – kryesisht nga Turqia – është prekur ndjeshëm nga kjo mungesë, shkruan srf.

Në vend, edhe pse lajthitë mund të rriten lehtësisht në zonat rurale, prodhimi vendas mbetet minimal dhe nuk arrin të mbulojë kërkesën e industrisë së çokollatës dhe produkteve të ëmbla. Kjo e bën Zvicrën të varur nga importet dhe të ndjeshme ndaj çmimeve në tregjet botërore.

Sipas ekspertëve, çmimi i lajthive është dyfishuar brenda pak muajsh, duke krijuar sfida për prodhues si Ferrero, që përdor sasi të mëdha të kësaj arre për produktet e tij.

Nëse situata në Turqi nuk përmirësohet, mungesa e lajthive mund të zgjasë edhe gjatë vitit të ardhshëm, duke prekur jo vetëm industrinë ushqimore, por edhe konsumatorët zviceranë që tashmë po përballen me produkte më të shtrenjta dhe furnizime të kufizuara.

Zvicra teston dheun për qëndrueshmëri, projekt inovativ

Posted on by Drin Reçica

Zvicra ka vendosur një objektiv ambicioz, të arrijë një konsum neto zero të tokës deri në vitin 2050. Megjithatë, rruga drejt këtij qëllimi është ende e gjatë dhe kërkon ide të reja, projekte inovative dhe përkushtim afatgjatë. Një nga shembujt më të qartë të këtij angazhimi gjendet në komunën Russikon të kantonit të Cyrihut, ku po zhvillohet një projekt shembullor për përmirësimin e tokës, shkruan srf, përcjell albinfo.ch.

Në kantierin e Russikonit, ekskavatorët punojnë pandërprerë, me një ritëm mbresëlënës – një makinë gërmon dhe heq material çdo minutë. Por, pavarësisht pamjes së zakonshme të një kantiere ndërtimi, ky projekt është ndryshe. Ai nuk ka për qëllim të shkatërrojë apo të ndërtojë struktura të reja, por të rikthejë tokën në gjendjen e saj natyrore dhe pjellore.

Në këtë zonë, një livadh i gjelbër po ngrihet mbi një fushë të gjelbër, duke krijuar një peizazh që kombinon ekologjinë me inxhinierinë. Materialet e gërmuara gjatë punimeve të tjera ndërtimore në rajon po ripërdoren këtu, në vend që të hidhen ose të transportohen larg. Kjo qasje e zgjuar jo vetëm që redukton mbetjet dhe ndotjen, por edhe përmirëson cilësinë e tokës dhe ndihmon në ruajtjen e ekosistemeve lokale.

Sipas ekspertëve, projekte të tilla mund të shërbejnë si model për pjesë të tjera të vendit, duke kontribuar në mënyrë të drejtpërdrejtë në përmbushjen e synimit kombëtar për zero konsum neto të tokës. Me plane afatgjata dhe teknologji të qëndrueshme, Zvicra po tregon se zhvillimi dhe ruajtja e natyrës mund të ecin dorë për dore.

Ky projekt në Russikon është dëshmi e qartë se transformimi i qëndrueshëm nuk është vetëm teori – por realitet që po merr formë, një livadh i gjelbër njëherësh.

Në Stokholm, Lea Ypi sjell rrëfimin e ri mbi lirinë dhe identitetin shqiptar

Posted on by Drin Reçica

Në Qendrën e Kulturës në Stokholm, në prani të një audience të gjerë lexuesish, autorja e njohur shqiptare Lea Ypi zhvilloi një bashkëbisedim të veçantë me publikun rreth librit të saj më të ri, “Të poshtëruar”, transmeton albinfo.ch.

Gjatë këtij takimi, Ypi ndau me të pranishmit rrëfimet, përvojat dhe prapaskenat që e kanë frymëzuar për krijimin e kësaj vepre, ashtu si dhe të librit të saj të suksesshëm “Të lirë”, që ka fituar vlerësime ndërkombëtare.

Në aktivitet morën pjesë Ambasadorja e Kosovës në Suedi, Shkendije Geci-Sherifi, si dhe i Ngarkuari me Punë i Ambasadës së Shqipërisë, Eno Çollaku, të cilët zhvilluan një bisedë miqësore me autoren.

Ata vlerësuan kontributin e Ypit në letërsinë bashkëkohore shqiptare dhe mënyrën se si ajo, përmes veprave të saj, trajton tema të thella që lidhen me identitetin, lirinë dhe përgjegjësinë historike, duke reflektuar mbi përvojën personale dhe kolektive të shqiptarëve.

