Një telefon i fundosur në liqenin e Cyrihut nuk është më fatkeqësi e pashmangshme. Policia e ujit ofron një shërbim zyrtar zhytjeje për rikthimin e pajisjeve të humbura  me një tarifë prej 130.25 frangash, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Të shtunën pasdite, një adoleshente që i hodhi pa dashje celularin në ujë pranë Bellevue, telefonoi policinë në vend që të zhytej vetë. Vetëm dhjetë minuta më vonë, varka e policisë ujore mbërriti në vend, një oficer veshi kostumin e zhytjes dhe pas pak minutash doli në sipërfaqe me telefonin në dorë.

“Gjithë kohës, dy herë vetëm sot,” tha një oficer, duke theksuar se kërkimet për celularë të fundosur janë kthyer në pjesë të përditshme të punës. Shërbimi, ndonëse i pazakontë për shumëkënd, shpesh rezulton më i lirë se blerja e një pajisjeje të re.

Policia e Cyrihut kujton se, përveç ndërhyrjeve në raste emergjente, shpëtimi i telefonave apo sendeve të tjera personale të humbura është tashmë rutinë për njësinë e saj të ujit, transmeton albinfo.ch.

Turizmi, përveç përfitimeve ekonomike, po shihet gjithnjë e më shumë edhe si një sfidë për rajonet zvicerane, të cilat tashmë po përgatiten për të përballuar fenomenin e mbiturizmit, transmeton albinfo.ch.

Sipas gazetës NZZ am Sonntag, trembëdhjetë rajone turistike të Zvicrës, në bashkëpunim me Turizmin e Zvicrës dhe Universitetin e Shkencave dhe Arteve të Aplikuara të Lucernës, janë duke zhvilluar një “kuti mjetesh për ndërgjegjësimin për turizmin”. Qëllimi është përfshirja e publikut në projektet turistike, përmirësimi i komunikimit dhe menaxhimi më i mirë i kritikave. Katalogu i masave pritet të publikohet në pranverën e vitit 2026.

Sipas ekspertëve, aktualisht Zvicra nuk përballet ende me mbiturizëm, por zona të tilla si Interlaken, Grindelwald, Lucerni, Zermatt dhe mali Titlis mund të përjetojnë mbingarkesa. “Franga e fortë na ka mbrojtur deri tani nga turma të mëdha, por është vetëm çështje kohe para se mbiturizmi të arrijë edhe në Zvicër,” tha presidenti i Turizmit të Graubünden, Jürg Schmid,

Ndër pasojat e mundshme përmenden bllokimet e trafikut, mungesa e strehimit dhe mbipopullimi i hapësirave publike. Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO) po punon në një strategji të re kombëtare për të balancuar turizmin, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Masat e diskutuara përfshijnë “de-marketing” (mos promovimi i atraksioneve më të ngarkuara), tarifa më të larta turistike, kufizimin e numrit të autobusëve të mëdhenj dhe aplikimin e tarifave hyrëse në pikat më të frekuentuara, të kombinuara me qëndrime në hotele për të reduktuar numrin e vizitorëve ditorë.

Megjithatë, sipas Urs Wagenseil nga Universiteti i Lucernës, çdo masë duhet të merret me kujdes: “Edhe zviceranët janë ndër turistët më të mëdhenj në vendin e tyre dhe çdo kufizim do t’i prekte edhe ata”, transmeton albinfo.ch.

Vetëm këtë vit, Zvicra ka regjistruar 22 raste femicidi,  vrasje ku burrat eliminojnë gratë sepse janë gra. Një nga rastet më tragjike ndodhi në Corcelles NE, ku një burrë dyshohet se vrau ish-gruan dhe dy vajzat e tij. Policia e kishte njohur autorin, por nuk kishte tregues për një akt të tillë dhune.

Zvicra ka nënshkruar Konventën e Stambollit dhe ka një plan kombëtar për mbrojtjen e grave, por zbatimi ngec: nga 44 masat e parashikuara, 23 nuk janë zbatuar ende. Vetëm tetë kantone kanë ligje specifike për mbrojtjen e grave, dhe shumë strehimore janë të mbingarkuara ose mungojnë krejtësisht. Kjo do të thotë se siguria e një gruaje varet shumë nga vendi ku jeton.

Disa kantone urbane, si Cyrihu, po eksperimentojnë me “Infermiere Forensike” dhe gjurmë elektronike për monitorimin e autorëve, por shumica e kantoneve nuk kanë masa të tilla. Ngadalësia e administratës dhe mungesa e koordinimit kombëtar e përkeqësojnë situatën.

Megjithatë, ka shenja për përparim: fushata kombëtare për parandalimin e dhunës, reforma e ligjit për ndihmën ndaj viktimave dhe përdorimi i termit “femicid” në komunikimet zyrtare tregojnë se çështja ka arritur nivelin më të lartë politik. Por për viktimat e Corcelles dhe shumë gra të tjera, ndryshimet vijnë tepër vonë.

Për herë të parë, Tajlanda po përgjigjet ndaj propozimit të Zvicrës për të ndaluar adoptimet ndërkombëtare. Ky vendim mund të ketë pasoja të mëdha për fëmijët tajlandezë.