Ky aktivitet letrar në kryeqytetin suedez u prit me interes të veçantë nga lexuesit, duke dëshmuar ndikimin e vazhdueshëm të veprës së Lea Ypit në debatet kulturore e intelektuale brenda dhe jashtë botës shqiptare. /Albinfo.ch

Mynih: Ekspozitë për kujtesën historike dhe mbrëmje festive shqiptare

Posted on by Drin Reçica

Konsullata e Përgjithshme e Republikës së Kosovës në Mynih mori pjesë në dy ngjarje të veçanta, të mbushura me emocione dhe krenari kombëtare, të organizuara nga Shoqata Shqiptare “Bekim Berisha – ABEJA” në Moosburg, afër Mynihut, transmeton Albinfo.ch.

Në kuadër të këtyre aktiviteteve, organizata For New Life Kosovo prezantoi ekspozitën me fotografi nga masakrat e luftës në Kosovë, duke sjellë në kujtesë momentet e dhimbshme, por edhe dëshmitë e sakrificës dhe qëndresës së popullit shqiptar në rrugën drejt lirisë.

Kjo ekspozitë u vlerësua si një kontribut i rëndësishëm për ruajtjen e kujtesës historike – vlerë që përbën rrënjën e identitetit kombëtar dhe një obligim moral ndaj brezave që sakrifikuan për lirinë që gëzojmë sot.

Në të njëjtën mbrëmje, Darka e Lamës në Sofrën Dardane mblodhi dhjetëra bashkatdhetarë në një atmosferë të ngrohtë e festive, ku tradita, arti dhe mikpritja shqiptare u ndërthurën në mënyrë të bukur. Pjesëmarrësit shijuan një program kulturor të pasur, me këngë, valle e lojëra tradicionale, që dëshmuan dashurinë dhe përkushtimin e diasporës ndaj rrënjëve dhe trashëgimisë kombëtare.

Në këtë aktivitet morën pjesë edhe përfaqësues të institucioneve gjermane, përfshirë Kryetarin e Komunës së Moosburgut, z. Josef Dollinger, dhe Kryetarin e Komunës së Bruckbergut, z. Rudolf Radlmeier, si dhe nga Kosova Kryetarin e Komunës së Deçanit, z. Bashkim Ramosaj, të cilët vlerësuan kontributin e komunitetit shqiptar në jetën shoqërore e kulturore të Bavarisë.

Në fjalën e tij përshëndetëse, Konsulli i Përgjithshëm Afrim Nura theksoi rëndësinë e ruajtjes së traditave, kujtesës historike dhe kulturës shqiptare në diasporë, duke i cilësuar ato si ura lidhëse mes brezave dhe atdheut.

Konsullata e Përgjithshme e Kosovës në Mynih shprehu mirënjohje për Shoqatën “Bekim Berisha – ABEJA”, kryetarin e saj Faton Ismajli dhe sekretarin Arif Arifaj, për organizimin shembullor dhe për përkushtimin e të gjithë bashkatdhetarëve që mbajnë gjallë shpirtin shqiptar në Gjermani. /Albinfo.ch

Sukses ndërkombëtar për pianistin shqiptar Ruben Xhaferi

Posted on by Drin Reçica

Pianisti shqiptar Ruben Xhaferi është shpallur fitues i edicionit të 5-të të Konkursit Ndërkombëtar të Pianistëve në Radovljica 2024, në Slloveni, transmeton albinfo.ch.

Pas suksesit në garë, Xhaferi u paraqit edhe në një koncert të veçantë me Orkestrën e rajonit Friuli Venezia Giulia nga Italia, nën drejtimin e dirigjentit Romolo Gessi.

Vlen të theksohet se pianisti mbajti një mbrëmje muzikore të jashtëzakonshme në Sallën Barok të Radovljiškegraščine, më 28 tetor 2025, ku publiku pati rastin të shijojë nga afër interpretimin e tij magjepsës dhe profesional.

Kjo paraqitje u cilësua si një mbrëmje plot art, pasion dhe emocione, duke dëshmuar edhe njëherë talentin e spikatur të artistit shqiptar në skenën ndërkombëtare të muzikës klasike./Albinfo.ch

https://www.facebook.com/share/p/1FY5eJnfU9/?mibextid=wwXIfr

Rita Ora krijon orën e saj muzikore “HEADRUSH” për Apple Music

Posted on by Drin Reçica

Bëhet e ditur se këngëtarja shqiptare me famë ndërkombëtare, Rita Ora, ka kuruar një sesion të veçantë muzikor për Apple Music, të quajtur “HEADRUSH”, përcjell albinfo.ch.

Në postimet e saj në Instagram, Rita tregon momentet nga studioja, ku ajo zgjedh këngët dhe krijon atmosferën e duhur muzikore. Ajo shfaqet me xhaketë të kuqe dhe syze dielli, duke reflektuar stilin e saj energjik dhe modern.

Fansat janë ftuar të sugjerojnë këngë për playlistën e saj dhe të dëgjojnë fragmentet e pabotuara. Ky aktivitet shënon një hap tjetër në angazhimin e Ritës në krijimin e përvojave muzikore unike për ndjekësit e saj, ndërsa ajo vazhdon të shijojë suksesin e hitit të saj më të fundit, “All Natural”