Stacioni radio-televiziv frankofon zviceran RTS ndoqi një çift nga rajoni i Jura-s, që mund të jenë ndër të fundit që kanë mundësi të adoptojnë jashtë vendit. Në raport, Chantip Vatanasusakun, drejtoreshë e Qendrës së Adoptimit pranë Departamentit për Fëmijët dhe Adoleshentët të Tajlandës, e vë në dyshim legjitimitetin e projektligjit zviceran.

“Para se të ndalohen adoptimet ndërkombëtare, unë i kërkoj Zvicrës të marrë parasysh: Cili është interesi kryesor i këtyre fëmijëve?” pyet Vatanasusakun. “A po shkelim të drejtat e njeriut? Jo, ne po i mbrojmë ato. Ne po sigurojmë që çdo fëmijë të ketë mundësinë të zbulojë identitetin e tij, të rritet me dinjitet dhe të ketë një qëllim në jetë.”

Propozimi i Këshillit Federal për të ndaluar adoptimet ndërkombëtare vjen pas disa skandaleve që lidhen me adoptimet e paligjshme dhe trafikimin e fëmijëve.

“Për pyetjen që duhet të bëjmë është: me çfarë çmimi duam të vazhdojmë adoptimet ndërkombëtare,” shpjegon Joëlle Schickel-Küng, bashkëdrejtore e Divizionit të Drejtësisë Ndërkombëtare Private pranë Departamentit Federal të Drejtësisë. “Ka shumë të panjohura, shumë rreziqe të trashëguara nga sistemi, të lidhura me faktorë të ndryshëm në vendet e origjinës. Ne mund të kontrollojmë çfarë ndodh në Zvicër, por jo jashtë vendit. Ka pasur përparim të madh, por me dobësitë e sistemit, ekziston rreziku që nuk mund të eliminohet,” tha ajo për RTS.

Procedura strikte në Tajlandë
Në kryeqytetin tajlandez, Bangkok, autoritetet theksojnë procedurat strikte për të parandaluar trafikimin e fëmijëve: testime gjenetike, kontrollime të sfondit nga Policia Mbretërore Tajlandeze dhe rishikim i hollësishëm i të gjitha dokumenteve dhe familjeve adoptuese të mundshme.

“Nëse dikush sjell një fëmijë dhe pretendon se është prindi pa asnjë dokument që e provon, ne përdorim metoda shkencore, kryejmë testin e ADN-së,” shpjegon Vatanasusakun. “Kontrollojmë nëse fëmija ka qenë i humbur ose i braktisur dhe aplikojmë të gjitha procedurat ligjore dhe forenzike të mundshme.”

Duke pasur parasysh këto garanci, drejtoresha tajlandeze shpreh moskuptimin e saj ndaj projektligjit zviceran. “Pse doni të ndaloni fëmijët tajlandezë? Sinqerisht, kjo është e paqartë për ne dhe do të donim një shpjegim.”

Adoptimi si opsioni më i mirë
Autoritetet tajlandeze argumentojnë se për shumë fëmijë, adoptimi ndërkombëtar është shansi më i mirë për një jetë familjare. Pa këtë mundësi, fëmijët që rrinë në shtëpi fëmijësh deri në moshën e rritur do të kenë perspektiva të kufizuara.

“Fëmijët që braktisen në lindje mbajnë mend këtë ndarje, këtë dhimbje,” shpjegon Dr. Martine Bideau, pediatre e specializuar në adoptim në Gjenevë. “Të gjithë fëmijët kanë nevojë për një familje dashamirëse që i udhëheq. Një jetë në një shtëpi fëmijësh do të thotë se ata nuk zhvillohen siç duhet, as në aspektin e inteligjencës, as në atë social dhe emocional.”

Propozimi i Këshillit Federal për të ndaluar adoptimet ndërkombëtare do të diskutohet së shpejti në Parlament. Në prill, Komisioni i Drejtësisë i Dhomës Kombëtare votoi 19 me 6 kundër ndalimit.

Ndryshimet klimatike po sjellin zhvillime të reja në bujqësinë zvicerane. Sipas Pierluigi Calanca, ekspert në Agroscope, korrja e kulturave bujqësore po fillon dukshëm më herët se disa dekada më parë, pasi temperaturat më të larta përshpejtojnë ciklin e zhvillimit të bimëve.

Në Zvicrën frankofone tashmë po testohen plantacione ulliri, të cilat po përshtaten mirë me klimën gjithnjë e më të ngrohtë dhe të thatë. Madje, edhe eksperimente me banane kanë dhënë rezultate pozitive në disa rajone, duke hapur mundësinë që fruta ekzotike të prodhohen në vend, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha: thatësira, nxehtësia ekstreme, reshjet e dendura dhe breshëri po shkaktojnë dëme të konsiderueshme. Vetëm në vitin 2021, dëmet nga breshëri në bujqësinë zvicerane arritën në 100 milionë franga.

Shkencëtarët po punojnë për zgjidhje të reja, përfshirë kultivimin e varieteteve më rezistente, përdorimin e ujitjes më efikase dhe reduktimin e pesticideve. Krahas kulturave tradicionale, kultura si quinoa dhe hikërrori po shihen gjithnjë e më shumë si alternativa të ardhshme.